Analiza ankiety dotyczącej zjawiska niskiej emisji na Czułowie, w ramach zadania publicznego WALKA z tak zwaną NISKĄ EMISJĄ Polskiego Klubu Ekologicznego Koła w Tychach Zadanie publiczne miało na celu podnieść niski poziom świadomości i wiedzy na temat tzw. niskiej emisji wśród mieszkańców osiedla Czułów w mieście Tychy (woj. śląskie), w czasie od września do listopada 2013 r. Podnoszenie świadomości miało służyć systemowemu ograniczeniu emisji substancji szkodliwych do atmosfery. Jednym z kluczowych elementów zadania publicznego, było przeprowadzenie badania ankietowego na terenie dzielnicy Czułów. W ankiecie wzięło udział 192 mieszkańców, na drodze tradycyjnych ankiet papierowych, jak i formularzy internetowych. Ostatnia ankieta napłynęła 29 listopada 2013 r. Poniżej przedstawiamy odpowiedzi na poszczególne pytania wraz z komentarzem. Pytanie 1. Czy w Pana/Pani domu prowadzi sie segregację śmieci? TAK 172 91% NIE 14 7% NIE WIEM 3 2% Wśród osób, które udzieliły odpowiedz na to pytanie, przeważają deklaracje o segregowaniu śmieci robi to aż 91 % zankietowanych. Osoby, które przyznały, że nie segregują śmieci stanowią 7%, a 2% nie były w stanie określić, czy w ich domach przeprowadza się segregację. Pytanie 2. Jeśli prowadzą Państwo segregacje, to kto w domu sie tym zajmuje? Tak; Rodzice; mężczyźni; gospodarze; Babcia; ojciec; domu; ja i mąż; wszyscy domownicy; wszyscy Domownicy - cała rodzina; Ojciec; wszyscy członkowie rodziny; Ja osobiście; mama; syn; ja i żona; wszyscy dorośli domownicy; wszyscy mieszkańcy domu; Głowa rodziny; właściciele domu; plastik/szkło/papier/odpady pochodzenia nat.; gospodyni; Każdy
z domowników; osobiście; gospodarz domu właściciel; rodzice, dzieci; wszyscy lokatorzy; Irena Józef Twardzik; mama, tata, dzieci; ja; córka; Właściciel i domownicy; mąż; ja, mąż i dzieci; Pan; posiadam poszczególne worki na odpowiednie odpady; wszyscy mieszkańcy; każdy; dzieci; Wszyscy; rodzina; Ja; mąż i ojciec; gospodarz; właściciele; rodzice; ja, rodzice; kobiety; rodzina - wszyscy domownicy; właścicielka domu; tata; dorośli wszyscy; ja; Mama; dzieci; wszyscy domownicy biorą udział w segregacji śmieci Na podstawie osób, które zechciały odpowiedzieć na to pytanie, można wysnuć wnioski, że przeważnie za segregację w domostwie odpowiadają wszyscy członkowie rodziny. W mniejszej części domostw odpowiadają za to właściciele/ gospodarze, natomiast w dalszej kolejności rodzice/mama lub tata. Trzy najczęściej powtarzające się odpowiedzi, to: 1) WSZYSCY 18 2) WŁAŚCICIELE DOMU/ GOSPODARZE - 9 3)RODZICE/ MAMA/TATA 7 Pytanie 3. Czy podczas zakupów korzystacie Państwo z foliowych toreb? TAK, ZAWSZE 31 16% NA OGÓŁ TAK 78 41% RACZEJ NIE 73 38% NIGDY 9 5% Osoby ankietowane, które przeważnie korzystają z foliowych toreb podczas zakupów, stanowią aż 41 %. Następną wielkość stanową osoby, które raczej nie korzystają z tego typu toreb - 38%. Osoby, które zawsze z nich korzystają, to 16 % ankietowanych, natomiast wręcz przeciwnie, bo osoby, które nigdy nie używają ich w trakcie zakupów, to tylko 5%.
