dla Województwa Podkarpackiego Solina, 19 czerwca 2015 r.
Plan prezentacji: 1. definicja 2. podstawa prawna 3. źródła finansowania 4. dotychczasowe prace 5. aktualnie prowadzone prace 6. działania planowane na rok 2015 7. kwestie budzące zaniepokojenie i wymagające rozstrzygnięcia 2
- definicja - Kontrakt terytorialny stanowi umowę zawartą pomiędzy Radą Ministrów a Zarządem Województwa i jest instrumentem służącym koordynacji działań prorozwojowych podejmowanych zarówno przez rząd, jak i samorząd na terenie danego województwa, co do których strony deklarują współpracę. Określa cele rozwojowe oraz przedsięwzięcia priorytetowe, realizujące te cele, które mają istotne znaczenie zarówno dla rozwoju kraju, jak i wskazanego w nim regionu. Określa wysokość, sposób i warunki dofinansowania RPO na lata 2014 2020 oraz zasady dotyczące rozwiązywania sporów związanych z realizacją RPO - Aneks do Kontraktu. 3
- podstawa prawna - Zakres Kontraktu Terytorialnego, zasady przygotowania, negocjowania, zatwierdzania oraz monitorowania i dokonywania zmian tego dokumentu określa: Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (t. j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1649). Rozdział 2b Kontrakt terytorialny, art. 14 m 14 r. 4
- źródła finansowania - Źródła finansowania Kontraktu: I. Środki UE krajowe programy operacyjne na lata 2014 2020 służące realizacji Umowy Partnerstwa w zakresie polityki spójności, II. Środki krajowe budżet państwa - środki ministrów właściwych, budżet województwa, budżety innych jst, środki pozostałych jednostek sektora finansów publicznych, środki państwowych funduszy celowych, inne środki publiczne oraz prywatne jeśli zaistnieje taki przypadek Kontrakt Terytorialny nie posiada odrębnego, swojego źródła finansowania! 5
- dotychczasowe prace - Stanowisko negocjacyjne do Kontraktu Terytorialnego dla Województwa Podkarpackiego strony samorządowej - 15 września 2014 r. Stanowisko negocjacyjne do Kontraktu Terytorialnego dla Województwa Podkarpackiego strony rządowej - 12 wrzesień 2014 r. Negocjacje kontraktu pierwsze spotkanie negocjacyjne 16 września 2014 r. drugie spotkanie negocjacyjne 18 listopad 2014 r. uzgodnienia prowadzone w trybie korespondencyjnym. Zatwierdzenie Kontraktu Terytorialnego dla Województwa Podkarpackiego przez Zarząd Województwa Podkarpackiego 12 grudnia 2014 r. Zatwierdzenie Kontraktu Terytorialnego dla Województwa Podkarpackiego przez Radę Ministrów 2 grudnia 2014 r. Podpisanie Kontraktu Terytorialnego dla Województwa podkarpackiego przez obie strony 12 grudnia 2014 r. 6
- dotychczasowe prace - Podpisany 12 grudnia 2014 r. Kontrakt Terytorialny dla Województwa Podkarpackiego ma formę umowy ramowej (do czasu podpisania dokumentu programy operacyjne na lata 2014 2020, stanowiące główne źródło finansowania Kontraktów, nie były jeszcze zatwierdzone przez KE), określono w nim kwotę około 21,9 mld zł., przeznaczoną dla naszego województwa do roku 2023 na realizację przedsięwzięć zapisanych w Kontrakcie, określono w nim 11 celów rozwojowych, istotnych dla rozwoju kraju oraz naszego regionu, które realizowane będą poprzez przedsięwzięcia priorytetowe zapisane w Kontrakcie, zawiera listę przedsięwzięć priorytetowych podstawowych 25 warunkowych 28, których realizacja uzależniona będzie między innymi od dostępności środków finansowych W związku z ostatecznym zatwierdzeniem przez KE krajowych i regionalnych programów operacyjnych na lata 2014 2020, dokument ten podlega dalszym pracom oraz uzgodnieniom. 7
