STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH GMINY DĄBRÓWKA NA LATA

Transkrypt

1 Uchwała nr XIII/98/2015 Rady Gminy Dąbrówka z dnia 29 grudnia 2015 r. w sprawie przyjęcia Strategii Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata Na pdstawie art. 18 ust. 2 pkt. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. samrządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2015 r. pz. 1515) w związku z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. pmcy spłecznej (t. j. Dz. U. z 2015 r. pz. 163 z późn. zm.) Rada Gminy Dąbrówka uchwala, c następuje : 1 Przyjmuje się Strategię Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata w brzmieniu kreślnym w załączniku d niniejszej uchwały. Wyknanie uchwały pwierza się Wójtwi Gminy Dąbrówka. 2 Uchwała wchdzi w życie z dniem 1 stycznia 2016 r. 3 PRZEWOON

2 Załącznik d Uchwały Nr XIII/98/2015 Rady Gminy Dąbrówka z dnia 29 grudnia 2015 r. STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH GMINY DĄBRÓWKA NA LATA DĄBRÓWKA 2015

3 SPIS TREŚCI CZĘŚĆ WSTĘPNA 1.Wstęp Pdstaw y p ra w n e Prces tw rzen ia strategii...5 CZĘŚĆ DIAGNOSTYCZNA 2. Charakterystyka gminy Dąbrówka 6 3. Pmc spłeczna G m inn y O śrdek Pm cy Spłecznej w D ąbrów ce Diagnza najw ażniejszych prblem ów spłecznych G m iny D ąbrów ka identyfikw anych przez G m inny O śrdek Pm cy Spłecznej w D ąb ró w ce U bóstw B e z r b c ie N iepełnspraw nść, długtrw ała lub ciężka chrba Bezradnść w spraw ach pieku ńcz-w ychw aw czych U zależnienia W yniki badań a n k ie t w y c h Analiza S W O T Zas b y in stytucjnalne Pdsum w anie części d ia g n s ty c zn e j...50 CZĘŚĆ PROGRAMOWA 4. Cele strategiczne i harmngram działań 4.1.M isja G m iny w zakresie plityki sp łe c z n e j Cele.strategiczne, peracyjne, działania Źródła fin answ ania budżetu s t ra te g ii Wdrażanie, mnitring i ewaluacja strategii Zakńczenie 6.1. W n iski kńcw e Spis tabel i ry s u n k ó w Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 2

4 CZĘŚĆ WSTĘPNA 1. WSTĘP Gminna Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata jest wielletnim dkumentem prgramwym, mającym pdstawwe znaczenie dla bezpieczeństwa spłeczneg mieszkańców gminy Dąbrówka, a w szczególnści dla sób i rdzin znajdujących się w trudnej sytuacji życiwej. Od maja 2004 rku bwiązuje ustawa z dnia 12 marca 2004 rku pmcy spłecznej, która nałżyła na gminy bwiązek pracwania strategii rzwiązywania prblemów spłecznych. Gminna Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych t gólny prgram definiwania i realizacji celów spłecznych gminy w dziedzinie plityki spłecznej. W prgramie wskazane są kluczwe prblemy spłeczne mieszkańców gminy, ich niezaspkjne ptrzeby, a także wskazany jest kierunek działań na rzecz niwelwania zjawisk spłecznie niepżądanych, dlegliwych i negatywnych. Celem strategii jest wypracwanie najbardziej efektywneg i najlepiej dstswaneg systemu wsparcia d ptrzeb mieszkańców, tak by zapewnić dstęp d systemu wsparcia spłeczneg i zasbów spłecznych umżliwiających siągnięcie ptencjału knieczneg d samdzielneg funkcjnwania. Prblemy spłeczne, które występują na terenie gminy Dąbrówka, a mianwicie pgłębiające się zjawisk ubóstwa, bezrbcie, prblemy sób starszych, niepełnsprawnych i długtrwale chrych, trudna sytuacja materialna rdzin wieldzietnych i prblemy piekuńcz - wychwawcze raz uzależnienia i przemc w rdzinie stanwią wyzwanie dla władz samrządwych raz instytucji pmcy spłecznej na pzimie lkalnym. Od skutecznści rzwiązania tych prblemów zależy funkcjnwanie wspólnty, jaką stanwi gmina. Rzwiązanie isttnych prblemów spłecznych jest działaniem trudnym i długfalwym, dlateg też celwe jest strategiczne pdejście d zagadnień ze sfery plityki spłecznej. Gminna Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata składa się z trzech części tj.: części wprwadzającej, części diagnstycznej, części prgramwej. Część wprwadzająca zawiera infrmacje na temat uwarunkwań prawnych raz prcesu twrzenia strategii. Część diagnstyczna zawiera pis gminy Dąbrówka, działalnść Gminneg Ośrdka Pmcy Spłecznej w Dąbrówce, diagnzę sytuacji spłecznej raz identyfikację mcnych i słabych strn raz szans i zagrżeń lkalneg systemu plityki spłecznej (analizę SWOT). Część prgramwa przedstawia cele strategiczne i peracyjne plityki spłecznej na terenie gminy raz kierunki i zadania pstawine przed realizatrami strategii, a w szczególnści: Wójtem Gminy Dąbrówka, Radą Gminy, Urzędem Gminy, Gminnym Ośrdkiem Pmcy Spłecznej i innymi jednstkami rganizacyjnymi samrządu gminneg. Gminna Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata stanwi kntynuację kierunków działań zawartych we wcześniejszej Strategii Integracji i Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata Należy zwrócić szczególną uwagę na t, iż przygtwanie i pracwanie strategii stanwi cześć teretyczną prcesu zmian, któreg pwdzenie zależy d praktyki i działania, czyli wdrżenia dkumentu w życie. Odpwiedzialnść za skuteczną realizację strategii spczywa na lkalnych plitykach i działaczach, przedstawicielach instytucji administracji samrządwej i rganizacji pzarządwych. Skrdynwana współpraca wszystkich sób i instytucji, ich wla i determinacja w przeznaczaniu i pzyskiwaniu śrdków finanswych zapewni skutecznść realizacji strategii. Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 3

5 1.1. Pdstawy prawne Gminna Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata jest dkumentem uwarunkwanym prawnie. Obwiązek jej pracwania wynika wprst z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. pmcy spłecznej (tj. Dz. U. z 2015 r. pz. 163 z późn. zm.), który w ramach zadań własnych gminy przewiduje: pracwanie i realizację gminnej strategii rzwiązywania prblemów spłecznych ze szczególnym uwzględnieniem prgramów pmcy spłecznej, prfilaktyki i rzwiązywania prblemów alkhlwych i innych, których celem jest integracja sób i rdzin z grup szczególneg ryzyka"1. Ze względu na różnrdnść prblemów spłecznych występujących w gminie pracwanie Strategii part także na innych aktach prawnych, a w szczególnści: ustawie z dnia 8 marca 1990 r. samrządzie gminnym (tj. Dz. U. z 2015 r., pz. 1515), ustawie z dnia 26 października 1982 r. wychwaniu w trzeźwści i przeciwdziałaniu alkhlizmwi (tj. Dz. U. z 2015 r., pz. 1286), ustawie z dnia 28 listpada 203 r. świadczeniach rdzinnych (tj. Dz. U. z 2015 r., pz. 114, z późn. zm.), ustawie z dnia 7 września 2007 r. pmcy sbm uprawninym d alimentów (tj. Dz. U. z 2015 r., pz. 859, z późn. zm.), ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. wspieraniu rdziny i systemie pieczy zastępczej (tj. Dz. U. z 2015 r., pz. 332, z późn. zm.), ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. przeciwdziałaniu przemcy w rdzinie (tj. Dz. U. z 2015 r., pz. 1390, z późn. zm.), ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. przeciwdziałaniu narkmanii (tj. Dz. U. z 2012 r., pz. 124), ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. prmcji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tj. Dz. U. z 2015 r., pz. 149), ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. zatrudnieniu scjalnym (tj. Dz. U. z 2011 r., pz. 225, z późn. zm.), ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. rehabilitacji zawdwej i spłecznej raz zatrudnianiu sób niepełnsprawnych (tj. Dz. U. z 2011 r., pz. 721, z późn. zm.), ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 r. chrnie zdrwia psychiczneg (Dz. U. z 2011 r., pz. 1375), ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. świadczeniach pieki zdrwtnej finanswanych ze śrdków publicznych (tj. Dz. U. z 2015 r., pz. 581, z późn. zm.), ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. działalnści pżytku publiczneg i wlntariacie (tj. Dz. U. z 2014 r., pz. 1118, z późn. zm.). Cele załżne w Strategii są zgdne z celami hryzntalnymi kreślnymi w dkumentach na pzimie eurpejskim, gólnplskim, wjewódzkim i pwiatwym: Eurpa strategia na rzecz inteligentneg i zrównważneg rzwju sprzyjającemu włączeniu spłecznemu Wielletnie Ramy Finanswe na lata Strategia Rzwju Kraju 2020 Strategia Rzwju Wjewództwa Mazwieckieg d rku 2020 Reginalny prgram Operacyjny wjewództwa mazwieckieg na lata Strategia Rzwju Pwiatu Włmińskieg d 2015 rku Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Pwiatu Włmińskieg na lata Gminny Prgram Wspierania Rdziny na lata Ustawa z dnia 12 marca 2014 r. pmcy spłecznej (t.j. Dz. U. z 2015 r., pz. 163 z późn. zm.). Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 4

