Słowo wstępne 1 O projekcie 2 Rada Programowa 2 Portal internetowy 3 Nad czym pracowaliśmy 8

Transkrypt

1

2 SPIS TREŚCI Słowo wstępne 1 O projekcie 2 Rada Programowa 2 Portal internetowy 3 Nad czym pracowaliśmy 8 Zadanie 2. Opracowanie zintegrowanego systemu prognostyczno-informacyjnego umożliwiającego prognozowanie zatrudnienia Projekt Analiza procesów zachodzących na polskim rynku pracy i w obszarze integracji społecznej w kontekście prowadzonej polityki gospodarczej Projekt realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet I. Zatrudnienie i integracja społeczna Działanie 1.1. Wsparcie systemowe instytucji rynku pracy Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Lider projektu: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich Partner projektu: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych Redaktor informatora: Beata Kaczyńska Projekt graficzny okładki: Luiza Daab Redakcja techniczna: Beata Kaczyńska Skład komputerowy: Luiza Daab Copyright by IPiSS, Warszawa 2012 Wszelkie praw zastrzeżone. Każda reprodukcja lub adaptacja całości bądź części niniejszej publikacji, niezależnie od zastosowanej techniki reprodukcji (drukarskiej, fotograficzej, komputerowej i in.), wymaga pisemnej zgody Wydawcy. Druk: Heldruk Helena Rąbalska ul. Partyzantów 3 b, Malbork

3 SŁOWO WSTĘPNE Drogi Czytelniku! W trzecim numerze Informatora, poza informacjami na temat bieżących postępów prac w realizacji Zadania 2 Opracowanie zintegrowanego systemu prognostyczno-informacyjnego umożliwiającego prognozowanie zatrudnienia, postanowiliśmy przybliżyć Państwu portal internetowy i przedstawić korzyści, jakie związane są z jego wykorzystaniem. Portal został oficjalnie uruchomiony 30 kwietnia 2012 r. Znajdują się na nim informacje o działaniach podejmowanych w Zadaniu 2, budowanym systemie prognozowania zatrudnienia w Polsce, doświadczeniach innych krajów Unii Europejskiej w tym obszarze, wynikach prowadzonych badań i analiz. Portal jest na bieżąco aktualizowany i zapewnia użytkownikom dostęp w systemie 24/7 przez całą dobę, 7 dni w tygodniu. Portal ma za zadanie pełnić funkcję: informacyjną poprzez przekazywanie informacji o postępach prac w Zadaniu 2; integracyjną poprzez gromadzenie osób i instytucji zajmujących się problematyką rynku pracy, a w szczególności prognozowania popytu na pracę i zatrudnienia, w jednym wirtualnym miejscu, przez pobudzanie dyskusji o przyszłości polskiego rynku pracy i kreowaniu rozwiązań wspierających instytucjonalną obsługę tegoż rynku; edukacyjną poprzez przybliżenie szerszej opinii społecznej problematyki rynku pracy i prognozowania zatrudnienia; aplikacyjną w 2013 r. na portalu zostanie zamieszczone narzędzie prognostyczne, które będzie umożliwiało wizualizację wyników prognoz zatrudnienia w Polsce do 2020 r. w przekrojach: zawodowym, przestrzennym i sektorów gospodarczych. Mamy nadzieję, że portal spotka się z Państwa przychylnym przyjęciem. Zachęcamy gorąco do korzystania z niego! dr Łukasz Arendt Redaktor Portalu 1

