Opinie warszawiaków na temat zjawiska przemocy w rodzinie

Transkrypt

1 Opinie warszawiaków na temat zjawiska przemocy w rodzinie Raport przygotowany dla Biura Polityki Społecznej Urzędu m.st. Warszawy Warszawa, wrzesień 2010 Opracowanie: Dorota Stempniak Urząd m.st. Warszawy Centrum Komunikacji Społecznej Wydział Badań, Analiz i Strategii dstempniak@um.warszawa.pl

2 Informacje o badaniu Temat: Opinie warszawiaków na temat zjawiska przemocy w rodzinie Realizacja: czerwca 2010 r. Próba: Ogólnowarszawska, reprezentatywna, losowa próba warszawiaków w wieku 18 i więcej lat Liczba zrealizowanych wywiadów: 1120 Metodologia badania: SondaŜ zrealizowany za pośrednictwem wywiadów telefonicznych (CATI) Maksymalny statystyczny błąd pomiaru: +/- 3% Wykonawca: ARC Rynek i Opinia

3 Cele badania Oszacowanie skali zjawiska przemocy w Warszawie. Poznanie opinii i postaw warszawiaków wobec przemocy w rodzinie. Określenie poziomu akceptacji dla róŝnych form przemocy. Ocena znajomości instytucji, organizacji zajmujących się problemem przemocy w rodzinie. Określenie poziomu korzystania z pomocy róŝnych instytucji i organizacji. Poznanie typowych reakcji na przemoc w rodzinie. Społeczna ocena funkcjonowania wymiaru instytucjonalno prawnego. Dostarczenie informacji pomocnych przy tworzeniu lokalnych strategii rozwiązywania problemów przemocy w rodzinie.

4 Charakterystyka zjawiska Przemoc domowa jest zjawiskiem trudnym do zbadania: Agresja ze strony najbliŝszych jest przeŝyciem, o którym trudno mówić, do którego ofiary przemocy niechętnie się przyznają. Jest to zjawisko wstydliwe, skrywane przed otoczeniem, zwłaszcza w rodzinach, w których przemoc kojarzona jest z tzw. marginesem. Przemoc jest róŝnie definiowana. Istnieją normy kulturowe mówiące, Ŝe problemów rodziny się nie ujawnia; rodzina i tak zawsze się pogodzi i nie naleŝy się wtrącać. Konflikty i nieporozumienia są naturalnym elementem Ŝycia rodzinnego, dlatego często trudno odróŝnić sprzeczkę do awantury czy bijatyki. Sytuacja wywiadu moŝe skłaniać respondenta do milczenia.

5 Interpretacja danych sondaŝowych Biorąc pod uwagę wszystkie ograniczenia związane z badaniem przemocy domowej, moŝna przyjąć, Ŝe skala przemocy w Warszawie jest większa niŝ to wynika z deklaracji, a w szacowaniu rozmiaru zjawiska naleŝy zachować duŝą ostroŝność. Dane sondaŝowe mimo powyŝszych ograniczeń przybliŝają obraz tego, co dzieje się za zamkniętymi drzwiami wielu warszawskich rodzin.

6 NajwaŜniejsze wyniki Znajomość instytucji, organizacji zajmujących się przemocą 1/6 Znaczy odsetek, bo ponad 3/5 warszawiaków nie potrafi spontanicznie wymienić instytucji, organizacji zajmujących się problemem przemocy w rodzinie. W grupie osób posiadających wiedzę na ten temat występuje przewaga kobiet (37,4% wobec 26,7%). Większy jest takŝe udział osób z wyŝszym wykształcenie. Osoby między 18 a 24 rokiem Ŝycia rzadziej deklarują znajomość tego typu instytucji, organizacji. Wśród znanych sobie instytucji, organizacji warszawiacy najczęściej wymieniają policję, sektor organizacji pozarządowych, ośrodki pomocy społecznej, Niebieską linię i telefony zaufania. Nieco rzadziej badani wskazują na Rzecznika Praw Dziecka (14%), wymiar sprawiedliwości (8%) oraz poradnie psychologiczno-pedagogiczne (8%). Jeszcze mniej rozpowszechniona jest działalność straŝy miejskiej (5%) oraz punktów informacyjno-konsultacyjnych (5%). Wśród warszawiaków niewielka jest świadomość istnienia takich grup zawodowych pierwszego kontaktu, jak pedagodzy szkolni oraz pracownicy słuŝby zdrowia.

