Biuletyn. Inwestycyjny AXA. Spis treści. Gospodarka Polski. Maj 2011

Transkrypt

1 Maj 2011 Biuletyn Inwestycyjny AXA Spis treści W skrócie Gospodarka Polski Gospodarka globalna Rynek akcji w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej Rynki akcji na świecie Rynek obligacji w Polsce Rynek obligacji na świecie Rynek walutowy Rynek surowcowy Barometr inwestycyjny Wyniki ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych W skrócie Ożywienie w światowej gospodarce jest kontynuowane. Nie mniej jednak obserwujemy wyraźne hamowanie jego dynamiki. Sytuacja w Japonii, problemy krajów europejskich i USA budzą obawy inwestorów, co przekłada się na niepewność i spadek chęci do podejmowania ryzyka. Od początku maja obserwujemy osłabienie światowych rynków akcji. Indeks MSCI AC World, mierzący koniunkturę na światowych giełdach, stracił w maju 2,5%. Z drugiej strony, rentowności obligacji rynków bazowych zanotowały silne spadki. Polskie dane również potwierdzają, że gospodarka znajduje się na ścieżce wzrostu. Spodziewamy się, że w najbliższych kwartałach powinna się utrzymać dość mocna dynamika PKB. Polskie rynki finansowe w maju znajdowały się pod wpływem globalnych czynników. Ceny akcji na giełdzie spadały, choć spadki te były niższe niż na większości głównych światowych rynków. Obserwowaliśmy również spadki rentowności polskich obligacji skarbowych. Gospodarka Polski Najnowsze dane makroekonomiczne potwierdzają, że Polska znajduje się na ścieżce wzrostu gospodarczego. Dynamika PKB jest dość wysoka, a pozytywny trend ma szansę utrzymać się w dłuższym okresie. Perspektywy na kolejne miesiące mogą jednak nie być tak dobre jak się wydawało po publikacji dobrych kwietniowych danych makroekonomicznych. Część spływających majowych danych bardzo bowiem rozczarowała rynek. Największym zaskoczeniem okazały się dane o inflacji, która znacząco przekroczyła poziomy oczekiwane nawet przez pesymistów. Rozczarował również rynek pracy. Majowe dane potwierdziły, że zaskakująco dobre kwietniowe wyniki były wydarzeniem jednorazowym, a w maju rynek pracy powrócił do wcześniejszego, słabego trendu wzrostowego. Stawia to przede wszystkim przeciętnego obywatela w dość niekorzystnej sytuacji. Jego płaca realnie spada i musi więcej zapłacić za produkty pierwszej potrzeby (żywność, paliwa, utrzymanie mieszkania). PKB W I kwartale 2011 roku PKB Polski wzrosło o 4,4%, co jest wynikiem zbliżonym do ostatniego kwartału 2010 roku.

2 Największy wkład do tego wzrostu miała konsumpcja prywatna (2,6%). Od ostatniego kwartału 2009 roku udział we wzroście PKB tego składnika systematycznie rośnie. Obserwujemy również powolny wzrost udziału inwestycji. W I kwartale inwestycje dołożyły 0,7% do wzrostu PKB, co było największą wartością od IV kwartału 2008 roku. Nadal znaczący udział we wzroście PKB mają zapasy. Powyższe tendencje są dość naturalne dla obecnego etapu cyklu koniunkturalnego. Po okresie wychodzenia z recesji gospodarka nabiera tempa rynek pracy powoli się odbudowuje, co zachęca do większej konsumpcji. Spore zapasy gotówki w przedsiębiorstwach oraz niskie stopy procentowe skłaniają do nowych inwestycji i pożyczania środków. W kolejnych kwartałach spodziewamy się zatem dalszych wzrostów udziału konsumpcji prywatnej oraz inwestycji. Z drugiej strony, maleć powinien udział zapasów oraz powinna wzrastać negatywna kontrybucja eksportu netto. Wykres 1. Kontrybucja do PKB (r/r) 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% -8% 1Q03 eksport netto zapasy inwestycje konsumpcja publiczna konsumpcja indywidualna 3Q03 1Q04 3Q04 1Q05 3Q05 1Q06 3Q06 1Q07 3Q07 1Q08 3Q08 1Q09 3Q09 1Q10 3Q10 1Q11 Produkcja przemysłowa i sprzedaż detaliczna Dynamiki produkcji przemysłowej i sprzedaży detalicznej potwierdzają ożywienie w polskiej gospodarce i pozwalają oczekiwać, że wzrost PKB w II kwartale będzie dość wysoki. W maju produkcja przemysłowa wzrosła o 7,7% r/r. Jest to wynik lepszy od kwietniowego i marcowego. Wprawdzie tegoroczne wzrosty są znacznie niższe od tych obserwowanych w 2010 roku, jednak jest to przede wszystkim efekt czynników bazowych. Czynniki bazowe najprawdopodobniej przełożą się również na utrzymanie jednocyfrowych wzrostów produkcji przemysłowej w kolejnych miesiącach. Dobre wyniki w maju odnotowała produkcja budowlano-montażowa. Była ona wyższa o 23,9% niż przed rokiem i o 25,9% w porównaniu z kwietniem. Nie mamy jeszcze majowych danych o sprzedaży detalicznej, które podane zostaną 22 czerwca. W kwietniu wzrosła ona o 18,6% r/r. Nasze szacunki zaś zakładają wzrost w maju o 14,2% r/r sprzedaż detaliczna % (r/r) Wykres 2. Sprzedaż detaliczna (r/r) na podstawie danych Reuters sty 2000 sty 2001 sty 2002 sty 2003 sty 2004 sty 2005 sty 2006 sty 2007 sty 2008 sty 2009 sty 2010 kwi 2011 STRONA 2/14 >> SPIS TREŚCI >>

