Theory Of Constraints for Education. TOC dla edukacji. Alicja Guła, Agata Urbańska, Karolina Witkowska

Transkrypt

1 Theory Of Constraints for Education TOC dla edukacji Alicja Guła, Agata Urbańska, Karolina Witkowska

2 Każdy postęp jest zmianą, ale nie każda zmiana jest postępem. dr Eliyahu Goldratt

3 Fundacja TOC dla edukacji powstała w 1995 r. Metoda znana i stosowana w 22 krajach świata dzięki 80 tyś. pedagogów. W efekcie 5 mln dzieci i młodzieży uczestniczyło w warsztatach TOC dla eduakcji. W Polsce program był zaprezentowany w 2006 r.

4

5 Program TOC wspiera w procesie nabywania umiejętności: określania i wyrażania własnych potrzeb jasnego komunikowania się z innymi wytrwałego dążenia do celu przewidywania konsekwencji zdarzeń

6 Zadanie programu TOC dla edukacji Co zmienić? W co zmienić? Jak spowodować zmianę?

7 Chmurka Narzędzia TOC

8 Chmurka CHMURKA to logiczne narzędzie, którego można użyć do analizy konfliktu. Jest kilka punktów widzenia każdej sytuacji.

9 Konflikt to zderzenie sprzecznych żądań, działań i decyzji. Konflikt jest tam, gdzie pojawia się dylemat, kłótnia, dyskusja, walka, kontrowersja lub decyzja. Konflikty leżą u podstaw sytuacji, gdzie pojawia się frustracja, złość, zażenowanie czy inne negatywne emocje.

10 Rodzaje konfliktu wewnętrzny Konflikt pomiędzy żądaniami jednej osoby. zewnętrzny Konflikt pomiędzy żądaniami różnych osób.

11

12 Większość programów, których nauczamy jest związana z rozumieniem i/lub rozwiązywaniem problemów: - zagadnienia dotyczące środowiska naturalnego (nauki ścisłe) - spory dotyczące terytorium (nauki społeczne, historia) - relacje międzyludzkie (literatura)

13 Nawet sposób w jaki uczymy innych, siebie czy studiujemy, jest związany z problemami takimi jak: - ocenianie - praca domowa - kwestie dyscypliny

14 Krok pierwszy identyfikacja problemu

15

16 Zapoznaj dzieci z matą! Zbudujcie schemat chmurki!

17

18

19

20 Złamana strzałka oznacza konflikt między żądaniami lub działaniami oznacza, że te dwa żądania nie mogą być osiągnięte równocześnie.

21 konflikt zewnętrzny Z jednej strony Z drugiej strony

22 konflikt wewnętrzny taty Z jednej strony Z drugiej strony

23 Wewnętrzny konflikt Julki Z jednej strony Z drugiej strony

24 Żądania

25 Ćwiczenie samodzielne Identyfikacja konfliktu Czy jest to konflikt zewnętrzny czy wewnętrzny? Jeżli jest to konflikt zewnętrzny, to jakie strony są zaangażowane? Określ sprzeczne żądania/działania/decyzje. Pytania, które mogą pomóc określić żądania Czego żąda każda ze stron? Jakie są przeciwstawne żądania/działania/decyzje? Czego chce jedna ze stron, a co jest w konflikcie z żądaniem drugiej strony?

26 Krok drugi potrzeby

27 Co się dzieje, gdy pojawia się konflikt? Walka Dlaczego konflikty przeradzają się w walkę? Gdy upieramy się przy zaspokojeniu pewnych Żądań, zawsze mamy ku temu powód Potrzebę. Zaspokojenie Potrzeby jest bardzo ważne. Konflikty przeradzają się w walkę, ponieważ żadna ze stron nie chce zrezygnować ze swoich Żądań, przez co uniemożliwiają zaspokojenie Potrzeby. Pomyślcie, kiedy ostatnio nalegaliście na spełnienie Żądania. Dlaczego? Jakie było Żądanie? POTRZEBA ŻĄDANIE

28 Potrzeba jednej strony Żądanie jednej strony Potrzeba drugiej strony Żądanie drugiej strony Horyzontalna strzałka określa konieczne połączenie między żądaniami a potrzebą żądanie pojawia się jako niezbędne, aby osiągnąć potrzebę -4-

29 Jak odróżnić żądanie od potrzeby? Pobaw sie w zabawę Czy to żądanie, czy to potrzeba? lub w zabawę Dlaczego chcę?

30 Konflikt zewnętrzny

31 ewnętrzny konflikt taty

32 Wewnętrzny konflikt Julki Musi wyjść na dwór z psem

33 Ćwiczenie samodzielne Pytania do określenia potrzeb Dlaczego każda ze stron chce zrobić lub mieć daną rzecz? Aby... Dlaczego to żądanie lub działanie jest ważne? Aby... Jaką potrzebę każda ze stron próbuje zaspokoić poprzez dane żądanie, działanie, decyzje? Co to żądanie, działanie, decyzja daje każdej ze stron? Jakie ważne potrzeby mogą być zagrożone, jeśli strony nie zrealizują swoich żądań? Czego nie bedzie miała jedna strona, jeśli druga strona dostanie, czego żądała?

