Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji Departament Bezpieczeństwa Publicznego Funkcjonowanie komisji bezpieczeństwa i porządku 2008
Redakcja Wydawcy Iwona Figurska, Robert Ocipiński Wszelkie prawa zastrzeżone WSPol. Szczytno 2008 Książki tej nie wolno reprodukować (adaptować) ani w całości, ani w części, niezależnie od zastosowanej techniki (druk, fotografia, komputer, kserograf, fonografia itd.), bez pisemnej zgody Wydawcy. ISBN 978 83 7462 199 1 Druk i oprawa: Wydział Wydawnictw i Poligrafii Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 111, 12 100 Szczytno tel. 089 621 51 02, faks 089 621 54 48 e-mail: wwip@wspol.edu.pl
Spis treści Wstęp... 11 Data powołania pierwszej komisji... 17 Wykres 1. Rozkład odpowiedzi na pytanie Kiedy po raz pierwszy powołano komisję?... 17 Data powołania komisji obecnej kadencji... 18 Wykres 2. Rozkład odpowiedzi na pytanie Kiedy powołano obecną komisję?... 18 Na jak długo powołano komisję?... 19 Wykres 3. Rozkład odpowiedzi na pytanie Na jak długo powołano komisję?... 19 Czy komisja wypracowała plan pracy?... 20 Wykres 4. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy komisja wypracowała plan pracy?... 20 Czy komisja posiada plan współpracy z jednostkami pomocniczymi (sołectwami, osiedlami)?... 21 Wykres 5. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy komisja posiada plan współpracy z jednostkami pomocniczymi (sołectwami, osiedlami)?... 21 Czy członkowie komisji brali udział w szkoleniach?... 22 Wykres 6. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy członkowie komisji brali udział w szkoleniach?... 22 Wykres 7. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Czy członkowie komisji brali udział w szkoleniach?... 23 W ilu szkoleniach brali udział członkowie komisji?... 24 Wykres 8. Rozkład odpowiedzi na pytanie W ilu szkoleniach brali udział członkowie komisji?... 24 Wykres 9. Rozkład odpowiedzi na pytanie Udział WSPol. w szkoleniu komisji... 24 Rys. 1. Liczba przeszkolonych osób (łącznie)... 25
Czy członkowie komisji korzystali z opinii ekspertów?... 27 Wykres 10. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy członkowie komisji korzystali z opinii ekspertów?... 27 Wykres 11. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Czy członkowie komisji korzystali z opinii ekspertów?... 28 Jak często członkowie komisji korzystali z opinii ekspertów?... 29 Wykres 12. Rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często członkowie komisji korzystali z opinii ekspertów?... 29 Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli?... 30 Wykres 13. Rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli?... 30 Wykres 14. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo dolnośląskie... 31 Wykres 15. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo kujawsko pomorskie... 31 Wykres 16. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubelskie... 32 Wykres 17. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubuskie... 32 Wykres 18. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo łódzkie... 33 Wykres 19. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo małopolskie... 33 Wykres 20. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo mazowieckie... 34 Wykres 21. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo opolskie... 34 Wykres 22. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podkarpackie... 35 Wykres 23. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podlaskie... 35 Wykres 24. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo pomorskie... 36 Wykres 25. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo śląskie... 36 Wykres 26. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo świętokrzyskie... 37 Wykres 27. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo warmińsko mazurskie... 37 Wykres 28. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo wielkopolskie... 38 Wykres 29. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo zachodniopomorskie... 38 4
Czy opiniowano pracę Policji i innych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli?... 39 Wykres 30. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy opiniowano pracę Policji i innych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli?... 39 Wykres 31. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo dolnośląskie... 40 Wykres 32. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo kujawsko pomorskie... 40 Wykres 33. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubelskie... 41 Wykres 34. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubuskie... 41 Wykres 35. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo łódzkie... 42 Wykres 36. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo małopolskie... 42 Wykres 37. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo mazowieckie... 43 Wykres 38. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo opolskie... 43 Wykres 39. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podkarpackie... 44 Wykres 40. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podlaskie... 44 Wykres 41. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo pomorskie... 45 Wykres 42. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo śląskie... 45 Wykres 43. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo świętokrzyskie... 46 Wykres 44. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo warmińsko mazurskie... 46 Wykres 45. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo wielkopolskie... 47 Wykres 46. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo zachodniopomorskie... 47 Czy komisja przygotowała projekt powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz zagrożeniom porządku publicznego obywateli?... 48 Wykres 47. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy komisja przygotowała projekt powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz zagrożeniom porządku publicznego obywateli?... 48 Rys. 2. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Czy komisja przygotowała projekt powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz zagrożeniom porządku publicznego obywateli?... 49 5