3 25 Wykres 3. Produkcja przemysłowa (r/r) produkcja przemysłowa % (r/r) na podstawie danych Reuters sty 2000 sty 2001 sty 2002 sty 2003 sty 2004 sty 2005 sty 2006 sty 2007 sty 2008 sty 2009 sty 2010 sty 2011 maj 2011 Inflacja i stopy procentowe W maju infl acja CPI wzrosła do 5% r/r z 4,5% r/r zanotowanych w kwietniu. Był to wynik, który mocno zaskoczył analityków. Ich oczekiwania zakładały infl ację na poziomie około 4,5% r/r. Majowy wzrost cen jest przede wszystkim efektem drożejących paliw (wzrost o 11,9% r/r), drożejącej żywności (wzrost o 9,4% r/r) oraz rosnących cen użytkowania mieszkania i nośników energii (wzrost o 6,0% r/r). Tak znaczący skok infl acji spowodował oczywiście wzrost oczekiwań na kolejne podwyżki stóp procentowych. Bazując na wypowiedziach członków Rady Polityki Pieniężnej zakładamy jednak, że na razie RPP zakończy cykl podwyżek i poczeka na efekty dotychczasowych działań. W lipcu nie powinno już zatem dojść do kolejnego wzrostu stóp. Stopa referencyjna (podstawowa stopa procentowa) wynosi obecnie 4,5%. Od początku roku mieliśmy już 4 podwyżki o 25 punktów bazowych każda. Podwyżki miały miejsce w styczniu, kwietniu, maju oraz czerwcu. W obecnej sytuacji spodziewamy się utrzymania infl acji na podwyższonym poziomie w całym 2011 roku. Z naszych analiz wynika, że w okresie wakacyjnym ceny powinny nieco spaść, ale i tak najprawdopodobniej utrzymają się znacząco powyżej 4%. Na koniec roku oczekujemy infl acji na poziomie około 4,4%. Silna infl acja jest złą informacją dla rynku. Rosnące ceny powodują znaczący spadek siły nabywczej zarobków. Do tego dochodzą nie najlepsze dane z rynku pracy (spadek realnych wynagrodzeń w maju) i ujemne realne stopy procentowe (realne straty przy utrzymywaniu oszczędności na większości lokat). W efekcie zarabiamy realnie mniej, wydajemy więcej i do tego tradycyjne sposoby trzymania oszczędności na lokacie bankowej nie zapewniają nawet zachowania siły nabywczej naszych środków. Z punktu widzenia budżetu państwa jest to jednak dość dobra sytuacja. Przede wszystkim w sytuacji rosnącej inflacji rosną dochody budżetu z podatków oraz maleją koszty obsługi zadłużenia. Wykres 4. Inflacja CPI (r/r) i stopy procentowe 25% 22,5% 20% 17,5% 15% 12,5% 10% 7,5% 5% 2,5% 0% inflacja % (r/r) podstawowa stopa procentowa na podstawie danych Reuters sty 98 sty 99 sty 00 sty 01 sty 02 sty 03 sty 04 sty 05 sty 06 sty 07 sty 08 sty 09 sty 10 maj 11 STRONA 3/14 >> SPIS TREŚCI >>

4 Rynek pracy Silny wzrost wynagrodzeń w kwietniu (5,9% r/r) okazał się jednorazowym wydarzeniem związanym między innymi z wypłatami premii głównie w sektorze górniczym. W maju dynamika płac wzrosła już do 4% r/r i powróciła do łagodniejszego trendu wzrostowego. Firmy wstrzymują się z zatrudnianiem nowych pracowników, co może być wynikiem obaw o sytuację gospodarczą w II połowie roku. Dynamika realnych wynagrodzeń pozostaje bardzo niska. W maju była ona ujemna (-0,9% r/r), co oznacza spadek realnych wynagrodzeń. Maj przyniósł także stabilizację liczby zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw (zmiana o 0,0% m/m). Wolniejsze tempo wzrostu liczby zatrudnionych jest przede wszystkim efektem spadku zamówień eksportowych, co przełożyło się na spadek tempa zatrudnienia w sektorze przetwórczym. W kolejnych miesiącach to jednak popyt krajowy powinien stymulować wzrost zatrudnienia w Polsce. W maju zanotowaliśmy kolejny spadek stopy bezrobocia do poziomu 12,2%. Opublikowane wyniki za maj potwierdziły, że rynek pracy znajduje się w powolnym trendzie wzrostowym. Dobrą stroną tej sytuacji jest niewielka presja inflacyjna ze strony rynku pracy. Tym samym zmniejsza to rozbudzone przez majową wysoką inflację oczekiwania na podwyżki stóp procentowych przez RPP. 22 Wykres 5. Stopa bezrobocia r/r sty 2001 sty 2002 stopa bezrobocia % sty 2003 sty 2004 sty 2005 sty 2006 sty 2007 sty 2008 sty 2009 sty 2010 sty 2011 maj 2011 na podstawie danych Reuters Podaż pieniądza wzrosła w maju o 7,3% r/r (o 0,3 pp. poniżej konsensu) oraz 0,8% m/m. W maju spadła dynamika depozytów gospodarstw domowych (-0,4% m/m). Jednocześnie warto zwrócić uwagę na przyspieszenie tempa wzrostu kredytów dla gospodarstw domowych (2,7% m/m) oraz kredytów dla przedsiębiorstw (1,3% m/m). Dane te potwierdzają narastający trend charakterystyczny dla obecnej sytuacji makroekonomicznej. Przy ujemnych realnych stopach procentowych utrzymywanie oszczędności na lokatach bankowych jest mało opłacalne co skłania do zwiększania konsumpcji oraz poszukiwania alternatywnych inwestycji (akcje, nieruchomości). W konsekwencji depozyty bankowe mogą nawet maleć. Z drugiej strony niskie stopy procentowe powinny przekładać się na bardziej atrakcyjne oprocentowanie kredytów i ich wzrost w gospodarce. Podobną zasadę obserwujemy w przypadku przedsiębiorstw. Utrzymywanie gotówki na kontach bankowych przestaje być opłacalne, co zachęca do nowych inwestycji. Deficyt budżetowy Deficyt po kwietniu wyniósł 21,6 mld PLN. Jest to wartość niższa od zakładanej w planie (24,9 mld PLN). Kwiecień był już 4. miesiącem w tym roku, w którym wykonanie budżetu okazało się lepsze od harmonogramu. Wykonanie budżetu było lepsze zarówno pod względem wydatków, jak i dochodów. Po stronie dochodów obserwowaliśmy wyraźne przyspieszenie dochodów z CIT i PIT. Z kolei po stronie wydatków lepsze od planu wykonanie jest przede wszystkim zasługą niższych kosztów obsługi długu krajowego oraz niższej dotacji do FUS. STRONA 4/14 >> SPIS TREŚCI >>