7 NajwaŜniejsze wyniki Znajomość rodzin z problemem przemocy w rodzinie 2/6 Z uzyskanych wypowiedzi wynika, Ŝe 14% respondentów zna w swojej okolicy, sąsiedztwie takie rodziny, o których słyszeli lub wiedzą, Ŝe występuje w nich problem przemocy. Wśród osób deklarujących znajomość rodzin z problem przemocy nieco więcej jest kobiet niŝ męŝczyzn (16,6% wobec 11,9%). Występuje takŝe przewaga osób między 18 a 34 rokiem Ŝycia: w tej grupie średnio co czwarta słyszała lub zna takie rodziny, podczas gdy w pozostałych juŝ tylko co dziesiąta. Być moŝe osoby młodsze potrafią lepiej identyfikować symptomy świadczące o przemocy domowej.

8 NajwaŜniejsze wyniki Poziom akceptacji dla róŝnych form przemocy 3/6 Z deklaracji respondentów wynika, Ŝe wśród dorosłych warszawiaków niemal powszechny jest brak akceptacji dla róŝnych form przemocy fizycznej i psychicznej. Jednak nadal średnio co 10 osoba akceptuje popychanie, szarpanie, bicie oraz obraŝanie, wymyślanie, słowne poniŝanie. Opinie warszawiaków odnośnie moŝliwości karcenia dzieci klapsem są zdecydowanie bardziej spolaryzowane. W tym przypadku juŝ tylko 2/5 respondentów uwaŝa, Ŝe jest to przemoc, natomiast niemal 3/5 akceptuje taki sposób karania dzieci. Największe trudności z oceną stosowania klapsów mają ludzie między 18 a 24 rokiem Ŝycia. Wśród nich niemal co czwarta osoba nie potrafi wypowiedzieć się w tej kwestii (23,5%). Wśród osób dopuszczających karanie dziecka klapsem występuje przewaga respondentów, którzy bardzo źle oceniają swoją sytuację materialną (2/5).

9 NajwaŜniejsze wyniki Ocena obiegowych opinii 4/6 Respondenci w zdecydowanej większości nie zgadzają się ze szkodliwymi stereotypami na temat przemocy w rodzinie. Jednak mimo tych deklaracji, 1/3 warszawiaków akceptuje prawo opiekunów do stosowania przemocy wobec niegrzecznych dzieci, a 14% jest zdania, Ŝe stosowanie kar cielesnych to dobry środek wychowawczy, natomiast siedem osób na sto zgadza się ze stwierdzeniem, Ŝe porządne lanie jeszcze nikomu nie zaszkodziło. Rozpowszechnienie róŝnych form przemocy Z deklaracji respondentów, którzy w swoich gospodarstwach domowych stykają się z róŝnymi rodzajami agresji, wynika, Ŝe najbardziej rozpowszechniona jest przemoc werbalna (obraŝanie, wyzywanie). W tej grupie badanych aŝ 86% warszawiaków wskazało na tego typu zachowania. Rzadziej dochodzi do przemocy fizycznej (49%). Natomiast przemoc psychiczna (szantaŝowanie, zastraszanie) jest udziałem niemal co czwartej osoby (23%). Wobec dzieci stosowana jest najczęściej przemoc fizyczna, natomiast wśród dorosłych częściej występuje przemoc psychiczna.