6 Gminny Prgram Przeciwdziałania Przemcy w Rdzinie raz Ochrny Ofiar Przemcy w Rdzinie na lata Gminny Prgram Prfilaktyki, Rzwiązywania Prblemów Alkhlwych i Zapbiegania Narkmanii na rk 2015 System Prfilaktyki i Opieki nad Dzieckiem i Rdziną Gminy Dąbrówka na lata Strategia Rzwju Gminy Dąbrówka d 2015 rku Prces twrzenia strategii Prjekt Gminnej Strategii Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata zstał przygtwany przez Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej przy wykrzystaniu własnych materiałów sprawzdawczych raz materiałów przygtwanych przez jednstki administracji publicznej, twrznych pracwań własnych, analiz, cen raz własneg dświadczenia, wiedzy i kmpetencji w zakresie pmcy spłecznej. Bazą d pracwania diagnzy spłecznej zawartej w Strategii były również materiały Główneg Urzędu Statystyczneg (Baza Danych Lkalnych). Analiza danych pzwliła na dknanie diagnzy stanu becneg jak również pewnych tendencji bserwwanych na przestrzeni dłuższeg kresu czasu. Analiza danych za lata pzwliła na dknanie prgnzy zjawisk spłecznych, charakterystycznych dla gminy. Niniejszy dkument zstał pracwany przy współpracy z firmą EGO DIRECTION. Ważnym elementem prcesu twrzenia strategii był przeprwadzenie badań ankietwych wśród mieszkańców gminy Dąbrówka. Badanie dtyczył ceny prblemów spłecznych gminy, pdmitów dpwiedzialnych i brazu lkalnych ptencjałów przez jej mieszkańców. Uzyskane infrmacje z badania mieszkańców raz knsultacje EGO DIRECTION przy twrzeniu strategii uzupełniły materiał pracwany przez GOPS raz pmgły w sfrmułwaniu przyszłych działań pisywanych w niniejszej strategii. Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 5

7 CZĘŚĆ DIAGNOSTYCZNA 2. CHARAKTERYSTYKA GMINY DĄBRÓWKA Płżenie i terytrium Gmina Dąbrówka t gmina wiejska w pwiecie włmińskim, w wjewództwie mazwieckim. Gmina znajduje się w niedalekim sąsiedztwie d Warszawy (k. 35 km). Wzdłuż gminy przebiega trasa eurpejska E67 Warszawa-Helsinki tzw. Via Baltica. Gmina Dąbrówka graniczy z gminami Radzymin, Klembów, Zabrdzie, Tłuszcz i Smianka. Pwierzchnia gminy wynsi ha, w tym użytki rlne zajmują 7556 ha, 2200 ha t lasy, a pzstałe 1149 ha stanwią drgi, zabudwania i wdy. Gmina Dąbrówka ma głównie charakter rlniczy ale też, dzięki płżeniu nad Bugiem ma rzwiniętą rekreację indywidualną (pnad 3000 działek rekreacyjnych). W skład gminy wchdzą następujące słectwa: Chajęty, Chruściele, Cisie, Czarnów, Dręszew, Działy Czarnwskie, Guzwatka, Józefów, Karlew, Karpin, Kwalicha, Kłaków, Kuligów, Lasków, Ludwinów, Marianów, Małple, Ostrówek, Skłówek, Stanisławów, Stasiple, Ślężany, Tedrów, Trjany, Wszebry, Zaścienie, i Dąbrówka, która jest siedzibą gminy. Rysunek 1. Mapa gm iny Dąbrówka. A B C D E F G H 4 G m in * isinoa a Źródł: Urząd Gminy w Dąbrówce. Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 6

8 Ludnść i jej struktura Teren gminy Dąbrówka na dzień zamieszkiwał mieszkańców, z czeg mężczyzn i kbiety (dane z GUS na dzień r.). Wskaźnik gęstści zaludnienia w 2014 r. wynsił 72 sby na 1 km2 (w latach wskaźnik ten wynsił 71 sób na 1 km2). Wskaźnik przyrstu naturalneg na 1000 ludnści wyniósł w 2014 r. 1,7 (w 2012 r. wskaźnik ten wynsił 4,2 a w 2013 r. zaledwie 0,1). W ykres 1. Liczba sób zamieszkałych na terenie gm iny Dąbrówka z pdziałem na płeć w latach liczba mieszkańców gółem liczba mężczyzn liczba kbiet Źródł: Główny Urząd Statystyczny. Bank Danych Lkalnych. W ykres 2. Struktura wiekwa sób zamieszkałych na terenie gm iny Dąbrówka w latach i i liczba mieszkańców w wieku pprdukcyjnym liczba mieszkańców w wieku prdukcyjnym liczba mieszkańców w wieku przedprdukcyjnym Źródł: Główny Urząd Statystyczny. Bank Danych Lkalnych. Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 7