5 Gospodarka globalna W opinii Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF) światowa gospodarka nadal się rozwija, jednak jej droga do powrotu do zdrowia jest jeszcze daleka. Globalne PKB powinno wzrosnąć w tym roku o 4,3%. To mniej niż w 2010 roku, kiedy wzrost wyniósł 5,1%. W I kwartale 2011 roku światowa gospodarka rosła w tempie 4,3%. Na światowej scenie możemy aktualnie obserwować kilka tendencji, które powodują wzrost awersji do ryzyka i mogą wpływać na obniżenie dynamiki rozwoju światowej gospodarki: problem spłaty zadłużenia przez niektóre kraje europejskie, w tym przede wszystkim bardzo zła sytuacja w Grecji, możliwość przegrzania niektórych gospodarek i narastająca presja inflacyjna, negatywne zaskoczenia ze strony ostatnich danych makroekonomicznych. Tematem numer jeden jest oczywiście sytuacja w Grecji. Prawdopodobieństwo, że sama nie upora się ona ze spłatą swojego zadłużenia i w perspektywie kilku miesięcy jej dług przestanie być regulowany, jest ogromne. Ekonomiści szacują, że potrzebuje nadwyżki budżetowej w wysokości 10% PKB, aby wywiązać się ze swoich zobowiązań i ustabilizować gospodarkę. Wydaje się to jednak mało realne. Rząd tego kraju podjął się cięć wydatków budżetowych, aby uzyskać pomoc finansową potrzebną mu do spłaty zadłużenia. Wiadomo jednak, że spłacanie długu nowym nie jest rozwiązaniem, a jedynie odwlekaniem problemu w czasie. Jednocześnie cięcia budżetowe, jakich podjęła się Grecja, przełożyły się na recesję w gospodarce. W I kwartale 2011 roku stopa bezrobocia wzrosła do 15,9%, a prognozy zakładają, że PKB Grecji w 2011 roku skurczy się o 3,5%. Oficjalna polityka Europejskiego Banku Centralnego oraz Międzynarodowego Funduszu Walutowego dąży do utrzymania płynności Grecji. Możliwe zatem, że pomoc zagraniczna będzie kontynuowana, co może znacząco odwlec problem w czasie. Z drugiej jednak strony, możliwy upadek greckiego rządu spowodowałby, że kraj ten nie będzie w stanie dokonać cięć wydatków wymaganych do tego, aby otrzymać ostatnią transzę pożyczki, a to z kolei oznaczałoby, że stałby się niewypłacalny już w sierpniu, gdyż zwyczajnie nie będzie miał środków na spłatę długu. Konsekwencje niewypłacalności Grecji mogą okazać się bardzo rozległe. Miałyby ogromny wpływ nie tylko na Grecję, ale również na wiele europejskich banków, które są w posiadaniu obligacji tego kraju (54,2 mld USD). Niespłacenie tego zadłużenia mogłoby doprowadzić nawet do kryzysu płynnościowego na świecie. Największe obawy dotyczą jednak nie tyle samego długu Grecji, ile pojawienia się efektu domina w innych krajach europejskich próbujących spłacić swoje zadłużenie. Kolejnym problemem światowej gospodarki jest narastająca presja infl acyjna. Wzrosty cen obserwujemy zarówno w krajach rozwiniętych (USA, Europa), jak i krajach rozwijających się (Chiny). Znaczne przyspieszenie wzrostu cen może zmusić rządy do podwyżek stóp procentowych, a to byłoby czynnikiem hamującym rozwój gospodarczy. Według IMF części światowych gospodarek (Brazylia, Indonezja, Malezja, Niemcy ) grozi przegrzanie, wynikające z utrzymywania dynamiki PKB powyżej potencjalnego poziomu (stan w którym wykorzystywane są pełne moce wytwórcze). Utrzymanie tego stanu doprowadzi do szybkiego wzrostu inflacji w tych krajach. W maju niemal wszystkie istotne dane z rynku amerykańskiego czy strefy euro okazały się słabsze od oczekiwań analityków. Szczególnie istotne są spadki wskaźników wyprzedzających dla przemysłu amerykańskiego ISM oraz PMI w Europie. Ekonomiści tłumaczą nagłe załamanie przerwaniem łańcucha dostaw z Japonii. W kwietniu spadek eksportu z Japonii wyniósł 12,7% m/m. Dane za kolejny miesiąc powinny dać szerszy obraz obecnej sytuacji. Międzynarodowy Fundusz Walutowy obniżył prognozy wzrostu dla gospodarki amerykańskiej i ostrzegł, że wzrosło ryzyko dla wychodzenia światowej gospodarki z kryzysu. Według IMF amerykańska gospodarka w 2011 roku powinna wzrosnąć o 2,5%, a w 2012 roku o 2,7%. Dla porównania, prognozy z kwietnia zakładały wzrost o 2,8% w 2011 roku i 2,9% w 2012 roku. W I kwartale 2011 roku PKB USA wzrosło o 1,8%. To zdecydowanie mniej niż w ostatnim kwartale 2010 (wzrost o 3,1%). W opinii IMF spowolnienie było przede wszystkim wynikiem czynników jednorazowych (wyższe ceny surowców, zła pogoda, zakłócenia w łańcuchu dostaw wywołane trzęsieniem ziemi i tsunami w Japonii). Rynek akcji w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej W maju GPW wpisała się w globalny trend spadkowy cen akcji. Polski rynek radzi sobie jednak lepiej niż giełdy azjatyckie, krajów Europy Środkowo-Wschodniej, USA czy Europy Zachodniej. Zwiększa to ryzyko, że w kolejnych tygodniach polski rynek będzie zachowywał się słabiej od rynków światowych (ewentualne mocniejsze spadki lub słabsze wzrosty cen). Sytuację na polskim rynku akcji kształtują przede wszystkim warunki globalne. W kolejnych miesiącach między innymi trudna sytuacja krajów europejskich przekładać się będzie na zwiększoną niepewność inwestorów i tym samym możliwa będzie znaczna zmienność indeksów. Długoterminowo jednak nadal znajdujemy się w trendzie wzrostowym na rynku akcji i nic nie wskazuje na to, aby trend ten miał się w najbliższym czasie odwrócić. Historycznie, na tym etapie cyklu gospodarczego rzadko mieliśmy do czynienia z korektami spadkowymi trwającymi dłużej niż kilka czy kilkanaście tygodni i spadkami wyższymi niż 20% 25%. Wskaźnik cena/zysk dla polskich spółek dzięki poprawie wyników przedsiębiorstw znacząco się obniżył. Maksymalną wartość dla indeksu WIG wskaźnik ten zanotował w kwietniu 2010 (24,5). Obecnie (połowa czerwca 2011) wartość tego wskaźnika dla spółek z indeksu WIG wynosi 16,9%. Stanowi to ponad 30-proc. spadek i znacząco zwiększa atrakcyjność inwestycji w akcje na warszawskiej giełdzie. Poprawa wyników spółek w kolejnych kwartałach będzie nadal wpływać na spadek wartości wskaźnika cena/zysk. Wbrew wcześniejszym oczekiwaniom maj i czerwiec nie przynoszą wysypu ofert pierwotnych, co powinno mieć pozytywny wpływ na sytuację na GPW. Z dużych ofert pozostaje jedynie Jastrzębska Spółka Węglowa. STRONA 5/14 >> SPIS TREŚCI >>

