MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH ANALIZA BEZROBOTNYCH ORAZ OFERT PRACY ZA ROK 2010 OPRACOWANIE

MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH ANALIZA BEZROBOTNYCH ORAZ OFERT PRACY ZA ROK 2010 OPRACOWANIE DLA POWIATOWEGO URZĘDU PRACY W OLKUSZU Kraków 2011

Spis treści Wstęp... 3 1. Cel opracowania... 3 2. Podstawa opracowania... 3 3. Metodologia opracowania... 5 4. Analiza bezrobocia wg zawodów... 5 5. Analiza ofert pracy wg zawodów... 12 6. Oferty pracy i bezrobotni wg zawodów... 20 7. Analiza zawodów deficytowych i nadwyŝkowych... 24 7.1 Zawody deficytowe... 25 7.2 Zawody nadwyŝkowe... 26 Podsumowanie... 29 Aneks tabelaryczny... 31 Spis tabel... 44 Spis wykresów... 44 2 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

Wstęp Bezrobocie w Polsce postrzegane jest jako problem. W latach 2002-2008 odnotowano znaczącą poprawę sytuacji na rynku pracy, co objawiało się wzrostem zatrudnienia i spadkiem bezrobocia. W roku 2009 sytuacja na rynku pracy na skutek spowolnienia gospodarczego wywołanego światowym kryzysem pogorszyła się. Rok 2010 jest tym, gdy sytuacja na rynku pracy zaczęła się stabilizować. Celem diagnozy sytuacji na lokalnych rynkach pracy prowadzony jest monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych, opracowanie łączące w syntetyczną całość informację o sytuacji osób bezrobotnych oraz zapotrzebowania ze strony pracodawców w kategorii zawodów. 1. Cel opracowania Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych łączy wiedzę z zakresu popytu i podaży siły roboczej w przekroju zawodów. Informacje o bezrobociu i ofertach pracy zebrane w syntetycznej formie służyć mogą jako źródło informacji do: doskonalenia jakości usług rynku pracy w zakresie pośrednictwa i poradnictwa zawodowego, poprzez dostarczanie szczegółowej informacji w zakresie zawodów poszukiwanych przez pracodawców oraz zawodów, na które wygasa zapotrzebowanie na rynku pracy, inicjowania zgodnie z potrzebami rynku pracy kierunków szkoleń osób bezrobotnych, właściwego planowania i prowadzenia działań w zakresie przeciwdziałania bezrobociu przez samorządy oraz instytucje i organizacje zajmujące się problematyką bezrobocia, prowadzenia racjonalnego gospodarowania środkami Funduszu Pracy planowania poziomu i kierunków kształcenia zawodowego dostosowanego do potrzeb rynku pracy. 2. Podstawa opracowania Opracowywanie analiz rynku pracy, w tym prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, jest jednym z zadań samorządu w zakresie polityki rynku pracy. Zadanie to wynika z zapisów Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. 3 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

Monitoring sporządzony jest w oparciu o Zalecenia metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Opracowanie bazuje na klasyfikacji zawodów i specjalności obejmującej m.in. 10 wielkich grup zawodowych (kod 1 - cyfrowy) oraz 392 grup elementarnych (kod 4 - cyfrowy) w oparciu, o które będzie sporządzone niniejsze opracowanie. W raporcie zostaną zaprezentowane różnorodne charakterystyki w ujęciu zawodów w okresie 2004-2009 (dostępny zakres danych) celem podsumowania zdarzeń na rynku pracy, które w tym czasie się dokonały oraz dokładnego ukazania zmian, które miały miejsce w ostnic roku. W połowie 2010 roku wprowadzono do stosowania nową klasyfikację zawodów i specjalności opartą o Międzynarodowe Standardy Klasyfikacji Zawodów ISCO 08. Ze względu na wprowadzone zmiany w niniejszym opracowaniu zrezygnowano z części zestawień, które prezentowały sytuację w poszczególnych zawodach w dłuższej perspektywie. Celem przygotowania niektórych zestawień dane z poprzednich lat zostały przeliczone z KZiS 2007 na KZiS 2010. Posłużono się kluczem powiązań pomiędzy klasyfikacjami znajdującym się na stronie internetowej Publicznych Służb Zatrudnienia 1. Tabela 1 Zmiany zawodów pomiędzy klasyfikacjami KZiS 2010 KZiS 2007 Liczba bezrobotnych w 2009 5 515303 Robotnik gospodarczy 9 914103 Robotnik gospodarczy 167 5 522390 Pozostali sprzedawcy sklepowi 3 341501 Handlowiec* (zawód szkolny: 32 (ekspedienci) Technik handlowiec) 8 834103 Mechanik operator pojazdów i 7 723190 Pozostali mechanicy pojazdów 52 maszyn rolniczych S samochodowych 8 811101 Górnik eksploatacji podziemnej 7 711101 Górnik eksploatacji 27 S podziemnej* 5 523002 Kasjer handlowy 4 421102 Kasjer handlowy 14 Z punktu widzenia występujących na terenie powiatu osób bezrobotnych w różny sposób do wielkich grup zawodowych klasyfikowane jest 5 w/wym. w tabelce zawodów. Zmiany liczby osób bezrobotnych oraz ofert pracy pomiędzy tymi wielkimi grupami, pomiędzy 2009 i 2010 rokiem mogą wynikać ze zmian w klasyfikacji. Każdorazowo, jeśli tego typu porównania będą robione ewentualne zmiany w sposobie klasyfikowania będą odnotowywane. 1 http://www.psz.praca.gov.pl/_files_/klasyfikacja_zwodow/110218_klucz_kzis_2007_2010_28_07_2010.pdf 4 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

3. Metodologia opracowania Raport sporządzono zgodnie z Zaleceniami metodycznymi do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych opracowanymi przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Monitoringu oparty jest o sprawozdania MPiPS-01 (załącznik 3 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności i załącznik 2 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy i oferty pracy ). 4. Analiza bezrobocia wg zawodów Liczba osób bezrobotnych w 2009 roku znacząco wzrosła (o 1367 osób, czyli 21,5%). Rok 2008, był tym, w którym odnotowano najniższy poziom bezrobocia na terenie powiatu olkuskiego (liczba osób bezrobotnych wynosiła 4977 osób). Od tego czasu bezrobocie na terenie powiatu olkuskiego rośnie. Tabela 2 Zmiana liczby osób bezrobotnych wg płci lata / płeć 2008 zmiana 2008-2009 2009 zmiana 2009-2010 2010 w liczb. w % w liczb. w % kobiety 2926 482 14,1% 3408 207 5,7% 3615 mężczyźni 2051 885 30,1% 2936 67 2,2% 3003 ogółem 4977 1367 21,5% 6344 274 4,1% 6618 W roku 2010 sytuacja zmieniła się. Wzrost bezrobocia przyhamował, wyniósł tylko 4,1% (o 274 osoby). Aktualnie w rejestrach pozostaje 6618 osób bezrobotnych, 54,6% kobiet i 45,4% mężczyzn. W odróżnieniu od poprzedniego roku w 2010 liczba bezrobotnych rosła głównie za sprawą kobiet, podczas gdy w 2009 w większości mężczyzn. Od kilku lat zmiany obserwowane na rynku pracy w powiecie olkuskim dokonywały się z większą korzyścią dla kobiet, co skutkowało spadkiem ich udziału w ogóle bezrobotnych. 2010 jest pierwszym rokiem, gdy udział bezrobotnych kobiet rośnie (w 2010 o 1,1 p.p.). Spadek liczby bezrobotnych nie był równomierny we wszystkich kategoriach, dlatego warto zobaczyć jak zmieniała się liczba osób bezrobotnych z punktu widzenia takich cech jak: płeć, zawód czy długotrwałość pozostawania bez pracy. Największy wzrost bezrobocia miał miejsce w grupie pracowników usług osobistych i sprzedawców (o 467 osób, czyli 66%). Grupa ta w decydującej mierze okupowana jest przez 5 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

