Spis treści. 2. Oświadczenia arbitra o bezstronności i niezależności

Transkrypt

1 Wykaz skrótów... Wykaz literatury... XV XXIII Wstęp... 1 Rozdział I. Zagadnienia ogólne Pojęcie postępowania arbitrażowego I. Doktrynalne określenia arbitrażu handlowego II. Arbitraż handlowy w systemie prawa cywilnego Rezygnacja z prawa do sądu jako podstawa kompetencji sądu polubownego Realizacja prawa do ochrony prawnej w postępowaniu arbitrażowym oraz postarbitrażowym Relacje pomiędzy sądem polubownym a sądem państwowym III. Źródła regulacji prawnej arbitrażu handlowego Prawo krajowe Umowy międzynarodowe Ustawa Modelowa UNCITRAL Regulamin Arbitrażowy UNCITRAL Wytyczne, wskazówki i zalecenia wykorzystywane w arbitrażu Regulaminy stałych sądów arbitrażowych Charakter prawny arbitrażu handlowego I. Cechy arbitrażu handlowego Rola woli stron Pomocniczy charakter przepisów prawa materialnego Szybki i odformalizowany charakter postępowania odesłanie Poufność odesłanie II. Prywatnoprawny czy publicznoprawny charakter arbitrażu handlowego Cechy prywatnoprawnego arbitrażu handlowego Cechy publicznoprawnego arbitrażu handlowego Funkcja i rodzaje arbitrażu handlowego I. Funkcja i cel arbitrażu handlowego V

2 II. Rodzaje arbitrażu handlowego Arbitraż krajowy i międzynarodowy Arbitraż instytucjonalny, ad hoc, administrowany Arbitraż ogólny i specjalistyczny III. Miejsce postępowania arbitrażowego IV. Zalety i wady arbitrażu handlowego Zalety arbitrażu handlowego A. Elastyczność postępowania arbitrażowego B. Fachowość arbitrów C. Szybkość postępowania arbitrażowego D. Poufny charakter postępowania arbitrażowego Wady arbitrażu handlowego A. Koszty prowadzenia postępowania B. Postępowania postarbitrażowe C. Ryzyko błędu D. Ograniczona kognicja sądu arbitrażowego Rozdział II. Powołanie arbitra Podmiotowe i przedmiotowe przesłanki powołania arbitra I. Osoby mogące pełnić funkcję arbitra Wymogi ustawowe Sędzia państwowy jako arbiter A. Uzasadnienie wyłączenia sędziów państwowych od rozstrzygania sporów arbitrażowych B. Unormowania przyjęte w wybranych systemach prawnych C. Konflikt interesów D. Sankcja z tytułu naruszenia zakazu E. Postulaty de lege ferenda Arbiter doraźny a arbiter stały A. Kwalifikacje wymagane od arbitra doraźnego B. Zasady powołania arbitra doraźnego C. Kompetencje arbitra doraźnego oraz postępowanie przed arbitrem doraźnym D. Zasady i tryb wyłączenia arbitra doraźnego E. Odwołanie od rozstrzygnięcia arbitra doraźnego F. Arbiter doraźny a tryb przyspieszony rozpoznawania spraw w postępowaniu arbitrażowym G. Podsumowanie II. Kwalifikacje wymagane od arbitra zgodnie z porozumieniem stron VI

