Biuletyn. Inwestycyjny AXA. Spis treści. W skrócie. Styczeń 2011

Transkrypt

1 Styczeń 2011 Biuletyn Inwestycyjny AXA Spis treści W skrócie Gospodarka Polski Gospodarka światowa Rynek akcji w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej Rynki akcji na świecie Rynek obligacji w Polsce Rynek obligacji na świecie Rynek walutowy Rynek surowcowy Barometr inwestycyjny Wyniki ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych Twój Plan Inwestycyjny W skrócie Grudzień, zgodnie z oczekiwaniami wyznawców św. Mikołaja, przyniósł zdecydowaną poprawę nastrojów i mocne wzrosty na światowych rynkach akcji. Jako główną przyczynę odnotowanych wzrostów wskazuje się zmniejszenie obaw inwestorów (być może jeszcze przedwczesne) o problem zadłużenia, który dotknął wiele krajów strefy euro. Dodatkowo giełdzie w Warszawie sprzyjały rosnące ceny surowców, szczególnie miedzi, co miało pozytywne przełożenie na notowania jednej z największych spółek indeksu WIG20. Grudzień jednak cechował się również negatywnymi informacjami, które napłynęły na rynek, tj. obniżką ratingu dla Węgier i Irlandii oraz przede wszystkim wprowadzeniem Hiszpanii na listę obserwacyjną agencji ratingowych. Trzeba także zwrócić uwagę na fakt, że grudzień był kolejnym miesiącem, w którym wzrosły rentowności obligacji skarbowych USA oraz strefy euro. W przypadku polskiej gospodarki i danych makroekonomicznych warto zwrócić uwagę na bardzo dobrą dynamikę produkcji przemysłowej, która kolejny miesiąc utrzymuje się powyżej, oraz relatywnie słabsze, chociaż nadal przyzwoite, dane dotyczące sprzedaży detalicznej i dynamiki wzrostu wynagrodzeń. Decyzją mogącą mieć istotne konsekwencje dla krajowego rynku kapitałowego z pewnością będzie zapowiedziane pod koniec grudnia, przez premiera Donalda Tuska, radykalne, bo o blisko 2/3, zmniejszenie wielkości środków przekazywanych do OFE. Może to oznaczać w przyszłości zmianę dotychczasowych relacji panujących na GPW w Warszawie na linii popyt-podaż. Wymieniona wyżej propozycja rządowa to na dzisiaj przede wszystkim obniżenie składki emerytalnej, przekazywanej do OFE w gotówce, z poziomu 7,3% do poziomu 2,3% i zapisanie różnicy na osobnym koncie utworzonym w ZUS. W ocenie wielu ekonomistów ww. projekt to nic innego jak demontaż dotychczasowej reformy systemu emerytalnego. Na naszych oczach realizuje się więc scenariusz podobny do tego, o którym wspominaliśmy w poprzednim biuletynie, a który dotyczył rynku węgierskiego, gdzie decyzje rządu węgierskiego miały zdecydowanie negatywny wpływ na zachowanie się tamtejszego rynku w krótkim terminie. Przełożenie tych decyzji na zachowanie się rynku w średnim czy długim terminie, w tym na postrzeganie rynku przez inwestorów zagranicznych i agencje ratingowe, będziemy mogli podsumować już za kilka miesięcy, zarówno dla Węgier, jak i Polski.

2 Gospodarka Polski Dane makroekonomiczne opublikowane w grudniu potwierdzają, że polska gospodarka nadal znajduje się na ścieżce wzrostowej i nie zmienia dotychczasowego kierunku. Wysokie tempo wzrostu produkcji przemysłowej, która w listopadzie wzrosła o 10,1% r/r i była wyższa o ponad 2 pp niż dane za miesiąc poprzedni (8, r/r), świadczy o tym, że popyt wewnętrzny nadal pozostaje silny. W połączeniu z niesłabnącym ożywieniem w gospodarce niemieckiej (stanowiącej silne wsparcie dla naszego krajowego eksportu) wspomniany tandem (popyt wewnętrzny i siła niemieckiej gospodarki) powinien w nadchodzących miesiącach nadal silnie wspierać krajową produkcję przemysłową. Nie zawiodła również sprzedaż detaliczna, która podobnie jak w poprzednich miesiącach odnotowała całkiem przyzwoity wzrost na poziomie 8,3% r/r. Martwi za to sytuacja krajowego rynku pracy, na którym stopa bezrobocia wzrosła do poziomu 11,7%. Wzrost liczby bezrobotnych tłumaczony jest w głównej mierze czynnikami sezonowymi, jednakże należy pamiętać, że ostatnie legislacyjne działania rządu (np. kwestia przymusu rozwiązania umowy o pracę przez osoby, które uzyskały prawo do emerytury) mogą mieć wymierne (negatywne) efekty w przyszłości, a to może zaburzyć lub nawet odwrócić trend, który obserwowaliśmy w roku Zgodnie z naszymi oczekiwaniami inflacja w grudniu zauważalnie wzrosła i osiągnęła poziom 3,1% r/r, a dalsze miesiące mogą przynieść wzrost tego wskaźnika powyżej górnej granicy celu inflacyjnego, głównie na skutek dalszego wzrostu cen żywności oraz wzrostu cen energii i paliw (w tym wypadku również wzrostu cen transportu). Tym samym członkowie RPP dostają do ręki argument, aby w końcu podnieść poziom głównej stopy procentowej. PKB Wszystko wskazuje na to, że dynamika PKB w IV kwartale osiągnie poziom porównywalny do tego z III kwartału (4,2% r/r), dzięki czemu rok 2010 będzie można zaliczyć do bardzo udanych. Nie widać żadnych zagrożeń ze strony naszego zachodniego sąsiada, który nadal rozwija się w bardzo szybkim tempie i stanowi siłę pociągową naszego eksportu, a tym samym całej gospodarki krajowej. Rzutem na taśmę udało się natomiast Ministerstwu Finansów nie przekroczyć poziomu 55% długu publicznego w relacji do PKB. Według szacunków MF dług publiczny