Projekt aktualizacji Programu wodno środowiskowego kraju 1
Projekt apwśk Część tekstowa: opis apwśk załączniki Program działań: JCWP rzek, jezior, przejściowe, przybrzeżne JCWPd Obszary chronione 2
Zawartość apwśk Podsumowanie oceny realizacji programów działań zawartych w PWŚK; Podsumowanie metodyki identyfikacji programów działań; Struktura programu działań; Harmonogram wdrażania proponowanych programów działań; Koszty działań i potencjalne źródła finansowania; Jednostki odpowiedzialne za realizację działań; Przeprowadzenie sprawdzianu klimatycznego programów działań; Sposób monitorowania programów działań; Dobre praktyki w zakresie gospodarowania wodami; Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko Załączniki: Katalog działań krajowych; Katalogi działań dla JCWP i JCWPd; Wskaźniki stopnia realizacji działań; Potencjalne źródła finansowania działań; Szablony formularzy zbierania danych o postępie wdrażania działań; Sprawdzian klimatyczny; Baza danych apwśk wraz z instrukcją użytkownika aplikacji apwśk dla MsAccess 3
Harmonogram realizacji działań w apwśk Działania ciągłe ze względu na swoją specyfikę realizowane stale w trakcie trwania cyklu planistycznego, np. budowa nowych zbiorników bezodpływowych; Terminy wynikające z rozporządzeń, programów KPOŚK, OSN; Terminy wskazane przez jednostki realizujące działanie monitoring, budowa przepławek; IV kw. 2018 nowe działania, np. przeprowadzenie pogłębionej analizy presji w celu ustalenia przyczyn nieosiągnięcia dobrego stanu wód; Termin dłuższy niż IV kw. 2018 działania wymagające dłuższego czasu na wdrożenie, np. ustanawianie obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych, rekultywacja jezior; 4
Jednostki odpowiedzialne za realizację działań w apwśk Wynikające z zapisów prawa krajowego: organy administracji rządowej organy administracji samorządowej podmioty prawne Użytkownicy lub właściciele obiektów lub gruntów 5
Koszty działań w apwśk Całkowity koszt Programu działań: 27 805 090,8 tys. PLN w tym: działania podstawowe 96% działania uzupełniające 4% Koszt Programu działań na obszarze Dorzecza Wisły: 14 996 728 tys. PLN Koszt Programu działań dla regionu wodnego Dolnej Wisły: 3 639 638 tys. PLN 6
Potencjalne źródła finansowania działań w apwśk Budżet jednostek odpowiedzialnych za realizację działania, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Regionalne Programy Operacyjne. 7
Sposób monitorowania programów działań 8
Ocena skuteczności i realności proponowanych działań KW = Ks*Kr 9
Program działań Działania podstawowe Zgodnie z art. 11 oraz załącznikiem VI RDW, są to minimalne wymogi niezbędne do spełnienia, obowiązkowe do wdrożenia we wszystkich obszarach wskazanych w ramach realizacji poszczególnych dyrektyw w zlewniach wyznaczonych JCW, bądź też w zasięgu ustanowionych obszarów chronionych. Działania uzupełniające Zgodnie z RDW są to pozostałe działania, które mogą zostać ustanowione w uzupełnieniu do działań podstawowych, w celu osiągnięcia przez JCW celów środowiskowych RDW. Katalog tych działań jest otwarty i nie jest obowiązkowy dla wszystkich JCW. Działania te skierowane są na konkretą, zidentyfikowaną presję i jej oddziaływanie na wody. 10
Program działań Katalog działań krajowych Załącznik nr 1 apwśkstanowi katalog działań krajowych, gdzie zestawiono działania podstawowe wymagane na mocy z art. 11 ust. 3 RDW, wdrożone do prawa krajowego, obowiązujące na terenie całego kraju. Katalog działań dla JCWP Załącznik nr 2 apwśkstanowi katalog działań dla JCWP i zawiera działania podstawowe i uzupełniające zidentyfikowane dla konkretnych JCW, w odniesieniu do poszczególnych kategorii wód. 11
Region wodny Dolnej Wisły 460 JCWP rzek 285 JCWP jezior 5 JCWP przejściowych 6 JCWP przybrzeżnych 20 JCWPd 12
Program działań dla JCWP rzecznych 13
