Aleksander Buczyński Pomiar ruchu rowerowego w regionie Puszczy Białowieskiej 22 maja 2007 Spis treści 1. Przebieg pomiarów.............................. 1 2. Objaśnienia................................... 1 3. Skrzyżowania.................................. 2 4. Odcinki tras................................... 3 5. Podsumowanie................................. 4 6. Podziękowania................................. 4 1. Przebieg pomiarów Pomiary prowadzone były w trakcie tzw. długiego weekendu majowego, w dniach 29 kwietnia 5 maja 2007 r. 1 Natężenie ruchu rowerowego zmierzono w 34 punktach pomiarowych, umiejscowionych z reguły na skrzyżowaniach, rozwidleniach lub punktach zwrotnych szlaków rowerowych lub innych potencjalnie popularnych wśród rowerzystów tras. W każdym z punktów pomiar trwał co najmniej 4 godziny bez przerwy w godzinach okołopołudniowych lub popołudniowych (np. 10:30 14:30 lub 13:00 17:00), potencjalnie najbardziej dogodnych dla turystyki rowerowej. W kilku punktach (Droga Narewkowska, Składnica Szypulowa, Masiewo), ze względu na wątpliwości co do reprezentatywności wyników (załamanie pogody, duża wycieczka), pomiar powtórzono, uśredniając wyniki. Oprócz rejestrowania samej liczby przejeżdżających przez punkt rowerzystów, starano się oszacować, na podstawie wyglądu roweru i stroju rowerzysty, domniemany cel podróży: komunikacyjny (dojazd do sklepu, kościoła itp.), rekreacyjny (krótkie wycieczki bez bagażu) lub turystyczny (przejazd z bagażem). Oszacowania te należy oczywiście traktować orientacyjnie. Podawane w tabelach wyniki zawierają zmierzone wartości w przeliczeniu na cztery godziny. 2. Objaśnienia Domniemany cel podróży: T turystyczny R rekreacyjny K komunikacyjny Inne: DW droga wojewódzka 1 Skrajne dni 27 kwietnia i 6 maja zostały wyłączone z pomiarów ze względu na potencjalnie nietypowy rozkład ruchu turystycznego (dojazdy i powroty). 1
Podawane w tabelach wyniki zawierają zmierzone wartości w przeliczeniu na cztery godziny, uporządkowane malejąco według wartości T+R. O ile nie jest to zaznaczone inaczej, szlak oznacza szlak rowerowy. 3. Skrzyżowania Punkt T R K T+R razem Stara Białowieża skrzyż. 4 165 1 169 170 Miejsce Mocy przejazd kol. 1 74 0 75 75 DW 689 zjazd do Miejsca Mocy 5 64 7 69 76 Droga Narewkowska (rozw. do Białowieży 10 48 1 58 59 / na Kosy Most) Sinicka Droga / Tryb Jagielloński 3 52 1 55 56 Budy skrzyż. 4 46 7 50 57 DW 689, rez. pokazowy 0 49 1 49 50 Janowo (Droga Narewkowska / na 6 41 2 47 49 Gruszki) Rez. Głęboki Kąt (skrzyż. nieb. szlaku 3 37 0 40 40 z kolejką wąsk.) Hajnówka, ul. Warszawska (skręt nieb. 2 32 58 34 92 szlaku) DW 689 / Droga Zwierzyniecka 3 25 1 28 29 DW 689 / Tryb Jagielloński 0 27 10 27 37 Narewka kirkut (rozw. na Gruszki / Olchówkę, 1 26 8 27 35 skręt czarnego szlaku) Piaski, skrzyż. nieb. i czerw. szlaku 4 22 1 26 27 Dubicze Cerkiewne UG (rozw. czerw. i 4 18 29 22 51 ziel. szlaku) Masiewo (skrzyż. ziel. i nieb. szlaku pomiędzy 2 20 10 22 32 Masiewem I i II) Linia