ZACHOWANIA ASERTYWNE WOBEC POŻYCZANIA PIENIĘDZY CZŁONKOM RODZINY A SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ JEDNOSTKI

Transkrypt

1 ZACHOWANIA ASERTYWNE WOBEC POŻYCZANIA PIENIĘDZY CZŁONKOM RODZINY A SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ JEDNOSTKI dr Małgorzata Solarz Katedra Finansów i Rachunkowości

2 Cel i hipoteza badawcza Społeczna odpowiedzialnośd jednostki Pojęcie i cechy zachowania asertywnego Pożyczki rodzinne a zachowania asertywne Polaków w świetle badao własnych Wnioski i dyskusja

3 HIPOTEZA BADAWCZA zachowania asertywne wobec pożyczania pieniędzy członkom rodziny są wyrazem społecznej odpowiedzialności jednostki, gdyż stanowią gwarancję sprawiedliwości w relacjach międzyludzkich CELE rozpoznanie motywów pożyczania bądź niepożyczania pieniędzy członkom rodziny, odpowiadających zachowaniom asertywnym ukazanie znaczenia tych zachowao dla jakości życia jednostki.

4 Społeczna odpowiedzialnośd jednostki (Individual Social Responsibility) Jednostka społecznie odpowiedzialna powinna wykazywad się dbałością zarówno o należytą jakośd życia (dobrobyt i dobrostan) członków swojego gospodarstwa domowego, jak i troską o właściwe relacje z otoczeniem, tj. społeczeostwem oraz środowiskiem naturalnym, w którym żyje. Jednym z przejawów aktywności człowieka jest pomoc wzajemna urzeczywistniająca się poprzez realizację działao prorodzinnych i prospołecznych, do których należy zaliczyd udzielanie pożyczki krewnym.

5 Zachowania asertywne, agresywne i uległe

6 Pożyczki rodzinne a zachowania asertywne Polaków w świetle badao własnych Badania ankietowe przeprowadzono na próbie 1000 Polaków metodą CAWI w 2016 r. Ok. 73% respondentów zadeklarowało, że w ubiegłym roku pożyczyło pieniądze członkom swojej rodziny, odpowiedzi przeczącej udzieliło 27% Respondentów obu grup poproszono następnie o podanie max. trzech motywów, którymi kierowali się podejmując decyzję o udzieleniu bądź odmowie udzielenia pożyczki rodzinnej Uzyskane wyniki pozwoliły wskazad na 3 sytuacje przedstawiające wzajemne relacje między rodzinnym pożyczkobiorcą i pożyczkodawcą; Ujawniły one odmienne, niekiedy sprzeczne, zależności między dobrobytem (sytuacją finansową) a dobrostanem (stanem emocjonalnym) obu stron, zachodzące na skutek powziętych decyzji pożyczkowych.

7 Tabela 1. Motywy, jakimi kierują się Polacy udzielając pożyczek członkom swojej rodziny (w%) Pożyczam pieniądze swoim krewnym, bo 1.1 Nie potrafię odmówid im pomocy 42,9 1.2 Uważam, że więzy krwi zobowiązują mnie do tego 42,3 1.3 Wiem, co czuje pożyczkobiorca, kiedyś byłem/łam w podobnej sytuacji 34,1 1.4 Kiedyś ja od nich pożyczyłem, więc jest okazja by się zrewanżowad 33,4 1.5 Liczę, że w przyszłości pożyczkobiorca mi się odwzajemni 24, Wtedy czuję się lepszym rodzicem, dziadkiem, synem, córką, bratem, teściową itd. Stad mnie a pomoc jest obowiązkiem moralnym/religijnym każdego człowieka Liczę na korzyści finansowe (odsetki) lub niefinansowe (np. prezent) 21,9 18,2 1.9 Inny powód 1,3 3,7

8 Nieasertywne uległe zachowanie pożyczkodawcy rodzinnego Środki pieniężne Dobrobyt (sytuacja finansowa) Dobrostan (stan emocjonalny) Pożyczkobiorca Pożyczkodawca