Czy opiniowano inne projekty związane z poprawą bezpieczeństwa i porządku publicznego, np. współdziałania Policji i innych służb, inspekcji i straży lub innych jednostek?... 50 Wykres 48. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy opiniowano inne projekty związane z poprawą bezpieczeństwa i porządku publicznego, np. współdziałania Policji i innych służb, inspekcji i straży lub innych jednostek?... 50 Wykres 49. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Czy opiniowano inne projekty związane z poprawą bezpieczeństwa i porządku publicznego, np. współdziałania Policji i innych służb, inspekcji i straży lub innych jednostek?... 51 Rys. 3. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Czy opiniowano inne projekty związane z poprawą bezpieczeństwa i porządku publicznego, np. współdziałania Policji i innych służb, inspekcji i straży lub innych jednostek?... 52 Czy opiniowano projekt budżetu powiatu pod kątem zapewnienia środków na likwidację zagrożeń porządku i poprawę bezpieczeństwa obywateli?... 53 Wykres 50. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy opiniowano projekt budżetu powiatu pod kątem zapewnienia środków na likwidację zagrożeń porządku i poprawę bezpieczeństwa obywateli?... 53 Rys. 4. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Czy opiniowano projekt budżetu powiatu pod kątem zapewnienia środków na likwidację zagrożeń porządku i poprawę bezpieczeństwa obywateli?... 54 Czy w trakcie pracy komisji wytworzono akty prawa miejscowego lub inne dokumenty dotyczące porządku i bezpieczeństwa obywateli?... 55 Wykres 51. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy w trakcie pracy komisji wytworzono akty prawa miejscowego lub inne dokumenty dotyczące porządku i bezpieczeństwa obywateli?... 55 Czy sprawozdania komisji były publikowane w wojewódzkim dzienniku urzędowym... 56 Wykres 52. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy sprawozdania komisji były publikowane w wojewódzkim dzienniku urzędowym?... 56 Rys. 5. Szczegółowy rozkład odpowiedzi Czy sprawozdania komisji były publikowane w wojewódzkim dzienniku urzędowym?... 57 6
Czy były opracowywane mapy zagrożeń dla poszczególnych miast i osiedli?... 58 Wykres 53. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy były opracowywane mapy zagrożeń dla poszczególnych miast i osiedli?... 58 Wykres 54. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo dolnośląskie... 59 Wykres 55. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo kujawsko pomorskie... 59 Wykres 56. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubelskie... 60 Wykres 57. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubuskie... 60 Wykres 58. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo łódzkie... 61 Wykres 59. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo małopolskie... 61 Wykres 60. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo mazowieckie... 62 Wykres 61. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo opolskie... 62 Wykres 62. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podkarpackie... 63 Wykres 63. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podlaskie... 63 Wykres 64. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo pomorskie... 64 Wykres 65. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo śląskie... 64 Wykres 66. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo świętokrzyskie... 65 Wykres 67. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo warmińsko mazurskie... 65 Wykres 68. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo wielkopolskie... 66 Wykres 69. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo zachodniopomorskie... 66 Rys. 6. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Czy opracowywano mapy zagrożeń dla poszczególnych miast i osiedli?... 67 Czy były prowadzone badania stanu poczucia bezpieczeństwa mieszkańców?... 68 Wykres 70. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy były prowadzone badania stanu poczucia bezpieczeństwa mieszkańców?... 68 Wykres 71. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo dolnośląskie... 69 Wykres 72. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo kujawsko pomorskie... 69 Wykres 73. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubelskie... 70 Wykres 74. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubuskie... 70 Wykres 75. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo łódzkie... 71 Wykres 76. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo małopolskie... 71 Wykres 77. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo mazowieckie... 72 Wykres 78. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo opolskie... 72 Wykres 79. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podkarpackie... 73 Wykres 80. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podlaskie... 73 7
Wykres 81. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo pomorskie... 74 Wykres 82. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo śląskie... 74 Wykres 83. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo świętokrzyskie... 75 Wykres 84. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo warmińsko mazurskie... 75 Wykres 85. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo wielkopolskie... 76 Wykres 86. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo zachodniopomorskie... 76 Rys. 7. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Czy były prowadzone badania stanu poczucia bezpieczeństwa mieszkańców?... 77 Czy publikowano wyniki badań poczucia bezpieczeństwa w lokalnej prasie?... 78 Wykres 87. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy publikowano wyniki badań poczucia bezpieczeństwa w lokalnej prasie?... 78 Kto udzielał największego wsparcia i pomocy w realizacji programu zwalczania zagrożeń i patologii?... 79 Wykres 88. Rozkład odpowiedzi na pytanie Kto udzielał największego wsparcia i pomocy w realizacji programu zwalczania zagrożeń i patologii?... 79 Czy zgłaszano postulaty pod adresem komisji obecnej kadencji?... 80 Wykres 89. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy zgłaszano postulaty pod adresem komisji obecnej kadencji?... 80 Wykres 90. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo dolnośląskie... 81 Wykres 91. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo kujawsko pomorskie... 81 Wykres 92. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubelskie... 82 Wykres 93. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubuskie... 82 Wykres 94. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo łódzkie... 83 Wykres 95. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo małopolskie... 83 Wykres 96. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo mazowieckie... 84 Wykres 97. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo opolskie... 84 Wykres 98. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podkarpackie... 85 Wykres 99. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podlaskie... 85 Wykres 100. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo pomorskie... 86 Wykres 101. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo śląskie... 86 Wykres 102. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo świętokrzyskie... 87 Wykres 103. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo warmińsko mazurskie... 87 8
