WYKŁAD III "Badania i opis stanu technicznego jazu

Transkrypt

1 WYKŁAD III "Badania i opis stanu technicznego jazu Prof. dr hab. inż. Szczepan Ludwik Dąbkowski Instytut Technologiczno-Przyrodniczy

2 4.1. Badania stanu elementów konstrukcji Zakres i metody badań Uzasadnienie wyboru metod (adekwatność do obiektu i zadania), omówienie zakresu i metod badań: w odniesieniu do poszczególnych elementów (np. czy badano części podwodne?, jak?, czy obniżano poziom wody na czas badań, badania podwodne przez płetwonurków, protokoły badań), w odniesieniu do materiałów (np. jakimi metodami określano właściwości mechaniczne betonu (zwykle metody nieniszczące)).

3 4.2. Badanie elementów jazu i jego wyniki Ogólna ocena stanu elementów - badania podwodne przez nurków (mogą być potrzebne jeśli nie można odsłonić" przez spuszczenie wody lub założenie zamknięć remontowych) powinny objąć ocenę: stanu umocnień, stanu części podwodnych konstrukcji, zamulenia, zarysowania, ubytki

4 Ogólna ocena stanu elementów (c.d.) -badania części nadwodnych jazu /odsłoniętych, wydzielonych / oddylatowanych : betonowych, murowanych, prefabrykowanych; ocena ich położenia i przemieszczeń (osiadanie, odchylenia od pionu, przesunięcia w poziomie); -dla jazów drewnianych lub o konstrukcjach mieszanych podobna ocena ogólna położenia elementów konstrukcji tej części wraz z oceną stanu elementów jak: pale, belki, zastrzały, dyle, odeskowania przyczółków i skrzydeł, podłogi wypadu i innych); -pomiary przemieszczeń elementów budowli - jeśli jest możliwe to w analizach należy wyniki odnieść do stanu pierwotnego i przeanalizować wielkości zmian w funkcji czasu.

5 4.2. Badanie elementów jazu i jego wyniki (c.d.) Badania szczegółowe i ocena elementów konstrukcji Szczegółowe oględziny stanu powierzchni elementów jazu udokumentowane fotografiami, szkicami, umożliwiające opis i inwentaryzację stanu i uszkodzeń powierzchni (rysy, łuszczenia, ubytki, odsłonięcia zbrojenia, erozja i korozja betonu), ich lokalizacja, rodzaj, wielkość/wymiary, badania nieniszczące betonu z podaniem lokalizacji punktów badawczych na elementach konstrukcji jazu (np. według instrukcji badań z użyciem młotka Schmidta) lub inne badania sklerometryczne), ocena stanu elementów jazu i orzeczenie o jednorodności materiału i wytrzymałości;

6 Badania szczegółowe i ocena elementów konstrukcji (c.d.) -Jeśli stwierdzono nowe rysy, pęknięcia na ścianach to należy zmierzyć ich rozwarcia za pomocą szczelinomierza by można było śledzić postęp zjawiska, zaobserwować czy nie ma wycieków, sączenia wody, czy jest to woda czysta czy też zawiera cząstki gruntu; należy też pomierzyć odchylenia od poziomu obu części rozdzielonych rysą pęknięcia. -Jeśli zarysowania wystąpiły na ścianach przyczółków, skrzydeł lub innych elementów podpierających grunt, należy też zbadać powierzchnię nasypu pod kątem wystąpienia zagłębień lub innych deformacji. Stwierdzone fakty należy opisać w ocenie stanu i uwzględnić w ocenie bezpieczeństwa oraz w zaleceniach pokontrolnych.

7 Badania szczegółowe i ocena elementów konstrukcji (c.d.) W przypadku jazów drewnianych i o konstrukcji mieszanej- ocena stanu materiałów w elementach jazu (np. słupy, deski, zastrzały, pomosty, podpory napędów zamknięć, ściany murowane skrzydeł, murki oporowe itp., ocena potrzeb i zakresu wymian).

8 4.3. Badania i ocena stanu zamknięć i ich napędów (oceny aktualnego stanu technicznego zamknięć (wnęk, okuć, uszczelnień, opierzenia) i ich napędów wszystkich otworów upustowych tj przelewów, spustów, i in., a szczególnie mechanizmów napędowych, powinien dokonać uprawniony mechanik specjalista w tym zakresie; w przypadku napędów elektrycznych stan instalacji elektrycznej powinien ocenić uprawniony elektryk)

9 4.3. Badania i ocena stanu zamknięć... (c.d.) W zakres oceny stanu zamknięć powinny wchodzić: - analiza ich dokumentacji i historii (remonty, konserwacje, awarie itp.), - wywiad z obsługą na temat warunków działania, uruchomiania w tym funkcjonowania napędów, - oględziny zamknięć (głównych i remontowych), w tym piast łożysk i zaczepów, uszczelnień i przymocowania do krawędzi zamknięcia, - ocena stanu elementów i całego zamknięcia / wszystkich zamknięć,