wyniesie w 2010 r. 755 mld złotych i ukształtuje się w okolicach 53,5% PKB. W opinii wielu ekonomistów uniknąć przekroczenia ww. progu udało się tylko dzięki kreatywnemu podejściu Ministerstwa Finansów do kwestii księgowania poszczególnych wydatków budżetu. Inflacja i stopy procentowe Zgodnie z oczekiwaniami Rada Polityki Pieniężnej na grudniowym posiedzeniu nie zmieniła poziomu stóp procentowych (główna stopa procentowa wynosi 3,5%). Należy jednak zauważyć, że coraz częściej pojawiają się wypowiedzi poszczególnych członków RPP na temat potrzeby zmiany poziomu głównej stopy procentowej. Do tego grona w grudniu dołączył również prezes Narodowego Banku Polskiego Marek Belka, który swoją wypowiedzią o przybliżeniu czasu pierwszej podwyżki stóp procentowych utwierdził uczestników rynku w przekonaniu, że z decyzją o podwyżce będziemy mieli do czynienia wraz z początkiem roku. Z samego komunikatu RPP opublikowanego po posiedzeniu grudniowym nie można jednak wnioskować, że będzie to na pewno sprzedaż detaliczna % (r/r) Wykres 1. Sprzedaż detaliczna (r/r) na podstawie danych Reuters sty 2000 sty 2001 sty 2002 sty 2003 sty 2004 sty 2005 sty 2006 sty 2007 sty 2008 sty 2009 sty 2010 sty Wykres 2. Produkcja przemysłowa (r/r) produkcja przemysłowa % (r/r) na podstawie danych Reuters sty 2000 sty 2001 sty 2002 sty 2003 sty 2004 sty 2005 sty 2006 sty 2007 sty 2008 sty 2009 sty 2010 sty 2011 STRONA 2/13 >> SPIS TREŚCI >>

3 styczeń. Cały czas wydaje się, że do takiej podwyżki brakuje argumentu, który utwierdzi członków RPP w przekonaniu, że odnotowany wzrost infl acji ma jednak charakter stały, a nie tymczasowy (podyktowany tylko wzrostem cen żywności). W miarę ograniczona dotychczas presja inflacyjna i relatywnie niska dynamika wzrostu wynagrodzeń przemawiają bardziej za scenariuszem wydarzeń, który sytuuje pierwszą podwyżkę dopiero w marcu. Rynek pracy Sytuacja na polskim rynku pracy nadal wygląda stabilnie, chociaż wzrost stopy bezrobocia do poziomu 11,7% r/r może zastanawiać. Czynnikiem wspierającym dalszy rozwój sytuacji na krajowym rynku pracy powinno być dobre tempo polskiej gospodarki, wyrażone odnotowywaną i prognozowaną dynamiką PKB, sprzedaży detalicznej lub produkcji przemysłowej. Dopóki na rynku nie widać dynamicznego wzrostu wynagrodzeń, ww. czynniki powinny przekładać się na wzrost liczby zatrudnionych. Gdyby się jednak okazało, że dynamika wzrostu wynagrodzeń przyspieszy, ciężko będzie oczekiwać poprawy wskaźnika bezrobocia. Prognozy styczniowych danych makroekonomicznych Zakładaliśmy, że w grudniu infl acja CPI wzrośnie z poziomu 2,7% r/r odnotowanego w poprzednim miesiącu do poziomu 3,2% w grudniu oraz że nie będzie to koniec obserwowanego wzrostu. Sprzedaż detaliczna w grudniu powinna nadal zachowywać się bardzo dobrze (11,7%), a produkcja przemysłowa powinna utrzymać się powyżej (11,1% r/r). Pomimo lepszego stanu polskiej gospodarki, mierzonego zachowaniem się poszczególnych wskaźników makroekonomicznych, w grudniu mieliśmy jednak do czynienia ze słabszym niż dotychczas wzrostem płac. W połączeniu ze wzrostem stopy bezrobocia może to oznaczać pierwszy negatywny sygnał, jeżeli chodzi o dalszą poprawę sytuacji na krajowym rynku pracy. 25% Wykres 3. Inflacja CPI (r/r) i stopy procentowe 22,5% 17,5% 15% 12,5% 7,5% 5% 2,5% inflacja % (r/r) podstawowa stopa procentowa na podstawie danych Reuters sty 98 sty 99 sty 00 sty 01 sty 02 sty 03 sty 04 sty 05 sty 06 sty 07 sty 08 sty 09 sty 10 sty Wykres 4. Stopa bezrobocia r/r stopa bezrobocia % na podstawie danych Reuters sty 2001 sty 2002 sty 2003 sty 2004 sty 2005 sty 2006 sty 2007 sty 2008 sty 2009 sty 2010 sty 2011 Tabela 1. Prognozy makroekonomiczne AXA TFI S.A. Paweł Mizerski AXA Grudzień 2010 Infl acja CPI % (r/r) 3,2% PPI % (r/r) 5, Podstawowa stopa procentowa 3,5% Zatrudnienie % (r/r) 2, Płace % (r/r) 3,7% Produkcja przemysłowa % (r/r) 11,1% Sprzedaż detaliczna % (r/r) 11,7% Podaż pieniądza % (r/r) 9,3% Rachunek bieżący (mln EUR) ,00 Prognozy dotyczą danych za grudzień, które publikowane są w styczniu. Np. prognozujemy, że w grudniu inflacja wzrosła o 3,2% r/r. Oficjalne dane podawane są natomiast w styczniu. Wyjątkiem są dane o rachunku bieżącym w styczniu publikowane są dane za listopad. Źródło: AXA TFI S.A. STRONA 3/13 >> SPIS TREŚCI >>

4 Gospodarka światowa Gospodarka USA W przypadku amerykańskiej gospodarki istotnym czynnikiem dla poprawy sytuacji pozostaje konsumpcja. Jeżeli okaże się, że zwolnienia podatkowe w USA zostaną prolongowane na kolejne okresy, a konsumenci przeznaczą część swoich oszczędności na konsumpcję, dynamika PKB może osiągnąć w roku 2011 poziom 2,5 3%. To trochę za mało, aby móc powiedzieć, że Amerykanom uda się wrócić na ścieżkę szybkiego wzrostu, ale wystarczająco, aby móc założyć pozytywny rozwój wydarzeń. Zagrożeniem dla tego scenariusza mogłoby być spodziewane przez rynek zacieśnienie polityki pieniężnej w drugiej połowie roku, a więc wtedy, kiedy oczekuje się również kumulacji efektów działań podjętych dotychczas. Patrząc na poszczególne wskaźniki makro, dzisiaj można powiedzieć jedno jest lepiej. Wzrost