Rys 1. zadania oddymiania

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Rys 1. zadania oddymiania"

Ryszard Kubiak
8 lat temu
Przeglądów:

1 Bezpieczny budynek - oddymianie dla ochrony ludzi. Firma BSH Klima Polska jest największym w Polsce dostawcą wentylatorów oddymiających ale nasza działalność nie ogranicza się jedynie do wykonywania dostaw. Od samego początku stosowania tego rodzaju ochrony osób i mienia przed skutkami poŝaru bierzemy aktywny udział w rozwoju waŝnej z tytułu bezpieczeństwa dziedziny. Przy okazji prezentacji produktów chcemy podzielić się z Państwem naszymi obserwacjami dotyczącymi kilku zagadnień z zakresu wyboru systemu, produktu i zmian rynku. Pierwszym zagadnieniem jest określenie zadań i metod działania instalacji oddymiania. NajwaŜniejszym zadaniem, co znajduje wyraz w ustawodawstwie jest ochrona osób, kolejnym ochrona mienia. śycie i zdrowie ludzkie znajdują słusznie priorytet przed wartościami materialnymi. Pod pojęciem ochrona osób kryją się umoŝliwienie ucieczki osób z zagroŝonego obszaru oraz wsparcie działań ekip ratowniczych poprzez utrzymanie wolnych od dymu dróg ewakuacji. Rys 1. zadania oddymiania Ochrona mienia polega na obniŝaniu temperatury w palącym się obiekcie poprzez nawiew powietrza zewnętrznego i usuwanie gorącego dymu - kaŝda instalacja oddymiająca musi mieć zapewnione dostarczenie powietrza zewnętrznego. Tak definiujemy metodę działania systemu oddymiania; odprowadzenie produktów spalania z jednoczesnym uzupełnieniem świeŝego powietrza. Projektując nowy obiekt lub modernizując istniejący napotykamy kolejne zagadnienia jaki system, jakie urządzenia naleŝy zastosować. Instalacja oddymiająca ma zapewnić niezadymioną warstwę powietrza o wysokości min 2,5 m. od podłogi. Ta wolna od dymu warstwa ma umoŝliwić wszystkim osobom, niezaleŝnie od wieku czy sprawności przedostanie

Od samego początku stosowania tego rodzaju ochrony osób i mienia przed skutkami poŝaru bierzemy aktywny udział w rozwoju waŝnej z tytułu bezpieczeństwa dziedziny.

2 się do bezpiecznego obszaru wzdłuŝ oznakowanych dróg ucieczki. Aby zapobiegać dalszemu rozwojowi poŝaru i umoŝliwić straŝy akcję gaśniczą naleŝy usuwać na zewnątrz dym i gazy poŝarowe. Do wyboru mamy dwa systemy oddymiania: mechaniczny, za pomocą wentylatorów naturalny - otworami w dachu. Uruchomienie mechanicznego systemu oddymiania następuje czujkami dymu. Właściwy wydatek zapewniają wentylatory oddymiające róŝnego typu, w zaleŝności od wymagań, moŝliwości, warunków obiektu. WaŜna jest lokalizacja nawiewu powietrza uzupełniającego i prędkość nawiewu. Przy zbyt wysokim umiejscowieniu nawiewników oraz prędkościach > 1 m/s istnieje zagroŝenie wymieszania warstw i zadymienia warstwy przy podłodze. Rys. 2. System naturalny odprowadza dym wolną powierzchnią w dachu przez klapy oddymiające. Jego zaletą jest dostęp światła dziennego do obiektu. Sprawność oddymiania zaleŝy od róŝnicy temperatur dymu i powietrza oraz wysokości obiektu. NaleŜy uwaŝnie rozpatrzyć skuteczność takiego systemu szczególnie w początkowej, najwaŝniejszej dla ewakuacji czyli ochrony osób fazie poŝaru. Analogicznie obowiązuje tu zasada doprowadzenia powietrza uzupełniającego. Krytycznymi dla takich systemów są wysokie obiekty, obszerne hale bądź atria. Rys.3.

