Spis treści Wstęp Wykaz skrótów Wykaz literatury Rozdział I. Rozwój instytucji negotiorum gestio Rozdział II. Negotiorum gestio

Transkrypt

1 Wstęp... XI Wykaz skrótów... XV Wykaz literatury... XIX Rozdział I. Rozwój instytucji negotiorum gestio Negotiorum gestio w prawie rzymskim Ewolucja instytucji negotiorum gestio do XIX wieku... 6 Rozdział II. Negotiorum gestio w ujęciu prawnoporównawczym Uwagi wstępne (metoda prawnoporównawcza) Konstrukcja negotiorum gestio w prawie niemieckim Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia w ustawodaw stwie szwajcarskim i austriackim Model negotiorum gestio w prawie francuskim Konstrukcje prawne zbliżone funkcjonalnie do negotiorum gestio w systemach common law (Wielka Brytania, Stany Zjednoczone) Projekty jednolitej regulacji negotiorum gestio w Unii Europejskiej (PEL Ben. Int., DCFR) Wnioski ogólne z analizy prawnoporównawczej Rozdział III. Funkcje negotiorum gestio Funkcja ochronna Funkcja legitymizacyjna Funkcja kompensacyjna i stymulacyjna Rozdział IV. Pojęcie prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia Pojęcie cudzej sprawy I. Zasadnicze cechy cudzej sprawy II. Problem wyróżnienia sprawy obiektywnie i subiektywnie cudzej III. Tak zwana także cudza sprawa Pojęcie prowadzenia cudzej sprawy Wola prowadzenia cudzej sprawy Brak tytułu prawnego do prowadzenia cudzej sprawy V

2 VI I. Problem terminologii (działanie bez zlecenia ) II. Ujęcie przesłanki działania sine mandatu w obcych systemach prawnych III. Tytuły prawne obligujące lub uprawniające do prowadzenia cudzej sprawy Umowy i inne czynności prawne Powszechnie obowiązujące przepisy prawa Orzeczenia sądowe i decyzje administracyjne Statuty osób prawnych IV. Problem istnienia tytułu prawnego w relacji negotiorum gestor osoba trzecia V. Działanie wykraczające poza tytuł prawny Inne przesłanki negotiorum gestio I. Problem uzasadnionego powodu ingerencji w cudzą sprawę II. Nieobecność lub brak możliwości zajęcia się sprawą przez osobę zainteresowaną Rozdział V. Dogmatyczne koncepcje prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia Uwagi wstępne Negotiorum gestio jako quasi-kontrakt Teorie pomocy międzyludzkiej Koncepcja hipotetycznej umowy Koncepcja ustawowego stosunku zobowiązaniowego Natura prawna negotiorum gestio w prawie polskim I. Pozaumowny stosunek obligacyjny II. Problem ustalenia chwili powstania stosunku prawnego negotiorum gestio III. Charakter prawny działań negotiorum gestora Rozdział VI. Struktura podmiotowa negotiorum gestio Prowadzący cudzą sprawę (negotiorum gestor) Osoba zainteresowana (dominus negotii) I. Cechy podstawowe II. Nasciturus jako dominus negotii Błąd prowadzącego sprawę co do osoby domini negotii Wielość podmiotów po stronie zainteresowanego w sprawie Wielość podmiotów po stronie prowadzącego cudzą sprawę

3 Rozdział VII. Treść stosunku prawnego prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia Obowiązki prowadzącego cudzą sprawę bez zlecenia I. Obowiązek działania z korzyścią dla domini negotii II. Obowiązek działania zgodnie z wolą osoby zainteresowanej III. Obowiązek zawiadomienia osoby zainteresowanej IV. Obowiązek kontynuowania czynności prowadzenia sprawy V. Obowiązek działania z należytą starannością Wzorce należytej staranności negotiorum gestora w wybranych ustawodawstwach europejskich Należyta staranność negotiorum gestora w prawie polskim VI. Obowiązek złożenia rachunku osobie zainteresowanej 194 VII. Obowiązek wydania uzyskanej korzyści VIII. Obowiązek zachowania w poufności informacji uzyskanych w ramach prowadzenia cudzej sprawy Uprawnienia prowadzącego cudzą sprawę bez zlecenia I. Roszczenie o zwrot wydatków i nakładów II. Roszczenie o zwolnienie z zaciągniętych zobowiązań 213 III. Problem roszczenia negotiorum gestora o wynagrodzenie IV. Roszczenie o naprawienie szkody doznanej w związku z prowadzeniem cudzej sprawy V. Wyłączenie roszczeń negotiorum gestora z uwagi na działanie cum animo donandi Uprawnienia i obowiązki domini negotii Wygaśnięcie stosunku prawnego prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia Przedawnienie roszczeń ze stosunku prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia Rozdział VIII. Potwierdzenie czynności prowadzenia cudzej sprawy Konstrukcyjne modele czynności potwierdzenia w ustawodawstwach europejskich a potwierdzenie w prawie polskim Charakter prawny czynności potwierdzenia Przedmiot czynności potwierdzenia Skutki prawne potwierdzenia VII

