PLAN WYNIKOWY Z INFORMATYKI DO KLASY IV W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. KRÓLA ZYGMUNTA AUGUSTA W WASILKOWIE Opracowany zgodnie z programem nauczania informatyki szkoły podstawowej numer dopuszczenia przez MEN do uŝytku szkolnego DKOS-5002-7/06 Plan opracował zespół nauczycieli informatyki w składzie: Piotr Dobiecki Anna Wójcicka
ZAŁOśENIA W szkole podstawowej naleŝy ać informatyką rozbudzić jego ciekawość poznawczą. NaleŜy zatem wprowadzać bardzo systematycznie w poszczególne zagadnienia i zwracać duŝą uwagę na utrwalanie wiedzy i umiejętności podstawowych. Materiał nauczania jest dostosowany do poziomu szkoły podstawowej i uwzględnia fakt, Ŝe uczniowie będą poszerzali swoje wiadomości i ćwiczyli nabyte umiejętności na następnych etapach edukacyjnych. Zgodnie z podstawą programową zwrócić naleŝy szczególną uwagę, na nowoczesne zastosowania komputera i wykorzystanie techniki komputerowej w róŝnych urządzeniach. Realizując te tematy, moŝna odwoływać się do obserwacji i wiedzy uczniów, ale równocześnie wskazywać nieznane uczniom zastosowania. WaŜnymi zagadnieniami są te związane z wychowaniem: przestrzeganie zasad bezpiecznej i zdrowej pracy przy komputerze oraz zasad poszanowania mienia, zagroŝenia wynikające z korzystania z niewłaściwych gier (wirtualna rzeczywistość, wielokrotne Ŝycie, przemoc, elementy okrucieństwa), etyczne zachowanie w sieci (korzystanie z Internetu i poczty elektronicznej zgodnie z zasadami netykiety) czy świadome korzystanie z Internetu (niekorzystanie ze stron nieprzeznaczonych dzieci). Realizując plan, naleŝy dać moŝliwość zdobycia wiedzy i podstawowych umiejętności wszystkim uczniom, równieŝ tym, którzy nie posiadają w domu komputera lub nie mają do niego swobodnego dostępu. NaleŜy uwzględnić to równieŝ przy ocenianiu uczniów i duŝą wagę przywiązywać do pracy na lekcji i jego postępów.
WYMAGANIA OGÓLNE. Radzenie sobie z uŝywanym na lekcjach sprzętem i oprogramowaniem przystosowanym do moŝliwości. Uczniowie powinni bez problemów posługiwać się klawiaturą i myszką, korzystać z menu programu, posługiwać się paskami narzędzi, ale przede wszystkim tworzyć dokumenty a następnie zapisywać je, drukować lub prezentować. 2. Wykonywanie za pomocą komputera konkretnych zadań powiąz z nauką w szkole. Uczniowie powinni w trakcie lekcji wykonywać za pomocą komputera prace i przedstawiać ich wyniki w postaci wydrukowanego tekstu, prezentacji, grafiki, arkusza, procedury. 3. Wykorzystywanie komputera do nauki, rozwijania ań i poszerzania wiedzy. Uczniowie powinni umieć posługiwać się programami multimedialnymi, edukacyjnymi oraz Internetem. Powinni takŝe poznać typowe aplikacje wspomagające zarówno uczenie się, jak i prezentowanie wiadomości. 4. Umiejętność wyszukiwania informacji. Uczniowie powinni zdobywać i porządkować potrzebne informacje, przekształcać te informacje na uŝyteczne wiadomości i umiejętności, przedstawiać informacje w zrozumiałej formie. 5. Przestrzeganie prawa i zasad współŝycia, równieŝ w świecie wirtualnym". Obejmuje to w szczególności: świadome stosowanie zasad korzystania z oprogramowania, przestrzeganie praw autorskich, podporządkowanie się netykiecie, czyli zasadom zachowania się w Internecie, uświadamianie sobie zagroŝeń, związ z szybkim rozwojem technologii informacyjnej.
