katarzyna kalata Jak rozliczać zasiłki macierzyńskie po zmianach od 17 czerwca 2013 r.



Podobne dokumenty
ZASIŁEK MACIERZYŃSKI ZASIŁEK OPIEKUŃCZY

Zasiłki macierzyńskie od 1 stycznia 2010 r.

5.2 Świadczenia z tytułu macierzyństwa - zasiłek macierzyński

ZASIŁEK MACIERZYŃSKI ZASIŁEK OPIEKUŃCZY

ZASIŁEK MACIERZYŃSKI PRZYSŁUGUJE UBEZPIECZONEJ, KTÓRA W OKRESIE UBEZPIECZENIA CHOROBOWEGO ALBO W OKRESIE URLOPU WYCHOWAWCZEGO:

Wyjaśnienia dotyczące zasiłku macierzyńskiego od 1 stycznia 2010 r.

Podstawa wymiaru zasiłków dla ubezpieczonych niebędących pracownikami

Data: Autor: Zespół wfirma.pl

Jesteś tatą. Poznaj swoje prawa, gdy chcesz pracować i opiekować się dzieckiem

Informacja o zmianach dotyczących zasiłku macierzyńskiego od 17 czerwca 2013 r.

URLOP BEZPŁATNY A PRAWO DO ZASIŁKÓW ZWIĄZANYCH Z CHOROBĄ I MACIERZYŃSTWEM

Wyjaśnienia wątpliwości dotyczących zmian przepisów w zakresie zasiłku macierzyńskiego obowiązujących od 17 czerwca 2013 r.

4.3 Zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku

Wykaz skrótów... Wprowadzenie...

E-ZWOLNIENIA I ZASIŁKI UWAGA! ZMIANY PRZEPISÓW

Nowe przepisy będą także miały odpowiednie zastosowanie do ubezpieczonych nie będących pracownicami, podlegających ubezpieczeniu chorobowemu.

1. Wynagrodzenie za część miesiąca gdy wypłacono świadczenie chorobowe

Okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego w szczególnych przypadkach

Pobierasz lub będziesz pobierać zasiłek macierzyński? Sprawdź, czy będziesz ubezpieczony

7. Rodzaje zasiłków z ubezpieczenia chorobowego.

Wysokość wynagrodzenia za pracę w przypadku przepracowania części miesiąca kalendarzowego

Dr Eliza Mazurczak-Jasińska

I. Urlop macierzyński.

ZASIŁEK CHOROBOWY ŚWIADCZENIE REHABILITACYJNE ZASIŁEK WYRÓWNAWCZY

Od 1 stycznia 2016 r. zasiłek macierzyński jest świadczeniem z ubezpieczenia emerytalnorentowego.

dyskryminacji w 16 zatrudnieniu

U S T A W A z dnia. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw 1)

Urlop macierzyński/zasiłek macierzyński

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Jak poprawnie naliczać i wypłacać zasiłki macierzyńskie

DZIAŁ ÓSMY. Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem

PODSTAWY PRAWA ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO D R K A R O L I N A S T O P K A

U S T AWA z dnia 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw 1)

ZASADY USTALANIA PODSTAWY WYMIARU SKŁADEK NA UBEZPIECZENIA EMERYTALNE I RENTOWE OSÓB PRZEBYWAJĄCYCH NA URLOPACH WYCHOWAWCZYCH

I. Pracownicy naukowi i badawczo-techniczni instytutów badawczych

USTAWA z dnia 28 maja 2013 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw 1)

1. Urlop macierzyński

USTAWA z dnia 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw 1)

URLOPY RODZICIELSKIE. adw. Piotr Wojciechowski

Wykaz skrótów... Wykaz aktów prawnych... Wykaz piktogramów... Wprowadzenie... 1

Nagrody i premie składki i podatki

USTAWA z d n ia... o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw1*

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Ustalanie podstawy wymiaru zasiłków - najważniejsze zasady. Agnieszka Głuszko

dzicom wymienianie się uprawnieniami rodzicielskimi bez względu na podstawę zatrudnienia. Nowe defi nicje Wśród nowości należy wymienić wprowadzenie