34 Krok trzeci cel, uogólnienie

35 Cel nie jest rozwiązaniem! Często ma charakter ogólny: Mieć dobre życie Przestać walczyć Odnieść sukces Mieć dobre relacje Ukończyć szkołę

36 ewnętrzny konflikt taty

37 Konflikt zewnętrzny

38 Z dużych piktogramów proszę ułożyć schemat chmurki do tekstu Guzik

39 Kuferek Tajemnic chmurki materiał dla dziecka Proszę ułożyć schematy chmurek do: 1. Rysunku 2. Szkiełka 3. Dowolny schemat

40 Ćwiczenie samodzielne Pytania do określenia celów Czy istnieje pożądana sytuacja, którą obie strony chciałyby osiągnąć? Czy istnieje podobny cel dla obu stron coś, co każda ze stron chciałaby osiągnąć? Jaka pożądana sytuacja bedzie miała miejsce, jeśli obie strony zaspokoją swoje potrzeby?

41 Sprawdzenie logiki przeprowadzonej analizy Kierunek czytania Kierunek pisania

42 ewnętrzny konflikt

43

44

45

46

47 Szukamy rozwiązania! Skupiamy się na potrzebach, a nie na żądaniach! Rozwiązanie: I/lub Rozwiązanie:

48 wygrana wygrana obie strony konfliktu zaspokajają swoje potrzeby Nigdy więcej nie walczmy już przeciw sobie z powodu problemu, lecz połączmy siły w walce przeciwko problemowi.

49 Rozwiązanie wygrana - wygrana Aby wypracować sytuację, w której wygrywają obie strony konfliktu, przynajmniej jedna strona musi znaleźć alternatywny sposób zaspokojenia swoich Potrzeb

50

51 wygrana - wygrana 1. Przynajmniej jedno z żądań, działań lub decyzji ulega zmianie! 2. Potrzeby są całkowicie zaspokojone! 3. Cel zostaje osiągnięty!

52 Słońce szczęśliwych rozwiązań!

53 Proszę uzupełnić schematy chmurek (materiały dla dzieci): 1. Dylemat wewnętrzny mamy lub taty K4 2. Kłótnię przed telewizorem K3 3. Obowiązek czy przyjemność G7

54 Chmurka tekstowa Chmurka ogólna Chmurka osobista

55 Gra Królestwo potrzeb

56 Założenia TOC 1. Każdy system ma swoje ujście. 2. Ludzie są dobrzy. 3. Konflikty nie istnieją. 4. Miarą rozwoju jest sukces.

57 Podsumowanie Dzięki chmurce, dzieci potrafią: spojrzeć na problem przynajmniej z dwóch punktów widzenia w sposób, który pozwala panować nad emocjami. uczciwie zanalizować problem skupić się na najważniejszej rzeczy ukrytej we mgle konfliktu doprowadzić do sytuacji, w której obie strony wyjdą z konfliktu obronna ręką przenieść problem omawiany na lekcji na sytuacje ogólne i osobiste

58 Proces tworzenia chmurki Najpierw należy zdecydować, czy konflikt jest wewnętrzny czy zewnętrzny: jakie strony są zaangażowane w konflikt. Nazwij przeciwstawne Żądania. Wpisz Żądania w odpowiednie miejsca i narysuj między nimi łamaną strzałkę. (Żądania muszą być przeciwstawne). Zdefiniuj Potrzeby kryjące się za Potrzebami każdej ze stron. Zapisz je po lewej stronie odpowiednich Żądań i narysuj strzałkę łączącą Żądania z Potrzebami. (Zapisz tylko ważne potrzeby.( Zdefiniuj Wspólny Cel. Wpisz go po lewej stronie Potrzeb i narysuj strzałkę łączącą Potrzeby ze Wspólnym Celem. (Wspólny Cel musi być faktycznie wspólny dla obu stron.(

59 Przeczytaj Chmurkę, rozpoczynając od Wspólnego Celu, poprzez Potrzeby, aż do Żądań Aby muszę Skup się na Potrzebach, a nie na Żądaniach. Potrzeby są ważniejsze! Nie kłóćmy się o Żądania i przeanalizujmy sposoby zaspokojenia Potrzeb. Postaraj się intuicyjnie znaleźć rozwiązanie Zwycięstwo-Zwycięstwo: W jaki sposób obie strony mogą zaspokoić swoje Potrzeby? W jaki sposób jedna ze stron może zaspokoić swoją Potrzebę w inny sposób? Zgódź się na rozwiązanie Zwycięstwo-Zwycięstwo Wprowadź rozwiązanie w życie.

60 Życzymy wielu sukcesów w pracy z chmurką!