kobiety. Tak wysoki poziom liczby bezrobotnych (1172 osoby) grupa ta odnotowywała w 2004 roku (1162 osoby). Dwie kolejne wielkie grupy zawodowe, w których odnotowano największy wzrost liczby bezrobotnych to robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (o 77 osób, 6%) oraz pracownicy biurowi (o 73 osoby, 23%). W tym samym czasie miał miejsce spadek w takich grupach jak: bez zawodu (o 291 osób, 17%), technicy i inny średni personel (o 65 osób, 9%) oraz pracownicy przy pracach prostych (o 35 osób, 6%). Wskazywany spadek liczby bezrobotnych w kategorii pracowników przy pracach prostych może wynikać, z przeklasyfikowania robotników gospodarczych do pracowników usług osobistych i sprzedawców. Przy czym odnotowywany znaczący wzrost liczby bezrobotnych pracowników usług, nie wynika tylko ze zmian klasyfikacji (przede wszystkim ze względu na względnie małą liczebność robotników gospodarczych w porównaniu do wzrostu w grupie pracowników usług), aczkolwiek część zmian jest jej pochodną. 6 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

Wykres 1 Liczba osób wg wielkiej grupy w latach 2004-2010 2400 2000 Liczba osób bezrobotnych wg wielkiej grupy w latach 2004-2010 2180 Bez zawodu Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Technicy i inny średni personel 1837 1728 1741 1724 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 1600 1618 1511 1433 Specjaliści 1200 800 400 0 1355 1205 1282 11621229 1245 1249 1197 1044 1077 1172 885 942 766 705 763 620 613720 655 567 620 642 640 578 511 511606 618 638 641 518 454 450 443 445 410 413 391 359 358 306 335 268 263 295 318 365 118 83 71 55 37 32 44 65 47 62 72 58 54 57 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Pracownicy przy pracach prostych Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń Pracownicy biurowi Przedstawiciele władz publicznych, wyŝsi urzędnicy i kierownicy Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy Mimo tych znaczących zmian, kolejność grup pod względem liczby osób bezrobotnych pozostała taka jak w roku 2009. Najwięcej osób było bez zawodu (1433), następnie plasowali się robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (1283), a potem pracownicy usług osobistych i sprzedawcy (1172). Kolejne pod względem liczby bezrobotnych były takie grupy jak: technicy i inny średni personel (655), specjaliści (641) oraz pracownicy przy pracach prostych (578). 7 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

Tabela 3 Zmiana liczby osób bezrobotnych wg wielkiej grupy zawodów w latach 2008-10 kod Nazwa zawodu - grupy wielkie 2008 Zmiana 2008-2009 2009 Zmiana 2008-2009 2010 w liczb. w % w liczb. w % 1 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 58-4 -7% 54 3 6% 57 2 Specjaliści 445 193 43% 638 3 0% 641 3 Technicy i inny średni personel 618 102 17% 720-65 -9% 655 4 Pracownicy biurowi 295 23 8% 318 73 23% 391 5 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 620 85 14% 705 467 66% 1172 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 37-5 -14% 32 12 38% 44 7 Robotnicy przemysłowi i 942 263 28% 1205 77 6% 1282 rzemieślnicy 8 Operatorzy i monterzy maszyn i 263 72 27% 335 30 9% 365 urządzeń 9 Pracownicy przy pracach prostych 450 163 36% 613-35 -6% 578 10 Bez zawodu 1 249 475 38% 1 724-291 -17% 1433 Ogółem 4 977 1367 27% 6 344 274 4% 6618 Z punktu widzenia zawodów na poziomie elementarnym warto zwrócić uwagę, zarówno na strukturę najliczniejszych pod względem liczby bezrobotnych zawodów (tab. 3), jak również na zmiany, które się dokonały w ostatnim roku (tab. 4). Informacje z tych dwóch obszarów będą analizowane łącznie. Wśród bezrobotnych pod względem liczebności dominuje opisywana już kategoria bez zawodu licząca 1 433 osoby (1/5 ogółu). 55% tej grupy stanowią kobiety (tyle samo, co w zeszłym roku), 6% osoby bezrobotne dłużej niż 12 miesięcy. W porównaniu do 2009 roku liczba osób znacząco zmalała o 17% (291 osób). Drugą, pod względem liczby osób bezrobotnych grupą zawodową jest kategoria sprzedawcy sklepowi (ekspedienci). To grupa, w której począwszy od 2010 roku klasyfikowane są również osoby z zawodem handlowiec (w KZiS 2007 kod 3415 ). Grupa ta pod względem liczby bezrobotnych zawsze jest drugą, co do liczebności osób bezrobotnych. W 2010 roku w rejestrach znajdowało się 465 bezrobotnych sprzedawców (7,3% ogółu). Większość bezrobotnych sprzedawców to kobiety (89%), wśród których osoby bezrobotne dłużej niż 12 miesięcy stanowią 29%. Porównując sytuację bezrobotnych sprzedawców do tej sprzed roku widać, że uległa nieznacznemu pogorszeniu. Do rejestrów per saldo napłynęło 11 osób, przy 8 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

czym należy mieć na uwadze, że w wyniku zmian klasyfikacji weszło do tej grupy 32 handlowców. Uwzględniając tą informację można uznać, że liczba sprzedawców w rejestrach zmalała. Tabela 4 Liczba osób bezrobotnych z punktu widzenia podstawowych charakterystyk lp. Kod Nazwa zawodu Ogółem w % Kobiety % z Powyżej % z ogółem 12 m-cy ogółem 1 0000 Bez zawodu 1433 22,6% 788 55% 83 6% 2 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 465 7,3% 415 89% 134 29% 3 5153 Gospodarze budynków 216 3,4% 89 41% 70 32% 4 7222 Ślusarze i pokrewni 194 3,1% 11 6% 60 31% 5 9313 Robotnicy pomocniczy w 169 2,7% 2 1% 54 32% budownictwie ogólnym 6 4110 Pracownicy obsługi biurowej 128 2,0% 113 88% 41 32% 7 5249 Pracownicy sprzedaży i pokrewni 126 2,0% 120 95% 50 40% gdzie indziej niesklasyfikowani 8 9112 Pomoce i sprzątaczki biurowe, 117 1,8% 111 95% 62 53% hotelowe i pokrewne 9 9321 Pakowacze 114 1,8% 92 81% 26 23% 10 5120 Kucharze 111 1,7% 93 84% 26 23% 11 7412 Elektromechanicy i 101 1,6% 17 17% 29 29% elektromonterzy 12 4312 Pracownicy do spraw statystyki, 94 1,5% 87 93% 43 46% finansów i ubezpieczeń 13 3314 Średni personel do spraw statystyki 93 1,5% 81 87% 14 15% i dziedzin pokrewnych 14 7112 Murarze i pokrewni 89 1,4% 0 0% 32 36% 15 7233 Mechanicy maszyn i urządzeń 88 1,4% 23 26% 19 22% rolniczych i przemysłowych 16 7231 Mechanicy pojazdów 86 1,4% 0 0% 17 20% samochodowych 17 3115 Technicy mechanicy 82 1,3% 16 20% 16 20% 18 4321 Magazynierzy i pokrewni 82 1,3% 33 40% 27 33% 19 7131 Malarze i pokrewni 72 1,1% 19 26% 29 40% 20 5141 Fryzjerzy 71 1,1% 65 92% 11 15% 21 7512 Piekarze, cukiernicy i pokrewni 70 1,1% 36 51% 21 30% 22 3112 Technicy budownictwa 66 1,0% 24 36% 9 14% 23 7531 Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i 60 0,9% 58 97% 18 30% pokrewni 24 2422 Specjaliści do spraw administracji i 59 0,9% 40 68% 15 25% rozwoju 25 2631 Ekonomiści 59 0,9% 50 85% 15 25% 9 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