6 Wykres 6. Stopy zwrotu z indeksów rynku polskiego 12% 11,2% 10% 10,3% 9,9% 8,9% 8% 6,8% 6% 4% 2% 0% -2% 5,2% 5,3% 5,8% 5,5% 4,6% 3,1% 0,7% 0,0% 0,3% -0,3% -0,9% Maj 3M 6M YTD WIG WIG20 mwig40 swig80 na podstawie danych Bloomberg 20% 15% Wykres 7. Stopy zwrotu z indeksów rynków Europy Środkowo-Wschodniej 13,3% 12,8% 18,6% 10% 9,6% 6,7% 5% 0% -5% -10% -15% 2,9% 1,0% 0,4% 2,0% -1,0% -3,3% -4,0% -3,5% -4,5% -7,0% -9,0% Maj 3M 6M YTD BUX Węgry PX Czechy ISE100 Turcja RTS na podstawie danych Bloomberg Rynki akcji na świecie Ostatnie wydarzenia w krajach europejskich, trzęsienie ziemi i tsunami w Japonii, spowolnienie tempa wzrostu światowej gospodarki doprowadziły do silnego wzrostu awersji do ryzyka na światowych rynkach. W efekcie, w maju ceny akcji na całym świecie notowały silne spadki. Indeks MSCI AC World, mierzący koniunkturę na rynkach akcji całego świata, zanotował spadek o 2,5%. Szczególnie mocno ucierpiały giełdy rynków rozwijających się. Indeks MSCI Emerging Markets stracił (w USD) (-7,8%). Na rynku Europy Środkowo-Wschodniej szczególnie słabo zachowywały się giełdy turecka (ISE100 stracił -9%) oraz rosyjska (RTS stracił -7%). Spadki, choć niższe niż w krajach rozwijających się, nie ominęły także rynków rozwiniętych. W tej sytuacji pojawiło się mnóstwo pytań o to, jak rozwinie się obecna sytuacja? Czy będziemy mieli do czynienia z długotrwałym pogorszeniem koniunktury na rynkach akcji i głębokimi spadkami? Czy jednak trend wzrostowy zostanie utrzymany i po chwilowych spadkach wzrosty cen akcji powrócą? Obawy inwestorów są oczywiście uzasadnione. Problemy krajów europejskich są bardzo poważne i jeszcze przez długi czas mogą wywierać negatywny wpływ na rynki akcji. Podobnie zresztą jak osłabienie tempa wzrostu światowych gospodarek. Warto jednak szerzej przyjrzeć się rynkowi akcji i czynnikom, które kształtują jego koniunkturę. Ich analiza pokazuje, że sytuacja na globalnych rynkach akcji wcale nie jest słaba i z naszego punktu widzenia w średniej perspektywie wzrosty cen akcji powrócą. Po pierwsze światowa gospodarka nadal znajduje się na ścieżce wzrostu i prognozy z różnych źródeł zakładają jej utrzymanie w najbliższych latach. Sytuacja na rynku akcji jest bardzo mocno uzależniona od tego, co dzieje się w realnej gospodarce. Rosnąca realna gospodarka powinna pociągnąć za sobą pozytywną sytuację na rynkach akcji. Po drugie sytuacja przedsiębiorstw jest dobra. Posiadają one duże zasoby wolnej gotówki (niejednokrotnie większe niż miało to miejsce na początku 2007 roku). Obecna awersja do ryzyka powoduje, że przedsiębiorstwa wstrzymują się z inwestycjami, jednak w pewnym momencie gotówka zostanie wykorzystana na zakup nowego sprzętu lub zatrudnienie nowych pracowników. Niskie oprocentowanie depozytów (niskie lub niejednokrotnie ujemne realne stopy procentowe) dodatkowo mocno zniechęca firmy do trzymania gotówki na lokatach bankowych i motywuje do podejmowania inwestycji. Poza tym niskie oprocentowanie obligacji zachęca do pożyczania nowych środków. Taka okazja nie zdarza się często i z punktu widzenia przedsiębiorstw warto ją wykorzystać. Uruchomienie mechanizmu inwestycji doprowadzi po pewnym czasie do dalszej poprawy wyników przedsiębiorstw. Po trzecie gospodarstwa domowe, mając w perspektywie minimalne stopy zwrotu (często realne straty) uzyskiwane z inwestycji w obligacje skarbowe bądź trzymania środków na lokatach bankowych poszukują alternatyw. Taką alternatywę stanowią dla nich oczywiście akcje. STRONA 6/14 >> SPIS TREŚCI >>