zaufania konsumentów, wzrost realnej konsumpcji i poziomu odnotowanej sprzedaży detalicznej świadczą o tym, że w gospodarce amerykańskiej coś drgnęło. Pytanie tylko jak bardzo i czy wystarczająco mocno. Być może poprawa sytuacji wynika ze wzrostu poziomu dochodów Amerykanów oraz z zapomnianego już od pewnego czasu efektu bogactwa (np. będącego pochodną wzrostu cen akcji amerykańskich spółek w 2010 r.). Cały czas jednak znaczącym ograniczeniem poziomu konsumpcji pozostaje relatywnie wysoki poziom stopy oszczędności (5,7%), o którym pisaliśmy w poprzednich biuletynach, oraz zbyt słabe tempo poprawy sytuacji na tamtejszym rynku pracy (prawdopodobnie stopa bezrobocia pozostanie w tym roku na poziomie powyżej 9%). Dużym znakiem zapytania pozostaje kwestia poziomu długu publicznego i defi cytu budżetowego, która na dzisiaj stanowi duży czynnik ryzyka. Kolejnym czynnikiem, który zdecyduje w 2011 roku o kierunku, w którym podążą USA, będą efekty drugiego etapu luzowania polityki monetarnej. Jeżeli okaże się, że zobaczymy wzmożone ożywienie w gospodarce amerykańskiej (np. wzrost dynamiki PKB do poziomu 3 3,5%), zapowiedzi Bena Bernanke o ewentualnym trzecim etapie luzowania będzie można odłożyć na półkę, a w drugiej połowie roku inwestorzy zaczną uwzględniać w swoich decyzjach inwestycyjnych ewentualną podwyżkę głównej stopy procentowej przez FED. Przy okazji można sobie zadać pytanie, jak zachowa się EBC wobec spodziewanych działań FED w drugiej połowie roku. Dzisiaj zakładamy, że EBC uwzględnia w swoich działaniach trzy zjawiska zachodzące w Eurolandzie ożywienie niemieckiej gospodarki, wpływające również na kraje ościenne (sugerujące zacieśnianie polityki monetarnej w najbliższym czasie), zawirowania wobec długu publicznego poszczególnych państw strefy euro oraz problemy sektora bankowego w tych krajach (sugerujące działania zupełnie odwrotne od ww.). Temu drugiemu przypisujemy dzisiaj większe prawdopodobieństwo realizacji. Rynek akcji w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej Grudzień na pewno można zaliczyć na polskim rynku akcji do miesięcy udanych. Rajd św. Mikołaja był co prawda krótki i właściwie rozpoczął się i skończył zaraz na początku grudnia, ale to wystarczyło, aby w połączeniu z drugą połową miesiąca, która upłynęła pod znakiem niewielkich zmian cen, wzrost wszystkich głównych indeksów giełdowych wyniósł blisko 5% w skali całego miesiąca. Najsilniejszym z głównych indeksów okazał się indeks WIG20, który wzrósł o 5,1%. Niewiele słabsze okazały się indeksy małych i średnich spółek, swig80 i mwig40, które zmieniły się odpowiednio o 4,2% i 4,1%. Indeks szerokiego rynku WIG zyskał ostatecznie 4,7%. W porównaniu z poprzednim miesiącem sytuacja fundamentalna spółek na GPW w Warszawie wygląda nieco gorzej, głównie za sprawą wzrostu cen akcji. Spodziewany wzrost przychodów i zysków w najbliższych miesiącach daje jednak szansę na to, że wskaźniki, tj. C/Z czy C/WK, spadną do relatywnie niskich poziomów. W grudniu jednak ww. wskaźniki znajdowały się na stosunkowo wysokich poziomach. Wskaźnik C/Z dla indeksu WIG wzrósł w porównaniu z listopadem i wynosił na koniec grudnia 20,80, a wskaźnik C/WK 1,49. Wskaźnik C/Z dla indeksu WIG20 wyniósł na koniec grudnia 15,57, a wskaźnik C/WK 1,72. W przypadku segmentu średnich i małych spółek wartość wskaźnika C/Z to 19,20, a C/WK to 1,73 dla indeksu mwig40 oraz odpowiednio 19,44 i 1,53 dla indeksu swig80 (zauważalny w porównaniu z poprzednim miesiącem wzrost wskaźników C/Z i C/WK dla małych i średnich spółek). Cały miniony rok 2010 przyniósł, ku zaskoczeniu wielu uczestników rynku, całkiem przyzwoite stopy zwrotu. Niezależnie od grudnia, który oczywiście znacząco podniósł odnotowaną roczną stopę zwrotu, krajowe indeksy akcji przyniosły średnio kilku- 25% Wykres 5. Stopy zwrotu z indeksów rynku polskiego 20,6% 20,8% 18,2% 18,8% 19,6% 15% 5% 4,7% 14,9% 11,3% 5,7% 5,1% 5, 4,9% 4,1% 4,2% 1, Grudzień 3M 6M YTD 10,2% WIG WIG20 mwig40 swig80 na podstawie danych Bloomberg STRONA 4/13 >> SPIS TREŚCI >>

5 nastoprocentowy zwrot. Najsilniej w ciągu roku wzrósł indeks mwig40 19,6%, potwierdzając tym samym duże zainteresowanie ze strony inwestorów (w tym zarządzających aktywami) akcjami średnich spółek. Segment małych spółek mierzony indeksem swig80 zachował się już słabiej i wzrósł w ciągu roku zaledwie o 10,2%. Indeks szerokiego rynku WIG zakończył rok stopą zwrotu na poziomie 18,8%, a indeks WIG20 wzrósł o 14,9%. Polski rynek kapitałowy swoim zachowaniem nie odbiegał w żaden sposób od zachowania się innych rynków akcji na świecie. Grudniowa poprawa sytuacji, która dotknęła większość światowych rynków akcji, spowodowana była w główniej mierze zmniejszeniem obaw inwestorów co do rozwoju negatywnego scenariusza w zakresie kryzysu zadłużenia szeregu europejskich gospodarek. Polskim indeksom pośrednio sprzyjały również zmiany na rynku miedzi, której cena ustanowiła nowe historyczne rekordy. W przypadku pozostałych rynków regionu Europy Środkowo- -Wschodniej (CEE) bardzo dobrze zachowały się rynki czeski i rosyjski, gdzie indeksy PX i RTS wzrosły w grudniu