Hajnowska / Dr. Zwierzyniecka 5 17 4 22 26 Topiło (skrzyż. nieb. i ziel. szlaku) 2 15 9 17 26 Gruszki (czerw. i czarny szlak) 6 11 6 17 23 Orzeszkowo skrzyż. na Hajnówkę 1 15 41 16 57 Orzeszkowo skrzyż. na Łozice 11 4 33 15 48 Skł. Szypulowa (skrzyż. ziel. i czarnego 8 6 0 14 14 szlaku) Hajnówka, ul. Białowieska / droga na 2 11 52 13 65 Sacharewo (skręt nieb. szlaku) Siemianówka (skręt nieb. szlaku) 4 9 20 13 33 Tryb Olemburski / Zielony (rez. Berezowo, 1 11 0 12 12 rozw. ziel. i nieb. szlaku) Lipiny / Linia Hajnowska 0 11 11 11 22 Hajnówka, DW 689 / ul. 3 Maja / ul. 3 6 9 9 18 Białowieska (skręt nieb. szlaku) Repczyce Zalew (skręt czerw. szlaku) 2 6 5 8 13 Tryb Olemburski / Zwierzyniecki (rez. 1 7 0 8 8 Podcerkwa, ziel. szlak) Świnoroje (Pod Dębami) 0 6 10 6 16 Wiluki (skrzyż. czerw. i ziel. szlaku) 1 3 4 4 8 Narew cm. (Podlaski Szlak Bociani) 3 0 2 3 5 Policzna skrzyż. (czerw. szlak) 1 0 11 1 12 Policzna PKP (skręt czerw. szlaku) 1 0 1 1 2 RAZEM 104 884 355 988 1343 ŚREDNIO 3,1 26,0 10,4 29,1 39,5 Udział % 8% 66% 26% 74% 100% 2
4. Odcinki tras W tabeli przedstawiono odcinki, na których łączne natężenie ruchu turystycznego i rekreacyjnego (T+R) wynosiło nie mniej niż 12 osób (3 osoby na godzinę). Odcinek T R K T+R razem Stara Białowieża - Pogorzelce 4 109 1 113 114 Stara Białowieża, Droga Narewkowska 4 90 0 94 94 Stara Białowieża - Teremiski 0 72 1 72 73 Miejsce Mocy (czarny szlak pieszy) 0 72 0 72 72 Sinicka Droga, odc. przej. kol. - Pacowski 1 63 0 64 64 Tryb Stara Białowieża rez. pokazowy 0 59 0 59 59 DW 689, odc. Krzyże - Sinicka Droga 5 52 7 57 64 Droga Narewkowska, odc. rozw. na Kosy 10 46 1 56 57 Most - Janowo Sinicka Droga, odc. DW 689 - Pacowski 2 51 0 53 53 Tryb Budy - Teremiski 4 46 7 50 57 Janowo, Droga Narewkowska 6 41 2 47 49 Sinicka Droga, odc. Tryb Jagielloński - 3 40 1 43 44 Podcerkwa Sinicka Droga, odc. przej. kol. - Tryb Jagielloński 3 37 1 40 41 Droga Narewkowska (rozw. na Kosy Most - Linia Graniczna) 6 31 1 37 38 Wzdłuż kolejki wąsk. do Topiła, odc. 2 33 0 35 35 Szadzki - Graniczny Tryb Hajnówka ul. Warszawska, odc. Działowa - 2 32 57 34 91 Wrzosowa (nieb. szlak) Droga Zwierzyniecka, odc. Budy - Linia 4 30 6 34 40 Hajnowska Sacharewo - rez. Głęboki Kąt (nieb. szlak) 3 30 0 33 33 Hajnówka ul. Warszawska, wyjazd na 2 26 56 28 84 Kleszczele DW 689, odc. Sinicka Droga - rez. pokazowy 3 25 7 28 35 Narewka - Narewka kirkut (szlaki ziel., czarny, czerw.) 1 25 8 26 34 Narewka kirkut - Guszczewizna (szlaki 1 24 4 25 29 ziel., czerw.) Piaski skrzyż. - Piaski wieś (szlak nieb.) 3 20 1 23 24 Wilczy Szlak, odc. Droga Narewkowska - 4 19 0 23 23 Carska Tropina Masiewo I (szlak ziel.) 2 19 10 21 31 Tryb Jagielloński, odc. Sinicka Droga - DW 0 20 0 20 20 689 Pacowski Tryb, odc. DW 689 (rez. Pokazowy) 0 19 0 19 19 - Sinicka Droga DW 689, odc. Jagiellońskie - Grudki 0 18 7 18 25 DW 689, odc. Zwierzyniec - Zielony Tryb 3 15 0 18 18 DW 689, odc. Zwierzyniec - rez. pokazowy 3 14 0 17 17 Orzeszkowo, odc. droga na Hajnówkę - droga 1 15 36 16 52 na Topiło Piaski skrzyż - Długi Bród (szlak czerw.) 2 14 1 16 17 Dr. Zwierzyniecka, odc. Budy - Czerlonka 0 16 1 16 17 3
