" Wskazówki szczegółowe do zakresu treści wybranych części opracowania Prof. dr hab. inż. Szczepan Ludwik Dąbkowski Instytut Technologiczno-Przyrodniczy www.itp.edu.pl
Zawartosci rozdziałów opracowania oceny 1.2. Lokalizacja jazu (podać i omówić: nazwę cieku, km biegu na którym jest przekrój piętrzenia (uwaga -zgodność z ewidencją i MPHP), czy jaz był budowany w korycie cieku czy poza nim tzn. w przekopie, poniżej lub powyżej dopływu i inne informacje istotne z uwagi na warunki jego działania i bezpieczeństwo, dołączyć mapkę/plan sytuacyjny obiektu w odpowiedniej skali) 2. Wykorzystane źródła informacji (dostepne dokumentacje techniczne i dokumenty archiwalne: projektowe i powykonawcze, wyniki badań i pomiarów; normy, podręczniki i inne wykorzystane)
3. Opis techniczny jazu 3.1. Zadania/funkcje jazu. Rola w systemie melioracyjnym (jaz stałego lub okresowego działania, umożliwiający: nawadnianie, pobór wody, stabilizujący koryto cieku lub pełniący inne zadania, przepuszczający cały przepływ wód wielkich lub tylko przepływ brzegowy, okresy piętrzenia)
3.2. Historia obiektu Budowa i dotychczasowy przebieg eksploatacji, a w tym: - projekt i budowa, przebudowy, modernizacje, awarie i uszkodzenia, w tym: rodzaje, zakresy i przyczyny, remonty, - zmiany warunków przepływu - szczególnie wielkich wód - w korycie i w dolinie rzeki powyżej i poniżej jazu wpływające na poziomy przejścia wód (np. obwałowanie koryta, budowa innych obiektów korycie i na zalewach, duże zrzuty wód obcych do rzeki zmieniające przepływy i warunki prowadzenia wód wielkich, - istniejące dokumentacje archiwalne jak ekspertyzy, pomiary i inne badania z omówieniem treści istotnych dla poznania i oceny aktualnego stanu technicznego budowli.
3.3. Ogólny plan obiektu - z pokazaniem granic działki ewidencyjnej, układu w planie budowli i urządzeń sąsiednich, mających wpływ na działanie i bezpieczeństwo ocenianego jazu, jak na przykład: zapora czołowa, zapory lub groble boczne, inne upusty, odcinek dopływowy i odpływowy koryta rzeki, wyloty i odprowadzenia wody od spustów lub przelewów, pompownie, ujęcia wody, rowy opaskowe, drogi, kontrolowane i niekontrolowane spływy wód deszczowych i roztopowych i materiałów erozji do górnego stanowiska jazu oraz obiekty obce jak: przewody wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, kable, linie energetyczne),
3.4. Charakterystyka hydrologiczna cieku w przekroju piętrzenia 3.4. 1. Przepływy charakterystyczne cieku wodnego - dla rzeki przepływy podstawowe: WWQ, SWQ, ZWQ, SSQ, SNQ, NNQ), w tym rok i sposób ich określenia z podaniem informacji o tym czy rzeka jest hydrologicznie kontrolowana i w jakim okresie, nazwa wodowskazu, wiarygodność danych, istotne dla bezpieczeństwa jazu zmiany reżimu hydrologicznego (właściwości hydrologicznych zlewni) wpływające na wielkości przepływów i poziomy wody; - dla kanału: przepływ maksymalny i minimalny w okresach użytkowania oraz istotne dla bezpieczeństwa jazu zmiany warunków eksploatacji kanału).