ŚWIADCZENIA Z UBEZPIECZENIA CHOROBOWEGO. mgr Marta Wasil

Prawo-świadczenia rodzinne

USTAWA. z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw 1)

ZMIANY W PRAWIE PRACY

DZIAŁ ÓSMY UPRAWNIENIA PRACOWNIKÓW ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM (142)

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Agata Pawłowska-Lis Katarzyna Pietruszyńska. Prawo pracy

Od momentu zajścia w ciążę pracownica podlega szczególnej ochronie. Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży.

(Miejscowość, data) WNIOSEK O URLOP RODZICIELSKI

Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem prawo pracy, zasiłki macierzyńskie i opiekuńcze komentarze, przykłady, kompletna dokumentacja

Fundacja SYNAPSIS stan prawny na dzień 10 kwietnia2014 r. Informacje dla rodzin

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konwent Prawa Pracy. Piotr Kostrzewa VI EDYCJA

Komentarz. do ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych

Konwent Prawa Pracy. Zwiększenie uprawnień rodzicielskich pracowników - jakie zmiany wprowadza nowelizacja Kodeksu pracy z dnia 24 lipca 2015 r.

Komentarz. do ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych

dyskryminacji w zatrudnieniu

Zadania. Określ miesiąc przekroczenia progu podatkowego i wykonaj listę płac za ten miesiąc.

Ustawowe prawa i obowiązki przyszłych rodziców

MASZ WYBÓR. ulga na start preferencyjne składki działalność nieewidencjonowana WARUNKI UPRAWNIENIA SKUTKI. dla przedsiębiorcy

Informacja dotycząca świadczeń w razie choroby i macierzyństwa przysługujących nauczycielom akademickim od 1 października 2011 r.

Co nam przysługuje, gdy płacimy składki?

ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1268)

wracającego na rynek pracy. Dzięki rządowemu programowi MALUCH w całej Polsce działa coraz więcej żłobków, klubów dziecięcych oraz dziennych

I. Niezdolność do pracy powstała przed upływem pierwszego kalendarzowego miesiąca ubezpieczenia

KOMENTARZ DO USTAWY ZASIŁKOWEJ część II

KOMENTARZ DO USTAWY ZASIŁKOWEJ CZĘŚĆ II

Wzór wniosku o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego określa załącznik nr 16 do rozporządzenia.

Konsekwencje przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek ZUS praktyczne rozliczenia

dyskryminacji zmian w zatrudnieniu

Informacja o zmianie od 1 stycznia 2011 r. wysokości zasiłku chorobowego za okres pobytu w szpitalu

M I N I S T R A P R A C Y I P O L I T Y K I S P O Ł E C Z N E J 1)

Świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa dla osób prowadzących działalność pozarolniczą

Najnowsze zmiany w zakresie ustalania

o rządowym i poselskim projektach ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druki nr 885 i 630)

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

ROZDZIAŁ ÓSMY KODEKSU PRACY UPRAWNIENIA PRACOWNIKÓW ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM

ŚWIADCZENIE RODZICIELSKIE NOWE ŚWIADCZENIE RODZINNE

Zasady uzupełniania składników wynagrodzenia w podstawie świadczeń chorobowych za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc

Ubezpieczenie chorobowe

PORADNIK RODZICA PRAWA I OBOWIĄZKI PRACUJĄCEGO RODZICA

ZMIANY W PRAWIE PRACY OBOWIAZUJĄCE OD 2013 ROKU

Dz.U poz. 983 USTAWA. z dnia 26 lipca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw 1)

Nowy Formularz ZUS RPA

Zasiłek rodzinny i dodatki

Dz.U Nr 60 poz. 636 USTAWA. z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VIII KADENCJA

Świadczenie rodzicielskie

Jesteś na urlopie wychowawczym? Poznaj swoje ubezpieczenia

Co nam przysługuje, gdy płacimy składki?