10 NajwaŜniejsze wyniki Korzystanie z pomocy instytucjonalnej 5/6 Poziom korzystania z pomocy rodzin dotkniętych przemocą jest niewielki korzystała z niej jedynie co dziesiąta rodzina (9%). Dla połowy badanych, którzy korzystali z pomocy instytucjonalnej (n=35), otrzymana pomoc była skuteczna, w tym 17% ankietowanych ocenia ją jako w pełni skuteczną. Przeciwnego zdania jest 2/5 ankietowanych. Co dziesiąta osoba nie potrafi ocenić tej kwestii. Najczęściej poszkodowane rodziny korzystały z pomocy policji (37%), w dalszej kolejności z pomocy poradni psychologiczno-pedagogicznych (17%) oraz ośrodków pomocy społecznej (11%). Częściej o sytuacji przemocy w swoim gospodarstwie domowym wspominały osoby między 18 a 34 rokiem Ŝycia, natomiast najrzadziej osoby z wykształceniem wyŝszym. Średnio co dziesiąta osoba (11%) słyszała lub zna w swoim sąsiedztwie rodziny korzystające z pomocy instytucjonalnej. Według ankietowanych, najczęściej rodziny otrzymują wsparcie policji i OPS-ów. Nieco rzadziej korzystają z pomocy organizacji pozarządowych, infolinii, telefonów zaufania.

11 NajwaŜniejsze wyniki Powody braku reakcji na przemoc 6/6 Według warszawiaków powodów braku reakcji na przypadki przemocy w rodzinie jest wiele. Najczęściej jest to obawa o swoje bezpieczeństwo (47%), w dalszej kolejności brak zainteresowania sprawami innych osób (37%) oraz niechęć do wtrącania się w prywatne sprawy innych rodzin (34%). Co piąta osoba jest zdania, Ŝe ludzie ignorują takie przypadki, poniewaŝ chcą mieć święty spokój, a co dziesiąta uwaŝa, Ŝe taka interwencja mogłaby popsuć dobre relacje sąsiedzkie, rodzinne. Ocena kompetencji policji i ośrodków pomocy społecznej Zdaniem badanych, policja ma większe kompetencje w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie niŝ ośrodki pomocy społecznej (50% wobec 29%).

12 Znajomość instytucji, organizacji udzielających pomocy Czy zna Pan(i) jakieś instytucje, organizacje zajmujące się problemem przemocy w rodzinie? 100% 80% 66% 60% 40% 32% 20% 0% tak nie trudno powiedzieć 2% N = 1120

13 Spontaniczna znajomość instytucji, organizacji udzielających pomocy* Proszę wymienić nazwy instytucji, organizacji, które zajmują się problemem przemocy w rodzinie?** Policja Organizacja pozarządowa Ośrodek pomocy społecznej "Niebieska linia", telefon zaufania 26% 26% 25% 24% Rzecznik Praw Dziecka Kurator, sąd, prokuratura Poradnia psychologiczno-pedagogiczna 8% 8% 14% StraŜ miejska Punkt informacyjno-konsultacyjny (PIK) Dom samotnej matki Kościół, organizacja kościelna Placówka środowiskowa, świetlica socjoterapeutyczna Schronisko dla ofiar przemocy Inne (pogotowie ratunkowe, szkoła, biuro prawne, komisja gminna) n = 364*** 3% 3% 3% 2% 5% 5% 0% 10% 20% 30% 40% **Dane nie sumują się do 100%, poniewaŝ respondenci mogli wymienić więcej niŝ jedną odpowiedź. ***Na pytanie odpowiadały tylko te osoby, które zadeklarowały znajomość jakichś instytucji, organizacji udzielających pomocy. ****Na wykresie pokazano tylko te odpowiedzi, które uzyskały przynajmniej 2% wskazań. 12% *Znajomość spontaniczna, tj. świadomość istnienia instytucji, organizacji zajmujących się problemem przemocy w rodzinie. Nazwy instytucji, organizacji nie są czytane respondentom.