9 W latach liczba ludnści Gminy rsła z rku na rk, c jest pzytywnym zjawiskiem znaczającym zarówn przyrst naturalny jak i migrację. Analiza struktury wiekwej mieszkańców Gminy za lata pzwala stwierdzić, że krzystna jest prprcja sób w wieku przedprdukcyjnym w stsunku d sób w wieku pprdukcyjnym. Najliczniejszą grupę stanwią sby w wieku prdukcyjnym. Prgnzując sytuację demgraficzną Gminy na najbliższe lata, należy zwrócić uwagę na następujące kwestie. Pierwsza z nich dtyczy systematyczneg wzrstu liczby dzieci i młdzieży, c wiąże się z kniecznścią zabezpieczenia takich ptrzeb, jak wczesna edukacja (przedszkla), edukacja, spędzanie czasu wlneg. Druga kwestia t wzrst udziału sób starszych w gólnej ppulacji. Z perspektywy systemu zabezpieczenia spłeczneg jest t tyle ważne, że wymaga dstswania d ptrzeb tej grupy dpwiedniej sfery usług spłecznych. Wzrst udziału sób starszych w góle ppulacji mże przyczynić się d zwiększenia liczby sób niepełnsprawnych raz długtrwale chrych. Wymaga t zabezpieczenia takich ptrzeb jak pieka zdrwtna, pieka zarówn w miejscu zamieszkania jak i w placówkach całdbweg wsparcia, ale również umżliwienie bycia aktywnym i wartściwym człnkiem spłecznści pprzez aktywizację sób starszych. Otczenie gspdarcze, rynek pracy Pwierzchnia gminy wynsi ha (109 km2), w tym użytki rlne stanwią ha. Pza prdukcją rlniczą w gminie prwadzi działalnść kł 6322 pdmity gspdarcze różnych specjalnściach wytwórczych i usługwych. Dzięki wielu przeprwadznym inwestycjm (m.in. nwczesna sieć wdciągwa) raz budwie drgi ekspreswej S-8 gmina Dąbrówka stała się interesującym terenem dla prwadzenia działalnści gspdarczej. Płżenie gminy - bliskść stlicy i drga ekspreswa - twrzą dgdne warunki inwestycyjne, a rzeka Bug z licznymi bszarami Natura 2000 stwarzają idealne warunki d rzwju śrdków wypczynkwych. W ykres 3. Liczba pdmitów gspdarczych według sektrów własnściwych (sektr publiczny i sektr prywatny) w latach na terenie gm iny Dąbrówka liczba pdmitów sektra publiczneg liczba pdmitów sektra prywatneg Źródł: Główny Urząd Statystyczny. Bank Danych Lkalnych. Dzięki sprzyjającym warunkm d zakładania działalnści gspdarczej na terenie gminy liczba pdmitów gspdarczych stale zwiększa się. W 2012 r. działał 608 pdmitów gspdarczych sektra prywatneg, a w 2014 r. był już 632 działających pdmitów gspdarczych. Zakres działalnści pdmitów gspdarczych prywatnych w gminie Dąbrówka w 2014 r. bejmwał następujące sektry (wg. sekcji PKD 2007): handel hurtwy i detaliczny i usługi w zakresie napraw pjazdów samchdwych (sekcja G) pdmity, bud w n ictw (sekcja F) - 96 pdm itów, p rzetw órstw p rzem ysłw e (sekcja C) - 76 pdm itów, 2 Główny Urząd Statystyczny, Bank Danych Lkalnych, stan na 2014 r. sektr prywatny gółem w gminie Dąbrówka. Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 8

10 transprt i gspdarka magazynwa (sekcja H) - 72 pdmity, działalnść prfesjnalna, naukwa i techniczna (sekcja M) - 40 pdmitów, działalnść w zakresie usług administrwania (sekcja N) - 29 pdmitów, rlnictw, leśnictw, łwiectw i rybactw (sekcja A) - 20 pdmitów, działalnść finanswa i ubezpieczeniwa (sekcja K) - 20 pdmitów, pzstałe sekcje - 95 pdmitów3. Liczba pdmitów sektra publiczneg jest stała d 2012 r. i wynsi 15 pdmitów. Według sekcji i działów PKD 2007 pdział jest następujący: edukacja (sekcja P) - 8 pdmitów, administracja publiczna i brna nardwa (sekcja O) - 2 pdmity, działalnść związana z kulturą, rzrywką i rekreacją (sekcja R) - 2 pdmity, dstawa wdy, gspdarwanie ściekami (sekcja E) - 1 pdmit, pieka zdrwtna i pmc spłeczna (sekcja Q) - 1 pdmit, działalnść prfesjnalna, naukwa i techniczna (sekcja M) - 1 pdmit4. Na dzień 30 czerwca 2015 r. ilść pdmitów gspdarczych sektra prywatneg na terenie gminy Dąbrówka wynsiła 623 (infrmacja z Główneg Urzędu Statystyczneg). D największych pdmitów gspdarczych działających na terenie gminy należą: InterEurpl Piekarnia Szwajcarska Sp. z.. JFC Plska Sp. z.. McAlpine Plska Krysiak Sp. J. Grdn S.A. D głównych pracdawców działających na terenie gminy należą: Urząd Gminy w Dąbrwce (administracja samrządwa) Szkły Pdstawwe i Przedszkle samrządwe (świata) Gimnazja Publiczne (świata) InterEurpl Piekarnia Szwajcarska Sp. z.. (prdukcja) JFC Plska Sp. z.. (prdukcja) McAlpine Plska Krysiak Sp. J. (prdukcja) Grdn S.A. (sprzedaż/dystrybucja artykułów elektrtechnicznych) Od sytuacji gspdarczej gminy zależy w dużej mierze kndycja lkalneg rynku pracy. Z danych Pwiatweg Urzędu Pracy w Włminie wynika, iż na kniec 2014 r. w gminie Dąbrówka był zarejestrwanych 422 bezrbtnych. Dane szczegółwe dtyczące liczby sób bezrbtnych przedstawia pniższy wykres. 3 Główny Urząd Statystyczny, Bank Danych Lkalnych, stan na 2014 r. pdmity wg. sekcji i działów PKD 2007 sektr prywatny w gminie Dąbrówka. 4 Główny Urząd Statystyczny, Bank Danych Lkalnych, stan na 2014 r. pdmity wg. sekcji i działów PKD 2007 sektr publiczny w gminie Dąbrówka. Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 9

11 W ykres 4. Liczba sób bezrbtnych (zarejestrwanych) z pdziałem na płeć w gminie Dąbrówka w latach Bezrbtni Kbiety Mężczyźni Źródł: Pwiatwy Urząd Pracy w Włminie. Z pwyższych danych wynika, że liczba sób bezrbtnych zarejestrwanych zmniejsza się - w 2013 r. 470 sób bezrbtnych a w 2014 r. spadek d 422 sób. Wśród bezrbtnych największą liczebnie grupą byli mężczyźni. Spadek liczby bezrbtnych spwdwany jest zarówn gólną sytuacją gspdarczą kraju, ale również rzwjem gspdarczym gminy. Na 30 kwietnia 2015 r. liczba sób zarejestrwanych w Urzędzie Pracy wynsiła 426 sby, w tym 174 kbiety. Na kniec 2014 rku spśród wszystkich sób bezrbtnych w gminie Dąbrówka 42 sby psiadały praw d zasiłku, a 413 sób był w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Wśród tych statnich 116 sób był w wieku d 25 lat, 57 sób był w wieku pwyżej 50 lat, a 220 sób pzstawał bez pracy długtrwale, 12 miesięcy i więcej. Dane szczegółwe w tym zakresie przedstawia pniższy wykres. W ykres 5. W ybrane dane dtyczące bezrbtnych w gminie Dąbrówka. Stan na r bezrbtni z prawem d zasiłku bezrbtni d 25 rku życia bezrbtni pwyżej 50 rku życia długtrwale bezrbtni Źródł: Pwiatwy Urząd Pracy w Włminie. Analizując sytuację na lkalnym rynku pracy należy pdkreślić ważną rlę, jaką dgrywają lkalne przedsiębirstwa raz lkalna plityka samrządwa. T dzięki twrzeniu klimatu sprzyjającemu rzwjwi Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 10