odpowiednio o 10,6% i 11,2%, czyli dwukrotnie lepiej niż indeksy giełdy warszawskiej. Na bardzo dobre zachowanie indeksu giełdy czeskiej wpłynął przede wszystkim wzrost cen akcji sektora bankowego oraz spółek surowcowych, np. tamtejszego producenta węgla. Inwestorzy nie przejęli się zbytnio gorszymi od oczekiwanych danymi makro, w tym słabnącą dynamiką PKB. Bardzo ciekawie wygląda natomiast rynek rosyjski (wskazywaliśmy w poprzednich biuletynach na relatywnie silne zachowanie się tamtejszego rynku akcji). Już grudzień 2010 r. przyniósł namiastkę tego, z czym możemy mieć do czynienia w najbliższym czasie na rosyjskim rynku akcji. Indeks RTS wzrósł w grudniu o ponad 11%, co potwierdza, że właśnie ten rynek może stać się w roku 2011 jednym z ciekawszych miejsc, jeżeli chodzi o zainwestowanie wolnych środków. Potencjał wzrostowy rosyjskiego rynku akcji w całym 2011 roku określamy na poziomie 30 35%, ale tak jak w przypadku wielu innych rynków czynnikiem decydującym dla możliwej do osiągnięcia stopy zwrotu będzie właściwa selekcja spółek. Tym bardziej że po tegorocznych suszach i pożarach dynamika PKB całej gospodarki może okazać się niższa od dotychczas szacowanej (5%). Za rozwojem dobrego scenariusza dla tamtejszych spółek przemawiają dodatkowo niskie wyceny, tzn. relatywnie duże dyskonto, wynikające z wysokości różnego typu wskaźników fi nansowych, np. wskaźnika C/Z w stosunku do pozostałych rynków regionu CEE, oraz spodziewany wzrost rentowności w 2011 roku. Duże zainteresowanie tamtejszym rynkiem ze strony inwestorów zagranicznych dobrze zbiega się w czasie i zapowiedziami dotyczącymi prywatyzacji i sprzedaży udziałów w największych rosyjskich spółkach. Sprzyja temu również bardzo dobra sytuacja na rynku surowców energetycznych, które jakkolwiek by patrzeć są koniem pociągowym całej rosyjskiej gospodarki. Grudzień przyniósł również wzrosty na węgierskim rynku akcji. Indeks BUX wzrósł o ponad 3%. Dotychczasowe wydarzenia związane z nacjonalizacją tamtejszego systemu emerytalnego, które skutkowały m.in. obniżeniem ratingu Węgier przez główne agencje ratingowe, chwilowo przestały zaprzątać głowy inwestorów, ale z pewnością powrócą, jak tylko zobaczymy jakikolwiek przejaw osłabienia grudniowych nastrojów. W przeciwieństwie do rynku czeskiego, gdzie inflacja pozostaje na niskim poziomie, Węgrzy zmagają się z rosnącą inflacją, czego efektem była kolejna podwyżka stóp procentowych przez tamtejszy Bank Narodowy. Na rynku tureckim (indeks ISE100) widać wyraźnie efekt bardzo dobrej koniunktury panującej w kilku ostatnich miesiącach na rynku surowców. W przypadku Turcji, będącej dużym importerem surowców energetycznych, wzrost cen surowców przyniósł efekt odwrotny od tego, który mogliśmy zaobserwować na innych rynkach akcji na świecie. Trzeba również pamiętać, że turecki rynek akcji był do niedawna jednym z najsilniejszych rynków akcji na świecie, więc naturalna wydaje się chociażby częściowa realizacja dotychczas osiągniętych zysków. Długoterminowo nadal traktujemy ten rynek jako bardzo ciekawy. 35% 3 25% 15% 5% -5% - -15% 3,3% Wykres 6. Stopy zwrotu z indeksów rynków Europy Środkowo-Wschodniej 10,6% 11,2% 1, -8,2% 8,2% 0,4% 17,7% Grudzień 3M 6M YTD 1,3% 11, 21,4% 32,9% 0,5% 9,6% 25, 22,7% BUX Węgry PX Czechy ISE100 Turcja RTS na podstawie danych Bloomberg To, czego nie zobaczyliśmy ani w listopadzie, ani w grudniu, a czego w pewnym sensie się spodziewaliśmy (negatywna reakcja rynku), jako ewentualnej konsekwencji przeprowadzenia w polskim systemie emerytalnym działań zbliżonych do scenariusza węgierskiego, wystąpiło wraz z początkiem roku. Spadki indeksów zostały jednak szybko zażegnane. Ewentualna kontynuacja spadków będzie zależeć w głównej mierze od tego, czy zapowiedziane zmiany (zmniejszenie wysokości składki odprowadzanej do OFE na rzecz kolejnego konta w ZUS-ie) zostaną wprowadzone w życie oraz jakie będą dalsze losy OFE (np. przyznane limity inwestycyjne, szczególnie na rynku akcji). Podsumowując nadal pozostajemy umiarkowanie pozytywnie nastawieni do rynku akcji i zakładamy utrzymanie dotychczasowego pozytywnego trendu na rynku akcji w kolejnych tygodniach. Cały czas znajdujemy się w trakcie ożywienia gospodarczego, a dynamika krajowego PKB nie słabnie. Rynek akcji wydaje się być dobrym miejscem do inwestowania swoich oszczędności. STRONA 5/13 >> SPIS TREŚCI >>

