SYSTEM SZKOLENIA PIŁKARSKIEGO MUKS DUNAJEC NOWY SĄCZ "Nie ma nic złego w świętowaniu sukcesu, ale ważniejsze jest wyciągnięcie nauki z porażki". - Bill Gates Autorzy: Łukasz Biernacki, Jacek Ruchała, Jakub Nowak, Grzegorz Kret Nowy Sącz 2017
Spis treści: Wstęp... 3 Cele i założenia... 4 Cechy dobrego trenera... 5 Charakterystyka szkolenia w MUKS Dunajec Nowy Sącz... 7 Struktura szkolenia MUKS Dunajec Nowy Sącz... 8 Etapy szkolenia według Unifikacji PZPN... 9 Treści programowe na poszczególnych etapach szkolenia w miesięcznym mezocyklu... 10 Cztery moduły metodyczne treningu... 11 Cele szkolenia na poszczególnych etapach szkolenia... 13 Skrzaty (Junior G)... 13 Żaki (Junior F)... 15 Orliki (Junior E)... 18 Młodziki (Junior D)... 21 Trening bramkarski... 24 Inne dyscypliny sportowe... 27 Testy sprawnościowe... 27 Bibliografia... 31 2
Wstęp Zewsząd dochodzą informacje o różnych koncepcjach, pomysłach czy modułach szkolenia najmłodszych adeptów piłki nożnej. Na świecie prawie każdy, z lepszym lub gorszym skutkiem, przymierza się do wyszkolenia możliwie jak najlepszych zawodników, którzy podążać będą śladami Messiego, Ronaldo czy Lewandowskiego. Federacje, związki czy też kluby sportowe szukają najlepszych metod i rozwiązań szkoleniowych, które pozwolą na stworzenie zawodników na miarę gry w najwyższej klasie rozgrywkowej danego kraju, w pucharach europejskich i na poziomie reprezentacji. Idąc śladem najwybitniejszych zachodnich szkoleniowców, trenerzy MUKS Dunajec Nowy Sącz postawili sobie za cel usystematyzowanie szkolenia w klubie. Podstawowym założeniem tego dokumentu jest wskazanie trenerom określonych elementów, na które w danej kategorii powinni zwrócić największą uwagę. Ponadto kluczowym jest też zasygnalizowanie im w jaki sposób dążyć wraz z zawodnikami do podnoszenia swojej świadomości podczas treningu oraz rozwijać ich umiejętności techniczno- taktyczne oraz motoryczne. Analizując propozycje szkolenia z Hiszpanii, Niemiec czy Anglii, a także opierając się na własnych doświadczeniach, zdecydowaliśmy oprzeć nasz projekt na polskiej myśli szkoleniowej, z uwagi na trudności z przeniesieniem wielu elementów zachodnich na realia Sądecczyzny. Nasz autorski system szkolenia jest dostosowany do Narodowego Modelu Gry oraz Unifikacji Systemy Szkolenia wydanych przez Polski Związek Piłki Nożnej. 3
Cele i założenia System szkolenia piłkarskiego MUKS Dunajec Nowy Sącz został przygotowany z myślą o rozwoju młodych piłkarzy, ale także w celu doskonalenia i kontroli pracy trenerów będących członkami naszej szkółki. Do celów szczegółowych dokumentu zaliczyć możemy: 1. Prowadzenie działalności sportowej wśród dzieci i młodzieży. 2. Upowszechnianie zdrowego stylu życia i aktywnego wypoczynku. 3. Stwarzanie właściwych warunków do uprawniania piłki nożnej wraz ze specjalistycznym szkoleniem w tej dziedzinie. 4. Propagowanie rozwoju piłki nożnej i innych dziedzin sportu wśród młodzieży, postaw otwartości i tolerancji społecznej. 5. Promowanie sportu i turystyki aktywnej oraz rywalizacji sportowej z uwzględnieniem zasad fair play. 6. Usystematyzowanie procesu szkolenia w MUKS Dunajec Nowy Sącz. Nauka z naciskiem na doskonalenie sprawności ogólnej i specjalnej w piłce nożnej. 7. Nauka i doskonalenie taktyki piłki nożnej. 8. Ukształtowanie w młodych piłkarzach odpowiednich reakcji na zaistniałe sytuacje boiskowe, tj.: a. umiejętność gry w ataku (umiejętności techniczne z piłką i bez piłki, umiejętność działania indywidualnego i współdziałania tzw. technicznotaktyczne) b. umiejętność gry w obronie (umiejętność działania indywidualnego i współdziałania tzw. techniczno-taktyczne) c. umiejętność przechodzenia z gry w ataku do gry w obronie d. umiejętność przechodzenia z gry w obronie do gry w ataku. 9. Kształtowanie cech motorycznych (odpowiedni dobór form, metod, środków treningowych do etapu szkolenia). 10. Kształtowanie działań indywidualnych, grupowych, zespołowych. 11. Przygotowanie mentalne zawodników. 12. Stworzenie warunków do osiągnięcia mistrzostwa sportowego. 13. Utworzenie grup wiodących i tzw. naborowych w celu przeprowadzenia selekcji. 4