7 Po czwarte poprawiające się wyniki spółek redukują wskaźnik cena/zysk, który dla wielu inwestorów jest ważnym wyznacznikiem opłacalności inwestycji w akcje. Tym samym akcje stają się tańsze i bardziej atrakcyjne. Po szóste pogorszenie koniunktury na rynkach akcji w ostatnich tygodniach jest częściowo efektem klęski żywiołowej w Japonii. Jest to czynnik zdecydowanie jednorazowy i dlatego nie powinien wywrzeć trwałego wpływu na światowe rynki akcji. Po piąte ostatnie dość silne spadki cen akcji dla części inwestorów mogą stanowić sygnał do zakupu akcji. Wykres 8. Stopy zwrotu z indeksów rynków rozwiniętych 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -1,4% 13,9% 11,0% 9,0% 7,0% 6,2% 5,5% 5,3% 1,4% 0,3% -1,1% -2,5% -2,9% -2,4% -3,0% Maj 3M 6M YTD 1,2% S&P 500 USA DAX CAC40 Euro Stoxx 50 na podstawie danych Bloomberg Wykres 9. Stopy zwrotu z indeksów rynków rozwijających się 20% 15% 15,8% 10% 5% 0% -5% -10% -7,8% -1,8% -3,0% -3,2% 0,7% 5,4% 9,0% 0,0% 8,6% 9,5% Maj 3M 6M YTD 3,0% 6,8% 3,1% 1,4% -2,8% MSCI Emerging Europe MSCI EM MSCI EM Asia MSCI EM Latin America na podstawie danych MSCI Barra Wykres 10. Stopy zwrotu z indeksu MSCI AC World obrazującego koniunkturę na światowych rynkach akcji 14% 12,8% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 5,2% 0,9% -2,5% Maj 3M 6M YTD MSCI AC World na podstawie danych MSCI Barra Rynek obligacji w Polsce W ostatnich miesiącach obserwowaliśmy spadki rentowności polskich obligacji skarbowych. Umożliwiło to wypracowanie sporych stóp zwrotu z inwestycji w ten typ instrumentów fi nansowych. 3-miesięczna inwestycja pozwoliła wypracować stopy zwrotu od 1,5% dla obligacji o terminie wykupu od 1 do 3 lat do 3,4% dla papierów długoterminowych. Obecnie (połowa czerwca) rentowności 10-letnich papierów wynoszą 5,9%, podczas gdy w marcu rentowności znajdowały się na poziomie ponad 6,3%. Uwzględniając jednak silnie narastającą w ostatnich miesiącach infl ację, realny zysk z inwestycji w obligacje skarbowe nie jest satysfakcjonujący. Na koniec maja różnica pomiędzy oprocento- STRONA 7/14 >> SPIS TREŚCI >>

8 waniem 10-letnich obligacji polskiego rządu i infl acji znajdowała się w okolicach zera. Oznacza to, że inwestycja taka ledwo pozwoliła zabezpieczyć środki przed utratą realnej wartości. Dalsza koniunktura na rynku polskich papierów dłużnych kształtowana będzie przez rynki globalne. Ewentualna poprawa i spadek awersji do ryzyka zaowocują najprawdopodobniej powrotem do niekorzystnego trendu wzrostu rentowności, który jest charakterystyczny dla okresów rosnącej infl acji i podwyżek stóp procentowych. 3,00 Wykres 11. Realna stopa zwrotu z inwestycji w 10-letnie obligacje skarbowe 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 rentowność 10-letnich obligacji skarbowych inflacja na podstawie danych Citibank sty 10 lut 10 mar 10 kwi 10 maj 10 cze 10 lip 10 sie 10 wrz 10 paź 10 lis 10 gru 10 sty 11 lut 11 mar 11 kwi 11 maj Wykres 12. Indeks obligacji Banku Handlowego indeks obligacji Banku Handlowego na podstawie danych Citibank gru 07 lut 08 kwi 08 cze 08 sie 08 paź 08 gru 08 lut 09 kwi 09 cze 09 sie 09 paź 09 gru 09 lut 10 kwi 10 cze 10 sie 10 paź 10 gru 10 lut 11 kwi 11 cze 11 Tabele 1 i 2. Stopy zwrotu z indeksów obligacji Banku Handlowego Okres do wykupu Sierpień miesiące 6 miesięcy Od początku roku 1+ lat 0,86% 2,11% 2,60% 1,96% 1 3 lata 0,57% 1,52% 2,31% 1,78% 3 5 lat 0,95% 2,17% 2,74% 1,89% 3 7 lat 0,95% 2,22% 2,75% 1,88% 5 7 lat 0,99% 2,34% 2,74% 1,84% 7 10 lat 1,12% 2,94% 2,85% 2,53% 10+ lat 1,55% 3,42% 2,78% 2,03% na podstawie danych Citibank Okres do wykupu 12 miesięcy 2 lata 3 lata 5 lat 1+ lat 4,45% 13,19% 22,20% 29,73% 1 3 lata 4,41% 11,88% 21,08% 30,06% 3 5 lat 4,65% 13,30% 23,51% 31,17% 3 7 lat 4,55% 13,38% 23,49% 30,66% 5 7 lat 4,12% 13,13% 23,45% 26,99% 7 10 lat 4,08% 13,93% 22,35% 27,83% 10+ lat 3,20% 13,94% 20,05% 24,51% na podstawie danych Citibank STRONA 8/14 >> SPIS TREŚCI >>