Podsumowanie działań dla JCWP rzecznych Kategorie działań dla JCWP rzecznych w regionie wodnym Dolnej Wisły: działania kontrolne: kontrola postępowania w zakresie gromadzenia i oczyszczania ścieków przez użytkowników prywatnych i przedsiębiorstwa z częstotliwością raz w roku; gospodarka komunalna: działania wynikające z konieczności porządkowania systemu gospodarki ściekowej; realizacja Krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych; działania organizacyjno-prawne i edukacyjne: analiza stanu zlewni; weryfikacja warunków korzystania z wód zlewni 14
Podsumowanie działań dla JCWP rzecznych Kategorie działań dla JCWP rzecznych w regionie wodnym Dolnej Wisły: kształtowanie stosunków wodnych oraz ochrona ekosystemów od wód zależnych (w tym morfologia i zachowanie ciągłości biologicznej cieków): budowa przepławki, przywrócenie drożności odcinków rzek; przywrócenie drożności cieków istotnych dla zachowania ciągłości morfologicznej; monitoring: monitoring operacyjny; monitoring badawczy; rolnictwo: realizacja programu działań mającego na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych. 15
Podsumowanie działań dla JCWP rzecznych W regionie wodnym Dolnej Wisły do 460 JCWP rzecznych przypisano: 1766 działań podstawowych 383 działania uzupełniające W tym: 455 JCWP Gospodarka komunalna 211 JCWP Monitoring 152 JCWP Działania Kontrolne 88 JCWP Działania organizacyjnoprawne i edukacyjne 51 JCWP Kształtowanie stosunków wodnych 17 JCWP Rolnictwo 16
Działania dla JCWP rzecznych gospodarka komunalna Działania zaproponowano dla następującej ilości JCWP w regionie wodnym Dolnej Wisły: 455 JCWP (99%) 384 JCWP (83,5 %) 391 JCWP (85%) 17
Działania dla JCWP rzecznych monitoring monitoring operacyjny JCWP zagrożone nieosiągnięciem celów środowiskowych; monitoring badawczy JCWP zagrożone z nierozpoznaną presją; Działania zaproponowano dla 211 JCWP rzek (46%) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 18
Działania dla JCWP rzecznych działania kontrolne kontrola postępowania w zakresie gromadzenia i oczyszczania ścieków przez użytkowników prywatnych i przedsiębiorstwa z częstotliwością raz w roku JCWP zagrożone nieosiągnięciem celów środowiskowych; Działania zaproponowano dla 152 JCWP rzek (33%) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 19
Działania dla JCWP rzecznych kształtowanie stosunków wodnych budowa przepławek lub innych urządzeń umożliwiających migrację ryb; wariantowa analiza sposobu udrożnienia budowli piętrzących na cieku... wraz ze wskazaniem wariantu do realizacji i opracowaniem dokumentacji projektowej; realizacja wybranego wariantu udrożnienia; Działania zaproponowano dla 56 JCWP rzek (12%) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 20
Działania dla JCWP rzecznych Program działań na OSN budowa nowych i rozbudowa istniejących miejsc do przechowywania nawozów naturalnych stałych o powierzchni m2; budowa nowych i rozbudowa istniejących zbiorników do przechowywania. m3 naturalnych nawozów płynnych; edukacja prowadzących działalność rolniczą na OSN w zakresie dobrej praktyki rolniczej oraz prowadzenie dla nich specjalistycznego doradztwa; kontrola rolniczych źródeł zanieczyszczenia i realizacji przez prowadzących działalność rolniczą na OSN obowiązków określonych w Programie; ograniczenia nawożenia na glebach podmokłych, zalanych, zamarzniętych lub pokrytych śniegiem; prowadzenie monitoringu oraz dokumentowanie realizacji programu i jego efektów; przestrzeganie warunków przechowywania nawozów naturalnych oraz postępowania z odciekami; przestrzeganie zasad nawożenia; przestrzeganie zasad nawożenia pól na terenie o dużym nachyleniu; stosowanie właściwego nawożenia w pobliżu cieków. Działania zaproponowano dla 17 JCWP rzek (3,7%) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 21
Koszty programu działań dla JCWP rzecznych Koszt Programu działań dla JCWP rzecznych w regionie wodnym Dolnej Wisłyto 3390000 tys. PLN GOSPODARKA KOMUNALNA ROLNICTWO DZIAŁANIA KONTROLNE (nie generują KSZTAŁTOWANIE STOSUNKÓW WODNYCH dodatkowych kosztów) MONITORING DZIAŁANIA ORGANIZACYJNO PRAWNE I EDUKACYJNE 0,11% 0,06% 97,59% 2,49% 0,93% 1,31% 22
Program działań dla JCWP jeziornych 23
