WPZiB. Roczne sprawozdanie Rady dla Parlamentu Europejskiego dotyczące głównych aspektów i podstawowych wyborów w zakresie WPZiB

Transkrypt

1 RADA UNII EUROPEJSKIEJ SEKRETARIAT GENERALNY PL 2007 Roczne sprawozdanie Rady dla Parlamentu Europejskiego dotyczące głównych aspektów i podstawowych wyborów w zakresie WPZiB WPZiB

2 2007 Roczne sprawozdanie Rady dla Parlamentu Europejskiego dotyczące głównych aspektów i podstawowych wyborów w zakresie WPZiB WPZiB

3 Wiele dodatkowych informacji o Unii Europejskiej zamieszczono w Internecie. Dostęp do nich jest możliwy poprzez serwer Europa ( Dane dotyczące katalogowania znajdują się w końcowej części niniejszej publikacji. ISBN ISSN DOI /24151 Wspólnoty Europejskie, 2007 Kopiowanie jest dozwolone pod warunkiem, że podane zostanie źródło. Printed in Belgium

4 DOKUMENT RADY DOTYCZĄCY GŁÓWNYCH ASPEKTÓW I PODSTAWOWYCH WYBORÓW W ZAKRESIE WSPÓLNEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ I BEZPIECZEŃSTWA (WPZiB) PRZEDSTAWIONY PARLAMENTOWI EUROPEJSKIEMU W RAMACH ZASTOSOWANIA LIT. G (UST. 43) POROZUMIENIA MIĘDZYINSTYTUCJONALNEGO Z DNIA 17 MAJA 2006 R

5 Spis treści Wstęp 9 Uwagi wstępne 11 CZĘŚĆ I WPZiB i EPBiO PRIORYTETY WEDŁUG OBSZARÓW 14 GEOGRAFICZNYCH ROZDZIAŁ 1 BAŁKANY ZACHODNIE Zagadnienia horyzontalne Chorwacja Była Jugosłowiańska Republika Macedonii (FYROM) Bośnia i Hercegowina Serbia Kosowo Albania Czarnogóra 23 ROZDZIAŁ 2 EUROPA WSCHODNIA I AZJA ŚRODKOWA Zagadnienia horyzontalne Rosja Ukraina Białoruś Republika Mołdowy Południowy Kaukaz Azja Środkowa 30 ROZDZIAŁ 3 REGION MORZA ŚRÓDZIEMNEGO I TURCJA Zagadnienia horyzontalne UE Turcja 33 ROZDZIAŁ 4 BLISKI WSCHÓD / ZATOKA PERSKA Zagadnienia horyzontalne Proces pokojowy na Bliskim Wschodzie Liban Syria Izrael Iran Irak Rada Współpracy Arabskich Państw Zatoki Perskiej Jemen 41 ROZDZIAŁ 5 - AFRYKA Współpraca międzyregionalna Region Wielkich Jezior / Demokratyczna Republika Konga Sudan/Darfur 44 1 Na mocy Rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 1244 z 10 czerwca 1999 r. 5

6 4. Czad/Republika Środkowoafrykańska (EUFOR TCHAD/RCA) Somalia Republika Południowej Afryki Afryka Zachodnia / Gwinea Bissau Środki ograniczające wobec Republiki Wybrzeża Kości Słoniowej, Liberii, Somalii, Demokratycznej Republiki Konga i Zimbabwe 48 ROZDZIAŁ 6 STOSUNKI TRANSATLANTYCKIE UE USA UE Kanada 50 ROZDZIAŁ 7 - AZJA OCEANIA Podejście regionalne (Wytyczne dotyczące polityki w Azji 51 Wschodniej, ASEM, ASEAN, ARF) 2. Azja Północno-Wschodnia 52 - Chiny 52 - Japonia 53 - Półwysep Koreański Azja Południowo-Wschodnia 54 Birma / Związek Myanmar 4. Azja Południowa - Afganistan - Pakistan 56 - Indie 57 - Sytuacja w Nepalu, Sri Lance i Bangladeszu 57 ROZDZIAŁ 8 AMERYKA ŁACIŃSKA I KARAIBY Podejście regionalne Kuba Brazylia CZĘŚĆ II WPZiB i EPBiO PRIORYTETY HORYZONTALNE 61 ROZDZIAŁ 1 PRZECIWDZIAŁANIE TERRORYZMOWI Wprowadzanie w życie strategii antyterrorystycznej UE Grupa robocza ds. wprowadzania w życie wspólnego stanowiska /931/WPZiB w sprawie zastosowania szczególnych środków w celu zwalczania terroryzmu. 3. Pomoc dla państw trzecich i dialog polityczny z tymi państwami Współpraca UE ONZ 63 ROZDZIAŁ 2 NIEPROLIFERACJA / ROZBROJENIE / HANDEL BRONIĄ 1. Realizacja strategii przeciwko rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia 2. Działania UE w dziedzinie BSiL, broni konwencjonalnej i wywozu uzbrojenia

7 ROZDZIAŁ 3 WCZESNE OSTRZEGANIE I ZAPOBIEGANIE 72 KONFLIKTOM 1. Wczesne ostrzeganie Roczne sprawozdanie dotyczące zapobiegania konfliktom 73 ROZDZIAŁ 4 - PROPAGOWANIE PRAW CZŁOWIEKA Priorytety Działania UE w ramach Rady Praw Człowieka ONZ oraz Trzeciego Komitetu Zgromadzenia Ogólnego ONZ ROZDZIAŁ 5 BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE A ZMIANY 77 KLIMATU 1. Bezpieczeństwo energetyczne Zmiany klimatu a bezpieczeństwo 77 CZĘŚĆ III WPZiB i EPBiO PRIORYTETY INSTYTUCJONALNE 79 ROZDZIAŁ 1 WPZiB oraz EPBiO INSTRUMENTY I ASPEKTY 79 INSTYTUCJONALNE 1. Dialog z Parlamentem Europejskim Zarządzanie kryzysowe 80 - Aspekty cywilne 80 - Aspekty wojskowe Współpraca z organizacjami międzynarodowymi Działanie UE na forach międzynarodowych Instytucjonalizacja EPBiO: EDA, ISS, SATCEN i ESDC Specjalni przedstawiciele Unii Europejskiej Autonomiczne/dodatkowe środki ograniczające UE 95 ROZDZIAŁ 2 - FINANSOWANIE WPZiB/EPBiO Kontekst ogólny istotne zmiany w ramach prawnych i finansowych 96 stosunków zewnętrznych 2. Działania finansowane z linii budżetowej WPZiB w 2007 roku Działania planowane na rok ZAŁĄCZNIK I akty prawne WPZiB 2007 r. ZAŁĄCZNIK II wystąpienia Specjalnych Przedstawicieli UE w Parlamencie Europejskim w roku