9 Rynek obligacji na świecie Od połowy marca obserwujemy silne spadki rentowności obligacji na rynkach bazowych (Europa, USA). W tym czasie rentowność 10-letnich amerykańskich obligacji skarbowych spadła z poziomu 3,6% w okolice 3,0%. Z kolei skarbowe obligacje europejskie (przede wszystkim obligacje rządu Niemiec) zanotowały spadek z poziomu 3,5% również w okolice 3,0%. Jest to oczywiście efekt wzrostu awersji do ryzyka na światowych rynkach, w wyniku którego inwestorzy konwertują środki do bezpiecznych inwestycji, za jakie uważane są skarbowe obligacje rynków bazowych. Obecna koniunktura gospodarcza nie sprzyja jednak inwestycjom w papiery dłużne. W wielu krajach stopy procentowe są na bardzo niskich poziomach, a realne stopy procentowe (uwzględniające infl ację) niejednokrotnie są ujemne. To bardzo ogranicza opłacalność inwestycji w papiery dłużne. Dodatkowo część krajów w wyniku rosnącej presji infl acyjnej zdecydowała się na podwyżki stóp procentowych, co stanowi kolejny czynnik obniżający opłacalność tych inwestycji. Latem 2010 roku rozpoczął się silny trend wzrostu rentowności papierów dłużnych, który został przerwany w I kwartale 2011 roku przez wzrost awersji do ryzyka na światowych rynkach. Do marca 2011 rentowności papierów amerykańskich wzrosły z poziomu 2,4% do poziomu 3,7%, a obligacji europejskich z poziomu 2,2% do poziomu 3,4%. Oczywiście w kolejnych tygodniach i miesiącach niechęć do podejmowania ryzyka może mieć nadal ogromny wpływ na rynek obligacji. Poprawa lub nawet stabilizacja sytuacji może jednak doprowadzić do odwrócenia trendu spadku rentowności i powrotu do wzrostów rentowności. Tabela 3. Rentowności obligacji OBLIGACJE POLSKIE 2-letnie 5-letnie 10-letnie 20-letnie maj 2011 (%) 5,01 5,60 6,05 6,27 zmiana (punkty proc.) 0,03-0,18-0,08-0,13 kwiecień 2011 (%) 4,98 5,77 6,13 6,39 zmiana (punkty proc.) -0,04-0,03-0,16-0,14 marzec 2011 (%) 5,02 5,80 6,30 6,53 OBLIGACJE STREFY EURO maj 2011 (%) 1,58 2,25 2,99 3,57 zmiana (punkty proc.) -0,21-0,38-0,27-0,21 kwiecień 2011 (%) 1,79 2,63 3,26 3,78 zmiana (punkty proc.) 0,02-0,02-0,08-0,09 marzec 2011 (%) 1,77 2,66 3,34 3,88 OBLIGACJE USA maj 2011 (%) 0,47 1,70 3,06 3,64 zmiana (punkty proc.) -0,14-0,27-0,23-0,20 kwiecień 2011 (%) 0,61 1,97 3,29 3,84 zmiana (punkty proc.) -0,22-0,30-0,18-0,15 marzec 2011 (%) 0,83 2,27 3,47 3,99 na podstawie danych Reuters Rynek walutowy Od połowy 2010 roku kontynuowany jest trend umacniania USD w stosunku do EUR. Obecnie za 1 EUR musimy zapłacić ponad 1,4 USD. Najważniejszym tematem ostatnich tygodni jest jednak frank szwajcarski, który bije rekordy wzrostów. Frank umacnia się w stosunku do EUR. Jest to oczywiście efekt obaw inwestorów o sytuację w europejskich gospodarkach oraz w USA. W kolejnych miesiącach najprawdopodobniej niewiele w tej kwestii się zmieni, a w konsekwencji możemy obserwować dalsze umacnianie szwajcarskiej waluty. W przeciągu kilku miesięcy powinna mieć miejsce restrukturyzacja długu greckiego, co w konsekwencji powinno ustabilizować sytuację franka. Frank szwajcarski umocnił się znacząco również do złotego. W połowie czerwca za 1 franka płaciliśmy około 3,29 PLN. Mocno dotyka to Polaków, gdyż około połowa kredytów jest denominowana w tej walucie. Na koniec roku analitycy spodziewają się kursu na poziomie 3,0 3,3 PLN. Umocnienie franka w stosunku do PLN nie jest objawem słabości polskiej waluty, ale osłabianiem się EUR. W kolejnych tygodniach nie spodziewamy się jednak nagłych silnych zmian obecnej sytuacji. Aprecjacji (umacnianiu) złotego nie sprzyjają obecnie ani czynniki globalne, ani mniejsza ilość udzielanych kredytów walutowych, a także wysoki deficyt handlowy. Znaczące umocnienie polskiej waluty może mieć miejsce jedynie w przypadku wyraźnej poprawy globalnego nastroju oraz przyspieszenia wzrostu gospodarczego w Polsce. Ministerstwo Finansów sprzedaje waluty, co przekłada się na stabilizowanie kursu PLN. STRONA 9/14 >> SPIS TREŚCI >>

