Barometr Rynku Energii RWE Jak przyjazne dla klienta są rynki energii w Europie?

Transkrypt

1 Jak przyjazne dla klienta są rynki energii w Europie?

2 Jak przyjazne dla klienta są rynki energii w Europie? RWE należy do pięciu największych firm energetycznych w Europie. Jest notowana na giełdach w Niemczech i Szwajcarii. Zajmuje się wytwarzaniem, przesyłem, dystrybucją oraz sprzedażą energii elektrycznej i gazu. RWE zatrudnia osób, zaopatruje 16 milionów klientów w energię elektryczną i 8 milionów klientów w gaz. Głównym rynkiem działalności Grupy RWE jest Europa. Firma jest największym producentem energii w Niemczech, drugim w Holandii i trzecim w Wielkiej Brytanii. Intensywnie wzmacnia również swoją pozycję w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej w ramach spółki RWE East, wykorzystującej w swojej działalności doświadczenia dojrzałych rynków Europy Zachodniej. Jednocześnie wieloletnia obecność RWE na rynkach lokalnych, pozwala na stworzenie efektywnych, regionalnych strategii rozwoju. w kompleksowy sposób przedstawia wyniki analiz dokonanych przez Międzynarodową Grupę Badawczą IPSOS na zlecenie RWE. Jest próbą opisania stopnia przyjazności sześciu europejskich rynków energii dla klienta. Analizie poddane zostały rynki, na których działa RWE (Polska, Czechy, Słowacja, Węgry) łącznie z tymi, które uchodzą za najbardziej liberalne w Europie Zachodniej, czyli rynki Wielkiej Brytanii i Niemiec. Wybrane kraje poddane zostały badaniu w czterech obszarach: model rynku dostępność oferty świadomość i zachowania klientów poziom rozwoju infrastruktury. Celem badania i niniejszej publikacji jest zainicjowanie dyskusji na temat kluczowych czynników, które wpływają na stopień przyjazności rynku, a tym samym na jego konkurencyjny charakter. Zaproponowany przez Grupę Badawczą IPSOS model oparty jest o publicznie dostępne dane. Model został poddany analizom wrażliwości, które wykazały, iż nawet przy zmianie wag poszczególnych indeksów bądź dodawaniu lub odejmowaniu wskaźników, narzędzie pozostaje stabilne, a pozycje poszczególnych państw w barometrze nie ulegają znacznej zmianie. Łącznie Barometr uwzględnia około 70 indeksów, opracowanych na bazie publicznie dostępnych danych z lat , pochodzących głównie ze źródeł zbliżonych do Unii Europejskiej. Wagi przyznane poszczególnym indeksom i kategoriom mają charakter modelowy i opierają się na doświadczeniach i obserwacjach rynków energii elektrycznej, na których działa RWE.