14. Monitorowanie pracy każdej z grup szkoleniowych. 15. Kierowanie najlepszych zawodników do większych ośrodków szkoleniowych. 16. Organizacja zawodów i imprez sportowych. 17. Współpraca z rodzicami. 18. Współpraca ze środowiskiem piłkarskim (OZPN, MZPN, PZPN, Kluby Sportowe, Akademie, Szkółki). Cechy dobrego trenera Prawdziwy trener pracujący z dziećmi to ktoś, kto wie, że zwycięstwo jest wspaniałe, ale nie jest najważniejsze. Powinny charakteryzować go poniższe cechy: 1. CIERPLIWOŚĆ to prawdopodobnie najważniejsza cecha. Kilkunastu zawodników wymaga ciągłej uwagi, a trener musi mieć świadomość, że każdy z nich jest inny. 2. ODPORNOŚĆ mocno związana z cierpliwością. Dzieci mogą być niesforne, kapryśne czy leniwe. Odporność i tolerancja to odpowiednie nastawienie do zawodników także wtedy, gdy są w gorszym nastroju i humorze. Dzieci też mogą mieć gorszy dzień. 3. AKCEPTACJA każde dziecko jest inne, zarówno pod względem charakteru, jak i umiejętności piłkarskich. Dobry Trener do każdego zawodnika podchodzi indywidualnie i stara się pomóc mu w dojściu do jego własnego szczytu umiejętności. Nikt nie jest idealny! 4. MOTYWACJA piłka nożna może być postrzegana jedynie jako kopanie piłki, ale też jako szansa na prawidłowy rozwój dziecka. Prawdziwą sztuką jest zarażenie dziecka pasją i utrzymanie tej pasji w każdym kolejnym sezonie. 5. SZACUNEK wielu trenerów, rodziców czy kibiców krytykuje czy wręcz poniża dzieci, gdy popełnią błąd. Czasami także zawodników drużyny przeciwnej. To nie Mistrzostwa Świata! Dobry Trener zawsze wspiera swojego gracza i nie pozwala na poniżanie go przez innych. 5
6. SPORTOWA POSTAWA niezwykle ważne dla Trenera jest ukształtowanie u dzieci postawy mówiącej o tym, że na wynik końcowy każdy z nich ma równy wpływ wszyscy wygrywamy i wszyscy przegrywamy. Bardzo istotny w drużynie jest szacunek zawodników do siebie, bez względu na różnice w umiejętnościach każdego z członków zespołu. 7. UMIEJĘTNOŚĆ PRZEKAZYWANIA WIEDZY brzmi łatwo, ale tak nie jest. Jest przecież olbrzymia różnica między trenerem, który jedynie krzyczy na swoich zawodników podczas spotkań, a prawdziwym trenerem, który ma rzeczywisty wpływ na podnoszenie umiejętności swoich graczy. Dobry Trener wymaga od każdego zawodnika tyle, ile jest on w stanie osiągnąć, a gdy już poprawi swoje umiejętności, wówczas podnosi mu poprzeczkę jeszcze wyżej. Mały piłkarz cały czas musi mieć cel, do którego dąży, ale jednocześnie musi to być cel, do którego jest w stanie dotrzeć. Trener uczy podstawowych umiejętności, wyjaśnia trudniejsze zagadnienia, ale przede wszystkim uczy kreatywnego myślenia. 8. ZAMIŁOWANIE DO PRACY Z DZIEĆMI dzieci mają tak wiele energii, że potrafią uczynić każdy trening i mecz wspaniałym przeżyciem dla trenera. To właśnie ta dziecięca pasja pokazuje, co jest w sporcie najważniejsze. Bez niej byłby nudny i mało emocjonujący. Pasja najmłodszych zawodników powoduje, że trenerzy chcą się mierzyć z coraz większymi wyzwaniami, ich energia jest zaraźliwa i motywuje do jeszcze większego wysiłku. 6