12 inwestycyjnemu przedsiębircy będą chętnie pdejmwać działalnść na terenie gminy a tym samym działalnść firmy pierać na bazie lkalnych pracwników/mieszkańców. Lepsza sytuacja pdmitów gspdarczych najczęściej znacza wzrst liczby miejsc pracy i pprawę sytuacji materialnej mieszkańców. Intensyfikacja działań zmierzających d aktywizacji sób bezrbtnych pprzez pdniesienie wykształcenia lub kwalifikacji jest klejnym elementem prcesu pprawy sytuacji sób bezrbtnych. Zwiększenie liczby szkleń i kursów, w szczególnści szkleń indywidualnych raz dstswanie ich d aktualnych ptrzeb rynku pracy z szczególnym uwzględnieniem zawdów deficytwych na rynku pracy jest jedną z prpzycji pprawy sytuacji w gminie. Edukacja i wychwanie Na terenie gminy Dąbrówka funkcjnują 2 gimnazja, 4 szkły pdstawwe, 2 przedszkla: samrządwe raz niepubliczne. Niektóre placówki działają w zespłach szklnych i szkln-przedszklnych. Dane szczegółwe dtyczące placówek edukacyjnych przedstawia pniższa tabela. Tabela 1. Placówki światwe w gminie Dąbrówka w rku szklnym 2014/2015. Nazwa placówki Adres Liczba dzieci/uczniów Szkła Pdstawwa im. C.K. Nrwida w Dąbrówce Publiczne Gimnazjum im. Tadeusza Kściuszki w Dąbrówce Szkła Pdstawwa im. Jana Pawła II w Guzwatce Szkła Pdstawwa im. Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Józefwie Publiczne Gimnazjum im. Ks. Skrupki w Józefwie Publiczna Szkła Pdstawwa im. Adeli Gszczyńskiej w Wszebrach Przedszkle Samrządwe Pd Wesłym Ekludkiem" w Dręszewie Niepubliczne Przedszkle Bajkwy świat" Źródł: Urząd Gminy w Dąbrówce. Dąbrówka ul. Kściuszki Dąbrówka Dąbrówka ul. Kściuszki 20 a Dąbrówka Guzwatka Dąbrówka Józefów ul. Kścielna Dąbrówka Józefów ul. Kścielna Dąbrówka Wszebry Dąbrówka Dręszew ul. Szklna 4, Dąbrówka Chajęty ul. Wspólna Dąbrówka w tym 35 w klasie 0" 180 w tym 46 w klasie 0" w tym 33 w klasie 0" Pwyższe placówki światwe prwadzą dżywianie uczniów. Wszystkie są wypsażne w sprzęt kmputerwy i mają dstęp d Internetu. Żadna z wymieninych gminnych placówek światwych nie prwadzi klasy integracyjnej. Placówki światwe zapewniają natmiast wsparcie psychlga i pedagga raz pmc lgpedy. Wszystkie placówki ferują zajęcia ddatkwe (m.in. kła przedmitwe i różnrdne tematycznie kła zaintereswań, zajęcia językwe, sprtw-rekreacyjne, rytmiczn-muzyczne, udział w Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 11

13 prjektach edukacyjnych), a dla uczniów ze specjalnymi ptrzebami edukacyjnymi zajęcia wyrównawcze, krekcyjn-kmpensacyjne, lgpedyczne i terapię pedaggiczną raz gimnastykę krekcyjną. Infrastruktura szklna w gminie jest na bieżąc remntwana i mdernizwana. W statnich latach przeprwadzn m.in. rzbudwę Publiczneg Gimnazjum w Dąbrówce wraz z halą sprtwą, rzbudwę Zespłu Szkół w Józefwie, mdernizację budynku Publicznej Szkły Pdstawwej we Wszebrach, budwę biska przy Publicznej Szkle Pdstawwej w Guzwatce. Tabela 2. Stypendia szklne realizwane przez Zespół Obsługi Szkół i Przedszkla Samrządweg w latach Rk 2012 Rk 2013 Rk 2014 Liczba stypendiów Łączna kwta Liczba stypendiów Łączna kwta Liczba stypendiów Łączna kwta STYPENDIA SOCJALNE DLA UCZNIÓW I ZASIŁKI SZKOLNE Źródł: Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce zł zł zł Kultura i sprt Gminne Centrum Kultury w Dąbrówce GCK rzpczęł działalnść w 2000 rku. Od pczątku działalnści Centrum prwadzi działania w zakresie upwszechniania kultury, rganizuje imprezy kulturalne, artystyczne i reginalne. Centrum Kultury stanwi ważny element w życiu lkalnej spłecznści. Dzięki bgatej fercie zajęć Centrum Kultury jest miejscem sptkań i integracji lkalnej spłecznści w różnym wieku. Oferta zajęć bejmuje: Zajęcia teatralne (d 7 lat) Zajęcia wkalne Zajęcia plastyczne (d 6 lat) Rękdzieł (d 6 lat) Język angielski Zajęcia szachwe Zajęcia ftgraficzne (młdzież i drśli) Studi instrumentów klawiszwych keybard/akrden (d 6 lat) Nauka gry na gitarze Zumba Zajęcia karate (d 5 d 16 lat) Zajęcia baletu (d 5 d 9 lat) Hip hp (d 7 d 10 lat) Zajęcia rekreacyjn-cyrkwe (d 7 lat) Taniec twarzyski (młdzież i drśli) Disc Dance (młdzież i drśli) W 2013 r. Gmina pzyskała fundusze unijne na rzbudwę Centrum Kultury. W wyniku czeg rzbudwan salę widwiskwą wraz z antreslą, wypsażną w nwczesne i funkcjnalne świetlenie i nagłśnienie raz nwe sale dydaktyczne dzięki adaptacji pddasza. Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 12

14 Na terenie gminy działają cztery Kła Gspdyń Wiejskich: Dąbrwianki", Chajęczanki", Chruścielanki" i Twarzystw Gspdyń Wiejskich Nadbużanki", które aktywnie uczestniczą zarówn w imprezach dbywających się na terenie gminy jak i pza. Ważnym wydarzeniem dla gminy Dąbrówka jest rganizwany d 2000 rku knkurs petycki Cyprian Nrwid Peta Naszej Ziemi". Knkurs ma zasięg pnad pwiatwy, uczestnicy knkursy prezentują wybrane utwry Nrwida w jednej z trzech kategrii: recytacji indywidualnej, teatrze jedneg aktra raz pezji śpiewanej. GCK jest współrganizatrem crczneg pleneru malarskieg Wspmnienie miejsc dzieciństwa Cypriana Nrwida". Uczestnikami pleneru są uczniwie szkół pdstawwych, gimnazjów i szkół średnich z terenu pwiatu włmińskieg. Pzstałe imprezy i prjekty rganizwane w gminie Dąbrówka t: Nc Świętjańska", Ocalić Tżsamść", Śladami Histrii Dąbrówieckiej Ziemi", urczystści związane z rcznicą urdzin i chrztu Cypriana Nrwida, urczystści patrityczne: Nardwy Dzień Pamięci Żłnierzy Wyklętych, bchdy upamiętniające rcznicę uchwalenia Knstytucji 3 Maja, bchdy upamiętniające dzyskanie Niepdległści przez Plskę, bchdy upamiętniające rcznicę zrzutu żłnierzy Cichciemnych na placówkę dbirczą Imbryk" pd Kłakwem. Świetlica Wiejska w Trjanach Działa d 2011 rku głównie, jak miejsce zebrań, imprez kulturalnych raz rganizacji sptkań i urczystści rdzinnych. Gminna Bibliteka Publiczna w Dąbrówce Klejnym ważnym miejscem w życiu kulturalnym gminy jest Bibliteka. T nwczesna, zmdernizwana placówka, która prócz pdstawwej działalnści plegającej na zaspkajaniu ptrzeb czytelniczych i infrmacyjnych prwadzi szerką działalnść kulturalną. Duży nacisk kładziny jest na upwszechnianie czytelnictwa i edukację najmłdszych czytelników. Aby ułatwić krzystanie z wypżyczalni przez najmłdszych regały bibliteczne zstały specjalnie dstswane d ptrzeb dzieci. Bibliteka w swich zbirach psiada literaturę piękną dla dzieci, młdzieży i drsłych, literaturę ppularnnaukwą z różnych dziedzin wiedzy, czaspisma bieżące raz bezpłatny dstęp d Internetu. Na dzień r. księgzbiór Bibliteki liczył wluminów. D dnia r. zarejestrwan 464 czytelników. Filia Bibliteczna w Józefwie Bibliteka w Józefwie zstała utwrzna w 1958 rku. W 1973 r. Bibliteka stała się filią Gminnej Bibliteki Publicznej w Dąbrwce. W chwili przejęcia Bibliteka psiadała wluminów. Przez wiele lat Bibliteka brykała się z trudnściami lkalwymi. Obecnie działalnść prwadzna jest w wyremntwanym pmieszczeniu z nwymi regałami, stlikami itp. Na dzień r. księgzbiór Bibliteki liczył wluminów. D dnia r. zarejestrwan 114 czytelników. Zabytkwe biekty Na terenie gminy Dąbrówka znajduje się wiele biektów zabytkwych m.in.: Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 13

