DZIAŁALNOŚĆ BROKERÓW UBEZPIECZENIOWYCH W LATACH

Transkrypt

1 URZĄD KOMISJI NADZORU UBEZPIECZEŃ I FUNDUSZY EMERYTALNYCH DZIAŁALNOŚĆ BROKERÓW UBEZPIECZENIOWYCH W LATACH Departament Pośrednictwa i Akwizycji Warszawa, wrzesień 23

2 SPIS TREŚCI 1. Wstęp Brokerzy ubezpieczeniowi Umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności brokerskiej Przychody uzyskane przez brokerów z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń Średnia wielkość prowizji wypłacona przez zakłady ubezpieczeń Kanały dystrybucji Spis tabel Spis wykresów

3 1. Wstęp Sprawozdanie dotyczy brokerów ubezpieczeniowych działających na podstawie zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej w zakresie ubezpieczeń i reasekuracji wydanych do dnia 31 grudnia 22 roku. Zostało ono sporządzone na podstawie danych zgromadzonych przez Departament Pośrednictwa i Akwizycji oraz danych przekazywanych przez brokerów w rocznych sprawozdaniach z ich działalności. Fakt, iż nie wszyscy brokerzy przesłali kompletne dane na temat wielkości ulokowanej składki i uzyskanej prowizji od zakładów ubezpieczeń, część brokerów w ogóle nie przysłała sprawozdań ze swej działalności, a część brokerów przedstawiła dane za niepełny rok działalności 1 mógł z pewnością zniekształcić rzeczywisty obraz udziału brokerów w polskim rynku ubezpieczeń. 2. Brokerzy ubezpieczeniowi Brokerem ubezpieczeniowym jest osoba fizyczna lub prawna, która po spełnieniu warunków określonych w art.37i ustawy z dnia 28 lipca 199 r. o działalności ubezpieczeniowej (tekst jednolity Dz. U Nr 11 poz.62 z póżn. zm.), otrzymała zezwolenie na prowadzenie działalności brokerskiej. Działalność brokerska polega na zawieraniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia w imieniu ubezpieczającego lub na pośredniczeniu przy zawieraniu umów ubezpieczenia na rzecz ubezpieczonego. Organ nadzoru do dnia r. wydał ogółem 1356 zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej, w tym 1322 w zakresie ubezpieczeń (118 osobom fizycznym i 34 osobom prawnym) oraz 34 w zakresie reasekuracji (odpowiednio: 9 i 25). W ostatnich dwóch latach wpłynęło do urzędu znacznie mniej wniosków o wydanie zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej w porównaniu z latami poprzednimi. Najwięcej, tj. 258 wydano w roku 1998, podobnie było w roku wydanych zezwoleń. W 21 r. wydano tylko 112 zezwoleń, a w 22 r Poniższe tabele przedstawiają liczby wydanych zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej osobom fizycznym i prawnym, z uwzględnieniem podziału na 1 Podmiot, który otrzymał zezwolenie na prowadzenie działalności brokerskiej, jest obowiązany rozpocząć ją najpóźniej w ciągu 6 miesięcy od daty uzyskania zezwolenia. 3

4 brokerów posiadających zezwolenie na prowadzenie działalności brokerskiej w zakresie ubezpieczeń i reasekuracji. Tabela 1. Liczba wydanych zezwoleń w zakresie ubezpieczeń w latach Wyszczególnienie Osoby fizyczne Osoby prawne Razem Tabela 2. Liczba wydanych zezwoleń w zakresie reasekuracji w latach Wyszczególnienie Osoby fizyczne Osoby prawne Razem Tabela 3. Liczba wydanych zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej w latach Wyszczególnienie Osoby fizyczne Osoby prawne Razem Wykres 1. Liczba wydanych zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej w latach Liczba Osoby fizyczne Osoby prawne Razem Tabela 4. Liczba wydanych zezwoleń w zakresie ubezpieczeń według stanu na koniec lat Wyszczególnienie Osoby fizyczne Osoby prawne Razem