Wykres 104. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo wielkopolskie... 88 Wykres 105. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo zachodniopomorskie... 88 Czy zadania przyjęte w planie pracy komisji zostały zrealizowane?... 89 Wykres 106. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy zadania przyjęte w planie pracy komisji zostały zrealizowane?... 89 Wykres 107. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo dolnośląskie... 90 Wykres 108. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo kujawsko pomorskie... 90 Wykres 109. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubelskie... 91 Wykres 110. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubuskie... 91 Wykres 111. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo łódzkie... 92 Wykres 112. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo małopolskie... 92 Wykres 113. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo mazowieckie... 93 Wykres 114. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo opolskie... 93 Wykres 115. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podkarpackie... 94 Wykres 116. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podlaskie... 94 Wykres 117. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo pomorskie... 95 Wykres 118. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo śląskie... 95 Wykres 119. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo świętokrzyskie... 96 Wykres 120. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo warmińsko mazurskie... 96 Wykres 121. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo wielkopolskie... 97 Wykres 122. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo zachodniopomorskie... 97 Rys. 8. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Czy zadania przyjęte w planie pracy komisji zostały zrealizowane?... 98 Czy powiat przyłączył się do programu Razem bezpieczniej?... 99 Wykres 123. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy powiat przyłączył się do programu Razem bezpieczniej?... 99 Wykres 124. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo dolnośląskie... 100 Wykres 125. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo kujawsko pomorskie... 100 Wykres 126. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubelskie... 101 Wykres 127. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubuskie... 101 Wykres 128. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo łódzkie... 102 Wykres 129. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo małopolskie... 102 Wykres 130. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo mazowieckie... 103 9
Wykres 131. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo opolskie... 103 Wykres 132. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podkarpackie... 104 Wykres 133. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podlaskie... 104 Wykres 134. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo pomorskie... 105 Wykres 135. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo śląskie... 105 Wykres 136. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo świętokrzyskie... 106 Wykres 137. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo warmińsko mazurskie... 106 Wykres 138. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo wielkopolskie... 107 Wykres 139. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo zachodniopomorskie... 107 Rys. 9. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Czy powiat przyłączył się do programu Razem bezpieczniej?... 108 Czy program Razem bezpieczniej został przyjęty przez radę powiatu?... 109 Wykres 140. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy program Razem bezpieczniej został przyjęty przez radę powiatu?... 109 Wykres 141. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo dolnośląskie... 110 Wykres 142. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo kujawsko pomorskie... 110 Wykres 143. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubelskie... 111 Wykres 144. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo lubuskie... 111 Wykres 145. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo łódzkie... 112 Wykres 146. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo małopolskie... 112 Wykres 147. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo mazowieckie... 113 Wykres 148. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo opolskie... 113 Wykres 149. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podkarpackie... 114 Wykres 150. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo podlaskie... 114 Wykres 151. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo pomorskie... 115 Wykres 152. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo śląskie... 115 Wykres 153. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo świętokrzyskie... 116 Wykres 154. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo warmińsko mazurskie... 116 Wykres 155. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo wielkopolskie... 117 Wykres 156. Szczegółowy rozkład odpowiedzi województwo zachodniopomorskie... 117 Rys. 10. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytania Czy powiat przyłączył się do programu Razem bezpieczniej? oraz czy program Razem bezpieczniej przyjęty został przez radę powiatu?... 118 10