Charakterystyka szkolenia w MUKS Dunajec Nowy Sącz Zrozumienie metodologii szkoleniowej jest złożonym procesem myślowym, który wymaga precyzyjnej wiedzy. Proces konstrukcji metodyki szkolenia należy rozpocząć od założenia pewnych koncepcji wokół których powinna być ona zbudowana. Podwaliny systemu szkolenia muszą stanowić tzw. ścieżki kariery piłkarza. Na schemacie zaprezentowana została ścieżka kariery zgodnie z wytycznymi Polskiego Związku Piłki Nożnej konwertowana na użytek MUKS Dunajec Nowy Sącz 7
Struktura szkolenia MUKS Dunajec Nowy Sącz Z uwagi na bardzo liczne grono podopiecznych, którzy uprawiają piłkę nożną w klubie MUKS Dunajec Nowy Sącz, należy w każdej grupie wiekowej dokonać podziału według umiejętności piłkarskich lub możliwości psycho-fizycznych, co zdecydowanie przyczynić się ma do poprawy efektywności zajęć treningowych. Poniżej przedstawiona została struktura podziału grup szkoleniowych w szkółce MUKS Dunajec. Grupa wiodąca Skrzaty Grupa naborowa Grupa naborowa* Żaki Grupa wiodąca Grupa wiodąca Orliki Grupa naborowa* Młodziki I drużyna (Małopolska LM) II drużyna (okręgowe LM) Trampkarze I drużyna (Małopolska LT) II drużyna (okręgowe LT) Juniorzy młodsi (Małopolska Liga Juniorów Młodszych) Juniorzy starsi (Małopolska Liga Juniorów Starszych) Seniorzy *W zależności od liczby dzieci tworzone są 2, 3 lub więcej grup naborowych (mniej zaawansowanych) 8
Etapy szkolenia według Unifikacji PZPN Proces treningowy oraz jego przebieg na poszczególnych etapach rozwoju w szkółce MUKS Dunajec odbywać się będzie w oparciu o Unifikację Systemu Szkolenia wydaną przez Polski Związek Piłki Nożnej. Odpowiednie wykorzystanie wiedzy merytorycznej zawartej we wspomnianej pozycji literackiej pozwala na maksymalizację efektów rozwoju dzieci na poszczególnych etapach ich życia, z uwzględnieniem posiadanych predyspozycji fizycznych oraz psychicznych. Poszczególne etapy szkolenia zostały zaprezentowane na poniższym diagramie. Źródło: Unifikacja Organizacji Współzawodnictwa i Szkolenia dzieci i młodzieży w piłce nożnej Jednocześnie warto zaznaczyć, iż treści programowe zawarte w niniejszym opracowaniu szkoleniowym dotyczą kategorii począwszy od Skrzatów Junior G (do 7 roku życia), skończywszy na Młodzikach Junior D (11-12/13 lat) zgodnie z polskim oraz europejskim nazewnictwem kategorii szkolenia piłkarskiego. 9
Treści programowe na poszczególnych etapach szkolenia w miesięcznym mezocyklu ETAP SKRZAT ŻAK ORLIK MŁODZIK NAZWA G2 G1 F2 F1 E2 E1 D2 D1 WIEK 6 7 8 9 10 11 12 13 Tydzień 1 Tydzień 2 Tydzień 3 Tydzień 4 Gry i zabawy Prowadzenie Podania i przyjęcia Prowadzenie, drybling, strzały Zwody, drybling, strzały Strzały Drybling Gry zadaniowe 1x1, 2x2, 2x1, 3x2 Strzały Pozycyjne, małe gry zadaniowe, gry taktyczne Każdy tygodniowy blok dotyczy innego działania z piłką. W każdym mikrocyklu trenerzy realizują konkretne działanie. W każdej jednostce treningowej będzie akcentowany określony szczegół. Ponadto w każdej jednostce treningowej kładzie się także nacisk dodatkowy na aspekty motoryczne oraz taktyczne. Działania indywidualne, grupowe i zespołowe będą zmieniać się wraz z następującymi tygodniami. Trenerzy pracują według w/w schematu przygotowując dla każdej grupy roczny plan treningowy (makrocykl), w którym realizowane będą odpowiednie treści programowe, tj.: 1. Działania indywidualne (w ataku i w obronie) 2. Działania grupowe (w ataku i w obronie) 3. Działania zespołowe (w ataku i w obronie) Dwa razy w roku (terminy określone przez trenera prowadzącego testy) zawodnicy z każdej grupy poddawani są testom sprawności specjalnej i ogólnej w celu dokonania selekcji i utworzeniu grupy wiodącej w każdym roczniku. Trenerzy mogą przenieść zawodnika do rocznika wyższego, gdy jego umiejętności przewyższają umiejętności rówieśników, jego rozwój psychomotoryczny jest odpowiedni, a zmiana taka będzie wpływać pozytywnie na jego rozwój.
