WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI

Transkrypt

1 Historia geologii, stratygrafia, czas geologiczny HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM METAMORFIZM TEKTONIKA GEOZAGROŻENIA

2

3

4 BEZWZGLĘDNE METODY POMIARU CZASU (WIEKU) CZAS FIZYCZNY CZAS GEOLOGICZNY WZGLĘDNE METODY POMIARU CZASU (WIEKU)

5 BEZWZGLĘDNE METODY POMIARU CZASU (WIEKU) metody izotopowe 14 C 13 C, 12 C 40,39 K 40, 39 Ar 238, 235, 233 U 232, 230 Th 238, 235 U 206 Pb 87 Rb 87 Sr metoda stratygraficzna metoda geodynamiczna metody geomorfologiczne metody sedymentologiczne metody ichnofacjalne metoda trakowa dendrochronologia WZGLĘDNE METODY POMIARU CZASU (WIEKU)

6 , stratygrafia ca lat ZBIORY REALNE

7 , stratygrafia ca lat ca lat ca lat ca lat ZBIORY REALNE gatunek 1 gatunek 2 gatunek 3 gatunek 1 gatunek 2 gatunek 3 gatunek 1 gatunek 2 gatunek 3

8 , stratygrafia ca lat ca lat ca lat ca lat ZBIORY MIERZALNE gatunek 1 gatunek 2 gatunek 3 gatunek 1 gatunek 3 gatunek 1

9 BEZWZGLĘDNE METODY POMIARU CZASU (WIEKU) metody izotopowe 14 C 13 C, 12 C 40,39 K 40, 39 Ar 238, 235, 233 U 232, 230 Th 238, 235 U 206 Pb 87 Rb 87 Sr metoda stratygraficzna metoda geodynamiczna metody geomorfologiczne metody sedymentologiczne metody ichnofacjalne metoda trakowa dendrochronologia WZGLĘDNE METODY POMIARU CZASU (WIEKU)

10 IZOTOPOWE METODY POMIARU CZASU (WIEKU)

11 IZOTOPOWE METODY POMIARU CZASU (WIEKU)

12 BEZWZGLĘDNE METODY POMIARU CZASU (WIEKU) metody izotopowe 14 C 13 C, 12 C 40,39 K 40, 39 Ar 238, 235, 233 U 232, 230 Th 238, 235 U 206 Pb 87 Rb 87 Sr metoda stratygraficzna metoda geodynamiczna metody geomorfologiczne metody sedymentologiczne metody ichnofacjalne metoda trakowa dendrochronologia WZGLĘDNE METODY POMIARU CZASU (WIEKU)

13

14 DENDROCHRONOLOGIA rozdzielczość 1 rok ~ BP. (sosny), Am. Płn. ~7 500 BP. (dęby), Irlandia

15 DENDROCHRONOLOGIA rozdzielczość 1 rok rana uderzeniowa Przekrój pnia dębu przedstawiający dwie blizny różnego wieku (strzałki) spowodowane uderzeniami oberwanych odłamków skalnych na obszarze rumowiska Solana de Santa Coloma (Andorra) rana uderzeniowa Lang, A., Moya, J., Corominas, J., Schrott, L., Dikau, R., Classic and new dating methods for assessing the temporal occurrence of mass movements. Geomorphology, 30,

16 SEDYMENTOLOGIA rozdzielczość 1 rok rytmity, warwochronologia Dirk Jan de Geer Szwedzka Skala Czasu (De Geer, 1912)

17 SEDYMENTOLOGIA rozdzielczość 1 rok ~ lat BP. Pisarska-Jamroży, M., Varves and megavarves in the Eberswalde Valley (NE Germany) A key for the interpretation of glaciolimnic processes. Sedimentary Geology, 291,

18 SEDYMENTOLOGIA cyklity, osady powodziowe, sztormity, rozdzielczość rok

19 SEDYMENTOLOGIA rytmity, osady pływowe, rozdzielczość 12 h

20 METODY ICHNOFACJALNE Ślady zagrzebywania w osadzie, rozdzielczość ~10 min Yoldia limatula Kranz, P.M., The anastrophic burial of bivalves and its paleoecological significance. The Journal of Geology, 82, 2,

21 METODY ICHNOFACJALNE Ślady ucieczki z osadu, rozdzielczość ~2 min Donax variabilis Buck, S.G., Goldring, R., Conical sedimentary structures, trace fossils or not? Observations, experiments, and review. Journal of Sedimentary Research, 73, 3,

22 METODY ICHNOFACJALNE Ślady ucieczki z osadu, rozdzielczość ~2 min Donax variabilis Buck, S.G., Goldring, R., Conical sedimentary structures, trace fossils or not? Observations, experiments, and review. Journal of Sedimentary Research, 73, 3,

23 METODY GEODYNAMICZNE Impaktyty, ślady upadków i zniszczeń od s

24 METODY GEODYNAMICZNE 1. Tabarz (Niemcy) 2. Przełazy 3. Morasko 4. Jankowo Dolne upadek meteorytu: r. p.n.e. pierwsze znalezisko: , sierż. Cobliner meteoryty żelazne

25 , rozdzielczość metod pomiaru izotopowe metody pomiaru czasu od lat biostratygraficzne metody pomiaru czasu od lat rytmity, warwochronologia, dendrochronologia 1 rok cyklity, osady powodziowe, sztormity od 0.2 roku rytmity, osady pływowe 12 h ślady zagrzebywania w osadzie od 10 min ślady ucieczki z osadu od 2 min sejsmity, ślady zniszczeń związanych z trzęsieniami ziemi od 15 s impaktyty, ślady upadków i zniszczeń od s

26 , rozdzielczość metod pomiaru DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