PODSTAWA PROGRAMOWA Z INFORMATYKI Cele edukacyjne Nauczenie podstawowych zasad posługiwania się komputerem i technologią informacyjną. Zadania szkoły. UmoŜliwienie uczniom dostępu do komputera. 2. Przygotowanie uczniów do posługiwania się komputerem i technologią informacyjną. 3. UwraŜliwienie uczniów na zagroŝenia wychowawcze związane z niewłaściwym korzystaniem z komputerów i ich oprogramowania (np. z gier). Treści nauczania. Zasady bezpiecznego posługiwania się komputerem. 2. Komputer jako źródło wiedzy i komunikowania się. Zastosowania komputera w Ŝyciu codziennym. 3. Opracowywanie za pomocą komputera prostych tekstów, rysunków i motywów. 4. Korzystanie z elementarnych zastosowań komputerów do wzbogacania własnego uczenia się i poznawania róŝnych dziedzin wiedzy. 5. Poznawanie zastosowań komputerów i opartych na technice komputerowej urządzeń spotyk przez w miejscach publicznych. Osiągnięcia. Posługiwanie się komputerem w przystosowanym środowisku sprzętowym i programistycznym. 2. Opracowywanie za pomocą komputera prostych tekstów, rysunków, motywów. 3. Korzystanie z róŝnorodnych źródeł i sposobów zdobywania informacji oraz jej przedstawiania i wykorzystania. 4. Stosowanie komputerów do wzbogacania własnego uczenia się i poznawania róŝnych dziedzin.
KOMPUTERY I PROGRAMY (rozdział I) 9 godz. Temat godz. podstawowe Wiedza i umiejętności rozszerzające Pomoce dydaktyczne Realizacja Podręcznik Bezpieczna i higieniczna praca z komputerem zna regulamin pracowni komputerowej; zna zasady bezpiecznego uŝytkowania komputera; zna podstawowe zasady zdrowej pracy przy komputerze; zna podstawowe zasady poprawnej konfiguracji ustawień monitora zdrowia oczu regulamin pracowni; tabela str. 48 zapoznanie z regulaminem pracowni i notatka, praca z podręcznikiem i dyskusja; tabela str. 48 Zastosowania komputerów zna przynajmniej dwa przykładowe zastosowania komputerów; rozumie, Ŝe do wykonywania określonych czynności na komputerze niezbędne są programy komputerowe potrafi krótko wyjaśnić, czego komputery spełniają istotną rolę w Ŝyciu człowieka; wymienia nieomówione w podręczniku zastosowania komputera temat (str. 8-7); pliki z CD z folderu Rozwiązania/Te mat 0 (fraktale i fotomontaŝe) projektora, dyskusja, praca z pytania (str. 8) pytanie 5,6 (str. 8)
Elementy zestawu komputerowego zna przeznaczenie podstawowych elementów zestawu komputerowego (monitor, mysz, klawiatura); potrafi podzielić elementy komputera na podstawowe i dodatkowe; wymienia dwa przykładowe typy komputerów (IBM i Macintosh); korzystając z dodatkowych źródeł, odszukuje informacje na temat historii komputerów; zna dodatkowe elementy zestawu komputerowego i potrafi omówić ich funkcje; charakteryzuje róŝne komputery tabela str. 36 prezentacja na temat elementów zestawu komputerowego; temat 2. str. 39/40 burza mózgów kierowana przez nauczyciela, tworzenie wspólnie notatki; podsumowanie tematu przez nauczyciela ćwiczenie (str. 40) Uruchamiamy programy uruchamia program z wykazu programów w menu Start i poprawnie kończy pracę programu; wymienia podstawowe elementy okna programu; uruchamia program komputerowy i kończy jego pracę w wybrany przez siebie sposób; potrafi umieścić skrót programu na pulpicie; zna historię myszy komputerowej; temat 2 (str. 20-22); gry z CD projektora, dyskusja, pytania 2-6 (str. 26) historia myszy (str. 26) Podstawowe opcje edytora grafiki Paint. tworzy prosty rysunek w programie Paint, korzystając z narzędzie Prostokąt potrafi samodzielnie odszukać potrzebną opcję programu Paint; temat 2 (str. 22-25); gry z CD praca z, ocena pracy na lekcji (zadania str. 26) zadania str. 26
