KOMENDA GŁÓWNA POLICJI BIURO PREWENCJI

Transkrypt

1 KOMENDA GŁÓWNA POLICJI BIURO PREWENCJI Informacja dotycząca stanu zagrożenia przestępczością na terenie placówek oświatowych i wychowawczych (szkół podstawowych i gimnazjów, szkół średnich i zawodowych, internatów i burs szkolnych). Zapewnienie bezpieczeństwa w placówkach oświatowych i wychowawczych nie należy do zadań nałożonych przepisami prawa na Policję. Jednakże w celu poprawy stanu bezpieczeństwa społeczeństwa Policja wspólnie z przedstawicielami władz oświatowych, organami samorządowymi oraz organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz dobra dziecka intensywnie wspiera wszelkie inicjatywy zmierzające do ograniczania przestępczości nieletnich i zapobiegające demoralizacji wśród małoletnich także na terenie tych placówek. Działania te w głównej mierze ukierunkowane są na uświadamianie małoletnim o grożących im konsekwencjach prawnych związanych z popełnianymi przez nich czynami karalnymi, jak również w jaki sposób uniknąć zagrożenia stania się ofiarą przestępstwa. Dane statystyczne dotyczące przestępczości pozyskano z opracowanego przez Biuro Wywiadu Kryminalnego Komendy Głównej Policji Biuletynu za okres - styczeń grudzień 2011 roku. Dane prezentowane w nawiasach dotyczą roku I. Przestępczość nieletnich w skali kraju. W roku 2011 Policja ustaliła podejrzanych tj. o więcej niż w 2010 r. ( osoby podejrzane), oraz stwierdziła przestępstwa tj. o więcej niż w 2010 r. ( ). Wśród ogólnej liczby ujawnionych osób podejrzanych było nieletnich sprawców, którzy dokonali czynów karalnych. W porównaniu do 2010 roku, odnotowano spadek liczby nieletnich sprawców o osób i wzrost o 601 czynów karalnych. Wskaźnik udziału nieletnich sprawców czynów karalnych w ogólnej liczbie ustalonych osób podejrzanych wyniósł 9,5 % (9,9 %), natomiast czyny karalne stanowiły 8,7 % (8,7 %) ogółu stwierdzonych przestępstw. Należy stwierdzić, że w 2011 r. w odniesieniu do 2010 r. nastąpił spadek 0,4 p.p. (punktu procentowego) wskaźnika nieletnich sprawców, natomiast wskaźnik liczby czynów karalnych pozostał na tym samym poziomie. 1

2 Spośród wszystkich stwierdzonych przestępstw, dominowały te o charakterze kryminalnym. W analizowanym okresie odnotowano ich w skali kraju (liczba ta wzrosła o w porównaniu z rokiem 2010), z czego czyny karalne stanowiły tj. 12,2 % ogólnej liczby stwierdzonych przestępstw w tej kategorii ( czynów, tj. 12,0 % w 2010 roku). W ogólnej liczbie czynów karalnych, te o charakterze kryminalnym stanowiły 96,0 % (93,4 %). Ogólna liczba osób podejrzanych w kategorii przestępstw o charakterze kryminalnym, to ( ). Nieletnich sprawców ujawniono , stanowili oni 16,6 % ogółu podejrzanych w tej kategorii (48 805, tj. 17,5 %), natomiast w odniesieniu do liczby ogółem ujawnionych nieletnich sprawców czynów karalnych, stanowili oni 95,1 % (95,4 %). Wśród czynów karalnych o charakterze kryminalnym dominowały: - rozbój, kradzież i wymuszenie rozbójnicze czynów, co stanowiło 47,4 % ogółu stwierdzonych przestępstw w tej kategorii (11 547, tj. 42,4 %); - kradzież cudzej rzeczy czynów, co stanowiło 5,0 % ogółu stwierdzonych przestępstw w tej kategorii (11 248, tj. 5,1 %); - kradzież z włamaniem czynów, co stanowiło 6,9 % ogółu stwierdzonych przestępstw w tej kategorii (9 813, tj. 7,0 %); - uszkodzenie mienia czynów, co stanowiło 7,7 % ogółu stwierdzonych przestępstw w tej kategorii (4 865, tj. 7,0 %); - uszczerbek na zdrowiu czynów, co stanowiło 33,4 % ogółu stwierdzonych przestępstw w tej kategorii (5 591, tj. 35,6 %); - udział w bójce lub pobiciu czynów, co stanowiło 29,8 % ogółu stwierdzonych przestępstw w tej kategorii (3 158, tj. 26,6 %). Ujawniono (4 119) nieletnich sprawców, którzy popełnili (20 279) czynów karalnych z Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Nieletni sprawcy stanowili 15,2 % (15,3 %) ogółu podejrzanych w tej kategorii a dokonane czyny karalne stanowiły 27,6 % ogółu stwierdzonych przestępstw z tej ustawy (28,0 %). Dokonujących czynu karalnego i będących jednocześnie po spożyciu alkoholu ujawniono (2 338) nieletnich sprawców. Natomiast 29 (49) nieletnich sprawców dokonało czynów karalnych będąc pod wpływem działania narkotyków lub innych środków odurzających. W 2011 roku ujawniono (2 854) małoletnich poniżej 13 roku życia, którzy dopuścili się czynu zabronionego w rozumieniu art. 1 2 pkt. 2 Ustawy z dnia 26 października 1982 roku o postępowaniu w sprawach nieletnich. Liczba popełnionych przez nich czynów zabronionych to (1 763). Należy pamiętać, że czyny zabronione dokonane przez małoletnich poniżej 13 roku życia, nie są uwzględniane w zestawieniu przestępczości ogółem. 2