Podstawa wymiaru świadczeń chorobowych Uzupełnianie miesiąca w przypadku urlopu wypoczynkowego

Jeśli nie podałeś NIP, podaj REGON. Jeśli nie masz nadanego NIP i REGON, podaj PESEL. Podaj, jeśli Twój adres jest inny niż polski

Najnowsze zmiany w zakresie ustalania uprawnień i wysokości zasiłków. Małgorzata Nowicka

Transkrypt:

katarzyna kalata Jak rozliczać zasiłki macierzyńskie po zmianach od 17 czerwca 2013 r.

SPIS TREŚCI Prawo do zasiłku macierzyńskiego.... 3 Wymiar zasiłku macierzyńskiego z tytułu urodzenia dziecka w czasie urlopu wychowawczego... 4 Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego.................... 5 Łączenie pracy zarobkowej z zasiłkiem macierzyńskim proporcjonalne pomniejszenie zasiłku macierzyńskiego.... 5 Wysokość zasiłku macierzyńskiego.... 8 Jednorazowe wyrównanie zasiłku macierzyńskiego... 9 2

Płace i rozliczenia Zasiłki macierzyńskie praktyczne przykłady Jak rozliczać zasiłki macierzyńskie po zmianach od 17 czerwca 2013 r. Nowelizacja ustawy zasiłkowej, która obowiązuje od 17 czerwca 2013 r., wydłużyła okres pobierania zasiłku macierzyńskiego, ale nie zmieniła ogólnych zasad jego wyliczenia. Obecnie wysokość podstawy wymiaru zasiłku może być różna w zależności od momentu, w którym matka dziecka zadeklaruje, z jakich urlopów macierzyńskich lub rodzicielskich chce skorzystać. Zasiłek macierzyński jest świadczeniem, które przysługuje w wysokości 100%, 80% lub 60% miesięcznej podstawy wymiaru zasiłku. Prawo do zasiłku macierzyńskiego! Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje zarówno osobom podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo, jak i dobrowolnie. W stosunku do osób, które posiadają status pracownika, prawo do zasiłku nabywają osoby korzystające z urlopu macierzyńskiego podstawowego (np. 20 tygodni), dodatkowego (6 tygodni) i rodzicielskiego (26 tygodni) lub z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego na zasadach określonych w Kodeksie pracy. Natomiast ubezpieczeni dobrowolnie (przedsiębiorcy, osoby wykonujące pracę na podstawie umowy-zlecenia) nie mają prawa do tych urlopów, ale za ten okres mogą nabyć prawo do zasiłku macierzyńskiego. Prawo do zasiłku macierzyńskiego powstaje bez okresu wyczekiwania. Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie podlegania ubezpie- 3