Wstęp Istotnym aspektem działalności samorządu lokalnego w sferze bezpieczeństwa jest funkcjonowanie na szczeblu powiatu komisji bezpieczeństwa i porządku (dalej jako komisja). W myśl istniejących przepisów w celu realizacji zadań starosty w zakresie zwierzchnictwa nad powiatowymi służbami, inspekcjami i strażami oraz zadań określonych w ustawach w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli tworzy się komisje bezpieczeństwa i porządku 1. Dla faktycznego angażowania się samorządów w przedsięwzięcia mające na celu zapewnienie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli istotne są zadania nałożone na komisję przez ustawodawcę. Należą do nich 2 : 1. Ocena zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu. 2. Opiniowanie pracy Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli. 3. Przygotowywanie projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli. 4. Opiniowanie projektów programów współdziałania Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży oraz jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli. 5. Opiniowanie projektu budżetu powiatu w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu. 6. Opiniowanie projektów aktów prawa miejscowego i innych dokumentów w sprawach związanych z wykonywaniem zadań odnoszących się do porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu, pracy Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli. 7. Opiniowanie zagadnień zleconych przez starostę dotyczących obszarów innych niż opiniowanie: pracy i projektów programów współdziałania Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli; budżetu powiatu w wymienionym zakresie; projektów aktów prawa miejscowego i innych dokumentów dotyczących porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli. Istniejące uregulowania prawne wychodzą naprzeciw pragmatycznej konieczności zarządzania bezpieczeństwem w społeczeństwie obywatelskim przez interdyscyplinarne gremia lokalnych reprezentantów. Gwarancją efektywnej współpracy w tym zakresie jest skład osobowy komisji, który zdaje się być adekwatny do zakresu jej działania i pokładanych oczekiwań. W skład komisji wchodzi bowiem : starosta jako przewodniczący komisji, 1 Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (DzU z 2001 r., nr 142, poz. 1592 z późn. zm., t.j.) art. 38a, ust. 1. 2 Tamże, art. 38a, ust. 2. Ustawa z 5 czerwca 1998 r..., art. 38a ust. 5. 11
dwóch radnych delegowanych przez radę powiatu, trzy osoby powołane przez starostę spośród osób wyróżniających się wiedzą o problemach będących przedmiotem prac komisji oraz cieszących się wśród miejscowej społeczności osobistym autorytetem i zaufaniem publicznym, w szczególności przedstawicieli samorządów gminnych, organizacji pozarządowych, pracowników oświaty, a także instytucji zajmujących się zwalczaniem zjawisk patologii społecznych i zapobieganiem bezrobociu, dwóch przedstawicieli delegowanych przez komendanta powiatowego (miejskiego) Policji. W pracach komisji uczestniczy także prokurator wskazany przez właściwego prokuratora okręgowego. Dodatkowo starosta może powołać do udziału w pracach komisji funkcjonariuszy i pracowników innych niż Policja powiatowych służb, inspekcji i straży oraz pracowników innych organów administracji publicznej wykonujących zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu, którzy mogą uczestniczyć w pracach komisji z głosem doradczym. Ustawowy obowiązek współpracy w ramach komisji starosty, radnych, przedstawicieli Policji, prokuratury tworzy warunki do zwiększenia skuteczności działań na rzecz bezpieczeństwa oraz uwzględniania potrzeb i zagrożeń sygnalizowanych przez lokalne społeczności. Współpraca w ramach powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli przyczynia się do lepszej koordynacji i zwiększenia efektywności realizacji różnych przedsięwzięć. bez znaczenia jest to, że inicjatywy służące rozwiązywaniu lokalnych problemów bezpieczeństwa mogą być uwzględnione w strategicznym planowaniu rozwoju poszczególnych regionów. Należy podkreślić, że ustanowienie powiatowych komisji bezpieczeństwa i porządku publicznego jest rozwiązaniem odzwierciedlającym światowe tendencje w zapobieganiu przestępczości. W deklaracji końcowej II Międzynarodowej Konferencji Urban Safety, Drug and Crime Prevention 4, zawierającej siedem sposobów poprawy bezpieczeństwa społeczności świata, postulowano, aby rządy ustanowiły struktury organizacyjne zapobiegające przestępczości, które zaangażują przedstawicieli lokalnych instytucji odpowiedzialnych za gospodarkę mieszkaniową, szkolnictwo, młodzież, rodzinę, pomoc społeczną, utrzymanie porządku oraz wymiar sprawiedliwości. Zwrócono również uwagę na wspieranie działalności państwa przez lokalne i regionalne władze, agendy międzynarodowe, organizacje pozarządowe, które powinny uczestniczyć we wszechstronnym zapobieganiu przestępczości oraz uznać wpływ wprowadzania w życie efektywnych sposobów poprawy bezpieczeństwa obywateli na rozwój miast i zamieszkujących je społeczności. W ostatnich latach samorządy lokalne wielu państw wskazywały na istnienie trudności w znalezieniu sposobów na zapewnienie bezpieczeństwa obywatelom. Według zaleceń International Center for the Prevention of Crime istnieją cztery elementy, które samorząd lokalny powinien uwzględnić w swoich działaniach. Pierwszy z nich to określenie i mobilizowanie kluczowych partnerów wywodzących się z organów lokalnej administracji. Skład osobowy polskiego modelu komisji bezpieczeństwa i porządku te zalecenia uwzględnia. W skład komisji wchodzą m.in. przedstawiciele miej- 4 Konferencja odbyła się w Paryżu 18 20 listopada 1991 r. W opracowywaniu deklaracji końcowej, zawierającej siedem sposobów poprawy bezpieczeństwa społeczności świata, uczestniczyło 1600 osób z 65 krajów świata. 12