14 Znajomość rodzin z problemem przemocy w rodzinie Czy w Pana(i) sąsiedztwie, najbliŝszej okolicy są rodziny, o których Pan(i) słyszał(a) lub wie, Ŝe występuje w nich zjawisko przemocy w rodzinie? 100% 85% 80% 60% 40% 20% 0% 14% tak nie trudno powiedzieć 1% N = 1120

15 Poziom akceptacji dla róŝnych form przemocy Które z poniŝszych zachowań uwaŝa Pan(i) za przejawy przemocy w rodzinie? zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie trudno powiedzieć Popychanie, szarpanie, bicie, znęcanie się 75% 16% 4% 4% 1% ObraŜanie, wymyślanie, słowne poniŝanie 63% 26% 6% 4% 1% Karcenie dziecka klapsem 15% 25% 39% 19% 2% 0% 20% 40% 60% 80% 100% N = 1120

16 Ocena obiegowych opinii, stwierdzeń W jakim stopniu zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z poniŝszymi stwierdzeniami? zdecydowanie się zgadzam raczej się nie zgadzam trudno powiedzieć raczej się zgadzam zdecydowanie się nie zgadzam O przemocy moŝna mówić tylko wtedy, gdy widoczne są ślady na ciele ofiary 6% 3% 11% 79% 1% Pewne sytuacje usprawiedliwiają bicie członków rodziny 3% 5% 15% 76% 1% Przemoc w rodzinie to sprawa prywatna - nikt nie powinien się wtrącać 3% 5% 16% 74% 2% 0% 20% 40% 60% 80% 100% N = 1120

17 Postawy wobec stosowania przemocy fizycznej wobec dzieci Poziom akceptacji dla róŝnych form przemocy (analiza wskazań pozytywnych) 80% 60% 58% Akceptacja dla surowego karania dzieci wzrasta, gdy stwarzają one problemy wychowawcze. 40% 33% 20% 7% 14% 0% Karcenie dziecka klapsem nie jest przemocą Porządne lanie jeszcze nikomu nie zaszkodziło Stosowanie kar cielesnych pomaga w wychowaniu dzieci Rodzice mają prawo uderzyć nieposłuszne, aroganckie dziecko N = 1120

18 Kontakt z przemocą w rodzinie analiza porównawcza dwóch pomiarów 50% Czy zetknął(ęła) się Pan(i) z problemem przemocy w swojej rodzinie? Czy Panu(i) osobiście lub komuś z Pana(i) gospodarstwa domowego zdarzyło się czy teŝ nie doświadczyć przynajmniej jednego z następujących zachowań: ktoś był słownie obraŝany, szantaŝowany, szarpany, bity?* 40% 35% 30% 20% 10% 6% 0% N = 1171** N = * W pytaniu zadanym w 2010 r. badani mogli wskazać na jedną, dwie lub trzy formy przemocy, z którymi stykają się w swoim gospodarstwie domowym. **Źródło: Barometr Warszawski, pomiar 2009.

19 Doświadczanie róŝnych form przemocy 100% Czy Panu(i) osobiście lub komuś z Pana(i) gospodarstwa domowego zdarzyło się czy teŝ nie doświadczyć następujących zachowań ze strony innych domowników?* 86% (analiza wskazań pozytywnych) 80% 60% 49% 40% 20% 23% 0% Wyzywanie, obraŝanie, słowne poniŝanie Szarpanie, popychanie, bicie SzantaŜowanie, zastraszanie n = 387** *Dane nie sumują się do 100%, poniewaŝ respondenci mogli wskazać więcej niŝ jedną odpowiedź. **Na pytanie odpowiadały tylko te osoby, które zadeklarowały, Ŝe w ich gospodarstwie domowym występuje przemoc w rodzinie.

20 Rozpowszechnienie róŝnych form przemocy w rodzinie Doświadczanie przemocy przez członków gospodarstwa domowego* (analiza wskazań pozytywnych) Wyzywanie, obraŝanie, słowne poniŝanie Szarpanie, popychanie, bicie SzantaŜowanie, zastraszanie Dziecko 43% 46% 63% Osoba dorosła 52% 73% 75% Osoba starsza 15% 22% 21% 0% 20% 40% 60% 80% 100% n = 332 n = 191 n = 89 ** *Dane nie sumują się do 100%, poniewaŝ respondenci mogli wymienić więcej niŝ jedną odpowiedź. **Na pytanie odpowiadały tylko te osoby, które w swoim gospodarstwie domowym stykają się z przemocą.