15 Pmnik Tadeusza Kściuszki w Dąbrówce, Kściół parafialny w Dąbrówce - prjekt z 1875 r., wybudwany w latach W Kściele znajduje się zachwany akt urdzenia Cypriana Kamila Nrwida raz szaty liturgiczne pchdzące z XVII-XVIII w., Drewniana plebania w Dąbrówce Pałac w Ślężanach, Zespół dwrski w Chajętach-Jaktrach, Liczne kapliczki i krzyże przydrżne - m.in. kapliczka Św. Jana Nepmucena w Chajętach z I pł. XIX w Sprt Na terenie gminy działają hale sprtwe przy szkłach w Dąbrówce, Józefwie, Guzwatce i Wszebrach. Prwadznych jest wiele inwestycji w celu pszerzenia ferty aktywneg wypczynku - wielfunkcyjne biska w Dąbrwce, Józefwie i Wszebrach, bisk w Guzwatce, bieżnia w Dąbrówce. Najważniejszym biektem sprtwym w gminie jest gminna Hala Sprtwa w Dąbrówce. Jest t nwcz esny biekt z salą gimnastyczną z biskami d piłki halwej i ręcznej, siatkówki i kszykówki. W biekcie zastswan pdział sali na trzy sektry za pmcą kurtyn przesuwanych elektrnicznie, c pzwlił na urządzenie ddatkw dwóch bisk treningwych d piłki kszykwej i dwóch d piłki siatkwej. Na hali znajduje się widwnia z miejscami siedzącymi. W hali sprtwej w Dąbrówce dbywa się wiele cyklicznych imprez sprtwych: Turniej tenisa stłweg Puchar Wójta Gminy Dąbrówka, Turniej (liga) piłki siatkwej, Turniej piłki nżnej, Turniej trójek kszykarskich, Sprtwy Dzień Dziecka dla szkół pdstawwych i gimnazjów, Zawdy piłki nżnej dla szkół gimnazjalnych Plska Niepdległa" Grand Prix gmin Zalewu Zegrzyńskieg (siatkówka dziewcząt gimnazjum). W 2014 r. dbył się I Przełajwy Bieg p zdrwie", w którym wzięł udział k. 150 sób. Impreza prócz integracji mieszkańców miała na celu zachęcenie d aktywnści fizycznej. W rku 2015 dbyła się II edycja biegu, w której udział wzięł pnad 200 biegaczy. Drugą imprezą, która cieszy się dużym zaintereswaniem jest bieg Sąsiedzka Runda" na dystansie 5 km raz 500 m. Patrnat nad imprezami bjął Wójt Gminy Dąbrówka. Znaczący wkład w ppularyzację kultury fizycznej w gminie mają także lkalne kluby sprtwe: Gminny Klub Sprtwy Dąbrówka, Międzyszklny Uczniwski Klub Sprtwy MUKS Dąbrówka". Infrastruktura, transprt i kmunikacja Przez bszar gminy przebieg trasa S-8 Warszawa - Białystk, która dzieli gminę na rejn związany z dliną Bugu i terenów leśnych raz na tereny w znacznym stpniu zurbanizwane. Gmina nie psiada bezpśrednieg dstępu d linii klejwej. Inwestycje infrastrukturalne: gazyfikacja - 16 z 27 miejscwści zstał zgazyfikwanych, łączna długść sieci gazwej t k. 82 km, telefnizacja - becnie 24 miejscwści psiada pdziemną sieć telefniczną, wdciągi - 16 z 27 miejscwści psiada sieć wdciągwą, łączna długść sieci wdciągwej wynsi 54 km. Gmina Dąbrówka jest zwdciągwana w 53%, Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 14

16 kanalizacja - na terenie gminy działa czyszczalnia ścieków, pracwan prjekt kanalizacji dla całej gminy, becnie długść sieci kanalizacyjnej wynsi 23 km. Gmina Dąbrówka jest skanalizwana w 28%. Na terenie gminy funkcjnuje jedna czyszczalnia w dbrym stanie technicznym. Odpady kmunalne dbierane z terenu Gminy Dąbrówka przekazywane są d Reginalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Kmunalnych (RIPOK). Srtwnia zmieszanych dpadów kmunalnych raz selektywnie zebranych i instalacja d kmpstwania dpadów ulegających bidegradacji znajduje się w m. Ławy, gm. Rzekuń. Pdmit zarządzający - MPK Sp. z.. w Ostrłęce. Na terenie Gminy Dąbrówka d 2014 rku funkcjnuje Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Kmunalnych (PSZOK). Opieka zdrwtna Dstęp d pdstawwych świadczeń zdrwtnych w gminie Dąbrówka zapewniają dwa zakłady pieki zdrwtnej, w których mieszkańcy mgą skrzystać z pmcy lekarzy rdzinnych, pediatrów i stmatlgów. Działają dwie apteki. Dane szczegółwe na temat zakładów pieki zdrwtnej w gminie przedstawia pniższa tabela. Tabela 3. W ykaz zakładów pieki zdrwtnej z terenu gm iny Dąbrówka. Nazwa zakładu Adres Zakres pmcy Niepubliczny Zakład Opieki Zdrwtnej w Dąbrówce Niepubliczny Zakład Opieki Zdrwtnej w Kuligwie Źródł: Urząd Gminy w Dąbrówce. ul. Kściuszki Dąbrówka ul. Warszawska Kuligów Medycyna rdzinna, gabinet pielęgniarki śrdwiskw-rdzinnej, gabinet prfilaktyki i pmcy przedlekarskiej dla dzieci, gabinet płżnej śrdwiskwrdzinnej Medycyna rdzinna, gabinet pielęgniarki śrdwiskw-rdzinnej, gabinet płżnej śrdwiskw-rdzinnej Niepełnsprawnść Niepełnsprawnść jest szczególnie ważnym prblemem spłecznym, graniczającym funkcjnwanie na wielu płaszczyznach. Nie ma jednej pwszechnie uznanej definicji niepełnsprawnści. Światwa Organizacja Zdrwia przyjmuje, że d sób niepełnsprawnych zaliczają się sby, z długtrwałą bniżną sprawnścią fizyczną, umysłwą, intelektualną lub sensryczną, która w interakcji z różnymi barierami mże graniczać ich pełne i efektywne uczestnictw w życiu spłecznym na równych zasadach z innymi bywatelami.5 W Plsce funkcjnują, c najmniej dwie definicje dtyczące sób niepełnsprawnych. Pierwsza, wynika z przepisów prawa i dtyczy prawnej pdstawy kwalifikacji d grupy sób niepełnsprawnych. Natmiast druga, duż szersza stswana jest w statystyce GUS. Zgdnie z przepisami ustawy rehabilitacji zawdwej i spłecznej raz zatrudnianiu sób niepełnsprawnych niepełnsprawnść znacza trwałą lub kreswą niezdlnść d wypełniania ról spłecznych z pwdu stałeg lub długtrwałeg naruszenia sprawnści rganizmu, w szczególnści pwdującą niezdlnść d pracy"6. Definicja statystyczna, inaczej niepełnsprawnść bilgiczna jest szerszym pjęciem, gdyż prócz sób niepełnsprawnych prawnie zalicza 5 Raprt Stan Zdrwia Ludnści Plski w 2009 r." 6Art.2, pkt 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. rehabilitacji zawdwej i spłecznej raz zatrudnianiu sób niepełnsprawnych (Dz. U. z 2011 r. nr 127, pz. 721 z późn. zm.). Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 15