8

9 WSTĘP Porozumienie międzyinstytucjonalne (IIA) z dnia 17 maja 2006 r. stanowi, że każdego roku prezydencja Rady konsultuje się z Parlamentem Europejskim w sprawie dokumentu perspektywicznego Rady, który zostanie przekazany do dnia 15 czerwca dla danego roku, określającego główne aspekty i podstawowe wybory w zakresie WPZiB, łącznie ze skutkami finansowymi dla budżetu ogólnego Unii Europejskiej oraz oceną środków wprowadzonych w roku n-1. Pierwsze takie sprawozdanie Rada przyjęła 30 marca 1998 r. 2 i od tej pory sporządza je co roku. Każdego roku Parlament Europejski przyjmuje rezolucję w sprawie ostatniego sprawozdania rocznego, zawierającą ogólne uwagi i konkretne zalecenia związane z treścią tego sprawozdania 3. Niniejsze sprawozdanie dotyczy roku 2007, a także odnosi się do perspektyw związanych z przyszłymi działaniami, zgodnie z praktyką stosowaną od przedłożenia sprawozdania z roku W sprawozdaniu z roku 2007 zastosowano następujące kryteria: jego zakres ograniczono do opisu działań w ramach WPZiB, np. wspólnych stanowisk, wspólnych działań czy decyzji wykonawczych. Jeśli jest to właściwe i niezbędne do przedstawienia wyczerpującej oceny tych działań stosuje się odniesienie do działań nieobjętych przepisami tytułu V TUE. Jest ono uzupełnieniem rozdziału o stosunkach zewnętrznych rocznego sprawozdania o postępach dokonanych przez Unię Europejską, składanego Parlamentowi w wyniku zastosowania art. 4 TUE; zatem szeroko pojęte priorytety stosunków zewnętrznych Unii, wyrażone na przykład w konkluzjach Rady Europejskiej, ujęte są w sprawozdaniu sporządzanym na podstawie art. 4. Podsumowujące wykazy instrumentów WPZiB (takie jak wykazy deklaracji, démarche oraz spotkania w ramach dialogu politycznego) są publikowane w oddzielnym dokumencie. Informacje dotyczące roku 2007 są przedstawione w dokumencie 6084/ /98 PESC 66 PE 23. Rezolucja PE w związku ze sprawozdaniem Rady w sprawie WPZiB z 2005 roku została przyjęta 23 maja 2007 r. i zawarta jest w dok. P6_TA(2007)

10 Na stronie internetowej Rady ( dostępne są następujące pozycje dotyczące kwestii związanych z WPZiB: wykaz aktów prawnych dotyczących WPZiB, deklaracje, informacje o specjalnych przedstawicielach UE (SPUE), kalendarz działań podejmowanych w ramach WPZiB, w tym spotkania w ramach dialogu politycznego z krajami trzecimi, jak również podstawowe dokumenty dotyczące struktur wojskowych UE. Oceny skutków finansowych związane ze wspólnymi działaniami w ramach WPZiB, które zazwyczaj są załączane do not do punktów I/A dla Komitetu Stałych Przedstawicieli/Rady, Sekretariat Rady systematycznie przekazuje Parlamentowi Europejskiemu. Do dokumentów, o których mowa, możliwy jest dostęp przez rejestr publiczny dokumentów Rady znajdujący się na stronie internetowej Rady, niezwłocznie po przyjęciu danego wspólnego działania przez Radę. Należy również zwrócić uwagę na stronę internetową Komisji dotyczącą finansowania WPZiB ( 4 oraz środków ograniczających WPZiB, która przedstawia m.in. przegląd obowiązujących środków ograniczających oraz scalony wykaz osób i przedsiębiorstw podlegających sankcjom finansowym ( 4 W pierwszej sekcji strony internetowej położono nacisk na ramy instytucjonalne i budżetową procedurę finansowania wspólnych działań, przyjętych przez Radę w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. W sekcji tej wyjaśniono, w jaki sposób udział Komisji różni się od finansowania i realizacji programów WE. Druga sekcja odnosi się do niektórych kwestii związanych z budżetem WPZiB. Trzecia i zarazem największa sekcja przedstawia przegląd obecnych wspólnych działań finansowanych z budżetu WPZiB; sekcja ta jest regularnie uaktualniana. Strona internetowa służy spełnieniu wymogu Parlamentu Europejskiego odnośnie przejrzystości w dziedzinie WPZiB. 10

11 UWAGI WSTĘPNE Rok 2007 rozpoczął się przystąpieniem nowych państw członkowskich do Unii Europejskiej, po czym nastąpiły obchody pięćdziesiątej rocznicy podpisania traktatów rzymskich, zakończył się zaś podpisaniem traktatu lizbońskiego. Był to kolejny przełomowy rok dla UE i jej WPZiB. UE nadal dynamicznie angażowała się w politykę zagraniczną i bezpieczeństwa, w tym przez odgrywanie aktywnej roli w zarządzaniu kryzysowym i zapobieganiu konfliktom, przydając wartości, spójności i skuteczności wielostronnym wysiłkom propagującym stabilność, bezpieczeństwo i pokój na świecie. Europejska strategia bezpieczeństwa nadal była głównym źródłem wytycznych dla dalszego rozwoju i wdrażania WPZiB. W grudniu 2007 roku Rada Europejska zwróciła się do Sekretarza Generalnego/Wysokiego Przedstawiciela (SG/WP), aby wspólnie z Komisją i w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi, przeprowadził analizę realizacji tej strategii z myślą o zaproponowaniu elementów, które udoskonalą i w stosownych przypadkach uzupełnią tę strategię, w celu przyjęcia ich przez Radę Europejską w grudniu 2008 roku. W 2007 roku na trzech kontynentach działało dziewięć różnych misji w zakresie EPBiO, zapewniając niezbędne elementy pokoju, stabilności i bezpieczeństwa: od Demokratycznej Republiki Konga po terytoria palestyńskie oraz Bośnię i Hercegowinę. Zaangażowanie UE na Bałkanach Zachodnich, Południowym Kaukazie, Bliskim Wschodzie, w Sudanie i Afganistanie było dowodem gotowości UE do wspierania rozwiązywania konfliktów i zapobiegania im w skali światowej. UE nadal dążyła do osiągnięcia swoich celów przez skuteczny multilateralizm, ściśle współpracując z różnymi organizacjami wielostronnymi, głównie z ONZ, NATO, OBWE, Radą Europy, Międzynarodowym Trybunałem Karnym i innymi. Wzmocniła również współpracę z różnymi organizacjami regionalnymi, szczególnie z Unią Afrykańską, ale również z ASEAN-em, Ligą Państw Arabskich, Organizacją Konferencji Islamskiej, Radą Współpracy Arabskich Państw Zatoki Perskiej, ECOWAS-em, Organizacją Państw Amerykańskich, MERCOSUR-em, jak również wieloma innymi partnerami i podmiotami niepaństwowymi. Współpraca UE z jej partnerami uległa dalszemu wzmocnieniu w 2007 roku. Współpraca UE USA obejmowała pełen zakres zagadnień międzynarodowych, od Bliskiego Wschodu, Afryki i Bałkanów Zachodnich, w tym Kosowa, po nieproliferację i zwalczanie terroryzmu, potwierdzając fakt, że partnerstwo transatlantyckie nadal jest niezbędne. UE kontynuowała również ścisłą współpracę ze swoimi innymi kluczowymi partnerami strategicznymi: Kanadą, Indiami, Japonią, Chinami i Rosją. Dalszemu wzmocnieniu uległy jej związki z krajami sąsiadującymi z nią na wschodzie i południu. Wspólna strategia UE/Afryka i strategia UE wobec Azji Środkowej obie przyjęte w 2007 roku już teraz przyczyniły się do dalszego uspójnienia i eksponowania inicjatyw i programów UE w tych regionach. Wspólna strategia UE Afryka, jak również jej plan działania, przyjęta w Lizbonie w grudniu 2007 roku na szczycie UE Afryka, określiła nowe podejście do związku politycznego równorzędnych partnerów oraz ukazała sposoby na wspólne sprostanie globalnym wyzwaniom wywierającym wpływ na oba kontynenty. Wzmocnienie przez UE afrykańskich zdolności w zakresie utrzymywania pokoju przyczyniło się do stworzenia kontynentalnych ram afrykańskiego pokoju i bezpieczeństwa, w tym do powołania afrykańskich sił szybkiego reagowania. 11