21 Korzystanie z pomocy instytucjonalnej Czy korzystał(a) Pan(i) lub ktoś z członków Pana(i) gospodarstwa domowego z pomocy jakichś instytucji, organizacji zajmujących się problemem przemocy w rodzinie? 100% 91% 80% 60% 40% 20% 9% 0% tak nie n = 387* *Na pytanie odpowiadały tylko te osoby, które w swoim gospodarstwie domowym stykają się z róŝnymi formami przemocy.

22 Lista instytucji najczęściej udzielających pomocy Proszę wymienić nazwy instytucji, organizacji udzielających Panu(i) lub komuś z członków Pana(i) gospodarstwa domowego pomocy w sytuacji przemocy w rodzinie?* Policja 37% Poradnia psychologiczno-pedagogiczna 17% Ośrodek pomocy społecznej 11% Przedszkole, szkoła Poradnia rodzinna Kurator, sąd, prokuratura Organizacja pozarządowa 6% 9% 9% 9% Rzecznik Praw Dziecka Placówka środowiskowa, świetlica socjoterapeutyczna Kościół Dom samotnej matki 3% 3% 3% 3% Inne (biuro prawne, infolinia) 11% 0% 10% 20% 30% 40% n = 35** *Dane nie sumują się do 100%, poniewaŝ respondenci mogli wymienić więcej niŝ jedną odpowiedź. **Na pytanie odpowiadały tylko te osoby, które zadeklarowały korzystanie z pomocy instytucjonalnej.

23 Ocena pomocy instytucjonalnej Jak ogólnie rzecz biorąc ocenia Pan(i) skuteczność pomocy udzielonej Panu(i) i/lub komuś z członków Pana(i) gospodarstwa domowego przez te instytucje, organizacje? 9% 17% pomoc ta była w pełni skuteczna pomoc ta była częściowo skuteczna pomoc w ogóle nie była skuteczna 40% trudno powiedzieć 34% n = 35* *Na pytanie odpowiadały tylko te osoby, które zadeklarowały korzystanie z pomocy instytucjonalnej.

24 Korzystanie z pomocy instytucjonalnej w sąsiedztwie 100% Czy w swoim sąsiedztwie, najbliŝszej okolicy zna Pan(i) rodziny lub słyszał(a) Pan(i) o rodzinach, które korzystały z pomocy jakichś instytucji, organizacji zajmujących się problemem przemocy w rodzinie? 88% 80% 60% 40% 20% 0% 11% tak nie trudno powiedzieć 1% N = 1120

25 Korzystanie z pomocy instytucjonalnej w sąsiedztwie Proszę wymienić nazwy instytucji, organizacji udzielających pomocy rodzinom z Pana(i) sąsiedztwa?* Policja Ośrodek pomocy społecznej Organizacje pozarządowe Infolinia, telefon zaufania Kurator, sąd, prokuratura Poradnia rodzinna Punkt informacyjno-konsultacyjny (PIK) Poradnia psychologiczno-pedagogiczna Rzecznik Praw Dziecka Przedszkole, szkoła StraŜ miejska Kościół Placówka środowiskowa, świetlica socjoterapeutyczna Dom samotnej matki Schronisko dla ofiar przemocy 3% 3% 2% 2% 2% 2% 1% 1% 1% 11% 9% 7% 6% 17% 27% 0% 10% 20% 30% 40% n = 121** *Dane nie sumują się do 100%, poniewaŝ respondenci mogli wymienić więcej niŝ jedną odpowiedź. **Na pytanie odpowiadały tylko te osoby, które zadeklarowały znajomość rodzin korzystających z pomocy instytucjonalnej.

