Analiza szczegółowa wyników uzyskanych na podstawie przeprowadzonych badań.

Transkrypt

1 RAPORT Z BADAŃ DOTYCZĄCYCH POSTAW OSÓB DOROSŁYCH WOBEC STOSOWANIA KAR FIZYCZNYCH ORAZ SKALI WYSTĘPOWANIA ZJAWISKA PRZEMOCY NA TERENIE GMINY SAWIN SPORZĄDZONEGO W RAMACH PROJEKTU POZNAĆ ZROZUMIEĆ POMÓC W okresie od r. do r. w ramach projektu Poznać Zrozumieć Pomóc przeprowadzone zostały badania dotyczące postaw osób dorosłych wobec stosowania kar fizycznych oraz skali występowania zjawiska przemocy na terenie Gminy Sawin.Grupę badawczą stanowili uczniowie szkół podstawowych (klasy IV VI), uczniowie gimnazjum oraz. Badanie składało się z dwóch części. Pierwszą z nich stanowiły badania ilościowe, drugą część analiza jakościowa i interpretacja uzyskanych wyników. Dane zebrane zostały za pomocą autorskiej ankiety wspólnej dla dzieci i młodzieży oraz wersji dla dorosłych, stworzonej na potrzeby realizowanego projektu. Znaczną cześć ankiety stanowiły pytania wielokrotnego wyboru. Badanie ankietowe miało charakter anonimowy zostało przeprowadzone łącznie na 250 osobach (100 uczniów szkół podstawowych, 100 uczniów gimnazjum, 50 pełnoletnich mieszkańców gminy). Zebrane dane analizowane były oddzielnie w poszczególnych grupach (uczniowie szkoły podstawowej,, ). W dalszej kolejności wyniki zostały połączone, by umożliwić pokazanie szerszej perspektywy odnośnie postaw osób dorosłych wobec stosowania kar fizycznych oraz skali występowania zjawiska przemocy. Oprócz pytań dotyczących wiedzy ogólnej na temat przemocy, osoby badane pytane były o osobiste doświadczenia związane z przemocą w rodzinie, o to, czy zdarzyło im się doświadczyć agresji ze strony innych członków rodziny, czy reagują kiedy są świadkami zachowań agresywnych, jakie zachowania uważają za zachowania agresywne, czy dopuszczają stosowanie kar fizycznych w procesie wychowania, jaki jest ich stosunek do zakazu stosowania kar fizycznych.

2 Analiza szczegółowa wyników uzyskanych na podstawie przeprowadzonych badań. Wykres nr 1. Zachowania, których świadkami byli uczniowie SP i gimnazjaliści. żadne z wymienionych 49,% kopanie 5,% zaniedbanie wulgaryzmy 27,% drwina, poniżanie 11,% bicie pasem 3,% krzyczenie 27,% szarpanie 9,% bicie w twarz 2,% klaps 9% stawianie w kącie 13,% 39% 5% 7% 35% 19% 3% 41% 17% 5% 17% 20,0 Kolumna Na pytanie: Czy byłaś/eś świadkiem któregoś z poniższych zachowań? (pytanie wielokrotnego wyboru) 49% uczniów szkoły podstawowej i 39% uczniów gimnazjum deklaruje, że nie było świadkiem żadnego z wymienionych zachowań. Można przypuszczać, że widzieli inne agresywne sytuacje, które nie zostały wymienione w pytaniu. 27% uczniów szkoły podstawowej i 35% gimnazjalistów było świadkiem używania wulgaryzmów, 27% uczniów szkoły podstawowej i 41% gimnazjalistów było świadkami krzyczenia na innych, 13% uczniów szkoły podstawowej i 2 gimnazjalistów stawiania w kącie, 11% uczniów szkoły podstawowej i 19% gimnazjalistów było świadkiem drwin i poniżania innych, 9% uczniów szkoły podstawowej i 17% gimnazjalistów było świadkiem klapsów i szarpania innych uczniów szkoły podstawowej i 5% gimnazjalistów widziało wymierzenie policzka. 5% badanych z obydwu grup deklaruje, ze było świadkiem kopania, natomiast 3% obydwu grup bicia pasem. Uczniowie szkoły podstawowej deklarują, że nie byli świadkami zaniedbania, zjawisko to dostrzega 7% uczniów. Wykres nr 2. Zachowania, których świadkami byli dorośli ankietowani. żadne z wymienionych kopanie zaniedbanie wulgaryzmy drwina, poniżanie bicie pasem krzyczenie szarpanie bicie w twarz klaps stawianie w kącie 18% 18% 2 36% 24% 2 24% 46% 44% 6 78% 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 pełnoletni mieszkańcy gminy