3 WOJEWÓDZTWO KRAJ DOLNOŚLĄSKIE Zestawienie porównawcze dotyczące przestępczości w Polsce, w latach PRZESTĘPSTWA SPRAWCY ROK Ogółem przestępstw stwierdzonych W tym: czyny karalne nieletnich % czynów karalnych do ogółu przestępstw Osoby podejrzane ogółem W tym: nieletni sprawcy , , , , KUJAWSKO , POMORSKIE , LUBELSKIE LUBUSKIE ŁÓDZKIE MAŁOPOLSKIE , , , , , , , , MAZOWIECKIE , (bez KSP) , OPOLSKIE PODKARPACKIE PODLASKIE POMORSKIE ŚLĄSKIE ŚWIĘTOKRZYSKIE , , , , , , , , , , , , WARMIŃSKO , MAZURSKIE , WIELKOPOLSKIE , , ZACHODNIO , POMORSKIE , KSP , ,

4 II. Przestępczość na terenie placówek oświatowych i wychowawczych. Do różnego typu szkół uczęszczało nieletnich sprawców, tj. 98,4 % ogólnej liczby nieletnich sprawców czynów karalnych ujawnionych w 2011 r. ( tj. 98,4 %). Z danych statystycznych wynika, że na terenie placówek oświatowych i wychowawczych stwierdzono ogółem przestępstw, tj. o więcej niż w roku 2010 (30 293), w tym na terenie: - szkół podstawowych i gimnazjów przestępstw (26 197); - szkół średnich i zawodowych przestępstwa (2 486); - internatów i burs szkolnych przestępstwa (1 610). Na terenie wszystkich wymienionych placówek w wybranych kategoriach przestępstw stwierdzono m.in.: - kradzież cudzej rzeczy (3 941); - rozboje, kradzieże i wymuszenia rozbójnicze (6 583); - kradzież z włamaniem 957 (1 046); - spowodowanie uszczerbku na zdrowiu (3 185); - bójki lub pobicia (1 429); - zgwałcenia - 23 (34); - naruszenia przepisów Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (991); - przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu (3 025). Przestępczość w szkołach i internatach w wybranych kategoriach przestępstw, (liczba przestępstw stwierdzonych), w latach WYBRANE KATEGORIE PRZESTĘPSTW SZKOŁY PODSTAWOWE I GIMNAZJA SZKOŁY ŚREDNIE I ZAWODOWE INTERNATY I BURSY SZKOLNE 2011 rok 2010 rok 2011 rok 2010 rok 2011 rok 2010 rok Ogółem przestępstw stwierdzonych kryminalne, w tym: Uszczerbek na zdrowiu Udział w bójce lub pobiciu Zgwałcenie Kradzież cudzej rzeczy Kradzież z włamaniem Rozbój, kradzież i wymuszenie rozbójnicze Narkotykowe Przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu

5 Liczba przestępstw stwierdzonych w szkołach i internatach, z podziałem na poszczególne jednostki organizacyjne Policji, w latach WOJEWÓDZTWO SZKOŁA PODSTAWOWA, GIMNAZJUM SZKOŁA ŚREDNIA, ZAWODOWA INTERNATY I BURSY SZKOLNE DOLNOŚLĄSKIE KUJAWSKO-POMORSKIE LUBELSKIE LUBUSKIE ŁÓDZKIE MAŁOPOLSKIE MAZOWIECKIE (bez KSP) OPOLSKIE PODKARPACKIE PODLASKIE POMORSKIE ŚLĄSKIE ŚWIĘTOKRZYSKIE WARMIŃSKO-MAZURSKIE WIELKOPOLSKIE ZACHODNIO-POMORSKIE KSP KRAJ Największa liczba przestępstw miała miejsce w szkołach podstawowych i gimnazjalnych. W 2011 r. odsetek ten wyniósł 88,7 % ogółu przestępstw popełnionych w jednostkach oświatowych i wychowawczych, co oznacza wzrost o 2,2 p.p. w stosunku do roku poprzedniego, podczas gdy w szkołach średnich i zawodowych zmniejszył się o 1,7 p.p. (do 6,5 %) ogółu przestępstw. Α) Szkoły podstawowe i gimnazja. W porównaniu danych statystycznych z 2011 r. do 2010 r., na terenie szkół podstawowych i gimnazjów nastąpił wzrost o ogółem stwierdzonych przestępstw tj. o 7,0 %. Liczba przestępstw kryminalnych wzrosła o 1 907, tj. o 7,4 %. Największy wzrost liczby przestępstw stwierdzono w kategoriach: rozbój, kradzież i wymuszenie rozbójnicze o przestępstw, tj. 21,8 %; udział w bójce lub pobiciu o 196 przestępstw, tj. 15,0 %; narkotykowych o 149 przestępstw, tj. 28,7 %. Natomiast największy spadek liczby przestępstw nastąpił w kategoriach: przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu o 468 przestępstw, tj. 16,7 %; uszczerbek na zdrowiu o 340 przestępstw, tj. 11,5 %; kradzież cudzej rzeczy o 114 przestępstw, tj. 4,1 %. Analizując dane dotyczące przestępstw stwierdzonych na terenie szkół podstawowych i gimnazjów, należy zwrócić uwagę na procentowy wzrost w 2011 r., w stosunku do ogółu stwierdzonych przestępstw, liczby przestępstw w kategoriach rozbój, kradzież i wymuszenie rozbójnicze o 3,3 p.p. do poziomu 27,1 %. Natomiast spadek odnotowano w kategorii - przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu 5

6 o 2,4 p.p. do poziomu 8,4 % oraz uszczerbek na zdrowiu o 2,0 p.p. do poziomu 9,3 % w stosunku do ogólnie stwierdzonych przestępstw w tych placówkach. W roku 2011 najczęściej występującymi kategoriami przestępstw w szkołach podstawowych i gimnazjach były: - rozbój, kradzież i wymuszenie rozbójnicze czynów zabronionych co stanowiło 27,1 % ogółu przestępstw stwierdzonych w tych placówkach (6 221, 23,8 %); - kradzież cudzej rzeczy czyny co stanowiło 9,5 % (2 778, 10,6 %); - uszczerbek na zdrowiu czynów co stanowiło 9,3 % (2 953, 11,3 %); - przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu czyny co stanowiło 8,4 % (2 810, 10,8 %); - udział w bójce lub pobiciu czyny co stanowiło 5,4 % (1 307, 5,0 %). Liczba przestępstw stwierdzonych na terenie szkół podstawowych i gimnazjalnych, z podziałem na poszczególne jednostki organizacyjne Policji, w latach SZKOŁA PODSTAWOWA i GIMNAZJUM WOJEWÓDZTWO w 2010 roku w 2010 roku w 2011 roku DOLNOŚLĄSKIE , ,5 KUJAWSKO-POMORSKIE , ,2 LUBELSKIE , ,1 LUBUSKIE , ,5 ŁÓDZKIE , ,3 MAŁOPOLSKIE , ,7 MAZOWIECKIE (bez KSP) , ,7 OPOLSKIE , ,2 PODKARPACKIE , ,4 PODLASKIE , ,9 POMORSKIE , ,9 ŚLĄSKIE , ,0 ŚWIĘTOKRZYSKIE , ,7 WARMIŃSKO-MAZURSKIE , ,7 WIELKOPOLSKIE , ,0 ZACHODNIOPOMORSKIE , ,5 KSP , ,3 KRAJ , ,8 Β) Szkoły średnie i zawodowe. W 2011 r. ogółem stwierdzono przestępstwa na terenie ww. placówek, czyli o 443 mniej niż w 2010 roku co stanowiło spadek o 17,8 %, a liczba przestępstw kryminalnych spadła o 346 tj. o 15,1 %. Na terenie szkół średnich i zawodowych odnotowano wzrost liczby przestępstw w kategorii - narkotykowe o 52, tj. 26,7 %. Największy spadek liczby przestępstw nastąpił w kategoriach: kradzież cudzej rzeczy - o 144, tj. 15,2 %; udział w bójce lub pobiciu - o 38, tj. 47,5 %; 6