10 Wykres 13. Waluty para EUR/USD 1,65 1,60 1,55 1,50 Cena 1,45 1,40 1,35 1,30 1,25 1,20 1,15 1,10 EUR/USD na podstawie danych gru 07 lut 08 kwi 08 cze 08 sie 08 paź 08 gru 08 lut 09 kwi 09 cze 09 sie 09 paź 09 gru 09 lut 10 kwi 10 cze 10 sie 10 paź 10 gru 10 lut 11 kwi 11 cze 11 Wykres 14. Waluty para EUR/CHF 1,70 1,65 1,60 1,55 1,50 1,45 1,40 1,35 1,30 1,25 1,20 1,15 EUR/CHF na podstawie danych gru 07 lut 08 kwi 08 cze 08 sie 08 paź 08 gru 08 lut 09 kwi 09 cze 09 sie 09 paź 09 gru 09 lut 10 kwi 10 cze 10 sie 10 paź 10 gru 10 lut 11 kwi 11 cze 11 Wykres 15. Waluty para EUR/PLN 5,10 4,90 4,70 4,50 4,30 4,10 3,90 3,70 3,50 3,30 3,10 2,90 EUR/PLN na podstawie danych gru 07 lut 08 kwi 08 cze 08 sie 08 paź 08 gru 08 lut 09 kwi 09 cze 09 sie 09 paź 09 gru 09 lut 10 kwi 10 cze 10 sie 10 paź 10 gru 10 lut 11 kwi 11 cze 11 Rynek surowcowy Po silnych wzrostach cen ropy naftowej w okresie od września 2010 roku, w maju obserwowaliśmy pierwszą większą korektę cen. Na koniec maja za baryłkę ropy płaciliśmy 116,6 USD, podczas gdy na koniec kwietnia było to 126,1 USD. Na rynku złota utrzymuje się trend wzrostowy. Od początku roku do końca maja cena złota wzrosła z poziomu 1421 USD do 1536 USD, co stanowi wzrost o ponad 8%. Maj przyniósł niewielką korektę tego trendu i spadek ceny złota o 1,8%. STRONA 10/14 >> SPIS TREŚCI >>

11 160 Wykres 16. Cena ropy naftowej (kontrakty) w USD cena ropy naftowej (kontrakty) USD na podstawie danych gru 06 cze 07 gru 07 cze 08 gru 08 cze 09 gru 09 cze 10 gru 10 cze Wykres 17. Cena złota (spot) w USD/uncja cena złota (spot) USD/uncja na podstawie danych gru 06 cze 07 gru 07 cze 08 gru 08 cze 09 gru 09 cze 10 gru 10 cze 11 Barometr inwestycyjny Akcje polskie Polskie obligacje skarbowe długoterminowe Polskie obligacje skarbowe krótkoterminowe NIEDOWAŻAJ PRZEWAŻAJ Akcje tureckie Akcje amerykańskie Akcje europejskie Akcje azjatyckie bez Japonii Akcje japońskie Akcje państw regionu CEE Akcje rosyjskie Złoto Surowce Źródło: AXA TFI S.A. maj 2011 Materiał dotyczący gospodarki i poszczególnych rynków sporządzono na podstawie Biuletynu Inwestycyjnego AXA TFI, dostępnego na stronie STRONA 11/14 >> SPIS TREŚCI >>

12 Wyniki ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych Kategoria funduszu fundusze polskie Fundusz za ostatnie 3 mies. ( ) za 5 mies ( ) za ostatnie 12 mies. ( ) rynku pieniężnego AXA Lokacyjny** 1,03% 1,50% rynku pieniężnego Rynku Pieniężnego* 0,97% 1,43% 3,38% obligacji AXA Bond Active Asset Allocation (AAA)** 1,64% 1,23% obligacji AXA Idea Obligacji** 2,45% 2,35% obligacji AXA Investor Obligacji* 1,48% 1,23% 3,00% obligacji AXA Obligacji** 1,84% 1,55% obligacji AXA Skarbiec Obligacja 1,18% 0,54% 3,31% obligacji Bezpiecznego Inwestowania* 1,77% 1,12% 2,10% obligacji Wspólnego Zabezpieczenia 1,63% 1,08% 2,43% ochrony kapitału AXA Skarbiec Ochrony Kapitału 1,47% 1,12% 2,21% ochrony kapitału AXA UniBezpieczna Alokacja 2,17% 2,13% 6,04% stabilnego wzrostu AXA Investor Zabezpieczenia Emerytalnego 1,61% 1,39% 5,83% stabilnego wzrostu AXA PKO Stabilnego Wzrostu 1,83% 1,18% 5,87% stabilnego wzrostu AXA Portfel Stabilnego Wzrostu 2,30% 1,95% 6,11% stabilnego wzrostu AXA Skarbiec III Filar 1,22% 0,81% 3,38% stabilnego wzrostu AXA Stabilnego Wzrostu** 2,59% 2,26% stabilnego wzrostu Mieszany 1,98% 1,45% 4,54% stabilnego wzrostu Optymalnego Inwestowania 2,90% 2,28% 9,22% stabilnego wzrostu Stabilnego Wzrostu* 2,75% 2,10% 8,68% aktywnej alokacji Aktywnego Inwestowania* 3,86% 3,07% 12,97% aktywnej alokacji Aktywny Portfel Funduszy (XAPF) 1,20% 0,77% 8,93% aktywnej alokacji AXA Equity Active Asset Allocation (AAA)** 6,39% 8,41% aktywnej alokacji AXA Noble Fund Global Return** -2,18% -3,33% aktywnej alokacji AXA Noble Timingowy** -0,96% 0,59% zrównoważone AXA Arka Zrównoważony -1,03% -3,25% 2,45% zrównoważone AXA Investor Zrównoważony* 2,99% 2,90% 10,53% zrównoważone AXA Noble Fund Mieszany 2,60% 2,35% 10,86% zrównoważone AXA PKO Zrównoważony* 1,41% 0,59% 7,92% zrównoważone AXA Portfel Zrównoważony 2,78% 2,47% 8,21% zrównoważone AXA Quercus Selektywny** -0,06% 1,52% zrównoważone AXA Skarbiec Spółek Wzrostowych -8,35% -12,52% -14,71% zrównoważone AXA Skarbiec Waga* 0,88% 0,16% 2,80% zrównoważone AXA UniKorona Zrównoważony 4,32% 2,63% 9,84% zrównoważone AXA Zrównoważony** 3,28% 2,95% akcji Akcji* 5,53% 4,59% 20,24% akcji AXA Akcji** 6,06% 6,03% akcji AXA Akcji Big Players ** 6,54% 8,39% akcji AXA Arka Akcji -1,17% -3,26% 5,77% akcji AXA Idea Akcji** 4,71% 5,47% STRONA 12/14 >> SPIS TREŚCI >>