3 W grupie pełnoletnich mieszkańców gminy wyniki przedstawiają się nieco inaczej. Najwięcej bo 78% badanych deklaruje, że było świadkiem krzyczenia na innych, 6 przyznaje, że było świadkiem używania wulgaryzmów, 46% kopania, 44% było świadkiem przysłowiowego klapsa, 36% drwin i poniżania. Świadkiem stawiania w kącie i bicia pasem było po 24% respondentów. 2 pytanych dostrzega w swoim otoczeniu zaniedbanie, 2 było świadkiem bicia w twarz. 18% było świadkiem kopania innych i tyleż samo badanych deklaruje, iż nie było świadkiem żadnego z poniższych zachowań. Można przypuszczać, że byli świadkami innych niż wymienione w pytaniu odpowiedzi. Było to pytanie wielokrotnego wyboru. Wykres nr 3. Zachowania, których doświadczyli uczniowie SP i. żadne z wymienionych drwina, poniżanie otrzymać zakaz opuszczania pokoju upokarzanie ubliżannie mówienie wulgarnych słów zaniedbanie kopanie klaps bicie pasem krzyczenie szarpanie bicie w twarz popychanie stawianie w kącie 44% 6% 9% 8% 8% 23% 4% 14% 5% 33% 15% 13% 1 3% 37% 11% 13% 14% 16% 19% 7% 9% 5% 37% 11% 4% 25% 1 uczniowiesp ucznniowie gimnazjum Kolejne pytanie dotyczyło osobistych doświadczeń związanych z sytuacją przemocy w jakiej znalazła się osoba pytana. Było to zarówno w grupie dzieci i młodzieży a także osób dorosłych pytanie wielokrotnego wyboru. Odpowiedzi przedstawiają się następująco 44% uczniów szkoły podstawowej i 37% gimnazjalistów deklaruje, że nie doświadczyło żadnej z wymienionych w pytaniu sytuacji. Można założyć, że doświadczyli innych wydarzeń związanych z przemocą. 33% uczniów szkoły podstawowej i 37% uczniów gimnazjum przyznaje, że zdarzały im się sytuacje, w których ktoś na nich krzyczał, 23% uczniów szkoły podstawowej i 19% gimnazjalistów przyznaje, ze używanie były w stosunku do nich wulgaryzmy Na kolejnych miejscach znajdują się popychanie (13% uczniowie szkoły podstawowej i 25% gimnazjaliści), klaps (14%uczniowie szkoły podstawowej i 9% gimnazjaliści), szarpanie (15% uczniowie szkoły podstawowej i 11%gimnazjaliści), stawianie w kącie (1 zarówno uczniowie szkoły podstawowej jak i gimnazjaliści), otrzymywanie zakazu opuszczania pokoju (9% uczniowie szkoły podstawowej i 13% gimnazjaliści), upokarzanie (8% uczniowie szkoły podstawowej i 14% gimnazjaliści), ubliżanie (8% uczniowie szkoły podstawowej i 16 % gimnazjaliści), drwina lub poniżenie (6% uczniowie