3 1. Wymóg bezstronności i niezależności a kwalifikacje arbitra Obywatelstwo Dyspozycyjność arbitra Szczególne kwalifikacje arbitra Wymogi regulaminów stałych sądów arbitrażowych. Listy arbitrów Konsekwencje niezachowania wymogów dotyczących kwalifikacji arbitra Podsumowanie III. Wymagania formalne dotyczące bezstronności i niezależności Tryb powołania arbitra I. Sposoby wyłaniania arbitra II. Powołanie arbitra w trybie ustalonym przez strony III. Nominacja zastępcza powołanie arbitra w razie braku ustaleń stron IV. Chwila powołania arbitra oraz zespołu orzekającego Pojęcie i charakter prawny receptum arbitrii I. Strony receptum arbitrii II. Forma receptum arbitrii III. Zawarcie receptum arbitrii IV. Zakres obowiązków stron wynikających z receptum arbitrii V. Treść receptum arbitrii Essentialia negotii receptum arbitrii Naturalia negotii receptum arbitrii Accidentalia negotii receptum arbitrii VI. Charakter prawny receptum arbitrii Materialnoprawny, procesowy, czy mieszany charakter receptum arbitrii Receptum arbitrii a wybrane rodzaje umów A. Umowa o dzieło B. Umowa zlecenia C. Umowa o świadczenie usług D. Umowa nienazwana VII. Wygaśnięcie receptum arbitrii VIII. Zasady kształtowania receptum arbitrii w wiodących polskich stałych sądach arbitrażowych Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej Sąd Arbitrażowy przy Konfederacji Lewiatan VII

4 3. Sąd Polubowny (Arbitrażowy) przy Związku Banków Polskich IX. Podsumowanie stanowisko autora Rozdział III. Wykonywanie funkcji arbitra Obowiązki i prawa arbitra I. Obowiązek arbitra zachowania bezstronności i niezależności II. Obowiązek arbitra rozpoznania i rozstrzygnięcia sporu III. Obowiązek osobistego wykonywania funkcji arbitra IV. Pozostałe obowiązki arbitra V. Prawo arbitra do otrzymania stosownego wynagrodzenia VI. Prawo arbitra do otrzymania zwrotu poniesionych wydatków 191 VII. Pozostałe prawa arbitra VIII. Podsumowanie Bezstronność i niezależność arbitra I. Istota bezstronności i niezależności arbitra odesłanie II. Ogólne Standardy Wytycznych IBA Dotyczące Bezstronności, Niezależności i Ujawniania Ogólny Standard Nr 1 Ogólna Zasada Ogólny Standard Nr 2 Konflikty Interesów Ogólny Standard Nr 3 Ujawnienie przez Arbitra Ogólny Standard Nr 4 Zrzeczenie się Stron Ogólny Standard Nr 5 Zakres Ogólny Standard Nr 6 Stosunki Ogólny Standard Nr 7 Obowiązek Arbitra i Stron Podsumowanie III. Praktyczne Zastosowanie Ogólnych Standardów Wytycznych IBA Czerwona Lista Bezwzględna Czerwona Lista Względna Lista Pomarańczowa Lista Zielona Podsumowanie IV. Oświadczenie arbitra o niezależności i bezstronności Oświadczenia arbitra o bezstronności i niezależności wykorzystywane w polskich stałych sądach arbitrażowych Oświadczenia arbitra o bezstronności i niezależności wykorzystywane w wybranych zagranicznych stałych sądach arbitrażowych Ocena rzetelności wykonania przez arbitra obowiązku złożenia oświadczenia o bezstronności i niezależności VIII

5 4. Zakres informacji ujawnianych przez arbitra w oświadczeniu a późniejsza weryfikacja jego bezstronności i niezależności Wytyczne IBA a oświadczenie arbitra o bezstronności i niezależności Podsumowanie V. Zakres ujawnienia a bezstronność i niezależność arbitra w postępowaniu arbitrażowym Subiektywna czy obiektywna ocena okoliczności mogących wywoływać wątpliwości co do bezstronności lub niezależności arbitra Bezstronność arbitra a konflikt interesów Charakter relacji pomiędzy arbitrem a stroną lub podmiotami z nią powiązanymi A. Relacja majątkowa B. Relacja zawodowa C. Relacja osobista D. Relacja innego rodzaju Zakres danych podlegających ujawnieniu A. Kompletność i szczegółowość ujawnienia B. Informacje dotyczące relacji majątkowych (finansowych) C. Informacje dotyczące relacji zawodowych i osobistych D. Informacje dotyczące okresu, w którym zachodziła budząca wątpliwość relacja E. Informacja dotycząca innych relewantnych okoliczności Skutki prawne uchybienia przez arbitra obowiązkowi ujawnienia wszystkich okoliczności mogących budzić uzasadnione wątpliwości co do jego bezstronności lub niezależności Podsumowanie VI. Sposób powołania arbitra a jego bezstronność i niezależność Zasady powoływania arbitrów w wybranych zagranicznych sądach arbitrażowych Zasady powoływania arbitrów w polskich sądach arbitrażowych Ocena klasycznego modelu powoływania arbitrów w postępowaniu arbitrażowym Międzynarodowa i krajowa ocena zjawiska IX