5 Tabela 5. Liczba wydanych zezwoleń w zakresie reasekuracji według stanu na koniec lat Wyszczególnienie Osoby fizyczne Osoby prawne Razem Tabela 6. Liczba wydanych zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej według stanu na koniec lat Wyszczególnienie Osoby fizyczne Osoby prawne Razem Wykres 2. Liczba ogółem wydanych zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej według stanu na koniec lat Liczba Osoby fizyczne Osoby prawne Razem W tym samym okresie, tj. w latach (stan na dzień r.) liczba skreśleń z listy brokerów wyniosła łącznie 241, w tym 229 w zakresie ubezpieczeń (164 osobom fizycznym i 65 osobom prawnym) oraz 12 w zakresie reasekuracji (3 osobom fizycznym i 9 osobom prawnym). Szczegółowy wykaz przyczyn skreśleń z listy brokerów, zgodnie z art.37m ustawy z dnia 28 lipca 199 r. o działalności ubezpieczeniowej (tekst jedn. Dz.U. z 1996 r. Nr 11 poz. 62 z późn. zm.), przedstawia poniższa tabela. Tabela 7. Przyczyny skreśleń z listy brokerów ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych 5

6 Przyczyny skreśleń z listy brokerów ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych Liczba skreśleń z listy brokerów Złożenie odpowiedniego wniosku przez osobę fizyczną lub prawną 148 prowadzącą działalność brokerską Wykreślenie z rejestru handlowego Śmierć lub utrata pełnej zdolności do czynności prawnych 4 Nie podjęcie działalności brokerskiej przez 6 miesięcy od daty wydania 32 zezwolenia Cofnięcie zezwolenia 2 57 Razem 241 Podmioty posiadające zezwolenie na prowadzenie działalności brokerskiej, zgodnie z art. 37h, ust. 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, wykonują czynności brokerskie przy pomocy osób, które spełniają warunki określone w art. 37i ust. 1 pkt 1 w/w ustawy. Jednym z warunków jest zdanie egzaminu przed Komisją Egzaminacyjną dla Brokerów Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych. Tabela 8. Ilość osób przystępujących do egzaminu na brokera Ilość zadających egzamin Na brokera ubezpieczeniowego (U) Na brokera reasekuracyjnego (R) Ogółem W latach odbyło się 55 egzaminów, w tym 7 egzaminów dla kandydatów na brokerów reasekuracyjnych. W egzaminach wzięło ogółem udział 277 osób (252 U + 25 R), egzamin zdało 1399 osób (w tym 6 R), 678 osób nie zdało egzaminu (w tym 19 R). Tabela 9. Wyniki przeprowadzonych egzaminów w latach Ilość osób biorących udział w egzaminie Ogółem Zdało Nie zdało Ogółem Zdało Nie zdało Ogółem Zdało Nie zdało Ogółem Zdało Nie zdało Ogółem Zdało Nie zdało Na brokera ubezpieczeniowego Na brokera reasekuracyjnego Ogółem

7 Wykres 3. Wyniki przeprowadzonych egzaminów ogółem w latach Liczba osób Ogółem Zdało Nie zdało 3. Umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności brokerskiej 3. Innym warunkiem wymaganym do uzyskania zezwolenia i prowadzenia działalności brokerskiej jest zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności brokerskiej. Obecnie obowiązujące przepisy prawne nie regulują wysokości sumy ubezpieczenia OC brokera. Stowarzyszenie Polskich Brokerów Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych zaleca sumę ubezpieczenia OC brokera w wysokości minimum 1 $, co w przybliżeniu stanowiło w roku 1997 ok. 3 zł i 22 ok. 35 zł 4. Kwota ta, w celach porównawczych, została przyjęta również w badanym okresie. Dopiero z dniem 1 stycznia 24 roku, zgodnie z Ustawą z dnia 22 maja 23 roku o pośrednictwie ubezpieczeniowym, zostanie określona minimalna suma gwarancyjna. Omawiając dane dotyczące umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności brokerskiej należy podkreślić, iż zdecydowana większość zawartych umów ubezpieczenia OC przez brokerów - osoby fizyczne dotyczy sum do wysokości 3 zł. Udział umów ubezpieczenia OC w tym przedziale oscylował od 65% (wszystkich umów zawartych przez osoby fizyczne) w 1998 r. do 74% w 22 r., osiągając przy tym największą wartość w 21 r., tj. 75%. 2 Prowadzenie działalności z naruszeniem przepisów prawa 3 Dane na podstawie raportu nr 2 sprawozdania PA. 7