3.4. Charakterystyka hydrologiczna cieku w przekroju piętrzenia c.d. 3.4. 2. Przepływy obliczeniowe dla jazu (miarodajny Q m, kontrolny Q k oraz prawdopodobieństwa ich przekroczenia (odpowiadające klasie ważności budowli; w przypadku jazu przepuszczającego część wielkich wód natężenia przepływów przepuszczane przez jaz i po zalewach)
3.4. Charakterystyka hydrologiczna cieku w przekroju piętrzenia c.d. 3.4. 3. Inne przepływy wymagane przepisami charakteryzujące budowlę i warunki hydrologiczne w jakich ona działa - przepływ dozwolony (w przypadku jazu stanowicego upust zbiornika retencyjnego), - przepływ nienaruszalny Q nien. i sposób określenia (wg pozwolenia wodnoprawnego), - przepływy w okresach / sezonach piętrzenia.
3.4. Charakterystyka hydrologiczna cieku w przekroju piętrzenia c.d. 3.4. 4. Poziomy wody górnej i dolnej jazu - dla wody górnej w okresie piętrzenia: normalny poziom piętrzenia (NPP), maksymalny poziom piętrzenia MaxPP odpowiadający przepływom miarodajnemu Q m i kontrolnemu Q k (Nadzw.PP), charakterystyczne poziomy w okresach gdy jaz nie piętrzy wody; - dla wody dolnej: poziom odpowiadający średniej niskiej SNQ i średniej SSQ wodzie, wodzie brzegowej Q brzeg oraz inne, jak Q nien, istotne dla bezpieczeństwa ludzi i terenów albo środowiska na odcinku rzeki poniżej jazu, np. stan i poziom ostrzegawczy i alarmowy na wodowskazie dolnym;
3.4. Charakterystyka hydrologiczna cieku w przekroju piętrzenia c.d. Podając i charakteryzując poziomy wody należy pamiętać, że: - powinny być one opisywane rzędnymi zwierciadła wody (w ogólnopaństwowym poziomie odniesienia) i stanami wody na wodowskazie górnym lub dolnym, należy też podać rzędne zer wodowskazów, - wskazane jest też dołączenie informacji o czasach trwania poziomów wody górnej.
3.5. Charakterystyka techniczna i opis konstrukcji jazu Zalecenia ogólne do sporządzanych opisów: 1. Opisy budowli należy ilustrować rysunkami technicznymi, szkicami i fotografiami, a sporządzona dokumentacja graficzna powinna stanowić integralną część opracowania oceny. 2. W opisach i na rysunkach należy podawać rzędne (projektowe lub z operatu powykonawczego, albo inaczejudokumentowane) elementów budowli (próg jazu, progi i osie innych otworów upustowych i urządzeń związanych funkcjonalnie z jazem, wypadu, umocnień, dna i ubezpieczeń cieku, urządzeń do rozpraszania energii, pomosty, kładki i inne w zależności od konstrukcji budowli).
3.5. Charakterystyka techniczna i opis konstrukcji jazu c.d. Zalecenia ogólne (c.d.) 3. Opis konstrukcji i wszystkich elementów konstrukcyjnych wskazane jest sporządzać według następnych punktów tego rozdziału, odwołując się w nim do ilustracji graficznych wymienionych w uwadze 1.
3.5. Charakterystyka techniczna i opis konstrukcji jazu (c.d.) 3.5.1. Ogólna charakterystyka budowli (na przykład: jaz stały, ruchomy, o przepływie nietamowanym (np. kozłowy, ze słupami usuwanymi, bezprzyczółkowy), rodzaj konstrukcji (np. dokowy, z przyczółkami wolnostojącymi, jaz z prefabrykatów), rodzaj materiałów budowlanych (np. żelbetowy, drewniany, murowany z cegły, kamienia itp.)
