Niesforny Bram reż. Anna van der Heide MATERIAŁY DYDAKTYCZNE DLA NAUCZYCIELI 1. Informacje o filmie. (str.2) 2. Scenariusz lekcji (str. 3) Temat:... Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty 1
INFORMACJE O FILMIE Niesforny Bram Brammetje baas lektor Holandia 2012, 83 min, (aktorski) reżyseria: Anna van der Heide scenariusz: Tamara Bos zdjęcia: Jan Moeskops muzyka: Fons Merkies montaż: Michiel Reichwein obsada: Coen van Overdam, René Groothof, Katja Herbers, Roosmarijn van der Hoek producent: Burny Bos, Ruud van der Heyde produkcja: BosBros Siedmioletni Bram jest bardzo podekscytowany tym, że zaczyna naukę w szkole. Myśli wiele o otaczającym go świecie, jest ciekawy wszystkiego i potrafi zadać sto pytań na minutę. Okazuje się jednak, że nowy nauczyciel ma zupełnie inny pomysł na naukę pierwszaków niż chłopiec. Czy Bram i jego wychowawca pokonają trudności i znajdą wspólny język? Niesforny Bram to film szczególny ze względu na ciekawie zarysowaną relację między światem dorosłych i dzieci, a także konstrukcję filmowej opowieści. Bram jest wyjątkowo ciekawskim chłopcem. Nie może usiedzieć w miejscu i ma głowę pełną pytań i pomysłów. Jego zachowanie nie stanowiło do tej pory problemu, ale sytuacja zmienia się od dnia, w którym chłopiec zaczyna naukę w szkole. Początkowo podekscytowany tym, że będzie to miejsce, gdzie dostanie odpowiedź na wszystkie nurtujące go pytania, z czasem zaczyna mieć problem z rutyną i zasadami panującymi w klasie. Jego wychowawca po wielokrotnym zwracaniu mu uwagi zaczyna tracić cierpliwość. Tak zaczyna się seria zabawnych nieporozumień między Bramem i nauczycielem, jednak dzięki zaangażowaniu i pomysłowości ich obu, a także rodziców chłopca pojawi się szansa na porozumienie i uczynienie ze szkoły miejsca, w którym Bram będzie się czuł szczęśliwy. o reżyserce: Anna van der Heide (ur. 1978) ukończyła wydział reżyserii w Akademii Teatralnej w Maastricht (Holadia). Filmem zajmuje się od 2006 roku. Zaczęła od seriali dla dzieci. Niesforny Bram jest jej pierwszym filmem długometrażowym. Opracowała: Paulina Krześniak SCENARIUSZ LEKCJI Temat: Jak okiełznać niesfornego Brama, który drzemie w wielu z nas? CELE LEKCJI rozwijanie w uczniach wrażliwości estetycznej przez kontakt ze sztuką filmową ćwiczenie umiejętności rekonstruowania poznanej fabuły zachęcenie uczniów do rozmowy na poruszane w filmach tematy: oryginalność, trudności w porozumiewaniu się, odróżnianie się od innych, odwaga w sobą kształcenie umiejętności formułowania wypowiedzi mówionych i pisanych rozwijanie wyobraźni Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty 2
ćwiczenie dokładności, spostrzegawczości i umiejętności logicznego myślenia METODY I FORMY PRACY pogadanka burza mózgów karta pracy dyskusja energizer ŚRODKI DYDAKTYCZNE 1. Niesforny Bram, reż. Anna van der Heide, Holandia 2012. 2. Karty pracy dla wszystkich uczniów. CZAS 45 minut PRZEBIEG LEKCJI 1. Karta pracy. Prowadzący rozdaje dzieciom karty pracy i prosi je o wykonanie polecenia pierwszego. 2. Pogadanka. Nauczyciel pyta dzieci, czy film pt. Niesforny Bram podobał im się. Punktem wyjścia do rozmowy są odpowiedzi, których dzieci udzieliły w poleceniu pierwszym z kart pracy. Warto zwrócić uwagę uczniów na to, co oceniamy, oglądając film (np. ciekawa historia, gra aktorska, muzyka, ładne zdjęcia). 3. Burza mózgów. Prowadzący pyta uczniów, jaki jest tytułowy Bram. Nazwane przymiotnikami cechy charakteru bohatera nauczyciel wypisuje na tablicy. Np.: ciekawy świata energiczny niesforny Bram ruchliwy zabawny rozkojarzony nieposłuszny 4. Pogadanka. Nauczyciel przypomina dzieciom, że moment, w którym poznajemy Brama, to czas, gdy zaczyna on naukę w szkole. Punktem wyjście do rozmowy jest skierowanie do uczniów pytania, jaki wpływ charakter Brama ma na jego szkolne życie. Warto w rozmowie z dziećmi skupić się na nieporozumieniach między chłopcem a jego nauczycielem panem Rybką. Prowadzący zachęca dzieci, aby przypomniały sobie sytuacje, w których zaostrza się konflikt między Bramem a Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty 3