8 Wykres 4. Polisy OC Brokerów - osoby fizyczne w latach (w %) % Polisy do 3 tys.zł Polisy powyżej 3 tys.zł Odnosząc się do tego samego okresu, tyle że w odniesieniu do brokerów - osób prawnych, odnotowano również tendencję wzrostową, lecz na znacznie niższym poziomie niż miało to miejsce w przypadku brokerów - osób fizycznych. I tak umowy ubezpieczenia OC zawarte przez brokerów, będących osobami prawnymi, dotyczące sum do wysokości 3 zł. stanowiły od 25% (wszystkich umów zawartych przez osoby prawne) w 1998 r. do 31% w 22 r., osiągając najwyższy poziom w 21 r., tj. 34%. Podkreślenia wymaga fakt, iż zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności brokerskiej nie jest wyłącznie wymogiem formalnym do uzyskania zezwolenia, lecz zabezpieczeniem przed ryzykiem, jakie ponosi broker prowadząc swoją działalność, a w konsekwencji klient. Brak umowy ubezpieczenia OC, w przypadku popełnienia przez brokerów błędu w sztuce przy doprowadzeniu do zawarcia wadliwej umowy ubezpieczenia klient-zakład ubezpieczeń, może skutkować odmową wypłaty odszkodowania klientowi, który w przypadku stwierdzenia winy brokera, może dochodzić w/w odszkodowania z ubezpieczenia OC brokera. 4 Kwoty te stanowiły podstawę do określenia przedziałów zastosowanych w tabeli. 8

9 Wykres 5. Polisy OC Brokerów - osoby prawne w latach (w %) % Polisy do 3 tys.zł Polisy powyżej 3 tys.zł Dla lepszego zobrazowania tego zagadnienia zostały zamieszczone poniższe tabele. Porównano w nich lata stosując w nich mniejsze przedziały sum ubezpieczenia OC brokera w ujęciu ilościowym i procentowym, z podziałem na osoby fizyczne i prawne. Tabela 1. Polisy OC zawarte przez brokerów - osoby fizyczne w latach Wartość polis OC Ilość Udział Ilość Udział Ilość Udział Ilość Udział Ilość Udział w zł polis w % polis w % polis w % polis w % polis w % Do Powyżej Ogółem Tabela 11. Polisy OC zawarte przez brokerów - osoby prawne w latach Wartość polis OC Ilość Udział Ilość Udział Ilość Udział Ilość Udział Ilość Udział w zł polis w % polis w % polis w % polis w % polis w % Do Powyżej Ogółem

10 W latach brokerzy zawierali umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności brokerskiej z 22 zakładami ubezpieczeń, tj.: TUwRiGŻ Agropolisa S.A., AIG Polska TU S.A., Allianz Polska S.A., TUiR Cigna STU S.A., TU Compensa S.A., Daewoo TU S.A., D.A.S. Ubezpieczenia Ochrony Prawnej S.A., STU Ergo Hestia S.A., KU Filar S.A., Gerling Polska TU S.A, Heros S.A., TU Inter Polska S.A., KUKE S.A., TUiR Partner S.A., PBK S.A., Polisa S.A. w upadłości, PZU S.A., Tryg Polska TU S.A., TU Samopomoc S.A., Uniqa TU S.A., TUiR WARTA S.A. oraz Zurich TU S.A. Wykres 6. Umowy OC brokerów zawarte w 22 r. z zakładami ubezpieczeń (w %). Pozostałe 19% Warta 29% Tryg Polska 24% PZU 28% 4. Przychody uzyskane przez brokerów z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń. Tabela 12. Średnie roczne przychody uzyskane przez brokerów z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń w latach w podziale na: osoby fizyczne, osoby prawne, ogółem (w zł) Osoby fizyczne Osoby prawne Ogółem