26 7223 Ustawiacze i operatorzy obrabiarek 57 0,9% 6 11% 20 35% do metali i pokrewni 27 3220 Dietetycy i żywieniowcy 53 0,8% 42 79% 4 8% 28 **** Pozostałe zawody 2263 36% 1184 52% 670 30% Ogółem 6618 104% 3615 55% 1615 24% Trzecia kategoria zawodowa pod względem liczebności to gospodarze budynków. W 2009 roku w rejestrach znajdowało się 168 bezrobotnych osób w tym zawodzie (2,6% ogółu), natomiast w 2010 216 osób (3,4%). W grupie tej w 2010 roku przybyło 48 osób. Większość bezrobotnych gospodarzy budynków to mężczyźni (59%), wśród których osoby bezrobotne dłużej niż rok stanowią 31%. Gospodarze budynków w wyniku zmian klasyfikacji zawodów z pracowników przy pracach prostych ( 9 ) zostali przeniesieni do pracowników usług ( 5 ). Czwartą grupą zawodową, pod względem liczby osób bezrobotnych są ślusarze i pokrewni (w poprzednim roku na 3 miejscu). W 2010 roku w kategorii tej zarejestrowanych było 194 osoby (3,1%), czyli o 20 osób więcej niż w poprzednim. Osoby bezrobotne w tym zawodzie to przede wszystkim mężczyźni 94%. Ponad rok bez pracy jest 31%. Piątą kategorią zawodową pod względem liczebności są robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym, licząca 169 osób bezrobotnych (2,7% ogółu). Niemal wszyscy bezrobotni z tej grupy to mężczyźni (99%), a co trzecia osoba (32%) jest bez pracy dłużej niż rok. Od końca 2009 roku do statystyk napłynęło 29 osób. Pod względem napływu była to dziesiąta, co do liczebności grupa. Sytuacja osób bezrobotnych w tym zawodzie ustabilizowała się. W zeszłym roku robotnicy pomocniczy w budownictwie również byli na 5 miejscu pod względem liczby bezrobotnych osób (w 2008 na 8 miejscu). Dodatkowo, w pierwszej 10 zawodów liczących najwięcej bezrobotnych znalazły się: pracownicy obsługi biurowej (128), pracownicy sprzedaży i pokrewni (126), pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i podobne (117), pakowacze (114) oraz kucharze (111). To, na co warto zwrócić uwagę to fakt, że zawody w pierwszej dziesiątce cechowały się wzrostem liczby bezrobotnych (z wyjątkiem kategorii bez zawodu ) oraz że wzrost ten był znacząco niższy od zeszłorocznego. Dodatkowo, wśród zawodów pierwszej dziesiątki daje się zauważyć, że najwięcej jest z grupy zawodów usługowych tj.: sprzedawcy sklepowi, gospodarze budynków, pracownicy sprzedaży oraz kucharze. Druga porównywalnie duża grupa to pracownicy przy pracach prostych (w zeszłym roku należeli do niej również gospodarze budynków) skupiająca: 10 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

robotników pomocniczych w budownictwie ogólnym, pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i podobne oraz pakowaczy. W grupie zawodów, które odnotowały największy wzrost liczby bezrobotnych znalazły się: sprzedawcy sklepowi (wzrost o 93 osoby), pracownicy ds. statystyki, finansów i ubezpieczeń (o 91), pakowacze (o 65), technicy budownictwa (o 64), mechanicy pojazdów samochodowych (o 64), gospodarze budynków (o 48), pracownicy obsługi biurowej (o 45), specjaliści ds. reklamy i marketingu (o 38), mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych (o 34) oraz robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym (o 29). Tabela 5 Zmiana liczby osób bezrobotnych w 2010 roku lp. Kod Nazwa grupy zawodów Liczba osób bezrobotnych 2009 różnica 2010 1 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 372 93 465 2 4312 Pracownicy do spraw statystyki, finansów i 3 91 94 ubezpieczeń 3 9321 Pakowacze 49 65 114 4 3112 Technicy budownictwa 2 64 66 5 7231 Mechanicy pojazdów samochodowych 22 64 86 6 5153 Gospodarze budynków 168 48 216 7 4110 Pracownicy obsługi biurowej 83 45 128 8 2431 Specjaliści do spraw reklamy i marketingu 3 38 41 9 7233 Mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych 54 34 88 10 9313 Robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym 140 29 169 11 3111 Technicy nauk chemicznych, fizycznych i pokrewni 3 27 30 12 3115 Technicy mechanicy 57 25 82 13 5132 Barmani 0 24 24 14 7222 Ślusarze i pokrewni 174 20 194 15 5141 Fryzjerzy 52 19 71 16 7112 Murarze i pokrewni 72 17 89 17 3114 Technicy elektronicy i pokrewni 4 16 20 18 9629 Pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej 23 16 39 niesklasyfikowani 19 1349 Kierownicy w instytucjach usług wyspecjalizowanych 0 15 15 gdzie indziej niesklasyfikowani 20 5131 Kelnerzy 23 15 38 21 3220 Dietetycy i żywieniowcy 39 14 53 11 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

ogółem 6344 274 6618 428 2149 Inżynierowie i pokrewni gdzie indziej 11-8 3 niesklasyfikowani 429 3119 Technicy nauk fizycznych i technicznych gdzie indziej 20-8 12 niesklasyfikowani 430 8122 Operatorzy urządzeń do obróbki powierzchniowej 22-8 14 metali i nakładania powłok 431 8219 Monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani 19-11 8 432 3113 Technicy elektrycy 36-12 24 433 5246 Wydawcy posiłków 14-14 0 434 3141 Technicy nauk biologicznych (z wyłączeniem nauk 30-30 0 medycznych) 435 2434 Specjaliści do spraw sprzedaży z dziedziny technologii 38-38 0 teleinformatycznych 436 3123 Mistrzowie produkcji w budownictwie 47-47 0 437 8341 Operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i leśnych 56-52 4 438 3122 Mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym 54-54 0 439 4313 Pracownicy obsługi płacowej 93-93 0 428 0000 Bez zawodu 1724-291 1433 Mimo wzrostu liczby bezrobotnych w 2010 roku istniały zawody, które odnotowały poprawę sytuacji. Ze względu na zmianę klasyfikacji zawodów w przypadku wielu z nich nie jest możliwe stwierdzenie, co było gł. przyczyną tych zmian (klasyfikacja, czy liczba bezrobotnych). Na pewno liczba bezrobotnych zmniejszyła się w takich grupach jak: technicy elektrycy (o 12 osób), monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani (11), operatorzy urządzeń do obróbki powierzchniowej metali i nakładania powłok (8), technicy nauk fizycznych i technicznych gdzie indziej niesklasyfikowani (8) oraz inżynierowie i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani (8). W przypadku pozostałych zawodów zmniejszenie liczby bezrobotnych do 0 sugeruje, że przyczyną zmian były przeklasyfikowanie osób do innych grup zawodowych 2. 5. Analiza ofert pracy wg zawodów W tej części raportu opisane zostaną oferty pracy, które pracodawcy w poprzednich latach zgłosili do Powiatowego Urzędu Pracy w Olkuszu. W 2009 roku do PUP w Olkuszu zgłoszono 2 W miejscu tym zazwyczaj znajdowało się zestawienie o osobach bezrobotnych wg PKD ostatniego miejsca pracy. Ze względu na znaczący ubytek danych przekraczający połowę obserwacji (3 164 osoby bezrobotne zostały przyporządkowane do sekcji PKD, przy czym 632 do działalności niezidentyfikowanej na 6 618 osób bezrobotnych) zaniechano tego zestawienia. Pozostawienie go w analizie naraŝałoby na opisywanie prawidłowości wynikających ze zmianach w sposobie klasyfikowania danych, nie zaś zmianach na rynku pracy. 12 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