26 Znajomość osób reagujących na przemoc Czy zna Pan(i) lub słyszał(a) Pan(i) o osobach z Pana(i) otoczenia, sąsiedztwa, najbliŝszej okolicy, które w jakiś sposób reagowały na przypadki przemocy w rodzinie?* 100% 80% 34% 67% 60% 40% 20% 0% 1% 13% 13% 7% 1% tak, znam wiele takich osób tak, znam kilka takich osób tak, znam jedną taką osobę ja sam(a) nie, nie znam trudno powiedzieć N = 1120 *Dane nie sumują się do 100%, poniewaŝ respondenci mogli wskazać więcej niŝ jedną odpowiedź.

27 Reakcje na przemoc porównanie najczęściej występujących odpowiedzi* Najczęstsze reakcje na przemoc** odpowiedź spontaniczna odpowiedź wspomagana Próbowały osobiście interweniować Wzywały policję Wzywały straŝ miejską Informowały nauczycieli, pedagogów i/lub psychologów szkolnych Informowały pracowników OPS-ów 8% 6% 7% 53% 49% 24% 25% 21% 32% 31% 28% 20% 29% 69% 82% m.in. udzielały rad, wskazówek, gdzie znaleźć pomoc; rozmawiały ze sprawcą; udzielały schronienia; stawały w obronie ofiary itp. *Znajomość spontaniczna, tj. świadomość istnienia określonych zachowań, które nie są czytane respondentom. Korzystały z porad NGO Korzystały z infolinii, telefonów zaufania Wzywały pogotowie ratunkowe 14% 12% 12% 16% 15% 12% *Znajomość wspomagana oznacza, Ŝe respondenci wybierają właściwe odpowiedzi z czytanej przez ankietera listy. 0% 20% 40% 60% 80% 100% n = 353*** *Na wykresie pokazano tylko te odpowiedzi, które uzyskały przynajmniej 10% wskazań. **Dane nie sumują się do 100%, poniewaŝ respondenci mogli wymienić więcej niŝ jedną odpowiedź. ***Na pytanie odpowiadały tylko te osoby, które zadeklarowały znajomość osób reagujących na przemoc.

28 Dlaczego warszawiacy nie reagują na przemoc? 1/2 Jak Pan(i) sądzi, dlaczego część osób w ogóle nie reaguje na przypadki przemocy w rodzinie?* Obawiają się o swoje bezpieczeństwo 47% Nie obchodzą ich sprawy innych osób UwaŜają, Ŝe jest to wyłącznie prywatna sprawa rodziny, której problem dotyczy 34% 37% Chcą mieć święty spokój 19% Nie chcą psuć dobrych stosunków sąsiedzkich, rodzinnych Nie chcą tracić czasu na zeznania i chodzenie po sądach 8% 11% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% N = 1120** *Na wykresie pokazano tylko te odpowiedzi, które uzyskały powyŝej 1% wskazań. **Dane nie sumują się do 100%, poniewaŝ respondenci mogli wymienić więcej niŝ jedną odpowiedź.

29 Dlaczego warszawiacy nie reagują na przemoc? 2/2 Jak Pan(i) sądzi, dlaczego część osób w ogóle nie reaguje na przypadki przemocy w rodzinie?* Akceptują takie zachowanie 7% Nie wiedzą, co zrobić w takiej sytuacji 7% Nie wierzą w skuteczność takiej interwencji Nie są pewni, czy problem rzeczywiście jest powaŝny 6% 6% Mają nadzieję, Ŝe problem sam się rozwiąŝe 5% Boją się reakcji otoczenia 3% 0% 10% N = 1120** *Na wykresie pokazano tylko te odpowiedzi, które uzyskały powyŝej 1% wskazań. **Dane nie sumują się do 100%, poniewaŝ respondenci mogli wymienić więcej niŝ jedną odpowiedź.