czeniu chorobowemu lub w czasie urlopu wychowawczego urodzi dziecko (art. 29 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, dalej ustawa zasiłkowa). Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje z tytułu przyjęcia dziecka na wycho- Nabycie prawa do zasiłku macierzyńskiego: przysługuje po ustaniu zatrudnienia, które nastąpiło wanie w czasie trwania ubezpieczenia przysługuje osobom podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo i dobrowolnie, które w okresie ubezpieczenia urodziły dziecko pracownicy, z którą umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający 1 miesiąc (która uległaby rozwiązaniu po upływie 3. miesiąca ciąży) została przedłużona do dnia porodu pracownicy, jeśli umowa ulega rozwiązaniu w czasie udzielonego urlopu macierzyńskiego pracownicy, która urodziła dziecko podczas urlopu wychowawczego z naruszeniem przepisów prawa, stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy w wieku do 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego w wieku do 10. roku życia, na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej w wieku do 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego w wieku do 10. roku życia i ubezpieczona (ubezpieczony) wystąpiła (wystąpił) do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia Warto podkreślić, że przyjęcie dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem nie daje ubezpieczonym prawa do zasiłku macierzyńskiego. Natomiast pełnienie funkcji rodziny zastępczej spokrewnionej z dzieckiem oraz niespokrewnionej z dzieckiem nie pozbawia prawa do zasiłku. Wymiar zasiłku macierzyńskiego z tytułu urodzenia dziecka w czasie urlopu wychowawczego Nowelizacja ustawy zasiłkowej uchyliła art. 29 ust. 3 ustawy, stanowiący, że w przypadku gdy prawo do zasiłku macierzyńskiego powstało w okresie urlopu wychowawczego, zasiłek macierzyński przysługuje za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, która przypada po porodzie. Jeśli zatem poród nastąpił podczas urlopu wychowawczego, zasiłek macierzyński ulegał skróceniu o 2 tygodnie. Pracownica, która przebywała na urlopie wychowawczym i podczas tego urlopu urodziła dziecko, nabywała prawo do zasiłku macierzyńskiego za 18 tygodni. Obecnie nie należy skracać zasiłku macierzyńskiego o 2 tygodnie. Pracownica, która urodzi dziecko podczas urlopu wychowawczego, ma prawo do podstawowego urlopu macierzyńskiego w pełnym przysługującym jej wymiarze. Pracownica urodziła dziecko 30 kwietnia 2013 r. podczas trwającego do końca roku urlopu wychowawczego. Pracodawca udzielił pracownicy urlopu macierzyńskiego w wymiarze 18 tygodni, ponieważ poród nastąpił w czasie urlopu wychowawczego i pełny wymiar urlopu macierzyńskiego w całości przypada w tym okresie (do 2 września 2013 r.). W związku ze zmianą przepisów pracownica ma prawo do 20 tygodni urlopu macierzyńskiego, który zakończy się 16 września 2013 r. Po tym okresie ma prawo do dodatkowego urlopu macierzyńskiego (do 6 tygodni) oraz urlopu rodzicielskiego (do 26 tygodni), jeżeli wystąpi o niego do pracodawcy. 4

Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego Podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego stanowi przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (poród/przyjęcie na wychowanie/ /przysposobienie). Jeżeli ubezpieczenie trwało krócej niż 12 miesięcy kalendarzowych, podstawę wymiaru stanowi przeciętny miesięczny przychód z faktycznego okresu ubezpieczenia, za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia. Przychodem pracownika jest wypłacone mu wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrącanych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne (13,71%). W przypadku gdy podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego jest ustalana dla osoby prowadzącej działalność gospodarczą, za przychód przyjmuje się kwotę zadeklarowaną, od której odprowadzane są składki. Szczegółowe zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku reguluje ustawa zasiłkowa (art. 37 47 dla pracowników, art. 48 52 dla innych ubezpieczonych). Sylwia K. od 1 lutego 2013 r. prowadzi działalność gospodarczą. Odprowadza składki na ubezpieczenia społeczne (w tym chorobowe) od podstawy wymiary składek w wysokości 480 zł (tzw. składki preferencyjne). 25 czerwca 2013 r. urodziła dziecko. Miesięczna wysokość jej zasiłku macierzyńskiego wyniesie brutto 414,19 zł (480 zł 13,71%).! Zleceniobiorczyni od 15 stycznia 2013 r. podlega ubezpieczeniu chorobowemu. 10 czerwca 2013 r. urodziła dziecko. W styczniu uzyskała przychód 3000 zł, a od lutego do maja 2013 r. po 5000 zł. Podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego stanowi przychód wypłacony jej od lutego do maja 2013 r., tj. 5000 zł (5000 zł x 13,71%) = 4314,50 zł x 3 : 3 = 4314,50 zł. Miesięczna (za 30 dni) wysokość zasiłku macierzyńskiego wyniesie brutto 4314,50 zł. Łączenie pracy zarobkowej z zasiłkiem macierzyńskim proporcjonalne pomniejszenie zasiłku macierzyńskiego W trakcie dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego pracownica może złożyć wniosek (w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy) o łączenie wychowywania dziecka z pracą w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy (art. 182 1 5 6 i art. 183 4 Kodeksu pracy po nowelizacji, dalej k.p.). W takiej sytuacji wysokość zasiłku macierzyńskiego pomniejsza się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, w którym pracownik pracuje (art. 29 ust. 7 ustawy zasiłkowej po nowelizacji) Wówczas urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego) udziela się na pozostałą część wymiaru czasu pracy. Zasada pomniejszania zasiłku macierzyńskiego za okres łączenia z pracą dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego dotyczy wyłącznie pracowników. 5