6 Rynki akcji na świecie Grudzień w porównaniu z listopadem, który poza kilkoma wyjątkami (DAX, S&P 500) przyniósł spadki notowań, dał inwestorom sporo radości i znacząco podniósł całoroczne stopy zwrotu dla poszczególnych rynków akcji. Indeks MSCI AC World, mierzący koniunkturę na światowych rynkach akcji, w grudniu wzrósł o 7,2%. Indeks MSCI Emerging Europe, który spadł w listopadzie o -4,6%, tym razem przewodził stawce i wzrósł o 8,4% (wyróżniły się przede wszystkim rynek czeski i rosyjski). Z rynków rozwiniętych ponownie bardzo dobrze zachował się rynek amerykański, gdzie indeks S&P 500 wzrósł o ponad 6,5%. Relatywnie słabiej wypadły rynki azjatyckie (wzrost indeksu MSCI Emerging Asia o 6,2%) i kraje Ameryki Łacińskiej (wzrost indeksu MSCI Latin America o niecałe 6%). Do maruderów należały rynki turecki i węgierski. Końcówka roku (szczególnie początek grudnia) sprawiły, że wyniki mierzone od początku roku na większości rynków wzrosły do poziomu 10 16%, co oznacza, że rok 2010 dla rynków akcji można zaliczyć do udanych. Z przesłanek świadczących o tym, że poprawa sytuacji na światowych rynkach akcji, szczególnie krajów wschodzących, powinna być kontynuowana, a które podaliśmy w zeszłym miesiącu, tylko jedna jeszcze się do końca nie zrealizowała (słaby dolar). Pozostałe dwie, tzn. wzrost cen surowców oraz niski koszt pieniądza, faktycznie miały swoje przełożenie na odnotowane wzrosty. Zawirowania na rynku europejskiego długu i chłodzenie gospodarki chińskiej przez wzrost poziomu stóp procentowych nie przeszkodziły inwestorom w zrealizowaniu pozytywnego scenariusza w końcówce roku. Lokalne korekty nadal wykorzystywane są do zwiększania pozycji na rynkach akcji i surowcowych. Dotychczasowy trend wzrostowy na światowych rynkach akcji obecnie wygląda na niezagrożony, a jedyny czynnik, który można wskazać jako mogący spowodować większą korektę, to realizacja zysków na surowcach, gdzie ceny niektórych, np. miedzi, wzrosły w ostatnich miesiącach o kilkadziesiąt procent. 25% 15% 5% -5% Wykres 7. Stopy zwrotu z indeksów rynków rozwiniętych 22, S&P 500 USA 15,9% 16,1% DAX CAC40 12,8% 10,2% 11, 10,5% 6,5% 5,4% 3,4% 2,4% -3,3% Grudzień 3M 6M YTD na podstawie danych Bloomberg 35% 3 25% Wykres 8. Stopy zwrotu z indeksów rynków rozwijających się 29,8% 26,8% 25,4% 22,6% 15% 5% 8,4% 6, 7, 6,2% 8,4% 7,1% 6,9% 5,3% 15,8% 16,4% 16,6% Grudzień 3M 6M YTD 12,1% MSCI Emerging Europe MSCI EM MSCI EM Asia MSCI EM Latin America na podstawie danych MSCI Barra Wykres 9. Stopy zwrotu z indeksu MSCI AC World obrazującego koniunkturę na światowych rynkach akcji 25% 23,3% 15% 5% 10,4% 8,4% 7,2% Grudzień 3M 6M YTD MSCI AC World na podstawie danych MSCI Barra STRONA 6/13 >> SPIS TREŚCI >>

7 Rynek obligacji w Polsce Po bardzo nerwowym listopadzie, w którym mieliśmy do czynienia ze wzrostem rentowności polskich instrumentów dłużnych na całej krzywej, grudzień przyniósł zauważalną stabilizację cen. Być może to problemy kolejnych krajów koszyka PIIGS odwróciły chwilowo uwagę inwestorów. W efekcie inwestycje w polskie długoterminowe obligacje skarbowe, mierzone zachowaniem się indeksu obligacji o terminie wykupu 10 lat i więcej, przyniosły w grudniu stopę zwrotu na poziomie 0,76%, co w porównaniu z ponad 3-proc. spadkiem w listopadzie stanowi zdecydowaną poprawę nastroju. Relatywnie słabiej zachowywały się papiery mierzone indeksem Banku Handlowego dla przedziału 7 10 lat, gdzie wzrost ceny był niższy i wyniósł 0,31%. Ciekawie zachowały się indeksy dla papierów dłużnych z przedziałów 3 5, 3 7 i 5 7 lat, gdzie stopa zwrotu wyniosła w każdym z wymienionych przedziałów ponad 0,8. Patrząc z kolei na rentowności nie sposób nie zauważyć, że dla papierów 5-, 10- czy 20-letnich rentowności pozostały prawie na niezmienionych poziomach i wyniosły na koniec grudnia odpowiednio 5,51%, 6,06% i 6,15%. Wypowiedzi poszczególnych członków Rady Polityki Pieniężnej, jak również szefa Narodowego Banku Polskiego wskazują, że w niedługim czasie będziemy mieli do czynienia z pierwszą od długiego czasu podwyżką stóp procentowych o 25 lub nawet 50 pb. Pytaniem otwartym pozostaje kwestia, czy będzie to podwyżka ostrzegająca, czy też swoją decyzją RPP rozpocznie nowy cykl podwyżek stóp procentowych. 125 Wykres 10. Indeks obligacji Banku Handlowego gru 07 lut 08 kwi 08 cze 08 sie 08 paź 08 gru 08 lut 09 kwi 09 cze 09 sie 09 paź 09 indeks obligacji Banku Handlowego gru 09 lut 10 kwi 10 cze 10 sie 10 paź 10 gru 10 na podstawie danych Citibank Tabele 2 i 3. Stopy zwrotu z indeksów obligacji Banku Handlowego Okres do wykupu Grudzień 3 miesiące 6 miesięcy Od początku roku 1+ lat 0,63% -0,01% 2,6 6,83% 1 3 lata 0,52% 1,19% 2,64% 5,6 3 5 lat 0,83% 0,62% 2,89% 6,75% Rynek walutowy 3 7 lat 0,84% 0,41% 2,84% 7,14% 5 7 lat 0,89% -0,27% 2,54% 7,75% 7 10 lat 0,31% -2,25% 1,51% 7,49% 10+ lat 0,73% -3, 1,87% 7,53% na podstawie danych Citibank Okres do wykupu 12 miesięcy 2 lata 3 lata 5 lat 1+ lat 6,83% 11,29% 21,31% 29,52% 1 3 lata 5,6 12,59% 21,29% 30,68% 3 5 lat 6,75% 12,16% 23,01% 31,58% 3 7 lat 7,14% 11,73% 22,83% 31,05% 5 7 lat 7,75% 10,47% 22,4 24,56% 7 10 lat 7,49% 8,41% 19,85% 25,66% 10+ lat 7,53% 5,85% 16,35% 20,43% na podstawie danych Citibank STRONA 7/13 >> SPIS TREŚCI >>