4 szkoły podstawowej i 11% gimnazjalistów), bicie pasem (5% w obydwu grupach badanych), kopanie 4% uczniowie szkoły podstawowej i 7% ), bicie w twarz ( uczniowie szkoły podstawowej i 4% gimnazjaliści). 3% uczniów gimnazjum przyznaje, że doświadczyło zaniedbania, niezaspokojenia podstawowych potrzeb, uczniowie szkoły podstawowej nie wybrali tej odpowiedzi. Wykres nr 4. Zachowania, których doświadczyli pełnoletni ankietowani. żadne z wymienionych upokarzanie kopanie zaniedbanie wulgaryzmy drwina, poniżanie bicie pasem, krzyczenie szarpanie bicie w twarz popychanie ubliżanie 34% 3 14% 1 24% 26% 3 18% 3 46% 48% 46% 0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 Osoby dorosłe częściej w porównaniu z dziećmi i młodzieżą przyznają, ze doświadczyły różnych agresywnych zachowań. W przypadku pełnoletnich mieszkańców gminy 34% deklaruje, że nie doświadczyło żadnego z wymienionych w pytaniu zachowań. Można założyć, że doświadczyły innych nie wymienionych w pytaniu zdarzeń. Prawie połowa, ponieważ aż 48% ankietowanych deklaruje, że zetknęli się z sytuacją, w której ktoś na nich krzyczał. 46% pytanych przyznaje, że ubliżano im i stosowane były w stosunku do nich wulgaryzmy. 3 badanych potwierdza, że były popychane i szarpane, 3 upokarzane, 26% bite pasem, 24% było ofiarą drwin i poniżania, 18% pytanych było bite w twarz, 14% kopanych, 1 zaniedbywanych. Było to pytanie wielokrotnego wyboru.

5 Wykres nr 5. Osoby stosujące przemoc wobec uczniów. żadne z wymienionych znajomi z podwórka 11% 4 35% 16% nauczyciel/wychowawca koleżanki i koledzy ze starszych klas 3% 1 7% 11% uczniowiesp koleżanki i koledzy z klasy 16% 24% babcia/dziadek 7% brat/siostra 15% 15% tata/mama 4 34% 5 10 W przypadku dzieci i młodzieży osobami, które najczęściej stosowały zachowania agresywne byli rodzice (4 w opinii uczniów szkoły podstawowej i 34 % w opinii gimnazjalistów), na drugim miejscu znaleźli się koleżanki i koledzy z klasy (16% zdaniem uczniów szkoły podstawowej i 24% gimnazjalistów), kolejną grupę jako źródło przemocy stanowiło rodzeństwo (15% w obydwu grupach). W dalszej kolejności wymieniani byli znajomi z podwórka (11% uczniowie szkoły podstawowej i 16% gimnazjaliści), koleżanki i koledzy ze starszych klas (1 uczniowie szkoły podstawowej i 11% gimnazjaliści), nauczyciel/wychowawca (3% uczniowie szkoły podstawowej i 7% gimnazjaliści), babcia/ dziadek ( uczniowie szkoły podstawowej i 7% gimnazjaliści). Było to pytanie wielokrotnego wyboru zarówno w grupie dzieci i młodzieży jak i pełnoletnich mieszkańców gminy. Wykres nr 6. Sprawcy zachowań, których doświadczyli. żadne z wymienionych partner/partnerka ojciec/matka zięć/synowa teść/teściowa brat/siostra babcia/dziadek syn/córka żona mąż 6% 4% 18% 18% 18% ,1 0,2 0,3 0,4 0,5