Odcinek T R K T+R razem Topiło, odc. sklep - most (szlak. nieb.) 1 14 4 15 19 Dubicze Cerkiewne UG - SG (ziel. szlak) 4 11 3 15 18 Topiło wzdłuż kolejki wąsk. 1 13 8 14 22 Gruszki - Guszczewizna 6 8 5 14 19 Orzeszkowo - Orzeszkowo PKP 11 2 26 13 39 Siemianówka, odc. droga na Leśną - centrum 4 9 19 13 32 Siemianówka - Siemianówka PKP 4 9 17 13 30 Piaski skrzyż - Topiło (szlak. nieb) 3 10 0 13 13 Dubicze Cerkiewne, kier. Witowo 0 12 24 12 36 DW 689, odc. Tryb Jagielloński - granica 0 12 5 12 17 państwa Tryb Jagielloński, odc. DW 689 - OEL 0 12 5 12 17 Masiewo - Siemianówka (szlak. nieb.) 0 12 1 12 13 Zwierzyniec - Czerlonka 0 12 1 12 13 5. Podsumowanie W punktach pomiarowych odnotowano natężenie od 0 do ponad 40 rowerzystów na godzinę. Należy zauważyć, że istnieją szlaki rowerowe lub ich odcinki, z których nikt (często dosłownie) nie korzysta. Należą do nich: Podlaski Szlak Bociani (0 osób na odcinku od Drogi Narewkowskiej do Gruszek, 3 osoby przez 4 godziny przy wyjeździe na drogę wojewódzką koło Narwi) szlak zielony we wsi Wiluki (0 osób) szlak niebieski w Hajnówce na ul. Białowieskiej (1 osoba przez 4 godziny) oraz w rejonie (0 osób) szlak czerwony (2 osoby przez 4 godziny w Repczycach, 0 osób przy Policzna PKP, 2 osoby przez 4 godziny w Dubiczach Cerkiewnych) Należy rozważyć korekty przebiegu tych szlaków, tak by lepiej odzwierciedlały relacje faktycznie wykorzystywane przez rowerzystów. Obecne wykorzystanie tych szlaków nie uzasadnia ich utrzymywania, a z drugiej strony brak takiego utrzymania lub utrzymywanie obecnego, mało popularnego przebiegu może negatywnie wpływać na ogólną reputację ( psuć markę ) szlaków rowerowych w regionie. Warto zwrócić uwagę na fakt, że te najsłabiej wykorzystywane odcinki wprowadzają istotne wydłużenie w stosunku do najkrótszej i najprostszej trasy pomiędzy ośrodkami turystycznymi bezpośredniość ma dla turystów rowerowych kluczowe znaczenie. Istnieją też trasy popularne wśród rowerzystów mimo braku oznakowania. Należą do nich: droga asfaltowa przez Pogorzelce, Teremiski, Budy (14 18 r./godz.) ścieżka wzdłuż kolejki wąskotorowej Hajnówka Topiło (5,5 9 r./godz.) Linia Hajnowska (ok. 4 r./godz.) Warto oznakować te trasy (Hajnówka Białowieża, Hajnówka Topiło) i zadbać o utrzymanie, a w miarę możliwości poprawę warunków dla ruchu rowerowego na nich. 6. Podziękowania Niniejsze pomiary ruchu rowerowego zostały przeprowadzone społecznie przez niżej wymienionych członków Zielonego Mazowsza i niezrzeszonych wolontariuszy: Izabela Biniszewska, Małgorzata Bogucka-Szymalska, Marcin Czajkowski, Marcin Hyła, Zuzanna Iskierka, Grzegorz Jawid, Rafał Muszczynko, Wojciech Szymalski, Iwona Zambrowska, Krzysztof Zambrowski, Marta Zambrowska. 4
Rysunek 1. Natężenie ruchu rowerowego w regionie Puszczy Białowieskiej 5
Rysunek 2. Natężenie ruchu rowerowego w Puszczy Białowieskiej 6