Lista ważniejszych postaci historycznych i dynastii królewskich występujących w tekście: Wszystkie daty p.n.e. Lugalzagesi król miasta Umma 2355 Dynastia akadyjska Sargon(Szarrukin) 2340-2284 Rimusz -2283-2275 Manisztusu -2274-2260 Naramsin -2259-2223 Szarkaliszari -2222-2198 21 władców Gutejów 2220-2120 Ostatni z nich Tirigan Gudea król miasta Lagasz 2144-2124 Utuhengal król miasta Uruk(Unug) 2116-2110 III Dynastia z Ur Urnammu- 2113-2096 Szulgi - 2093-2046 Amarsin - 2045-2037 Szusin - 2036-2028 Ibbisin - 2027-2003 Dynastia Amorytów z Isin Iszbierra- 2017-1985 Lipitisztar 1985-1953 Iszmedagan 1953-1935 Naplanum król Larsy od 2025 Biblijni Królowie Kananejscy i ich przeciwnicy Bera król Sodomy Birsza król Gomory Szinab król Admy Szemeber król Seboim Amrafel- patrz Amarsin Ariach z Ellasaru Eri Aku elamicki król Larsy Kedorlaomer Kudur- Laghamar król Elamu Tidal Tud-ghula wódz koczowniczych plemion Melchizedek (Szarruken) król UruSzalim czyli Jerozolimy
KRÓLOWIE EGIPTU IX i X Dynastia z Herakleopolis CHETI I -2170-2128 CHETI II 2128-2078 NEFERKARE- 2078-2068 CHETI III 2068-2035 MERIKARE - 2035-2025 XI DYNASTIA TEBAŃSKA MENTUHOTEP I 2119-2110 INTEF I - 2110-2103 INTEF II - 2103-2054 INTEF III - 2054-2046 MENTUHOTEP II- 2046-1995 MENTUHOTEP III-1995-1983 MENTUHOTEP IV -1983-1976 Ważniejsi Bogowie Sumeryjscy( nazewnictwo sumeryjskie, akadyjskie, czasem amoryckie) DOM ENLILA ANU - bóg nieba AJA żona Utu ENLIL- prawowity syn Anu, król bogów.pan powietrza HAJA- ojciec SUD(Ninlil) NIDABA matka SUD NINLIL- żona Enlila Pani nieba i rozkazu NINURTA- prawowity syn Enlila, bóg wojny i huraganu BAU, BABA - żona Ninurty NANNAR (SIN,Nanna)- pierworodny syn Enlila bóg księżycowy NINGAL wielka pani. Żona Nannara UTU ( Szamasz)- syn Nannara słoneczny bóg prawa i sprawiedliwości ERESHKIGAL- córka Enlila, Pani świata podziemnego INANNA (Isztar) córka Nannara bogini wojny i miłości ISZKUR ( Adad) najmłodszy syn Enlila, pan gór i grzmotu SZARA- syn Inanny ENBILULU- syn Enlila, opiekun rzek i kanałów SIN (Nannar, Nanna) - pierworodny syn Enlila bóg księżycowy DOM ENKI ANU najwyższy bóg nieba ENKI - pierworodny syn Anu. Pan tajemnic,ziemi, wody i Abzu
NINKI, Damkina - żona Enki AMARUTU (Marduk) pierworodny syn Enki SARPANIT żona Marduka NERGAL syn Enki, władca podziemi GIBIL- syn Enki, władca ognia i światła NINGISHZIDA syn Enki, bóg wegetacji DUMUZI- syn Enki, bóg pasterzy NABU syn Marduka, opiekun pisma i przeznaczenia TASZMETUM żona Nabu ENSZAG- syn Enki, miał otrzymać Tilmun GESZTINANNA- córka Enki, bogini winorośli POZOSTALI BOGOWIE ANZU - przywódca bogów Igigi, który wykradł Enlilowi tablice przeznaczenia NINMAH, NINHURSAG- siostra Enki i Enlila. Wielka Pani górskiego wierzchołka NISABA - bogini pisma NINKASZI- bogini warzenia piwa NINSUN - matka Gilgamesza króla Uruk NETI - strażnik bram podziemnego świata NUSKU - bóg ognia, wezyr Enlila NAMTAR bóg świata podziemnego ogłaszający wyroki losu INSZUSZINAK imię Ninurty w Elamie Gallu i Asakku demony Zagarra- bóg snów Kingaludda- bóg porywistych wiatrów Lamasztu demon żeński zagrażający dzieciom i kobietom w połogu BOGOWIE KANAANEJSCY wymienieni w tekście BAAL - Pan, utożsamiany z Hadadem,sumeryjskim Iszkurem DAGAN - bóg zboża EL - główny bóg Kanaanu, często utożsamiany z Enlilem ANAT - siostra Baala ASZERA - bogini płodności, małżonka Baala ASZIRAT- małżonka Ela RESZEF - kananejska nazwa Nergala Szibani - jeden z synów Ela Szalim - imię Szamasza, boga wschodzącego słońca MOT (śmierć) i JAM(morze) siły destrukcji i przemijania zwalczające Baala ZABABA- bóg wojny DYNASTIA BOGÓW EGIPTU PTAH - prastary, bóg stwórca RA - słoneczny, król bogów