13 Kategoria funduszu Fundusz za ostatnie 3 mies. ( ) za 5 mies ( ) za ostatnie 12 mies. ( ) akcji AXA ING Selektywny 2,20% 8,54% 15,46% akcji AXA Investor Akcji Dużych Spółek 5,07% 6,27% 17,00% akcji AXA Investor Top 50 Małych i Średnich Spółek Plus -3,40% -5,61% -0,33% akcji AXA Legg Mason Akcji 4,64% 4,15% 18,08% akcji AXA Noble Fund Akcji 4,34% 3,72% 19,83% akcji AXA Noble Fund Akcji Małych i Średnich Spółek** 1,79% 5,39% akcji AXA Pioneer Akcji Polskich -1,94% -3,39% 1,35% akcji AXA PKO Akcji 1,92% 0,69% 12,86% akcji AXA Portfel Akcji 3,44% 2,87% 12,62% akcji AXA Quercus Agresywny** 0,88% 2,39% akcji AXA Skarbiec Akcja 2,46% 2,65% 10,29% akcji AXA UniAkcje Małych i Średnich Spółek** -3,52% -3,46% akcji AXA UniKorona Akcje 5,71% 3,56% 15,97% fundusze rynków zagranicznych obligacji AXA BlackRock Local Emerging Markets Short Duration Bond -1,72% -3,84% -7,13% obligacji AXA Templeton Global Bond -0,90% -3,37% -7,13% stabilnego wzrostu AXA HSBC Cautious Portfolio -1,83% -3,59% -7,12% zrównoważone AXA HSBC Balanced Portfolio -1,80% -2,90% -1,36% zrównoważone AXA Legg Mason Zrównoważony 0,14% 1,14% 4,62% zrównoważone AXA Optimal Income 2,30% 4,62% 12,22% akcji AXA BlackRock Latin American -4,28% -11,76% 3,15% akcji AXA BlackRock New Energy -5,48% -4,58% -7,31% akcji AXA BlackRock World Gold -4,38% -12,14% 3,67% akcji AXA BlackRock World Mining -4,28% -9,57% 15,81% akcji AXA Europe Emerging -2,76% -2,36% 8,08% akcji AXA Europe Real Estate Securities 5,29% 10,71% 28,24% akcji AXA Europe Small Cap 2,32% 1,96% 21,38% akcji AXA Euro Relative Value 0,26% 6,94% 16,33% akcji AXA HSBC Adventurous Portfolio -1,72% -2,44% 2,57% akcji AXA HSBC BRIC Markets Equity -2,02% -6,52% -1,36% akcji AXA HSBC Climate Change -9,33% -7,55% -5,05% akcji AXA HSBC Global Emerging Markets Equity 1,00% -6,18% 5,26% akcji AXA HSBC Indian Equity -0,13% -17,68% -14,41% akcji AXA Idea Surowce Plus** 1,70% 3,29% akcji AXA ING Środkowoeuropejski Budownictwa i Nieruchomości -5,66% -9,31% -8,98% akcji AXA ING Środkowoeuropejski Sektora Finansowego -5,66% -4,63% -2,59% akcji AXA JPMorgan Emerging Europe Middle East and Africa Equity -2,56% -9,79% 4,08% akcji AXA Noble Fund Africa** -4,59% -9,69% akcji AXA Pioneer Akcji Amerykańskich -2,02% -1,01% 4,99% akcji AXA Pioneer Dochodu i Wzrostu Rynku Chińskiego 4,18% 3,71% 14,79% STRONA 13/14 >> SPIS TREŚCI >>

14 Kategoria funduszu Fundusz za ostatnie 3 mies. ( ) za 5 mies ( ) za ostatnie 12 mies. ( ) akcji AXA PKO Akcji Nowa Europa -1,06% -0,22% 9,50% akcji AXA PKO Akcji Rynku Japońskiego -9,92% -8,82% -7,19% akcji AXA Talents -2,40% 2,83% 14,46% akcji AXA Templeton Asian Growth 2,86% -5,01% 12,98% strategie alternatywne AXA JPMorgan Highbridge Statistical Market Neutral -3,82% -6,47% -17,34% strategie alternatywne AXA Superfund Trend Bis Powiązany** 2,42% 0,81% ** Ubezpieczeniowy Fundusz Kapitałowy jest dostępny wyłącznie dla klientów Planów Inwestycyjnych, którzy zawarli umowę ubezpieczenia przed 13 sierpnia 2010 roku. ** Brak 12-miesięcznej stopy zwrotu fundusz dostępny w ofercie od 13 sierpnia 2010 r. Opracowanie: Anna Ćwikiewicz Niniejsze opracowanie zostało przygotowane wyłącznie na potrzeby klientów AXA Życie TU S.A. i ma wyłącznie charakter informacyjny. Powyższe dane, w szczególności dotychczasowe stopy zwrotu ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych, nie stanowią prognozy wyników inwestycyjnych tych funduszy oraz nie mogą być traktowane jako zobowiązanie AXA Życie TU S.A. do osiągnięcia podobnych wyników przez te fundusze w przyszłości. Wskazane wyniki ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych nie odzwierciedlają indywidualnej stopy zwrotu netto klientów funduszu, która jest uzależniona od dat nabycia i umorzenia jednostek uczestnictwa oraz poniesionych opłat i podatków. Cel i zasady funkcjonowania ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych są opisane w regulaminie funduszu dostępnym u przedstawicieli AXA Życie TU S.A. oraz na stronie Niniejsze opracowanie zostało przygotowane z dochowaniem należytej staranności i rzetelności, w oparciu o fakty uznane za wiarygodne, jednak AXA Życie TU S.A. nie gwarantuje, że są one w pełni dokładne i kompletne. Biuletyn Inwestycyjny AXA nie może być traktowany jako oferta lub rekomendacja do zawierania jakichkolwiek transakcji. AXA Życie TU S.A. nie gwarantuje, że podane prognozy i przewidywania sprawdzą się. AXA Życie TU S.A. nie ponosi odpowiedzialności za szkody poniesione w wyniku decyzji podjętych na podstawie informacji zawartych w niniejszym opracowaniu. STRONA 14/14 >> SPIS TREŚCI >>