Cztery moduły metodyczne treningu MODUŁ 4 MODUŁ 1 Gra w piłkę nożną Wszechstronne szkolenie ruchowe MODUŁ 3 Specjalistyczny trening techniki Rozwój umiejętności ruchowych ukierunkowany na grę w piłkę nożną MODUŁ 2 Moduł 1 Wszechstronne szkolenie ruchowe (wszechstronny rozwój dziecka): 1. Zadania ruchowe tj. biegi, skoki, wspinanie się, ćwiczenia równoważne itp., ćwiczenia z różnymi przyborami sportowymi 2. Samodzielne organizowanie gry w piłkę nożną 3. Wzmocnienie całego ciała poprzez zabawę 4. Gry bieżne i chwytne Moduł 2 Rozwój umiejętności ruchowych ukierunkowany na grę w piłkę nożną (panowanie nad piłką toczącą się, po koźle, w powietrzu): 1. Wszechstronne zadania ruchowe z piłką (główny punkt: wielostronna i kreatywna koordynacja ciała z piłką (pewność prowadzenia piłki), w połączeniu z dodatkowymi zadaniami koordynacyjnym) 2. Małe gry z piłką 11
Moduł 3 Specjalistyczny trening techniki (stopniowanie trudności w nauczaniu techniki): 1. Indywidualne zadania ukierunkowane na piłkę nożną (np. prowadzenie piłki) 2. Ćwiczenia i zadania kształtujące technikę dzieci 3. Gry motywacyjne ukierunkowane na technikę (gry zadaniowe z odpowiednimi akcentami) Moduł 4 Gra w piłkę nożną (przyjemność i radość z gry w piłkę nożną): 1. Małe gry 2. Formy turniejowe 3. Małe gry z zadaniami ukierunkowanymi na założone aspekty gry 4. Gry uproszczone 5. Gra szkolna 12
Cele szkolenia na poszczególnych etapach szkolenia Skrzaty (Junior G) Etap edukacji szkolnej: przedszkole Etap edukacji piłkarskiej: Skrzat (do 7 lat) Cele i główne kierunki oddziaływania: 1. Rozwijanie cierpliwości, potrzeby ruchu i radości z niego, zainteresowanie grami, spontaniczność oraz gotowość do podejmowania ryzyka. 2. Pobudzenie chęci do nauki oraz podejmowania wysiłku w celu radzenia sobie także z trudniejszymi zadaniami ruchowymi. 3. Wspieranie fizyczne, psychiczne, emocjonalne oraz wdrażanie społecznych procesów rozwojowe. 4. Zachęcanie do systematycznego udziału w zajęciach poprzez wypracowanie pozytywnego nastawienia do uprawiania sportu. 5. Opanowanie umiejętności pozwalających przeżywanie radości z uczestnictwa w małych grach. 6. Integracja poprzez wspólny trening dzieci z rodzicami (opiekunami) ostatni trening w miesiącu. Formy prowadzenia zajęć: 1. Formy gier i zabaw 2. Małe gry 3. Forma turniejowa (bez wyników, bez tabel) Moduły metodyczne zajęć ze skrzatami: 1. Ogólnorozwojowe szkolenie ruchowe a. Wszechstronny trening ruchowy z wykorzystanie różnego rodzaju przyborów treningowych b. Rywalizacja w biegach, rzutach, skokach, sztafetach 13
c. Gry i zabawy ruchowe d. Ćwiczenia gimnastyczne 2. Nauczanie ukierunkowane na rozwój umiejętności piłkarskich a. Ogólny trening piłkarski zabawy z wykorzystaniem różnych piłek b. Zabawy z piłkami c. Zabawy i współzawodnictwo w strzelaniu goli 3. Gra w piłkę nożną a. Małe gry na małych boiskach b. Od 2x2 do 5x5 graczy c. Gry w przewadze liczbowej d. Uproszczone reguły e. Różne bramki (np. zrobione z tyczek, skrzyń gimnastycznych, materacy itp.) Liczba zajęć w tygodniu- 2. Czas zajęć- 60 min. Struktura zajęć: 15-20 minut 15-20 minut Część końcowa - gra w piłke nożną - gry uproszczone od 1x1 do 4x4 Część wstępna - zbiórka, - zabawy porządkowoorierntacyjne - zabawy ożywiające -zabawy bieżne, skoczne Część główna - nauczanie umiejetności piłkarskich - zabawy oswajające z piłką, strzelanie bramek 15-20 minut 14
Żaki (Junior F) Etap edukacji szkolnej: klasa I- II szkoły podstawowej Etap edukacji piłkarskiej: Żak (6/7 8/9 lat) Cele i główne kierunki oddziaływania: 1. Wychowanie poprzez sport zgodnie z zasadami dydaktyki i etyki. 2. Wszechstronne szkolenie ruchowe (rozwijanie ogólnej koordynacji ruchowej, gibkości). 3. Szkolenie ukierunkowane na rozwój umiejętności piłkarskich techniki indywidualnej związanej z kształtowaniem koordynacji ruchowej i czuciem piłki, zachęcanie do gry obunóż. 4. Rozwijanie techniki indywidualnej poprzez ćwiczenia, gry i zabawy, 5. Rozwijanie umiejętności gry poprzez kształtowanie zasad taktyki indywidualnej, 6. Kształtowanie umiejętności współpracy w grupie. 7. Określenie uzdolnień do gry w piłkę nożną poprzez grę na wielu pozycjach taktycznych w zespole. Formy prowadzenia zajęć: Proporcje działań w kategorii żak: 1. Formy gier i zabaw 2. Małe gry 3. Gry uproszczone 20% 10% Działania indywidualne Działania grupowe 70% Działania zespołowe 15
