Parametryzacja mdeli części w Technlgii Synchrnicznej Pdczas statniej wizyty u klienta zetknąłem się z pinią, że mdelwanie synchrniczne "dstaje" d sekwencyjneg z uwagi na brak parametrycznści. Bez najmniejszych wątpliwści pmyślałem, jakże nieprawdziwe jest t stwierdzenie... Zapytałem klienta zatem, w jakich bszarach mdelwania w trybie synchrnicznym przejawia się brak mżliwści wprwadzania parametrów. T pytanie chyba wydał się zbyt trudne, gdyż w dpwiedzi usłyszałem: " (...) n, nie zachwują się tak jak pwinny..." Sądzę, że pdczas sptkania udał mi się rzwiać (przynajmniej niektóre) wątpliwści, gdyż p pkazie kilku prstych działań w Slid Edge, klient umówił się na szklenie... W niniejszym artykule chciałbym przedstawić aspekty parametryzacji mdeli synchrnicznych szerszej grupie użytkwników Slid Edge with Synchrnus Technlgy. Zacznijmy zatem d teg, czym jest parametrycznść/parametryzacja/parametryczne mdelwanie. Jak zawsze, istnieje wiele definicji tych pjęć (ptraktujemy je tutaj jak jedn), mniej lub bardziej trafnych, ale we wszystkich mżna dszukać infrmacje na temat sterwania gemetrią z wykrzystaniem parametrów, "intencji prjektu", inteligencji czy szybkieg wprwadzania zmian. Wszystkie te infrmacje są czywiście prawdziwe, gdyż właśnie w parametryzacji chdzi t, aby p wprwadzeniu i zmianie dpwiednich parametrów, mżna był zachwać intencję knstruktra, przejawiającą się w inteligencji zmian gemetrii mdelu. W mdelwaniu klasycznym, plegającym na sekwencyjnym wyknywaniu działań dzwierciedlnych w tzw. drzewie peracji, duża część parametrów wprwadzana jest na pzimie szkiców peracji. Nikt z dświadcznych knstruktrów CAD nie będzie miał wątpliwści, że parametrami będą wymiary sterujące, a więc zmienne wymiarwe, które są przez nich definiwane niemal "druchw". Wątpliwe stają się w tej cenie relacje 2D alb zmienne wynikające z peracji, szczególnie nie "szkicwanych" (np. Otwór, Szyk itp.), Oczywiście, zarówn zmienne, jak i relacje 2D są parametrami! W prjektwaniu z histrią peracji parametryzacja jest tak czywista, że nikt się nie zastanawia nad tym, dlaczeg wymiar ma być sterujący, p c łączymy dwie linie czy dlaczeg stsujemy plecenie Szyk, zamiast ręcznie pwielać gemetrię. Skąd zatem wynika przeknanie braku parametrycznści mdeli synchrnicznych? Przede wszystkim stąd, że (pza kilkma wyjątkami) w wyniku przeciągnięcia czy brtu prfilu w przestrzeni pwstaje gemetria, która nie jest sterwana przez szkic. A więc wszystkie relacje typu Współsiwść, Stycznść itp. przestają funkcjnwać w mdelu (mgą działać pnwnie w szkicu, p jeg "przywróceniu" pleceniem Odtwórz. Zniknięcie szkicu pwduje, że również spsób edycji gemetrii dbywa się inaczej (bezpśredni, a nie pśredni przez szkic). Czy t jednak znacza, że mdelu nie mżna edytwać, a zmian jeg gemetrii nie będzie mżna przewidzieć? Otóż będzie mżna g kntrlwać i t w spsób bardziej elastyczny, niż tradycyjnie! Brak parametru w pstaci trwałej relacji znacza nie tylk przyspieszenie przeliczania mdelu, ale również mżliwść dknywania szybkich i dwlnych mdyfikacji na każdym etapie mdelwania. Za "pprawną" i przewidywalną edycją gemetrii mdelu stją Reguły, które w czasie rzeczywistym dnajdują i utrzymują dpwiednie zależnści gemetryczne (Rys. 1). Oczywiście nie zawsze mżliwe jest "czyste" swbdne mdelwanie bez wykrzystania parametrów, jednak wart krzystać z "inteligencji wykrytej", gdyż mim iż zależnści muszą być dnalezine i przeliczne, t jednak eliminuje t czas pświęcny na "ręczną" parametryzację gemetrii 3D i daje dużą swbdę w wybrze wariantu rzwiązania.