8 Rynek obligacji na świecie Przeciwnie niż na rynku polskim grudzień ponownie nie był łaskawy dla obligacji z rynku amerykańskiego i strefy euro. W strefi e euro rentowność papierów 10- i 20-letnich wzrosła odpowiednio o 29 i 30 pb, a w USA mieliśmy do czynienia z jeszcze większym wzrostem rentowności w porównaniu z obligacjami strefy euro (wzrost odpowiednio o 57 i 39 pb). W USA nadal mocno rośnie również rentowność obligacji 5-letnich (w grudniu o 60 pb). Zauważalny wzrost rentowności w ostatnich dwóch miesiącach sprawia, że rynki obligacji skarbowych są już silnie przecenione, co może w krótkim terminie stabilizować ich ceny. Nie zdziwi nas jednak testowanie poziomu 4% rentowności dla np. 10- czy 20-letnich amerykańskich obligacji skarbowych. To samo, nawet bardziej, dotyczy strefy euro, gdzie inwestorzy kierują się w swoich poczynaniach przede wszystkim strachem, wynikającym ze wzrostu ryzyka obniżki oceny kredytowej poszczególnych krajów, a tym samym kolejnej fali spadków cen obligacji i wzrostu ich rentowności. Tabela 4. Rentowności obligacji OBLIGACJE POLSKIE 2-letnie 5-letnie 10-letnie 20-letnie grudzień 2010 (%) 4,76 5,51 6,06 6,15 zmiana (punkty proc.) -0,11-0,01 0,00-0,05 listopad 2010 (%) 4,87 5,52 6,06 6,20 zmiana (punkty proc.) 0,12 0,18 0,39 0,42 październik 2010 (%) 4,75 5,34 5,67 5,78 OBLIGACJE STREFY EURO grudzień 2010 (%) 0,86 1,84 2,97 3,54 zmiana (punkty proc.) -0,01 0,15 0,29 0,30 listopad 2010 (%) 0,87 1,69 2,68 3,24 zmiana (punkty proc.) -0,12-0,03 0,15 0,14 październik 2010 (%) 0,99 1,72 2,53 3,10 OBLIGACJE USA grudzień 2010 (%) 0,65 2,07 3,37 3,85 zmiana (punkty proc.) 0,19 0,60 0,57 0,39 listopad 2010 (%) 0,46 1,47 2,80 3,46 zmiana (punkty proc.) 0,12 0,32 0,19 0,16 październik 2010 (%) 0,34 1,15 2,61 3,30 na podstawie danych Reuters Rynek walutowy Grudzień przyniósł stabilizację notowań pary walutowej EUR/USD w przedziale 1,3000 1,3400. Można śmiało powiedzieć, że scenariusz, który zarysowaliśmy miesiąc temu, czyli silny dolar słabe euro, powinien być realizowany. Strefa euro, a szczególnie kraje koszyka PIIGS, nadal przeżywa problemy, a po Irlandii czy Portugalii coraz częściej mówi się o Hiszpanii, jako głównym aktorze rozgrywanego właśnie dramatu. Mimo spodziewanego w średnim i długim terminie umocnienia dolara, w krótkiej perspektywie możemy mieć do czynienia z testowaniem poziomu 1,35 i 1,3800 przez parę EUR/USD. Nie zmienia to jednak faktu, że duży potencjał realizacji posiada scenariusz, w którym para EUR/USD w ramach 3-letniego kanału spadkowego zejdzie docelowo w okolice 1,1700 1,1800 (dolne ograniczenie tego kanału). Jedynym argumentem przemawiającym za słabym dolarem mogą być problemy USA z poziomem długu publicznego oraz bieżącym poziomem deficytu budżetowego, który w 2011 roku może osiągnąć poziom 8 9% PKB. Ciężko jednak przyjąć, że inwestorzy przywiążą do tego większą wagę niż do ewentualnych problemów sektora bankowego w krajach koszyka PIIGS (szczególnie Irlandii czy Hiszpanii) i poziomu realizacji założonej restrukturyzacji zadłużenia Grecji. Nie bez znaczenia jest również fakt, że w przypadku postępującego efektu domina, dotyczącego zadłużenia poszczególnych krajów strefy euro, nie można powiedzieć, że wszyscy uczestnicy tej strefy opowiedzieliby się jednogłośnie za udzieleniem pomocy finansowej krajom przeżywającym problem narastającego zadłużenia. Wykres 11. Waluty para EUR/USD 1,36 1,34 Cena 1,32 1,30 1,28 EUR/USD na podstawie danych STRONA 8/13 >> SPIS TREŚCI >>

9 Rynek surowcowy Grudzień przyniósł zauważalny wzrost cen surowców strategicznych, tj. ropy naftowej czy miedzi. Rosła również cena złota. Zauważalny wzrost cen surowców dokonał się na niezmienionym właściwie w stosunku do początku miesiąca poziomie kursu EUR/USD. Może to wskazywać na dwa czynniki albo inwestorzy uwierzyli już w trwałe odbicie w gospodarce światowej i zakładają systematyczny wzrost popytu na niektóre surowce, albo wręcz przeciwnie nie wierzą w poprawę sytuacji w gospodarce światowej na skutek uruchomienia różnego typu programów pomocowych opartych na dodruku pieniądza, a jedynym efektem, jakiego oczekują i przed którym uciekają, jest przyszły wzrost infl acji i próba obrony przed tym zjawiskiem za pośrednictwem rynku surowców. Bez większej ilości danych nie sposób dzisiaj przyjąć, że któremuś z ww. scenariuszy inwestorzy przypisują większe prawdopodobieństwo realizacji. Może być też tak, że mamy do czynienia z mieszanką kilku wybranych czynników pochodzących z ww. dwóch scenariuszy, np. próbą spekulacji na rynku głównych surowców (wtedy, biorąc pod uwagę dotychczasowe wzrosty, potencjał dalszego mocnego ruchu w górę, np. cen miedzi, byłby już ograniczony) w połączeniu z zapotrzebowaniem zgłaszanym przez gospodarkę chińską. To samo zjawisko może w równej mierze dotyczyć rynku ropy naftowej, a nawet złota, o którym pisaliśmy więcej miesiąc temu. Niesamowite rzeczy dzieją się na rynku miedzi. W ciągu ostatniego miesiąca cena tego surowca wzrosła o ponad 1000 dolarów na tonie, dając w rezultacie na koniec grudnia nowy rekord cenowy (9725 USD/t). Biorąc pod uwagę fakt, że jeszcze w czerwcu miedź kosztowała niewiele ponad 6000 USD/t, daje to w sumie wzrost ceny tego surowca o blisko 6 w przeciągu ostatnich 6 miesięcy. Bardzo dobrze zachowała się również cena złota, gdzie koniec grudnia br. przyniósł wzrost ceny tego surowca do poziomu 1420 USD/t. Z kolei cena ropy naftowej przekroczyła poziom 90 dolarów za baryłkę i wszystko wskazuje na to, że zadomowi się powyżej tego poziomu na dłużej. Rośnie prawdopodobieństwo testowania poziomu 100 dolarów za baryłkę w najbliższym czasie. Brak reakcji ze strony krajów zrzeszonych w OPEC (np. zwiększenie limitów wydobywczych) powinien być czynnikiem wspierającym realizację ww. scenariusza. 92 Wykres 12. Cena ropy naftowej (kontrakty) w USD cena ropy naftowej (kontrakty) USD na podstawie danych Wykres 13. Cena złota (spot) w USD/uncja cena złota (spot) USD/uncja na podstawie danych STRONA 9/13 >> SPIS TREŚCI >>