6 5. Proponowane rozwiązania Podsumowanie stanowisko autora Rozdział IV. Odpowiedzialność arbitra Podstawowe zasady odpowiedzialności arbitra I. Charakter prawny stosunku pomiędzy arbitrem oraz stronami sporu odesłanie II. Podstawa odpowiedzialności arbitra Odpowiedzialność arbitra ex contractu Odpowiedzialność arbitra ex delicto III. Zakres szkody podlegającej naprawieniu przez arbitra Odpowiedzialność arbitra wobec stałego sądu arbitrażowego oraz wobec pozostałych arbitrów I. Odpowiedzialność arbitra wobec stałego sądu arbitrażowego. 301 II. Odpowiedzialność arbitra wobec stałego sądu arbitrażowego a odpowiedzialność stałego sądu arbitrażowego wobec stron postępowania III. Odpowiedzialność arbitra wobec pozostałych arbitrów Zasady ukształtowania odpowiedzialności arbitra stosowane w praktyce arbitrażowej I. Zasady odpowiedzialności arbitra przyjęte w wybranych stałych sądach arbitrażowych II. Zasady odpowiedzialności arbitra przyjmowane w postępowaniach prowadzonych przed sądami polubownymi ad hoc III. Zasady odpowiedzialności arbitra w wybranych obcych systemach prawnych Immunitet arbitra I. Istota immunitetu arbitra II. Uzasadnienie ustawowego ograniczenia odpowiedzialności arbitra III. Podsumowanie uwagi de lege ferenda Rozdział V. Wyłączenie arbitra Zasady i tryb wyłączenia arbitra I. Unormowanie w KPC II. Zasady i tryb wyłączenia członka zespołu orzekającego w wiodących polskich stałych sądach arbitrażowych Przesłanki wyłączenia arbitra Zasady postępowania Termin Żądanie strony wyłączenia powołanego przez siebie arbitra X

7 5. Wpływ wniosku o wyłączenie arbitra na bieg postępowania arbitrażowego Konsekwencje przedłużania biegu postępowania arbitrażowego III. Zasady i tryb wyłączenia członka zespołu orzekającego w wybranych zagranicznych sądach arbitrażowych oraz według Regulaminu Arbitrażowego UNCITRAL Przesłanki wyłączenia arbitra Zasady postępowania Termin Żądanie strony wyłączenia powołanego przez siebie arbitra Wpływ wniosku o wyłączenie arbitra na bieg postępowania arbitrażowego Konsekwencje przedłużania się biegu postępowania arbitrażowego IV. Konkurencyjność postępowań o wyłączenie arbitra V. Zakres badania podstaw wniosku o wyłączenie arbitra Sądy powszechne Sądy arbitrażowe VI. Wyłączenie arbitra w orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego VII. Podsumowanie Wyłączenie sędziego a wyłączenie arbitra I. Zasady wyłączenia sędziego II. Zasady wyłączenia arbitra określone w KPC III. Zasady wyłączenia arbitra określone poza KPC IV. Zastosowanie przesłanek wyłączenia sędziego do wyłączenia arbitra V. Zastosowanie przesłanek wyłączenia arbitra do wyłączenia sędziego VI. Wzajemne korzystanie z dorobku orzeczniczego przez sądy państwowe oraz sądy arbitrażowe VII. Podsumowanie Postępowanie o wyłączenie arbitra przed wybranymi stałymi sądami arbitrażowymi I. Postępowanie o wyłączenie arbitra przed Sądem Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie Podstawy wniosków o wyłączenie arbitra A. Podstawy materialne XI

