KARTA PROJEKTU Szkoła: Temat projektu/ zakres tematyczny: Szkoła Podstawowa nr 7 w Brodnicy Tajemnice Kosmosu projekt astronomiczny Zespół projektowy: Nauczyciel opiekun: Problemy, które chcemy rozwiązać: Wymagania z podstawy programowej: 30 uczniów klasy 4b i 4c Justyna Bratyszewska i Anita Kempkowska Udowodnid, że zmienia się miejsce wschodu i zachodu Słooca oraz długośd dnia i nocy w ciągu roku. W jaki sposób obserwowad nocne niebo, aby rozpoznad na nim ciała niebieskie? Jakie znaczenie miało odkrycie Mikołaja Kopernika? 1. Ja i moje otoczenie. Uczeń: 7) podaje przykłady przyrządów ułatwiających obserwację przyrody (lupa,mikroskop, lornetka), opisuje ich zastosowanie, posługuje się nimi podczas prowadzonych obserwacji; 2. Orientacja w terenie. Uczeń: 1) wyznacza kierunki na widnokręgu za pomocą kompasu, gnomonu; 2) obserwuje widomą wędrówkę Słońca w ciągu doby, miejsca wschodu, górowania i zachodu Słońca, w zależności od pory roku, wskazuje zależność między wysokością Słońca a długością cienia; 3. Obserwacje, doświadczenia przyrodnicze i modelowanie. Uczeń: 13) opisuje i porównuje cechy pogody w różnych porach roku, dostrzega zależność między wysokością Słońca, długością dnia a temperaturą powietrza w ciągu roku. 11. Ziemia we Wszechświecie. Uczeń: 3) wyjaśnia założenia teorii heliocentrycznej Mikołaja Kopernika;
Cele projektu (czego chcemy się dowiedzieć? co chcemy osiągnąć?) Poznamy zasady, jak obserwować widomą wędrówkę Słońca w ciągu doby, miejsca wschodu, górowania i zachodu w ciągu roku; Porównamy długość trwania dnia w ciągu roku; Nauczymy się rozpoznawać ciała niebieskie na nocnym niebie; Wyjaśnimy, na czym polega teoria heliocentryczna Mikołaja Kopernika i poznamy jego życiorys i największe dokonania; Kryteria do każdego z celów (po czym poznamy, że cel został osiągnięty kryteria) Opracujemy instrukcję, jak wyznaczyd za pomocą kompasu kierunki świata na widnokręgu, podamy godziny, w czasie których należy obserwowad wschodzące, górujące i zachodzące Słooce. Opracujemy harmonogram obserwacji widomej wędrówki Słooca w ciągu doby w różnych porach roku. Wyjaśnimy i wspólnie przedwiczymy zasady korzystania z programu Stellarium, za pomocą którego będziemy obserwowad ciała niebieskie na nocnym niebie w okolicach Brodnicy oraz obserwowad widomą wędrówkę Słooca nad horyzontem. Przeprowadzimy obserwacje astronomiczne w Obserwatorium Astronomicznym w Brodnicy. Obejrzymy seans w Planetarium w Toruniu przedstawiający animację nocnego nieba oraz wyjaśniający zachodzące zjawiska astronomiczne we Wszechświecie. Informacja zwrotna na temat realizacji celów (wypełnia nauczyciel po zakończeniu projektu) Poprawnie wyznaczyliście kierunki świata na widnokręgu, potraficie posługiwać się kompasem. Pierwsze jesienne obserwacje miejsc wschodu i zachodu Słońca sprawiły Wam najwięcej problemów, z czasem jednak zrobiliście bardzo duże postępy. Słuszne były Wasze spostrzeżenia i trafne wnioski co do długości dnia w różnych porach roku. Bardzo podobało nam się Wasze zaangażowanie pomimo trudności związanych ze słabą widocznością Słońca w porze zimowej. Szybko zapoznaliście się z programem