17 również sby, które rzeczenia niepełnsprawnści nie psiadają, lecz deklarują, że mają graniczenia w wyknywaniu wybranych czynnści. Organem administracji publicznej wspierającej rehabilitację raz zatrudnienie sób niepełnsprawnych jest Państwwy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnsprawnych (PFRON). Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. samrządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r., pz. 1515) stanwi iż jednym z zadań własnych gminy należy zapewnienie ucznim niepełnsprawnym bezpłatneg transprtu i pieki w czasie przewzu d szkół. Na terenie gminy Dąbrówka liczb dzieci niepełnsprawnych dwżnych mikrbusem gminnym w wieku d 8 d 22 lat wynsi 7 sób. Rk szklny 2014/2015 Ogółem 7 sób w tym: 3 sby - dwżeni d Zespłu Szkół Specjalnych w Włminie, ul. Miła 22 2 sby - dwżeni d Zespłu Szkół Specjalnych w Ostrówku, ul. Abpa Z. Felińskieg 1 1 sba - dwżna d Zespłu Szkln-Przedszklneg w Kzłach 27 1 sba - dwżna d Szkły Pdstawwej w Dąbrówce. Dzieci niepełnsprawne dwżne d szkół przez rdziców i prywatneg przewźnika - w wieku d 7 lat d 20 lat Rk szklny 2014/2015 Ogółem 6 sób w tym: 1 sba - dwżna d Zespłu Szkln-Przedszklneg w Kzłach 27 1 sba - dwżna d Zespłu Szkół w Józefwie 1 sba - dwżna d Szkły Pdstawwej we Wszebrach 1 sba - dwżna d Ośrdka Szkln-Wychwawczeg dla Głuchych, ul. Łucka 17/23 Warszawa 1 sba - dwżna d Zespłu Szkół Ogólnkształcących w Radzyminie 1 sba - dwżna przez prywatneg przewźnika d Zespłu Szkół Specjalnych, ul. Bartnicza 2 Warszawa. Zasiłki pielęgnacyjne dla sób niepełnsprawnych wypłacane przez GOPS Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściweg pkrycia wydatków wynikających z kniecznści zapewnienia pieki i pmcy innej sby w związku z niezdlnścią d samdzielnej egzystencji7. Uprawnieni d zasiłku: niepełnsprawne dzieci (dzieci d lat 16 uzyskują rzeczenie niepełnsprawnści bez rzekania stpnia), sby niepełnsprawne w wieku pwyżej 16 rku życia, jeżeli legitymują się rzeczeniem znacznym stpniu niepełnsprawnści, sby niepełnsprawne w wieku pwyżej 16 rku życia legitymujące się rzeczeniem umiarkwanym stpniu niepełnsprawnści, jeżeli niepełnsprawnść pwstała w wieku d ukńczenia 21 rku życia, 7 Art. 16 pkt. 1 ustawy z dnia 28 listpada 2003 r. świadczeniach rdzinnych (t.j. Dz. U. z 2015 r., pz. 114, z późn. zm.). Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 16

18 sby, które ukńczyły 75 lat. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje wszystkim uprawninym bez względu na wyskść dchdów, z wyjątkiem sób uprawninych d ddatku pielęgnacyjneg i sbm przebywającym w instytucji zapewniającej całdbwe utrzymanie. Liczbę świadczeń raz wyskść wypłat zasiłku pielęgnacyjneg przez GOPS w Dąbrówce przedstawia pniższa tabela. Tabela 4. Zasiłek pielęgnacyjny dla niepełnsprawnych wypłacany w latach przez GOPS w Dąbrówce. Rk 2012 Rk 2013 Rk 2014 Zasiłek pielęgnacyjny Liczba świadczeń Kwta świadczeń Liczba świadczeń Kwta świadczeń Liczba świadczeń Kwta świadczeń dla niepełnsprawneg dziecka zł zł zł dla sby niepełnsprawnej w wieku pwyżej 16 rku życia (rzeczenie znacznym st zł zł zł niepełnsprawnści) dla sby niepełnsprawnej w wieku pwyżej 16 rku życia z rzeczeniem umiarkwanym st. niepełnsprawnści, jeżeli zł zł zł niepełnsprawnść pwstała w wieku przed ukńcz. 21 r. życia dla sby, która ukńczyła zł zł zł lat Źródł: Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce. Analizując pwyższe dane mżemy zauważyć stały wzrst liczby świadczeń wypłacanych z tytułu zasiłku pielęgnacyjneg dla niepełnsprawnych w latach Jedynie liczba świadczeń dla sób, które ukńczyły 75 lat zmniejsza się - z 35 udzielnych w 2012 r. d 24 udzielnych w 2013 i 2014 r. Pdkreślenia wymaga fakt, że kwta zasiłku pielęgnacyjneg nie zmienia się d mmentu jeg bwiązywania tzn r. (ustawa z dnia 28 listpada 2003 r. świadczeniach rdzinnych (t.j. Dz. U. z 2015 r., pz. 114, z późn. zm.), i wynsi 153 zł miesięcznie. Uzależnienia i przemc w rdzinie Przemc w rdzinie jak i różneg rdzaju uzależnienia należą becnie d najpważniejszych prblemów spłecznych. Birąc pd uwagę ich degradujący wpływ na życie człwieka i rdziny, pczucie bezpieczeństwa spłeczneg prblemy te nabierają szczególneg znaczenia. Pdstawą prawną działań związanych z prfilaktyką i rzwiązywaniem prblemów alkhlwych w gminie jest ustawa z dnia 26 października 1982 r. wychwaniu w trzeźwści i przeciwdziałaniu alkhlizmwi (Dz. U. z 2015 r., pz. 1286). Samrząd gminny zbwiązany jest d prwadzenia działań w zakresie prfilaktyki i rzwiązywania prblemów uzależnień i przemcy w rdzinie raz integracji spłecznej sób nimi dtkniętych. Realizacja pwyższych działań jest pdejmwana w parciu gminny prgram prfilaktyki i rzwiązywania prblemów alkhlwych, przeciwdziałania narkmanii i przeciwdziałania przemcy w rdzinie raz chrny fiar przemcy w rdzinie, przy wykrzystaniu zaplanwanych śrdków finanswych. Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 17

19 Pniższy wykres przedstawia dane dtyczące śrdków finanswych przeznacznych na prfilaktykę i rzwiązywanie prblemów uzależnień raz przemcy w rdzinie w gminie Dąbrówka w latach W ykres 6. Śrdki finanswe przeznaczne na prfilaktykę i rzwiązywanie prblemów uzależnień w gminie Dąbrówka w latach ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł 7 567,00 zł 0,00 zł ,00 zł 2 000,00 zł ,00 zł 2 090,00 zł razem na przeciwdziałanie narkmanii na prfilaktykę i rzwiązywanie prblemów alkhlwych na przeciwdziałanie przemcy w rdzinie Źródł: Ocena zasbów pmcy spłecznej za lata 2012, 2013 i W latach wyskść śrdków finanswych przeznacznych na prfilaktykę i rzwiązywanie prblemów alkhlwych raz przeciwdziałanie narkmanii i przemcy w rdzinie zwiększała się z rku na rk (z zł w 2012 r. d zl w 2013 r.). Znaczącemu wzrstwi uległa wyskści śrdków przeznacznych na przeciwdziałanie narkmanii (z kwty zł d kwty zł) raz na przeciwdziałanie przemcy w rdzinie (z kwty 0 zł d zł). W rku 2014 r. gólna kwta wydatkwana na prfilaktykę i rzwiązywanie prblemów alkhlwych raz przeciwdziałanie narkmanii i przemcy w rdzinie zmniejszyła się i wynisła zł. Spwdwane t był znaczącym zmniejszeniem śrdków przeznacznych na prfilaktykę i rzwiązywanie prblemów alkhlwych (z kwty zł w 2013 r. d zł z 2014 r.). Niewielki wzrst funduszy nastąpił na przeciwdziałanie narkmanii (z kwty zł d kwty zł) raz na przeciwdziałanie przemcy w rdzinie (z kwty zł d zł). Dyspnentem śrdków finanswych na działania związane z prfilaktyką i rzwiązywaniem prblemów uzależnień w gminie Dąbrówka jest Gminna Kmisja Rzwiązywania Prblemów Alkhlwych. Zakres działań GKRPA bejmuje: realizację Gminneg Prgramu Prfilaktyki i Rzwiązywania Prblemów Alkhlwych i Zapbiegania Narkmanii Gminy Dąbrówka na dany rk, piniwanie wydawania zezwleń na sprzedaż napjów zawierających pwyżej 4,5% alkhlu (z wyjątkiem piwa) przeznacznych d spżycia pza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży zgdnie z uchwałą nr IV/22/2001 Rady Gminy Dąbrówka z dnia r. w sprawie ustalenia na terenie gminy Dąbrówka liczby punktów sprzedaży napjów zawierających pwyżej 4,5% alkhlu (z wyjątkiem piwa), przeznacznych d spżycia pza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży, piniwanie wydawania zezwleń na sprzedaż napjów alkhlwych pd względem zgdnści lkalizacji punktu sprzedaży zgdnie z Uchwałą nr XV/108/2012 Rady Gminy Dąbrówka z dnia r. w sprawie usytuwania punktów sprzedaży i warunków sprzedaży napjów alkhlwych, prwadzenia działań związanych z prfilaktyką i rzwiązywaniem prblemów alkhlwych raz integracji spłecznej sób uzależninych d alkhlu, Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 18