Poznajemy edytor tekstu Word-pad Operacje na oknach programów Utrwalenie pozn wiadomości Sprawdzian teoretyczny uruchamia program komputerowy z ikony umieszczonej na pulpicie; pisze prosty tekst, korzystając z edytora WordPad; wie, jak uzyskuje się wielkie litery i polskie znaki diakrytyczne (litery ą, ć, ę, l, ń, ó, ś, Ŝ, ź); pracuje z dwoma oknami programów uruchomionych jednocześnie; wymienia podobne elementy okien programów: edytora grafiki i tekstu; stosuje metodę przeciągnij i upuść do zmiany rozmiaru i połoŝenia okna potrafi pisać teksty, korzystając z prostego edytora tekstu; zapisuje wielkie litery i polskie znaki diakrytyczne (litery ą, ć, ę, l, ń, ó, ś, Ŝ, ź); samodzielnie zwija okna do przycisku na pasku zadań i ponownie je rozwija wyjaśnia na konkretnym przykładzie uŝycie metody przeciągnij i upuść; sprawnie umieszcza okna sąsiadująco na ekranie temat 3 (str. 27-29); pliki z CD z folderu Temat 02; gra Literki z CD temat 3 (str. 27-30); pliki z CD z folderu Temat 02; gra Literki z CD zestawy przykładowych zadań i pytań projektora, praca z projektora, praca z, ocena umiejętności uczniów (zadania str. 34) utrwalenie wiadomości i umiejętności przy pomocy przygotow zestawów zadań i pytań pytania, 2, 3 (str. 34) pytania 4-6 i zadania (str. 34) pytania i zadania przerabiane na lekcjach przykładowy sprawdzian z CD nauczyciela
GRAFIKA KOMPUTEROWA część (rozdział II) 4 godz. Temat godz. podstawowe Wiedza i umiejętności rozszerzające Pomoce dydaktyczne Realizacja Podręcznik Tworzymy i zapisujemy rysunek w pliku tworzy prosty rysunek, korzystając z narzędzi Aerograf i Pędzel; zapisuje rysunek w pliku w folderze domyślnym; wyjaśnia, czego naleŝy zapisać dokument na nośniku pamięci masowej zapisuje rysunek w pliku w określonym folderze; wymienia przykładowe rozszerzenia plików graficznych; samodzielnie odszukuje opcje menu programu Paint, w celu wykonania konkretnej czynności temat 5 (str. 49-54) projektora, praca z pytania -5 (str. 54); ćwiczenia - 3 (str. 50-53) Do czego słuŝą foldery? potrafi utworzyć folder; rozumie znaczenie folderów w organizacji plików; potrafi zmienić nazwę folderu; tworzy drzewo folderów i sprawnie się w nim porusza; temat 5 (str. 55) uczniowie tworzą drzewo folderów segregujące np. zwierzęta w ZOO Tworzymy rysunki, korzystając z samodzielnie wykonuje rysunki na zadany temat, uŝywając pozn potrafi narysować ilustracje do tekstu; potrafi korzystać z temat 5 (str. 49-54); rozwiązywanie zadań, praca z podręcznikiem zadania -5 (str. 54) do wyboru
narzędzi Aerograf i Pędzel narzędzi (Prostokąt, Elipsa, Aerograf, Pędzel, Wypełnianie kolorem, Gumka) moŝliwości wyboru koloru pierwszego planu i koloru tła zadanie 6 (str. 54) Odczytujemy rysunek z pliku, zmieniamy go i zapisujemy zmiany 2 odszukuje i odczytuje rysunek zapisany w pliku, wprowadza zmiany i ponownie zapisuje rysunek; wprowadza napisy w obszarze rysunku ustala parametry czcionki takie, jak: krój, rozmiar, kolor, pochylenie, pogrubienie, podkreślenie odszukuje i odczytuje rysunek zapisany w pliku, w wybranym folderze, wprowadza zmiany i ponownie zapisuje rysunek; korzysta ze skrótu klawiaturowego do zapisywania zmian w pliku pod tą samą nazwą temat 6 (str. 55-6) projektora, praca z pytania -8 (str. 6); ćwiczenia - 4 (str. 57-60) Tworzymy rysunki, korzystając z pozn narzędzi programu Paint samodzielnie wykonuje rysunki na zadany temat, uŝywając pozn narzędzi wyjaśnia, czego zachowania w tym samym folderze róŝnych rysunków naleŝy zapisać je w plikach o róŝnych nazwach temat 6 (str. 55-62); rozwiązywanie zadań, praca z zadania -7 (str. 6-62) do wyboru zadanie 8 (str. 62)
