Ustrój samorządu terytorialnego. Test 1.2 oraz 1.3 Na podstawie J. Korczak, P. Lisowski, A. Ostapski, Ustrój samorządu terytorialnego, Wrocław 2017

Transkrypt

1 Ustrój samorządu terytorialnego Test 1.2 oraz 1.3 Na podstawie J. Korczak, P. Lisowski, A. Ostapski, Ustrój samorządu terytorialnego, Wrocław 2017

2 ORGAN administracji publicznej człowiek lub grupa ludzi (w przypadku organu kolegialnego) znajdujący się w strukturze organizacyjnej państwa lub samorządu terytorialnego powołany w celu realizacji norm prawa administracyjnego ze skutkami właściwymi temu prawu działający w granicach przyznanych mu przez prawo KOMPETENCJI 2

3 Typologia organów wg podręcznika Korczak / Lisowski / Ostapski ORGAN ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ jeżeli akty prawa administracyjnego używają pojęcia organ (najszersze znaczenie) Organ w znaczeniu ustrojowym jeżeli prawo administracyjne ustrojowe używa pojęcia organ Organ w znaczeniu procesowym jeżeli prawo administracyjne procesowe używa pojęcia organ

4 ORGAN znaczenie ustrojowe - Art Konstytucji - Jednostki samorządu terytorialnego wykonują swoje zadania za pośrednictwem ORGANÓW stanowiących i wykonawczych. - Wskazane w ustawach ustrojowych prawa administracyjnego (USG, USP, USW) ORGANY STANOWIĄCE WYKONAWCZE

5 ORGAN JST znaczenie ustrojowe Art. 11a. USG 1. Organami gminy są: 1) rada gminy; 2) wójt (burmistrz, prezydent miasta) Art. 8 ust. 2. USP 1. Organami powiatu są: 1) rada powiatu; 2) zarząd powiatu Art. 15. USW Organami samorządu województwa są: 1) sejmik województwa; 2) zarząd województwa. 5

6 ORGAN znaczenie procesowe Art. 5 par. 2 pkt. 6 KPA ( ) ilekroć w ustawie jest mowa o: organach jednostek samorządu terytorialnego rozumie się przez to ORGANY gminy, powiatu, województwa, związków gmin, związków powiatów, wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starostę, marszałka województwa kierowników służb, inspekcji i straży działających w imieniu wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty lub marszałka województwa, a ponadto samorządowe kolegia odwoławcze. 6

7 SOŁTYS Art. 36 u.s.g. 1. Organem uchwałodawczym w sołectwie jest zebranie wiejskie, a wykonawczym sołtys. Działalność sołtysa wspomaga rada sołecka. 2. Sołtys oraz członkowie rady sołeckiej wybierani są w głosowaniu tajnym, bezpośrednim, spośród nieograniczonej liczby kandydatów, przez stałych mieszkańców sołectwa uprawnionych do głosowania. 3. Sołtys korzysta z ochrony prawnej przysługującej funkcjonariuszom publicznym. Zob. również art. 39 ust. 4 USG: Do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej rada gminy może upoważnić również organ wykonawczy jednostki pomocniczej oraz organy jednostek i podmiotów, o których mowa w art. 9 ust. 1

8 SKARBNIK Art u.s.g. 1. Do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej. 2. Do wyłącznej właściwości rady gminy należy ( ): 3) powoływanie i odwoływanie skarbnika gminy, który jest głównym księgowym budżetu na wniosek wójta;

9 RADNY Art. 23 u.s.g. 1. RADNY obowiązany jest kierować się dobrem wspólnoty samorządowej gminy. Radny utrzymuje stałą więź z mieszkańcami oraz ich organizacjami, a w szczególności przyjmuje zgłaszane przez mieszkańców gminy postulaty i przedstawia je organom gminy do rozpatrzenia, nie jest jednak związany instrukcjami wyborców.

10 UWAGA! Zmiany w prawie dot. praw RADNEGO Art Radny jest obowiązany brać udział w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany. 2. W wykonywaniu mandatu radnego radny ma prawo, jeżeli nie narusza to dóbr osobistych innych osób, do uzyskiwania INFORMACJI i materiałów, WSTĘPU DO POMIESZCZEŃ, w których znajdują się te informacje i materiały, oraz WGLĄDU W DZIAŁALNOŚĆ urzędu gminy, a także spółek z udziałem gminy, spółek handlowych z udziałem gminnych osób prawnych, gminnych osób prawnych, oraz zakładów, przedsiębiorstw i innych gminnych jednostek organizacyjnych, z zachowaniem przepisów o tajemnicy prawnie chronionej. 3. W sprawach dotyczących gminy radni mogą KIEROWAĆ INTERPELACJE I ZAPYTANIA DO WÓJTA.