scowej Policji, wymiaru sprawiedliwości, a także instytucji zajmujących się zwalczaniem zjawisk patologii społecznych i zapobieganiem bezrobociu. Element drugi to wnikliwe oraz wszechstronne analizowanie stanu bezpieczeństwa obejmujące lokalne problemy bezpieczeństwa i wiktymizacji. że ten wymóg zawarty jest w polskich uregulowaniach. Jednym z zadań komisji jest ocena zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu. Trzeci element polega na kształtowaniu lokalnych strategii działania w taki sposób, aby brały pod uwagę przyczyny przestępczości i wiktymizacji, a nie tylko jej symptomy, oraz obejmowały różnorodne potrzeby społeczne. Realizacja przez komisję zadania polegającego na przygotowywaniu projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości, oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli odnosi się do tego istotnego składnika. sformułowane zadanie pozwala również na uwzględnienie przez komisję bezpieczeństwa i porządku ostatniego elementu, którym jest konieczność wdrażania i ewaluacji (długo i krótkoterminowych) programów profilaktycznych koncentrujących się na eliminowaniu ubóstwa, uciążliwych przestępstw oraz miejsc społecznego lęku. Dbałość o bezpieczeństwo obywateli w myśl zaprezentowanych koncepcji wymaga również zrozumienia tego, że ochrona bezpieczeństwa musi być procesem ciągłym, opartym na zapobieganiu przestępczości i innym zagrożeniom oraz stanowić stałą formę aktywności lokalnej społeczności, a także organów administracji lokalnej. wątpliwie stałą aktywność samorządów w tej dziedzinie zapewnić może (utworzona na mocy ustawy) samorządowa struktura organizacyjna właściwa w sprawach porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli komisja bezpieczeństwa i porządku. Zatem działania zmierzające do ograniczenia występujących lokalnie zagrożeń bezpieczeństwa wymagają teraz znacznie większego niż dotychczas zaangażowania obywateli i organizacji społecznych oraz zmuszają do opartego na zasadach partnerstwa współdziałania między Policją, instytucjami publicznymi, a społecznościami lokalnymi. Doceniając dotychczasowy dorobek komisji bezpieczeństwa oraz dostrzegając potrzebę ciągłego ich rozwoju i doskonalenia, komisje te są istotnym przedmiotem i podmiotem badań. Jedna z pierwszych analiz dotyczących funkcjonowania komisji bezpieczeństwa i porządku znalazła swoje odzwierciedlenie w raporcie Opinie komendantów powiatowych (miejskich) Policji na temat funkcjonowania powiatowych komisji bezpieczeństwa i porządku oraz współpracy z samorządem terytorialnym w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. Przedstawione w nim przekonania policyjnych członków komisji bezpieczeństwa i ich przełożonych stanowią cenne źródło wiedzy wartościującej osiągnięcia i problemy organizacyjne komisji w początkowym okresie ich działania. Mając na uwadze zadania powiatowych komisji bezpieczeństwa i porządku 6, Departament Bezpieczeństwa Publicznego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji podjął próbę zdiagnozowania faktycznego wkładu komisji w kształtowanie bezpieczeństwa i porządku publicznego w poszczególnych powiatach. Podstawowym celem dociekań było poznanie funkcjonowania komisji bezpieczeństwa i porządku w poszczególnych powiatach w Polsce oraz problemów z tym związanych. 5 R. Głowacki, K. Łojek, A. Urban, Opinie komendantów powiatowych (miejskich) Policji na temat funkcjonowania powiatowych komisji bezpieczeństwa i porządku oraz współpracy z samorządem terytorialnym w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, Szczytno 2007. 6 Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym. 13
Na wstępie przyjęto założenie, że funkcjonujące w Polsce komisje bezpieczeństwa i porządku są powoływane na podstawie ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym oraz że działają i wypełniają zadania zgodnie z zapisami tam zawartym, stwierdzono także, że w wyniku ich właściwego funkcjonowania stałej poprawie ulega poziom bezpieczeństwa i porządku w poszczególnych powiatach. Na początku 2008 roku, w Departamencie Bezpieczeństwa Publicznego MSWiA, opracowany został wzór formularza ankiety pt. Arkusz kierunkowych informacji o pracy Komisji Bezpieczeństwa i Porządku. Przygotowane formularze zostały rozesłane do wszystkich powiatów i miast na prawie powiatu z prośbą o ich wypełnienie i odesłanie do MSWiA. Zastosowany formularz posłużył do zebrania danych z poszczególnych powiatów dotyczących między innymi: powoływania komisji, planów pracy komisji, projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz zagrożeniom porządku publicznego, aspektów związanych z opiniowaniem budżetu powiatu, tworzonych aktów prawa miejscowego, współpracy komisji z innymi podmiotami, udziału członków komisji w szkoleniach i doskonaleniach poświęconych problematyce bezpieczeństwa, korzystaniu z porad ekspertów, przeprowadzanych ocen stanu zagrożeń, opiniowania pracy Policji i innych powiatowych służb i straży. Departament Bezpieczeństwa Publicznego MSWiA zainteresowany był również: badaniem poczucia bezpieczeństwa mieszkańców powiatu, tworzeniem map zagrożeń, osiągnięciami komisji oraz instytucjami (podmiotami) wspierającymi prace komisji, udziałem powiatów w rządowym programie ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej. Mając na uwadze przeobrażenia zachodzące w społeczeństwie polskim, zmieniający się charakter zagrożeń oraz konieczność dostosowania się funkcjonujących struktur do postępujących zmian poproszono dodatkowo przedstawicieli komisji o przedstawienie własnych przemyśleń odnoszących się do prac komisji bezpieczeństwa i porządku oraz wskazanie możliwości usprawnienia jej prac. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji uzyskało dane z 378 powiatów i miast na prawach powiatu, które następnie zostały zgromadzone w arkuszu kalkulacyjnym. Skoroszyt został podzielony na arkusze zawierające wyniki odpowiedzi na kolejne pytania zawarte w formularzu. stety, nie wszystkie odpowiedzi zostały przerobione na postać elektroniczną, ze względu na to, iż autorzy postawili na bardzo czytelną prezentację danych w postaci graficznej. ie kryterium miało na celu ułatwienie dokonania oceny otrzymanych wyników. Również konstrukcja niektórych pytań uniemożliwia prezentację wyników w postaci graficznej. Przykładem może być pytanie: Jakie postulaty i przez kogo były zgłaszane pod adresem komisji obecnej kadencji?. stety nie było możliwości przedstawienia na potrzeby publikacji zgromadzonych na ten temat danych w sposób czytelny. Różnorodność 14