Moduły metodyczne zajęć z żakami: 1. Wszechstronne szkolenie ruchowe a. Gry ruchowe typu berek b. Rywalizacja w formie sztafet c. Rozwój podstawowych zdolności ruchowych (bieg, skoki, przewroty, przetaczanie się, podskoki) poprzez zabawę d. Tory przeszkód, ćwiczenia na przyrządach i z przyborami e. Gimnastyka (ćwiczenia rozwijające ogólną sprawność np. czołganie się, czworakowanie itp., ćwiczenia na wzmacnianie wszystkich partii mięśniowych 2. Szkolenie ukierunkowanie na rozwój umiejętności piłkarskich a. Indywidualne zadania z piłkami (ćwiczenia z różnego rodzaju piłkami, ćwiczenia z piłkami toczącymi się, po koźle, w powietrzu) b. Ćwiczenia w parach, w trójkach c. Krótkie zabawy z piłką 3. Specjalistyczny trening techniki a. Prowadzenie piłki ( zabawy oparte na prowadzeniu piłki, prowadzenie piłki slalomem) b. Podania piłki (uderzenie częścią stopy w różnych formach, w układzie naprzeciw siebie, 2 na 1 + bramkarz, 3 na 1 + 2 bramkarzy c. Strzały do bramki (uderzenie prostym podbiciem, trening metodą obwodową, sztafeta, rywalizacja w parach i w drużynach połączone z oddawaniem strzałów do bramki, 2x1, 3x2 na małe bramki z bramkarzem lub bez) 4. Gra w piłkę nożną a. Małe gry (2x2, 3x3, 4x4) b. Gry w przewadze w celu rozwijania umiejętności gry zespołowej c. Małe turnieje 3x3, 4x4 d. Trening mieszany (małe gry, równoległe przeprowadzanie ćwiczeń doskonalących technikę) 16
Liczba zajęć w tygodniu- 2. Czas zajęć- 75 min. Struktura zajęć: 30 minut Część końcowa - gra w piłkę nożną - małe gry uproszczone w równowadze i przewadze, małe turnieje Część główna - nauczanie techniki - tydzień 1-2 prowadzenie, zwodyy, zwody, drybling (gra 1x1)+strzały -tydzień 3 podania/przyjęcia+strzały - tydzień 3 rozwijanie inteligencji piłkarskiej (gry) Część wstępna - zbiórka, przywitanie - zabawy porządkowooreirntacyjne - zabawy ożywiające -zabawy Część główna bieżne, - nauczanie skoczne ukierunkowane na rozwój umiejętnośći piłkarskichkoordynacja z piłką, "czucie piłki" 15 minut 20 minut Liczba jednostek treningowych z mezocyklu miesięcznym: 10 minut 1 jednostka 1 jednostka 4 jednostki 2 jednostki prowadzenie (zwody, drybling, strzały) Gry zadaniowe podania i przyjęcia Drybling (1x1, 2x2, 2x1, 3x2 Strzały) 17
Orliki (Junior E) Etap edukacji szkolnej: klasa III- IV szkoły podstawowej Etap edukacji piłkarskiej: Orlik (9/10 10/11 lat) Cele i główne kierunki oddziaływania: 1. Rozwijanie zdolności motorycznych, szczególnie koordynacji ruchowej, szybkości, gibkości oraz wytrzymałości (głównie poprzez gry). 2. Szkolenie ukierunkowane na rozwój techniki indywidualnej poprzez ćwiczenia i gry. 3. Rozwijanie myślenia taktycznego w fazach bronienia i atakowania. 4. Wstępne poszukiwanie pozycji z uwzględnieniem predyspozycji osobniczych. 5. Intelektualizacja i indywidualizacja procesu szkolenia. 6. Nauczanie techniki indywidualnej 50/50%, czyli rozwój obu nóg i półkul mózgowych. Formy prowadzenia zajęć: Proporcja działań w kategorii Orlik: 1. Formy gier i zabaw 2. Małe gry 3. Gry uproszczone 4. Fragmenty gry 5. Forma zadaniowa 20% 20% 60% Działania indywidualne Działania zespołowe Działania grupowe 18
Moduły metodyczne zajęć z orlikami: 1. Wszechstronne szkolenie ruchowe a. Koordynacja biegowa, skokowa b. Ćwiczenia rytmizacji ruchów i na orientację c. Gimnastyka wzmacniająca mięśnie (kształtowanie odpowiedniej sylwetki piłkarza, wzmacnianie poszczególnych segmentów mięśniowych zawodnika) d. Ćwiczenia rozciągające e. Tory przeszkód koordynacyjne i siłowe (w treningu halowym) 2. Szkolenie ukierunkowane na rozwój umiejętności piłkarskich a. Doskonalenie czucia piłki i swobodę jej prowadzenia (gra różnymi piłkami, prowadzenie różnymi sposobami, ćwiczenia wybranych trików technicznych, ćwiczenia z jedną/dwoma piłkami) b. Ćwiczenia zręcznościowe przy ścianie hali c. Ćwiczenia wszechstronnego szkolenia ruchowego z akcjami, np. ze strzałem do bramki