(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej ( 2 1) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: (51) IntCl7: E21F 13/02 (54) Sposób transportu materiałów i zespołów zbrojenia górniczego wyrobiska ścianowego oraz górnicza kolejka spągowa (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 26/97 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 09/00 (73) Uprawniony z patentu: Gmur Bonifacy, Pszczyna, PL Śliwa Jan, Rybnik, PL Śmiałek Zdzisław, Sosnowiec, PL Buchalik Gabriel, Rybnik, PL (72) Twórcy wynalazku: Bonifacy Gmur, Pszczyna, PL Jan Śliwa, Rybnik, PL Zdzisław Śmiałek, Sosnowiec, PL Gabriel Buchalik, Rybnik, PL (74) Pełnomocnik: Nowak Karol, Zakład Usług Techniczno-Prawnych PL B1 (57) 2. Zespół górniczej kolejki spągowej składający się z transportowych zestawów kołowych sprzężonych z linowym zespołem ciągnąco-napędowym posadowione na torze, którego poszczególne toki szynowe połączone są poprzecznymi podkładami kotwionymi do spągu, znamienny tym, że pomiędzy tokami szynowymi ciągłego toru (3), począwszy od obrębu skrzyżowania czoła wyrobiska z chodnikiem przyścianowym, za zwrotnią (14) napędu linowego, ma pomiędzy szynowymi tokami toru (3) do końca toru umiejscowione odcinki zębatych listew (6) mocowane do poprzecznych podkładów (4) poprzez uchwyty (5), w których osadzone są wychylne wzdłużnie i pionowo przesuwnie końce odcinków zębatych listew (6), a od miejsca początku zębatych listew ma bezcięgnowy ciągnąco-napędowy zespół (2), który stanowi rama z kołami na której osadzony jest co najmniej jeden elektryczny silnik (7) połączony poprzez sprzęgło (8) z przekładnią (9), a na poprzecznym w stosunku do osi toru (3) wale osadzone jest palcowe dwutarczowe koło (10) współpracujące z ciągiem zębatych listew (6). Fig.1

2 Sposób transportu materiałów i zespołów zbrojenia górniczego wyrobiska ścianowego oraz górnicza kolejka spągowa Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób transportu elementów i zespołów zbrojenia górniczego wyrobiska ścianowego górniczą kolejką spągową od miejsca załadunku do zbrojonego wyrobiska ścianowego i wzdłuż tego wyrobiska, znamienny tym, że zespoły transportowe z elementami i zespołami transportuje się od miejsca załadowania kolejką spągową z napędem linowym w obręb skrzyżowania czoła wyrobiska z chodnikiem przyścianowym, a w obrębie skrzyżowania zamienia się zespół napędowy kolejki spągowej cięgnowej na samodzielny bezcięgnowy zespół ciągnąco-napędowy i dalej transportuje się w miejsce przeznaczenia w obrębie czoła zbrojonego wyrobiska. 2. Zespół górniczej kolejki spągowej składający się z transportowych zestawów kołowych sprzężonych z linowym zespołem ciągnąco-napędowym posadowione na torze, którego poszczególne toki szynowe połączone są poprzecznymi podkładami kotwionymi do spągu, znamienny tym, że pomiędzy tokami szynowymi ciągłego toru (3), począwszy od obrębu skrzyżowania czoła wyrobiska z chodnikiem przyścianowym, za zwrotnią (14) napędu linowego, ma pomiędzy szynowymi tokami toru (3) do końca toru umiejscowione odcinki zębatych listew (6) mocowane