11 Wykres 7. Średnie roczne przychody uzyskane przez brokerów z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń w latach zł Osoby fizyczne Osoby prawne Ogółem Powyższe dane finansowe, odnoszące się do podmiotów posiadających zezwolenie na prowadzenie działalności brokerskiej będącymi osobami fizycznymi, wskazują na nieznaczne wahania średniego przychodu brokerów z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń. Najniższy poziom został odnotowany w 21 roku i wyniósł zł. Przy czym należy zaznaczyć, iż corocznie wraz ze wzrostem liczby brokerów następował też wzrost przychodów ogółem, uzyskanych z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń. Przychód uzyskany, przez brokerów osoby fizyczne, z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń wyniósł w roku zł, a w roku zł. Nastąpił wzrost w ciągu pięciu lat o 98,3%. W tym samym okresie liczba brokerów, którzy osiągnęli przychód z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń, wzrosła z 296 osób w 1998 r. do 577 osób w 22 r. (wzrost o 94,9%). Tabela 13. Przychody ogółem uzyskane przez brokerów z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń Osoby fizyczne Osoby prawne Razem Odnosząc się do przychodów z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń uzyskanych przez osoby prawne, w badanym okresie można zauważyć dwie tendencje. W latach następuje systematyczny spadek średniego przychodu brokerów z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń - od kwoty zł. 11

12 w roku 1998 do poziomu zł. w roku 2, mimo wzrostu liczby podmiotów, które osiągnęły przedmiotowy przychód, z 87 do 145. Również przychód ogółem wzrósł w tym okresie o 48,3%, z zł. w 1998 r. do zł. w 2 r. Natomiast w latach odnotowano tendencje odwrotną. Zarówno średni przychód, jak i przychód ogółem rosły. W pierwszym przypadku do kwoty zł. w 22 r., a w drugim do kwoty zł. również w 22 r., przy łącznej liczbie 186 brokerów, którzy osiągnęli przychód z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń. W latach średnia wielkość przychodu uzyskana przez wszystkich brokerów z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń wahała się między 34. zł. w 2 r. a zł. w 22 r. Ostatnie dwa lata wskazują na wzrost średniej wielkości przychodu z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń. W roku 22 odnotowano wzrost w stosunku do poziomu najniższego o blisko 19%. W latach następował systematyczny wzrost liczby podmiotów, które osiągnęły przedmiotowy przychód, z 468 do 763. Również przychód ogółem wzrósł w tym okresie z zł. w 1998 r. do zł. w 22 r. Na uwagę zasługuje fakt, iż znaczna część przychodów uzyskanych z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń uzyskiwana jest przez niewielką grupę brokerów. Wykres 8. Przychody dwudziestu pierwszych brokerów z tytułu prowizji uzyskanej od zakładów ubezpieczeń w stosunku do przychodów ogółem (w %). 9 % I tak dla przykładu w 2 r. dwudziestu pierwszych brokerów (przyjmując jako kryterium wyboru przychód uzyskany z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń), wśród których znalazły się trzy osoby fizyczne, uzyskało łącznie przychód w wysokości zł, co stanowiło 6% sumy uzyskanych przez brokerów przychodów z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń. W 22 r. dwudziestu pierwszych brokerów 12

13 (stosując to samo kryterium) uzyskało łącznie przychód w wysokości zł, co stanowi 52 % sumy uzyskanych przez brokerów przychodów z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń. 5. Średnia prowizja wypłacona przez zakłady ubezpieczeń. Tabela 14. Wartość składki ulokowanej za pośrednictwem brokerów w latach w tys. zł ZU Dział I ZU Dział II Razem Ogółem składka ulokowana przez brokerów w zakładach ubezpieczeń w latach miała tendencję wzrostową. W roku 1999 w porównaniu do 1998 r. nastąpił wzrost składki ulokowanej przez brokerów w zakładach ubezpieczeń o 31,4%, w 2 r. w stosunku do 1999 roku o 4,7%, a w 21 r. w stosunku do 2 r. o 46,4% oraz w roku 22 w stosunku do 21 o 15,6%. Wykres 9. Wartość składki ulokowanej za pośrednictwem brokerów w latach w tys. zł W tys. zł ZU Dział I ZU Dział II Razem Tabela 15. Wartość prowizji wypłaconej brokerom przez zakłady ubezpieczeń w latach w tys. zł ZU Działu I ZU Działu II Razem Ogółem wartość prowizji wypłaconej brokerom przez zakłady ubezpieczeń w latach miała tendencję wzrostową. W roku 1999 w porównaniu do 1998 r. 13