10 4.3. Badania i ocena stanu zamknięć... (c.d.) - ocena stanu napędów zamknięć, w tym stanu poszczególnych elementów i części składowych (silnik, reduktory obrotów, przekładnie, sprzęgła, układy sterowania położeniem zamknięcia, układu smarowania), i ich działania, - stan blach w filarach i przyczółkach, po których ślizgają się np. klapy lub segmenty, - stan okuć wnęk zamknięć głównych i remontowych i ich mocowania w filarach i przyczółkach,

11 4.3. Badania i ocena stanu zamknięć... (c.d.) - ocena stanu napędów zamknięć, w tym stanu poszczególnych elementów i części składowych (silnik, reduktory obrotów, przekładnie, sprzęgła, układy sterowania położeniem zamknięcia, układu smarowania), i ich działania, - stan blach w filarach i przyczółkach, po których ślizgają się np. klapy lub segmenty, - stan okuć wnęk zamknięć głównych i remontowych i ich mocowania w filarach i przyczółkach,

12 4.3. Badania i ocena stanu zamknięć... (c.d.) - kontrola grubości blach opierzających zamknięcia, - stan konserwacji napędów, - stan uszczelnień dolnych i bocznych poszczególnych zamknięć i ich umocowań, - ocena działania kontroli położenia zamknięć (czy istnieje, jak się określa np. dla przepływu nienaruszalnego)

13 4.4. Kontrola szczelin dylatacyjnych i innych styków części jazu - oględziny szczelin dylatacyjnych i stanu ich wypełnień z uwzględnienie występujących przesunięć lub przemieszczeń pionowych elementów względem siebie, możliwości uszkodzenia zamknięć szczelin, - oględziny nasypów w sąsiedztwie z elementami betonowymi i dylatacjami (czy nie ma obniżeń, zapadlisk, wypływu gruntu i wody przez szczeliny),

14 4.5. Kontrola drenażu (ocenić stan wylotów przewodów drenażowych, drożność wylotów drenów i otworów filtracyjnych, czystość wypływającej wody pod kątem wynoszenia drobnych cząstek gruntu (możliwość sufozji)

15 4.6. Kontrolne pomiary geodezyjne budowli i koryta cieku w jej bliskości Tematyka omówiona w wykładzie IV Pani dr inż. Ewy Jędryki

16 4.8. Ocena przebiegu zjawisk filtracyjnych Na małych jazach obserwacje zjawisk filtracji z pomocą specjalnych instalacji urządzeń pomiarowych prowadzone są rzadko. Z tego względu na dzisiejszym szkoleniu potraktujemy to zagadnienie skrótowo przypominając podstawowe informacje i sposób postępowania przy prowadzeniu oceny stanu jazu i bezpośrednio sąsiadujących z nim budowli ziemnych.

17 4.8. Ocena przebiegu zjawisk filtracyjnych...(c.d.) Do obserwacji i oceny zjawisk filtracji na obiektach piętrzących wodę lub utrzymujących różnicę jej poziomów służą: - piezometry zainstalowane w zaporach lub innych nasypach technicznych utrzymujących różnicę poziomów wody, - piezometry zainstalowane w gruncie wokół przyczółków budowli, - piezometry zainstalowane na terenie w dolnym stanowisku budowli, w strefach wypływu wody filtrującej przez budowlę, obok niej lub pod nią,

18 4.8. Ocena przebiegu zjawisk filtracyjnych (c.d.) Przystępując do oceny zagrożenia budowli niekorzystnym przebiegiem filtracji należy: - zapoznać się z siecią piezometrów i zebrać wyniki pomiarów, - sporządzić wykresy przebiegu poziomu wody w każdym z nich w czasie, oddzielnie dla każdego przekroju w którym te piezometry umieszczono; na każdym wykresie należy wyrysować przebiegi poziomów WG i WD, a także poziomy lub linie depresji spodziewane, określone w projekcie budowli.

19 4.8. Ocena przebiegu zjawisk filtracyjnych (c.d.) Ocenić funkcjonowanie drenażu i jego stan według wyżej zamieszczonych zaleceń, uwzględniając przy tym obserwacje przepływu w studzienkach kontrolnych na ciągach drenażowych. Analizując wyniki oględzin i wykresy należy ocenić przebieg procesu filtracji i zagrożenia (lub ich brak) dla bezpieczeństwa budowli. W przypadku stwierdzenia występowania zagrożeń należy podać środki zaradcze i sformułować zalecenia odnośnie dopuszczenia budowli lub nie do dalszej eksploatacji lub określić warunki eksploatacji.

20 4.8. Ocena przebiegu zjawisk filtracyjnych (c.d.) Jeśli istnieją piezometry obserwowane, to wyniki obserwacji należy przeanalizować również pod kątem prawidłowości wskazań, trudności odczytów itp.), a wyniki pomiarów poziomu wody przedstawić na wykresach przebiegu poziomów wody w czasie z jednoczesną prezentacją przebiegów pomiaru piętrzenia (WG) i poziomu wody dolnej (WD).

21 Dziękuję za uwagę