1798 ofert pracy (w porównaniu do 2008 roku miał miejsce spadek o 124 oferty, czyli 6,5%). W 2010 roku zgłoszono 2231 ofert pracy. W porównaniu do roku poprzedniego był to wzrost o 433 oferty, czyli aż o 24%. Przyglądając się zmianom w poszczególnych półroczach, widać, że wzrost liczby ofert pracy to przede wszystkim zasługa pierwszego półrocza (wtedy zgłoszono 1346 ofert pracy wobec 885 w drugim półroczu 2010 roku). Z punktu widzenia wielkich grup zawodowych charakterystyczne jest to, że we wszystkich miał miejsce wzrost. Spośród nich najwięcej ofert pracy zgłaszano w dwóch, które od lat cieszą się największym zainteresowaniem pracodawców. Należą do nich pracownicy usług osobistych i sprzedawcy (593) oraz pracownicy biurowi (525). Kolejne pod względem liczby zgłoszonych ofert pracy były takie grupy jak: pracownicy przy pracach prostych (365), robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (228), technicy i inny średni personel (224), operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (144) oraz specjaliści (129). Kolejność grup zawodowych pod względem liczby zgłoszonych ofert pracy (z wyjątkiem dwóch pierwszych) była taka sama jak w zeszłym roku. 13 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

Wykres 2 Liczba ofert pracy wg wielkiej grupy zawodowej w latach 2004-2010 Liczba ofert pracy wg wielkiej grupy zawodowej w latach 2004-2010 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 600 593 Pracownicy biurowi 500 400 300 200 100 393 303 203 159 124 92 69 73 527 466 477 434 443 444 414 356 339 345 308 310 322 261 272 256 259 206 207 176 164 162 146 141166 163 100123 129 97 89 100 82 82 89 86 525 365 228 224 144 129 Pracownicy przy pracach prostych Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Technicy i inny średni personel Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń Specjaliści Przedstawiciele władz publicznych, wyŝsi urzędnicy i kierownicy Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0 0 10 15 14 19 0 0 15 16 0 0 14 13 1 2 0 1 3 10 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Bez zawodu W odróżnieniu od sytuacji z zeszłego roku, gdy w większości grup zawodowych notowano spadek ofert pracy lub w najlepszym wypadku zachowanie poziomu z roku poprzedniego w 2010 roku we wszystkich grupach zawodowych miał miejsce ich wzrost. Najwięcej ofert pracy przybyło w grupie pracowników usług osobistych i sprzedawców (wzrost o 149 ofert, przy czym warto nadmienić, że sama grupa gospodarzy budynków, którzy są klasyfikowani do tej kategorii w 2010 roku cechowała się wzrostem o 75 ofert). 14 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

Kolejnymi pod względem wzrostu liczby ofert były takie grupy jak: operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (o 62 oferty), technicy i inny średni personel (61), pracownicy biurowi (48), pracownicy przy pracach prostych (43) oraz specjaliści (43). Dla dalszej analizy celowe będzie przyjrzeć się zawodom, w których odnotowano najwięcej ofert pracy oraz tym, w których miały miejsce największy ich wzrost. Informacja ta będzie analizowana łącznie. Tabela 6 Liczba ofert pracy wg wielkiej grupy zawodowej kod Nazwa zawodu - grupy wielkie 2008 zmiana 2008-2009 2009 zmiana 2009-2010 2010 w liczb. w % w liczb. w % 1 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 16-2 -13% 14-1 -7% 13 2 Specjaliści 89-3 -3% 86 43 50% 129 3 Technicy i inny średni personel 166-3 -2% 163 61 37% 224 4 Pracownicy biurowi 527-50 -9% 477 48 10% 525 5 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 466-22 -5% 444 149 34% 593 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 1 2-3 7 233% 10 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 206 1 0% 207 21 10% 228 8 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 141-59 -42% 82 62 76% 144 9 Pracownicy przy pracach prostych 310 12 4% 322 43 13% 365 Ogółem 1922-124 -6% 1798 433 24% 2231 Grupa trzech zawodów, w których zgłoszono największa liczbę ofert pracy jest niezmienna od kilku lat. Wśród nich wymienić należy: pracowników obsługi biurowej (343), sprzedawcy sklepowych (342) oraz gospodarzy budynków (242). W pierwszych dwóch liczba ofert w 2010 roku była nieznacznie mniejsza, podczas gdy oferty dla gospodarzy budynków o ok. 80 ofert większa. Oferty dla tych trzech zawodów stanowiły 2/3 wszystkich zgłoszonych. Wysoka liczba ofert pracy tych zawodach wynika z licznych subsydiów (staże oraz roboty publiczne dla pracowników biurowych oraz prace interwencyjne i subsydiowane zatrudnienie dla gospodarzy budynków). Kolejne pod względem zgłoszonych ofert pracy są pracownicy obsługi biurowej gdzie indziej niesklasyfikowani (78), robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym (51), fryzjerzy (45), pomoce kuchenne (44), kasjerzy i sprzedawcy biletów (41), przedstawiciele handlowi (34) oraz magazynierzy i pokrewni (34). 15 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

Pierwsza dziesiątka zawodów o największej liczbie ofert pracy swoja wysoka pozycję zawdzięcza znacznemu wzrostowi liczby ofert pracy 2010 roku. Pięć w w/wym. zawodów należało do pierwszej dziesiątki tych o największych przyrostach w 2010 roku. Wśród nich wymienić należy: gospodarzy budynków (przyrost o 75 ofert), pracowników obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowanych (62), kasjerów i sprzedawców biletów (39), pomoce kuchenne (17) oraz fryzjerów (16). Wg wielkich grup zawodów największą liczbę ofert pracy zgłoszono dla pracowników usług i sprzedawców. Obok wymienionych zawodów takich jak: sprzedawcy sklepowi, gospodarze budynków, fryzjerzy oraz kasjerzy i sprzedawcy biletów pojawiły się również oferty dla kelnerów (23), kosmetyczek (16) oraz kucharzy (14). W tabeli z największa liczba ofert pracy wyróżnia się również grupa robotników przemysłowych i rzemieślników z takimi profesjami jak: mechanicy pojazdów samochodowych (25), ślusarze (22), piekarze i cukiernicy (20), tynkarze (17), elektromechanicy i elektromonterzy (16) oraz stolarze meblowi (14). Tabela 7 Oferty pracy zgłoszone w 2010 roku lp. Kod Nazwa grupy zawodów Oferty pracy w 2010 roku liczba udział 1 4110 Pracownicy obsługi biurowej 343 15,4% 2 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 342 15,3% 3 5153 Gospodarze budynków 242 10,8% 4 4419 Pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani 78 3,5% 5 9313 Robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym 51 2,3% 6 5141 Fryzjerzy 45 2,0% 7 9412 Pomoce kuchenne 44 2,0% 8 5230 Kasjerzy i sprzedawcy biletów 41 1,8% 9 3322 Przedstawiciele handlowi 34 1,5% 10 4321 Magazynierzy i pokrewni 34 1,5% 11 8311 Maszyniści kolejowi i metra 28 1,3% 12 9629 Pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej niesklasyfikowani 28 1,3% 13 3343 Pracownicy administracyjni i sekretarze biura zarządu 26 1,2% 14 7231 Mechanicy pojazdów samochodowych 25 1,1% 15 8332 Kierowcy samochodów ciężarowych 25 1,1% 16 2413 Analitycy finansowi 23 1,0% 16 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