9 Tabela 1. Motywy, jakimi kierują się Polacy udzielając pożyczek członkom swojej rodziny (w%) Pożyczam pieniądze swoim krewnym, bo 1.1 Nie potrafię odmówid im pomocy 42,9 1.2 Uważam, że więzy krwi zobowiązują mnie do tego 42,3 1.3 Wiem, co czuje pożyczkobiorca, kiedyś byłem/łam w podobnej sytuacji 34,1 1.4 Kiedyś ja od nich pożyczyłem, więc jest okazja by się zrewanżowad 33,4 1.5 Liczę, że w przyszłości pożyczkobiorca mi się odwzajemni 24, Empatia Altruizm krewniaczy Wtedy czuję się lepszym rodzicem, dziadkiem, synem, córką, Wdzięcznośd bratem, teściową itd. Altruizm Stad mnie a pomoc odwzajemniony jest obowiązkiem moralnym/religijnym każdego człowieka Liczę na korzyści finansowe (odsetki) lub niefinansowe (np. prezent) 1.9 Inny powód 1,3 21,9 18,2 3,7

10 Asertywne zachowanie pożyczkodawcy rodzinnego Środki pieniężne Dobrobyt (sytuacja finansowa) Dobrostan (stan emocjonalny) Pożyczkobiorca Pożyczkodawca

11 Tabela 2. Motywy, jakimi kierują się Polacy nie udzielając pożyczek członkom swojej rodziny (w%) Nie pożyczam pieniędzy swoim krewnym, bo 2.1 Nie mam żadnych zgromadzonych oszczędności 41,0 2.2 Chcę uniknąd konfliktów z rodziną, które rodzą się na tle finansowym 26, Obawiam się, niezręcznej sytuacji, w której będę musiał/a dopominad się o zwrot długu Nie było takiej potrzeby / nikt z rodziny nie zgłosił się do mnie z taką prośbą Uważam, że pożyczki rodzinne wyrabiają złe nawyki związane z niewłaściwym gospodarowaniem budżetem domowym 19,5 15,2 13,4 2.6 Obawiam się, że nie odzyskam pieniędzy 10,7 Obawiam się, że te pieniądze będą mi potrzebne zanim dłużnik je 2.7Z 8,9 zwróci badao przeprowadzonych w 2015 r. przez ICAN Reaserch wynika, że tylko 36% Polaków oddaje niebankowy dług w terminie, reszta spóźnia się (57%), Wszystkie oszczędności mam ulokowane w aktywach finansowych, 2.8 albo wręcz nie oddaje pożyczonych pieniędzy (1%). Pomimo to połowa 4,9 upłynnienie których wiązałoby się ze stratami finansowymi pożyczkodawców nie upomina się o zwrot długu, nie nakłada kar na dłużnika, 2.9 Oni mi kiedyś odmówili co nie znaczy, pożyczki że akceptuje taką sytuację. 3, Inny powód 2,0

12 Asertywne zachowanie pożyczkodawcy rodzinnego Środki pieniężne Dobrobyt (sytuacja finansowa) Dobrostan (stan emocjonalny) Pożyczkobiorca Pożyczkodawca

13 WNIOSKI KOOCOWE Pożyczki rodzinne to dla wielu osób trudny obszar decyzyjny, gdyż udzielanie wsparcia finansowego wiąże się z kosztami materialnymi i niematerialnymi, które ponosi pożyczkodawca, a niekiedy te drugie bywają w jego odczuciu bardziej dotkliwe niż pierwsze, Jednostka asertywnie sprzeciwiając się udzieleniu pożyczki krewnym, z ważnych jej zdaniem obiektywnych powodów, wykazuje się troską o jakośd życia członków swojego gospodarstwa domowego (w tym swoją własną), Umiejętnośd odmawiania i stawiania granic jest niezbędna dla dobrostanu psychicznego każdego człowieka, dzięki niej może mied on poczucie komfortu i sprawiedliwości w relacjach międzyludzkich.

14 Inni nie mogą nam zabrad naszego szacunku dla siebie, jeśli im go nie oddamy Mahatma Gandhi DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