Podsumowanie działań dla JCWP jeziornych Kategorie działań dla JCWP jeziornych w regionie wodnym Dolnej Wisły: działania kontrolne: kontrola postępowania w zakresie gromadzenia i oczyszczania ścieków przez użytkowników prywatnych i przedsiębiorstwa z częstotliwością raz w roku; kontrola rolniczego gospodarowania przez użytkowników prywatnych i przedsiębiorstwa z częstotliwością raz w roku; gospodarka komunalna: działania wynikające z konieczności porządkowania systemu gospodarki ściekowej; działania organizacyjno-prawne i edukacyjne: ustanowienie obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych; 24
Podsumowanie działań dla JCWP jeziornych Kategorie działań dla JCWP jeziornych w regionie wodnym Dolnej Wisły: monitoring: monitoring operacyjny, monitoring badawczy, Rolnictwo; realizacja programu działań mającego na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych. Działania specyficzne dla jezior 25
Podsumowanie działań dla JCWP jeziornych W regionie wodnym Dolnej Wisły do 223JCWP jeziornych przypisano: 532 działania podstawowe 279 działań uzupełniających W tym: 304 JCWP Działania Kontrolne 194 JCWP Monitoring 154 JCWP Gospodarka komunalna 107 JCWP Działania organizacyjno-prawne i edukacyjne 40 JCWP Rolnictwo 12 JCWP Rekultywacja 26
Działania dla JCWP jeziornych obszar ochronny opracowanie dokumentacji na potrzeby ustanowienia obszaru ochronnego; opracowanie projektu rozporządzenia w sprawie ustanowienia obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych (Jezioro Szczytno, Długie Hartowieckie, Świekatowskie, Przywidzkie Duże); wydanie rozporządzenia Dyrektora RZGW w sprawie ustanowienia obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych (Jezioro Zajezierskie, Chełmżyńskie, Skarlińskie, Wysokie Brodno, Niskie Brodno). Działanie zaproponowano dla 32 JCWP jezior (11%) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 27
Działania dla JCWP jeziornych rekultywacja realizacja opracowanego programu rekultywacji (Jezioro Suskie, Skępskie, Klasztorne); wykonanie badań i opracowanie programu rekultywacji jeziora (w toku Jezioro Wierzysko); monitoring operacyjny efektów działań rekultywacyjnych, Działanie zaproponowano dla 12 JCWP jezior (4 %) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 28
Działania dla JCWP jeziornych Kontrola prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej w zakresie zarybiania gatunkami drapieżnymi Zakres działań: Ocena wypełnienia prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej ze szczególnym uwzględnieniem praktyki zarybiania gatunkami drapieżnymi. Działanie zaproponowano dla 123 JCWP jezior (43 %) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 29
Działania dla JCWP jeziornych Opracowanie kodeksu dobrej praktyki wędkarskiej w zakresie stosowania zanęt Zakres działań: Wystąpienie do rybackich użytkowników wód w sprawie wspólnego opracowania zasad kodeksu dobrej praktyki wędkarskiej, regulujących m.in. stosowanie zanęt. Działanie zaproponowano dla 44 JCWP jezior (15%) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 30
Działania dla JCWP jeziornych Wskazania do prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej w zakresie spustu wód ze stawów hodowlanych Zakres działań: Wydanie i wyegzekwowanie regulacji prawnej, dotyczącej wprowadzenia wymogu spustu wody ze stawów hodowlanych, zlokalizowanych przy jeziorze, tylko iwyłącznie poprzez najniżej położony staw, pełniący rolę osadnika. Działanie zaproponowano dla 7 JCWP jezior (2,5 %) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 31
Działania dla JCWP jeziornych Uporządkowanie gospodarki wodami opadowymi lub roztopowymi. Zakres działań: Przygotowanie opracowania dotyczącego zaostrzenia warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu do jezior wód deszczowych lub opadowych lub roztopowych w zakresie oczyszczania z substancji biogennych. Działanie zaproponowano dla 5JCWP jezior (2 %) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 32