6 W doświadczeniu osób dorosłych grupą, która najczęściej dopuszczała się przemocy, podobnie jak w opinii dzieci i młodzieży, byli rodzice. 4 dorosłych badanych przyznało, że w swoim życiu doświadczyło przemocy ze strony matki lub ojca. Można założyć, że w przypadku części z nich wydarzenia te miały miejsce w przeszłości, nie można jednak wykluczyć, że niektórzy doświadczają różnych form agresji ze strony rodziców do chwili obecnej. Osoby dorosłe doświadczały także krzywdzenia ze strony osoby, z którą pozostawały w związku. 18% pytanych wskazało na partnera/partnerkę, lub męża, jako kogoś kto, stosuje wobec nich przemoc. Również 18% wskazało na rodzeństwo jako źródło agresji. W sytuacji 6% badanych dochodziło do przemocy ze strony teścia/teściowej, 4% ze strony babci/dziadka. Po ankietowanych przyznaje, że doświadczyło krzywdy ze strony zięcia/synowej, teścia/teściowej lub żony. Wykres nr 7. Kary jakie do stosowania przez dorosłych dopuszczają uczniowie szkoły podstawowej i gimnazjaliści. żadne z wymienionych wstrzymanie kieszonkowego odmawianie przywilejów kopanie stawianie w kącie bicie pasem szarpanie, popychanie bicie w twarz krzyk klaps zakaz opuszczania pokoju 8% 3% 1% 1% 5% 7% 7% 17% 2 25% 23% 35% % 44% 54% Kolumna1 Uczniowie szkoły podstawowej i odpowiadali również na pytanie Czy uważasz, że dorośli mogą stosować wobec dzieci kary? Jeżeli tak to jakie? (pytanie wielokrotnego wyboru) 35% uczniów gimnazjum i 3 uczniów SP uważa, że dorośli nie powinni stosować wobec nich kar. Ponad połowa bo 54% uczniów SP dopuszcza odmawianie przywilejów, 3 wstrzymania wypłaty kieszonkowego, 25% zakaz opuszczania pokoju. Podobnie przedstawiają się odpowiedzi gimnazjalistów 44% dopuszcza odmawianie przywilejów, 41 % wstrzymanie wypłaty kieszonkowego, 25% zakaz opuszczania pokoju. Zarówno 7% uczniów szkoły podstawowej jak i gimnazjalistów dopuszcza stosowanie klapsów. Można przypuszczać, ze takie odpowiedzi są wynikiem stosowania tego rodzaju kar przez dorosłych. Dzieci i młodzież nie akceptuje kar fizycznych szczegółowe zestawienie obrazuje wykres nr 7.

7 Wykres nr 8. Kary jakie w procesie wychowania dopuszczają dorośli. wstrzymanie kieszonkowego zakaz opuszczania pokoju ubliżanie zaniedbanie drwina, poniżenie krzyczenie bicie w twarz stawianie w kącie % 36% 46% 68% 0 0,2 0,4 0,6 0,8 Podobne pytanie zostało postawione dorosłym mieszkańcom gminy. Na pytanie Czy dopuszcza Pan/i stosowanie kar w procesie wychowania? Jeżeli tak to jakich? (pytanie wielokrotnego wyboru) 3 respondentów odpowiedziało, że nie dopuszcza stosowania żadnej wymienionych form karania. Zdecydowana większość badanych dorosłych osób, bo aż 68% dopuszcza odmawiania przywilejów, 46% wstrzymanie wypłaty kieszonkowego, 36% zakazywanie opuszczania pokoju. Ponadto 28% dopuszcza stawianie w kącie oraz 2 krzyczenie. Upokarzanie, ubliżanie, kopanie, zaniedbanie, popychanie jest niedopuszczalne w procesie wychowania. Jednakże pełnoletnich mieszkańców gminy w procesie wychowania dopuszcza wulgaryzmy, wyzywanie, drwina, poniżenie, bicie pasem, szarpanie, bicie w twarz. Wykres nr 9. Osoby, będące najczęściej ofiarami przemocy % 4 37% 13% 9% % 69% 27% 25% 28% 24% 26% 16% uczniowie SP

8 Osobami, które zdaniem ankietowanych najczęściej stają się ofiarą przemocy są dzieci. Tak uważa 9 pełnoletnich mieszkańców gminy, 77% uczniów gimnazjum i 69% uczniów szkół podstawowych. Zdaniem 64% dorosłych mieszkańców gminy, 4 uczniów gimnazjum i 37% uczniów szkoły podstawowej kolejną grupę najbardziej narażoną na zachowania agresywne stanowią kobiety. Z kolei 24% dorosłych, 27% uczniów gimnazjum i 26% uczniów szkoły podstawowej uważa, że ofiarami przemocy są osoby starsze. Natomiast 28% dorosłych, 25% gimnazjalistów, 16% uczniów szkoły podstawowej jako potencjalne ofiary przemocy wymienia osoby niepełnosprawne. Za najmniej narażonych na przemoc uważani są mężczyźni wymienia wskazuje na nich 1 dorosłych, 13% gimnazjalistów, 9% uczniów szkoły podstawowej. Było to pytanie wielokrotnego wyboru. Wykres nr 10. Miejsca, w których najczęściej dochodzi do przemocy % % 2 21% 48% 1 6% 4 33% 37% 28% 29% 28% uczniowie SP Kolejne pytanie miało na celu ustalenie miejsc, w których najczęściej dochodzi do przemocy. Było to pytanie wielokrotnego wyboru. Zdecydowana większość respondentów uważa, że najczęściej do przemocy dochodzi w domu (78% dorosłych, 7 uczniów szkoły podstawowej, 63% uczniów gimnazjum). Duża rozbieżność zaznacza się miedzy opiniami dorosłych a opiniami dzieci i młodzieży gdy pytamy o szkołę. Niemal połowa dorosłych ankietowanych bo aż 48% wybiera szkołę na drugim miejscu gdzie częściej młodzież (33%) i dzieci (28%) wybiera podwórko czy grupę rówieśniczą (37% i 29% uczniowie szkoły podstawowej). Zdaniem 4 dorosłych do sytuacji związanych z przemocą najczęściej dochodzi na podwórku, 28% uważa, że w grupie rówieśniczej. Niespełna 1 uczniów szkoły podstawowej, 6% uczniów gimnazjum i dorosłych wskazuje jako miejsce, w którym dochodzi do przemocy pracę.