lub główkowaniem 3. Specjalistyczny trening techniki a. Ćwiczenia w określonej przestrzeni b. Ćwiczenia ze strzałem na bramkę c. Ćwiczenia połączone ze współzawodnictwem d. Prowadzenie piłki różnymi technikami e. Charakterystyka i nauczanie zwodów f. Podania, panowanie nad piłką (drybling), różne techniki strzałów g. Nauka uderzenia piłki głową 4. Gra w piłkę nożną a. Gry w układzie 1x1 do 7x7 b. Gra w przewadze, mniejsze lub równe drużyny c. Odpowiednie rozkładanie akcentów poprzez wykorzystanie różnego rodzaju bramek, ich zmiennej liczby i ustawienia, jak również wielkości pola gry d. Gry z zawodnikami neutralnymi i zagrywającymi piłkę 19
Liczba zajęć w tygodniu- 2. Czas zajęć: 90 min. Struktura zajęć: 30 minut Część końcowa - gra w piłkę nożną gry od 1x1 do 7x7, w równowadze, w przewadze, turnieje, z neutralnymi, itp. Część główna - nauczanie techniki - tydzień 1 prowadzenie, zwodyy, zwody, drybling (gra 1x1)+strzały -tydzień 2 podania/przyjęcia+strzały - tydzień 3 drybling (1x1)+strzały -tydzień 4 rozwijanie inteligencji piłkarskiej Część wstępna - zbiórka, przywitanie - zabawy porządkowooreirntacyjne - zabawy ożywiające - zabawy bieżne, skoczne Część główna - nauczanie ukierunkowane na rozwój umiejętnośći piłkarskichkoordynacja ruchowa - praca z piłką 15 minut 30 minut 15 minut Liczba jednostek treningowych z mezocyklu miesięcznym: 2 jednostki 2 jednostki 2 jednostki 2 jednostki prowadzenie (zwody, drybling, strzały) Drybling (1x1, 2x2, 2x1, 3x2 Strzały) podania i przyjęcia Gry zadaniowe 20
Młodziki (Junior D) Etap edukacji szkolnej: klasa V- VI szkoły podstawowej Etap edukacji piłkarskiej: Młodzik (11/12 12/13 lat) Cele i główne kierunki oddziaływania: 1. Wychowywanie poprzez sport zgodnie z zasadami etyki obowiązującymi w grach sportowych. 2. Wielostronne rozwijanie pełnego profilu sprawności ogólnej. 3. Dalsze nauczanie i doskonalenie techniki specjalnej oraz techniki ogólnej i ukierunkowanej. 4. Nauczanie działań indywidualnych występujących podczas gry w ataku i obronie w aspekcie celowości ich stosowania rozwijanie zdolności motorycznych, szczególnie koordynacji ruchowej, szybkości, wytrzymałości ogólnej, gibkości oraz skoczności. 5. Rozwijanie koordynacji ruchowej z piłką poprzez eksponowanie ćwiczeń stabilizacyjnych, orientacji przestrzenno-czasowej, rytmizacji różnicowania i dostosowania ruchów do sytuacji, elastycznego łączenia ruchów. 6. Nauczanie techniki indywidualnej 50/50%, czyli rozwój obu nóg i półkul mózgowych. 7. Rozwijanie umiejętności współpracy w grupie w funkcji różnych celów taktycznych. 8. Kształtowanie motywacji wewnętrznej (aspiracja osiągnięć, chęć zwyciężania). 9. Pokonywanie własnych słabości. 10. Intelektualizacja zajęć piłkarskich (podstawowe wiadomości o grze i jej uczestnikach, znaczenie wysiłku i odżywiania). 11. Wstępne szukanie pozycji w drużynie. 12. Indywidualizacja zajęć piłkarskich. 21
Formy prowadzenia zajęć: Proporcje działań w kategorii młodzik: 1. Formy gier i zabaw 2. Małe gry 3. Gry uproszczone 20% Działania indywidualne 4. Gry szkolne 5. Forma ścisła 6. Fragmenty gry 7. Forma zadaniowa 30% 50% Działania grupowe Działania zespołowe Moduły metodyczne zajęć z orlikami: 1. Wszechstronne szkolenie ruchowe a. Koordynacja biegowa, skokowa b. Ćwiczenia rytmizacji ruchów i na orientację c. Gimnastyka wzmacniająca mięśnie (kształtowanie odpowiedniej sylwetki piłkarza, wzmacnianie poszczególnych segmentów mięśniowych zawodnika) d. Ćwiczenia rozciągające e. Tory przeszkód koordynacyjne i siłowe (w treningu halowym) 2. Szkolenie ukierunkowane na rozwój umiejętności piłkarskich a. Doskonalenie czucia piłki i swobodę jej prowadzenia (gra różnymi piłkami, prowadzenie różnymi sposobami, ćwiczenia wybranych trików technicznych, ćwiczenia z jedną/dwoma piłkami) b. Ćwiczenia zręcznościowe przy ścianie hali c. Ćwiczenia wszechstronnego szkolenia ruchowego z akcjami, np. ze strzałem do bramki lub główkowaniem 3. Specjalistyczny trening techniki a. Ćwiczenia w określonej przestrzeni b. Ćwiczenia ze strzałem na bramkę c. Ćwiczenia połączone ze współzawodnictwem d. Prowadzenie piłki różnymi technikami e. Charakterystyka i nauczanie zwodów 22