4 VIII Rozdział IX. Odpowiedzialność negotiorum gestora z tytułu nienależytego prowadzenia cudzej sprawy bez zlecenia Problem określenia reżimu oraz zasady odpowiedzialności odszkodowawczej prowadzącego cudzą sprawę bez zlecenia Brak należytej staranności negotiorum gestora Odpowiedzialność negotiorum gestora za działanie wbrew woli domini negotii I. Prowadzenie sprawy wbrew woli osoby zainteresowanej II. Wola domini negotii sprzeczna z ustawą lub zasadami współżycia społecznego Odpowiedzialność za dokonanie nieuzasadnionych zmian w mieniu domini negotii Rozdział X. Zakres zastosowania negotiorum gestio (sytuacje wybrane) Uwagi wstępne Działanie dla przyszłej osoby prawnej lub osoby prawnej w stadium organizacji I. Działanie w fazie przedorganizacyjnej II. Działanie w fazie osoby prawnej w organizacji Działanie rzekomego pełnomocnika I. Dokonanie czynności materialnoprawnych bez umocowania II. Dokonanie czynności procesowych bez umocowania Działanie członka zarządu spółki kapitałowej po wygaśnięciu mandatu Wykonywanie ponadlimitowych świadczeń zdrowotnych I. Problem limitowania świadczeń zdrowotnych II. Charakter prawny relacji łączącej NFZ i świadczeniodawców III. Wykonywanie ponadlimitowych świadczeń zdrowotnych jako negotiorum gestio Profesjonalne poszukiwanie spadkobierców Spełnienie świadczenia pieniężnego za dłużnika Działanie organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi jako negotiorum gestor Stosowanie przepisów o negotiorum gestio przez ustawowe odesłanie I. Przepisy odsyłające (uwagi wstępne) II. Dokonanie nakładów na przedmiot użytkowania

5 III. Dokonanie nakładów na przedmiot zastawu zwykłego 365 IV. Nakłady i wydatki na przedmiot użyczenia V. Zarządzanie spadkiem podlegającym następnie odrzuceniu VI. Prowadzenie spraw spółki jawnej poza zakresem umocowania Rozdział XI. Niewłaściwe prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia Uwagi wprowadzające Niewłaściwe prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia w dobrej wierze Niewłaściwe prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia w złej wierze Potwierdzenie czynności niewłaściwego prowadzenia cudzej sprawy Rozdział XII. Negotiorum gestio a inne instytucje prawne (problem zbiegu roszczeń) Samodzielny czy subsydiarny charakter roszczeń z tytułu negotiorum gestio? Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia a bezpodstawne wzbogacenie I. Porównanie konstrukcji obu figur prawnych II. Zbieg negotiorum gestio i bezpodstawnego wzbogacenia w ujęciu prawnoporównawczym III. Problem pozornego zbiegu przepisów IV. Zbieg bezpodstawnego wzbogacenia i prawidłowego prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia V. Zbieg bezpodstawnego wzbogacenia i nieprawidłowego prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia Zbieg roszczeń z tytułu negotiorum gestio i subrogacji ustawowej Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia a wykonanie nieważnej umowy Rozdział XIII. Działanie w celu odwrócenia niebezpieczeństwa grożącego innej osobie i ratowanie jej dobra Odwrócenie niebezpieczeństwa i ratowanie cudzego dobra jako szczególny przypadek działania w cudzej sprawie Przesłanka odwrócenia niebezpieczeństwa grożącego innej osobie Przesłanka ratowania cudzego dobra Roszczenie o zwrot wydatków a rezultat działania gestora IX

6 5. Ograniczenie odpowiedzialności negotiorum gestora za szkodę wynikającą z nienależytego działania w cudzej sprawie Inne obowiązki gestora działającego w celu ratowania cudzego dobra Ratowanie cudzego dobra wbrew woli osoby ratowanej Odwrócenie niebezpieczeństwa i ratowanie cudzego dobra w wykonaniu ustawowego obowiązku Rozdział XIV. Negotiorum gestio de lege ferenda Indeks rzeczowy X