Scenariusz godziny wychowawczej. Opracowała i przeprowadziła: Danuta Choromańska Temat: Przygotowujemy przyjęcie. Cel główny: uczniowie wiedzą, jakie są normy zachowania w każdej sytuacji życiowej uczniowie potrafią zaplanować i pomóc w przygotowaniu przyjęcia rodzinnego. Cele operacyjne: uczniowie wiedzą jakie są rodzaje przyjęć, w jakich godzinach się odbywają potrafią przygotować zaproszenie na przyjęcie i to zarówno pod względem graficznym jak i treści potrafią nakryć do stołu wiedzą jak usadzić gości przy stole pod względem ważności wiedzą jak należy zachować się przy stole wiedzą jakie są obowiązki gospodarza przyjęcia potrafią współpracować w grupie Metody: projekt ćwiczenia praktyczne burza mózgów Formy: zbiorowa grupowa indywidualna Środki dydaktyczne: arkusz z fragmentem Pana Tadeusza naczynia stołowe zaproszenia wykonane przez uczniów 12.11.2007, Łomża
Przebieg lekcji 1. Powitanie i czynności organizacyjne. Podział klasy na grupy. 2. Wprowadzenie do lekcji odczytanie fragmentu z Pana Tadeusza. Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą. Niełatwą, bo nie na tym kończy się, jak nogą Zręcznie wierzgnąć, z uśmiechem witać lada kogo; Bo taka grzeczność modna zda mi się kupiecka, Ale nie staropolska ani też szlachecka. Grzeczność wszystkim należy, lecz każdemu inna; Bo nie jest bez grzeczności i miłość dziecinna, I wzgląd męża dla żony przy ludziach, i pana Dla sług swoich, a w każdej jest pewna odmiana. Trzeba się długo uczyć, ażeby nie zbłądzić I każdemu powinną uczciwość wyrządzić. Księga Gospodarstwo, wers 361-372 3. Dla kogo, jakiej okazji i jaka ma być forma przejęcia? Odpowiadamy sobie na wstępne pytania i zastanawiamy się co jest istotą udanego przyjęcia. Właściwy dobór gości Odpowiednia do okazji organizacja przestrzeni Dobrze skomponowane menu Sprawna obsługa Prawidłowy układ i nakrycie stołu 4. Zaproszenie uczniowie prezentują przygotowane przez siebie zaproszenia. 5. Wyjaśnienie skrótów umieszczanych niekiedy na zaproszeniach. R.S.V.P.- re pondez s il vous plai t-prośba o odpowiedź P.M.-pro memoriał przypomnienie Black tie u mężczyzn smoking, u kobiet długą lub krótką suknię wieczorową White tie frak i długa suknia balowa Longe suit ciemny garnitur i wizytowa suknia lub kostium Casual dress strój dowolny
6. Nakrywamy do stołu. Uczniowie przygotowują stół do przyjęcia, ustawiają naczynia, przygotowują dekoracje. 7. Zasady usadzania gości przy stole. 8. Zasady komponowania menu. 9. Dobre maniery na przyjęciu. ( Załącznik 2) 10. Jak to się podaje i czym to się je Pieczywo Kanapki Przystawki Ryba Cytryna Zupy Ziemniaki Sery Owoce; pestki w owocach Kawa i herbata Napoje 11. O czym nie rozmawiać przy stole? 12. Staropolskie zasady etykiety z XIII, XIV i XV wieku. ( Załącznik 3) 13. Fragment dzieła O wychowaniu dzieci Erazma z Rotterdamu. (Załącznik 4) 14. Podsumowanie lekcji i ocena pracy uczniów. ( Załącznik 5)
Załącznik 1 Przygotuj się do lekcji. Zasady przygotowania przyjęcia: 1. Odszukaj i przeczytaj uważnie wersy 361-372 księgi Gospodarstwo Pana Tadeusza Adama Mickiewicza. 2. Dla kogo i z jakiej okazji przygotowujemy przyjęcie? 3. Co trzeba zaplanować? 4. Co jest istotą udanego przyjęcia? 5. Formy zapraszania gości. 6. Jak przygotować zaproszenie? 7. Co oznaczają skróty: R.S.V.P., P.M., black tie (franc. cravate norie), white tie (franc. cravate blanche), lounge suit, casual dress? 8. Jakie są rodzaje przyjęć i w jakich godzinach się odbywają? 9. Jaki jest podstawowy a jaki rozszerzony zestaw naczyń? 10. Jaka jest kolejność podawania dań na dużym przyjęciu? 11. Zasady ustalania menu. 12. Jak posadzić gości przy stole? 13. Jak zachować się przy stole? 14. Jak to się podaje i czym to się je: pieczywo kanapki przystawki ryba cytryna kawa i herbata ziemniaki zupy sery owoce woda i soki 15. Jakie są obowiązki gospodarzy? 16. Co zrobić ze spóźniającym się gościem? 17. O czym nie rozmawiać przy stole?