f. Podania, panowanie nad piłką (drybling), różne techniki strzałów g. Nauka uderzenia piłki głową 4. Gra w piłkę nożną a. Gry w układzie 1x1 do 7x7 b. Gra w przewadze, mniejsze lub równe drużyny c. Odpowiednie rozkładanie akcentów poprzez wykorzystanie różnego rodzaju bramek, ich zmiennej liczby i ustawienia, jak również wielkości pola gry d. Gry z zawodnikami neutralnymi i zagrywającymi piłkę Liczba zajęć w tygodniu: 3. Czas zajęć: 90 min. Struktura zajęć: 30 minut 15 minut Część końcowa - gra w piłkę nożną gry od 1x1 do 7x7, w równowadze, w przewadze, turnieje, z neutralnymi, itp. Część główna - nauczanie techniki - tydzień 1 prowadzenie, zwodyy, zwody, drybling (gra 1x1)+strzały -tydzień 2 podania/przyjęcia+strzały - tydzień 3 drybling (1x1)+strzały -tydzień 4 rozwijanie inteligencji piłkarskiej Część wstępna - zbiórka, przywidanie - zabawy porządkowooreirntacyjne - zabawy ożywiające - zabawy bieżne, skoczne Część główna - nauczanie ukierunkowane na rozwój umiejętnośći piłkarskichkoordynacja ruchowa - praca z piłką 30 minut 15 minut 23
Liczba jednostek treningowych z mezocyklu miesięcznym: 3 jednostki 3 jednostki 3 jednostki 3 jednostki prowadzenie (zwody, drybling, strzały) podania i przyjęcia Drybling (1x1, 2x2, 2x1, 3x2 Strzały) Trening bramkarski Na przestrzeni lat ewoluowała technika oraz taktyka działań bramkarza. Obecnie w trakcie meczu bramkarz podejmuje dużo więcej działań z zakresu atakowania, aniżeli dotychczas. Bramkarz powinien być zawodnikiem, który potrafi bardzo dobrze grać nogami, pełnić rolę ostatniego obrońcy, a dodatkowo posiadać umiejętności, jakich wymaga się "standardowo" od golkipera. Szkolenie specjalistyczne dla bramkarzy rozpoczyna się zwykle na etapie późnego żaka i wczesnego orlika. Do treningów bramkarskich przystępują chłopcy/dziewczynki, którzy marzą o karierze bramkarza, a także wytypowani przez trenerów zawodnicy, którzy mają odpowiednie predyspozycje do gry na tej specyficznej pozycji. 24
Cele i główne kierunki oddziaływania: 1. Rozwijanie cech motorycznych niezbędnych do gry na pozycji bramkarza 2. Odpowiednie przygotowanie gimnastyczne 3. Nauczanie i doskonalenie techniki bramkarskiej 4. Wstępne przygotowanie taktyczne 5. Kształtowanie umiejętności podejmowania samodzielnych decyzji 6. Nauczanie i kształtowanie umiejętności gry pod presją (również presją czasu), umiejętność radzenia sobie ze stresem 7. Zapoznanie z przepisami gry w piłkę nożną dotyczącymi bramkarza Formy prowadzenia zajęć: 1. Metoda ścisła 2. Fragmentów gry 3. Gry Moduły metodyczne zajęć z bramkarzami: 1. Wszechstronne szkolenie ruchowe a. ćwiczenia zwinnościowo-akrobatyczne b. ćwiczenia rozciągające c. ćwiczenia wzmacniające d. ćwiczenia orientacji wzrokowo-przestrzennej e. ćwiczenia koordynacyjne 2. Szkolenie ukierunkowane na rozwój umiejętności piłkarskich a. bieg z zatrzymaniem i ponownym ruszaniem b. poruszanie się w polu karnym c. ćwiczenia doskonalące chwyty piłki d. ćwiczenia padów, rzutów, przewrotów, wyskoków e. ćwiczenia doskonalące grę nogą f. ćwiczenia rzutów i wyrzutów piłki g. ćwiczenia kształtujące nawyk szybkiego myślenia/podejmowania decyzji, brania odpowiedzialności za swoje decyzje 25
3. Specjalistyczny trening techniki a. ćwiczenia poruszania się w polu karnym i na przedpolu wraz z zatrzymaniem i przyjęciem pozycji bramkarskiej "gotów" b. ćwiczenia chwytów piłki bez upadku i z upadkiem c. ćwiczenia piąstkowania piłki d. ćwiczenia wybicia piłki nogą z podłoża i z powietrza e. ćwiczenia wyrzutów piłki ręką po podłożu i w powietrzu 4. Gra w piłkę nożną a. umiejętność wykorzystania działań bramkarskich w trakcie gry b. kierowanie grą drużyny (podpowiadanie, prawidłowe ustawianie siebie i poszczególnych zawodników na danej pozycji) c. podejmowanie odważnych decyzji d. umiejętne przejście z działań obronnych do działań atakujących e. gra w warunkach stresowych Liczba zajęć w tygodniu: 1-2. Czas zajęć- 75-90 min. 26