7 kradzież z włamaniem - o 38, tj. 25,5 %. Dominującymi kategoriami przestępstw,, popełnianych w szkołach średnich i zawodowych były: - kradzież cudzej rzeczy 801 czynów zabronionych, które stanowią 39,2 % ogólnej liczby przestępstw stwierdzonych w ww. placówkach (945, tj. 38,0 %); - narkotykowe 247 czynów, które stanowią 12,1 % (195, tj. 7,9 %); - uszczerbek na zdrowiu 115 czynów, które stanowią 5,6 % (135, tj. 5,4 %); - kradzież z włamaniem 111 czynów, które stanowią 5,4 % (149, tj. 6,0 %); - rozbój, kradzież i wymuszenie rozbójnicze 103 czyny, które stanowią 5,1 % (125, tj. 5,0 %). Liczba przestępstw stwierdzonych na terenie szkół średnich i zawodowych, z podziałem na poszczególne jednostki organizacyjne Policji, w latach SZKOŁA ŚREDNIA, ZAWODOWA WOJEWÓDZTWO w 2010 roku w 2010 roku DOLNOŚLĄSKIE , ,5 KUJAWSKO-POMORSKIE , ,2 LUBELSKIE , ,7 LUBUSKIE , ,9 ŁÓDZKIE , ,9 MAŁOPOLSKIE , ,4 MAZOWIECKIE (bez KSP) , ,8 OPOLSKIE , ,6 PODKARPACKIE , ,7 PODLASKIE 68 61, ,7 POMORSKIE , ,2 ŚLĄSKIE , ,1 ŚWIĘTOKRZYSKIE 54 49, ,1 WARMIŃSKO-MAZURSKIE 77 62, ,6 WIELKOPOLSKIE , ,9 ZACHODNIOPOMORSKIE , ,6 KSP , ,6 KRAJ , ,2 C) Internaty i bursy szkolne. W roku 2011 odnotowano przestępstwa, czyli o 76 mniej niż w 2010 r. (1 610), co stanowiło spadek o 4,7 %. Liczba przestępstw kryminalnych spadła o 15 tj. o 1,0 %. W internatach i bursach szkolnych, w 2011 r., stwierdzono wzrost liczby przestępstw w kategoriach: udział w bójce lub pobiciu o 155, tj. 369,1 % w stosunku do 2010 r.; rozbój, kradzież i wymuszenie rozbójnicze o 99, tj. 41,8 % w stosunku do 2010 r.; uszczerbek na zdrowiu o 21, tj. 21,7 % w stosunku do 2010 r. Największy spadek liczby przestępstw odnotowano w kategoriach: narkotykowych o 167, tj. 60,5 % w stosunku do 2010 roku; 7