12 Po przyjęciu rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1778 UE postanowiła podjąć działania polegające na dalszym planowaniu pomostowej operacji wojskowej w ramach EPBiO we wschodnim Czadzie i północnowschodniej części Republiki Środkowoafrykańskiej (EUFOR Tchad/RCA 5 ). Ta neutralna, wielonarodowa i niezależna operacja będzie prowadzona w pełnej koordynacji z działaniami ONZ i w konsultacji z partnerami z Afryki. Rozmieszczenie sił zostało przychylnie przyjęte przez rządy Czadu i Republiki Środkowoafrykańskiej. W następstwie przeprowadzenia w Gwinei Bissau wstępnej wspólnej misji Rady i Komisji mającej za zadanie gromadzenie informacji (maj 2007 rok), rozważono opcję uruchomienia misji doradczej i pomocowej prowadzonej w ramach EPBiO, wspierającej krajową reformę sektora bezpieczeństwa. Zgodnie z obecnym planowaniem misja powinna zostać rozmieszczona w pierwszej połowie 2008 roku 6. W 2007 roku UE kontynuowała przygotowania do misji cywilnej w ramach EPBiO w zakresie praworządności w Kosowie. Rada zmieniła mandat zespołu UE ds. planowania dla Kosowa i przedłużyła go do 14 czerwca 2008 r. 7 Od przyjęcia przez Radę koncepcji zarządzania kryzysowego dla misji EPBiO w Kosowie w 2006 roku dokonano postępów w planowaniu dzięki opracowaniu projektu koncepcji operacji dla dotychczas największej cywilnej misji UE w ramach EPBiO. Misja EULEX KOSOWO rozpoczęła działalność 15 lutego 2008 r. W 2007 roku w ogólnym zarysie nadal dokonywano postępów w koordynacji cywilno-wojskowej zarządzania kryzysowego UE. Rozpoczęto prace nad przeglądem do 2008 roku koncepcji wojskowych sił szybkiego reagowania UE, biorąc pod uwagę zakres ambicji UE przedstawiony w celu podstawowym Uwzględni on odpowiednio koncepcję grupy bojowej, która realizowana jest od 1 stycznia 2007 r. przez utrzymywanie w każdym półroczu dwóch grup bojowych w stałej gotowości, jak również trwające prace nad koncepcjami szybkiego reagowania w wymiarze morskim i w wymiarze powietrznym, uzgodnionymi w roku Sprawozdanie końcowe na temat cywilnego celu podstawowego 2008, wybiegającego w przyszłość cywilnego celu podstawowego 2010 oraz procesy planowania cywilnych zdolności w ramach EPBiO zostały przyjęte przez ministrów UE podczas konferencji poświęconej poprawie zdolności cywilnych 19 listopada 2007 r. W 2007 roku UE nadal wypełniała swoje zobowiązania stawiając czoła globalnym wyzwaniom związanymi z bezpieczeństwem. Wzmocniony wkład UE w nierozprzestrzenianie broni masowego rażenia, zwalczanie terroryzmu i radykalizacji postaw oraz werbunku terrorystów, poprawa na całym świecie sytuacji w dziedzinie praw człowieka i dobrych rządów, przeciwdziałanie nielegalnej migracji i handlowi ludźmi, jak również ograniczanie przestępczości zorganizowanej wszystkie powyższe działania w sposób oczywisty służą interesom UE i jej obywateli Wspólne działanie 2007/677/WPZiB z dnia 15 października 2007 r. Wspólne działanie 2008/112/WPZiB z dnia 12 lutego 2008 r. Wspólne działanie 2008/228/WPZiB z dnia 17 marca 2008 r. 12

13 W kontekście WPZiB nadal będzie wzrastać znaczenie bezpieczeństwa energetycznego, zmiany klimatu i kwestii wyczerpania zasobów. UE nadal będzie zajmować się kwestiami związanymi ze sprawowaniem rządów, stabilnością i dobrosąsiedzkimi stosunkami państw bogatych w zasoby energetyczne wywierającymi wpływ na bezpieczeństwo energetyczne; UE stawi również czoła wyzwaniom związanym z użytkowaniem na coraz większą skalę nietradycyjnych źródeł energii, w tym biopaliw, oraz energii jądrowej. Wspólne sprawozdanie SG/WP i Komisji, opisujące wpływ zmiany klimatu będący nowym wyzwaniem dla bezpieczeństwa międzynarodowego, oczekiwane jest wiosną 2008 roku. UE wspiera zasady Sojuszu cywilizacji i wyraża uznanie dla wysiłków podejmowanych przez Wysokiego Przedstawiciela ONZ, Jorge'a Sampaia, zmierzające do realizacji planu wykonawczego w następstwie zaleceń zawartych w sprawozdaniu grupy wysokiego szczebla Sojuszu cywilizacji. Lepszy dialog międzykulturowy i większe zrozumienie również pozostaną kluczowym priorytetem UE w roku 2008 ogłoszonym Europejskim Rokiem Dialogu Międzykulturowego. Wczesne ostrzeganie i następujące po nim wczesne działanie stanowią trzon zapobiegania konfliktom przez UE. W 2007 roku UE wzmocniła swoje podejście do zapobiegania konfliktom obejmujące wszystkie filary dzięki: - koncentrowaniu się na powiązaniach między bezpieczeństwem a rozwojem oraz na sytuacji w państwach niestabilnych; - ulepszeniu powiązania między wczesnym ostrzeganiem a wczesnym działaniem; - wzmocnieniu budowy zdolności w państwach członkowskich; - wzmocnieniu współpracy z partnerami międzynarodowymi, w tym z podmiotami niepaństwowymi; - korzystaniu przez Komisję z instrumentu stabilności, aby wesprzeć realizację celów w ramach WPZiB. UE, aby większym stopniu wzmocnić swój wkład w pokój, stabilność, bezpieczeństwo i dobrobyt coraz bardziej zglobalizowanego i złożonego świata, musi dołożyć dalszych wysiłków propagujących całościowe podejście do kultury zapobiegania konfliktom w roku Jeśli UE ma wypełnić swoje zobowiązania międzynarodowe i pozostać przy ambitnych, efektywnych i skutecznych celach, powinna w ramach WPZiB podejmować działania, u których podstaw leży dobra współpraca między instytucjami UE a jej państwami członkowskimi. 13

14 CZĘŚĆ I WPZiB i EPBiO PRIORYTETY WEDŁUG OBSZARÓW GEOGRAFICZNYCH ROZDZIAŁ 1 BAŁKANY ZACHODNIE 1. Zagadnienia horyzontalne 1. W 2007 roku UE nadal umacniała proces stabilizacji i stowarzyszenia (SAP) oraz agendę z Salonik z 2003 roku, potwierdzając tym samym istnienie europejskiej perspektywy dla państw Bałkanów Zachodnich 8. W grudniu 2007 roku Rada Europejska potwierdziła, że przyszłość Bałkanów Zachodnich leży w Unii Europejskiej. 2. W dniu 12 lutego 2007 r. na forum UE Bałkany Zachodnie na szczeblu ministrów spraw zagranicznych potwierdzono perspektywę europejską regionu i dokonano oceny stosunków UE z państwami Bałkanów Zachodnich w następstwie komunikatu Komisji z 2006 roku Bałkany Zachodnie na drodze do UE: umacnianie stabilności i poprawa dobrobytu. W dniach 4 5 października 2007 r. ministrowie spraw wewnętrznych i sprawiedliwości UE i Bałkanów Zachodnich spotkali się w miejscowości Brdo w Słowenii, aby omówić kwestie będące przedmiotem wspólnego zainteresowania, takie jak współpraca sądowa, zintegrowane zarządzanie granicami i przestępczość transgraniczna. 3. Ministrowie z Bałkanów Zachodnich podpisali 18 września 2007 r. w Brukseli umowy o ułatwieniach wizowych i readmisji 9, które stanowią istotny krok w propagowaniu kontaktów międzyludzkich. Szczegółowa realizacja tych umów, które Rada zawarła pod koniec listopada w imieniu Wspólnoty Europejskiej, stanowi istotny element i powinna zostać uwzględniona w trakcie dialogu na temat stopniowej liberalizacji przepisów wizowych. 4. W grudniu Rada z zadowoleniem przyjęła zawarcie umów o ułatwieniach wizowych i readmisji między Unią Europejską a czterema krajami Bałkanów Zachodnich (Byłą Jugosłowiańską Republiką Macedonii (FYROM), Serbią, Czarnogórą, Bośnią i Hercegowiną), jak również umowę o ułatwieniach wizowych z Albanią. Jeśli chodzi o ułatwienia wizowe, Rada wezwała Komisję do dalszego rozważenia możliwości propagowania kontaktów międzyludzkich. Rada wyraziła również gotowość, aby przedyskutować te kwestie w pierwszej połowie 2008 roku na podstawie komunikatu Komisji i wkładów państw członkowskich. 5. Proces reform w krajach Bałkanów Zachodnich pozwolił na podpisanie 15 października 2007 r. układu o stabilizacji i stowarzyszeniu (SAA) z Czarnogórą. Czarnogóra stała się zatem czwartym krajem po Chorwacji, Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii (FYROM) i Albanii które podpisało taką umowę z UE. Ponadto parafowano układy o stabilizacji i stowarzyszeniu (SAA) 7 listopada z Serbią i 4 grudnia 2007 r. z Bośnią i Hercegowiną; w 2008 roku oczekiwane są dalsze postępy związane z ich zawarciem, o ile zostaną spełnione konieczne warunki. 8 9 Albania, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Była Jugosłowiańska Republika Macedonii, Kosowo w rozumieniu rezolucji RB ONZ nr 1244, Czarnogóra, Serbia. Umowy te weszły w życie 1 stycznia 2008 r. oprócz umowy o readmisji z Albanią, która obowiązuje od 1 maja 2006 r. 14