Koszty programu działań dla JCWP jeziornych Koszt Programu działań dla JCWP jeziornych w regionie wodnym Dolnej Wisły to 37 250 tys. PLN GOSPODARKA KOMUNALNA ROLNICTWO REKULTYWACJA MONITORING DZIAŁANIA ORGANIZACYJNO PRAWNE I EDUKACYJNE DZIAŁANIA KONTROLNE (nie generują dodatkowych kosztów) 33
Program działań dla JCWP przejściowych i przybrzeżnych 34
Podsumowanie działań dla JCWP przejściowych i przybrzeżnych Kategorie działań dla JCWP przejściowych i przybrzeżnych w regionie wodnym Dolnej Wisły: gospodarka komunalna: działania wynikające z konieczności porządkowania systemu gospodarki ściekowej; realizacja Krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych; działania organizacyjno-prawne i edukacyjne: rewizja wieloletniego programu ochrony brzegów; objęcie nadzorem sanitarnym wody w kąpielisku i wykonanie oceny jakości; projekt badawczy: badanie i monitorowanie środowiska morskiego; monitoring: hydrograficzny; tła atmosfery; wód; 35
Podsumowanie działań dla JCWP przejściowych i przybrzeżnych Kategorie działań dla JCWP rzecznych w regionie wodnym Dolnej Wisły: kształtowanie naturalnych warunków hydrologicznych: przywrócenie stosunków wodnych na terenach przyległych do brzegów; kontrola nielegalnych działań właścicieli terenu; kształtowanie naturalnych warunków hydrodynamicznych: renaturyzacjabrzegu i dna morskiego redukcja zbędnych opasek i ostróg; rolnictwo: kontrola użytkowników prywatnych i przedsiębiorstw; realizacja wieloletniego programu zarybiania; 36
Podsumowanie działań dla JCWP przejściowych W regionie wodnym Dolnej Wisły do 5 JCWP przejściowych przypisano: 32 działań podstawowych 35 działania uzupełniające W tym: 3 JCWP Gospodarka komunalna 5 JCWP Monitoring 5 JCWP Działania organizacyjno-prawne i edukacyjne 5 JCWP Projekt badawczy 1 JCWP kształtowanie naturalnych warunków hydrologicznych 5 JCWP kształtowanie naturalnych warunków hydrodynamicznych 3 JCWP Rolnictwo 37
Podsumowanie działań dla JCWP przybrzeżnych W regionie wodnym Dolnej Wisły do 6 JCWP przybrzeżnych przypisano: 30 działań podstawowych 24 działania uzupełniające W tym: 5 JCWP Gospodarka komunalna 6 JCWP Monitoring 6 JCWP Działania organizacyjno-prawne i edukacyjne 6 JCWP Projekt badawczy 6 JCWP kształtowanie naturalnych warunków hydrodynamicznych 0 JCWP kształtowanie naturalnych warunków hydrologicznych 0 JCWP Rolnictwo 38
Działania dla JCWP przejściowych konieczność porządkowania systemu gospodarki ściekowej 39
Działania dla JCWP przejściowych uporządkowanie gospodarki ściekami deszczowymi usuwanie substancji niebezpiecznych i biogenów ze ścieków deszczowych poprzez skierowanie do oczyszczalni ścieków (Zatoka Gdańsk Wewnętrzna, Władysławowo - Jastrzębia Góra) 40
Działania dla JCWP przejściowych kształtowanie naturalnych warunków hydrodynamicznych i hydrologicznych kontrola nielegalnych działań właścicieli terenu (Zalew Pucki); przywrócenie stosunków wodnych na terenach przyległych do brzegów (Zalew Pucki); przywrócenie naturalnego rumowiska w rejonie Portu Władysławowo 41
Działania dla JCWP przejściowych kontrola działań rolniczych kontrola rolniczego gospodarowania przez użytkowników prywatnych i przedsiębiorstwa z częstotliwością raz w roku (Zalew Wiślany, Zalew Pucki) Kontrola wielkości zarybiania (Zalew Wiślany, Zalew Pucki, Zatoka Pucka Zewnętrzna) 42
Koszty programu działań dla JCWP przejściowych Koszt Programu działań dla JCWP przejściowych w regionie wodnym Dolnej Wisły to 36879,7 tys. PLN GOSPODARKA KOMUNALNA DZIAŁANIA ORGANIZACYJNO PRAWNE I EDUKACYJNE ROLNICTWO KSZTAŁTOWANIE NATURALNYCH WARUNKÓW KSZTAŁTOWANIE NATURALNYCH HYDROLOGICZNYCH WARUNKÓW HYDRODYNAMICZNYCH PROJEKT BADAWCZY MONITORING 17,6% 27,8% 40,2% 10,4% 4,0% 0,8% 1,0% 2,2% 43
Koszty programu działań dla JCWP przybrzeżnych Koszt Programu działań dla JCWP przybrzeżnych w regionie wodnym Dolnej Wisły to 138 189,6 tys. PLN KSZTAŁTOWANIE NATURALNYCH WARUNKÓW HYDRODYNAMICZNYCH GOSPODARKA KOMUNALNA MONITORING DZIAŁANIA ORGANIZACYJNO PRAWNE I EDUKACYJNE PROJEKT BADAWCZY 2,4% 93,2% 3,3% 1,0% 0,3% 0,7% 44
Program działań dla JCWP podziemnych 45