do poprzecznych podkładów (4) poprzez uchwyty (5), w których osadzone są wychylne wzdłużnie i pionowo przesuwnie końce odcinków zębatych listew (6), a od miejsca początku zębatych listew ma bezcięgnowy ciągnąco-napędowy zespół (2), który stanowi rama z kołami na której osadzony jest co najmniej jeden elektryczny silnik (7) połączony poprzez sprzęgło (8) z przekładnią (9), a na poprzecznym w stosunku do osi toru (3) wale osadzone jest palcowe dwutarczowe koło (10) współpracujące z ciągiem zębatych listew (6). 3. Zespół górniczej kolejki spągowej według zastrz. 2, znamienny tym, że zębate listwy (6) w przekroju poprzecznym mają kształt litery T. 4. Zespół górniczej kolejki spągowej według zastrz. 2, znamienny tym, że listwy (6) są listwami drabinkowymi o poziomo usytuowanych sworzniach, a koło (10) jest kołem zębatym. 5. Zespół górniczej kolejki spągowej według zastrz. 3, znamienny tym, że w obrębie koła (10) do zestawu (2) mocowane są podchwyty obejmujące zębate listwy (6) i dociskające koło (10) do listew (6). 6. Zespół górniczej kolejki spągowej według zastrz. 3, znamienny tym, że koło (10) osadzone jest na osi pośredniej, a na wale przekładni (9) osadzone jest pośrednie zębate koło (12) zazębiające się z kołem (10). 7. Zespół górniczej kolejki spągowej według zastrz. 4, znamienny tym, że w obrębie koła (10) do zestawu (2) mocowane są podchwyty obejmujące drabinkowe listwy (6) i dociskające koło (10) do listew (6). 8. Zespół górniczej kolejki spągowej według zastrz. 4, znamienny tym, że zębate koło (10) osadzone jest na osi pośredniej, a na wale przekładni (9) osadzone jest pośrednie zębate koło (12) zazębiające się z kołem (10) 9. Zespół górniczej kolejki spągowej według zastrz. 2, znamienny tym, że ma układ (13) radiowego sterowania pracą kolejki. 10. Zespół górniczej kolejki według zastrz. 4, znamienny tym, że ma układ (13) radiowego sterowania pracą kolejki.

3 Przedmiotem wynalazku jest sposób transportu elementów i zespołów zbrojenia górniczego wyrobiska ścianowego od miejsca załadunku do wyrobiska ścianowego i wzdłuż tego wyrobiska oraz zespół górniczej kolejki spągowej do realizacji tego sposobu. Znane i powszechnie stosowane są w górnictwie węgla kamiennego kolejki spągowe z napędem cięgnowym, zwłaszcza do transportu ciężkich elementów i zespołów maszyn górniczych z miejsca załadunku do miejsca przeznaczenia, stanowiące zespół ciągnący i zespoły transportowe toczące się po szynach, a zespół ciągnący wpięty jest w linę bez końca przewijającą się pomiędzy krążkiem zwrotnym na końcu trasy i bębnem kołowrotu napędowego umiejscowionego na przeciwległym końcu trasy, a liny wzdłuż trasy prowadzone są przez odpowiednie układy rolek prowadzących lub kierujących umożliwiających ruch wzdłuż trasy o łagodnie nieprostoliniowym biegu. W przypadku zmiany kierunku transportu, praktycznie prostopadłym, jak ma to miejsce między innymi na skrzyżowaniu chodnika przyścianowego z czołem zbrojonego wyrobiska ścianowego, konieczny jest przeładunek zespołów transportowych na inny odcinek toru biegnący wzdłuż wyrobiska ścianowego