Przy obliczaniu zasiłku macierzyńskiego za okres łączenia pracy z urlopem macierzyńskim nie należy ponownie obliczać ustalonej wcześniej podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego. Obliczona wcześniej podstawa ulega jedynie proporcjonalnemu pomniejszeniu w stosunku do obecnego czasu pracy. Pracownica złożyła wniosek o łączenie dodatkowego urlopu macierzyńskiego z pracą na 1/2 etatu. Podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających dzień porodu. Pracownica miała prawo wyłącznie do wynagrodzenia zasadniczego w wysokości 6000 zł. Obliczona podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego wynosi 5177,40 zł (6000 zł 13,71%). Za okres wykonywania pracy w czerwcu 2013 r. na 1/2 etatu pracownicy należy wypłacić miesięczny zasiłek w wysokości 2588,70 zł oraz wynagrodzenie za pracę w wysokości 3000 zł brutto (6000 zł x 0,5 etatu). Krok 1. Należy wyliczyć dzienną kwotę zasiłku macierzyńskiego: 5177,40 zł x 100% : 30 = 172,58 zł (pełna stawka dzienna zasiłku macierzyńskiego). Krok 2. Kwotę dziennego zasiłku macierzyńskiego należy przeliczyć proporcjonalnie do aktualnego wymiaru czasu pracy: 172,58 zł x 0,5 etatu = 86,29 zł (pomniejszona stawka dzienna zasiłku macierzyńskiego). Krok 3. Dzienną kwotę zasiłku macierzyńskiego należnego podczas dodatkowego urlopu macierzyńskiego należy pomnożyć przez liczbę dni urlopu macierzyńskiego: 86,29 zł x 30 dni = 2588,70 zł (należna kwota zasiłku za czas dodatkowego urlopu macierzyńskiego). Krok 4. Należy wyliczyć wynagrodzenie dla nowego wymiaru czasu pracy 6000 zł x 0,5 etatu = 3000 zł Pracownica zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy korzystała z urlopu i zasiłku macierzyńskiego. Podstawa wymiaru przysługującego jej zasiłku macierzyńskiego wyniosła 3451,60 zł (4000 zł 13,71%). Pracownica złożyła pracodawcy wniosek o udzielenie jej bezpośrednio po urlopie macierzyńskim dodatkowego urlopu macierzyńskiego (6 tygodni). We wniosku wskazała, że w okresie od 17 czerwca do 28 lipca 2013 r. (42 dni) chce świadczyć pracę w wymiarze 1/4 etatu. Pracodawca udzielił pracownicy dodatkowego urlopu macierzyńskiego i wyraził zgodę na pracę na 1/4 etatu. Zasiłek macierzyński za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego należy pomniejszyć proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Należny zasiłek macierzyński trzeba wyliczyć następująco: Krok 1. Należy wyliczyć dzienną kwotę zasiłku macierzyńskiego: 3451,60 zł : 30 = 115,05 zł (dzienna kwota zasiłku). Krok 2. Kwotę dziennego zasiłku macierzyńskiego należy przeliczyć proporcjonalnie do aktualnego wymiaru czasu pracy: 6