17 3412 Pracownicy pomocy społecznej i pracy socjalnej 23 1,0% 18 5131 Kelnerzy 23 1,0% 19 8322 Kierowcy samochodów osobowych i dostawczych 23 1,0% 20 7222 Ślusarze i pokrewni 22 1,0% 21 3323 Zaopatrzeniowcy 21 0,9% 22 9329 Robotnicy przy pracach prostych w przemyśle gdzie indziej 21 0,9% niesklasyfikowani 23 7512 Piekarze, cukiernicy i pokrewni 20 0,9% 24 3259 Średni personel do spraw zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowany 18 0,8% 25 4226 Recepcjoniści (z wyłączeniem hotelowych) 17 0,8% 26 7123 Tynkarze i pokrewni 17 0,8% 27 5142 Kosmetyczki i pokrewni 16 0,7% 28 7412 Elektromechanicy i elektromonterzy 16 0,7% 29 5120 Kucharze 14 0,6% 30 7522 Stolarze meblowi i pokrewni 14 0,6% 31 **** Pozostałe zawody 557 25,0% Ogółem 2231 100,0% Tabela 8 Zmiana liczby ofert pracy w 2010 roku lp. Kod Nazwa grupy zawodów Liczba ofert pracy 2009 różnica 2010 1 5153 Gospodarze budynków 167 75 242 2 4419 Pracownicy obsługi biura gdzie indziej 16 62 78 niesklasyfikowani 3 5230 Kasjerzy i sprzedawcy biletów 2 39 41 4 8311 Maszyniści kolejowi i metra 0 28 28 5 3343 Pracownicy administracyjni i sekretarze biura zarządu 2 24 26 6 2413 Analitycy finansowi 3 20 23 7 7231 Mechanicy pojazdów samochodowych 6 19 25 8 9412 Pomoce kuchenne 27 17 44 9 5141 Fryzjerzy 29 16 45 10 3259 Średni personel do spraw zdrowia gdzie indziej 4 14 18 niesklasyfikowany 11 9329 Robotnicy przy pracach prostych w przemyśle gdzie 7 14 21 indziej niesklasyfikowani 12 9629 Pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej 15 13 28 niesklasyfikowani 13 3111 Technicy nauk chemicznych, fizycznych i pokrewni 0 12 12 14 7123 Tynkarze i pokrewni 5 12 17 17 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

15 3114 Technicy elektronicy i pokrewni 0 10 10 16 8332 Kierowcy samochodów ciężarowych 15 10 25 17 3323 Zaopatrzeniowcy 12 9 21 18 5211 Sprzedawcy na targowiskach i bazarach 0 9 9 19 8141 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów gumowych 3 9 12 20 8344 Kierowcy operatorzy wózków jezdniowych 0 9 9 21 3339 Pośrednicy usług biznesowych gdzie indziej 0 7 7 niesklasyfikowani 22 5249 Pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej 2 7 9 niesklasyfikowani 23 5322 Pracownicy domowej opieki osobistej 0 7 7 ogółem 1798 433 2231 430 4120 Sekretarki (ogólne) 14-6 8 431 7533 Szwaczki, hafciarki i pokrewni 7-6 1 432 3220 Dietetycy i żywieniowcy 7-7 0 433 4311 Pracownicy do spraw rachunkowości i księgowości 10-7 3 434 5244 Sprzedawcy (konsultanci) w centrach sprzedaży 19-7 12 telefonicznej / internetowej 435 7116 Robotnicy budowy dróg i pokrewni 16-7 9 436 7412 Elektromechanicy i elektromonterzy 23-7 16 437 8189 Operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych 15-7 8 gdzie indziej niesklasyfikowani 438 4226 Recepcjoniści (z wyłączeniem hotelowych) 28-11 17 439 9313 Robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym 64-13 51 440 4110 Pracownicy obsługi biurowej 364-21 343 Sekcją o największej liczbie zgłoszonych ofert pracy podobnie jak w zeszłym roku był handel i naprawy (595), która w porównaniu do poprzedniego roku odnotowała wzrost liczby ofert (o 64). Drugą sekcją pod względem liczby ofert pracy (371) była administracja publiczna i ubezpieczenia, która również odnotowała znaczący ich wzrost (o 78). Sekcja ta trzeci rok z rzędu jest drugą pod względem zgłoszonych ofert pracy. Na trzecim miejscu plasuje się przetwórstwo przemysłowe, które po zapaści liczby ofert pracy w 2009 roku zwiększyła zapotrzebowanie na pracowników. W porównaniu do 2009 roku liczba ofert pracy wzrosła przeszło dwukrotnie (z 119 do 287). Spośród sekcji PKD wyróżnia się jeszcze budownictwo, które w 2010 roku zgłosiło niemal tyle samo ofert, co w 2009 roku (178, wobec 180). 18 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

Wykres 3 Oferty pracy wg PKD Oferty pracy wg PKD Pozostała działalność usługowa Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Edukacja Administracja publiczna i obrona narodowa Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Informacja i komunikacja Transport i gospodarka magazynowa Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych Budownictwo Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, i inne media Przetwórstwo przemysłowe Górnictwo i wydobywanie Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo I p. 2009 2009 I p. 2010 2010 108 74 70 22 35 70 76 63 77 54 68 45 128 91 87 55 371 272 293 216 10 18 14 2 92 59 26 12 39 22 46 38 31 19 37 22 11 16 6 0 88 42 56 34 66 34 66 42 595 333 531 277 101 180 178 107 44 31 36 24 6 4 83 77 287 147 119 27 0 0 15 7 6 4 0 100 200 300 400 500 600 700 Sekcjami, które w porównaniu do poprzedniego roku odnotowały znaczący wzrost były: edukacja (128), pozostała działalność usługowa (108), działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (92) oraz transport i gospodarka magazynowa (88). Równocześnie były to sekcje, które zgłosiły największe zapotrzebowanie na pracowników. 19 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