Zaznaczamy fragment rysunku i przenosimy go w inne miejsce Wycinamy, kopiujemy i wklejamy fragment rysunku, wykorzystując Schowek 2 zaznacza fragment rysunku i przenosi go w inne miejsce; tworzy jedną kopię oraz kilka kopii zaznaczonego fragmentu rysunku kopiuje, wycina lub przenosi fragmenty rysunku w tym samym dokumencie lub innym, korzystając ze Schowka; korzystając, wyjaśnia działanie Schowka potrafi skorzystać z moŝliwości kopiowania fragmentów rysunku w celu usprawnienia pracy nad dokumentem efektywnie wykorzystuje operacje kopiowania; wyjaśnia róŝnicę między kopiowaniem a przenoszeniem fragmentu rysunku; potrafi pracować z kilkoma otwartymi dokumentami, rozróŝniając który plik jest źródłowy, a który docelowy temat 7 (str. 63-65); temat 7 (str. 65-68); ; prezentacja z CD do rozdziału II Obraz komputerowy praca z praca z pytanie (str. 73); ćwiczenia - 3 (str. 64-65); zadania i 3 (str. 73-74) zad. 0 (str. 74) pytania 2-4 (str. 73); ćwiczenia 4-5 (str. 67); zadanie 4 (str. 74) Korzystamy z narzędzi Linia i Ołówek 2 tworzy rysunki, korzystając z narzędzi Ołówek i Linia, m.in. potrafi narysować linie równolegle potrafi sprawnie korzystać z narzędzi programu Paint, m.in. z Ołówka temat 7 (str. 68-70); ćwiczenia 6-7 (str. 69-70); zadania 2 i 7 (str. 73-74)
Sztuczki ułatwiające komputerowe rysowanie 2 zna kilka sztuczek ułatwiających komputerowe rysowanie, m.in. wie, jak narysować okrąg, linię poziomą lub pionową, jak wpisać rozmiar czcionki, którego nie ma na liście wyboru; korzysta z narzędzia Gumka potrafi zastosować poznane sztuczki w róŝnych zadaniach Sprawdzian temat 7 (str. 70-73); praca z praca w grupach z podręcznikiem; lekcja częściowo prowadzona przez uczniów (jeden temat opracowuje grupa 2- osobowa); ćwiczenia tematy 5-7 i 0 zad. 9 (str. 74) pytania 5-6 (str. 73); ćwiczenia 8-9 (str. 72); zadania 5 i 6 (str. 74) zad. 8 (str. 74) Przykładowy sprawdzian z poradnika
TEKSTY KOMPUTEROWE część (rozdział III) 9 godz. Temat godz. podstawowe Wiedza i umiejętności rozszerzające Pomoce dydaktyczne Realizacja Podręcznik Piszemy tekst w edytorze tekstu i zapisujemy go w pliku wymienia przykładowe narzędzia i materiały, które słuŝyły do pisania; wie, jak tworzy się akapity w nowym dokumencie tekstowym i ustawia wcięcie pierwszego wiersza; wyjaśnia na przykładzie pojęcie akapitu; przenosi poznane zasady zapisu i odczytu dokumentów graficznych na dokumenty tekstowe zna ogólne moŝliwości edytorów tekstu; korzystając z dodatkowych źródeł, omawia rozwój narzędzi do pisania; poprawnie dzieli tekst na akapity temat (str. 0-4); dyskusja, praca z pytania -7 (str. 8); ćwiczenia - 5 (str. 2-4) zadanie 7 (str. 9) Wyrównujemy akapity i zmieniamy parametry czcionki formatuje akapity według pod reguł; stosuje wyrównywanie do środka, do lewej i do prawej oraz justowanie; zmienia parametry czcionek (krój, rozmiar, kolor, pogrubienie, pochylenie); wstawia puste wiersze między akapitami sprawnie ustala parametry formatowania przed napisaniem tekstu i po jego napisaniu; potrafi samodzielnie odszukać dodatkowe moŝliwości formatowania tekstu, np. indeks górny temat (str. 5-7); ; prezentacja z CD do rozdziału III Tekst komputerowy praca z pytania 8-0 (str. 8); ćwiczenia 6-8 (str. 6-7); zadania -2 (str. 8)