115,05 zł x 1/4 = 28,77 zł (dzienna kwota zasiłku należnego przy wykonywaniu pracy na 1/4 etatu). Krok 3. Dzienną kwotę zasiłku macierzyńskiego należnego podczas dodatkowego urlopu macierzyńskiego należy pomnożyć przez liczbę dni urlopu macierzyńskiego: 28,77 zł x 42 dni = 1208,34 zł (należna kwota zasiłku za 6 tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego). W sytuacji łączenia dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego z pracą pracownik podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego oraz pracy na obniżonym etacie. Od wynagrodzenia wypłaconego pracownicy należy odprowadzić również składkę chorobową. W sytuacji niezdolności do pracy czy konieczności opieki nad zdrowym czy chorym członkiem rodzinny pracownica nabędzie zatem prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego (tj. zasiłku opiekuńczego czy zasiłku chorobowego) lub wynagrodzenia chorobowego. Obliczając podstawę wymiaru zasiłku za niezdolność do pracy podczas urlopu dodatkowego lub urlopu rodzicielskiego (jeśli rodzic łączy pracę zarobkową z pracą na etacie), należy postępować zgodnie z art. 40 ustawy zasiłkowej. W razie zmiany wymiaru czasu pracy podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy, jeżeli zmiana ta nastąpiła w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, opiekuńczego czy wypadkowego będzie zatem stanowić nowa kwota wynagrodzenia zasadniczego. Pracownica zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy przebywała na dodatkowym urlopie macierzyńskim do 30 czerwca 2013 r. W trakcie urlopu (od 1 czerwca 2013 r.) rozpoczęła łączenie pracy na 1/2 etatu z pobieraniem zasiłku macierzyńskiego. Podstawą wymiaru zasiłku macierzyńskiego była kwota 5781,43 zł (6700 zł po potrąceniu 13,71% wynagrodzenie zasadnicze i 1/12 premii rocznej). Za pracę na 1/2 etatu pracownica otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 3000 zł (a po pomniejszeniu o potrącone składki na ubezpieczenia społeczne 2588,70 zł). W okresie od 10 do 21 czerwca 2013 r. była niezdolna do pracy. Za okres urlopu dodatkowego (1 30 czerwca 2013 r.) pracownica powinna otrzymać zasiłek macierzyński w kwocie 2890,80 zł, wynagrodzenie zasadnicze 1800 zł oraz wynagrodzenie chorobowe 828,36 zł. Krok 1. Obliczenie zasiłku macierzyńskiego: 5781,43 zł : 30 = 192,71 zł (dzienna kwota zasiłku), 192,71 zł x 1/2 = 96,36 zł (dzienna kwota zasiłku przy łączeniu urlopu dodatkowego z pracą), 96,36 x 30 dni = 2890,80 zł. Krok 2. Obliczenie wynagrodzenia chorobowego: 2588,70 zł (podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego, tj. 3000 zł (3000 zł x 13,71%) : : 30 x 80% = 69,03 zł (dzienna kwota zasiłku opiekuńczego), 69,03 zł x 12 dni (niezdolności do pracy od 10 do 21 czerwca) = 828,36 zł. Krok 3. Obliczenie wynagrodzenia za pracę: 3000 zł : 30 = 100 zł (kwota do potrącenia za 1 dzień niezdolności do pracy), 7