- dotychczasowe prace - 11 celów rozwojowych zapisanych w Kontrakcie Terytorialnym dla Województwa Podkarpackiego: 1) poprawa jakości badań oraz wzmocnienie współpracy sektora nauki i gospodarki, 2) poprawa zewnętrznej i wewnętrznej dostępności przestrzennej Województwa ze szczególnym uwzględnieniem Rzeszowa jako ponadregionalnego ośrodka wzrostu, 3) zwiększenie bezpieczeństwa i efektywności energetycznej Województwa, 4) lepsze gospodarowanie wodami, 5) lepsze wykorzystanie istniejącego potencjału przyrodniczego i kulturowego Województwa poprzez działania w obszarze dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego oraz turystyki i sportu, 6) zwiększenie poziomu zatrudnienia w Województwie, 7) redukcja poziomu wykluczenia społecznego, 8) podniesienie poziomu wykształcenia i kompetencji w regionie, 9) poprawa dostępności i jakości funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, 10) rozwój miasta wojewódzkiego i obszarów powiązanych z nim funkcjonalnie oraz miast regionalnych i subregionalnych będących regionalnymi biegunami wzrostu, 11) kompleksowa rewitalizacja i rekultywacja obszarów o wysokim nasileniu niekorzystnych zjawisk społecznych i gospodarczych oraz terenów zdegradowanych (poprzemysłowych, powojskowych, pokolejowych). 8
- dotychczasowe prace - Należy podkreślić, że niektóre cele rozwojowe nie były jeszcze w ogóle przedmiotem negocjacji, dotyczy to w szczególności przedsięwzięć z obszaru B+R oraz zagadnień przeciwpowodziowych, dlatego lista projektów z pewnością ulegnie pewnym zmianom. Do tej pory obszarem, który udało się uzgodnić w największym stopniu jest transport. projekty drogowe: - lista podstawowa 10 szt., szacunkowa łączna wartość 5 988,70 mln zł; - lista warunkowa 8 szt., szacunkowa łączna wartość 10 116,71 mln zł; projekty kolejowe: - lista podstawowa 7 szt., szacunkowa łączna wartość 1 644,58 mln zł; - lista warunkowa 6 szt., szacunkowa łączna wartość 894,43 mln zł; 9
- aktualnie prowadzone prace - część dotycząca Aneksu do Kontraktu regulującego sposób i warunki dofinansowania RPO WP 2014 2020 Propozycje zapisów przygotowane przez stronę samorządową - 9 luty 2015 r. Propozycje zapisów Aneksu przygotowane przez stronę rządową 29 stycznia 2015 r. Negocjacje Aneksu do Kontraktu Terytorialnego spotkanie negocjacyjne 10 luty 2015 r. uzgodnienia prowadzone w trybie korespondencyjnym (marzec, kwiecień br.) Zatwierdzenie Aneksu przez Zarząd Województwa Podkarpackiego - po zatwierdzeniu przez Radę Ministrów Zatwierdzenie Aneksu przez Radę Ministrów - czekamy na zatwierdzenie dokumentu. Podpisanie Aneksu po zatwierdzeniu dokumentu przez obie strony. 10
- aktualnie prowadzone prace - Aneks do Kontraktu Terytorialnego określa wysokość, sposób i warunki przekazywania środków UE na realizację RPO 2014 2020 oraz środków z budżetu państwa, w tym z Funduszu Pracy na lata 2015 2023, na współfinansowanie działań prowadzonych w ramach RPO. Przedłużający się termin podpisania Aneksów opóźnia rozpoczęcie realizacji działań finansowanych z wymienionych źródeł. Zaniepokojenie budzi zwłaszcza zagrożenie niewykorzystania środków z Funduszu Pracy zapisanych na rok 2015. Mamy nadzieję, że formalny proces przyjmowania i zatwierdzania Aneksów przebiegać już będzie bez zbędnej zwłoki. 11
- aktualnie prowadzone prace - część dotycząca przedsięwzięć priorytetowych: Zgodnie z zapisami Art. 7 ust. 1 Kontraktu Terytorialnego dla Województwa Podkarpackiego, strony zobowiązane są do przygotowania szczegółowych informacji nt. każdego przedsięwzięcia priorytetowego zapisanego w Kontrakcie. W związku z powyższym aktualnie trwa proces uzgodnień z wnioskodawcami oraz z właściwymi ministrami, mający na celu rzetelne przygotowanie fiszek kontraktowych a także uzgodnienie w możliwie najszerszym zakresie zasad finansowania i realizacji przedsięwzięć. 31 sierpnia br. upływa ostateczny termin przekazania do Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju informacji szczegółowych nt. przedsięwzięć zapisanych w Kontrakcie. Komplety fiszek, pogrupowane tematycznie np. transport drogowy, transport kolejowy, infrastruktura sportowa itp., należy na bieżąco przekazywać stronie rządowej w miarę ich przygotowywania, co znacznie ułatwi i przyspieszy proces uzgodnień oraz renegocjacji. Renegocjacje Kontraktu mające na celu ostateczne ustalenie listy przedsięwzięć priorytetowych oraz zasady ich finansowania i realizacji planowane są na II połowę br. 12