Podsumowanie działań dla JCWPd Kategorie działań dla JCWPdw regionie wodnym Dolnej Wisły: działania kontrolne: identyfikacja występowania przyczyn pojedynczych zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego; gospodarka komunalna/przemysł: ograniczenie poboru wód podziemnych w obszarach o możliwej ascenzjii ingresji wód zasolonych; realizacja zadań wynikających z planów gospodarki odpadami; coroczne raportowanie pomiarów ilości eksploatowanych wód podziemnych; działania organizacyjno-prawne i edukacyjne: ustanowienie obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych; przegląd pozwoleń wodnoprawnych; zmiana zapisów w ustawie prawo Wodne 46
Podsumowanie działań dla JCWPd Kategorie działań dla JCWPdw regionie wodnym Dolnej Wisły: monitoring: rozbudowa sieci monitoringu krajowego; monitoring lokalny wokół dużych ujęć. rolnictwo: inwentaryzacja ujęć wód podziemnych wykorzystywanych do nawodnień rolniczych. 47
Podsumowanie działań dla JCWPd W regionie wodnym Dolnej Wisły do 20 JCWPd przypisano: 83 działania podstawowe 18 działań uzupełniających W tym: 45 JCWPd Działania organizacyjno-prawne i edukacyjne 27 JCWPd - Gospodarka komunalna/przemysł 24 JCWPd Monitoring 4 JCWPd Działania Kontrolne 1 JCWPd Rolnictwo 48
Działania dla JCWPd Ustanowienie obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych (Głównych Zbiorników Wód Podziemnych). Zakres działań: Opracowanie dokumentacji na potrzeby ustanowienia obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych (GZWP); Opracowanie projektu rozporządzenia na potrzeby ustanowienia obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych (GZWP); Wydanie rozporządzenia Dyrektora RZGW na potrzeby ustanowienia obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych (GZWP). Działanie zaproponowano dla 7 JCWPd(35%) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 49
Działania dla JCWPd Przegląd pozwoleń wodnoprawnych związanych z poborem wód podziemnych. Zakres działań: Przegląd i wydawanie nowych pozwoleń wodnoprawnych uwzględniających faktyczne zapotrzebowanie na wodę a nie możliwości techniczne poboru wody z ujęcia. Działanie zaproponowano dla 12 JCWPd (60%) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 50
Działania dla JCWPd Prowadzenie monitoringulokalnego wokół ujęć wód podziemnych o poborze przekraczającym 1000m 3 /d. Zakres działań: Wykonanie sieci monitoringu mającej na celu obserwację stanów i chemizmu wód na obszarze zasobowym ujęcia/weryfikacja istniejącego i ewentualne uzupełnienie o nowe punkty oraz prowadzenie monitoringu. Działanie zaproponowano dla 5 JCWPd (25%) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 51
Działania dla JCWPd Stworzenie podstaw do przeprowadzenia pomiarów i raportowania ilości nierejestrowanych wód podziemnych Zakres działań: Opracowanie wytycznych do pomiarów wielkości poborów wód podziemnych poniżej 5m 3 /d. Zmiana zapisów w ustawie prawo wodne Zakres działania: Zmiana zapisów dot. obowiązku raportowania poborów wód podziemnych w ilościach mniejszych niż 5 m 3 /d z pojedynczego otworu, obowiązku prowadzenia monitoringu osłonowego dużych ujęć komunalnych Oba działania zaproponowane dla 4 JCWPd(20%) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 52
Działania dla JCWPd Realizacja zadań systemowych gospodarki odpadami zawartych w planach gospodarowania odpadami Zakres działania: Modernizacja/zamknięcie składowiska odpadów komunalnych, monitoring składowiska. Działanie zaproponowane dla 9 JCWPd (45%) w regionie wodnym Dolnej Wisły. 53
Koszty programu działań dla JCWPd Koszt Programu działań dla JCWPd w regionie wodnym Dolnej Wisły to 32 708 tys. PLN GOSPODARKA KOMUNALNA/PRZEMYSŁ ROLNICTWO MONITORING DZIAŁANIA ORGANIZACYJNO PRAWNE I EDUKACYJNE DZIAŁANIA KONTROLNE (nie generują dodatkowych kosztów) 54
Działania dla obszarów chronionych: Obszary Natura 2000 Parki Narodowe Parki Krajobrazowe Rezerwaty Obszary chronionego krajobrazu Działania wynikające z planów zadań ochronnychi planów ochrony w odniesieniu do siedlisk i gatunków zależnych od wód. 55
Dziękujemy za uwagę 56