! 100 zł x 12 (dni niezdolności do pracy) = 1200 zł (kwota do potrącenia z wynagrodzenia zasadniczego za okres choroby), 3000 zł 1200 zł = 1800 zł (wynagrodzenie zasadnicze). Wysokość zasiłku macierzyńskiego W związku z wejściem w życie nowelizacji ustawy zasiłkowej zasiłek macierzyński może przysługiwać w trzech wysokościach, tj. 100%, 80% lub 60% podstawy wymiaru. Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego może wynosić 60% albo 80% podstawy wymiaru zasiłku. Zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru, jeśli ubezpieczona nie później niż w terminie 14 dni po porodzie nie złoży wniosku o udzielenie jej dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze. Pracownicy (ubezpieczonej) należy wypłacić zasiłek (za okres urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego) w wysokości 80% podstawy wymiaru, jeśli w terminie do 14 dni po porodzie wystąpi z wnioskiem o udzielenie jej dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze. W przypadku gdy ubezpieczona nie zadeklarowała (w ciągu 14 dni po porodzie), że chce skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego czy rodzicielskiego, a dopiero po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za podstawowy okres złożyła stosowny wniosek w tym zakresie, należy wypłacić jej 100% zasiłku za okres podstawowego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz 60% za okres urlopu rodzicielskiego. 30 czerwca 2013 r. pracownica zakończy pobieranie zasiłku macierzyńskiego za podstawowy okres (140 dni). 17 czerwca 2013 r. po wejściu w życie nowelizacji ustawy zasiłkowej złożyła wniosek o 6 tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz o urlop rodzicielski w wymiarze 26 tygodni. Pracownicy należy wypłacić zasiłek macierzyński w wysokości 100% podstawy wymiaru za okres urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz w wysokości 60% za okres urlopu rodzicielskiego. Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego (100%) stanowiąca przeciętne miesięczne wynagrodzenie z 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc porodu wynosiła 4219,58 zł (4890 zł 13,71%). Krok 1. Obliczenie zasiłku za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego: Za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego pracownica powinna otrzymać zasiłek macierzyński w wysokości: n 4219,58 zł : 30 = 140,65 zł (kwota za 1 dzień w wysokości 100%), n 140,65 zł x 42 dni (6 tygodni) = 5907,30 zł, Krok 2. Obliczenie zasiłku za okres urlopu rodzicielskiego: Podstawę wymiaru zasiłku w wysokości 100% należy obniżyć do 60%: n 4219,58 zł x 60% = 2531,75 zł, n 2531,75 zł : 30 = 84,39 zł (kwota zasiłku macierzyńskiego za 1 dzień urlopu rodzicielskiego), n 84,39 zł x 182 dni (26 tygodni urlopu rodzicielskiego) = 15 358,98 zł. 8

Pracownica zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy złożyła wniosek o udzielenie jej dodatkowego urlopu macierzyńskiego w uzupełniającym wymiarze, tj. 2 tygodnie od 1 lipca do 14 lipca 2013 r. oraz wniosek o udzielenie jej 26 tygodni urlopu rodzicielskiego, podczas którego zamierzała wykonywać pracę w okresie od 15 lipca do 3 listopada 2013 r. (16 tygodni 112 dni) w wymiarze 1/2 etatu, a od 4 listopada 2013 r. w wymiarze 1/4 etatu do końca urlopu rodzicielskiego (do 12 stycznia 2014 r. 10 tygodni 70 dni). Podstawa wymiaru zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego wynosiła 4314,50 zł (5000 zł 13,71%). Pracodawca uwzględnił wniosek pracownicy. Pracownicy za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku: n 4314,50 zł : 30 = 143,82 zł (dzienna kwota zasiłku macierzyńskiego w wysokości 100%), n 143,82 zł x 14 dni = 2013,48 zł. Pracownicy za okres urlopu rodzicielskiego przysługuje 60% zasiłek macierzyński w proporcjonalnie zmniejszonej wysokości. W okresie wykonywania pracy w wymiarze 1/2 etatu zasiłek macierzyński należy wyliczyć z 1/2 podstawy wymiaru z kwoty 2157,25 zł (1/2 z 4314,50 zł). Za okres od 15 lipca do 3 listopada 2013 r.: n 2157,25 zł x 60% = 1294,35 zł (60% podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego), n 1294,35 zł : 30 = 43,15 zł (dzienna kwota zasiłku macierzyńskiego), n 43,15 zł x 112 dni (16 tygodni x 7 dni) = = 4832,80 zł. Za okres od 4 listopada 2013 r. do 12 stycznia 2014 r. 10 tygodni (70 dni): W okresie wykonywania pracy w wymiarze 1/4 etatu zasiłek macierzyński należy wyliczyć! z 1/4 podstawy wymiaru od 1078,63 zł (1/4 z 4314,50 zł). n 1078,63 zł x 60% = 647,18 zł (60% podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego), n 647,18 zł : 30 = 21,57 zł (dzienna kwota zasiłku macierzyńskiego), n 21,57 zł x 70 dni (10 tygodni x 7 dni) = = 1509,90 zł. Jednorazowe wyrównanie zasiłku macierzyńskiego W przypadku gdy ubezpieczona zrezygnuje z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający: n okresowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego (w pełnym wymiarze lub jego części), n okresowi dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego (w pełnym wymiarze lub jego części), n urlopowi rodzicielskiemu w pełnym wymiarze pracownica (ubezpieczona) nabywa prawo do jednorazowego wyrównania pobranego zasiłku macierzyńskiego. Pracownicy (ubezpieczonej) należy wypłacić wyrównanie do 100% podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego, jeśli za wymienione urlopy ojciec dziecka nie pobrał zasiłku macierzyńskiego (art. 31 ust. 4 ustawy zasiłkowej po nowelizacji). W sytuacji rezygnacji ubezpieczonej z pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego należy wypłacić jej jednorazowe wyrównanie do 100% podstawy wymiaru zasiłku. 9