i ich przeciąganie kołowrotem linowym lub przeładunek na kolejkę podwieszoną biegnącą wzdłuż czoła wyrobiska. Obecnie niedopuszczalne jest stosowanie kolejek spągowych linowych lub kołowrotów ciągnących zestawy transportowe wzdłuż czoła wyrobiska ścianowego, gdyż zarówno koła linowe jak i same liny są elementami utrudniającymi prace zbrojeniowe w obrębie przodka wyrobiska wzdłuż którego również biegnie trasa kolejki, a sama lina jest elementem stanowiącym źródło niebezpieczeństwa, ze względu na bezpieczny ruch załogi zbrojącej oraz występujące zjawisko biczowania lin. Do transportu materiałów wzdłuż wyrobiska ścianowego stosowane są kolejki podwieszone, lecz wobec ich ograniczonej nośności niemożliwy jest nimi transport ciężkich elementów i zespołów zbrojenia ściany. W każdym więc przypadku w obrębie ściany konieczna jest budowa stacji przeładunkowej wymagającej dużej przestrzeni manewrowej. Zagadnienie transportu wzdłuż wyrobiska ścianowego komplikuje się w przypadku kiedy wyrobisko ścianowe jest pochylone poprzecznie, w świetle wymogów wynikających z transportu po wzniosie lub upadzie. Znane są w górnictwie kolejki spągowe z napędem bezcięgnowym zębatym, których zespół napędowy ma koło zębate napędzane, które toczy się po listwach zębatych mocowanych do spągu umiejscowione pomiędzy tokami szynowymi toru, powodując ruch postępowy zespołu. Są to samodzielne kolejki stosowane sporadycznie do transportu po wzniosie lub upadzie z miejsca załadunku do miejsca przeznaczenia, gdzie następuje wyładunek ładunku. Znane są również kolejki podwieszone z napędem zębatym lub zębato-linowym, przykładowo z patentu , do transportu materiałów po wzniosie lub upadach, których stosowanie jest ograniczone ich nośnością. Sposób transportu według wynalazku elementów i zespołów zbrojenia górniczego wyrobiska ścianowego polega na transportowaniu elementów i zespołów zbrojenia wyrobiska ścianowego po ciągłym torze biegnącym od miejsca załadunku, wzdłuż chodnika przyścianowego i czoła wyrobiska ścianowego, kolejką spągową z napędem linowym w obręb skrzyżowania czoła wyrobiska z chodnikiem przyścianowym, a następnie zamianie zespołu napędowego kolejki spągowej na samodzielny bezcięgnowy zespół ciągnąco-napędowy i dalszy wahadłowy transport zestawu kolejki wzdłuż czoła wyrobiska ścianowego. Zespół górniczej kolejki spągowej dla realizacji tego sposobu stanowi ciągły tor górniczej kolejki spągowej, biegnący od miejsca załadunku wzdłuż chodnika przyścianowego i czoła wyrobiska ścianowego, a począwszy od obrębu skrzyżowania i wzdłuż czoła zbrojonego wyrobiska ścianowego tor ma pomiędzy tokami szynowymi osadzone segmentowe zębatki, zaś bezcięgnowy zespół ciągnąco-napędowy posadowiony na ramie z kołami składa się z co najmniej jednego silnika elektrycznego sprzężonego poprzez elastyczne sprzęgło z przekładnią napędzającą na wyjściowym wale której jest osadzone palcowe koło zazębiające się z zębatką spągową. Praktycznie więc obrotowy ruch koła zębatego zespołu napędowego toczącego się po zębatce powoduje wzdłużny ruch kolejki na odcinku zębatek.