30 Ocena funkcjonowania róŝnego typu instytucji, organizacji W jakim stopniu zgadza się Pan(i) bądź nie zgadza z poniŝszymi stwierdzeniami? 1/2 zdecydowanie się zgadzam raczej się nie zgadzam trudno powiedzieć raczej się zgadzam zdecydowanie się nie zgadzam Prawo w Polsce w niedostatecznym stopniu chroni ofiary przemocy w rodzinie 35% 28% 14% 7% 17% W Warszawie bardzo łatwo otrzymuje się pomoc od instytucji i stowarzyszeń zajmujących się problemem przemocy w rodzinie 7% 25% 14% 7% 47% 0% 20% 40% 60% 80% 100% N = 1120

31 Ocena funkcjonowania róŝnego typu instytucji, organizacji W jakim stopniu zgadza się Pan(i) bądź nie zgadza z poniŝszymi stwierdzeniami? 2/2 zdecydowanie się zgadzam raczej się zgadzam raczej się nie zgadzam zdecydowanie się nie zgadzam trudno powiedzieć Ofiary nie zawsze przyznają się do swojej sytuacji, dlatego odpowiednie słuŝby nie zawsze mogą im pomóc 57% 31% 4% 4% 4% Wiele rodzin dotkniętych przemocą w rodzinie nie otrzymuje potrzebnej im pomocy 32% 31% 12% 5% 20% 0% 20% 40% 60% 80% 100% N = 1120

32 Ocena kompetencji ośrodków pomocy społecznej i policji porównanie dwóch pomiarów Czy Pana(i) zdaniem ośrodki pomocy społecznej / policja mają wystarczające uprawnienia, aby skutecznie przeciwdziałać przemocy w rodzinie?* zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie trudno powiedzieć OPS 2009 r. 3% 14% 18% 14% 51% OPS 2010 r. 7% 22% 30% 9% 32% Policja 2010 r. 16% 34% 27% 9% 14% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 2010 r., N = r., N = 1071, źródło: Barometr Warszawski. *W ubiegłorocznym pomiarze nie pytaliśmy warszawiaków o kompetencje policji.

33 Główne wnioski Pokazywanie rozmiarów i szkodliwości róŝnych form przemocy w rodzinie 1/3 Wśród warszawiaków duŝa jest tolerancja na zachowania, które eksperci traktują jako przejawy przemocy w rodzinie. Dlatego tak waŝne jest pokazywanie rozmiarów i szkodliwości róŝnych form przemocy domowej, a nie tylko nagłaśnianie najbardziej drastycznych przypadków. Konieczne jest uświadomienie społeczności warszawskiej, Ŝe przemoc słowna, psychiczna moŝe być równie groźna jak przemoc fizyczna. Promowanie bezpiecznych metod wychowawczych Jak unikać stosowania przemocy wobec dzieci. Jak radzić sobie w trudnych sytuacjach, kiedy np. dziecko jest aroganckie, niegrzeczne.

34 Główne wnioski PrzezwycięŜanie strachu, obojętności i istniejących norm kulturowych 2/3 Warszawiacy nie mogą być obojętni wobec sygnałów o istnieniu przemocy domowej. Muszą wiedzieć, jak ją rozpoznawać, jak reagować i jak przezwycięŝać strach. Muszą być świadomi tego, Ŝe ich rola we wczesnym wykrywaniu przemocy zanim będzie za późno jest bardzo waŝna. Bez ich udziału wiele osób nie otrzyma potrzebnej pomocy. Warszawiacy muszą być przekonani o tym, Ŝe w przypadku interwencji otrzymają fachową i szybką pomoc. Istnieje potrzeba kreowania norm kulturowych, które pozwolą przekraczać granice rodzinnej prywatności.

35 Główne wnioski Zwiększenie roli pracowników pierwszego kontaktu 3/3 WaŜne jest rozpowszechnianie wiedzy o działalności instytucji, organizacji zajmujących się przemocą, w tym zwiększenie roli pracowników pierwszego kontaktu (lekarzy, pielęgniarek środowiskowych, pedagogów szkolnych) w rozwiązywaniu tego typu problemów. JeŜeli chcemy w pełni wykorzystywać kompetencje poszczególnych grup zawodowych pierwszego kontaktu, to musimy równieŝ zadbać o to, aby mieszkańcy byli świadomi, jaką rolę pełnią one w rozwiązywaniu problemów przemocy w rodzinie.