15 6. W swoim pakiecie rozszerzenia przedstawionym 6 listopada 2007 r. Komisja przypomniała ogólne pozytywne osiągnięcia ostatnich lat, zauważyła jednak nierównomierne postępy w roku Komisja przypomniała również o pozostałych wyzwaniach. Rada UE stwierdziła 10 grudnia 2007 r., że obecnie należy opierać się na tych osiągnięciach, tak aby proces stabilizacji i stowarzyszenia stał się nieodwracalny. Rada, zgodnie ze strategią rozszerzenia uzgodnioną przez Radę Europejską w grudniu 2006 roku, pozytywnie odniosła się do komunikatu Komisji dotyczącego strategii rozszerzenia i najważniejszych wyzwań w latach oraz odnotowała analizę i zalecenia w niej zawarte. Stwierdziła ona, że wyzwania, jakie stoją przed krajami tego regionu, wymagają większego nacisku na kluczowe reformy związane z budowaniem struktur państwa, praworządnością, pojednaniem, reformą administracji i sądownictwa oraz walką z korupcją i przestępczością zorganizowaną. Zdecydowane sukcesy w tych kwestiach, wraz z trwałym rozwojem gospodarczym i społecznym, umożliwią tym krajom regionu dokonywanie postępów. 7. Rada przypomniała znaczenie współpracy regionalnej i stosunków dobrosąsiedzkich oraz potrzeby znalezienia wzajemnie akceptowalnych przez państwa sąsiadujące rozwiązań nierozstrzygniętych kwestii. 8. W dniu 22 stycznia 2007 r. Rada przyjęła partnerstwo europejskie z Czarnogórą. W dniu 20 grudnia 2007 r. zostały uzgodnione teksty partnerstw europejskich z Albanią, Bośnią i Hercegowiną oraz Serbią, w tym z Kosowem, zgodnie z rezolucją nr 1244 RB ONZ, jak również partnerstwo dla członkostwa z Byłą Jugosłowiańską Republiką Macedonii (FYROM). Partnerstwa te określają priorytety krótko- i średnioterminowe krajów Bałkanów Zachodnich. 9. Jeżeli chodzi o pakt stabilizacji dla Europy Południowo-Wschodniej, Rada odnowiła mandat koordynatora paktu stabilizacji na kolejny rok. Do tego czasu powyższy pakt zostanie zakończony i zastąpiony przez Radę Współpracy Regionalnej (RCC) 10, zwiększając przez to regionalny zakres odpowiedzialności, jednak będzie kontynuował liczne inicjatywy i siły zadaniowe paktu stabilności. 10. W fazie przejściowej dokonano wiele postępów, w tym przyjęto regulamin wewnętrzny i przygotowano protokół ustaleń. Na posiedzeniu regionalnym 11 maja 2007 r. w Zagrzebiu zatwierdzono nową Radę i mianowano jej Sekretarza Generalnego, którym został Hido Bišćević. Sekretariat RCC będzie miał siedzibę w Sarajewie i małe biuro łącznikowe w Brukseli. 11. Jedną z najbardziej widocznych inicjatyw podjętych w ramach paktu stabilności jest Środkowoeuropejska umowa o wolnym handlu (CEFTA), która została podpisana w Bukareszcie 19 grudnia 2006 r. i weszła w życie 23 sierpnia 2007 r. Umowa oznacza wielki postęp we współpracy regionalnej i pojednaniu regionalnym i może umocnić wzajemne więzi gospodarcze. 10 Kierownictwo Rady Współpracy Regionalnej zebrało się dwukrotnie w 2007 roku. Pierwsze pełne posiedzenie RCC wraz z inauguracją posiedzenia regionalnego odbędzie się 27 lutego 2008 r. w Sofii. 15

16 12. W 2007 roku UE nadal wspierała prace Międzynarodowego Trybunału Karnego dla byłej Jugosławii (MTKJ), który zajmował się naruszeniami praw człowieka w przeszłości. Rada przedłużyła stosowanie środków ograniczających wspierających skuteczną realizację mandatu MTKJ (środki te mają na celu zamrożenie majątku postawionych w stan oskarżenia osób ukrywających się oraz zakaz podróżowania osób pomagających skazanym przez MTKJ uniknięcia wymiaru sprawiedliwości). Warunki współpracy z MTKJ pozostały kluczowym elementem polityki UE wobec krajów w regionie. 13. W 2007 roku zamknięto różne biura misji obserwacyjnej UE (EUMM) w państwach Bałkanów Zachodnich w następstwie decyzji Rady w sprawie zakończenia działalności EUMM do końca 2007 roku. Chorwacja 14. UE wyraziła uznanie dla Chorwacji za dokonywane nadal ogólne postępy, dzięki którym kraj ten mógł przejść do bardziej wymagającego etapu, oraz zauważyła, że negocjacje o przystąpieniu zmierzają we właściwym kierunku. UE nadal podkreślała w kontaktach z Chorwacją, że postępy w negocjacjach o przystąpieniu będą uzależnione od spełnienia warunków w tym punktów odniesienia dla otwarcia i zamykania rozdziałów negocjacyjnych zobowiązań w ramach układu o stabilizacji i stowarzyszeniu, jak również od wprowadzenia w życie partnerstwa dla członkostwa. Należy poświęcić większą uwagę dalszemu skutecznemu transponowaniu i wprowadzaniu w życie dorobku prawnego Wspólnot, aby w odpowiednim terminie sprostać zobowiązaniom wynikającym z członkostwa, zwłaszcza w dziedzinie reform sądowniczych i administracyjnych, walki z korupcją, praw mniejszości i powrotu uchodźców. Należy kontynuować pełną współpracę z Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla byłej Jugosławii (MTKJ), jak również dalszą poprawę wnoszenia oskarżeń i postępowania sądowego dotyczących zbrodni wojennych w samej Chorwacji. 15. Ponadto Chorwacja powinna także dalej działać na rzecz stosunków dobrosąsiedzkich, w tym na rzecz wypracowania z sąsiednimi krajami satysfakcjonujących rozwiązań nierozstrzygniętych kwestii dwustronnych, w szczególności dotyczących sporów granicznych. W związku z powyższym w grudniu 2007 roku Rada wezwała także Chorwację, aby w pełni przestrzegała porozumienie z 4 czerwca 2004 r. w sprawie strefy ochronnej dotyczącej ekologii i rybołówstwa, o której mowa w konkluzjach Rady Europejskiej z czerwca 2004 roku i w ramach negocjacyjnych, oraz do niestosowania wobec państw członkowskich UE żadnego z aspektów strefy do czasu osiągnięcia porozumienia zgodnego z duchem UE 11. Była Jugosłowiańska Republika Macedonii (FYROM) 16. Rada przedłużyła w lutym mandat Erwana Fouéré jako specjalnego przedstawiciela Unii Europejskiej (SPUE) w Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii (FYROM) do 29 lutego 2008 r. 12 Od 1 listopada 2005 r. Erwan Fouéré sprawuje jednocześnie funkcję SPUE i przewodniczącego delegacji Komisji Dnia 25 lipca 2007 r. na podstawie sprawozdania Komisji Spraw Zagranicznych Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie sprawozdania okresowego z 2006 roku dotyczącego Chorwacji. Wspólne działanie 2007/109/WPZiB, Dz.U. L 46 z , s