Rysunek 1: Mdel synchrniczny utwrzny przez przeciągnięcie w pełni sparametryzwaneg prfilu mim braku trwałych relacji gemetrycznych, dblkwania wszystkich wymiarów i utraty pwiązania ze szkicem, mdel w trakcie edycji zachwuje się inteligentnie (zachwanie współsiwści twrów i stycznści lic).
Ten artykuł jednak nie ma jednak przeknać Państwa d krzystania z Reguł (chć ne też w pewien spsób parametryzują mdel), ale pkazać, że w mdelach synchrnicznych jest mżliwa "sztywna" parametryzacja i że zagrzali jej zwlennicy mgą ją stswać, nawet w sytuacjach, gdy nie jest na ptrzebna. Jak już wspmnieliśmy parametrami w mdelwaniu sekwencyjny były: trwałe relacje 2D, wymiary sterujące wszelkie zmienne w tym zmienne i relacje z "peracji z prcedurą" (więcej w artykule pt.: "Zestawy lic a peracje w Slid Edge ST"). W Slid Edge ST w trybie synchrnicznym użytkwnik ma analgicznie d dyspzycji następujące narzędzia d parametryzacji mdelu: Zablkwane wymiary PMI Smart Dimensin Odległść pmiędzy Kąt pmiędzy Średnica płówkwa Współrzędne Współrzędne kątwe (trwałe) Relacje lic Współpłaszczyznwść Współśrdkwść Symetria Prstpadłść Stycznść Równległść Odsunięcie Oś współpłaszczyznwa Równy prmień Pzim/Pinw Zestaw sztywny Utwierdź Relacje specjalne (twrzne autmatycznie, np. p przeciągnięciu prfilu utwrzneg pleceniem Wielkąt) Zmienne (wymiarwe, systemwe, użytkwnika itd.) Operacje prceduralne* Dlaczeg na pwyższej liście wyróżnin Operacje prceduralne? Otóż mżna się spierać, czy ich stswanie jest stricte parametryzacją, gdyż użycie niektórych pwduje wprwadzenie tylk wybranych parametrów d Tabeli zmiennych (np. Otwór) lub nie umieszczenie ich w góle (np. Zakrąglenie, Cienkściennść). Mim że mżliwe jest sterwanie pprzez ten parametr (p kliknięciu lica należąceg d peracji wyświetlają się uchwyty z wartściami umżliwiające zmianę "ilściwą"), t nie mżna g płączyć frmułą z innym parametrem ze względu na brak występwania wśród zmiennych (Rys. 2) Rysunek 2: Mdel synchrniczny z peracją Zakrąglenie mim braku zmiennej pchdzącej z peracji, dstępny jest uchwyt umżliwiający zmianę gemetrii.
Jednak mim braku parametru w pstaci zmiennej, nie da się ukryć, że peracje te wprwadzają z góry ustalną przez użytkwnika inteligencję i w trakcie edycji zachwują dpwiednie zależnści wymiarwe lub gemetryczne (Rys. 3 i 4). Dlateg też peracje prceduralne pwinny być uważane jak element parametryzacji mdelu. Rysunek 3: Mdel synchrniczny z peracją Cienkściennść mim braku zmiennej pchdzącej z peracji, wyłącznych regułach i braku innych trwałych wiązań, grubść ścianki w trakcie edycji jest zachwywana. Rysunek 4: Mdel synchrniczny z peracją Zakrąglenie mim braku zmiennej pchdzącej z peracji, wyłącznych regułach i braku trwałeg wiązania, stycznść lic w trakcie edycji jest zachwywana (z mżliwścią wybru dwóch wariantów rzwiązania).