nauczycielem (np. zaplamienie się atramentem, uwolnienie przez chłopca latającej po sali muchy, czy wreszcie doprowadzenie do wypadku pana Rybki). Dobrze jest przypomnieć dzieciom początek filmu, kiedy główny bohater z entuzjazmem i ekscytacją wyobrażał sobie, jak będą wyglądały lekcje. Warto zapytać dzieci, czy Bram chciał iść do szkoły, a także zwrócić uwagę, że radość chłopca z rozpoczęcia nauki nie trwała długo. Warto zadać dzieciom pytanie, dlaczego tak się stało. Możliwe odpowiedzi: Bram nie potrafi poddać się szkolnej dyscyplinie, chłopiec nie chce się uczyć tego, co właśnie jest w programie, ciekawią go zupełnie inne rzeczy, bohater nie umie się dłużej skupić, nie może usiedzieć w miejscu. Bram inaczej wyobrażał sobie naukę w szkole. 5. Karta pracy. Ostatni z wniosków staje się punktem wyjścia do polecenia drugiego z kart pracy. Uczniowie proszeni są o jego wykonanie. Następnie dzieci pod kierunkiem nauczyciela sprawdzają swoje odpowiedzi. 6. Energizer. Prowadzący pozwala dzieciom, by przez kilka minut pochodzili (a jeśli warunki na to pozwalają nawet pobiegali po sali). Po tym czasie nauczyciel pyta dzieci, czy taki przerywnik podobałby się Bramowi i dlaczego. 7. Dyskusja. Prowadzący pyta dzieci, czyje podejście do nauki w szkole: Brama czy pana Rybki wydaje im się bliższe i dlaczego. Możliwe odpowiedzi. Wyobrażenie Brama o szkole: uczeń powinien mieć dużo swobody w odkrywaniu świata, dzieciom trudno usiedzieć w miejscu, różne rzeczy (np. złe samopoczucie, skupienie na ważnym problemie) utrudniają udział w lekcji i nauczyciele powinni brać to pod uwagę. Wyobrażenie pana Rybki o szkole: gdyby wszyscy uczniowie robili to, co chcą, tak jak Bram, nauczyciele niczego nie mogliby ich nauczyć, dzieci muszą uczyć się wytrwałości, sumienności i staranności, hałasowanie i wiercenie się jednej osoby przeszkadza w nauce innym. Podsumowując dyskusję warto zauważyć, że zarówno pan Rybka, jak i Bram mają swoje racje związane z ich wiekiem, rolą i charakterem. Warto także zapytać dzieci, czy ich zdaniem da się w szkole połączyć oczekiwania Brama i pana Rybki. Jak można to zrobić? Czy w filmie komuś się to udaje? Trzeba tu przywołać pana Marka nauczyciela, który przychodzi do szkoły w zastępstwie za pana Rybkę. Można porozmawiać z dziećmi, co różni pana Marka od pana Rybki i dlaczego to właśnie jemu udaje się dotrzeć do Brama (przerwy w lekcji na rozluźnienie, wspólne zabawy, pozwolenie na bieganie, gdy chłopiec nie może się skupić). 8. Podsumowanie. Podsumowując lekcję, można zapytać dzieci, czy mają coś z niesfornego Brama. Czy czasem trudno im skupić się na lekcji i w pełni poświęcić pracy? Co jest dla nich najtrudniejsze do zaakceptowania wśród obowiązków ucznia i wymagań wobec niego? Praca domowa Co lubisz robić na lekcji? Wymień metody pracy, które podobają Ci się najbardziej. Możesz opisać lekcję, która szczególnie Ci się podobała. Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty 4
Karta pracy Zadanie 1. Podkreśl odpowiednią część zdania, a następnie dokończ je. Film pt. Niesforny Bram podobał mi się/nie podobał mi się, ponieważ...... Zadanie 2. Bram i pan Rybka całkiem inaczej wyobrażają sobie naukę w szkole i zachowanie uczniów. Przyporządkuj opinie do postaci, która mogłaby je wypowiedzieć. Bram pan Rybka Wszyscy uczniowie robią to samo. Uczeń powinien siedzieć spokojnie. Nogi są po to, by nimi ruszać! Każde dziecko może wyjść z klasy, kiedy chce. Ruszający się ząb przeszkadza w nauce. Dzieci nie mogą wychodzić z sali, kiedy chcą. To, że dziecku rusza się ząb nie jest wytłumaczeniem braku pracy na lekcji. Dzieci robią to, co je w danej chwili interesuje. Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty 5