17 17. W roku 2007 SPUE działał głównie w zakresie doradztwa i ułatwiania procesu politycznego. SPUE Erwan Fouéré kontynuował także wsparcie dla wprowadzania w życie umowy ramowej z Ochrydy, przyczyniając się w ten sposób do ogólnej stabilności politycznej i dialogu międzyetnicznego. Rada przedłużyła również środki wymierzone w ekstremistów w Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii (FYROM), utrudniających wprowadzanie w życie umowy ramowej z Ochrydy. 18. Główne wyzwania dla SPUE w roku 2008 określone na podstawie jego prac w roku 2007 będą polegać na wspieraniu Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii w intensyfikowaniu wysiłków zmierzających do integracji z UE oraz na oferowaniu doradztwa i ułatwianiu procesu politycznego. Podczas gdy poprawił się dialog między premierem a prezydentem, SPUE będzie nadal wspierał konstruktywny dialog partii politycznych, aby pogłębiać zarówno przyjmowanie, jak i wykonywanie odpowiedniego prawodawstwa UE. SPUE będzie również propagował całkowite i skuteczne wprowadzenie w życie umowy ramowej z Ochrydy. Będzie on także nadal zapewniał pełną synchronizację działań prowadzonych w kraju przez SPUE i WE Na posiedzeniu 10 grudnia 2007 r. Rada ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych zachęciła wszystkie partie polityczne do pogłębienia dialogu politycznego i współpracy politycznej, dotyczących między innymi stosunków międzyetnicznych, tak by umożliwić postępy w procesie akcesyjnym. Zaapelowała o przyspieszenie tempa reform w kluczowych obszarach, takich jak reforma sądownictwa i administracji publicznej, wprowadzenie w życie reformy policji oraz walka z korupcją, jak również w rozwiązywaniu problemu bezrobocia i poprawie ogólnych warunków prowadzenia działalności gospodarczej. Rada zauważyła jednak, że wciąż nie znaleziono rozwiązania kwestii nazwy. Wezwała rząd do ponownego podjęcia konstruktywnych starań, by wraz z Grecją znaleźć pod auspicjami ONZ kompromisowe rozwiązanie tego problemu, możliwe do zaakceptowania dla obu stron, które pozytywnie wpłynie na współpracę regionalną i stosunki dobrosąsiedzkie. Bośnia i Hercegowina SPUE w Bośni i Hercegowinie 20. Rada przedłużyła mandat Christiana Schwarza-Schillinga jako Specjalnego Przedstawiciela UE w Bośni i Hercegowinie (BiH) do 30 czerwca 2007 r W ramach swoich obowiązków SPUE zgodnie z art. 2 i 3 wspólnego działania 2007/87/WPZiB nadal propagował wprowadzenie w życie Ogólnej umowy ramowej na rzecz pokoju w Bośni i Hercegowinie (BiH) oraz priorytetów w ramach procesu stabilizacji i stowarzyszenia, aby powstała stabilna, trwała, pokojowa i wieloetniczna Bośnia i Hercegowina, współpracująca z sąsiadami w sposób pokojowy i nieodwracalnie dążąca do członkostwa w UE. SPUE nadal koordynował obecność UE w Bośni i Hercegowinie oraz dbał o jej spójność, aby zapewnić polityczny nadzór nad Misją Policyjną Unii Europejskiej (EUPM), zgodnie ze swoją rolą odgrywaną w strukturze dowodzenia, oraz aby zapewnić dowódcy sił UE doradztwo w zakresie polityki lokalnej Dnia 12 września 2007 r. na podstawie sprawozdania Komisji Spraw Zagranicznych Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie sprawozdania okresowego z 2006 roku dotyczącego Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii. Wspólne działanie 2007/87/WPZiB z dnia 7 lutego 2007 r. 17

18 22. W dniu 18 lipca 2007 r. Rada mianowała Miroslava Lajčáka nowym SPUE w Bośni i Hercegowinie 15. W dniu 19 listopada 2007 r. Rada zmieniła mandat SPUE w Bośni i Hercegowinie, aby dostosować się do nowych zaleceń mających na celu osiągnięcie optymalnej koordynacji UE w terenie (zwłaszcza w strukturze dowodzenia i kontroli) 16. EUFOR Althea 23. Pomimo trudnego środowiska politycznego sytuacja w zakresie bezpieczeństwa w Bośni i Hercegowinie nadal była stabilna. Przyczyniła się do tego operacja ALTHEA, dzięki zapewnieniu gwarancji i stabilności w reagowaniu na wyzwania związane z bezpieczeństwem w całej Bośni i Hercegowinie. Rada dokonała przeglądu operacji 10 grudnia 2007 r. i podkreśliła, że UE nadal jest aktywnie zaangażowana w Bośni i Hercegowinie, w tym za pośrednictwem operacji ALTHEA. Rada zgodziła się również, że w ramach ogólnego zaangażowania UE w BiH, nadal zostanie zapewniona tak długo, jak będzie to konieczne obecność wojskowa pod dowództwem UE. Misja policyjna Unii Europejskiej (EUPM) 24. Misja działała ze zmienionym mandatem do 31 grudnia 2007 r. 17, położono w niej nacisk na wsparcie operacyjne walki z przestępczością zorganizowaną prowadzonej przez organy krajowe, jak również na pomoc w reformie policji. Finansowa kwota odniesienia przewidziana na pokrycie wydatków związanych z wykonaniem mandatu wynosiła EUR. W 2007 roku wszystkie 27 państw członkowskich UE, wraz z sześcioma państwami spoza UE, które wniosły wkład w operację, uczestniczyło w misji zatrudniającej 414 członków personelu (166 członków międzynarodowego personelu policyjnego, 29 międzynarodowych ekspertów cywilnych i 219 członków personelu krajowego). 25. Misja EUPM wspierała proces restrukturyzacji policji w Bośni i Hercegowinie przez udział szefa misji w Radzie Sterującej Dyrekcji ds. Restrukturyzacji Policji (DIPR) w Bośni i Hercegowinie. Przyjęcie deklaracji z Mostaru i planu działania z Sarajewa w grudniu 2007 roku otworzyło drogę do wprowadzenia w życie w przyszłości reformy policji na szczeblu krajowym, przy czym restrukturyzacja służb policyjnych na szczeblu regionalnym i lokalnym nadal uzależniona jest od ogólnego porozumienia co do reform konstytucyjnych. 26. W ramach EUPM nadal stosowano metodę wspólnej lokalizacji, która została poddana przeglądowi i reorganizacji. Od 1 października 2006 r. EUPM odgrywa pierwszoplanową rolę w koordynacji policyjnych aspektów prowadzonej w ramach EPBiO walki z przestępczością zorganizowaną. Pomaga władzom lokalnym w planowaniu i prowadzeniu dochodzeń w sprawie przestępstw na dużą skalę i przestępczości zorganizowanej. Jednostka EUPM ds. Współpracy z Wymiarem Sprawiedliwości w Sprawach Karnych (CJIU) stwierdziła również braki w dziedzinie współpracy między policją a prokuraturą oraz podjęła w tym celu działania zaradcze; jednostka koncentruje się na wzmocnieniu tej współpracy, zarówno ogólnej, jak i w konkretnych przypadkach, aby przyczynić się do poprawy spójności systemu wymiaru sprawiedliwości w Bośni i Hercegowinie. 27. Mandat EUPM został przedłużony do 31 grudnia 2009 r. na dalszą misję trwającą dwa lata Decyzja Rady 2007/427/WPZiB z dnia 18 czerwca 2007 r. Wspólne działanie 2007/748/WPZiB z dnia 19 listopada 2007 r. Dz.U. L 307 z , s