4 O PROJEKCIE Wramach umowy partnerskiej zawartej przez Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich (lider) oraz Instytut Pracy i Spraw Socjalnych (partner) realizowany jest projekt Analiza procesów zachodzących na polskim rynku pracy i w obszarze integracji społecznej w kontekście prowadzonej polityki gospodarczej, a konkretniej jego Zadanie 2 Opracowanie zintegrowanego systemu prognostyczno-informacyjnego umożliwiającego prognozowanie zatrudnienia. (Priorytet I. Zatrudnienie i integracja społeczna, Działanie 1.1. Wsparcie systemowe instytucji rynku pracy, Program Operacyjny Kapitał Ludzki, współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego). Zadanie 2 podjęte zostało w sierpniu 2011 r., a jego zakończenie ma nastąpić w październiku 2014 r. Celem nadrzędnym projektu jest wsparcie instytucji rynku pracy poprzez dostarczenie i rozwój systemu analizowania, monitorowania i prognozowania sytuacji na rynku pracy w kontekście prowadzonej polityki społeczno-gospodarczej oraz badanie efektywności usług świadczonych przez instytucje rynku pracy. W wyniku realizacji Zadania 2 powstanie system prognostyczno-informacyjny umożliwiający prognozowanie zatrudnienia według wielkich, dużych i średnich grup zawodów (według Klasyfikacji Zawodów i Specjalności Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej) w skali kraju i poszczególnych województw. Będzie on przeznaczony do wykorzystania przede wszystkim przez instytucje rynku pracy (zwłaszcza publiczną służbę zatrudnienia, agencje zatrudnienia oraz instytucje szkoleniowe), a także instytucje pomocy społecznej, edukacyjne oraz władzy i administracji rządowej i samorządowej. Jego odbiorcami będą w przyszłości także osoby pozostające bez pracy, które uzyskają źródło informacji, w jakim kierunku powinny się przekwalifikować. W większości krajów wysoko rozwiniętych już od dawna prowadzone są działania mające na celu rozpoznanie przyszłych zmian wielkości i struktury zapotrzebowania gospodarki na pracę. RADA PROGRAMOWA W dniu 24 kwietnia 2012 r. w Warszawie odbyło się trzecie posiedzenie Rady Programowej, powołanej na potrzeby i w ramach Zadania 2 pn. Opracowanie zintegrowanego systemu prognostyczno-informacyjnego umożliwiającego prognozowanie zatrudnienia. Przedmiotem spotkania było m.in. omówienie prac wykonanych w Zadaniu, zaprezentowanie treści raportu pt. Holenderskie i niemieckie doświadczenia w prognozowaniu popytu na pracę wnioski dla polskiego systemu prognozowania zatrudnienia wraz z jego recenzją, zaprezentowanie raportu pt. Best practices in forecasting labour demand in Europe, przedstawienie ostatecznej wersji pilotażowej prognozy zatrudnienia według zawodów dla województwa łódzkiego do 2020 r. i recenzji tej prognozy. 2

5 PORTAL INTERNETOWY Jednym z produktów Zadania 2 jest portal internetowy, zawierający informacje dotyczące prognozowania popytu na pracę w Polsce. Prace nad jego powstaniem rozpoczęto od początku realizacji Zadania 2. Oficjalnie Portal został uruchomiony 3 kwietnia 2012 r. Poniżej prezentujemy szczegółowe informacje na jego temat. Portal dostępny jest pod adresem Składa się z dziewięciu serwisów tematycznych. 3

6 PORTAL INTERNETOWY AKTUALNOŚCI Serwis Aktualności prezentuje najnowsze informacje z Portalu zebrane w jednym miejscu, tak aby użytkownik nie musiał ich poszukiwać w poszczególnych serwisach Portalu. Przy każdej aktualności znajduje się odsyłacz do pełnego tekstu informacji. pracy i członkach Konsorcjum Ekonometrycznego, które jest odpowiedzialne za opracowanie prognoz zatrudnienia. PRODUKTY INFORMACJE O ZADANIU Serwis Informacje o zadaniu prezentuje w syntetyczny sposób podstawowe informacje o projekcie Analiza procesów zachodzących na polskim rynku pracy i w obszarze integracji społecznej w kontekście prowadzonej polityki gospodarczej i realizowanym w jego ramach Zadaniu 2 Opracowanie zintegrowanego systemu prognostyczno-informacyjnego umożliwiającego prognozowanie zatrudnienia. W poszczególnych zakładkach znajdziecie Państwo: informacje o działalności IPiSS; wykaz działań realizowanych przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych w Zadaniu 2; informacje o Radzie Programowej jej roli, składzie, przebiegu spotkań Rady; informacje o osobach ze strony IPiSS włączonych w zarządzanie Zadaniem 2 oraz ekspertach rynku Wszystkie produkty, jakie powstaną w ramach realizacji Zadania 2, zostaną umieszczone w formacie pdf w serwisie Produkty. Dzięki temu każdy użytkownik Portalu będzie miał możliwość pobrania ich na swój komputer, a następnie zapoznania się z nimi. Obecnie w serwisie dostępny jest pierwszy opublikowany raport pt. Prognozowanie zatrudnienia według zawodów dorobek teoretyczny i wdrożeniowy świat i Polska. W serwisie 4