10 Barometr inwestycyjny Akcje polskie Polskie obligacje skarbowe długoterminowe Polskie obligacje skarbowe krótkoterminowe NIEDOWAŻAJ PRZEWAŻAJ Akcje tureckie Akcje amerykańskie Akcje europejskie Akcje japońskie Akcje państw regionu CEE Akcje rynków wschodzących (BRIC) Złoto Surowce Źródło: AXA TFI S.A. styczeń 2011 Materiał dotyczący gospodarki i poszczególnych rynków sporządzono na podstawie Biuletynu Inwestycyjnego AXA TFI, dostępnego na stronie Wyniki ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych Kategoria funduszu fundusze polskie Fundusz za ostatnie 3 mies. ( ) za 12 mies ( ) rynku pieniężnego AXA Lokacyjny** 0,83% rynku pieniężnego Rynku Pieniężnego* 0,84% 3,99% obligacji AXA Bond Active Asset Allocation (AAA)** -0,33% obligacji AXA DWS Dłużnych Papierów Wartościowych* -0,17% 5,08% obligacji AXA Idea Obligacji** -0,04% obligacji AXA Obligacji** -0,5 obligacji AXA Skarbiec Obligacja -0,22% 7,47% obligacji Bezpiecznego Inwestowania* -0,64% 4,52% obligacji Wspólnego Zabezpieczenia -0,54% 5,03% ochrony kapitału AXA Skarbiec Ochrony Kapitału 1,11% 1,57% ochrony kapitału AXA UniBezpieczna Alokacja 1,78% 6,15% stabilnego wzrostu AXA DWS Zabezpieczenia Emerytalnego 1,27% 7,18% stabilnego wzrostu AXA PKO Stabilnego Wzrostu 0,95% 8,73% stabilnego wzrostu AXA Portfel Stabilnego Wzrostu 1,36% 7,27% stabilnego wzrostu AXA Skarbiec III Filar 0,5 4,67% stabilnego wzrostu AXA Stabilnego Wzrostu** 2,11% stabilnego wzrostu Mieszany 1,13% 7,27% stabilnego wzrostu Optymalnego Inwestowania 2,96% 10,96% stabilnego wzrostu Stabilnego Wzrostu* 2,85% 10,54% aktywnej alokacji Aktywnego Inwestowania* 4,77% 14,32% STRONA 10/13 >> SPIS TREŚCI >>

11 Kategoria funduszu Fundusz za ostatnie 3 mies. ( ) za 12 mies ( ) aktywnej alokacji Aktywny Portfel Funduszy (XAPF) 3,99% 14,42% aktywnej alokacji AXA Equity Active Asset Allocation (AAA)** 11,92% aktywnej alokacji AXA Noble Fund Global Return** 4,68% aktywnej alokacji AXA Noble Timingowy** 5,96% zrównoważone AXA Arka Zrównoważony 1,69% 10,13% zrównoważone AXA DWS Zrównoważony* 2,92% 10,46% zrównoważone AXA Noble Fund Mieszany 4,22% 14,64% zrównoważone AXA PKO Zrównoważony* 2,59% 11,8 zrównoważone AXA Portfel Zrównoważony 2,49% 8,41% zrównoważone AXA Quercus Selektywny** 2,37% zrównoważone AXA Skarbiec Sektora Nieruchomości -2,36% 1,32% zrównoważone AXA Skarbiec Waga* 1,56% 3,87% zrównoważone AXA UniKorona Zrównoważony 3, 11,86% zrównoważone AXA Zrównoważony** 3,67% akcji Akcji* 7,88% 20,58% akcji AXA Akcji** 6,87% akcji AXA Akcji Big Players ** 7,91% akcji AXA Arka Akcji 3,77% 12,06% akcji AXA DWS Akcji Dużych Spółek 3,91% 13,78% akcji AXA DWS Top 50 Małych i Średnich Spółek Plus 1,61% 11,92% akcji AXA Idea Akcji** 5,08% akcji AXA ING Selektywny 3,03% 10,8 akcji AXA Legg Mason Akcji 5,36% 18,59% akcji AXA Noble Fund Akcji 8,75% 21,79% akcji AXA Noble Fund Akcji Małych i Średnich Spółek** 5,93% akcji AXA Pioneer Akcji Polskich 1,36% 8,74% akcji AXA PKO Akcji 5,06% 17,33% akcji AXA Portfel Akcji 5,23% 11,88% akcji AXA Quercus Agresywny** 5,45% akcji AXA Skarbiec Akcja 4,72% 8,71% akcji AXA UniAkcje Małych i Średnich Spółek** -1,99% akcji AXA UniKorona Akcje 6,85% 16,67% fundusze rynków zagranicznych obligacji AXA BlackRock Local Emerging Markets Short Duration Bond 1,26% 8,85% obligacji AXA Templeton Global Bond 2,43% 15,34% stabilnego wzrostu AXA HSBC Cautious Portfolio 2,04% 11,33% zrównoważone AXA HSBC Balanced Portfolio 6,4 13,67% zrównoważone AXA Legg Mason Zrównoważony 2,04% 7,43% zrównoważone AXA Optimal Income 3,48% 4,28% akcji AXA BlackRock Latin American 8, 21,18% akcji AXA BlackRock New Energy 2,42% -9,74% akcji AXA BlackRock World Gold 12,13% 40,69% akcji AXA BlackRock World Mining 22,14% 33,67% akcji AXA Europe Emerging 7,5 25, STRONA 11/13 >> SPIS TREŚCI >>

12 Kategoria funduszu Fundusz za ostatnie 3 mies. ( ) za 12 mies ( ) akcji AXA Europe Real Estate Securities 3,75% 9,23% akcji AXA Europe Small Cap 12,53% 18,01% akcji AXA Euro Relative Value 5,42% 0,13% akcji AXA HSBC Adventurous Portfolio 9,36% 14,89% akcji AXA HSBC BRIC Markets Equity 5,23% 10,63% akcji AXA HSBC Climate Change 6,05% 4,3 akcji AXA HSBC Global Emerging Markets Equity 8,74% 18,39% akcji AXA HSBC Indian Equity -1,74% 16,93% akcji AXA Idea Surowce Plus** 11,66% akcji AXA ING Środkowoeuropejski Budownictwa i Nieruchomości -2,7 1,32% akcji AXA ING Środkowoeuropejski Sektora Finansowego -2,58% -3,47% akcji AXA JPMorgan Emerging Europe Middle East and Africa Equity 8,81% 30,5 akcji AXA Noble Fund Africa** 6,86% akcji AXA Pioneer Akcji Amerykańskich 11,18% 15,84% akcji AXA Pioneer Dochodu i Wzrostu Rynku Chińskiego 1,35% 7,5 akcji AXA PKO Akcji Nowa Europa 3,85% 13,36% akcji AXA PKO Japońskiego Rynku Akcji 7,99% 16,13% akcji AXA Talents 10,11% 17,85% akcji AXA Templeton Asian Growth 7,93% 34,51% strategie