Pytanie 4. Jakie jest ogrzewanie w Pani/Pana domu? Mieszkaniu? WEGLOWE TRADYCYJNE 48 25% GROSZEK WEGLOWY 82 42% DREWNO 20 10% GAZOWE 29 15% OLEJOWE 7 4% ELEKTRYCZNE 9 5% Prawie połowa ankietowanych, bo 42 % - używa pieców na groszek węglowy, to bardzo dobra wiadomość, bowiem takie piece wykluczają możliwość spalania śmieci. Jednakże udział pieców węglowych, w których jest to możliwe, stanowi aż 25 %. Inne rodzaje ogrzewania domostw, jak gazowe to 15%, na drewno 10 %, elektryczne 5 %, a olejowe 4%. Pytanie 5. Czy spalają Państwo odpady? TAK NIE 0% 20% 40% 60% 80% 100%
TAK 17 11% NIE 134 89% ew. papier; tak; nie!; tak; śmieci nie są spalane; materiały papierowe, tektura, drewno; nie spalamy odpadów; liście, gałęzie, aby nie zalegały; -; nie spalamy; papier; nie nie spalam odpadów; Drewno z działki; brak; NIE; Nie; drewno; Tak; wszystkie śmieci; nie; drewno w kominku; nie; żadne; papier, kartony; nie spalam odpadów; nie; żadne; nie są Przeważająca część ankietowanych zadeklarowała, że nie spala śmieci w swoich piecach 89 %. Ponieważ było to pytanie otwarte, niektóre osoby wypisały, co dokładnie spalają. Najczęściej padały odpowiedzi, takie jak.: materiały papierowe, drewno, liście. Pytanie 6. Jeżeli spalają Państwo śmieci, to jakie i dlaczego? nigdy!; nie; nie dotyczy; Opony, szmaty, plastik i wszystko co się dobrze pali; oszczędność na opale; co się da; -; liście rozpałka; nie spalamy; podpałka; Tekturowe opakowania; oszczędność pieniędzy; śmieci niewielkich rozmiarów; Tak; tektura; rozpalanie w piecu za pomocą odpadów papierowych; papier, drewno; tekturowe opakowania; tekturowe; obierki, plastik, tektura; -; oszczędność; służy jako rozpałka; nie; rozpalanie w kominku; -------------; To pytanie tyczyło się, jakiego rodzaju śmieci są spalane. Podobnie jak w pytaniu wcześniejszym, są to przeważnie materiały papierowe i drewno. Niektórzy nie napisali wprost co palą, ale za to podali przyczynę spalania śmieci, są to: oszczędność na opale i oszczędność pieniędzy. Pytanie 7. Czy używają Państwo kolektory słoneczne? Jeżeli NIE, to czy planują Państwo ich zakup w przyszłości? TAK NIE 0% 20% 40% 60% 80% 100%
TAK 20 13% NIE 135 87% nie tak Kolektorów brak nie wiem nie wiem jeszcze Nie. nie bo są bardzo drogie montaż zależy od kosztów tej inwestycji NIE Nie Tak nie ma żadnych kolektorów nie stosowane są kolektory tak kolektory słoneczne montaż w planach tak są nie ma Brak kolektorów kolektory słoneczne TAK Tak mam kolektory słoneczne Nie - są za drogie. kolektory do ciepłej wody nie tak są stosowane nie tak tak planuję kolektor do cieplej wody gdy powiększy się rodzina niewykluczone nie planuję Nie dotyczy jeśli będą na to fundusze to tak za drogie - długi czas amortyzacji tak planujemy w przyszłości montaż możliwe nie chcę planujemy montaż kolektorów słonecznych nie wiem ale rozważam zainstalowanie tak planuje w planach Nie. bo jest zbyt drogie planujemy jeszcze się zastanawiamy nie są zbyt kosztowne tak jeśli będą w dostępnej cenie chce mieć w przyszłości nie planuję ze względu na kiepski zwrot z inwestycji w przyszłości za drogie planujemy w przyszłości zainstalowanie kolektorów planuję Nie mamy zamiar je zamontować tak, jak będzie dofinansowanie w przyszłości może tak tak planujemy Chcę mieć w przyszłości jak będzie mnie na to stać nie są planowane są za drogie brak środków pieniężnych zły układ dachu być może Chciałbym uzyskać więcej informacji na temat finansowania i opłacalności kolektorów tak w przyszłości Montaż uzależniony od poziomu dofinansowania i opłacalności takiej energii być może w przyszłości Nie wiem póki co mnie nie stać. nie bo są drogie w dalszej przyszłości w przyszłości planujemy nie planujemy nie chyba nie w przyszłości tak raczej nie na razie nie na razie nie planujemy Na pytanie, czy ankietowani używają kolektorów słonecznych w swoich gospodarstwach domowych, większość oświadczyła, że nie 89%. Wśród odpowiedzi otwartych nt. przyczyny ich nieposiadania, ankietowani przeważnie stwierdzili, że są zbyt drogie. Jednakże spora część zadeklarowała, że chciałaby w przyszłości je założyć. Pytanie 8. Czy budynek jest ocieplony? W jaki sposób? ocieplone są ściany 140 34% ocieplony jest dach 103 25% ocieplone są okna, drzwi 92 22% budynek jest podpiwniczony 82 20%
Na podstawie osób, które udzieliły odpowiedzi na to pytanie, można określić, że większość osób ma ocieplone ściany domostw 34 %. Pozostałe wielkości są do siebie podobne ocieplenie dachu stanowi 25 %, ocieplenie okien i drzwi 22 %, a podpiwniczenie budynku 20 %. Pytanie 9.Czy są zastosowane odnawialne źródła energii, tzw. OZE? (np. turbiny wiatrowe, pompy ciepła, inne?) TAK, STOSUJEMY:... 13 8% NIE 148 92% Większość przebadanych osób przyznała, ze nie posiada urządzeń do wykorzystania odnawialnych źródeł energii 92 %. Tylko 8 % posiada urządzenie w rodzaju turbiny wiatrowej, czy pompy ciepła. Pytanie 10. Co ma decydujący wpływ na podejmowanie przez Panią/Pana decyzji o segregacji śmieci? (można zaznaczyć 3 odpowiedzi) Troska o środowisko 156 36% Troska o zdrowie 113 26% Edukacja 67 15%
Kwestie ekonomiczne 80 18% Presja ze strony otoczenia 21 5% Kolejne pytanie dotyczyło motywacji, z pomocą której segregowane są śmieci. Wśród przebadanych, większość deklaruje troskę o środowisko 36 %. Kolejna wielkość troskę o zdrowie 26 %. Mniejszą część ankietowanych przekonały kwestie ekonomiczne 18%, edukacja 15%, czy presja 5%. Pytanie 11. Podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa jest dla Pani/Pana: Bardzo istotne 91 48% Istotne 78 41% Niezbyt istotne 15 8% Zupełnie nieistotne 5 3% Podnoszenie świadomości ekologicznej jest dla ankietowanych bardzo istotne zapewniła o tym prawie połowa z nich (48%). Prawie tyle samo stwierdziło, że jest to dla nich ważne 41 %. Oznacza to, że prawie 90 % osób uważa podnoszenie świadomości za rzecz ważną. Tylko 8 % przyznało, że jest to dla nich niezbyt istotne, a 3 % - zupełnie nieistotne.