odpowiedzi na drugą część pytania i ich liczba przekraczała liczbę zgromadzonych formularzy. Oscylowały one pomiędzy określeniami służb, np. Policja, po imiona i nazwiska osób fizycznych. Odpowiedzi na pierwszą część pytania były jeszcze bardziej zróżnicowane. W takich sytuacjach zastosowano metodę prezentacji danych otrzymywanych pośrednio. W tym przypadku przedstawiono wyniki, odpowiadając na pytanie: Czy do komisji zgłaszano wnioski? i zobrazowano, jak liczba zgłaszanych wniosków rozkładała się w poszczególnych województwach i powiatach. Dzięki takiemu podejściu do analizy zgromadzonych wyników, udało się uzyskać i przedstawić bardzo wiele istotnych informacji. stety nie było to możliwe w wypadku kilku innych pytań. Udzielane odpowiedzi utrudniały czytelną prezentację w ramach tworzonego opracowania. W związku z tym niektóre z nich zostały pominięte. Uwzględniono również wyniki, które nie były odpowiedziami na zadane w kwestionariuszu pytania. W takich sytuacjach zostały one potraktowane na utworzonych wykresach jako. W niektórych przypadkach odsetek takich stwierdzeń był znaczny. Zastosowanie arkusza kalkulacyjnego umożliwiło wykonywanie niezbędnych analiz, transformacji oraz prezentacji zgromadzonych danych. Użyte w tym celu oprogramowanie jest standardowym i powszechnie dostępnym na rynku pakietem. Zgromadzenie danych w takiej aplikacji umożliwia dalsze przetwarzanie w innych jednostkach bez potrzeby uzyskania specjalistycznego oprogramowania. wymaga również od użytkowników specjalistycznej wiedzy dotyczącej oprogramowania. Uzyskane dane zgromadzono w ramach jednego arkusza kalkulacyjnego. W jednym skoroszycie dla każdego pytania wydzielono arkusze. Dane przetworzono tak, aby była możliwość zgromadzenia ich w formie tabelarycznej, jednocześnie dbając, aby tabele były możliwie, jak najmniej rozległe, czytelne i przejrzyste. Na potrzeby prezentacji i wizualizacji graficznej podzielono wyniki na województwa, tworząc skoroszyty zawierające tylko dane z poszczególnych województw. W celu przetworzenia danych na potrzeby wizualizacji graficznej wykorzystano standardowe funkcje arkusza kalkulacyjnego. Operacje na różnych typach danych (tekstowe, daty, logiczne, wartości liczbowe) wymagały dodatkowej reorganizacji zgromadzonych informacji. Zastosowano funkcje logiczne, warunkowe, operacje na datach itp. W celu unifikacji informacji na potrzeby wykresów użyto sum częściowych i tabel przestawnych. Dane przedstawione w opracowaniu pozostawiono w formie rudymentarnej, nie poddając ich konwersji statystycznej. W związku z dużą liczbą informacji zgromadzonych w opracowaniu za podstawowe wymaganie w obszarze wizualizacji uznano czytelność. W związku z tym w większości wypadków zrezygnowano z wykresów w formie kolumnowej i słupkowej na rzecz wykresów kołowych. Decyzja ta została uwarunkowana również tym, że większość prezentowanych wyników została przedstawiona w formie procentowej. Pozwala to na sprawniejsze określenie skali zachodzących zjawisk z szybkim uwzględnieniem nieprawidłowych odpowiedzi. Każdy wykres posiada informację dotyczącą pytania oraz wartości procentowej lub liczbowej dla poszczególnych elementów. Wykresy zostały przygotowane przy użyciu narzędzi dostępnych w standardowym arkuszu kalkulacyjnym. Przedstawiono wyłącznie wykresy wynikowe z pominięciem tabel zawierających dane źródłowe. Wymagania dla wykresów spowodowały, że większość danych musiała zostać odpowiednio przetworzona. Przykładem może być odpowiedź na pytanie: Czy były prowadzone badania poczucia bezpieczeństwa mieszkańców? Jeśli tak, to przez kogo i czy ich wyniki publikowano np. w lo- 15
kalnej prasie?. Czytelne przedstawienie graficzne, które powiaty prowadziły i publikowały wyniki badań byłoby niemożliwe. Zastosowano ujęcie procentowe w skali województwa, obrazując, w ilu powiatach takie badania i publikacje były realizowane. W związku z takim ujęciem problemu przedstawianie tabel źródłowych okazało się niecelowe. W kolejnych badaniach ankietowych dotyczących tego obszaru efektywniejsze wydaje się być użycie innej metody bądź innego medium gromadzenia informacji. Zastosowanie kompleksowego rozwiązania wykorzystującego technologie internetowe do obsługi badań ankietowych umożliwiłoby skuteczniejsze gromadzenie informacji. Systemy tego typu pozwalają na śledzenie wyników badania już w trakcie jego trwania. Spełnia to częściowo rolę badania bezpośredniego, które w związku z ilością respondentów i obszarem działania jest trudne do realizacji. Efektem takiego działania jest wykorzystanie zalet ankiety bezpośredniej: większe możliwości wyjaśnienia respondentowi istoty pytań, większa dokładność uzyskanych odpowiedzi, lepsze zrozumienie przez ankietera znaczenia odpowiedzi udzielonych przez respondenta, zdecydowanie wyższa efektywność w uzyskiwaniu informacji, jednocześnie pomijając jej wady: większa złożoność trudności organizacji badania, większa pracochłonność i czasochłonność zbierania informacji, wyższe koszty badania. Raporty prezentujące wyniki mogą być tworzone na podstawie dowolnie definiowanych przez badacza kryteriów analizy (z uwzględnieniem dowolnej liczby zmiennych i odpowiednich zależności między nimi), a wyniki są prezentowane zarówno w formie liczbowej, jak i graficznej. Zebrane w formularzu informacje zostały szczegółowo przeanalizowane i opracowane w formie raportu, przygotowanego przez Departament Bezpieczeństwa Publicznego MSWiA. Uzyskany materiał stanowi cenne źródło informacji o problemach związanych z funkcjonowaniem powiatowych komisji bezpieczeństwa i porządku. Wnioski będące efektem przeprowadzonych analiz dają również podstawę do podejmowania optymalnych decyzji służących rozwojowi powiatowych komisji bezpieczeństwa i porządku oraz lokalnych systemów bezpieczeństwa. 16
Data powołania pierwszej komisji Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (z późniejszymi zmianami) nakłada na starostę obowiązek powołania komisji bezpieczeństwa i porządku. Celem komisji jest realizacja zadań starosty w zakresie zwierzchnictwa nad powiatowymi służbami, inspekcjami i strażami oraz realizacji zadań w zakresie porządku i bezpieczeństwa obywateli wynikających z tejże ustawy. Wykres nr 1 ilustruje wieloletni proces realizacji przez starostów ustawowego obowiązku tworzenia komisji bezpieczeństwa i porządku. W 1999 r. utworzono 4 komisje, a w 2000 tylko jedną. Przełom nastąpił dopiero w 2002 r., kiedy powołano 258 komisji. Z przeprowadzonych badań wynika, że nawet po 4 latach od wprowadzenia przepisu nie wszystkie powiaty utworzyły komisję bezpieczeństwa i porządku. Wykres 1. Rozkład odpowiedzi na pytanie Kiedy po raz pierwszy powołano komisję? liczba 300 250 251 200 150 100 50 0 4 1 40 50 2 4 7 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Brak odpowiedzi 17