7 PORTAL INTERNETOWY Produkty zamieszczone są również informacje na temat wcześniejszych polskich doświadczeń w prognozowaniu zatrudnienia i popytu na pracę, doświadczeń innych krajów Unii Europejskiej, w szczególności tych, w których odbyły się wizyty studialne. W zakładce Wyniki badań empirycznych zamieszczono opis trzech badań pierwotnych, które są prowadzone specjalnie na potrzeby Zadania 2. Raporty z ich wynikami będą umieszczane w serwisie w miarę realizacji poszczególnych modułów badawczych. KONFERENCJE Serwis ten poświęcony jest trzem konferencjom, organizowanym w ramach realizacji Zadania 2. Pierwsza z nich odbyła się 13 grudnia 2011 r. jej przebieg i rezultaty zostały przedstawione na Portalu oraz w poprzednim numerze Informatora. Szczegółowe informacje na temat kolejnych dwóch konferencji będą zamieszczane na Portalu w miarę zbliżania się terminu ich organizacji. Rejestracja na konferencje będzie odbywała się za pomocą formularza rejestracji dostępnego na stronach serwisu. INFORMATOR ZADANIA Ze względu na ograniczone możliwości dystrybucji Informatora Zadania w formie papierowej zdecydowaliśmy się na zamieszczenie wszystkich jego numerów (w miarę ukazywania się) na Portalu internetowym w formacie pdf. Osoby zainteresowane otrzymywaniem co kwartał Informatora w wersji papierowej powinny wypełnić formularz prenumeraty dostępny w serwisie. O prenumeracie decyduje kolejność zgłoszeń w związku z tym zachęcamy do szybkiego prenumerowania Informatora. NEWSLETTER Serwis ten pełni podobną funkcję do Informatora Zadania ma na celu informowanie użytkowników Portalu o postępach prac w Zadaniu 2, nowo- 5

8 PORTAL INTERNETOWY ściach, wynikach prognoz czy ciekawych wydarzeniach dotyczących prognozowania popytu na pracę w kraju i za granicą. Newsletter publikowany jest co miesiąc wyłącznie w formie elektronicznej. Portalu. Prezentujemy linki do stron internetowych zajmujących się tą problematyką, zamieszczamy informacje o nadchodzących konferencjach i seminariach organizowanych w Polsce i za granicą dotyczących tematyki powiązanej z prognozowaniem zatrudnienia i popytu na pracę, o nowościach wydawniczych (krajowych i zagranicznych), o prognozach ekonomicznych dla polskiej gospodarki, w tym polskiego rynku pracy, prezentujemy aktualności z rynku pracy. W serwisie będziemy również zamieszczać informacje o instytucjach, które wspierają realizację Zadania 2. Jeśli Państwa organizacja chciałaby dołączyć do grona takich instytucji, prosimy o kontakt z Biurem Zadania. PYTANIA DO EKSPERTÓW Można zapoznać się z nim na Portalu lub zamówić prenumeratę. Dzięki tej drugiej opcji użytkownik Portalu będzie otrzymywał Newsletter prosto na swoją skrzynkę . Oczywiście zawsze można zrezygnować z subskrypcji Newslettera. W ramach pełnienia przez Portal funkcji edukacyjnej zapewniamy użytkownikom Portalu możliwość zadawania pytań ekspertom z zakresu ekonomii POLECAMY, REKOMENDUJEMY W tym serwisie gromadzimy informacje dotyczące prognozowania zatrudnienia i problematyki rynku pracy, które mogą zainteresować użytkowników rynku pracy i ekonometrii dotyczące bezpośrednio problematyki Zadania 2 prognozowania zatrudnienia i popytu na pracę. Pytanie zadaje się poprzez specjalnie do tego celu przygotowany formularz. W terminie 7 dni od zadania pytania odpowiedź na nie zostaje umieszczona w zakładce FAQ w ser- 6