Załącznik 2 Jedząc nie powinniśmy pochylać się zbyt nisko nad talerzem. Ręce trzymamy na stole, ale łokci na nim nie opieramy. Jedząc nachylamy się nisko nad talerzem, żeby nic z jedzenia nam nie upadło. Zabronione jest poprawianie włosów i makijażu przy stole. Nie wolno poprawiać włosów, ale można dyskretnie pomalować usta po zjedzonym posiłku. Czekając na kolejne danie nie bawimy się sztućcami ani kieliszkami. Jeśli uwierają nas buty możemy dyskretnie zdjąć je pod stołem. Wygłaszając toast stukamy się kieliszkami.
Toastów nie można wygłaszać, gdy na stole są ciepłe dania. Kieliszek tylko kierujemy w stronę osoby, na cześć której wygłaszamy toast, lub w stronę sąsiada. Staramy jeść w tym samym tempie co reszta gości i nie mówić z pełnymi ustami. Staramy się zjeść jak najszybciej, żeby mieć czas na rozmowę z resztą gości. Resztki, które utkwiły nam w zębach usuwamy za pomocą wykałaczki. Resztki, które utkwiły nam w zębach usuwamy dopiero po wyjściu do toalety. Jeżeli nam coś upadnie lub rozlejemy, staramy się uprzątnąć i czekamy, aż gospodarze przyjdą nam z pomocą.
Jeżeli nam coś upadnie lub rozlejemy, wołamy głośno gospodarzy. Gdy zabraknie nam sztućców, zwracamy się z prośbą do gospodarzy o uzupełnienie. Gdy zabraknie nam sztućców, wychodzimy do kuchni i sami sobie przynosimy. Na nakrytym stole nie kładziemy kluczy, portfeli, papierosów, zapalniczek. Na nakrytym stole można położyć tylko małą damską torebkę. Palić papierosy można przy stole tylko wtedy, gdy przygotowane są popielniczki. Nie wolno palić przy stole. Jeśli nie mamy chusteczki do nosa możemy ją zastąpić serwetką
Załącznik 3 WIEK XIII Wielu odkłada obgryzioną kość na półmisek to poważne naruszenie (zasad etykiety) Bacz, abyś w czasie uczty nie padł w jadło jako wieprz. Nie wolno cmokać i bekać. Nie pluj na stół, ani na polepę jak łowiec. Gdy kaszlesz lub wydmuchujesz nos, odwróć się, aby nic nie pociekło na stół. WIEK XIV Zapewniam was, że ten, co charcze lubo wyciera nos w obrus, jest człowiekiem bez manier. Nie dłub w zębach nożem jako niektórzy, to barzo brzydko. Słyszę, że niektórzy nie obmywają palców przed jedzeniem. Palce mają być obmyte. WIEK XV Nie kładź na talerz niczego, co miałeś w uściech. Nie żuj niczego, co miałbyś wypluć. Nie wypada maczać jadła w soli
Załącznik 4 O wychowaniu dzieci - Erazm z Rotterdamu Jeśli nie możesz przełknąć kawałka jedzenia, obróć się dyskretnie i wypluj. Wstrzymaj się przed puszczaniem wiatrów. Nie bój się zwymiotować, jeśli musisz. Powstrzymywanie więcej zła czyni, niźli ulżenie sobie. Nie wierć się na krześle. Kto się wierci, sprawia wrażenie, że puszcza wiatry. Obróć się, kiedy spluwasz, bacz, żeby nikogo nie opluć. To zaś, co wyplujesz, rozetrzyj nogą, by nikogo nie zemdliło. Nie wolno pożyczać chusteczki do nosa, chyba że jest świeżo wyprana. Po wytarciu nosa nie rozkładaj chusteczki i nie gap się na zawartość, jakby to były perły lubo rubiny Nie oblizuj powalanych tłuszczem palców ani nie wycieraj ich o ubranie, bo to nie przystoi. Wytrzyj palce o obrus, albo o serwetkę. Niektórzy sięgają po jadło, ledwie tylko zasiądą do stołu. Tak czynią tylko wilcy. Załącznik 5 Grzeczność nie jest rzeczą małą: Kiedy się człowiek uczy ważyć, jak przystało, Drugich wiek, urodzenie, cnoty, obyczaje. Wtenczas i swoją ważność zarazem poznaje; Jak na szalach żebyśmy nasz ciężar poznali, Musim kogoś posadzić na przeciwnej szali. Zaś godna jest Waszmościów uwagi osobnej Grzeczność, którą powinna młódź dla płci nadobnej; Księga Gospodarstwo, wers 396-403 A.Mickiewicz Pan Tadeusz