Stellarium, które dało Wam możliwość postawienia pierwszych kroków w Astronomii. Chętnie obserwowaliście nocne niebo nad Brodnicą na monitorach swoich komputerów. Obserwowaliście gwiazdozbiory, pojawiające się planety i ich Księżyce, wypatrzyliście oko cyklonu na Jowiszu. Cieszymy się, że Program ten zainspirował Was do obserwacji nocnego nieba w rzeczywistości i ułatwił obserwować obiekty na niebie za pomocą teleskopu. Obserwacje nocnego nieba teleskopem w Obserwatorium Astronomicznym w Brodnicy było ogromnym przeżyciem dla wielu z Was. Przybliżyło Wam odległy i do tej pory tajemniczy kosmos. Seans w Planetarium obejrzeliście z wielkim zainteresowaniem. Przybliżył on wam najbardziej popularne gwiazdozbiory, układ planet, fazy Księżyca i zaćmienia. Porównaliście wyniki Waszych obserwacji z realną wędrówka Słońca po sklepieniu niebieskim przedstawioną w animacji. Dzięki temu, że już wcześniej uczęszczaliście na zajęcia w brodnickim Obserwatorium i sami prowadziliście obserwacje, treści astronomiczne przedstawione w Planetarium, nie były dla Was zbyt trudne. Rozwijajcie zainteresowania astronomią. Ponownie
wybierzcie się do Planetarium i odwiedzajcie Obserwatorium w naszym mieście. Zapoznamy się z sylwetką Mikołaja Kopernika w 540 rocznicę jego urodzin: - wędrówka śladami astronoma w Toruniu; - wysłuchanie ciekawostek z życia Mikołaja Kopernika opowiedzianych przez przewodnika miejskiego; - wykorzystanie stron internetowych; - utrwalenie wiadomości o Mikołaju Koperniku, zaprezentowanie swojej wiedzy poprzez udział w konkursie. Wycieczka była udana. Pani Przewodnik opowiadała ciekawie o życiu M. Kopernika, pokazała dom, w którym urodził się słynny Astronom. Informacje, które zapamiętaliście z wycieczki i wyszukaliście w Internecie mieliście okazje zaprezentować w trakcie konkursu. Harmonogram działań Zadania/ działania Uczniowie odpowiedzialni Terminy realizacji Nazwa narzędzia TIK (wpisujemy tylko przy tych zadaniach, gdzie będą wykorzystywane) Informacja o wykonaniu zadania (np. z czego jesteśmy zadowoleni? co byśmy zmienili następnym razem? wpisują uczniowie po zakończeniu zadań) 1.Obserwowanie widomej wędrówki Słońca nad widnokręgiem: - wyznaczenie za pomocą kompasu kierunków świata - ustalenie harmonogramu obserwacji z uwzględnieniem godzin przewidywanych wschodów i zachodów Słońca oraz wyznaczenie dat w poszczególnych porach roku - prowadzenie obserwacji - przedstawienie spostrzeżeń i wniosków 6 uczniów klas 4b i 4 c Do 10.X sporządzenie harmonogramu, dokonywanie obserwacji od 15-17 X; 17-19 XII; 11-13 III 22 V- przedstawienie wniosków www.calendar.k-ce.pl Cieszymy się, że zadanie zostało pomyślnie zrealizowane. Dowiedzieliśmy się gdzie znajdują się kierunki świata w naszym najbliższym otoczeniu. Bartek zdziwił się, że okna jego pokoju skierowane są na północ. Podobało nam się określanie miejsc wschodu i zachodu Słońca. Zimą musieliśmy przesunąć obserwację o cztery dni, ponieważ Słońce zasłoniły chmury. Wynikami badań i wnioskami podzieliśmy się z klasą w czasie konkursu o Mikołaju Koperniku. Nie wiedzieliśmy, o tym, że Słońce wschodzi i zachodzi w różnych miejscach.