9 PORTAL INTERNETOWY wisie. Zanim zadacie Państwo pytanie, zachęcamy do sprawdzenia, czy nie znajduje się już ono na liście FAQ. Po opublikowaniu prognoz zatrudnienia dla Polski i uruchomieniu narzędzia prognostycznego zostanie otwarta grupa dyskusyjna, która będzie służyć wymianie poglądów dotyczących opracowanych prognoz podejścia metodologicznego, wyników, wniosków dla polityki rynku pracy. d) poziom podstawowych charakterystyk rynku pracy (współczynnik aktywności zawodowej, wskaźnik zatrudnienia, stopa bezrobocia) zbliżony do przeciętnego w kraju. SYSTEM PROGNOZOWANIA Problematyce budowania modelu prognozowania zatrudnienia w Polsce poświęcony jest serwis System prognozowania. Jest to najważniejszy serwis Portalu z punktu widzenia celów projektu i Zadania 2. Serwis zawiera: opis przyjętej metodologii prognozowania popytu na pracę do 2020 r. w przekroju średnich grup zawodowych, województw i sektorów gospodarczych (w podziale na rolnictwo, przemysł, usługi rynkowe i nierynkowe); prognozę zatrudnienia dla województwa łódzkiego (zostanie udostępniona na przełomie II i III kwartału br.). Prognoza ta ma charakter pilotażowy i ma posłużyć testowaniu modelu prognostycznego zanim zostanie on wykorzystany do opracowania prognozy dla Polski. Pilotażowe województwo zostało wybrane na podstawie następujących charakterystyk: a) nieperyferyjne położenie geograficzne (w centrum kraju); b) podział na co najmniej pięć jednostek NUTS III (podregionów); c) w obszarze województwa jako jedna z jednostek NUTS III występuje wielkie miasto, liczące co najmniej 500 tys. mieszkańców; Po dokonaniu procesu delimitacji województwem o takiej charakterystyce okazało się województwo łódzkie; prognozy zatrudnienia dla Polski (udostępnione w III kwartale 2013 r.) w przyjętych przekrojach; narzędzie prognostyczne, które na podstawie modeli ekonometrycznych i danych statystycznych, zgromadzonych w komputerowym banku danych, umożliwi wizualizację wyników prognoz i prowadzenie analiz scenariuszowych. Dostęp do narzędzia prognostycznego, poza wejściem do niego poprzez serwis System prognozowania, możliwy jest z każdego miejsca Portalu poprzez kliknięcie w link Narzędzie prognostyczne, który znajduje się po lewej stronie strony www (na stronie głównej i wszystkich podstronach serwisu). Uruchomienie narzędzia prognostycznego planowane jest na IV kwartał 2013 r. 7

10 NAD CZYM PRACOWALIŚMY Realizacja szeroko zakrojonych prac w ramach Zadania 2 przebiega zgodnie z harmonogramem projektu. Za najważniejszą z zakończonych prac należy uznać przygotowanie prognozy zatrudnienia w województwie łódzkim według grup zawodów i sektorów do 2020 r. Obejmuje ona trzy zasadnicze części: prognozę zatrudnienia dla całego województwa według grup zawodów, prognozę zatrudnienia dla województwa według czterech sektorów gospodarczych i grup zawodów oraz prognozę zatrudnienia według pięciu podregionów województwa i grup zawodów. Prognoza ta powstała w dwóch krokach. W pierwszym dokonano szacunków ilościowych, wykorzystując wybrane wcześniej modele ekonometryczne. W drugim zaś, na podstawie korekt eksperckich uwzględniających przewidywane zmiany czynników determinujących popyt na pracę w województwie łódzkim, dokonano jej weryfikacji i nadano postać ostateczną. Prognoza ma charakter pilotażowy. Posłużyła ona do sporządzenia wniosków dla zespołu projektującego modele prognoz zatrudnienia według grup zawodów w kraju. Tym samym zakończono pierwszy etap Zadania 2. W etapie drugim przygotowano założenia i strukturę raportu, który zawierał będzie syntetyczne informacje o założeniach merytorycznych i metodologicznych oraz wyniki pilotażowej prognozy zatrudnienia dla województwa łódzkiego według grup zawodów do 2020 r. Przystąpiono także do opracowania wstępnej wersji raportu. Etap trzeci przewiduje przygotowanie prognozy zatrudnienia według grup zawodów dla całego kraju do 2020 r. Opracowano schemat testowania uniwersalności modelu prognozowania popytu na pracę według grup zawodów pod kątem zróżnicowań wojewódzkich i regionalnych. Do tego testu wybrano województwo warmińsko-mazurskie, ponieważ w największym stopniu różni się ono charakterystykami rynku pracy oraz strukturą administracyjną od województwa łódzkiego. Równolegle podjęto prace nad realizacją dwóch badań poprzedzających opracowanie prognozy. Badanie pierwsze dotyczy cech i poziomu użyteczności modelu prognozowania popytu na pracę według grup zawodów w ujęciu globalnym (w kraju). Przygotowano w tym celu założenia i narzędzia badawcze (scenariusze wywiadu), które umożliwią przeprowadzanie badania jakościowego wśród pracowników publicznych służb zatrudnienia. Badanie drugie (ilościowe) obejmie 1000 podmiotów zatrudniających od 0 do 9 osób w kraju. Przygotowano jego koncepcję oraz narzędzie kwestionariusz wywiadu. W ramach etapu czwartego przygotowano trzy raporty: raport Holenderskie i niemieckie doświadczenia w prognozowaniu popytu na pracę wnioski dla polskiego systemu prognozowania zatrudnienia; raport Best practices in forecasting labour demand in Europe; raport zawierający syntetyczne wyniki i wnioski z badania przeprowadzonego wśród pracodawców w województwie łódzkim. Raporty te przewidziane są do publikacji po uzyskaniu pozytywnych recenzji. 8

