PIES ASYSTUJĄCY A ZAKŁAD GASTRONOMICZNY ORAZ MIEJSCE OBROTU śywnością Problem wprowadzania psa asystującego osobie niepełnosprawnej na teren obiektu usług gastronomicznym lub obiektu, na terenie którego prowadzi się obrót artykułami spoŝywczymi, reguluje prawo Ŝywnościowe: Ustaw Ustawa o bezpieczeństwie Ŝywności i Ŝywienia z dnia 25 sierpnia 2006 r. (Dz. U. Nr 171, poz. 1225) Dział IV. Wymagania higieniczne Rozdział 1. Przepisy ogólne dotyczące wymagań higienicznych. Art. 59 a. [Obowiązek stosowania się do przepisów o psie asystującym] Podmioty działające na rynku spoŝywczym, prowadzące zakłady obrotu Ŝywnością lub gastronomii, obowiązane są uwzględniać w procedurach dotyczących dobrej praktyki higienicznej oraz wdraŝania i stosowania zasad systemu HACCP prawo wstępu i korzystania z tych zakładów przez osoby niepełnosprawne z psem asystującym w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. 1
Ww. przepis prawny został dodany 19 czerwca 2009 r. ustawą z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o bezpieczeństwie Ŝywności i Ŝywienia (Dz. U. Nr 223, poz. 1463). Wszelkie tego typu zmiany miały doprowadzić, zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy,,,do wypełnienia treści zawartych w uchwale Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 1 sierpnia 1987 r., która uznała m. in. prawo osób niepełnosprawnych do Ŝycia w środowisku wolnym od barier funkcjonalnych, w tym dostępu do urzędów, punktów wyborczych i obiektów uŝyteczności publicznej, czy pełnego uczestnictwa w Ŝyciu publicznym i społecznym. Do tej pory nie było uregulowań o charakterze zasady ogólnej, które umoŝliwiałyby posługiwanie się w Ŝyciu publicznym przez osoby niepełnosprawne psami towarzyszącymi tym osobom w charakterze wsparcia bez konieczności stosowania do tych zwierząt wymogów określonych w innych przepisach. 2
PIES ASYSTUJĄCY pies, który został odpowiednio wyszkolony i specjalnie oznaczony, w szczególności chodzi o psa przewodnika osoby niewidomej lub niedowidzącej oraz psa asystenta osoby niepełnosprawnej ruchowo, który ułatwia osobie niepełnosprawnej aktywne uczestnictwo w Ŝyciu społecznym. Osoba niepełnosprawna ma prawo wstępu wraz z psem asystującym do obiektów uŝyteczności publicznej, środków komunikacji publicznej oraz jest ona zwolniona z obowiązku zakładaniu psu kagańca lub smyczy. Art. 59 a ustawy o bezpieczeństwie Ŝywności i Ŝywienia nakazuje uwzględnienie przez podmioty, działające na rynku spoŝywczym, w procedurach dotyczących GHP i HACCP, prawa wstępu do tych miejsc i korzystania z nich przez osoby niepełnosprawne wraz z ich psem asystującym. 3
Nakaz ten dotyczy wyłącznie podmiotów działających na rynku spoŝywczym, prowadzących zakłady obrotu Ŝywnością (hurtownie spoŝywcze, sklepy spoŝywcze oraz inne sklepy, które w swoim asortymencie mają Ŝywność) lub zakłady gastronomii (zakłady zajmujące się działalnością produkcyjną i usługową w zakresie przygotowywania posiłków, czy to w formie zakładu Ŝywienia zbiorowego typu zamkniętego, czy otwartego wszelka działalność restauracyjna, barowa, bufety, stołówki). Podmioty te muszą w swoich procedurach GHP i HACCP uwzględnić fakt ewentualnego pojawienia się w placówce osoby niepełnosprawnej w towarzystwie psa asystującego. Procedury powinny uwzględniać moŝliwość identyfikacji i oceny ryzyka, jakie powstaje dla higieny Ŝywności, a takŝe wskazywać czynności, jakie naleŝy podjąć, aby mu zapobiec. Zasadnym byłoby wskazanie w zakładzie osoby odpowiadającej za wszelkie działania związane z zachowaniem bezpieczeństwa Ŝywności (tj. postępowania po ewentualnym zanieczyszczeniu środków spoŝywczych przez psa asystującego). Inne dokumenty pomocne w zachowaniu bezpieczeństwa Ŝywności to, np. rejestr osób 4
niepełnosprawnych z towarzyszącym psem asystującym. Przeszkolona osoba powinna równieŝ upewnić się czy pies asystujący posiada dokumenty szczepień oraz dokument potwierdzający jego status psa asystującego. Opracowane przez: mgr inŝ. Alina Maciąg Oddział Higieny śywności, śywienia i Przedmiotów UŜytku Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Poznaniu w oparciu o:,,,,bezpieczeństwo Ŝywności i Ŝywienia. Komentarz red. nauk. Agnieszka Szymecka Wesołowska; Andrzej Balicki, Filip Opoka, Maciej Syska, Daniel Szostek, Agnieszka Szymecka Wesołowska, Paweł Wesołowski; Wolters Kluwer Polska SA, Warszawa 2013 5