Parametryzacja w trybie synchrnicznym mże wydawać się bardziej złżna ze względu na fakt, że wymiary czy relacje są wprwadzane bezpśredni w dniesieniu d lic, krawędzi i punktów, a więc knieczne jest uwzględnienie trzecieg wymiaru (Rys. 5). Trzeba również pamiętać, że wszelkie parametry, których brakuje (a przecież nie są wymagane), mgą zstać wykryte przez Reguły i dwrtnie, w trakcie edycji kmpletnie pisany parametrami mdel mże sygnalizwać knflikty z wykrytymi Regułami. Mim teg parametryzacja w trybie synchrnicznym ma dużą przewagę nad parametryzacją mdeli sekwencyjnych, niektóre z jej zalet z nich wymienin pniżej: Parametryzacja gemetrii jest mżliwa w dniesieniu d mdeli imprtwanych, zarówn z pzimu części, jak i złżenia! Wiązania gemetryczne i wymiarwe mgą być "zamrażane" (blkada relacji lic, dblkwanie wymiaru; szybkie wyłączenie z rzwiązania z panelu Reguł) lub szybk usuwane niezależnie d spsbu mdelwania. Zarówn wymiary, jak i relacje lic mgą być wprwadzane na dwlnym etapie mdelwania (brak sekwencji zdarzeń). Wybrane peracje prceduralne mgą być "przerywane" i zamieniane na zwykłe zestawy lic niezwiązane parametrami. Na rysunku 5 przedstawiny zstał mdel blaszanej prwadnicy z twrami pchdzący z systemu Inventr. W pierwszym etapie mdel zstał przeknwertwany na synchrniczną część blaszaną, dzięki czemu system autmatycznie rzpznał zagięcia i parametr grubści blachy. W klejnym etapie zastswan plecenia Rzpznaj twry i następnie Rzpznaj szyki twrów (nwść Slid Edge ST6), w wyniku czeg w mdelu pjawiły się peracje prceduralne Otwór i Szyk (autmatycznie!), umżliwiające szybką zmianę rdzaju twrów, ich rzmieszczenia i ilści wystąpień. W statnim krku wprwadzn Relacje lic (m.in. Równy prmień - równść zakrągleń R5 w narżnikach raz Symetria - symetria bcznych lic prwadnicy względem ZY) raz zablkwane wymiary PMI, z których niektóre uwikłane zstały w frmuły matematyczne. Na ilustracji przedstawin przykładwą edycję wyskści prwadnicy z 35 na 45 mm, w trakcie której zabserwwać mżna między innymi działanie prstej frmuły matematycznej, definiującej równść dwóch wymiarów.
Rysunek 5: a) mdel blaszanej prwadnicy zaimprtwany d śrdwiska Sheet Metal; b) parametryzację wyknan w trybie synchrnicznym z wykrzystaniem Relacji lic (widczne w PathFinder) raz wymiarów zablkwanych i frmuł matematycznych; c) na ilustracji widczna jest zmiana wyskści prwadnicy - w rzwiązaniu uwzględnina zstaje frmuła matematyczna równści dwóch wymiarów.
Nie mżna pminąć jeszcze kilku isttnych aspektów parametryzacji mdeli imprtwanych, takich jak autmatyzacja wprwadzania parametrów czy twrzenie wielu wariantów detali. Najprstszą frmą takiej autmatyzacji jest knwersja wymiarów sterujących ze szkicu na zablkwane wymiary PMI sterujące bryłą 3D (np. Przeciągnij lub Obróć). Jeżeli chdzi wiązania gemetryczne, t mgą być wprwadzane autmatycznie dla mdeli natywnych i imprtwanych(!) w trakcie edycji gemetrii z włącznymi Regułami - p rzpznaniu dpwiednich zależnści system zapisuje je w pstaci trwałych relacji lic w PathFinder (Rys. 6). Niewątpliwie unikatwą funkcjnalnścią jest parametryzacja mdeli imprtwanych z mżliwścią błyskawiczneg utwrzenia wielu wariantów detalu. Wystarczy w pisany pwyżej spsób wprwadzić dpwiednie zablkwane wymiary PMI, wymagane relacje lic (chć nie są ptrzebne, pnieważ mgą być uwzględniane Reguły!) i użyć tej samej funkcjnalnści Rdzina części, która stswana jest dla natywnych mdeli Slid Edge (Rys. 7). Rysunek 6:Autmatyczne utwrzenie trwałych relacji na pdstawie rzpznanych zależnści gemetrycznych w mdelu.
Rysunek 7: Dwa warianty prwadnicy wygenerwane autmatycznie w parciu mdel imprtwany.
Artykuł ten czywiście nie wyczerpuje tematu parametryzacji mdeli w Slid Edge, gdyż pzstaje aspekt parametrycznści w złżeniach. Przecież zarówn relacje 3D (dpwiedzialne sterwanie płżeniem kmpnentów), jak i relacje Inter-Part (gemetryczne i wymiarwe, które sterują "dpaswaniem" gemetrii części) również dpwiadają za przewidywalne i inteligentne zachwanie się mdelu złżenia, zgdne z intencją knstruktra. Spsby twrzenia parametrycznych złżeń, z uwzględnieniem narzędzi Technlgii synchrnicznej zstaną przedstawine w klejnych publikacjach. Tmasz Luźniak GM System