Formatowanie tesktu zadania 2 samodzielnie pisze krótki tekst (pół strony), stosując poznane zasady edycji tekstu; otwiera gotowy dokument tekstowy, zmienia parametry formatowania i zapisuje pod tą samą nazwą pisze dwustronicowy tekst na zadany temat, dobierając właściwe parametry formatowania temat (str. 6-9); ; prezentacja z CD do rozdziału III Tekst komputerowy rozwiązywanie zadań, praca z ćwiczenie 9 (str. 8); zadania 3-6 (str. 9) do wyboru zadanie 8 (str. 9) Wycinamy, kopiujemy i wklejamy fragment tekstu wykonuje operacje na fragmencie tekstu: zaznaczanie, wycinanie, kopiowanie i wklejanie go w inne miejsce w tym samym dokumencie potrafi skorzystać z moŝliwości kopiowania fragmentów tekstu w celu usprawnienia pracy nad tekstem temat 2 (str. 20-22); praca z pytania -2 (str. 26); ćwiczenia - 2 (str. 2-22); zadania -4 (str. 26-27) do wyboru zadanie 9 (str. 27)
Zasady poprawnego pisania Sztuczki w edytorze tekstu Utrwalenie pozn wiadomości o edytorach tekstu poprawia błędy w istniejącym tekście według poleceń zawartych w ćwiczeniu; zna podstawowe zasady redagowania tekstu, m.in. prawidłowo stosuje spacje przy znakach interpunkcyjnych; zna zastosowanie malarza formatów; prawidłowo łamie wiersz tekstu, wstawia nowy wiersz, usuwa wiersz zauwaŝa błędy w tekście, np. zbędne lub źle wstawione spacje, i poprawia je; potrafi w uzasadnionym przypadku skorzystać z malarza formatów; w zaleŝności od potrzeb potrafi korzystać z odpowiednich opcji dostępnych w polu Powiększenie widoku Sprawdzian -- -- temat 2 (str. 22-24); prezentacja z CD do rozdziału III Teksty komputerowe temat 2 (str. 25-26); zadania z podręcznika tematy -2 praca z praca z lekcja ćwiczeniowa z zadaniami ze strony 27 pytania 3-4(str. 26); ćwiczenia 3-7 (str. 23-24); pytania 5-7(str. 26); ćwiczenia 3-7 (str. 25); zadania -8 (str. 27) do wyboru zadanie 0 (str. 27) CD nauczyciela
KORZYSTANIE Z INTERNETU część (rozdział IV) 4 godz. Temat godz. podstawowe Wiedza i umiejętności rozszerzające Pomoce dydaktyczne Realizacja Podręcznik Poznajemy forum dyskusyjne - regulamin potrafi przeglądać forum dyskusyjne; zna regulamin szkolnego fora dyskusyjnego i netykietę; zna ogólne moŝliwości i cel istnienia forów dyskusyjnych; zna podstawowe pojęcia uŝywane na forach dyskusyjnych; szkolne forum dyskusyjne; dyskusja, projektora, tworzenie notatki Rejestrujemy się i ustawiamy własny profil. potrafi przeprowadzić rejestrację na forum dyskusyjnym; potrafi konfigurować własny profil; potrafi wysyłać prywatne wiadomości tekstowe; potrafi dodać avatara; szkolne forum dyskusyjne; na szkolnym forum dyskusyjnym Tworzenie wątków i tematów tworzy nowy temat; tworzy nowy wątek włączając się w dyskusję; tworzy temat z ankietą; formatuje tekst treści wątków; szkolne forum dyskusyjne; praktyczne na szkolnym forum dyskusyjnym
Klasowa grupa moderowana dołącza się do grupy uŝytkowników forum; uczestniczy w dyskusjach na forum prywatnym; moderuje forum dyskusyjne lub grupę uŝytkowników; szkolne forum dyskusyjne; na szkolnym forum dyskusyjnym
ZALECANE OPROGRAMOWANIE Do utrwalania pozn wiadomości i umiejętności zaleca się ćwiczenie na komputerze domowym, lub innym (np. w czytelni szkolnej). Do tego celu moŝna wykorzystać oprogramowanie: system operacyjny Windows (lub inny system okienkowy ), edytor grafiki Paint, edytor tekstu WordPad, edytor tekstu Open Office Writer lub Microsoft Word, arkusz kalkulacyjny Open Office Calc lub Microsoft Excel, program do przygotowywania prezentacji multimedialnych Open Office Impress lub Microsoft PowerPoint, dowolna nowoczesna przeglądarka internetowa (Internet Explorer, Opera, Mozilla, Netscape), programy edukacyjne do tworzenia animacji, np. Baltie i Logomocja (wystarczą bezpłatne wersje DEMO). NaleŜy zwrócić szczególną uwagę na fakt, Ŝe programy: Paint, Word Pad i Internet Explorer są darmowym dodatkiem do systemu Windows, pakiet Open Office, Opera, Mozilla, Ntescape posiadają darmowe licencje, Baltie i Logomocja w wersji demo są udostępnione równieŝ za darmo.