14 nastąpił wzrost prowizji wypłaconej brokerom przez zakłady ubezpieczeń o 33,5%, w 2 r. w stosunku do 1999 roku o 7,9%, a w 21 r. w stosunku do 2 r. o 46% oraz w roku 22 w stosunku do 21 o 2,1%. Wykres 1. Wartość prowizji wypłaconej brokerom przez zakłady ubezpieczeń w latach w tys. zł W tys. zł ZU Działu I ZU Działu II Razem Tabela 16. Średnia prowizja stanowiąca wynagrodzenie brokera wypłacone przez zakłady ubezpieczeń w latach (w %) ZU Dział I 1,3 1,1 8, 6,3 4,9 ZU Dział II 12,4 12,5 13,5 13,8 12,6 Razem 12,1 12,3 12,7 12,7 11,2 Wykres 11. Średnia prowizja stanowiąca wynagrodzenie brokera wypłacone przez zakłady ubezpieczeń w latach (w %). % 15, 12,5 1, 7,5 5, 2,5, 12,5 13,5 13,8 12,4 12,6 12,1 12,3 12,7 1,3 1,1 12,7 11,2 8, 6,3 4, ZU Dział I ZU Dział II Razem 14

15 Średnia prowizja wypłacona brokerom przez zakłady ubezpieczeń (liczona jako stosunek składki ulokowanej do wypłaconej prowizji) w latach nie ulegała znacznym zmianom i wahała się między 11,2% w 22 r. a 12,7% w latach 2 oraz 21. Jednocześnie występują znaczne różnice między średnią prowizją wypłacaną przez zakłady ubezpieczeń działu I a zakładami ubezpieczeń działu II. W 22 roku było to odpowiednio 4,87% oraz 12,55%, natomiast w roku 21 było to 6,34% oraz 13,76% a w roku 2-7,99% oraz 13,52%. Podobnie kształtowała się sytuacja w latach W roku 1998 średnia prowizja uzyskana od zakładów ubezpieczeń działu I to 1,29%, zaś działu II 12,35%, a w roku 1999 odpowiednio 1,13% oraz 12,49%. 6. Dystrybucja ubezpieczeń Zakłady ubezpieczeń wykorzystują następujące kanały dystrybucji: - sprzedaż bezpośrednią (dokonywana przez etatowych pracowników zakładów 5 ), - sprzedaż agencyjną poprzez agentów ubezpieczeniowych, - sprzedaż za pośrednictwem brokerów ubezpieczeniowych. Tabela 17. Kanały dystrybucji ubezpieczeń zakładów ubezpieczeń Działu I w latach (w %) Wyszczególnienie 1998 r r. 2 r. 21 r. 22 r. Sprzedaż bezpośrednia 5,73 44,54 42,37 4,33 41,61 Sprzedaż przez agentów 38,78 5,81 53,9 55,67 55,47 Sprzedaż przez brokerów 1,48 4,65 4,49 3,94 2,91 Inne kanały dystrybucji - -,5,6,1 Wykres 12. Kanały dystrybucji produktów ubezpieczeniowych zakładów ubezpieczeń Działu I % Dane zaczerpnięte z Biuletynów 1998 Państwowego 1999 Urzędu Nadzoru 2 Ubezpieczeń i 21 Urzędu Komisji Nadzoru 22 Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych Sprzedaż bezpośrednia Sprzedażprzez agentów Sprzedaż przez brokerów Inne kanały dystrybucji 15