11 INTERPELACJE I ZAPYTANIA RADNYCH DO WÓJTA Art. 24 ust. 3 USG W sprawach dotyczących gminy radni mogą KIEROWAĆ INTERPELACJE I ZAPYTANIA DO WÓJTA. 4. Interpelacja dotyczy spraw o istotnym znaczeniu dla gminy. Interpelacja powinna zawierać krótkie przedstawienie stanu faktycznego będącego jej przedmiotem oraz wynikające z niej pytania. 5. Zapytania składa się w sprawach aktualnych problemów gminy, a także w celu uzyskania informacji o konkretnym stanie faktycznym. Przepis ust. 4 zdanie drugie stosuje się odpowiednio. 6. Interpelacje i zapytania składane są na piśmie do przewodniczącego rady, który przekazuje je niezwłocznie wójtowi. Wójt, lub osoba przez niego wyznaczona, jest zobowiązana udzielić odpowiedzi na piśmie nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania interpelacji lub zapytania. 7. Treść interpelacji i zapytań oraz udzielonych odpowiedzi podawana jest do publicznej wiadomości poprzez niezwłoczną publikację w Biuletynie Informacji Publicznej i na stronie internetowej gminy, oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty.

12 KOMISJE RADY G / P / SEJMIKU W Komisje to organy wewnętrzne organu stanowiącego OSiK JST Nowość w prawie!! obligatoryjna komisja stała skarg, wniosków i petycji

13 KOMISJA SKARG, WNIOSKÓW I PETYCJI Rada G / P / Sejmik W rozpatruje: - skargi na działania wójta (zarządu P i W) i jednostek organizacyjnych G, P, W - wnioski i petycje składane przez obywateli. W tym celu w organie stanowiącym JST działa komisja skarg, wniosków i petycji. W jej skład wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów. Członkostwa w komisji skarg, wniosków i petycji nie będzie jednak można łączyć z funkcjami: przewodniczącego bądź wiceprzewodniczącego rady G P W, członka zarządu P i W oraz marszałka województwa. Zasady i tryb działania komisji określa statut JST.

14 KOMISJA REWIZYJNA Np. art. 16 u.s.p. 1. Rada powiatu kontroluje działalność zarządu oraz powiatowych jednostek organizacyjnych. W tym celu powołuje KOMISJĘ REWIZYJNĄ. 2. W skład komisji rewizyjnej wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów, z wyjątkiem radnych pełniących funkcje, o których mowa w art. 14 ust. 1, oraz będących członkami zarządu. 3. Komisja rewizyjna opiniuje wykonanie budżetu powiatu i występuje z wnioskiem do rady powiatu w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium zarządowi. Wniosek w sprawie absolutorium podlega zaopiniowaniu przez regionalną izbę obrachunkową. 4. Komisja rewizyjna wykonuje inne zadania zlecone przez radę powiatu w zakresie kontroli. Uprawnienie to nie narusza uprawnień kontrolnych innych komisji powoływanych przez radę na podstawie art. 17

15 KOMISJA KOMISJA Uwaga! W strukturach JST powoływane są komisje NIE TYLKO wewnątrz organów stanowiących Przykładem jest Komisja bezpieczeństwa i porządku w powiecie, której sposób powoływania, skład czy kompetencje znacząco się różnią

16 KOMISJA BEZPIECZEŃSTWA I PORZĄDKU Art. 38a. USP 1. W celu realizacji zadań starosty w zakresie zwierzchnictwa nad powiatowymi służbami, inspekcjami i strażami oraz zadań określonych w ustawach w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, tworzy się komisję bezpieczeństwa i porządku, zwaną dalej komisją. 2. Do zadań komisji należy: 1) ocena zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu; 2) opiniowanie pracy Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli; 3) przygotowywanie projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli;

17 KOMISJA BEZPIECZEŃSTWA I PORZĄDKU Art. 38a. Ust. 5 USP W skład komisji wchodzi: 1) starosta jako przewodniczący komisji; 2) dwóch radnych delegowanych przez radę powiatu; 3) trzy osoby powołane przez starostę spośród osób wyróżniających się wiedzą o problemach będących przedmiotem prac komisji oraz cieszących się wśród miejscowej społeczności osobistym autorytetem i zaufaniem publicznym ( ); 4) dwóch przedstawicieli delegowanych przez komendanta powiatowego (miejskiego) Policji, a w przypadku m.st. Warszawy delegowanych przez Komendanta Stołecznego Policji. 6. W pracach komisji uczestniczy także prokurator wskazany przez właściwego prokuratora okręgowego

18 KLUBY RADNYCH Art. 23 ust. 2 USG Radni mogą tworzyć kluby radnych. 3. Klub radnych tworzy co najmniej 3 radnych. 4. Zasady działania klubów radnych określa statut gminy. Tabela 20 s ZMIANY W PRAWIE!!