alternatywne AXA JPMorgan Highbridge Statistical Market Neutral 1,93% 0,41% strategie alternatywne AXA Superfund Trend Bis Powiązany** 20,09% ** Ubezpieczeniowy Fundusz Kapitałowy jest dostępny wyłącznie dla klientów Planów Inwestycyjnych, którzy zawarli umowę ubezpieczenia przed 13 sierpnia 2010 roku. ** Brak 12-miesięcznej stopy zwrotu fundusz dostępny w ofercie od 13 sierpnia 2010 r. Twój Plan Inwestycyjny Początek nowego roku to okres, który inwestorzy często wykorzystują na analizę swoich prywatnych portfeli inwestycyjnych. Początek roku to również czas, kiedy analitycy przedstawiają swoje prognozy, dotyczące wydarzeń na rynkach finansowych w najbliższych 12 miesiącach. Wśród wielu pojawiających się ostatnio pozytywnych opinii, część z nich dotyczyła rynków wschodzących w szczególności Rosji. Perspektywy wzrostu dla tego rynku są obiecujące. Poprawa klimatu inwestycyjnego, otwarcie na Zachód, plany prywatyzacyjne, hossa na rynku surowców, organizacja olimpiady zimowej w Soczi w 2014 roku oraz przyznanie organizacji mistrzostw świata w piłce nożnej w 2018 roku, z pewnością będą sprzyjały wzrostowi gospodarki rosyjskiej w kolejnych latach. Zdaniem specjalistów AXA TFI już grudzień 2010 r. przyniósł namiastkę tego, z czym możemy mieć do czynienia w najbliższym czasie na rosyjskim rynku akcji. Indeks RTS wzrósł w grudniu o ponad 11%, co potwierdza, że właśnie ten rynek akcji może stać się w roku 2011 jednym z ciekawszych miejsc, jeżeli chodzi o zainwestowanie wolnych środków. Potencjał wzrostowy rosyjskiego rynku akcji w całym 2011 roku określamy na poziomie 30 35%, jednak, tak jak w przypadku wielu innych rynków, czynnikiem decydującym dla możliwej do osiągnięcia stopy zwrotu będzie właściwa selekcja spółek. Tym bardziej że po tegorocznych suszach i pożarach dynamika PKB całej gospodarki może okazać się niższa od dotychczas szacowanej (5%). Za rozwojem dobrego scenariusza dla tamtejszych spółek przemawiają dodatkowo niskie wyceny, tzn. relatywnie duże dyskonto wynikające z wysokości różnego typu wskaźników fi nansowych, np. wskaźnika C/Z, w stosunku do pozostałych rynków regionu CEE oraz spodziewany wzrost rentowności w 2011 roku. Duże zainteresowanie tamtejszym rynkiem ze strony inwestorów zagranicznych dobrze zbiega się w czasie z zapowiedziami dotyczącymi prywatyzacji i sprzedaży udziałów w największych rosyjskich spółkach. Sprzyja temu również bardzo dobra sytuacja na rynku surowców energetycznych, które jakkolwiek by patrzeć są koniem pociągowym całej rosyjskiej gospodarki. Udostępniając Państwu ofertę funduszy w Planach Inwestycyjnych AXA, staramy się, aby była ona kompleksowa i dawała jak najszersze możliwości inwestycyjne. Nawiązując do optymistycznych perspektyw rynku rosyjskiego, chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na jeden z naszych funduszy: UFK AXA Emerging Europe. Fundusz ten 10 swoich aktywów lokuje w tytuły uczestnictwa zagranicznego funduszu inwestycyjnego AXA World Funds subfundusz AXA WF Framlington Europe Emerging, który znaczną część swoich aktywów inwestuje właśnie w Rosji (podział geografi czny prezentuje wykres poniżej). Szczegółowe informacje na temat funduszu UFK AXA Emerging Europe znajdą Państwo na stronie internetowej STRONA 12/13 >> SPIS TREŚCI >>

13 Wykres 14. Podział geograficzny AXA World Funds subfundusz AXA WF Framlington Europe Emerging (stan na koniec grudnia 2010 r.) ,4% ,3% Rosja Turcja 7,6% Polska 4,4% Luksemburg 2,3% Węgry 1,8% Holandia 1,8% Czechy 1,3% Irlandia 1,2% Stany Zjednoczone Wykres 15. Wyniki UFK AXA Emerging Europe od początku działalności ( r.) Życzymy udanych inwestycji! Niniejsze opracowanie zostało przygotowane wyłącznie na potrzeby klientów AXA Życie TU S.A. i ma wyłącznie charakter informacyjny. Powyższe dane, w szczególności dotychczasowe stopy zwrotu ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych, nie stanowią prognozy wyników inwestycyjnych tych funduszy oraz nie mogą być traktowane jako zobowiązanie AXA Życie TU S.A. do osiągnięcia podobnych wyników przez te fundusze w przyszłości. Wskazane wyniki ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych nie odzwierciedlają indywidualnej stopy zwrotu netto klientów funduszu, która jest uzależniona od dat nabycia i umorzenia jednostek uczestnictwa oraz poniesionych opłat i podatków. Cel i zasady funkcjonowania ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych są opisane w regulaminie funduszu dostępnym u przedstawicieli AXA Życie TU S.A. oraz na stronie Niniejsze opracowanie zostało przygotowane z dochowaniem należytej staranności i rzetelności, w oparciu o fakty uznane za wiarygodne, jednak AXA Życie TU S.A. nie gwarantuje, że są one w pełni dokładne i kompletne. Biuletyn Inwestycyjny AXA nie może być traktowany jako oferta lub rekomendacja do zawierania jakichkolwiek transakcji. AXA Życie TU S.A. nie gwarantuje, że podane prognozy i przewidywania sprawdzą się. AXA Życie TU S.A. nie ponosi odpowiedzialności za szkody poniesione w wyniku decyzji podjętych na podstawie informacji zawartych w niniejszym opracowaniu. STRONA 13/13 >> SPIS TREŚCI >>