19 Wzmocnione zaangażowanie UE w Bośni i Hercegowinie 28. W lutym 2007 roku dyrektorzy polityczni Komitetu Sterującego Rady Wdrażania Pokoju dokonali przeglądu planu zamknięcia Biura Wysokiego Przedstawiciela. Uwzględniając sytuację ogólną w Bośni i Hercegowinie i w regionie, Rada Wdrażania Pokoju postanowiła odłożyć podjęcie takiej decyzji o jeden rok (tj. do posiedzenia Rady Wdrażania Pokoju w lutym 2008 roku). Z tego powodu w stan gotowości postawiono następne komórki wzmacniające obecność UE w Bośni i Hercegowinie, w szczególności powiększone biuro SPUE; zostaną one przeanalizowane w świetle dalszych wydarzeń związanych z Biurem Wysokiego Przedstawiciela. Sytuacja polityczna i perspektywy na przyszłość 29. W październiku 2006 roku odbyły się wybory powszechne, jednak państwowy rząd został utworzony dopiero w lutym 2007 roku. W tym samym miesiącu orzeczenie Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie wniesionej w 1993 roku przez Bośnię i Hercegowinę przeciwko byłej Serbii i Czarnogórze zaczęło kształtować politykę krajową. W 2007 roku dało się zauważyć wyraźne spowolnienie we wprowadzaniu w życie harmonogramu reform, zaś atmosfera polityczna pogorszyła się, na co wpływ miały radykalne hasła nacjonalistyczne. 30. Po tym, gdy nie doszło do porozumienia co do reformy policji we wrześniu i po negatywnej reakcji lokalnej na środki uchwalone przez Wysokiego Przedstawiciela (środki z 19 października nakierowane na lepsze funkcjonowanie instytucji państwowych w Bośni i Hercegowinie) przywódcy sześciu największych partii zdołali przełamać poważny impas polityczny dzięki tzw. deklaracji z Mostaru (28 października), popartej planem działania z Sarajewa i porozumieniem z Laktasi (ze znaczną pomocą społeczności międzynarodowej). Komisja parafowała układu o stabilizacji i stowarzyszeniu 4 grudnia. Jednak aby podpisać układ o stabilizacji i stowarzyszeniu z UE należy dokonać znacznych postępów w spełnianiu czterech kluczowych warunków, tj. reformy policji, reformy publicznych usług nadawczych, reformy administracji publicznej oraz pełnej współpracy z Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla Byłej Jugosławii(MTKJ). 31. Zalecane są także postępy w zakresie reformy konstytucyjnej w celu stworzenia bardziej funkcjonalnych struktur państwowych, które będą lepiej dostosowane do standardów europejskich. Nadal jest to sprawa nadrzędna dla Bośni i Hercegowiny, zarówno z powodów politycznych, jak i funkcjonalnych. Serbia 32. Po przyjęciu nowej konstytucji w konsekwencji rozpadu unii państwowej Serbii i Czarnogóry 21 stycznia 2007 r. Serbia zorganizowała wybory powszechne. Wyniki wyborów wskazały, że znakomitą większość głosów zdobyły prounijne, zorientowane na reformy partie polityczne. Bezpośrednio po wyborach Rada wezwała do szybkiego utworzenia rządu zaangażowanego w skierowanie Serbii ku Europie i przygotowanego na sprostanie przyszłym wyzwaniom, w tym współpracy z MTKJ i statusowi Kosowa. Po wyborach trojka UE (prezydencja, SG/WP i komisarz ds. rozszerzenia, którym towarzyszyli przedstawiciele przyszłej prezydencji) zaangażowała się w serię posiedzeń, na których prowadzony był dialog polityczny z Serbią, zarówno na szczeblu ministrów, jak i dyrektorów politycznych. 19

20 33. W dniu 26 stycznia dyrektorzy polityczni trojki udali się do Belgradu, aby przygotować wizytę trojki ministerialnej w Belgradzie przewidzianą na 7 lutego. Trojka wezwała przywódców politycznych w Serbii do szybkiego utworzenia rządu oddanego sprawie reform i europejskiej przyszłości. W lutym Rada z zadowoleniem przyjęła również gotowość Komisji do ponownego podjęcia negocjacji układu o stabilizacji i stowarzyszeniu z nowym rządem w Belgradzie, pod warunkiem że wykaże on stanowcze zaangażowanie oraz podejmie konkretne i skuteczne działania na rzecz pełnej współpracy z MTKJ. Wiosną UE wciąż przesyłała Belgradowi słowa zachęty. Kiedy rząd w końcu utworzono 15 maja, natychmiast rozpoczął on konkretne działania ukierunkowane na współpracę z MTKJ. Dzięki temu Komisja mogła ponownie rozpocząć negocjacje z Serbią w sprawie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu. W konkluzjach z czerwca Rada z zadowoleniem przyjęła te fakty. Rada przypomniała, że tempo i zakończenie negocjacji w sprawie tekstu układu o stabilizacji i stowarzyszeniu zależeć będzie w szczególności od postępów Serbii w tworzeniu koniecznych ram legislacyjnych i zdolności administracyjnych służących wypełnieniu zobowiązań wynikających z układu, a także od pełnej współpracy z MTKJ. W listopadzie Komisja parafowała tekst układu o stabilizacji i stowarzyszeniu i zaproponowała, aby Rada go podpisała i zawarta pod warunkiem, że Serbia będzie w pełni współpracować z MTKJ. W grudnia 2007 roku Rada Europejska wyraziła pogląd, że dzięki wysokiemu potencjałowi administracyjnemu Serbia mogłaby przyspieszyć postępy na drodze do UE, w tym m.in. uzyskać po spełnieniu warunków status kandydata. W styczniu 2008 roku Rada (ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych) zaprosiła Serbię do podpisania tymczasowej umowy politycznej o współpracy, co było oczywistym gestem zaangażowania UE w perspektywę przystąpienia Serbii do Unii Europejskiej. Postanowiła również powołać grupę zadaniową, aby zanalizować sposoby osiągnięcia szybkich postępów w zbliżeniu Serbii do UE Rada nadal wspiera realizację mandatu MTKJ w swoich dwóch wspólnych stanowiskach w sprawie wykazu osób objętych zakazem wydawania wiz i zamrożenia aktywów osób wspierających osoby ukrywające się, które przebywają na wolności. 35. W 2007 roku Rada dokonywała również wkładu w mediacje w sprawie wynegocjowanego porozumienia między Belgradem a Prisztiną w związku ze statusem Kosowa, w szczególności jako członek trojki UE USA Rosja. Kosowo W 2007 roku Rada nadal pracowała nad wzmocnieniem roli UE w Kosowie W lutym Rada ponownie wyraziła pełne poparcie dla specjalnego wysłannika ONZ Marttiego Ahtisaariego i podejmowanych przez niego wysiłków. Stwierdziła, że propozycje przedstawione przez niego obu stronom zawierały kompleksowe rozwiązania opracowane w celu wspierania w Kosowie wieloetnicznego, demokratycznego społeczeństwa opartego na praworządności Dnia 25 października 2007 r., na podstawie sprawozdania Komisji Spraw Zagranicznych, Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie stosunków UE i Serbii. Na mocy rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 1244 z 10 czerwca 1999 r. W dniu 29 marca 2007 r. na podstawie sprawozdania Komisji Spraw Zagranicznych Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie przyszłości Kosowa i roli UE. 20