Właściwy wydatek zapewniają wentylatory oddymiające róŝnego typu, w zaleŝności od wymagań, moŝliwości, warunków obiektu. WaŜna jest lokalizacja nawiewu powietrza uzupełniającego i prędkość nawiewu.

3 Nowym w sensie prawnym zagadnieniem jest utrzymanie bez dymu klatek schodowych. Od niedawna obowiązuje część 6-ta normy opisująca systemy róŝnicy ciśnień. Zarówno dla nowych jak i dla modernizowanych obiektów następuje zmiana sposobu realizacji braku zadymienia klatek schodowych. Klatka zostaje napompowana powietrzem, ale tak by na zamkniętych drzwiach nie wytworzyć siły większej niŝ 100 N. Po otwarciu drzwi nadmiar powietrza z klatki powstrzymuje dym przed przedostaniem się na drogę ucieczki. Warunkiem działania jest zapewnienie wywiewu z kaŝdego piętra Rys 4. Norma cz. 6 wprowadza istotne parametry czasowe systemu: - czas sygnału 1 min - meldunek czujki dymu do systemu - czas startu 1 min - osiągnięcie przez wentylator wymaganego wydatku - czas reakcji systemu 3 sek. odtworzenie nie więcej niŝ 50 Pa nadciśnienia po jego zaniku. Zimne oddymianie. KaŜdy nowoczesny budynek jest wyposaŝony w instalacje wentylacji, klimatyzacji. Systemy oddymiania są projektowane jako wydzielone. Z uwagi na ostrą walkę cenową pojawiają się pomysły by nawiewno wywiewna instalacja klimatyzacji spełniała równieŝ funkcję oddymiania w wypadku poŝaru co ma prowadzić do zaoszczędzenia na instalacji oddymiającej. Jednak instalacje klimatyzacji są wykonywane na normalne temperatury otoczenia. NajniŜszą normową temperaturą urządzeń oddymiających jest kategoria C. Kolejne to C, C i C. Komponenty systemów wentylacji, klimatyzacji nie są przystosowane do takich temperatur. Paski klinowe, filtry, króćce elastyczne, mocowania, elementy z tworzywa sztucznego, standardowe silniki, napędy elektryczne tracą funkcjonalność przy ok C.

Klatka zostaje napompowana powietrzem, ale tak by na zamkniętych drzwiach nie wytworzyć siły większej niŝ 100 N.

4 Generalnie moŝna załoŝyć, Ŝe instalacja oddymiająca jest w stanie spełnić i funkcję wentylacji. Natomiast odwrotnie, planując wykorzystanie systemu wentylacji do oddymiania moŝna zwiększyć zagroŝenie osób gdy np. nawiewniki wirowe skutecznie zadymią strefę, która ma być wolna od dymu. Rys 5. Oddymianie przenośnymi wentylatorami. StraŜ poŝarna jest wyposaŝona w mobilne wentylatory do przewietrzania, oddymiania płonącego obiektu. Wentylatory te słuŝą straŝy i głównie wspierają akcję gaśniczą. Wywiew dymu jest moŝliwy przez np. wybite okna rys 6. Nie moŝna załoŝyć, Ŝe taka wentylacja jest przewidziana do ochrony osób i mienia. Oddymianie garaŝy podziemnych. Rys.6 TakŜe tu priorytetem jest ochrona osób. W trybie wentylacji bytowej wentylacja garaŝu usuwa spaliny samochodowe, w przypadku poŝaru dym. Do wyboru mamy jak i wyŝej 4 kategorie temperaturowe. W praktyce z uwagi na zapisy w prawie budowlanym stosowana jest kategoria F400 inne jako odstępstwa po procedurze indywidualnego zezwolenia. Do wyboru mamy takŝe dwa systemy; wentylacje kanałową i bezkanałową za pomocą wentylatorów jet. Klasyczny system kanałowy składa się z sieci kanałów nawiewnych, wywiewnych, kratek, klap regulacyjnych, ew. p.poŝarowych i naturalnie wentylatorów rys. 7. Wentylator oddymiający moŝe spełniać obydwie funkcje

Oddymianie przenośnymi wentylatorami. StraŜ poŝarna jest wyposaŝona w mobilne wentylatory do przewietrzania, oddymiania płonącego obiektu.