2. Praca z programem Stellarium 30 uczniów 30 I- zainstalowanie i zapoznanie się z programem Stellarium Od 30 I samodzielne dokonywanie obserwacji w domu, udzielanie instrukcji, monitorowanie przez nauczyciela w szkole. 3. Obserwacja nocnego nieba za pomocą przyrządów astronomicznych(teleskopu) 4.Poznawanie Wszechświata seans w Planetarium w Toruniu, pt.,, Cudowna Podróż 30 uczniów 25 II 18 III Stellarium www.astrobaza.kujawskopomorskie.pl www.1lo-brodnica.edupage.org Stellarium Celestia Nigdy wcześniej nie mieliśmy okazji korzystać z takiego programu. Na lekcji przyrody nauczycielka zaprezentowała nam ten program i pomogła zainstalować na naszych laptopach, wyjaśniła zasady jego działania. Program zainteresował nas bardzo, oglądaliśmy symulację nieba nad Brodnicą o różnych godzinach i w różnych latach. Również w domach zainstalowaliśmy Stellarium, gdyż chcieliśmy dokonywać dalszych obserwacji. Nasi rodzice też się do nas dołączyli. Radość była niesamowita, choć trudności też pojawiały się, jednak z czasem coraz lepiej posługiwaliśmy się tym programem. Swoimi obserwacjami dzieliliśmy się w szkole z kolegami i nauczycielem. Pierwsze wyjście do Astrobazy częściowo zakończyło się niepowodzeniem, ponieważ niebo zakryły chmury i większość obiektów była niewidoczna. Pomimo wszystko sam obiekt, jego wyposarzenie w przyrządy, programy komputerowe, zrobił nas ogromne wrażenie. Spodobało nam się bardzo, więc kolejny raz udaliśmy się do obserwatorium. Tym razem pogoda umożliwiła nam obserwację nocnego nieba przez teleskop. Zobaczyliśmy Jowisza i jego największe Księżyce. Na niebie widoczne były również Plejady, odszukaliśmy Gwiazdę Polarną. Nasze dalsze odkrywanie kosmosu miało miejsce w domu, zarówno w programie Stellarium, jak i poprzez bezpośrednią obserwację nieba. 30 uczniów 23 IV www.planetarium.torun.pl Aby dowiedzieć się jeszcze więcej o słynnym Astronomie- Koperniku i o kosmosie zaplanowaliśmy wyjazd do Torunia. Na początku wycieczki w Toruniu Pani Przewodnik ciekawie opowiadała nam o historii miasta, czasach, kiedy żył Kopernik, pokazała dom w którym się urodził, opowiedziała o nim i jego rodzinie. W Muzeum Piernika upiekliśmy pierniczki, które zabraliśmy do domu. Jedząc pyszne słodkości udaliśmy się do Planetarium. Seans trwał 45 min. Dzięki specjalnej aparaturze obejrzeliśmy seans, pt.,, Cudowna podróż W trakcie seansu zobaczyliśmy podstawowe gwiazdozbiory oraz usłyszeliśmy związane z nimi greckie mity.
Udaliśmy się w podróż po Układzie Słonecznym, wylądowaliśmy na powierzchni Księżyca i Marsa. Potwierdziły się wyniki naszych obserwacji wschodów i zachodów Słońca w ciągu roku i zmiany długości trwania dnia. 5.Poznanie życiorysu i znaczenia odkryć Mikołaja Kopernika- konkurs wiedzy. 6 uczniów klas 4c i 4b, wyłonionych na podstawie eliminacji wstępnych. 24 IV- zapoznanie z regulaminem, celami konkursu 9 V- eliminacje wstępne 22 V- konkurs Program Smart Prezentacje multimedialne www.kopernik.pl www.mikolajkopernik.pl www.wikipedia.org/wiki/mikoł aj_kopernik Podsumowanie naszego projektu odbyło się w czasie konkursu wiedzy o Mikołaju Koperniku. Najpierw pisaliśmy wstępny test. Pięciu uczniów przeszło do finału, który odbył się 23 maja. Uczestnicy odpowiadali na pytania związane z życiem i działalnością Astronoma, rozwiązywali zadania na tablicy interaktywnej. Potrafili obsługiwać program Stellarium. Zaprezentowali wyniki obserwacji nocnego nieba i zachodzących na nim zjawisk. Zwycięzcy zostali nagrodzeni. Na koniec obejrzeliśmy prezentację multimedialną o Mikołaju Koperniku, którą przygotowała Martyna z klasy 4b. Monitorowanie: Rozmowy z uczniami na temat poznawania Astronomii i podanie źródeł wiedzy o tej nauce Zaprezentowanie sposobów prowadzenia obserwacji nocnego nieba Sprawdzanie i konsultowanie wyników obserwacji, miejsc wschodów i zachodów Słońca Wdrażanie i udoskonalanie pracy z programem Stellarium Zorganizowanie wyjść do Obserwatorium w Brodnicy i Planetarium w Toruniu Przedstawienie zakresu materiału na konkurs wiedzy o Mikołaju Koperniku, udzielanie wskazówek, ułożenie zadań konkursowych i wyłonienie zwycięzców
Prezentacja projektu,, Tajemnice kosmosu nastąpiła w trakcie konkursu wiedzy o Mikołaju Koperniku, jej efektem jest zestaw zadań konkursowych, zdjęcia wykonane podczas realizacji projektu i prezentacja multimedialna o Astronomie.