Inne dyscypliny sportowe W trosce o ogólny rozwój naszych zawodników, przygotowane również będą oferty sportów uzupełniających. Zawodnicy będą mogli skorzystać zajęć na basenie (nauka i doskonalenie pływania), zajęć fitness czy też gimnastyki. Zajęcia te będą odbywały się raz w tygodniu po uzgodnieniu z trenerami. Testy sprawnościowe Kontrola predyspozycji do uprawiania piłki nożnej oraz aktualnej formy sportowej i postępów oceniane będą w oparciu o zbiór prób z zakresu sprawności ogólnej i specjalnej. Sprawdzaniu podlegać będą wybrane cechy motoryczne oraz umiejętności techniki piłki nożnej minimum 2 razy do roku. Poniżej przedstawiony został szczegółowy opis prób sprawności. Wyniki poszczególnych testów sezonowych prezentowane będą w Bazie Rozwoju MUKS Dunajec. 27
Szybkość (bieg na 30 metrów) Zawodnik ze startu wysokiego pokonuje jak najszybciej dystans 30 m. Czas mierzony stoperem z dokładnością 0,01s (jeśli jest możliwość wykorzystania fotokomórki bramki ustawia się co 10m, dokładność pomiaru 0,001s). Próbę powtarza się dwukrotnie w odstępach minimum 3 minutowych. Zwinność (bieg zygzakiem po kopercie) Zawodnik biegnąc pokonuje wyznaczoną tyczkami (o wysokości min. 1,5 m) trasę trzykrotnie, odnotowuje się czas z dokładnością 0,01s przy pomiarze stoperem, 0,001s- przy pomiarze fotokomórką. Testowany nie może dotykać tyczek żadną częścią ciała, w przypadku dwukrotnego trącenia tyczki przerywa się próbę (w przypadku przewrócenia się tyczki przerywa się bieg natychmiast). Zawodnikom U-10 i młodszym można zaznaczyć kolejność biegu np. poprzez strzałki. Moc (skok w dal z miejsca) Zawodnik ustawiony przed wyznaczoną linią wykonuje z miejsca skok obunóż w dal. Dozwolony jest zamach rękami, należy jednak uważać aby uniknąć podparcia rękami za sobą po wykonaniu próby. Liczy się bowiem punkt podparcia najbliższy wyznaczonej do skoku linii. Pomiar wykonuje się za pomocą taśmy mierniczej z dokładnością do 1 cm. Każdy zawodnik powinien wykonać dwie próby pamiętając o należytym wypoczynku pomiędzy skokami. 28
Wytrzymałość (BeepTest bieg wahadłowy) od kategorii U-11* Do wykonania próby potrzebny jest teren, na którym wyznacza się dwiema liniami dystans 20m wraz z minimum 1,5m strefą bezpieczeństwa. Ponadto potrzebny jest nośnik zawierający zapis dźwiękowy testu, stoper, protokół testowy i długopis. Testować można kilka osób jednocześnie, zaleca się, aby na jednego trenera przypadało max 4-5 zawodników (aby uniknąć sytuacji, kiedy w jednej chwili kilku zawodników zakończy bieg). Przed próbą należy objaśnić zawodnikom cel i zasady testu, wskazane aby próbnie go wykonać (przebiegnięcie kliku długości). Prędkość biegu określa nagranie testowe beep, podczas którego testowany ma znajdować się poza jedną z linii. Dwukrotne spóźnienie się powoduje przerwanie próby. Prowadzenie piłki ze zwrotem Zawodnik przeprowadza 9 razy piłkę pomiędzy liniami długości do 5m oddalonymi od siebie o 4,6 m wykonując za każdą z nich zwrot z piłką. Testowany zobowiązany jest do zaprezentowania 3 różnych sposobów zawracania z piłką. Czas (mierzony stoperem) odmierzamy od momentu pierwszego kontaktu zawodnika z piłką do ostatniego kontaktu za linią po pokonaniu 9 wyznaczonych długości. 29
Uderzenia piłki o ławeczkę - As krótkich podań Zawodnik musi uderzać piłkę wyłącznie wewnętrzną częścią stopy, o ławeczkę o wysokości max. 30 cm (rys.), znajdującej się na linii o długości 5 m. Odległość uderzającego od ławki nie może być mniejsza niż 5m. Piłkę można uderzać bez przyjęcia. Zawodnik wykonuje próbę 1 raz przez 30 sekund, a każde odbicie od ławeczki liczy się. Podczas próby badany może raz skorzystać z zapasowej piłki (leżącej przy jednym ze słupków), bez zatrzymywania czasu. 30
Bibliografia 1. Dorna M. i wsp., Narodowy model gry, PZPN, Warszawa 2016 2. Grycmann P., Szyngiera W., Nowoczesne nauczanie i doskonalenie gry w piłkę nożną, Katowice 2016 3. Kapera R:, Szkolenie bramkarzy na etapie nauczania podstawowego, Warszawa 2008 4. Unifikacja organizacji współzawodnictwa szkolenia dzieci i młodzieży w piłce nożnej, PZPN, Warszawa 2016 5. Pawłowski D, Trzaskoma Ł., Szkolenie bramkarzy w piłce nożnej, ZYSK I S-KA Wydawnictwo 2012 6. Von Ralf P., Gerd B., Piłka Nożna Jutra. Pierwszy podręcznik trenera piłki nożnej, PZPN, Warszwa 2012 31