3 4 5 Jak przyjazne dla klienta są rynki energii w Europie? Analiza Barometru Rynku Energii RWE wskazuje na istotną dysproporcję w rozwoju rynków w krajach Europy Zachodniej w porównaniu do państw w Europie Środkowej i Wschodniej. Rynki energii elektrycznej państw starej Unii Europejskiej zostały zliberalizowane znacznie wcześniej niż w państwach Europy Środkowej i Wschodniej. Pełna liberalizacja rynku w Wielkiej Brytanii nastąpiła już w 1990 roku, a w Niemczech w 1998 roku. Efektem tych działań było pojawienie się nowych podmiotów na rynku i spadek koncentracji, rozwój konkurencji, uproszczenie, a także przyspieszenie procesu zmiany sprzedawcy energii. WIELKA BRYTANIA NIEMCY 70 CZECHY SŁOWACJA POLSKA WĘGRY POLSKA CZECHY SŁOWACJA WĘGRY NIEMCY WIELKA BRYTANIA INDEKS OGÓLNY Mniej konkurencyjne i ukierunkowane na zaspokajanie oczekiwań klientów są, zgodnie z analizą, rynki Europy Środkowej i Wschodniej. Na tle państw nowej Europy pozytywnie wyróżnia się jednak rynek czeski, który dzięki niedawnej pełnej deregulacji cen, uzyskuje w Barometrze lepszy wynik. Co to znaczy rynek przyjazny? Przyjazny rynek energetyczny to rynek doskonale rozwinięty zarówno pod kątem dostępności oferty, świadomości i zachowań klientów, jak i infrastruktury, czy niskiego poziomu regulacji i wysokiej płynności rynku hurtowego. To rynek, na którym świadomy swoich praw klient ma swobodny dostęp do ofert, jest zadowolony z jakości obsługi i ma poczucie wysokiego bezpieczeństwa swoich dostaw. Przeprowadzona na rynkach energii w Europie Zachodniej liberalizacja miała wpływ zarówno na ceny energii, jak i zakres dostępnych usług. Koszt zakupu energii elektrycznej przeciętnego gospodarstwa domowego 1 lub firmy 2 w odniesieniu do siły nabywczej odbiorców jest najniższy w Wielkiej Brytanii. Drugie miejsce pod względem atrakcyjności cen energii zajmują w segmencie gospodarstw domowych Czechy natomiast w segmencie odbiorców instytucjonalnych Niemcy. Wysoka ocena stopnia przyjazności rynków zachodnich świadczy o tym, że pełna deregulacja cen jest warunkiem koniecznym do stymulacji mechanizmów rynkowych, a tym samym do kształtowania się zachowań przyjaznych klientowi, i że proces ten wymaga wielu lat. Rynki starej i nowej Unii Europejskiej różnią się także wyraźnie pod względem liczby cenników i taryf. Bardziej dojrzałe oferują więcej usług dodatkowych, takich jak zniżki dla klientów przy zmianie sprzedawcy, czy na przykład audyty energetyczne. Skala korzyści uzyskiwanych przez klientów na rynkach energii, a więc stopień przyjazności rynku, jest ściśle powiązany ze stopniem jego liberalizacji i deregulacji. W krajach, w których liberalizacja i deregulacja nastąpiły najwcześniej, procesy wolnorynkowe stały się bodźcem dla rozwoju konkurencji, motywującej firmy energetyczne do poszerzania oferty oraz podnoszenia poziomu obsługi klientów, a w efekcie do wzrostu poziomu ich świadomości. Większa płynność i transparentność dojrzałych rynków energii stworzyła jednocześnie odpowiednie warunki do podejmowania decyzji inwestycyjnych, gwarantując tym samym szybszy rozwój inwestycji w infrastrukturę, zwiększających poziom bezpieczeństwa zaopatrzenia w energię elektryczną. Kolejnym znaczącym źródłem dysproporcji są czynniki składające się na ogólny poziom świadomości klientów takie jak: znajomość firm sprzedających energię i ich ofert, ocena łatwości zmiany sprzedawcy energii, liczby klientów zmieniających sprzedawcę. Znaczące różnice pomiędzy analizowanymi krajami występują także przy badaniu czynników wpływających na poziom rozwoju infrastruktury, który jest kluczowy dla długotrwałego zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii. Stare kraje UE pozostają państwami o najniższym wskaźniku energochłonności gospodarki, a więc najwyższej efektywności energetycznej. Wyróżnia je także większe zrównoważenie miksu energetycznego, a w efekcie niższy poziom emisji CO 2 oraz poprzez dywersyfikację paliw i źródeł ich pozyskania wyższy poziom bezpieczeństwa energetycznego. 1 Przeciętne gospodarstwo domowe wg metodologii Eurostat: Grupa DC o zużyciu rocznym energii elektrycznej w przedziale kwh 2 Przeciętny odbiorca instytucjonalny wg metodologii Eurostat: Grupa IC o zużyciu rocznym energii elektrycznej w przedziale MWh