21 Rada z zadowoleniem przyjęła zamiar Marttiego Ahtisaariego polegający na zaangażowaniu stron przez pewien okres w intensywne konsultacje i zdecydowanie zachęciła Belgrad i Prisztinę do aktywnego i konstruktywnego uczestnictwa. Rada powtórzyła również, że UE gotowa jest odegrać znaczącą rolę we wprowadzaniu w życie porozumienia w kwestii statusu Kosowa i postanowiła zintensyfikować przygotowania do przyszłej obecności w Kosowie UE, jak również innych podmiotów międzynarodowych. 38. Dnia 27 marca Rada przyjęła wspólne działanie 2007/203/WPZiB przedłużające mandat zespołu przygotowawczego MMC/SPUE do 31 lipca 2007 r. 39. Dnia 14 maja Rada przyjęła wspólne działanie 2007/334/WPZiB zmieniające i przedłużające mandat zespołu UE ds. planowania na potrzeby ewentualnej operacji UE zarządzania kryzysowego w zakresie praworządności i w ewentualnych innych dziedzinach w Kosowie, które może określić Rada w kontekście procesu ustalania przyszłego statusu. Mandat został zasadniczo przedłużony do 1 września, zostanie on poddany przeglądowi przez Radę 15 lipca. 40. W czerwcu Rada potwierdziła swoje poparcie dla specjalnego wysłannika ONZ, Marttiego Ahtisaariego, i powtórzyła, że jej zdaniem kompleksowa propozycja przedłożona Radzie Bezpieczeństwa przez Sekretarza Generalnego ONZ w dniu 26 marca stanowiła podstawę porozumienia w kwestii Kosowa w drodze nowej rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych. Rada podkreśliła również konieczność szybkiego znalezienia rozwiązania kwestii Kosowa i ponownie potwierdziła przekonanie, że rozwiązanie nieuregulowanego statusu Kosowa było kwestią sui generis i nie stworzyło żadnego precedensu. 41. W dniu 16 lipca Rada przyjęła decyzję 2007/517/ WPZiB zmieniającą i przedłużającą wspólne działanie w sprawie utworzenia zespołu przygotowawczego MMC/SPUE. Nazwa zespołu została zmieniona na zespół przygotowawczy MBC/SPUE. 42. Mandat zespołu przygotowawczego został zmieniony, aby objąć współpracę z władzami Kosowa, misją UNMIK i innymi kluczowymi partnerami międzynarodowymi w trakcie planowania oddania władzy przez UNMIK i w przygotowaniach do wprowadzenia w życie porozumienia dotyczącego statusu. Mandat zespołu przygotowawczego został przedłużony do 30 listopada lub do trzydziestu dni po przyjęciou nowej rezolucji RB ONZ zastępującej rezolucję RB ONZ nr 1244, o ile taka rezolucja zostałaby przyjęta przed 1 listopada. 43. W dniu 17 lipca Rada przyjęła wspólne działanie 2007/520/WPZiB zmieniające i przedłużające wspólne działanie dotyczące utworzenia ZPUE. Rada przedłużyła mandat ZPUE do 30 listopada i zatwierdziła dalszą rekrutację i szkolenie personelu w zależności od potrzeb. 44. We wrześniu Rada na nieformalnym posiedzeniu (Gymnich) udzieliła mandatu urzędnikom, aby przygotowali się do sytuacji, w której Serbowie i Kosowarzy nie osiągną uzgodnionego porozumienia. Rada z zadowoleniem przyjęła wysiłki podejmowane przez trojkę UE USA Rosja, a w szczególności wkład przedstawiciela UE w trojce, ambasadora Wolfganga Ischingera. 21

22 45. W październiku Rada wyraziła pełne poparcie dla procesu odbywającego się w ramach trojki oraz dla przedstawiciela UE w tejże trojce. Z zadowoleniem przyjęła szybkie tempo prac i konstruktywną atmosferę podczas pierwszej rundy rozmów. Rada wezwała obie strony do zaangażowania się w pozostałe negocjacje w duchu kompromisu i do podjęcia wszelkich wysiłków, aby zabezpieczyć wynegocjowane porozumienie w sprawie statusu Kosowa. 46. W listopadzie Rada z zadowoleniem przyjęła fakt, że wybory w Kosowie przebiegły prawidłowo i pokojowo. Z żalem przyjęła niską frekwencję, niewielkie uczestnictwo społeczności kosowskich Serbów oraz wezwanie Belgradu do bojkotu. Po zapoznaniu się z informacjami przedstawionymi przez ambasadora Wolfganga Ischingera, Rada potwierdziła, że w pełni popiera trojkę z myślą o rychłym zakończeniu 10 grudnia procesów mających miejsce w ramach trojki. Rada ponownie potwierdziła, że UE jest gotowa do odegrania istotnej roli w Kosowie w przyszłości i że jest odpowiednio przygotowana do takich działań. 47. W dniu 19 listopada Rada przyjęła wspólne działanie 2007/744/WPZiB zmieniające i przedłużające wspólne działanie w sprawie utworzenia zespołu przygotowawczego MMC/SPUE. Mandat zespołu przygotowawczego został przedłużony do 30 marca 2008 r. lub do trzydziestu dni po mianowaniu ICR/SPUE, o ile nastąpiłoby to przed 1 marca. 48. Dnia 29 listopada Rada przyjęła wspólne działanie 2007/778/ WPZiB zmieniające i przedłużające wspólne działanie 2006/304/WPZiB dotyczące utworzenia zespołu UE ds. planowania. Rada zatwierdziła określenie potrzeb w zakresie ewentualnej przyszłej operacji zarządzania kryzysowego UE oraz przedstawienie wniosków dotyczących zamówień na wymagane wyposażenie, usługi i pomieszczenia. Zatwierdziła również rozpoczęcie procedur przetargu i przyznawanie kontraktów w związku z nimi. Mandat ZPUE został przedłużony do 31 marca 2008 r. 49. W grudniu Rada Europejska odnotowała zakończenie procesu w ramach trojki i sprawozdanie końcowe. Podkreśliła, że wynegocjowany proces ułatwiony przez trojkę został wykorzystany i że w tym kontekście głęboko ubolewa, że obie strony nie były w stanie osiągnąć możliwego do zaakceptowania porozumienia. Rada podkreśliła potrzebę dokonywania postępów na drodze do osiągnięcia porozumienia w sprawie kwestii Kosowa, niezbędnych dla stabilności w regionie. Podkreśliła gotowość UE do odgrywania przewodniej roli we wzmacnianiu stabilności w regionie i w realizacji porozumienia określającego przyszły status Kosowa. Rada wskazała również na gotowość UE do wspierania Kosowa na drodze do trwałej stabilności, m.in. dzięki misji w ramach EPBiO i wkładowi w międzynarodowe biuro cywilne, będące elementem obecności międzynarodowej. 50. W styczniu 2008 roku w następstwie konkluzji Rady Europejskiej zintensyfikowano przygotowania do rozmieszczenia misji UE w ramach EPBiO oraz międzynarodowej misji cywilnej. Dnia 4 stycznia 2008 r. Rada przyjęła wspólne działanie w sprawie misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności w Kosowie (EULEX KOSOWO), jak również wspólne działanie mianujące Pietera Feitha SPUE dla Kosowa. Ponadto 15 lutego przyjęto plan operacji dla EULEX KOSOWO, sygnalizując tym samym rozpoczęcie misji w ramach EPBiO. 22