Janina W., która prowadzi działalność gospodarczą (przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego), urodziła dziecko 24 czerwca 2013 r. Z tym dniem ZUS zaczął wypłacać zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego. 25 czerwca 2013 r. Janina W. złożyła wniosek do ZUS o wypłatę bezpośrednio po zasiłku macierzyńskim (za okres urlopu macierzyńskiego) zasiłku za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego (6 tygodni) oraz za okres urlopu rodzicielskiego (26 tygodni). Podstawę wymiaru zasiłku stanowiła zadeklarowana kwota 4141,92 zł [4800 13,71%). Ubezpieczona w ciągu 14 dni po porodzie złożyła wniosek o wypłacenie jej zasiłku za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego. ZUS wypłaci jej zasiłek macierzyński za okresy wszystkich trzech urlopów w wysokości 80% podstawy wymiaru (za okres urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego). ZUS obliczy zasiłek macierzyński w następujący sposób: n 4141,92 zł x 80% = 3313,54 zł, n 3313,54 zł : 30 = 110,45 zł (kwota zasiłku macierzyńskiego za 1 dzień). Zakładając, że ZUS wypłaci zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego oraz dodatkowego urlopu macierzyńskiego, a na 14 dni przed pobieraniem zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego Janina W. złoży wniosek w sprawie rezygnacji z tego urlopu, ZUS będzie musiał wypłacić ubezpieczonej jednorazowe wyrównanie zasiłku macierzyńskiego za okres podstawowego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Krok 1. ZUS obliczy wysokość zasiłku macierzyńskiego za okres podstawowego urlopu macierzyńskiego i dodatkowego: 110,45 zł (dzienna kwota zasiłku w wysokości 80% podstawy wymiaru) x 182 dni (łączny wymiar urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego) = 20 101,90 zł. Krok 2. ZUS obliczy kwotę zasiłku macierzyńskiego w wysokości 100%: n 4141,92 zł : 30 = 138,06 zł (dzienna kwota zasiłku macierzyńskiego w wysokości 100% podstawy wymiaru). Krok 3. ZUS obliczy kwotę jednorazowego wyrównania ustalając różnicę między kwotą 100% a 80% dziennego zasiłku, tj.: n 138,06 zł 110,45 zł (dzienna kwota zasiłku w wysokości 80% podstawy wymiaru) = 27,61 zł (kwota wyrównania zasiłku macierzyńskiego za 1 dzień), n 27,61 zł x 182 dni (liczba dni zasiłku macierzyńskiego odpowiadająca okresowi urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego) = 5025,02 zł (łączna kwota wyrównania). PODSTAWA PRAWNA: art. 29 31, art. 37 52 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t. DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512, ost. zm. DzU z 2013 r. poz. 675), art. 9 ust. 6b ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585, ost. zm. DzU z 2013 r. poz. 675), art. 180 184 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (j.t. DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94, ost. zm. DzU z 2013 r. poz. 675), art. 2 ust. 3 pkt 6a ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (DzU nr 160, poz. 1080, ost. zm. DzU z 2013 r. poz. 675). Katarzyna Kalata doktorantka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, praktyk z 10-letnim doświadczeniem w działach personalnych n 10