INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE DIAGNOSTA LABORATORYJNY KOD 227101 ANALIZA REJESTROWANEJ SYTUACJI W ZAWODZIE NA RYNKU PRACY Diagnosta laboratoryjny to jeden z 2360 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 lipca 2010 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2010 r. nr 82, poz. 537). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r. zawód ten miał tę sama nazwę ale inny kod: 223901 Do zawodu diagnosta laboratoryjny przygotowuje kierunek studiów analityka medyczna. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego na swojej stronie internetowej http://www.nauka.gov.pl/standardy-ksztalcenia-/ opublikowało standardy kształcenia dla poszczególnych kierunków studiów i poziomów kształcenia w tym dla kierunku analityka medyczna. Absolwent jednolitych studiów magisterskich powinien posiadać podstawową wiedzę z zakresu nauk medycznych, biologicznych, biochemicznych i społecznych oraz zaawansowaną w zakresie medycyny laboratoryjnej. Absolwent jest przygotowany do profesjonalnej diagnostyki laboratoryjnej, zgodnie z wymogami dobrej praktyki laboratoryjnej oraz zasadami etyki zawodowej w zakresie: chemii i biochemii klinicznej, hematologii laboratoryjnej, analityki ogólnej, cytologii klinicznej, mikrobiologii, diagnostyki parazytologicznej, serologii, transfuzjologii, biologii molekularnej, genetyki medycznej, immunologii, immunopatologii oraz toksykologii. Umie: pobierać i przygotowywać materiał do badań; stosować laboratoryjne algorytmy postępowania diagnostycznego w różnych stanach klinicznych; wykonywać badania laboratoryjne przy użyciu technik zautomatyzowanych i metod manualnych; autoryzować i interpretować wyniki badań; sugerować rozpoznanie określonej patologii lub jednostki chorobowej; prowadzić i dokumentować wewnątrz- i zewnątrz-laboratoryjną kontrolę jakości badań laboratoryjnych; dokonywać oceny wartości diagnostycznej wyników badań oraz rozwiązywać problemy diagnostyczne w różnych dziedzinach medycyny laboratoryjnej z wykorzystaniem współczesnych źródeł informacji. Absolwent jest ponadto przygotowany do: partnerskiej współpracy zawodowej z pozostałymi pracownikami ochrony zdrowia w zakresie działań diagnostycznych, prognostycznych i dotyczących monitorowania leczenia; bieżącej aktualizacji wiedzy i umiejętności zawodowych w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych w toku ciągłych szkoleń, kształcenia specjalizacyjnego oraz samokształcenia; zarządzania w zakresie medycyny laboratoryjnej; uczestniczenia w badaniach w dziedzinie nauk medycznych oraz podjęcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich). Absolwent jest przygotowany do pracy w: medycznych laboratoriach diagnostycznych; zakładach opieki zdrowotnej prowadzących badania kliniczne; instytutach naukowo-badawczych i ośrodkach badawczo-rozwojowych; jednostkach kontrolno pomiarowych i laboratoriach z dziedziny biologii i genetyki medycznej, higieny ogólnej, kontroli i badania żywności oraz ochrony środowiska; urzędach i instytucjach państwowych oraz samorządowych działających w dziedzinie biologii medycznej i ochrony zdrowia; instytucjach zajmujących się poradnictwem i upowszechnianiem wiedzy z zakresu medycyny laboratoryjnej oraz szkolnictwie po ukończeniu specjalności nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela). Absolwent posiada umiejętności współpracy z ludźmi, kierowania zespołami oraz zarządzania placówkami: ochrony zdrowia 1
publicznego, ze szczególnym uwzględnieniem laboratoriów diagnostycznych; prowadzącymi działalność gospodarczą w zakresie diagnostyki laboratoryjnej oraz badawczo-rozwojowymi, inspekcyjnymi i administracyjnymi z dziedziny nauk medycznych i ochrony zdrowia. Absolwent powinien znać język obcy na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy oraz umieć posługiwać się językiem specjalistycznym z zakresu medycyny laboratoryjnej. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE DIAGNOSTA LABORATORYJNY KOD 227101 W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2010-2013 Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem 2013 39 15 20 5 5 0 Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2012 32 13 18 5 20 1 2011 32 11 16 3 10 0 2010 42 21 21 6 7 0 1 Źródło: Załącznik 3 do Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywacji zawodowej według zawodów i specjalności. Załącznik opracowany na potrzeby monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, prowadzonego w ramach projektu systemowego WUP w Toruniu Rynek Pracy pod Lupą II. Większa liczba nowych rejestracji bezrobotnych niż zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że w latach 2010-2013 zawód diagnosta laboratoryjny został sklasyfikowany jako zawód nadwyżkowy 1, tzn. taki na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. 1 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. Informacja przygotowana na podstawie opracowania: Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie kujawsko-pomorskim. Publikacja przygotowywana w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raporty znajdują się na stronie internetowej WUP. 2
WYNIKI BADANIA PRACODAWCÓW 2 Z badań ankietowych pracodawców przeprowadzonych w latach 2010-2013 wynika, że przebadani pracodawcy z województwa kujawsko - pomorskiego nie planowali zatrudniania ani zwalniania w zawodzie diagnosty laboratoryjnego. Wg danych pozyskanych z Wydziału Zdrowia Kujawsko - Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego Kujawsko Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Bydgoszczy zatrudnienie w zawodzie diagnosta laboratoryjny w latach 2010-2012 przedstawiało się następująco: w 2010 roku zatrudniano 483, w 2011 roku 405, w 2012 roku 431 diagnostów laboratoryjnych. 3 ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE Poniższa informacja została przygotowana na podstawie przekazanych, na potrzeby prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat studentów roku akademickiego 2012/2013 oraz absolwentów roku akademickiego 2011/2012. W roku akademickim 2011/2012 r. kierunek ten ukończyło 76 osób. Lp. Nazwa szkoły Wyszczególnienie Absolwenci roku akademickiego 2011/2012 1. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu ogółem 76 415 pierwszego stopnia razem Studenci roku akademickiego 2012/2013 pierwszego stopnia z tytułem licencjata magisterskie jednolite drugiego stopnia 76 415 drugiego stopnia 2 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badania zrealizowanego w 2010 i 2011 oraz informacja z badania prowadzonego w 2012 i 2013r. znajdują się na stronie internetowej WUP (www.wup.torun.pl) oraz Projektu (www.podlupa.wup.torun.pl). 3 źródło: Biuletyn Statystyczny Wydziału Zdrowia K-PUW w Bydgoszczy : Ochrona zdrowia w województwie kujawsko-pomorskim w 2012 roku, data publikacji: październik 2013. 3
1. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. 2. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie diagnosta laboratoryjny w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako diagnosta laboratoryjny w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód diagnosta laboratoryjny jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie w czterech krajach EOG zawód diagnosta laboratoryjny jest regulowany, są to: Czechy, Hiszpania, Portugalia, Szwecja. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm 3. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem diagnosta laboratoryjny wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z zawodem diagnosta laboratoryjny zgłoszonych zostało 315 ofert pracy w 16 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. zawodzie znajduje się w: Niemczech ( 143 ofert), Szwecji (50 ofert), Francji (34 ofert) - dane wg stanu na dzień 17.12.2013 r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie diagnosta laboratoryjny w krajach EOG powinny dysponować 2-3 letnim udokumentowanym doświadczeniem zawodowym oraz odpowiednimi uprawnieniami i certyfikatami. Należy pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę. Przykładowe stawki płacy w zawodzie diagnosta laboratoryjny w wybranych krajach: Francja: 1900-2100 euro miesięcznie brutto, Czechy: 17500-19500 koron czeskich miesięcznie brutto, Litwa: 800 litów miesięczni brutto. 4
Opracowała: Joanna Hołod Doradca zawodowy Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu Akceptował: Janusz Bokser Data ostatniej aktualizacji: kwiecień 2014 r. Wojciech Janisiewicz Doradca EURES WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy Zespół EURES 5