Pytanie 12. Pani/Pana zdaniem świadomość ekologiczna powinny kształtować: Rodzina 151 23% Kościół 56 9% Szkoła 148 23% Media 136 21% Samorząd lokalny 99 15% Organizacje pozarządowe 55 8% Inne:... 11 2% Ponieważ z poprzedniego pytania dowiedzieliśmy się, że dla zdecydowanej większości społeczeństwa podnoszenie świadomości ekologicznej jest istotne, to kolejne pytanie tym bardziej zyskało na znaczeniu. Wg ankietowanych edukację w największej mierze powinny kształtować szkoła i rodzina po 23 %. Media również powinny bardziej się w to zaangażować uważa tak 21 % osób. 15 % ankietowanych sądzi, że powinien się tym zajmować samorząd, 9 % - kościół, a 8% - organizacje pozarządowe. 2 % zaznaczyły opcję inne, ale nie wpisały, co to by miało być. Pytanie 13. Ile osób z Państwa rodziny chciałoby wziąć udział w bezpłatnych warsztatach na temat poprawy jakości powietrza? nie dotyczy; 2 osoby; wszyscy; 1 osoba; 3; 2; 1; 0; 5; 4;?; nie wiem; Nikt z nas nie musi chodzić na szkolenia, mamy to w swojej naturze, a na duże zakłady, czy stare auta nie mamy wpływu, które po znajomości maja załatwione przeglądy techniczne i stare piece, w których można palić śmieci; Brak czasu, praca poza granicami śląska; 0; 0; 10; 4 osoby; 0; korzystamy z informacji dostępnych z Internetu; dwie; jedna; gospodarz; nikt; nie; nie jesteśmy zainteresowani; wszyscy (2); raczej nikt
Wśród osób, które zechciały odpowiedzieć na to pytanie, dominowało zdanie, że raczej nie są zainteresowani warsztatami. Niektóre z nich podały argumenty, że stoi za tym brak czasu, praca poza granicami Śląska, czy przekonania, że nie są im po prostu potrzebne, bo np. informacje mogą znaleźć w Internecie. DODATKOWYCH INFORMACJE 1) WIEK >16 lat 8 4% 17-25 lat 36 19% 26-45 lat 69 37% 46-65 lat 60 32% powyżej 65 lat 16 8% Większość mieszkańców Czułowa, która zechciała wziąć udział w badaniu ankietowym była w wieku 26-45 lat stanowili 37 %. Najmniejszy udział stanowiła młodzież poniżej 16 roku życia. 2) PŁEĆ kobieta 77 59% mężczyzna 53 41%
Procentowo udział kobiet i mężczyzn był dość wyrównany panie stanowiły 59 %, a panowie 41 %. 3) WYKSZTAŁCENIE Podstawowe 10 6% Zawodowe 32 18% Średnie 73 41% Wyższe 64 36% Wśród osób zankietowanych przeważały osoby ze średnim wykształceniem 41 %. Osoby z wyższym stanowiły dość zbliżoną wielkość 36 %. Osoby z wykształceniem zawodowym, to 18 %, a najmniejszą część stanowiły z podstawowym 6 %. 4) RODZAJ BUDYNKU MIESZKALNEGO budynek wielorodzinny 18 10% dom jednorodzinny 155 89% inne:... 2 1% Większość osób, które wzięły udział w badaniu, to osoby mieszkające w domach jednorodzinnych stanowiły aż 89 %. W budynkach wielorodzinnych mieszka 10 % zankietowanych, a w innych 1 %. Opracowano: Sandra Wątor, Polski Klub Ekologiczny Koło w Tychach