6. Oferty pracy i bezrobotni wg zawodów W tej części analizy zostanie zaprezentowana informacja łączna o liczbie osób bezrobotnych oraz ofertach pracy. Z przedstawionych osobnych analiz tych obszarów wynika, że liczba osób bezrobotnych rosła o 4%, natomiast liczba ofert pracy również rosła tyle, że w dużo większym tempie, bo o 24%. Zmiany te sugerują, że sytuacja pozostających w rejestrach osób bezrobotnych powinna kształtować się optymistyczniej niż w poprzednim roku. W ujęciu uśrednionym liczba ofert pracy przypadających na jednego bezrobotnego w 2010 roku była większa niż w poprzednim roku (wskaźnik liczby ofert pracy przypadających na 1 bezrobotnego wynosił 0,32, co oznacza, że 32 ofert pracy przypadały na 100 bezrobotnych). W 2004 roku wskaźnik wynosił 0,16 i średnio, aż do roku 2008 co roku wzrastał o 0,05 punktu. W 2008 roku wskaźnik wynosił maksymalna wartość 0,39, natomiast w 20090,28. Tabela 9 Liczba ofert pracy przypadających na 1 bezrobotnego Kod Nazwa zawodu - grupy wielkie 2010 liczba ofert pracy na 1 bezrobotnego Bezro- Oferty 2006 2007 2008 2009 2010 botni pracy 1 Przedstawiciele władz publicznych, 57 13 0,23 0,21 0,28 0,26 0,23 wyżsi urzędnicy i kierownicy 2 Specjaliści 641 129 0,15 0,19 0,20 0,13 0,20 3 Technicy i inny średni personel 655 224 0,12 0,13 0,27 0,23 0,34 4 Pracownicy biurowi 391 525 0,86 1,16 1,79 1,50 1,34 5 Pracownicy usług osobistych i 1172 593 0,38 0,45 0,75 0,63 0,51 sprzedawcy 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 44 10 0,27 0,00 0,03 0,09 0,23 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 1282 228 0,17 0,14 0,22 0,17 0,18 8 Operatorzy i monterzy maszyn i 365 144 0,85 0,54 0,54 0,24 0,39 urządzeń 9 Pracownicy przy pracach prostych 578 365 0,60 0,98 0,69 0,53 0,63 10 Bez zawodu 1433 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Ogółem 6618 2231 0,25 0,30 0,39 0,28 0,32 Grupą zawodową, w której wartość przekraczała 1 (czyli było więcej ofert pracy od osób bezrobotnych) była grupa pracownicy biurowi (1,34). Sytuacja taka utrzymuje się od 2007 roku. Generalnie w 2010 roku niemal we wszystkich grupach zawodowych liczba ofert pracy przypadających na 1 bezrobotnego wzrosła. Wyjątek stanowiły takie grupy jak pracownicy biurowi (spadek o 0,16) oraz pracownicy usług osobistych i sprzedawcy (spadek o 0,08). Wzrost liczby ofert pracy w tych grupach był dużo niższy, niż wzrost liczby bezrobotnych. Kolejne pod 20 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

względem wysokiej liczby ofert pracy przypadającej na 1 osobę bezrobotną była grupa pracownicy przy pracach prostych (0,63) oraz pracownicy usług osobistych i sprzedawcy (0,51). Prezentowane zmiany mogą wpływać na szanse znalezienia pracy osób bezrobotnych z wymienionych grup. Tabela 10 Zawody, w których liczba ofert pracy na 1 bezrobotnego w 2010 roku przekraczała 1* lp. Kod Nazwa grupy zawodów bezrobotni oferty pracy liczba ofert pracy na 1 bezrobotnego Wsk. deficytu 1 4419 Pracownicy obsługi biura gdzie indziej 1 78 78 21,50 niesklasyfikowani 2 8311 Maszyniści kolejowi i metra 1 28 28 28,00 3 5246 Wydawcy posiłków 0 10 10 0,00 4 5211 Sprzedawcy na targowiskach i bazarach 0 9 9 MAX 5 2434 Specjaliści do spraw sprzedaży z dziedziny 0 8 8 0,00 technologii teleinformatycznych 6 8142 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z 1 8 8 3,00 tworzyw sztucznych 7 3339 Pośrednicy usług biznesowych gdzie indziej 1 7 7 1,00 niesklasyfikowani 8 3259 Średni personel do spraw zdrowia gdzie indziej 3 18 6 1,00 niesklasyfikowany 9 9613 Zamiatacze i pokrewni 0 6 6 MAX 10 3513 Operatorzy sieci i systemów komputerowych 1 5 5 MAX 11 4313 Pracownicy obsługi płacowej 0 5 5 0,00 12 4411 Pomocnicy biblioteczni 0 5 5 MAX 13 5312 Asystenci nauczycieli 0 5 5 MAX 14 3323 Zaopatrzeniowcy 5 21 4,2 3,75 15 8189 Operatorzy innych maszyn i urządzeń 2 8 4 0,00 przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowani 16 3514 Technicy sieci internetowych 0 4 4 0,00 17 4414 Technicy archiwiści i pokrewni 0 4 4 MAX 18 7411 Elektrycy budowlani i pokrewni 0 4 4 MAX 19 9122 Czyściciele pojazdów 1 4 4 2,00 20 2621 Archiwiści i muzealnicy 1 3 3 1,00 21 3411 Średni personel z dziedziny prawa i pokrewny 1 3 3 0,00 22 5321 Pomocniczy personel medyczny 1 3 3 MAX 23 7113 Robotnicy obróbki kamienia 1 3 3 2,00 21 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

24 4110 Pracownicy obsługi biurowej 128 343 2,7 1,17 25 7123 Tynkarze i pokrewni 7 17 2,4 1,80 26 5322 Pracownicy domowej opieki osobistej 3 7 2,3 0,00 27 3412 Pracownicy pomocy społecznej i pracy socjalnej 10 23 2,3 0,63 28 9412 Pomoce kuchenne 20 44 2,2 1,00 *W przypadku zawodów, w których nie występowała żadna osoba bezrobotna wskaźnik liczby ofert pracy na 1 bezrobotnego wyliczono tak jakby w zawodzie występowała 1 osoba bezrobotna Tabela 11 Zawody, w których liczba ofert pracy na 1 bezrobotnego w 2010 roku przekraczała 1* (cd. Tabeli nr 9) lp. Kod Nazwa grupy zawodów bezrobotni oferty pracy liczba ofert pracy na 1 bezrobotnego Wsk. deficytu 29 3322 Przedstawiciele handlowi 16 34 2,1 1,31 30 1120 Dyrektorzy generalni i wykonawczy 2 4 2 1,00 31 2433 Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem 2 4 2 0,50 technologii informacyjno-komunikacyjnych) 32 3118 Kreślarze 2 4 2 2,00 33 1431 Kierownicy do spraw sportu, rekreacji i kultury 0 2 2 0,00 34 2120 Matematycy, statystycy i pokrewni 1 2 2 0,50 35 2161 Architekci 0 2 2 1,00 36 2289 Specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej 1 2 2 0,00 niesklasyfikowani 37 2355 Nauczyciele sztuki w placówkach pozaszkolnych 0 2 2 MAX 38 2642 Dziennikarze 0 2 2 0,00 39 3122 Mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym 0 2 2 0,00 40 3123 Mistrzowie produkcji w budownictwie 0 2 2 0,00 41 3423 Instruktorzy fitness i rekreacji ruchowej 1 2 2 1,00 42 3436 Muzycy i pokrewni 0 2 2 MAX 43 3439 Średni personel w zakresie działalności artystycznej 1 2 2 MAX i kulturalnej gdzie indziej niesklasyfikowany 44 5151 Pracownicy obsługi technicznej biur, hoteli i innych 1 2 2 0,50 obiektów 45 5311 Opiekunowie dziecięcy 0 2 2 2,00 46 9411 Pracownicy przygotowujący posiłki typu fast food 0 2 2 MAX 47 4226 Recepcjoniści (z wyłączeniem hotelowych) 9 17 1,9 1,75 48 5230 Kasjerzy i sprzedawcy biletów 23 41 1,8 1,27 22 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