3.5. Charakterystyka techniczna i opis konstrukcji jazu (c.d.) 3.5.2. Parametry techniczne jazu. Klasa ważności (liczba otworów przelewowych i spustów i ich światła, światło brutto i netto całego jazu, wysokość progu nad dnem w stanowisku górnym jazu, wysokość ściany przelewowej w przypadku jazu stałego,, wysokość piętrzenia nad: poziomem progu, poziomem WD odpowiadającej SNQ, dnem koryta cieku w dolnym stanowisku, wysokość stopnia jako różnica rzędnej dna koryta powyżej i poniżej jazu)
3.5. Charakterystyka techniczna i opis konstrukcji jazu (c.d.) 3.5.3. Części składowe konstrukcji jazu i ich opisy (fundament, przyczółki, filary, skrzydła, zamknięcia, napędy zamknięć, kładka robocza, wypad itd. oraz inne jak most...) 3.5.4. Połączenia z brzegami doliny i koryta (np. bezpośrednie za pomocą przyczółków i skrzydeł lub pośrednie za pomocą nasypów w postaci odcinków zapory) 3.5.5. Zamknięcia jazu (główne i remontowe, i inne jeśli istnieją wraz z napędami i mechanizmami wyciągowymi, rodzaje uszczelnień (dolnych, bocznych)
3.5. Charakterystyka techniczna i opis konstrukcji jazu (c.d.) 3.5.6. Ponur i koryto cieku w górny, stanowisku (geometria wlotu na jaz czyli sposób przejścia koryta cieku do przekroju wlotowego jazu, konstrukcja, wymiary, umocnienia dna i skarp i umocnienia koryta powyżej jazu) 3.5.7. Wypad i urządzenia do rozpraszania energii (omówić rodzaj i wymiary urządzeń np.: próg wypadowy, niecka wypadowa (długość, głębokość, ukształtowanie w planie), niecka z progiem, szykany, lub inne)
3.5. Charakterystyka techniczna i opis konstrukcji jazu (c.d.) 3.5.8. Umocnienia koryta cieku za jazem (opisać rodzaje i wymiary umocnień dna i skarp, materiały) 3.5.9. Wyposażenie jazu związane z bezpieczeństwem obsługi i osób postronnych (magazyn sprzętu, schody skarpowe, balustrady ochronne, sprzęt pływający, sprzęt ratunkowy)
3.5. Charakterystyka techniczna i opis konstrukcji jazu (c.d.) 3.5.10. Inne obiekty funkcjonalnie i konstrukcyjnie związane i ich możliwy wpływ na stan i bezpieczeństwo jazu (np. most, nazwa i klasa drogi, kładki dla pieszych i rowerzystów, kładka robocza, ich konstrukcje, zabezpieczenia, oraz inne jak np. ujęcia wody i ich lokalizacja, konstrukcja, wydajności/pobór wody użytkowej, elektrownia, pompownia, kładka dla pieszych /rowerzystów, drogi dojazdowe, punkty widokowe, parkingi)
3.5. Charakterystyka techniczna i opis konstrukcji jazu c.d. 3.5.11. Urządzenia kontrolno pomiarowe (np. sieci piezometrów, repery odniesienia i kontrolowane, wodowskazy, inne punkty pomiarowe jak np. przemieszczeń poziomych, dołączyć plan sieci i opisy punktów)
3.6. Ocena dotychczasowego stanu jazu 3.6.1. Analiza dokumentacji stanu i bezpieczeństwa jazu (omówić informacje ogólne o zgromadzonej dokumentacji stanu technicznego i bezpieczeństwa jazu, charakter i zakres dotychczasowych kontroli i ocen, ich wyniki i wnioski oraz zalecenia pokontrolne) 3.6.2. Podsumowanie i wnioski z dotychczasowych ocen stanu i bezpieczeństwa obiektu. Ocena stopnia realizacji zaleceń pokontrolnych
3.7. Dokumenty techniczne obiektu (pozwolenie wodnoprawne i wymogi nałożone dla wypełniania jego nakazów, warunki techniczne użytkowania, urządzenia kontrolno -pomiarowe, instrukcje (np. gospodarowania wodą, obsługi urządzeń, ochrony bezpieczeństwa i inne), warunki przepuszczania wielkich wód, lodu) oraz ich aktualność, czy jest (są) krzywa (e) przepływu/wydatku jazu i innych urządzeń z nim związanych potrzebne do wymaganego przez obowiązujące instrukcje i bezpiecznego użytkowania budowli)
Dziękuję za uwagę