4 6 7 Coraz bliżej pełnej liberalizacji Barometr Polska Lider w Europie Środkowo-Wschodniej Barometr Czechy umiarkowanie skoncentrowany rynek, rosnąca konkurencja na rynku rozbudowana sieć obsługi klienta znaczna część rynku skupiona w ręku jednego właściciela, długi proces zmiany sprzedawcy mała liczba usług dodatkowych, niska ocena usług telefonicznych obsługi klienta bardzo niska świadomość odbiorców, niski odsetek zmian sprzedawców energii bardzo niski wskaźnik zrównoważenia miksu energetycznego, mała dostępność połączeń transgranicznych, negatywne prognozy marginesu mocy wytwórczych, wysoki poziom emisji CO 2 na MWh produkowanej energii całkowicie zliberalizowany rynek, wysoka płynność rynku hurtowego najniższe ceny energii zarówno odniesione do kosztów życia jak i do dochodów w grupie analizowanych krajów Europy Środkowo-Wschodniej, wysoka ocena obsługi klienta i dostępności ofert wysoka ocena procesu zmiany sprzedawcy, największy spośród krajów Europy Środkowo-Wschodniej odsetek klientów zmieniających sprzedawcę wysoki margines mocy, wysoki wskaźnik produkcji do zużycia energii elektrycznej Model rynku: bardzo wysoki poziom koncentracji rynku, wyraźna dominacja jednego podmiotu na rynku wysoka energochłonność gospodarki, niski udział odnawialnych źródeł energii w wytwarzaniu energii, wysoki poziom emisji CO 2 na MWh produkowanej energii : Barometr Polska : Barometr Czechy

5 8 9 W pogoni za liderem Barometr Słowacja Na drodze do liberalizacji Barometr Węgry Model rynku: niska koncentracja rynku, najkrótszy w krajach Europy Środkowo-Wschodniej proces zmiany sprzedawcy w praktyce wysoka ocena telefonicznej obsługi klienta wysoki odsetek energii ze źródeł odnawialnych, niski wskaźnik emisji CO 2 Model rynku: regulowane ceny dla gospodarstw domowych i małych firm stosunkowo wysokie ceny energii elektrycznej w stosunku do siły nabywczej i dochodów niewielki odsetek odbiorców zmieniających sprzedawcę duży udział przedsiębiorstw prywatnych zrównoważony miks energetyczny stosunkowo wysoki poziom koncentracji rynku, regulowane ceny dla gospodarstw domowych najwyższe ceny energii w odniesieniu do kosztów życia i dochodów najniższa świadomość konsumentów, liczba zmian sprzedawcy w grupie gospodarstw domowych bliska zeru wysokie straty sieciowe : Barometr Słowacja : Barometr Węgry

6 10 11 Najlepszy poziom infrastruktury gwarantem bezpieczeństwa Zmiana sprzedawcy możliwa od zaraz Barometr Wielka Brytania Barometr Niemcy brak regulacji cenowych, niska koncentracja rynku, rynek hurtowy o wysokiej płynności największa liczba dostępnych ofert i usług wysoka ocena procesu zmiany sprzedawcy, dobra znajomość spółek / podmiotów sprzedających energię do odbiorców i ich ofert, wysoki odsetek zmian sprzedawcy wysoka efektywność energetyczna, najlepiej zrównoważony miks energetyczny, pozytywne prognozy marginesu mocy wytwórczych, niskie straty sieciowe brak regulacji cenowych, niska koncentracja, przedsiębiorstwa prywatne, wysoka płynność rynku hurtowego, szybki proces zmiany sprzedawcy najniższe ceny energii w stosunku do kosztów życia i do dochodów, dobrze rozwinięte kanały kontaktu z klientem najwyższy odsetek zmian sprzedawcy, najwyższa ocena procesu zmiany sprzedawcy najniższa energochłonność gospodarki : Barometr Niemcy : Barometr Wielka Brytania

7