49 3251 Asystenci dentystyczni 2 3 1,5 2,00 50 3312 Pracownicy do spraw kredytów, pożyczek i 2 3 1,5 1,00 pokrewni 51 2413 Analitycy finansowi 17 23 1,3 0,32 52 8341 Operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i 4 5 1,3 0,00 leśnych 53 3343 Pracownicy administracyjni i sekretarze biura 21 26 1,2 0,20 zarządu 54 5142 Kosmetyczki i pokrewni 13 16 1,2 0,22 55 5153 Gospodarze budynków 216 242 1,1 0,40 56 5244 Sprzedawcy (konsultanci) w centrach sprzedaży telefonicznej / internetowej 11 12 1,1 0,58 *W przypadku zawodów, w których nie występowała żadna osoba bezrobotna wskaźnik liczby ofert pracy na 1 bezrobotnego wyliczono tak jakby w zawodzie występowała 1 osoba bezrobotna W roku 2010 było 56 zawodów, w których było więcej ofert pracy, niż zarejestrowanych osób bezrobotnych (wskaźnik udziału liczby ofert pracy na jednego bezrobotnego przekraczał 1). W 2009 roku takich zawodów było 28, a rok wcześniej 39. Wskaźniki te informują, że mimo dalszego wzrostu liczby osób bezrobotnych za sprawą zwiększającej się liczby ofert pracy sytuacja poprawia się. Przy zachowaniu tendencji z 2010 roku w 2011 roku liczba osób bezrobotnych powinna spaść. Wśród zawodów pojawiających się w dwóch powyższych tabelach występuje szereg takich, które nie wymagają kwalifikacji do ich wykonywania (np. szereg zawodów z grupy pracownicy przy pracach prostych). Występowanie tych zawodów na liście wynika stąd, że stosunkowo niewiele osób rejestruje się w takich profesjach jak: zamiatacze, czyściciele pojazdów, pomoce kuchenne, czy osoby przygotowujące posiłki typu fast ford, podczas gdy pojawiają się oferty pracy dla takich osób. Ponadto, wprowadzona pół roku temu klasyfikacja zawiera szereg nowych profesji, w których mogły się pojawić oferty pracy, podczas gdy osoby bezrobotne nie. Wśród wymienionych zawodów znajduje się szereg takich, które wymagają specyficznych kwalifikacji. O wysokim wskaźniku liczby ofert pracy przypadającym na 1 bezrobotnego decydują oferty pracy, przypadające na pojedyncze osoby bezrobotne, lub występuje całkowity ich brak. Wiele z zawodów wyróżnionych w tabeli, w której liczba ofert pracy przekracza liczbę osób bezrobotnych pojawiły się również w raportach z lat poprzednich. 23 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

Tabela 11. Zawody, w których w 2010 roku nie zgłoszono ofert pracy lp. Kod Nazwa grupy zawodów bezrobotni oferty pracy wskaźnik deficytu 1 0000 Bez zawodu 1433 0 0 2 3314 Średni personel do spraw statystyki i dziedzin 93 0 0 pokrewnych 3 2631 Ekonomiści 59 0 0 4 3220 Dietetycy i żywieniowcy 53 0 0 5 7132 Lakiernicy 44 0 0 6 3255 Średni personel ochrony środowiska, medycyny 34 0 0 pracy i bhp 7 3116 Technicy chemicy i pokrewni 25 0 0 8 2141 Inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji 23 0 0 9 8171 Operatorzy urządzeń do wyrobu masy papierniczej 23 0 0 i produkcji papieru 10 2633 Filozofowie, historycy i politolodzy 20 0 0 11 8131 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów chemicznych 20 0 0 Lista zawodów, w których nie zgłoszono żadnej oferty pracy mimo występowania osób bezrobotnych stanowi uzupełnienie analizy zawodów nadwyżkowych. Wśród wielu zawodów zła sytuacja utrzymuje się od dłuższego czasu, czego dowodem jest niska (najczęściej zerowa) wartość wskaźnika liczby ofert na 1 bezrobotnego. Zawodami, w których występowało najwięcej osób bezrobotnych przy braku ofert pracy były: kategoria bez zawodu, ekonomiści, Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych, dietetycy i żywieniowcy, lakiernicy, średni personel ochrony środowiska, medycyny pracy i bhp, technicy chemicy i pokrewni, inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji, operatorzy urządzeń do wyrobu masy papierniczej i produkcji papieru, filozofowie, historycy i politolodzy oraz operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów chemicznych. Zawody te, z wyjątkiem dwóch pierwszych nie pojawiły się w zeszłorocznych zestawieniach. 7. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych W metodologii sporządzania rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych dla wskazania zawodu deficytowego, nadwyżkowego bądź zrównoważonego wyliczany jest wskaźnik deficytu/nadwyżki na podstawie ilości ofert oraz osób bezrobotnych w zawodach. Zawód deficytowy jest definiowany jako ten, na którego występuje większe zapotrzebowanie na rynku 24 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

pracy, niż liczba osób poszukujących pracy. Dla wskazania tych zawodów wskaźnik deficytu/nadwyżki musi przekroczyć wartości 1,1. Zawody o wartości poniżej 0,9 traktowane są jako nadwyżkowe. Zawody o wartości wskaźnika deficytu/nadwyżki w przedziale od 0,9 do 1,1 traktowany jest jako zrównoważony. 7.1 Zawody deficytowe Poniższa tabela zawiera listę zawodów, które cechowały się wskaźnikiem deficytu przekraczającym wartość 1,1. Dodatkowo, by mieć pewność, że o klasyfikowaniu do grupy zawodów nie zdecydowała pojedyncza oferta pracy przy braku osób bezrobotnych zostało nałożone dodatkowe kryterium ilościowe. Liczba ofert pracy musiała być większa niż 4. Pełna lista zawodów deficytowych bez dodatkowych kryteriów została przedstawiona w aneksie tabelarycznym na końcu raportu. Wśród zawodów określanych mianem deficytowych z zastosowaniem powyższych kryteriów znalazło się 20 zawodów. Pełna lista zawodów deficytowych warz z dodatkowymi informacjami o liczbie osób bezrobotnych, liczbie ofert pracy oraz udziale osób długotrwale bezrobotnych zawiera poniższa tabela. Tabela 12 Lista zawodów deficytowych, w których liczba ofert pracy w 2010 4 lp. Kod Nazwa grupy zawodów bezrobotni oferty pracy liczba ofert pracy na 1 bezrobotnego liczba >12 mies. Wskaźnik deficytu 2010 1 5211 Sprzedawcy na targowiskach i bazarach 0 9 9,0 0 MAX 2 9613 Zamiatacze i pokrewni 0 6 6,0 0 MAX 3 3513 Operatorzy sieci i systemów 1 5 5,0 0 MAX komputerowych 4 4411 Pomocnicy biblioteczni 0 5 5,0 0 MAX 5 5312 Asystenci nauczycieli 0 5 5,0 0 MAX 6 4414 Technicy archiwiści i pokrewni 0 4 4,0 0 MAX 7 7411 Elektrycy budowlani i pokrewni 0 4 4,0 0 MAX 8 8311 Maszyniści kolejowi i metra 1 28 28,0 0 28,0 9 4419 Pracownicy obsługi biura gdzie indziej 1 78 78,0 0 21,5 niesklasyfikowani 10 3323 Zaopatrzeniowcy 5 21 4,2 2 3,8 25 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