9 Wykres nr 11. Formy przemocy do których dochodzi najczęściej zdaniem osób badanych. 9 84% 79% 84% 8 76% % 57% uczniowie SP % 27% 24% 21% 1 6% seksualna fizyczna ekonomiczna psychiczna Formą przemocy wskazywaną przez największą liczbę badanych była przemoc fizyczna. Według 84% dorosłych i uczniów gimnazjum dochodzi do niej najczęściej. Podobnie uważa 79% uczniów szkoły podstawowej. W dalszej kolejności wybierana była przemoc psychiczna (76% dorośli, 57%, 49% uczniowie szkoły podstawowej), następnie seksualna (27% gimnazjaliści, 24% dorośli, 11% uczniowie szkoły podstawowej) i ekonomiczna (21% uczniowie szkoły podstawowej, 1 gimnazjaliści 6% dorośli).było to pytanie wielokrotnego wyboru. Wykres nr 12. Reakcje dorosłych na krzywdzenie dzieci i młodzieży % 46% 45% 21% 3% 6% uczniowie SP 3% 8% uczniowie SP

10 Ponad połowa bo 69% uczniów szkoły podstawowej i 46% gimnazjalistów zdecydowanie potwierdza reakcję dorosłych na to gdy dzieje im się krzywda, 45% gimnazjalistów i 21 % uczniów szkoły podstawowej stoi na stanowisku, że raczej dochodzi do reakcji dorosłych. Zarówno 3% uczniów szkoły podstawowej i gimnazjalistów uważa, że dorośli zdecydowanie nie reagują, gdy ktoś wyrządza krzywdę dzieciom i młodzieży, 8% uczniów szkoły podstawowej i 5% gimnazjalistów jest zdania, że dorośli raczej nie reagują. Wykres nr13. Reakcja dorosłych w szkole na zachowania agresywne % 63% 3 21% 1% 3% 3% uczniowie SP Kolejne pytanie dotyczyło reagowania dorosłych na terenie szkoły tj. nauczycieli, wychowawców, rodziców, innych pracowników szkoły na zachowania agresywne. Z zebranych danych wynika, że dorośli na terenie szkoły zdecydowanie reagują na agresję (76% uczniowie szkoły podstawowej i nieco mniej 63% ). Z kolei 3 gimnazjalistów i 21% uczniów szkoły podstawowej uważa, że dorośli raczej reagują. Zdania, że raczej nie występuje reakcja jest 3% uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum. Niespełna 1% uczniów szkoły podstawowej i gimnazjalistów uważa, że dorośli w szkole zdecydowanie nie reagują na zachowania agresywne.