Data powołania komisji obecnej kadencji Wykres 2. Rozkład odpowiedzi na pytanie Kiedy powołano obecną komisję? liczba 140 127 120 100 102 80 72 60 40 42 20 0 1 2 2 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Brak odpowiedzi 11 18
Na jak długo powołano komisję? Ustawodawca w art. 38a. ust. 9 ustawy wyraźnie określa trzyletni okres kadencji komisji. Z odpowiedzi udzielonych przez ankietowanych wynika, że w kilku wypadkach czas ten został zmieniony. W jednym powiecie komisja utworzona została tylko na rok. Stwierdzono również przypadki powołania komisji na 4 lata i więcej oraz odnotowano trzy sytuacje, gdy komisję powołano na okres bezterminowy. Wykres 3. Rozkład odpowiedzi na pytanie Na jak długo powołano komisję? 350 liczba 332 300 250 200 150 100 50 0 1 5 5 1 3 1 2 3 4 5 bezterminowo 12 brak odpowiedzi 19
Czy komisja wypracowała plan pracy? Jednym z obszarów poddanych analizie były także plany pracy przygotowywane przez komisje bezpieczeństwa i porządku. Respondenci mieli w tym wypadku podać krótki opis zawartości takich planów. W praktyce okazało się, że pytanie to nastręczyło respondentom wiele problemów. Świadczy o tym różnorodność udzielanych odpowiedzi (wpisywanie nazw programów profilaktycznych realizowanych w powiecie, oceny stanu zagrożeń lub przestrzegania przepisów, opinie dotyczące prawa miejscowego, podsumowania okresu letniego lub zimowego itp.), z których wynika, że znaczna liczba komisji bezpieczeństwa i porządku funkcjonujących w Polsce takiego planu nie posiada. Z tego też względu zrezygnowano ze szczegółowego opisu zestawionych w tym obszarze wyników, aby nie powielać złych praktyk. Wykres 4. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy komisja wypracowała plan pracy? 5% 26% 69% 20
Czy komisja posiada plan współpracy z jednostkami pomocniczymi (sołectwami, osiedlami)? Z uzyskanych danych wynika, że 52 komisje bezpieczeństwa i porządku przygotowały plany współpracy, 287 komisji funkcjonuje bez opracowanego wcześniej planu, natomiast 20 ankietowanych powiatów nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie. Wykres 5. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy komisja posiada plan współpracy z jednostkami pomocniczymi (sołectwami, osiedlami)? zachodniopomorskie 1 15 0 wielkopolskie 7 26 1 warmińsko-mazurskie 4 17 0 świętokrzyskie 1 12 0 śląskie 0 33 1 pomorskie 3 15 2 podlaskie 2 13 1 podkarpackie 5 17 2 opolskie 1 9 2 mazowieckie 8 30 3 małopolskie 2 18 1 łódzkie 0 23 1 lubuskie 4 9 1 lubelskie 6 14 3 kujawsko-pomorskie 5 13 2 dolnośląskie 3 23 0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 21
Czy członkowie komisji brali udział w szkoleniach? Z uzyskanych danych wynika, że w 201 komisjach bezpieczeństwa i porządku co najmniej część ich członków uczestniczyła w szkoleniach z zakresu zadań komisji. Natomiast w 141 komisjach ich członkowie nie posiadają dodatkowego przeszkolenia w tym zakresie. Wykres 6. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy członkowie komisji brali udział w szkoleniach? 17 141 201 22
Wykres 7. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Czy członkowie komisji brali udział w szkoleniach? zachodniopomorskie 6 9 1 wielkopolskie 24 10 warmińsko-mazurskie 17 4 świętokrzyskie 6 7 śląskie 21 12 1 pomorskie 13 7 0 podlaskie 10 5 1 podkarpackie 11 11 2 opolskie 5 6 1 mazowieckie 31 8 2 małopolskie 9 11 1 łódzkie 12 12 lubuskie 4 7 3 lubelskie 10 10 3 kujawsko-pomorskie 14 4 2 dolnośląskie 8 17 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 23
W ilu szkoleniach brali udział członkowie komisji? Spośród 201 komisji bezpieczeństwa i porządku, które umożliwiły swoim członkom udział w szkoleniach z zakresu bezpieczeństwa i porządku publicznego, zdecydowana większość uczestniczyła tylko w jednym szkoleniu. Odnotowano tylko sporadyczne wypadki, gdy osoba brała udział więcej niż w jednym szkoleniu. Wykres 8. Rozkład odpowiedzi na pytanie W ilu szkoleniach brali udział członkowie komisji? liczba 140 120 120 100 80 60 40 20 0 22 11 2 0 0 1 1 2 3 4 5 6 7 ilość szkoleń Wykres 9. Rozkład odpowiedzi na pytanie Udział WSPol. w szkoleniu komisji 120 liczba 114 100 87 80 60 40 20 0 WSPol. w Szczytnie pozostałe 24
Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, wychodząc naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom społecznym, przygotowała program szkolenia dla starostów i członków komisji bezpieczeństwa. Program został wprowadzony decyzją nr 225 komendanta głównego Policji z 30 września 2003 r. w sprawie programu szkolenia z zakresu prewencji kryminalnej dla starostów i członków komisji właściwej do spraw bezpieczeństwa i porządku. Do udziału w szkoleniu z każdego powiatu zapraszani byli starosta jako przewodniczący oraz radny i policjant uczestniczący w pracach powiatowych komisji bezpieczeństwa i porządku. Rysunek nr 1 przedstawia liczbę przeszkolonych członków komisji bezpieczeństwa w poszczególnych województwach w latach 2003 2007 z podziałem na przedstawicieli samorządu i Policji. Rys. 1. Liczba przeszkolonych osób (łącznie) zachodniopomorskie 9 5 pomorskie 17 18 kujawsko-pomorskie 17 warmi sko-mazurskie 13 15 11 podlaskie 13 wielkopolskie 20 mazowieckie 72 lubuskie 10 9 27 34 22 ódzkie 66 21 lubelskie Liczba przeszkolonych osób 290 Policjanci Samorz d 145 29 dolno l skie 20 14 opolskie 160 130 l skie 41 31 26 wi tokrzyskie 12 ma opolskie 18 15 11 podkarpackie 8 7 24 Źródło: badania własne WSPol. Na początku 2008 r. wykładowcy WSPol. oraz przedstawiciele Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji bazując na doświadczeniach wyniesionych z 40 przeprowadzonych edycji kursu dla starostów i członków komisji bezpieczeństwa przygotowali nowy projekt programu szkolenia, w którym uwzględniono również uwagi przedstawicieli samorządu terytorialnego i policji. W kwietniu 2008 r. minister spraw wewnętrznych i administracji powierzył Wyższej Szkole Policji w Szczytnie realizację szkolenia. Dotychczasowy program wzbogacony został o tematy dotyczące m.in: 25