16 Tabela 18. Kanały dystrybucji ubezpieczeń zakładów ubezpieczeń Działu II w latach (w %) Wyszczególnienie 1998 r r. 2 r. 21 r. 22 r. Sprzedaż bezpośrednia 44,53 38,39 34,95 31,64 3,1 Sprzedaż przez agentów 47,39 54,13 54,98 55,67 55,3 Sprzedaż przez brokerów 8,8 7,48 9,59 11,47 12,58 Inne kanały dystrybucji - -,48 1,22 2,11 Wykres 13. Kanały dystrybucji produktów ubezpieczeniowych zakładów ubezpieczeń Działu II % Sprzedaż bezpośrednia Sprzedaż przez agentów Sprzedaż przez brokerów Inne kanały dystrybucji Jak wynika z powyższych zestawień, udział brokerów ubezpieczeniowych w dystrybucji produktów w zakładów ubezpieczeń Działu II stale się zwiększa, natomiast spada sprzedaż produktów zakładów ubezpieczeń Działu I. 16

17 7. SPIS TABEL Tabela 1. Liczba wydanych zezwoleń w zakresie ubezpieczeń w latach Tabela 2. Liczba wydanych zezwoleń w zakresie reasekuracji w latach Tabela 3. Liczba wydanych zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej w latach Tabela 4. Liczba wydanych zezwoleń w zakresie ubezpieczeń według stanu na koniec lat Tabela 5. Liczba wydanych zezwoleń w zakresie reasekuracji według stanu na koniec lat Tabela 6. Liczba wydanych zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej według stanu na koniec lat Tabela 7. Przyczyny skreśleń z listy brokerów ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych... 6 Tabela 8. Ilość osób przystępujących do egzaminu na brokera... 6 Tabela 9. Wyniki przeprowadzonych egzaminów w latach Tabela 1. Polisy OC zawarte przez brokerów - osoby fizyczne w latach Tabela 11. Polisy OC zawarte przez brokerów - osoby prawne w latach Tabela 12. Średnie przychody uzyskane przez brokerów z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń w latach w podziale na : osoby fizyczne, osoby prawne, ogółem... 1 Tabela 13. Przychody ogółem Tabela 14. Wartość składki ulokowanej za pośrednictwem brokerów w latach w tys. zł Tabela 15. Wartość prowizji wypłaconej brokerom przez zakłady ubezpieczeń w latach w tys. zł Tabela 16. Średnia prowizja stanowiąca wynagrodzenie brokera wypłacona przez zakłady ubezpieczeń w latach (w %) Tabela 17. Kanały dystrybucji ubezpieczeń zakładów ubezpieczeń Działu I w latach (w %) Tabela 18. Kanały dystrybucji ubezpieczeń zakładów ubezpieczeń Działu II w latach (w %)

18 8. SPIS WYKRESÓW Wykres 1. Liczba wydanych zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej w latach Wykres 2. Liczba ogółem wydanych zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej według stanu na koniec lat Wykres 3. Wyniki przeprowadzonych egzaminów w latach Wykres 4. Polisy OC Brokerów - osoby fizyczne w latach w %... 8 Wykres 5. Polisy OC Brokerów - osoby prawne w latach w %... 9 Wykres 6. Umowy OC brokerów zawarte w 22r z zakładami ubezpieczeń (w %)... 1 Wykres 7. Średnie roczne przychody uzyskane przez brokerów z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń w latach Wykres 8. Przychody dwudziestu pierwszych brokerów z tytułu prowizji uzyskanej od zakładów ubezpieczeń w stosunku do przychodów ogółem (w %) Wykres 9. Wartość składki ulokowanej za pośrednictwem brokerów w latach w tys. zł Wykres 1. Wartość prowizji wypłaconej brokerom przez zakłady ubezpieczeń w latach w tys. zł Wykres 11. Średnia prowizja stanowiąca wynagrodzenie brokera wypłacone przez zakłady ubezpieczeń w latach (w %) Wykres 12. Kanały dystrybucji produktów ubezpieczeniowych zakładów ubezpieczeń Działu I Wykres 13. Kanały dystrybucji produktów ubezpieczeniowych zakładów Ubezpieczeń Działu II