20 pdejmwanie prcedur interwencyjnych w sprawach przemcy dmwej raz na rzecz dbra małletnich dzieci z rdzin, w których występuje prblem alkhlwy lub przemc dmwa. W 2014 rku d ważniejszych działań, jakie zstały zainicjwane przez Gminną Kmisję Rzwiązywania Prblemów Alkhlwych należał: Zrganizwanie i dfinanswanie wypczynku dla 141 dzieci z terenu gminy raz dfinanswanie dżywiania dzieci z rdzin z prblemami alkhlwymi, z rdzin wieldzietnych i niepełnych, Zrganizwanie wspólnie z Gminnym Ośrdkiem Pmcy Spłecznej paczek świątecznych z kazji Świąt Bżeg Nardzenia dla 112 dzieci, Sfinanswanie zakupu nagród dla uczestników knkursów prfilaktycznych i transprt na wycieczki zrganizwane w ramach nagród za udział w knkursach zrganizwanych zarówn przez GKRPA i szkły w których dbywały się knkursy (m.in. knkurs pt.,,chcę być zdrwy" w Zesple Szkół w Józefwie, knkursy prfilaktyczne pt. Alkhl - sprawca wielu tragedii",,,tytń - pdstępna substancja",,,stp narktykm",,,alkhl świat zatpinych marzeń" w Publicznym Gimnazjum w Dąbrówce, knkurs pt. Przemcy Stp" w Szkle Pdstawwej w Guzwatce, Olimpiada Sprtwa zrganizwana przez Dyrekcję Przedszkla Samrządweg w Dręszewie pd hasłem,, W zdrwym ciele zdrwy duch"), Przeprwadzenie prgramu interwencyjn - kntrlneg Badanie Dstępnści Sprzedaży Alkhlu Nieletnim". Liczba sklepów, które zgłszn d badania wynisła 28. Pnadt we wszystkich placówkach światwych dbyły się różneg rdzaju działania prfilaktyczne (warsztaty, pgadanki, prgramy prfilaktyczne), których celem był uświadmienie dziecim knsekwencji łamania nrm i zakazów, raz sięgania p śrdki i substancje, które mgą być szkdliwe, ukazywanie perspektyw zdrweg stylu życia, wykształcenie właściwych pstaw reagwania wbec przemcy, ukazywanie alternatyw dla stswania przemcy. Obk Gminnej Kmisji Rzwiązywania Prblemów Alkhlwych, isttną rlę w prfilaktyce i rzwiązywaniu prblemów uzależnień raz przeciwdziałaniu przemcy w rdzinie na terenie gminy Dąbrówka dgrywa Gminny Punkt Knsultacyjny. Sptkania w punkcie dbywają się raz w tygdniu, a pmc skierwana jest głównie d sób mających prblem alkhlwy raz ich rdzin. W 2014 rku w punkcie knsultacyjnym zarejestrwan 23 sby uzależnine d alkhlu raz udzieln prad w pszczególnych kategriach: drsłym człnkm rdziny sby z prblemem alkhlwym 46 prad, sbm dznającym przemcy w rdzinie 5 prad raz sbm stsującym przemc w rdzinie - 6 prad8. Od lipca 2011 r. w Dąbrwce działa Gminny Zespół Interdyscyplinarny w skład, któreg wchdzą przedstawiciele GOPS, Plicji w Radzyminie, Sądu Rejnweg w Włminie, placówek światwych z terenu gminy, Niepublicznych Zakładów Opieki Zdrwtnej z terenu gminy raz Gminnej Kmisji Rzwiązywania Prblemów Alkhlwych. Głównym celem Zespłu jest chrna fiar przemcy w rdzinie w tym inicjwanie działań w stsunku d sób stsujących przemc raz krdynwanie działań pdmitów działających na rzecz chrny fiar przemcy w rdzinie. D zadań Zespłu Interdyscyplinarneg należy: diagnzwanie prblemu przemcy w rdzinie, pdejmwanie działań w śrdwisku zagrżnym przemcą w rdzinie, inicjwanie interwencji w śrdwisku dtkniętym przemcą w rdzinie, rzpwszechnianie infrmacji instytucjach, sbach i mżliwściach udzielania pmcy w śrdwisku lkalnym. 8 Sprawzdanie z realizacji Gminneg Prgramu Rzwiązywania Prblemów Alkhlwych i Zapbiegania Narkmanii za 2014 rk. Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 19

21 Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce zapewnia bsługę rganizacyjn-techniczną Zespłu Interdyscyplinarneg ds. Przeciwdziałania Przemcy w Rdzinie. Zespół pwłuje grupy rbcze, które zajmują się pracą z knkretnymi rdzinami - fiarami i sprawcami przemcy w ramach prcedury Niebieskich Kart". W 2014 rku pwłan 14 grup rbczych d pracy z sbami dświadczającymi przemcy i będącymi jej sprawcami, w ramach których dbył się 50 sptkań. Na pdstawie danych zawartych w sprawzdaniach wynika, że liczba uruchamianych Prcedur Niebieskie Karty" zwiększała się z rku na rk i wynsiła w pszczególnych latach: Kart, kart i Kart. Systematyczny wzrst liczby uruchamianych prcedur, pzwala stwierdzić, że prblem przemcy w rdzinie na terenie gminy Dąbrówka nasila się. Gmina Dąbrówka psiada Gminny Prgram Przeciwdziałania Przemcy w Rdzinie i Ochrny Ofiar Przemcy w Rdzinie na lata POMOC SPOŁECZNA Pmc spłeczna jest instytucją plityki spłecznej państwa, mającą na celu umżliwienie sbm i rdzinm przezwyciężania trudnych sytuacji życiwych, których nie są ne w stanie pknać, wykrzystując własne uprawnienia, zasby i mżliwści. Celem pmcy spłecznej jest zaspkajanie niezbędnych ptrzeb życiwych sób i rdzin raz umżliwianie im bytwania w warunkach dpwiadających gdnści człwieka raz w miarę mżliwści dprwadzenie d życiweg usamdzielnienia. Osby i rdziny krzystające z pmcy spłecznej są bwiązane d współdziałania w rzwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiwej. Pmc ta ma charakter przejściwy i zakłada aktywizację sób i rdzin, które z niej krzystają. Brak dpwiedniej pstawy świadczenibircy mże być przyczyną dmwy przyznania pmcy lub jej zaprzestania. Zgdnie z zasadą pmcniczści zadania gminy w zakresie pmcy spłecznej zstały najbardziej rzbudwane. Przepisy ustawy pmcy spłecznej różnicują pszczególne zadania samrządu gminneg na zadania własne, własne charakterze bwiązkwym raz zadania zlecne. D zadań własnych gminy charakterze bwiązkwym należy (art. 17 ustawy, pkt. 1): Opracwanie i realizacja gminnej strategii rzwiązywania prblemów spłecznych, z uwzględnieniem zagadnień z zakresu pmcy spłecznej, prfilaktyki i rzwiązywania prblemów alkhlwych raz innych prgramów, których celem jest integracja sób i rdzin z grup szczególneg ryzyka, Sprządzanie ceny w zakresie pmcy spłecznej, Udzielanie schrnienia, zapewnienie psiłku raz niezbędneg ubrania sbm teg pzbawinym, Przyznawanie i wypłacanie zasiłków kreswych i celwych raz zasiłków celwych na pkrycie wydatków pwstałych w wyniku zdarzenia lsweg, Przyznawanie zasiłków celwych w frmie biletu kredytwaneg, Opłacanie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentwe raz zdrwtne za sbę, która rezygnuje z zatrudnienia w związku z kniecznścią sprawwania bezpśredniej, sbistej pieki nad długtrwale lub ciężk chrym człnkiem rdziny, Praca scjalna, Organizwanie i świadczenie usług piekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania z wyłączeniem specjalistycznych usług piekuńczych dla sób z zaburzeniami psychicznymi, Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 20