8 B. Podstawy osobowe C. Podstawy procesowe D. Brak należytej staranności w prowadzeniu postępowania E. Wnioski oczywiście wadliwe Wnioski dotyczące całego Zespołu Orzekającego Wpływ wniosku o wyłączenie arbitra na bieg postępowania arbitrażowego Retorsyjny wniosek o wyłączenie arbitra Przyczyny niskiej skuteczności wniosków o wyłączenie arbitra Podsumowanie II. Postępowanie o wyłączenie arbitra przed Sądem Arbitrażowym przy Konfederacji Lewiatan Statystyka składanych wniosków o wyłączenie arbitra Podstawy wniosków o wyłączenie arbitra A. Podstawy materialne B. Podstawy osobowe C. Podstawy procesowe Wpływ wniosku o wyłączenie arbitra na bieg postępowania arbitrażowego Retorsyjny wniosek o wyłączenie arbitra Przyczyny niskiej skuteczności wniosków o wyłączenie arbitra Podsumowanie III. Postępowanie o wyłączenie arbitra przed Sądem Polubownym (Arbitrażowym) przy Związku Banków Polskich Specyfika postępowania o wyłączenie arbitra w sprawach przed SPZBP Podstawy wniosków o wyłączenie arbitra A. Podstawy materialne B. Podstawy osobowe C. Podstawy procesowe Przyczyny niskiej skuteczności wniosków o wyłączenie arbitra Podsumowanie IV. Postępowanie o wyłączenie arbitra przed wybranymi zagranicznymi stałymi sądami arbitrażowymi Statystyka składanych wniosków o wyłączenie arbitra Podstawy wniosków o wyłączenie arbitra A. Podstawy materialne XII

9 B. Podstawy osobowe C. Podstawy procesowe D. Stronniczość arbitra E. Brak należytej staranności w prowadzeniu postępowania F. Wnioski oczywiście wadliwe Wnioski dotyczące całego zespołu orzekającego Wpływ wniosku o wyłączenie arbitra na bieg postępowania arbitrażowego Retorsyjny wniosek o wyłączenie arbitra Skuteczność wniosków o wyłączenie arbitra Podsumowanie Przesłanki wyłączenia arbitra a skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego I. Artykuł pkt 4 in principio KPC jako podstawa skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego II. Orzecznictwo sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego Rozdział VI. Ustanie mandatu arbitra Przyczyny ustania mandatu arbitra I. Wykonanie mandatu arbitra II. Utrata przez arbitra legitymacji do dalszego wykonywania funkcji Utrata kwalifikacji wymaganych od arbitra na podstawie umowy stron Powstały konflikt interesów Obowiązek aktualizacji oświadczenia o bezstronności i niezależności III. Wyłączenie arbitra odesłanie IV. Odwołanie arbitra V. Ustąpienie arbitra VI. Śmierć arbitra oraz trwała niezdolność arbitra do dalszego pełnienia funkcji VII. Podsumowanie Skutki prawne ustania mandatu arbitra I. Skutki prawne ustania mandatu dla arbitra II. Skutki prawne ustania mandatu dla postępowania arbitrażowego (kadłubowe zespoły orzekające) Przyczyny powstania kadłubowego zespołu orzekającego Dopuszczalność konstrukcji kadłubowych zespołów orzekających XIII

10 3. Postępowanie prowadzone przez kadłubowe zespoły orzekające Wyroki wydawane przez kadłubowe zespoły orzekające Kadłubowe zespoły orzekające a obowiązek zachowania wymagań co do składu sądu polubownego Podsumowanie Roszczenia stron w razie ustania mandatu arbitra Uwagi końcowe Indeks rzeczowy XIV