Przyszłość pojazdów elektrycznych w transporcie publicznym Adam Milewski Solaris Bus & Coach S.A. adam.milewski@solarisbus.com PROMOTING SUSTAINABLE TRANSPORT and ACTIVE MOBILITY Gdynia, 15.09.2011
Historia 1999 Światowa premiera Solaris Urbino 2001 Pierwszy Trollino 2006 Pierwszy europejski seryjnie produkowany autobus hybrydowy 2009 Premiera niskopodłogowego tramwaju Tramino
Liczby Autobusy Solaris w 24 krajach Austria, Bułgaria, Czechy, Dania, Estonia, Francja, Grecja, Hiszpania, Łotwa, Litwa, Malta, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Serbia, Słowacja, Szwajcaria, Szwecja, Węgry, Włochy, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Federacja Rosyjska
Liczby Eksport, porównanie z ogólną Sprzedażą 1037 1114 852 1120 2002 2010 489 610 487 579 702 557 713 243 273 366 367 400 124 169 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Liczby Podział rynku autobusów miejskich 2010 Polska (56%) Niemcy (9,3%) MAN, 13% Mercedes-Benz, 12% Autosan, 6% Scania, 3% SOR, 3% andere, 7% Mercedes-Benz, 57,5% Solaris, 56% andere, 0,8% Volvo, 1,2% MAN, 29,3% VDL, 1,9% Solaris, 9,3%
Produkty Autobus miejski Solaris Urbino 8,6 / 10 / 12 / 15 / 18 m Diesel / CNG Autobus podmiejski Solaris Urbino LE 8,9 / 12 / 15 m Diesel / CNG Autobus międzymiastowy Solaris InterUrbino 12 m Diesel
Produkty Autobus hybrydowy Solaris Urbino Hybrid 12 / 18 m diesel-elektryczny równoległy/szeregowy Trolejbus Solaris Trollino 12 / 15 / 18 m Tramwaj Solaris Tramino 32 m
Produkty Produkcja według typów napędów
Produkty Solaris Urbino Hybrid Referencje: D, CH, F, PL, N Oslo Hannover Poznań Bochum Leipzig Neuss Herten Dresden Düsseldorf Sosnowiec Île-de-France Strasbourg Lenzburg München Toulon La Réunion
Produkty Od 2001 dostarczono 500 Solaris Trollino (Trolejbus) z tego 295 Solaris Trollino 12 (2-osiowy) 57 Solaris Trollino 15 (3-osiowy) 148 Solaris Trollino 18 (Przegubowy) Referencje Bologna (I), Budapest (H), La Chaux-de-Fonds (CH), Chomutov-Jirkov (CZ), Coimbra (P), Debrecen (H), Eberswalde (D), Gdynia (PL), Jihlava (CZ), Kaunas (LT), Landskrona (S), Lublin (PL), Napoli (I), Opava (CZ), Ostrava (CZ), Pardubice (CZ), Plzeň (CZ), Riga (LV), Roma (I), Salzburg (A), San Remo (I), Sofia (BG), Tallinn (EST), Teplice (CZ), Tychy (PL), Vilnius (LT), Winterthur (CH) (Stan na 31.12.2010)
Produkty Partnerzy w systemach trolejbusowych Škoda Pilzno (CZ) Trollino 12, 15, 18 Cegelec Praga/Ostrava (CZ) Trollino 12, 15, 18 Medcom Warszawa (PL) Trollino 12
Trolejbusy Charakterystyki trolejbusów (Wybrane) czyste pojazdy elektryczne zerowa emisja w miejscu pracy sprawdzona technologia dobra elastyczność ciche dobre do górzystego terenu
Trolejbusy nowe rozwiązania Rozwiązania pozwalające na uzyskanie większej autonomii dla trolejbusów -agregaty prądotwórcze APU (Kirsch o mocach: 50,80,100,175kW) -baterie trakcyjne np.trolejbusy PKT Gdynia (baterie niklowo-kadmowe 16,13kWh) Konieczność dalszego rozwoju pojazdów napędzanych elektrycznie
Rozwój Ścieżka rozwoju Autobusy Silnik spalinowy / hybryda Diesel 1999 CNG 2004 H.równoległa 2006 H.szeregowa 2010 Autobusy Napęd elektryczny Trolejbus 2001 Autobus Elektryczny Pojazdy szynowe Napęd elektryczny Tramino 2009
Rozwój Napędy hybrydowe i elektryczne Solaris Autobusy hybrydowe Trolejbusy Autobusy Elektryczne
Napęd elektryczny Dlaczego napęd elektryczny? - dostępna technologia - paliwo dostępne z kilku różnych źródeł - ekologiczność (szczególnie przy wykorzystaniu energii ze źródeł odnawialnych) - coraz pojemniejsze magazyny energii - wysoka sprawność napędu - niska emisja hałasu