22 Prwadzenie i zapewnienie miejsc w mieszkaniach chrninych, Dżywianie dzieci, Sprawienie pgrzebu, w tym sbm bezdmnym, Kierwanie d dmów pmcy spłecznej i pnszenie dpłatnści za pbyt mieszkańca gminy w tym dmu, Pmc sbm mającym trudnści w przystswaniu się d życia p zwlnieniu z zakładu karneg, Sprządzanie sprawzdawczści, Utwrzenie i utrzymanie śrdka pmcy spłecznej, w tym zapewnienie śrdków na wynagrdzenia pracwników, Przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych, Opłacanie składek na ubezpieczenie zdrwtne kreślnych w przepisach świadczeniach pieki zdrwtnej finanswanych ze śrdków publicznych. D zadań własnych gminy należy (art. 17 ustawy, pkt. 2): Przyznawanie i wypłacanie zasiłków specjalnych celwych, Przyznawanie i wypłacanie pmcy na eknmiczne usamdzielnienie w frmie zasiłków, pżyczek raz pmcy w naturze, Prwadzenie i zapewnienie miejsc w dmach pmcy spłecznej i śrdkach wsparcia zasięgu gminnym raz kierwanie d nich sób wymagających pieki, Pdejmwanie innych zadań z zakresu pmcy spłecznej wynikających z rzeznanych ptrzeb gminy, w tym twrzenie i realizacja prgramów słnwych, Współpraca z pwiatwym urzędem pracy. Oprócz zadań własnych gminy Ustawa wyznacza zadania zlecne z zakresu administracji rządwej realizwanych przez gminę. Są t: Organizwanie i świadczenie specjalistycznych usług piekuńczych w miejscu zamieszkania dla sób z zaburzeniami psychicznymi, Przyznawanie i wypłacanie zasiłków celwych na pkrycie wydatków związanych z klęską żywiłwą lub eklgiczną, Prwadzenie i rzwój infrastruktury śrdwiskwych dmów sampmcy dla sób z zaburzeniami psychicznymi, Realizacja zadań wynikających z rządwych prgramów pmcy spłecznej, Przyznawanie i wypłacanie zasiłków celwych, a także udzielanie schrnienia, zapewnienia psiłku i niezbędneg ubrania cudzziemcm przebywającym na terytrium Rzeczypsplitej Plskiej na pdstawie zaświadczenia (zgdnie z Ustawą cudzziemcach), Przyznawanie i wypłacanie zasiłków celwych, a także udzielanie schrnienia, zapewnienia psiłku i niezbędneg ubrania cudzziemcm, którym udzieln zgdy na pbyt ze względów humanitarnych lub zgdy na pbyt tlerwany na terytrium Rzeczypsplitej Plskiej, Wypłacanie wynagrdzenia za sprawwanie pieki. Za realizację zadań z zakresu pmcy spłecznej na terenie gminy Dąbrówka dpwiedzialny jest Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce. Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 21

23 3.1. Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej (GOPS) w Dąbrwce jest samdzielną jednstką rganizacyjną gminy Dąbrówka pwłaną na mcy uchwały Gminnej Rady Nardwej w Dąbrówce nr XI/43/90 z dnia 27 luteg 1990 rku. Celem działania Ośrdka jest wspieranie raz wzmacnianie sób, rdzin, grup i spłecznści lkalnych pprzez pbudzanie ich ptencjału i aktywnści raz ukierunkwanie na rzwiązywanie prblemów raz rzwój. Cele siągane są pprzez realizację zadań z zakresu pmcy spłecznej raz zadań wynikających z innych ustaw przekazanych d realizacji Kierwnikwi lub innym pracwnikm Ośrdka na pdstawie stswnych upważnień. D głównych zadań GOPS należy prwadzenie całkształtu spraw w zakresie pmcy spłecznej, a w szczególnści na: Twrzeniu warunków rganizacyjnych funkcjnwania pmcy spłecznej, w tym rzbudwa niezbędnej infrastruktury scjalnej, Analizie i cenie zjawisk rdzących zaptrzebwanie na świadczenia pmcy spłecznej, Przyznawaniu i wypłacaniu przewidzianych ustawami świadczeń, Pracy scjalnej rzumianej, jak działalnści zawdwej skierwanej na pmc sbm i rdzinm we wzmcnieniu lub dzyskaniu zdlnści d funkcjnwania w spłeczeństwie raz twrzenie warunków d życiweg usamdzielnienia sób i rdzin Rzwijaniu nwych frm pmcy spłecznej i sampmcy w ramach zidentyfikwanych ptrzeb Realizacji zadań wynikających z rzeznanych ptrzeb spłecznych, Pbudzaniu aktywnści spłecznej w zaspkajaniu niezbędnych ptrzeb życiwych sób i rdzin. Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce realizuje również zadania wynikające z innych, aniżeli ustawa pmcy spłecznej, aktów prawnych. Należą d nich w szczególnści: ustawa świadczeniach rdzinnych, ustawa pmcy sbm uprawninym d alimentów, ustawa przeciwdziałaniu przemcy w rdzinie, ustawa wspieraniu rdziny i systemie pieczy zastępczej, ustawa świadczeniach pieki zdrwtnej finanswanych ze śrdków publicznych, ustawa Karcie Dużej Rdziny. Ośrdek wyknując zadania własne gminy kieruje się ustaleniami Wójta Gminy Dąbrówka, natmiast w zakresie realizacji zadań zlecnych kieruje się ustaleniami przekazanymi przez Wjewdę Mazwieckieg. W realizacji swich zadań Ośrdek mże współpracwać z pdmitami zewnętrznymi, w tym z rganizacjami pzarządwymi, jednstkami rganizacyjnymi psiadającymi raz niepsiadającymi sbwści prawnej, a także sbami fizycznymi. D wydawania indywidualnych decyzji administracyjnych w sprawach należących d przedmitu wszystkich działań Gminneg Ośrdka Pmcy Spłecznej w Dąbrówce upważniny jest Kierwnik, a pdczas jeg niebecnści wyznaczny pracwnik. GOPS realizuje zadania w parciu Kdeks Pstępwania Administracyjneg z uwzględnieniem szczegółwych unrmwań wynikających z ustawy pmcy spłecznej raz innych ustaw. W Gminnym Ośrdku Pmcy Spłecznej w Dąbrówce zatrudninych jest 9 pracwników. Dane szczegółwe na temat stanu zatrudnienia w Ośrdku raz kwalifikacji pracujących w nim sób przedstawia pniższa tabela. Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata str. 22