SHU - bóg będący uosobieniem powietrza GEB - bóg będący uosobieniem ziemi OZYRYS - bóg zaświatów, uosobienie porządku i ładu SETH - demoniczny bóg pustyni wschodniej, uosobienie sił destrukcji HORUS - syn Ozyrysa. Pierwszy faraon THOT - bóg wszelkiej mądrości INNI BOGOWIE EGIPTU ANUBIS - bóg świata podziemnego HATHOR - bogini matka, krowa lub lwica HAPI - bóg wylewów Nilu MONTU - tebański bóg wojny SOBEK - bóg krokodyl, Pan wód SOKARIS- bóg świata podziemnego, władca zachodniej nekropolii HERISZEF (Harsafes)- postać boga Horusa jako niebiańskiego stwórcy NECHBET - boska opiekunka Górnego Egiptu. Czczona pod postacią sępa NUN - praocean, pierwotny chaos UTO - boska opiekunka Dolnego Egiptu. Czczona pod postacią kobry ACH, BA, KA- rodzaje dusz BES -opiekun rodzących kobiet Hathory - siedem bogiń asystujących przy narodzinach i określających przeznaczenie narodzonego Nazwy krain geograficznych, rzek i ludów z tekstu: Akad - ziemie na północ od Sumeru Amuru- Amoryci Anszan- górskie ziemie na płn. Od Elamu Arattu - tu: góra Ararat Asur - późniejsza Asyria Elam - kraj na wschód od Sumeru Gutejowie, Gutejczycy- prawdopodobnie Amoryci Hatti - Hetyci Hurri - Huryci Idiglat - rzeka Tygrys Kanaan- ziemie późniejszej Palestyny Lulubi - prawdopodobnie plemię Amorytów Magan - Egipt Martu - Amoryci Meluhha - prawdopodobnie dzisiejszy Sudan
Purattu - rzeka Eufrat Paran - pustynia na Synaju (hebr) Sukkal - kurier, kontroler ( Sumer.) Sukkalmach - kanclerz ( Sumer.) Tilmun - prawdopodobnie Synaj Umman Manda - prawdopodobnie Amoryci Ur-Szalim- Jerozolima WAGI I MIARY Sykl(Sziklu) 8,416 g Manu(Mina) =6O sykli 505 g Biltu (Talent) = 60 manu 30,5 kg Sila 0,842 l Imeru = 100 sila- 84,2 l(ładunek osła) Gur = 180 babilońskich sila =74 l SŁOWNICZEK WYRAZÓW NIE WYJAŚNIONYCH W TEKŚCIE Abzu - kraina, którą władał Enki, utożsamiana z krainą podziemi Ach - jedna z siedmiu rodzajów duszy Achet - horyzont,światłość, starożytna nazwa piramidy Cheopsa Akiti - marcowe święto nowego roku Anutu - instytucja królestwa Arallu - Sumer. Kraina umarłych Barbar- sumeryjska nazwa planety Jowisz Ben-ben - symbol prapagórka, z którego wyłonił się świat,zwieńczenie piramid i obelisków w kształcie stożka Czati - egips. wezyr Duat - egipskie zaświaty Duku - Sumer. święty pagórek na którym stawiano świątynie i ołtarze Dumaku - Akad. darowizna na rzecz żony gdy zostawała przy rodzicach Engar - Sumer. Majster,specjalista Enmeduranki - Sumer. pan znający przeznaczenie nieba i ziemi Ensi - Sumer. Cywilny zarządca miasta, państwa Enuma Elish - Sumer. Epos o stworzeniu świata Entu - najwyższa rangą kapłanka Eszirtu - Akad. hebr. nałożnica, konkubina
Gun - Sumer.danina Gigunu - sumer. boska sypialnia w świątyni Gipar - Sumer. pomieszczenia boga w świątyni Iah - egips. Księżyc Kalam - sum. Określenie na Sumer i Akad Kibaddu -Sumer. wzbijać się do góry Ki-bal - ziemia buntownicza Kiriat-Arbi Amor. Nazwa Hebronu Kawod - hebr. Pojazd Jahwe Kubaba - królowa Kisz Kudurru - rzeźbione kamienie graniczne w kształcie stożka Lugal - Sumer. Wielki człowiek, mocarz, król Lukur - kapłanki niższej rangi, ale też konkubina króla Musz - Sumer. królewski diadem, korona Neczeru. neczer - egip. Strażnicy, bogowie Nin-dingir - Sumer. kapłanki średniej lub wyższej rangi Sagan/Szagin - Sumer. Zarządca wojskowy Sangu - Sumer.kapłan (umiejący liczyć) Sedek - hebr. Nazwa planety Jowisz Szaduf - arab. rodzaj żurawia służący nawadnianiu pól Szerigtu - Akad. posag wnoszony przez żony Urigallu - Sumer. Kapłani