- działania planowane na 2015 r. - czerwiec lipiec 2015 r. Dokończenie przygotowania informacji szczegółowych dla wszystkich przedsięwzięć priorytetowych (podstawowych i warunkowych) zapisanych w Kontrakcie oraz dla przedsięwzięć, które w trakcie renegocjacji Zarząd będzie proponował dodatkowo wpisać do Kontraktu. Dokonanie niezbędnych, możliwych uzgodnień ze stroną rządową dotyczących przedsięwzięć priorytetowych. Przekazanie przygotowanych fiszek kontraktowych do Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju. sierpień 2015 r. Przygotowanie stanowiska strony samorządowej w sprawie renegocjacji Kontraktu Terytorialnego dla Województwa Podkarpackiego oraz materiałów niezbędnch w procesie renegocjacji. wrzesień - grudzień 2015 r. Renegocjacje Kontraktu oraz podpisanie uzupełnionego dokumentu. Terminy uzależnione od strony rządowej. 13
- kwestie budzące zaniepokojenie i wymagające rozstrzygnięcia - Przedłużający się termin podpisania Aneksu do Kontraktu Terytorialnego dla Województwa Podkarpackiego, który reguluje zagadnienia związane z finansowaniem RPO WP 2014 2020, tym samym umożliwia rozpoczęcia jego wdrażania, a także prawidłowe wykorzystanie środków z Funduszu Pracy w 2015 r. Brak jednoznacznego wskazania możliwych do zastosowania mechanizmów premiowania przedsięwzięć priorytetowych wskazanych w Kontrakcie, niezależnie od źródeł ich finansowania. (a) W przypadku projektów finansowanych ze środków UE, w Umowie Partnerstwa zapisano, że tryb pozakonkursowy stosowany będzie dla projektów wynegocjowanych w Kontrakcie Terytorialnym. Natomiast w toku dotychczasowych prac nad Kontraktami, strona rządowa rozważała różne rozwiązania: konkursy zamknięte dla projektów zapisanych w Kontraktach, w ramach ogłaszanych konkursów otwartych dodatkowe punkty dla projektów wynikających z Kontraktów. Dotąd jednak sprawa ta nie została uregulowana. (b) W przypadku projektów finansowanych z budżetu państwa, ze środków ministrów właściwych - brak jakichkolwiek mechanizmów premiowania dla przedsięwzięć priorytetowych zapisanych w Kontraktach. 14
- kwestie budzące zaniepokojenie i wymagające rozstrzygnięcia - Status przedsięwzięć priorytetowych warunkowych mamy nadzieję, że wszystkie znajdą się na liście podstawowej i dla wszystkich zostanie zapewnione finansowanie. Przedłużające się prace w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego nad oceną projektów w zakresie infrastruktury B + R jednostek naukowych, które finansowane będą z RPO WP 2014 2020 oraz nieprecyzyjne informacje nt. tworzenia i funkcjonowania Regionalnych Agend Naukowo Badawczych. Brak rozwiązań prawnych pozwalających na finansowanie środkami UE przedsięwzięć w zakresie gospodarki wodnej, w tym zwłaszcza infrastruktury przeciwpowodziowej. Nierozstrzygnięta kwestia projektów z obszaru ratownictwa medycznego (lądowiska przy SOR-ach). Nierozstrzygnięta kwestia wpisania do przygotowywanego Programu Budowy Dróg Krajowych na lata 2014 2020 wynegocjowanych i zapisanych w Kontrakcie przedsięwzięć z zakresu transportu drogowego. (a) w projekcie PBDK odcinek DK S-19 Rzeszów granica państwa wpisany jest w całości na listę rezerwową, w Kontrakcie inwestycja została podzielona, odcinek S-19 Rzeszów Babica wpisany jest na listę podstawową, natomiast odcinek Babica granica państwa znajduje się na liście rezerwowej. (b) w projekcie PBDK brak zadania Budowa łączników do węzłów autostradowych w przebiegu dróg samorządowych, w Kontrakcie zadanie to jest na liście podstawowej. 15
Dziękuję za uwagę Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie Departament Rozwoju Regionalnego Lidia Żarowska Kierownik Oddziału kontraktu terytorialnego i projektów własnych. tel. 17 747 17 49 e-mail: l.zarowska@podkarpackie.pl kontrakt@podkarpackie.pl 16