8 przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu o 39, tj. 31,0 % w stosunku do 2010 r.; kradzież z włamaniem o 21, tj. 25,6 % w stosunku do 2010 r. Analizując dane dotyczące przestępstw stwierdzonych na terenie internatów i burs szkolnych, należy zwrócić uwagę na procentowy wzrost w 2011 r., w stosunku do ogółu stwierdzonych przestępstw, liczby przestępstw w kategoriach: udział w bójce lub pobiciu o 10,3 p.p. do poziomu 12,9 % w stosunku do 2010 r.; rozbój, kradzież i wymuszenie rozbójnicze o 7,2 p.p. do poziomu 21,9 % w stosunku do 2010 r. Największy spadek nastąpił w kategorii przestępstw narkotykowych o 10,1 p.p. do poziomu 7,1 % w porównaniu do danych z 2010 roku. Liczba przestępstw stwierdzonych na terenie internatów i burs szkolnych, z podziałem na poszczególne jednostki organizacyjne Policji, w latach INTERNATY I BURSY SZKOLNE WOJEWÓDZTWO W 2010 roku w 2010 roku DOLNOŚLĄSKIE , ,4 KUJAWSKO-POMORSKIE 37 51, ,4 LUBELSKIE 39 71, ,8 LUBUSKIE 55 87, ,0 ŁÓDZKIE 66 83, ,7 MAŁOPOLSKIE , ,6 MAZOWIECKIE (bez KSP) 74 97, ,3 OPOLSKIE 30 40, ,9 PODKARPACKIE 31 83, ,4 PODLASKIE 27 74, ,0 POMORSKIE 73 87, ,1 ŚLĄSKIE , ,6 ŚWIĘTOKRZYSKIE 39 90, ,8 WARMIŃSKO-MAZURSKIE 28 79, ,0 WIELKOPOLSKIE 73 80, ,2 ZACHODNIOPOMORSKIE , ,1 KSP , ,9 KRAJ , ,3 III. Przedsięwzięcia na rzecz ograniczania przestępczości nieletnich. Realizując ustawowe zadania Policja uczestniczy między innymi w przedsięwzięciach zmierzających do rozpoznania występujących zagrożeń, skutecznego i szybkiego reagowania na zaistniałe zdarzenia jak również ujawnia sprawców czynów karalnych i zagrożonych demoralizacją oraz oddziaływuje poprzez profilaktykę na symptomy niedostosowania społecznego w środowisku dzieci i młodzieży. Prowadzone działania profilaktyczne mające na celu wpływanie na postawę młodych ludzi zgodną z prawem, wskazywanie właściwej reakcji na naganne zachowania jak również szeroko rozumiana współpraca oraz wszelkiego rodzaju szkolenia dla kadry pedagogicznej prowadzone przez policjantów, na których poruszana jest kwestia praw i obowiązków dyrekcji szkół i nauczycieli w przypadku 8

9 zaistnienia na terenie ich placówki czynu zabronionego znacząco wpływa na ilość ujawnionych czynów karalnych i ich sprawców. Policja współpracując z innymi podmiotami działa spójnie i systemowo czego potwierdzeniem jest m.in. realizowanie już od wielu lat działań pn. Patrol Szkolny mających na celu systematyczne kontrole szkół i ich okolic jak również reagowanie na zakłócenia porządku w ich rejonie. Celem patroli jest nie tylko podniesienie poziomu bezpieczeństwa na terenie placówek i w ich okolicy, współpraca z przedstawicielami placówek oświatowych w aspekcie wymiany informacji na temat zdiagnozowanych zagrożeń ale przede wszystkim ukazanie wizerunku policjanta w mundurze jako tego, który pomaga a nie tylko surowo egzekwuje przepisy prawa. Policja inicjuje i angażuje się na terenie całego kraju w realizację programów prewencyjnych w placówkach oświatowych i wychowawczych, mających na celu rozwijanie świadomości społecznej i prawnej, zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym. Współpracuje z dyrekcjami placówek oświatowych, gronem pedagogicznym szkół, pedagogami szkolnymi, rodzicami oraz kuratorami sądowymi dla nieletnich. Inicjuje spotkania z kadrą pedagogiczną podczas których wypracowywane są formy współpracy oraz przypominane Procedury postępowania nauczycieli i metod współpracy szkół z Policją w sytuacjach zagrożenia dzieci oraz młodzieży przestępczością i demoralizacją. W dniu 12 listopada 2010 r. Rada Ministrów, na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, odstąpiła od dalszej realizacji Programu Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży, z którego wynikały przedmiotowe Procedury. Jednakże z uwagi na fakt, że stosowanie ich przynosi wymierne efekty zasugerowano aby w ramach realizacji działań profilaktycznych nadal je stosowano. Na prośby skierowane ze szkół policjanci organizują spotkania z uczniami a także prowadzą rozmowy profilaktyczno-wychowawcze z dziećmi i młodzieżą sprawiającą kłopoty wychowawcze. Policjanci realizują przedsięwzięcia w zakresie zwalczania alkoholizmu oraz narkomanii wśród dzieci i młodzieży. Osiągnięcie w tym obszarze jak najlepszych wyników uwarunkowane jest inicjowaniem oraz prowadzeniem różnorodnych i wielokierunkowych działań. Tradycyjnie już funkcjonariusze policji angażują się aktywnie w prowadzenie festynów i spotkań w ramach promowania zdrowego stylu życia. Rokrocznie policjanci ze wszystkich jednostek organizacyjnych uczestniczą w pracach zespołów interdyscyplinarnych, powoływanych na terenie działania Komend. Ponadto policjanci realizują nałożone na nich zadania w programach profilaktycznych takich jak: - Rządowy Program Ograniczania Przestępczości i Aspołecznych Zachowań Razem Bezpieczniej ; - Program Przeciwdziałania Narkomanii na Lata ; - Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na Lata ; - Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. 9