19 KLUBY RADNYCH UWAGA zmiany w prawie!! zasady działania klubu są określone w statucie JST. Nowością jest, że klub radnych tworzy co najmniej trzech radnych. TYLKO w ustawie o samorządzie województwa dodano dodatkowo: - niezwłocznie po utworzeniu klubu radnych i wyborze zarządu województwa, klub przekaże przewodniczącemu sejmiku oświadczenie o udzieleniu albo odmowie udzielenia poparcia zarządowi województwa, a - przewodniczącym komisji rewizyjnej będzie radny największego klubu radnych, który złożył oświadczenie o odmowie udzielenia poparcia zarządowi województwa. Na wniosek klubu radnych, przewodniczący rady gminy (rady powiatu, sejmiku) będzie miał obowiązek wprowadzenia do porządku obrad najbliższej sesji rady (sejmiku) projektu uchwały, zgłoszonego przez klub radnych, jeżeli wpłynął on do rady (sejmiku) co najmniej 7 dni przed dniem rozpoczęcia sesji. W tym trybie każdy klub radnych będzie mógł jednak zgłosić nie więcej niż jeden projekt uchwały na każdą kolejną sesję rady (sejmiku).

20 URZĄD Sentencja wyroku WSA w Warszawie, III SA/Wa 390/08, z dnia 24 czerwca 2008: Urząd jest strukturą organizacyjną, której jedynym celem jest zapewnienie sprawnej realizacji zadań organu gminy, przez co nie może on stanowić strony postępowania. 2. Z konstrukcji przepisów USG wynika, iż to gmina posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Urząd gminy uczestnicząc w realizacji określonych zadań spoczywających na gminie w zakresie podatku od towarów i usług działa wyłącznie w imieniu i na rzecz gminy.

21 Rada G / P / Sejmik W URZĄD Uwaga! Zmiany w prawie! Dotychczas zasadą było zwierzchnictwo organu wykonawczego G P W nad urzędem G P W Nowość!! Przewodniczący OSiKJST, w związku z realizacją swoich obowiązków, może wydawać polecenia służbowe pracownikom urzędu wykonującym zadania organizacyjne, prawne i inne zadania związane z funkcjonowaniem rady gminy, komisji i radnych. przewodniczący OSiKJST wykonuje uprawnienia zwierzchnika służbowego w stosunku do tych pracowników.

22 RAPORT O STANIE JST Nowość w prawie! Organ wykonawczy G / P / W, do 31 maja, przedstawia organowi stanowiącemu raport o stanie G / P / W, zawierający podsumowanie swojej działalności Organ stanowiący i kontrolny G / P / W może określić w drodze uchwały szczegółowe wymagania dotyczące raportu

23 Art. 39 u.s.g. 1. DECYZJE w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej wydaje WÓJT, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej. 2. Wójt może upoważnić swoich zastępców lub innych pracowników urzędu gminy do wydawania decyzji administracyjnych, o których mowa w ust. 1, w imieniu wójta. 4. Do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej rada gminy może upoważnić również organ wykonawczy jednostki pomocniczej oraz organy jednostek i podmiotów, o których mowa w art. 9 ust. 1

24 Komisarz rządowy Art. 28f usg: 1. W przypadku wygaśnięcia mandatu wójta przed upływem kadencji jego funkcję, do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta, pełni osoba wyznaczona przez Prezesa Rady Ministrów. Art. 97. usg: 1. W razie nierokującego nadziei na szybką poprawę i przedłużającego się braku skuteczności w wykonywaniu zadań publicznych przez organy gminy, Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej, może zawiesić organy gminy i ustanowić zarząd komisaryczny na okres do dwóch lat, nie dłużej jednak niż do wyboru rady oraz wójta na kolejną kadencję.

25 Zespolenie ORGANU na poziomie wojewódzkim (rządowym) powiatowym (samorządowym) Osobowe zwierzchnik ma wpływ na obsadę najważniejszych stanowisk Kompetencyjne zwierzchnik może przejąć część kompetencji podległej służby Organizacyjne włączenie podlegających służb pod zwierzchnictwo wojewody/starosty i do stosownych regulaminów/statutów urzędu zwierzchniego Finansowe włączenie budżetu danej służby/jednostki do budżetu organu zwierzchniego

26 Rozporządzenie RM Art. 4 USG 1. Rada Ministrów, w drodze ROZPORZĄDZENIA: 1) tworzy, łączy, dzieli i znosi gminy ustala ich granice; 2) nadaje gminie lub miejscowości status miasta i ustala jego granice; 3) ustala i zmienia nazwy gmin oraz siedziby ich władz.

27 Rozporządzenie Art Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe rozporządzenia.