udziału w projektach profilaktycznych na rzecz bezpieczeństwa finansowanych ze środków Unii Europejskiej, rządowego programu ograniczenia przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej, roli MSWiA we wdrażaniu rządowego programu ograniczenia przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej, programu Zapobiegania i zwalczania przemocy wobec dzieci, młodzieży i kobiet oraz ochrony ofiar i grup ryzyka, Daphne III. 26
Czy członkowie komisji korzystali z opinii ekspertów? Starosta przewodniczący komisji w celu realizacji zadań wynikających z ustawy może żądać od Policji oraz innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także innych powiatowych i gminnych jednostek organizacyjnych wykonujących zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli dodatkowych informacji o ich pracy. Może również współpracować z samorządami gmin z terenu powiatu, a także ze stowarzyszeniami, fundacjami, kościołami i związkami wyznaniowymi oraz innymi organizacjami i instytucjami. Ze zgromadzonych danych wynika, że 163 komisje korzystały z dodatkowych opinii ekspertów w ramach realizacji ustawowych zadań. Wykres 10. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy członkowie komisji korzystali z opinii ekspertów? 18 178 163 27
Wykres 11. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Czy członkowie komisji korzystali z opinii ekspertów? zachodniopomorskie 7 9 0 wielkopolskie 13 19 2 warmińsko-mazurskie 10 9 2 świętokrzyskie 9 4 0 śląskie 21 13 0 pomorskie 7 13 0 podlaskie 6 9 1 podkarpackie 11 12 1 opolskie 6 4 2 mazowieckie 15 22 4 małopolskie 10 10 1 łódzkie 9 15 0 lubuskie 8 5 1 lubelskie 10 12 1 kujawsko-pomorskie 10 10 0 dolnośląskie 11 12 3 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 28
Jak często członkowie komisji korzystali z opinii ekspertów? Z uzyskanych odpowiedzi wyraźnie wynika, że spośród 163 komisji bezpieczeństwa i porządku tylko 2 prowadzą stałą współpracę z ekspertami, 32 określają, że jest ona częsta, 62 komisje deklarują współpracę w razie potrzeby, natomiast pozostali opiniodawcy nie odpowiadają na to pytanie. Wykres 12. Rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często członkowie komisji korzystali z opinii ekspertów? liczba 70 60 62 62 50 40 30 32 20 10 0 2 2 stała współpraca na bieżąco często w razie potrzeby rzadko brak odpowiedzi 3 29
Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? Jednym z ustawowych zadań komisji jest ocena zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu. Ustawodawca nie określa jednak, jak często komisja powinna dokonywać takiej oceny. Z odpowiedzi uzyskanych od respondentów wynika, że większość komisji takiej oceny dokonuje raz lub dwa razy w roku. Sporadycznie natomiast komisje dokonują oceny częstszej niż 3 7 razy. Warto zwrócić uwagę na jeden przypadek pracy komisji, która takiej oceny dokonuje 12 razy w roku. Świadczyć to może o dużym zaangażowaniu jej członków w prace na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańcom powiatu. Wykres 13. Rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? liczba 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 91 brak odpowiedzi 155 69 26 11 1 2 4 raz dwa trzy cztery pięć sześć więcej ilość 30
Wykres 14. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo dolnośląskie 10% 5% 10% 50% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć 25% Wykres 15. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo kujawsko pomorskie 15% 0% 38% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć 47% 31
Wykres 16. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo lubelskie 4% 9% 17% 22% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć 48% Wykres 17. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo lubuskie 7% 29% 21% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć 43% 32
Wykres 18. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo łódzkie 17% 17% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć 66% Wykres 19. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo małopolskie 10% 10% 5% 28% 47% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć 33
Wykres 20. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo mazowieckie 7% 5% 24% 29% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć 35% Wykres 21. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo opolskie 8% 17% 33% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć 42% 34
Wykres 22. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo podkarpackie 4% 4% 26% 49% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć 17% Wykres 23. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo podlaskie 6% 13% 31% 6% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć 44% 35
Wykres 24. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo pomorskie 5% 55% 40% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć Wykres 25. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo śląskie 6% 3% 3% 15% 33% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć Dwanaście 40% 36
Wykres 26. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo świętokrzyskie 15% 8% 15% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć 62% Wykres 27. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo warmińsko mazurskie 5% 10% 35% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć 50% 37
Wykres 28. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo wielkopolskie 12% 3% 15% 15% 3% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć 52% Wykres 29. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie Jak często dokonywana jest przez komisje ocena stanu zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? województwo zachodniopomorskie 6% 13% 25% 13% Raz Dwa Trzy Cztery Pięć Sześć 43% 38
Czy opiniowano pracę Policji i innych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? Kolejnym ustawowym zadaniem komisji jest opiniowanie pracy Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli. Z przeprowadzonych badań wynika, że 298 komisji realizuje to zadanie. Jednak 53 komisje nie wywiązują się z obowiązku nałożonego przez ustawodawcę. Wykres 30. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy opiniowano pracę Policji i innych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli? 53 8 298 39