23 Albania 51. Po podpisaniu przez UE i Albanię układu o stabilizacji i stowarzyszeniu i towarzyszącej mu umowy przejściowej w 2006 roku, czternaście państw członkowskich sfinalizowało swoje krajowe procedury ratyfikacji do końca roku W lipcu Rada przyjęła konkluzje, w których z zadowoleniem odnosi się do zakończenia wyborów prezydenckich przeprowadzonych zgodnie z konstytucją w parlamencie albańskim oraz do wyboru Bamira Topiego na nowego prezydenta. Rada ponownie wyraziła poparcie dla europejskiej perspektywy Albanii, z zastrzeżeniem spełnienia kryteriów UE, i zachęciła wszystkie siły polityczne do współpracy w kontynuowaniu niezbędnych reform. Rada podkreśliła również znaczenie utrzymania konstruktywnej roli Albanii w regionie. 53. W 2008 roku Rada nadal będzie śledzić wydarzenia w Albanii i w jej sąsiedztwie. W samej Albanii przygotowania do wyborów powszechnych w 2009 roku we wszystkich aspektach i na podstawie konstruktywnego dialogu wszystkich sił politycznych (reforma kodeksu wyborczego, rejestry ludności, dowody tożsamości, paszporty biometryczne) będą jednym z kilku istotnych elementów, które Rada podda ocenie jesienią na podstawie sporządzonego przez Komisję sprawozdania z postępów, w związku z osiągnięciami w spełnianiu warunków UE związanych ze zbliżaniem się do UE. Czarnogóra 54. Dnia 22 stycznia w Brukseli odbyło się coroczne posiedzenie na szczeblu ministrów trojki UE Czarnogóra zajmującej się dialogiem politycznym. 55. W dniu 15 października UE podpisała układ o stabilizacji i stowarzyszeniu z Czarnogórą. Rada z zadowoleniem odniosła się do podpisania umowy, co było istotnym krokiem na drodze Czarnogóry do UE, i wezwała ten kraj do dokonania trwałych i rzeczywistych osiągnięć w realizacji tego układu, do wzmocnienia potencjału administracyjnego i poczynienia postępów w reformach związanych m.in. z budowaniem struktur państwa, praworządnością, pojednaniem, reformą administracji i sądownictwa oraz walką z korupcją i przestępczością zorganizowaną. Ponadto istotne będzie również, aby Czarnogóra wprowadziła w życie nową konstytucję, przyjętą w październiku 2007 roku zgodnie ze standardami europejskimi oraz aby nie ustawała w wysiłkach zmierzających do osiągnięcia konsensusu w sprawie podstawowych elementów budowania struktur państwa 21. ROZDZIAŁ 2 EUROPA WSCHODNIA I AZJA ŚRODKOWA Zagadnienia horyzontalne 56. Kontynuowano realizację europejskiej polityki sąsiedztwa; Rada przeanalizowała idee zawarte w komunikacie Komisji z grudnia 2006 roku, który miał na celu wzmocnienie europejskiej polityki sąsiedztwa. Idee te przerodziły się w sprawozdanie z postępów prac przedstawione Radzie (ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych) w czerwcu 2007 roku przez prezydencję 22. W sprawozdaniu tym Rada (ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych) z zadowoleniem odniosła się do osiągniętych postępów 23. W grudniu 2007 roku Komisja przedstawiła następny komunikat zatytułowany Silna europejska polityka sąsiedztwa 24, w którym podsumowała wysiłki podjęte od czasu wydania poprzedniego komunikatu. W grudniu 2007 roku Rada Europejska wezwała przyszłe prezydencje do dokonania postępu w pracach, aby rozwinąć wymiary wschodnie i południowe w formatach dwustronnych i wielostronnych na podstawie odpowiednich komunikatów i wniosków Komisji Dnia 13 grudnia 2007 r. na podstawie sprawozdania Komisji Spraw Zagranicznych Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie Czarnogóry. Zob /07. Konkluzje Rady z 18 czerwca 2007 r. Zob /07. Konkluzje prezydencji Rady Europejskiej z 14 grudnia 2007 r., pkt

24 Rosja 57. Przez cały rok UE i Rosja prowadziły intensywny dialog polityczny na szczeblu politycznym i na szczeblu ekspertów. Zakres współpracy obejmował różne obszary geograficzne (w szczególności Bliski Wschód i Bałkany) oraz zagadnienia horyzontalne, takie jak energia i zmiany klimatu, nierozprzestrzenianie broni masowego rażenia, zarządzanie kryzysowe i terroryzm, zwłaszcza za pośrednictwem globalnej inicjatywy na rzecz zwalczania terroryzmu jądrowego, a także współpraca w ramach różnych organizacji międzynarodowych (w szczególności ONZ i OBWE). UE przywiązywała szczególną uwagę do krajów sąsiadujących zarówno z Rosją, jak i rozszerzoną Unią Europejską. Kontynuowano konsultacje w tych sprawach. Wciąż istnieje jednak margines do dokonania dalszych postępów merytorycznych. Specjalni Przedstawiciele Unii Europejskiej w Republice Mołdowy, regionie Południowego Kaukazu i Azji Środkowej wielokrotnie kontaktowali się z władzami Rosji. 58. W czerwcu 2007 roku weszły w życie umowy o ułatwieniach wizowych i readmisji między UE a Rosją. Dokonano postępów w realizacji obu umów, jednak wciąż nierozwiązane pozostają pewne kwestie dotyczące umów o readmisji. W dniach grudnia 2007 r. w Moskwie rozpoczął się dialogu UE i Rosji dotyczący wiz i mający na celu przeanalizowanie warunków podróży bezwizowych w perspektywie długoterminowej. 59. W 2007 roku odbyły się dwa posiedzenia na szczycie. Na dziewiętnastym szczycie UE Rosja 26 w Samarze (Rosja) 18 maja i dwudziestym szczycie UE Rosja w Mafrze (Portugalia) 26 października dokonano przeglądu trwających prac nad praktycznym wdrożeniem czterech wspólnych obszarów, jak również perspektyw stosunków UE Rosja, w szczególności przystąpienia Rosji do WTO oraz negocjowania nowego układu UE Rosja. Umowa ta będzie jeszcze bardziej wzmacniać i promować strategiczne stosunki obu stron we wszystkich obszarach, w tym w dziedzinie energii. UE i Rosja zgodziły się w szczególności na stworzenie mechanizmu wczesnego ostrzegania, który ma być aktywowany w przypadku powstania istotnych zakłóceń związanych z podażą lub popytem. Na obu szczytach omówiono również kluczowe kwestie międzynarodowe, takie jak Kosowo, Bliski Wschód i Iran. 60. W 2007 roku odbyło się również kilka posiedzeń na szczeblu ministerialnym. W dziedzinie WPZiB odbyły się dwa posiedzenia trojek ministrów spraw zagranicznych, kolejno 5 lutego w Moskwie i 23 kwietnia w Luksemburgu. Posiedzenie ministrów spraw zagranicznych wszystkich 27 ministrów państw członkowskich z Rosją odbyło się przy okazji Zgromadzenia Ogólnego ONZ, które miało miejsce 27 września w Nowym Jorku. W dniu 10 grudnia w Brukseli odbyło się również posiedzenie Stałej Rady Partnerstwa UE Rosja na szczeblu ministrów spraw zagranicznych. 61. Szósta i siódma runda konsultacji UE Rosja na temat praw człowieka odbyły się 3 maja w Berlinie i 5 października 2007 r. w Brukseli. UE omówiła konkretne zagadnienia związane z przestrzeganiem praw człowieka w Rosji, w szczególności w związku z sytuacją w Czeczenii, wolnością wyrażania opinii i wolnością zgromadzeń (zwłaszcza w okresie poprzedzającym wybory parlamentarne w grudniu 2007 roku oraz wybory prezydenckie w marcu 2008 roku), wolnością mediów, sytuacją organizacji pozarządowych i społeczeństwa obywatelskiego oraz poszanowania praworządności. W październiku obie strony bardziej konkretnie omówiły również kwestie zwalczania tortur i złego traktowania, jak również praw kobiet. 26 W dniach 10 maja i 14 listopada 2007 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie szczytów UE Rosja. 24