11 8142 Operatorzy maszyn do produkcji 1 8 8,0 1 3,0 wyrobów z tworzyw sztucznych 12 3118 Kreślarze 2 4 2,0 0 2,0 13 9122 Czyściciele pojazdów 1 4 4,0 0 2,0 14 7123 Tynkarze i pokrewni 7 17 2,4 3 1,8 15 4226 Recepcjoniści (z wyłączeniem 9 17 1,9 3 1,8 hotelowych) 16 3322 Przedstawiciele handlowi 16 34 2,1 6 1,3 17 9329 Robotnicy przy pracach prostych w 28 21 0,8 14 1,3 przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani 18 5230 Kasjerzy i sprzedawcy biletów 23 41 1,8 8 1,3 19 7523 Ustawiacze i operatorzy maszyn do 5 5 1,0 3 1,3 obróbki i produkcji wyrobów z drewna 20 4110 Pracownicy obsługi biurowej 128 343 2,7 41 1,2 Z punktu widzenia tzw. kodu 6-cio cyfrowego udało się wyróżnić 13 zawodów deficytowych, które znajdują się w tabeli nr 13 na poniższej stronie. Tabela 13 Lista zawodów deficytowych, wg kodu 6-cio cyfrowego w 2010 roku lp. kod Nazwa zawodu Bezro- Oferty Wsk. botni pracy nadwyżki 1 831104 Maszynista pojazdu trakcyjnego 0 16 16,0 2 332302 Zaopatrzeniowiec 5 21 3,8 3 712401 Monter izolacji budowlanych 2 3 3,0 4 962903 Parkingowy 2 3 3,0 5 712303 Tynkarz 6 17 2,3 6 523002 Kasjer handlowy 14 41 2,1 7 325101 Asystentka stomatologiczna 2 3 2,0 8 422603 Rejestratorka medyczna 4 6 2,0 9 711301 Kamieniarz 1 3 2,0 10 932910 Pomocnik piekarza 2 4 2,0 11 422602 Recepcjonista 5 11 1,7 12 811105 Operator koparko ładowarki 2 5 1,7 13 723104 Mechanik samochodów ciężarowych 4 3 1,5 7.2 Zawody nadwyżkowe Zawody nadwyżkowe to te, które nie znajdują zapotrzebowania (z punktu widzenia występujących w urzędzie pracy ofert) na lokalnym rynku. Wśród zawodów nadwyżkowych 26 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

prezentowane są tylko te, które cechowały się całkowitym brakiem ofert. Pełna lista zawodów znajduje się na końcu raportu w aneksie tabelarycznym. Do zawodów nadwyżkowych należą: kategoria bez zawodu, ekonomiści, średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych, dietetycy i żywieniowcy, lakiernicy, średni personel ochrony środowiska, medycyny pracy i bhp, technicy chemicy i pokrewni, inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji, operatorzy urządzeń do wyrobu masy papierniczej i produkcji papieru, filozofowie, historycy i politolodzy oraz operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów chemicznych. Z punktu widzenia tzw. kodu 6-cio cyfrowego wskazać można następujące 30 zawodów nadwyżkowych. Tabela zawiera dodatkowo informację o liczbie bezrobotnych oraz o liczbie ofert pracy. Tabela 14 Lista zawodów nadwyżkowych w 2010 roku lp. kod Nazwa zawodu Bezro- Oferty Wsk. botni pracy nadwyżki 1 000000 Bez zawodu 1433 0 0 2 932101 Pakowacz 114 6 0,015 3 311204 Technik budownictwa 61 1 0,023 4 753105 Krawiec 58 2 0,036 5 753303 Szwaczka 33 1 0,036 6 522305 Technik handlowiec 32 1 0,040 7 311101 Laborant chemiczny 27 1 0,042 8 235107 Pedagog 44 2 0,048 9 722204 Ślusarz 185 18 0,048 10 911207 Sprzątaczka biurowa 88 4 0,051 11 512001 Kucharz 96 7 0,054 12 711202 Murarz 88 8 0,068 13 711502 Cieśla szalunkowy 25 5 0,071 27 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

14 228301 Fizjoterapeuta 7 5 0,077 15 713102 Malarz budowlany 37 2 0,077 16 752205 Stolarz 14 6 0,077 17 741207 Elektromonter (elektryk) zakładowy 34 11 0,080 18 722314 Tokarz w metalu 34 2 0,087 19 751204 Piekarz 38 10 0,107 20 251902 Specjalista zastosowań informatyki 6 2 0,111 21 331301 Księgowy 17 3 0,111 22 422103 Technik obsługi turystycznej 9 2 0,125 23 712204 Posadzkarz 10 3 0,125 24 432103 Magazynier 76 34 0,127 25 311502 Kontroler jakości wyrobów mechanicznych 10 1 0,143 26 711503 Stolarz budowlany 10 1 0,143 27 243106 Specjalista do spraw marketingu i handlu 35 4 0,148 28 931205 Robotnik drogowy 25 2 0,154 29 962902 Dozorca 29 5 0,154 30 962906 Woźny 7 2 0,167 28 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za

Podsumowanie Generalnie sytuacja na rynku pracy prezentuje się optymistycznie. Wzrost liczby bezrobotnych w 2010 roku, był dużo mniejszy, niż w roku poprzednim (w 2009 21,5%, w 2010 4,1%). O poprawie sytuacji decyduje również napływ ofert pracy zdecydowanie większy, niż w poprzednim roku (o 24%). Zmiany tych wartości bezpośrednio powinny się przełożyć na poprawę sytuacji osób bezrobotnych w 2011 roku. Grupami, w których to nastąpi w największej mierze będą prawdopodobnie te, w których udział ofert pracy na 1 bezrobotnego wzrósł największej mierze. W 2010 udział kobiet w rejestrach bezrobocia po raz pierwszy od kilku lat wzrósł. Dokonało się to przy równoczesnym dużym wzroście osób bezrobotnych w grupie pracowników usług i sprzedawców. W poprzednim roku duży wzrost dotyczył mężczyzn i przede wszystkim robotników przemysłowych i rzemieślników. Obserwowana w statystykach sytuacja wpisuje się w logikę spowolnienia gospodarczego oraz sposobu jego oddziaływania na rynek pracy. W pierwszej kolejności ograniczane jest zatrudnienie w produkcji (również w budownictwie), a następnie, ze względu na ograniczenia budżetowe gospodarstw domowych spowodowane wzrostem bezrobocia oraz pogorszeniem sytuacji materialnej następuje ograniczenie zatrudnienia w usługach (ludzi nie stać na korzystanie z pracy innych osób). Analizowane dane przynoszą dobre wiadomości. Liczba ofert pracy dla budownictwa nie zmniejszyła się, natomiast dla przetwórstwa przemysłowego wzrosła dwu i półkrotnie. Duży udział w grupie zawodów, które zasiliły rejestry bezrobocia mają pracownicy ds. statystyki finansów i ubezpieczeń oraz specjaliści ds. reklamy i marketingu, co może być pokłosiem spowolnienia gospodarczego w ostatnich dwóch latach. Pracownicy ds. finansów i ubezpieczeń drugi rok z rzędu odnotowują znaczący wzrost, co może być sutkiem złej sytuacji banków oraz firm pośrednictwa finansowego. Prognozy na 2011 rok w obszarze poprawy sytuacji gospodarczej, której beneficjentami będą m.in. banki sugerują, że powinna się poprawić sytuacja tych grup zawodowych. Spośród wielkich grup zawodowych na znacząca poprawę w 2011 roku mogą liczyć przede wszystkim specjaliści, technicy i inny średni personel oraz operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń. W przypadku pracowników usług osobistych i sprzedawców prawdopodobnie niekorzystna sytuacja utrzyma się przez cały 2011 rok. 29 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych analiza bezrobotnych oraz ofert pracy za