11 Wykres nr 14. Zachowania będące wyrazem przemocy w ocenie dorosłych ankietowanych. żadne z wymienionych klaps zakaz opuszczania pokoju ignorowanie zaniedbanie wulgaryzmy drwina, poniżanie upokarzanie krzyczenie bicie w twarz popychanie stawianie w kącie 8% 1 26% % 58% ,2 0,4 0,6 0,8 1 Najwięcej bo 8 dorosłych za przemoc uważa bicie w twarz, kolejne jest upokarzanie 8 respondentów, stosowanie wulgaryzmów - 68% pytanych, popychanie - 6, zaniedbanie - 6, drwina, poniżenie - 58%, krzyczenie - 4, klaps - 3, ignorowanie. Jedynie 1 ankietowanych stawianie w kącie uważa za wyraz przemocy niewiele mniej bo 8% dorosłych zakaz opuszczania pokoju traktuje jako formę przemocy. Było to pytanie wielokrotnego wyboru. Wykres nr 15. Klaps jako przemoc fizyczna. 0,5 0,4 44% 44% 0,3 0,2 0,1 0 1 tak nie nie mam zdania pełnoletni mieszkańcy gminy Obok spraw dotyczących doświadczania przemocy, rodzajów przemocy, miejsc w których najczęściej dochodzi do zachowań agresywnych pełnoletnim mieszkańcom gminy postawione zostały pytania związane z postawami dorosłych wobec sytuacji związanych z przemocą. Na pytanie Czy według Pana/i klaps jest rodzajem przemocy fizycznej? 1 pełnoletnich mieszkańców gminy wybrało odpowiedź nie ma zdania. Z pośród pozostałych pytanych 44% uważa, że klaps to przemoc fizyczna, i tyleż samo nie traktuje klapsa jako przemocy fizycznej.

12 Wykres nr 16. Ocena całkowitego zakazu stosowania kar fizycznych łącznie z przysłowiowym klapsem. 0,5 0,4 0,3 0,2 0, % 14% tak nie nie mam zdania pełnoleni mieszkańcy gminy Kolejne pytanie dotyczyło słuszności zupełnego zakazu stosowania kar fizycznych łącznie z przysłowiowym klapsem. Blisko połowa ankietowanych bo 44% uważa, że zakaz ten jest niesłuszny, 4 badanych uważa, że zakaz stosowania kar fizycznych jest słuszny, 14% z badanej grupy nie ma zdania na ten temat. Wykres nr 17. Reagowanie dorosłych na krzywdzenie innych. 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0, % 24% pełnoletni mieszkańcy gminy Na pytanie Czy reagują Państwo kiedy są świadkami krzywdzenia innych? Odpowiedzi zdecydowanie tak udzieliło 2 badanych, odpowiedzi raczej tak udzieliło 56% ankietowanych, 24% udzieliło odpowiedzi raczej nie. Nie padła odpowiedź zdecydowanie nie.

13 Wykres nr 18. Osoby i instytucje, które zdaniem pełnoletnich ankietowanych powinny reagować na przemoc wobec dzieci 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0, % % szkoła policja instytucje najbliższa wszyscy, pomocy rodzina którzy są społecznej świadkami Zdecydowana większość respondentów 74% uważa, że na przemoc wobec dzieci powinni reagować wszyscy, którzy są świadkami, 5 jest zdania, że najbliższa rodzina, 3 uważa, że szkoła, 26% pytanych sądzi, że policja, 2 badanych zadanie to przypisuje instytucjom pomocy społecznej. Wykres nr 19. Wiek oraz płeć ankietowanych % dziewczynka 46% 38% uczniowie SP chłopiec Badaniem objętych zostało stu uczniów szkół podstawowych i stu uczniów gimnazjum oraz 50 pełnoletnich mieszkańców Gminy Sawin. Badania przeprowadzono w Zespole Szkół im. Stanisława Staszica w Sawinie, w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Czułczycach, w Szkole Podstawowej im. Marii Konopnickiej w Bukowie Wielkiej oraz w Szkole Podstawowej w Wólce Petryłowskiej. Wykres nr 20. Płeć pełnoletnich ankietowanych 1 7 0,5 0 kobieta mężczyzna 3 pełnoletni mieszkańcy gminy W badaniu uczestniczyło 7 kobiet i 3 mężczyzn.