4 W razie konieczności stosowania zespołu napędowego o zwiększonej mocy, ze względu na znaczne ciężary transportowanych zespołów lub elementów, względnie transport po wzniosie, możliwe jest wyposażenie zespołu napędowego w drugi symetryczny zespół łącznie napędzające koło palcowe zespołu ciągnąco-napędowego. Ze względu na określoną wysokość zespołu ciągnąco-napędowego i prześwitu pomiędzy ramą kołową a torem, rzutującym na średnicę palcowego koła napędowego, korzystnym jest pośrednie sprzężenie palcowego koła napędowego z zębatką poprzez koło zębate pośrednie a tym samym ograniczenie sumarycznej wysokości zespołu napędowo-ciągnącego, nie przekraczającej wysokości ciągnika kolejki z napędem linowym. Ze względu na możliwe wzdłużne pofałdowania toru względnie zróżnicowane wzajemne położenie poszczególnych toków szynowych toru wynikające z ruchów górotworu w obrębie pracy kolejki, zębatka jest zespołem wielosegmentowym, a poszczególne segmenty mocowane są przegubowo i przesuwnie w płaszczyźnie pionowej do poprzecznych łącz toków szynowych kotwionych do spągu. Ponadto dla zapewnienia ciągłego sprzężenia koła palcowego z zębatką w obrębie sprzężenia koła palcowego z zębatką segmenty zębatki obejmuje półotwarta obejma, zwana podciągiem, związana z ciągnikiem dociągającą segment zębatki do koła palcowego toczącego się po zębatce tak, że zawsze zostaje zapewniona prawidłowa współpraca zębatki z kołem palcowym niezależnie od zmian ukształtowania toru w wyniku ruchów górotworu. Zespół górniczej kolejki spągowej przedstawiony jest na załączonym rysunku którego fig. 1przedstawia schemat biegu toru kolejki, fig. 2 samodzielny zespół napędowo-ciągnący w widoku z góry, fig. 3 samodzielny zespół napędowo-ciągnący w widoku z boku, fig. 4 fragment zębatki w widoku z boku, a fig. 5 poprzeczny przekrój złącza segmentów zębatek. Zespół górniczej kolejki spągowej według wynalazku tworzą znane kołowe transportowe zestawy 1sprzężane z wymiennym ciągnąco-napędowym zespołem 2, posadowione na ciągłym torze 3 biegnącym wzdłuż chodnika przy ścianowego i czoła wyrobiska ścianowego, którego poszczególne toki szynowe połączone są poprzecznymi podkładami 4 kotwionymi do spągu, a pomiędzy szynowymi tokami toru 3 od obrębu skrzyżowania i wzdłuż czoła wyrobiska ścianowego, mocowane są do podkładów 4 uchwyty 5 w których osadzone są wzdłużnie wychylnie i pionowo przesuwnie końce odcinków zębatych listew 6 o poprzecznym przekroju w kształcie litery T. Ciągnąco-napędowy zespół 2 stanowi rama z kołami na której osadzony jest co najmniej jeden elektryczny silnik 7 połączony poprzez sprzęgło 8 z przekładnią 9 a na poprzecznym w stosunku do osi toru wale osadzone jest palcowe koło 10 współpracujące z ciągiem zębatych listew 6. W obrębie koła 10 do ciągnąco-napędowego zespołu 2 mocowane są podchwyty 11 obejmujące główkę zębatej listwy 6 tak, że niezależnie od odkształcenia spągu lub wzajemnych ułożeń toków szynowych toru zawsze zapewnione jest sprzężenie pomiędzy listwami 6 a kołem 10. Alternatywnie listwy 6 są listwami drabinkowymi o poziomo usytuowanych sworzniach, a koło 10 jest kołem zębatym. Ze względu na ograniczoną sumaryczną wysokość zestawu ciągnąco-napędowego korzystnym jest pośrednie napędzanie palcowego koła 10 współpracującego z zębatymi listwami 6 poprzez pośrednie zębate koło 12 osadzone na wale przekładni. Na fig. 2 przedstawiono zestaw ciągnąco-napędowy z układem dwóch silników 7 i przekładni 8 napędzających pośrednie zębate koło 12 i kolejno palcowe koło 10 w przypadku transportu dużych ciężarów lub ruchu kolejki po wzniosie. Ze względu na specyficzność prac zbrojeniowych przodka ścianowego korzystnym jest wyposażenie układu napędowego w układ 13 radiowego sterowania pracą kolejki. Transport sposobem według wynalazku przebiega od miejsca załadunku w obręb skrzyżowania w zestawie z napędem linowym, a od obrębu skrzyżowania i wzdłuż zbrojonego wyrobiska w zestawie z napędem bezcięgnowym, zwłaszcza wzdłuż wyrobiska nachylonego poprzecznie.

5 Fig.5

6 Fig. 3 Fig. 4

7 Fig. 1 Fig. 2 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 2,00 zł.