5 wentylacji i oddymiania z wykorzystaniem zmiany obrotów. Przy niskich obrotach mamy małe wydatki dla wentylacji a przy wysokich duŝe dla oddymiania. Rys. 7 System bezkanałowy wywodzi się z wentylacji tuneli wentylatorami osiowymi podwieszonymi pod stropem. Zasada działania polega na kierowaniu dymu do szachtu wywiewnego w kierunku przeciwnym do kierunku ucieczki ludzi rys 8. z wykorzystaniem centralnych wentylatorów oddymiających oraz wspomagających wentylatorów jet. Rys. 8 Wybór systemu zaleŝy od uwarunkowań obiektu i jako dostawca obydwu systemów nie agitujemy za Ŝadnym z nich. Przestrzegamy natomiast przed zbyt pochopnym uznaniem jednego systemu za przestarzały a drugiego za panaceum na wszystkie problemy. Tryskacze. Tryskacze są uruchamiane w wyniku wzrostu temperatury od poŝaru. Jako, Ŝe koncentracja dymu występuje wcześniej od przyrostu temperatury przy której włączają się tryskacze ich zastosowanie do ochrony osób jest wątpliwe. Jeszcze gorzej jest gdy tryskacze są jedynym środkiem zapobiegawczym. Zanim tryskacze zadziałają mogą się wytworzyć znaczne ilości dymu a uruchomienie natrysku wody obniŝa temperaturę gazów poŝarowych i spycha je w kierunku podłogi. To moŝe powaŝnie utrudnić samodzielną ucieczkę z zagroŝonych obszarów..

Zasada działania polega na kierowaniu dymu do szachtu wywiewnego w kierunku przeciwnym do kierunku ucieczki ludzi rys 8.

6 Rys. 9. Podsumowanie. Podsumowując naleŝy stwierdzić, Ŝe pod presją kosztów i konkurencji istnieje niebezpieczeństwo wykonywania instalacji w wersjach niedostatecznie a nawet źle chroniących ludzi przed zagroŝeniem poŝarowym. Jeśli rzeczywistym priorytetem jest najpierw ochrona ludzi potem dóbr materialnych naleŝy pamiętać, Ŝe najlepszą ochroną osób we wczesnej fazie poŝaru są mechaniczne systemy oddymiające i napowietrzające włączając w to system róŝnicy ciśnień dla klatek schodowych, natomiast naturalne systemy oddymiające i tryskacze nadają się do ochrony mienia w późniejszych fazach poŝaru. Dobry projekt obejmujący właściwą koncepcję ochrony p.poŝarowej przy udziale wszystkich zainteresowanych stron od inwestora przez architekta, projektanta, rzeczoznawcę p.poŝ po wykonawcę z jasno określonym celem ochrony osób pozwoli wykonać sprawną instalację za rozsądną cenę i zagwarantować bezpieczeństwo obiektu. Piotr Urasiński. Materiały: TLT Turbo GmbH. BSH

Podobne dokumenty

Okna oddymiające klatek schodowych: Czy są skutecznym sposobem na odprowadzenie dymu i ciepła z budynku?

prezentacja na temat: Okna oddymiające klatek schodowych: Czy są skutecznym sposobem na odprowadzenie dymu i ciepła z budynku? Małgorzata Król Politechnika Śląska Zastosowanie okien oddymiających w grawitacyjnych