14 Wykres nr 21. Wiek pełnoletnich ankietowanych. 1 0,8 0,6 0,4 0, % lat powyżej 30 lat pełnoletni mieszkańcy gminy Znaczną większość respondentów bo 78% stanowią osoby powyżej 30 roku życia, 2 stanowią osoby miedzy 18 a 30 rokiem życia. Wykres nr 22. Status zawodowy pełnoletnich ankietowanych. 0,4 0,35 0,3 0,25 0,2 0,15 0,1 0, % 3 2 4% 4% W grupie osób dorosłych znalazło się 38% bezrobotnych, 3 osób pracujących zawodowo, 20 % emerytów i rencistów, 4% studentów i 4% rolników oraz osób prowadzących własna działalność gospodarczą. Najważniejsze wyniki i wnioski płynące z badań. W badaniach udział wzięły osoby zamieszkujące teren gminy Sawin. W grupie młodzieży gimnazjalnej znalazło się 6 dziewcząt i 38% chłopców. Z kolei w grupie uczniów szkoły podstawowej 54% dziewcząt i 46% chłopców. W grupie pełnoletnich mieszkańców gminy 7 stanowiły kobiety, 3 mężczyźni. Osoby dorosłe w wieku powyżej 30 roku życia stanowiły 78% grupy natomiast osoby w przedziale wiekowym lat stanowiły 2. Status zawodowy pełnoletnich ankietowanych przedstawiał się następująco największą grupę stanowiły osoby bezrobotne 38%, 3 osoby pracujące zawodowo, 2 emeryci/renciści. W dalszej kolejności znalazły się osoby będące rolnikami, studentami, prowadzące własną działalność gospodarczą.

15 Osoby dorosłe zdecydowanie częściej w porównaniu z uczniami szkoły podstawowej i gimnazjalistami przyznają, że były świadkami zachowań agresywnych. Pełnoletni mieszkańcy gminy w porównaniu z uczniami szkoły podstawowej i młodzieżą gimnazjalną częściej deklarują, że doświadczyły zachowań agresywnych. Uczniowie szkoły podstawowej nie traktują zaniedbania jako formy przemocy, z kolei 6 dorosłych ankietowanych traktuje zaniedbanie jako jedną z form przemocy. Osobami, które w największym stopniu dopuszczały się krzywdzenia innych zarówno w grupie dzieci i młodzieży jak i w grupie dorosłych byli rodzice. W przypadku osób dorosłych kolejną grupą były osoby z którą pozostawali w związku, w przypadku dzieci i młodzieży koleżanki i koledzy. Kolejną grupą wskazywaną jako źródło przemocy stanowiło rodzeństwo zarówno wśród dzieci, młodzieży i dorosłych. Około 3-35% całej grupy badanej jest zdania, że dorośli nie powinni stosować kar w procesie wychowania. Według całej grupy badanej dopuszczalne jest odmawianie przywilejów. Wyraźnie zaznacza się dezaprobata dla kar fizycznych. W opinii wszystkich grup badanych najczęściej ofiarami przemocy są dzieci, następnie kobiety, w dalszej kolejności osoby starsze i niepełnosprawne. Zdecydowana większość całej grupy badanej jest zdania, że do przemocy najczęściej dochodzi w domu. Odmienne zdanie w kwestii przemocy w szkole mają dorośli oraz dzieci i młodzież. Wśród form przemocy, o których ankietowani słyszeli najczęściej, najwięcej wskazywało na przemoc fizyczną. W dalszej kolejności wybierana była przemoc psychiczna, seksualna i ekonomiczna. Większość uczniów szkoły podstawowej i niemal połowa gimnazjalistów jest zdania, że dorośli reagują gdy dzieje się im krzywda. Z kolei 56% dorosłych ankietowanych deklaruje, że raczej reaguje na zachowania agresywne. Zdecydowana większość uczniów szkoły podstawowej i gimnazjalistów jest zdania, że w szkole dorośli reagują na zachowania agresywne. Z listy zachowań przemocowych ponad połowa dorosłych ankietowanych wybrała oprócz przemocy fizycznej, przemoc psychiczną. Niemal połowa ankietowanych bo 44% uważa, że klaps jest rodzajem przemocy fizycznej i tyleż samo ankietowanych, nie traktuje klapsa jako przemocy fizycznej. Stosunek do całkowitego zakazu stosowania kar fizycznych łącznie z przysłowiowym klapsem przedstawia się następująco: 44% dorosłych uważa, że ten zakaz jest niesłuszny, 4 uważa, że jest słuszny. Opracowanie: mgr Joanna Raczyńska Konsultacje: mgr Joanna Błaszczuk mgr Wioletta Socha mgr Agata Szabała-Walczuk