11 Instytut Pracy i Spraw Socjalnych jest instytutem badawczym podejmującym problemy pracy i polityki społecznej w sposób interdyscyplinarny. Kierunki prac badawczych są dostosowywane do bieżących potrzeb polityki społeczno-gospodarczej kraju. Badania IPiSS w wielu dziedzinach prekursorskie dotyczą zwłaszcza następującej problematyki: analiz efektywności instrumentów polityki społecznej i polityki rynku pracy, analiz rynku pracy, prognoz podaży i popytu na pracę w Polsce, procesów migracyjnych, zatrudnienia cudzoziemców, w tym w szarej strefie gospodarki, społecznego ustroju pracy i stosunków przemysłowych na tle procesów restrukturyzacji i przekształceń własnościowych przedsiębiorstw, systemów motywacyjnych i systemów wartościowania pracy w gospodarce rynkowej, koncepcji i pomiaru wynagrodzenia godziwego oraz określenia skutków wprowadzenia tej kategorii dla sfery zatrudnienia, bezrobocia, ubóstwa, relacji między polityką przemysłową a systemem zabezpieczenia społecznego na poziomie przedsiębiorstwa, czasu pracy, ubóstwa i metod przeciwdziałania biedzie oraz marginalizacji i wykluczeniu cyfrowemu, demograficznych i społeczno-ekonomicznych uwarunkowań życia i funkcjonowania rodzin różnych typów, nowych systemów ubezpieczeniowych, tj. uzupełniających ubezpieczeń emerytalnych, ubezpieczeń na wypadek bezrobocia, ubezpieczeń zdrowotnych, skutków integracji Polski z Unią Europejską związanych z rynkiem pracy i polityką społeczną, prawem pracy i ubezpieczeniami społecznymi, procesu zbliżania polskiego prawa pracy i ubezpieczeń społecznych do prawodawstwa Międzynarodowej Organizacji Pracy, Rady Europy i Wspólnot Europejskich, funkcjonowania podmiotów polityki społecznej w sferze publicznej i o charakterze nonprofit. IPiSS organizuje konferencje oraz stałe cykle seminariów i debat. Biorą w nich udział pracownicy naukowi z kraju i zagranicy, przedstawiciele administracji państwowej, związków zawodowych oraz organizacji pracodawców, a także praktycy zainteresowani omawianą problematyką. Sprzyja to integracji środowiska, skłania do podejmowania nowych tematów badawczych, umożliwia upowszechnianie rezultatów badań krajowych i zagranicznych, ułatwia dostęp do opracowań ekspertów, a przede wszystkim tworzy z Instytutu główny ośrodek dyskusji nad problematyką pracy i polityki społecznej. Placówka prowadzi działalność szkoleniową i wydawniczą (książki, czasopisma IPiSS posiada również uprawnienia do nadawania stopnia doktora nauk ekonomicznych.

12