Napęd elektryczny
Elektrobus Zapotrzebowanie na energię Zapotrzebowanie na energię dla standardowego autobusu (12 m), 18 t wagi (załadowany do pełna), cykl dzienny 350 km, SORT 2 1500 1000 500 1575 kwh 4,5 kwh/km 1225 kwh 3,5 kwh/km 875 kwh 2,5 kwh/km 0 Diesel Hybrid Elektrobus (Pomiary: Politechnika Poznańska)
Większy dystans ta sama energia Diesel: 22,3 km 100 kwh Napęd hybrydowy: 28,2 km Napęd elektryczny: 39,7 km
Elektrobus Możliwości dalszego rozwoju zwiększenie zasięgu mocniejsze, lżejsze i tańsze baterie baterie o zwiększonej żywotności (odpowiadające żywotności pojazdu>12 lat) redukcja wagi (np. spaceframe ) poprawa rekuperacji rozbudowa infrastruktury, w szczególności punkty (szybkiego) ładowania rozwój możliwości produkcyjnych i serwisowych (zwiększenie kwalifikacji) koszt pojazdu akceptowalny dla przedsiębiorstw transportowych
Hybryda z możliwością jazdy czysto elektrycznej Urbino 18 Hybrid (Vossloh Kiepe) Hybryda szeregowa z bateriami Li-Ion, Superkondensatorami i Plug-in Bazująca na technologii trolejbusowej, pojazd testowy zmierzający do maksymalnego wykorzystania energii elektrycznej, koncept modułowy. Premiera 2010 Silnik elektryczny 240 kw Generator diesla 195 kw Baterie 26,5 kwh Superkondensatory 1 kwh Plug-in 63 A
Autobus elektryczny Autobus elektryczny: rozwój prototypu na podstawie Alpino 8,9 LE planowany zasięg 100 km, w długoterminowej perspektywie 350 km (w zależności od rozwoju technologii bateryjnej) Prezentacja prototypu Jesień 2011 Produkcja seryjna od ok. 2013 Przygotowano przy wsparciu Unii Europejskiej
Autobus elektryczny Autobus elektryczny Testowy Obniżenie zużycia energii podzespołów Lekka konstrukcja Cele: -Techniczne analizy -Wiedza -Doświadczenie Cele: Przygotowanie akcesoriów elektrycznych o obniżonym zużyciu energii Cele: Obniżenie masy pojazdu przy zachowaniu niskich kosztów produkcji Autobus elektryczny
Autobus elektryczny Schemat napędu (koncepcja) Baterie trakcyjne Rozdzielnia Elektronika mocy Centralny silnik trakcyjny Plug-in Rezystor hamulcowy - Ogrzewanie - Baterie 24V - Pompa wspomagania - Kompresor powietrza - Wentylatory
Autobus elektryczny Rozłożenie elementów Rezystor hamulcowy Dławiki Kontener trakcyjny Kompresor elektryczny Baterie trakcyjne Elektryczny silnik trakcyjny Elektryczna pompa wspomagania
Autobus elektryczny Cel: E-Mobilność z autobusem elektrycznym niezależnym od napowietrznej sieci trakcyjnej Aktualny stan: Trolejbusy z różnymi napędami dodatkowymi (agregat diesla down-sized / baterie) Autobusy hybrydowe (szeregowe z Plug-in) wykorzystanie efektu synergii i dalszy rozwój Jednak: Minie jeszcze trochę czasu, zanim autobusy elektryczne będą miały szerokie zastosowanie!
Solaris - autobus elektryczny 1. Baterie trakcyjne Cel: zasięg 100 km przy jednym ładowaniu Cel długoterminowy: 350 km ładowanie 1 raz na dobę Typ baterii: Litowe Napięcie znamionowe baterii: 600V Masa kompletnego modułu baterii: ok. 1400kg 2. Silnik trakcyjny Moc: 120kW, Moment obrotowy: max 1400Nm ograniczany elektronicznie
Solaris - autobus elektryczny Obniżenie masy (materiały i nowe technologie) oraz energooszczędne elementy wyposażenia i układy funkcjonalne: - elektryczna pompa wspomagania - elektryczny kompresor powietrza - oświetlenie LED - tablice kierunkowe o małym poborze prądu - pulpit dotykowy - elektryczne wentylatory - złącze plug-in - wykorzystanie lekkich materiałów konstrukcyjnych
Dziękuję za uwagę!