2 ITELIGENTNE INFRASTRUKTURY SIECIOWE SPIS TREŒCI BIBLIOTEKA GRUPA ZPAS 3 INFOTELA ISBN 978-83-60516-01-0 Cena 15 z³ (w tym 0% VAT) Nak³ad: 7000 egz. Wydawca: MSG MEDIA MSG Media s.c. ul. Stawowa 110 85-323 Bydgoszcz tel. (52) 325 83 10 fax (52) 373 52 43 office@msgmedia.pl www.techbox.pl Sponsorzy: Krzysztof Karwowski Grupa ZPAS: zmieniamy wizerunek Jacek Elczyk Sterowanie dla monitoringu Tomasz Æwik Termotransferowe drukarki oznaczników firmy Partex Nowoczesne rozwi¹zania œwiat³owodowe i telekomunikacyjne 4 7 10 13 14 15 18 19 Rozwój baterii 20 Konwergencja sieci stacjonarnej i ruchomej 22 24 Nowe rozwi¹zania dla sieci mobilnych 26 28 3S w technologii Metro Ethernet 30 Redakcja Marek Kantowicz Janusz Fornalik DTP Czes³aw Winiecki Marketing Janusz Fornalik Arkadiusz Damrath Druk Drukarnia ABEDIK Sp. z o.o. 85-861 Bydgoszcz ul. Glinki 84 tel./fax (52) 370 07 10 info@abedik.pl www.abedik.pl Pawe³ Olszynka, Marzena Opaliñska, Tomasz Deluga Dynamiczny rozwój rynku us³ug szerokopasmowych w Polsce Inteligentne infrastruktury sieciowe drog¹ do e-polski 34 35 38 45 Technologie przysz³oœci 46 47
INTELIGENTNE INFRASTRUKTURY SIECIOWE 3 JAN KOBIERSKI dyrektor marketingu ZPAS SA S³owo od sponsora Mi³o mi w imieniu sponsora zaprosiæ do lektury kolejnej publikacji w ramach cyklu Biblioteki Infotela. Tym razem tematem wydania s¹ inteligentne infrastruktury sieciowe, a celem prac redakcyjnych by³o zebranie informacji na temat zalet i funkcjonalnoœci tego typu rozwi¹zañ, dostêpnych technologii, sprzêtu oraz zapewnienia bezpieczeñstwa sieci. Jako przedstawiciel sponsora liczê na to, e wydanie to bêdzie cieszyæ siê zainteresowaniem Czytelników, a tak e bêdzie s³u yæ pomoc¹, dostarczaj¹c istotnych informacji w zakresie jednego z obszarów dynamicznie rozwijaj¹cej siê komunikacji elektronicznej. Niniejsze opracowanie jest dla nas Grupy ZPAS równie okazj¹ do przedstawienia idei zmiany identyfikacji wizualnej firm wchodz¹cych w sk³ad grupy: ZPAS SA i ZPAS-NET Sp. z o.o. Od pocz¹tku roku 2007 rozpoczêliœmy wdra anie nowego systemu identyfikacji wizualnej firmy. Nasze nowe znaki firmowe zdecydowaliœmy siê po raz pierwszy pokazaæ podczas tegorocznych targów hanowerskich CeBIT, w kraju tak¹ okazj¹ s¹ targi Intertelecom ódÿ. Grupa ZPAS ZPAS SA od pocz¹tku swojego istnienia (od 1973 r.) produkowa³ ró nego rodzaju obudowy przemys³owe. Pocz¹tkowo przedsiêbiorstwo funkcjonowa³o jako Zak³ad Doœwiadczalny wroc³awskiego IASE, nastêpnie wesz³o w sk³ad CNPAE, a po 1989 roku podjêto dzia³ania prywatyzacyjne, doprowadzaj¹c do powstania spó³ki akcyjnej pod koniec 1991 roku. Od 1 czerwca 2004 r. ze struktury ZPAS SA wydzielona zosta³a spó³ka ZPAS-NET, przejmuj¹c czêœæ elektryczn¹ dotychczasowej produkcji zak³adu. Wyroby produkowane w Przygórzu najczêœciej stanowi¹ teletechniczne zabezpieczenie nowoczesnych systemów telekomunikacyjnych, informatycznych i energetycznych. Wprowadzane nowe technologie i rozwi¹zania konstrukcyjne pozwoli³y stworzyæ jednolit¹ i kompleksow¹ ofertê produktów. Wyroby ZPAS SA i ZPAS-NET dziêki tym rozwi¹zaniom pozwalaj¹ na po³¹czenie wczeœniej rozdzielonych grup produktów bran y informatycznej i energetycznej. Oferta ZPAS SA obejmuje obudowy teleinformatyczne 19 i 21 (w tym szafy serwerowe, telekomunikacyjne, kompatybilne elektromagnetycznie oraz inne w wersjach stoj¹cych i wisz¹cych), obudowy energetyczne (stoj¹ce i wisz¹ce) oraz obudowy w wykonaniu specjalnym (np. z blachy nierdzewnej kwasoodpornej). Oferta ZPAS-NET zawiera elementy okablowania strukturalnego, osprzêt telekomunikacyjny, szafy zewnêtrzne dostêpowe, szafy i rozdzielnice NN z wyposa eniem elektrycznym, pulpity dyspozytorskie i sterownicze, synoptyczne tablice mozaikowe, rozproszony system zdalnego nadzoru ZPAS Control Oversee. ZPAS SA posiada certyfikat zapewnienia jakoœci ISO 9001:2000 i certyfikat systemu zarz¹dzania œrodowiskiem ISO 14001:1996. Wiêcej informacji na temat firmy znajduje siê na stronach internetowych www.zpas.pl
4 INTELIGENTNE INFRASTRUKTURY SIECIOWE Grupa ZPAS: zmieniamy wizerunek! Grupa ZPAS to obecnie dwie firmy: ZPAS SA i ZPAS-NET Sp. z o.o. ZPAS SA jest najwiêkszym krajowym producentem obudów teleinformatycznych, bêd¹c jednoczeœnie jednym z najwiêkszych polskich eksporterów. Rankingi TELEINFO 500 w roku 2006 w tabeli najwiêkszych firm telekomunikacyjnych w Polsce w 2005 roku umieœci³y firmê na 32. pozycji. By³o to o jeden punkt wy ej ni rok wczeœniej, pomimo faktu e z zak³adu zosta³a wy³¹czona spó³ka ZPAS-NET. W tabeli firm produkuj¹cych sprzêt telekomunikacyjny w Polsce w 2005 roku ZPAS SA uplasowa³ siê na 3. miejscu (podobnie jak w roku poprzednim), natomiast ZPAS-NET jako debiutant pojawi³ siê w tej tabeli na pozycji 12., co jest du ym sukcesem tej firmy. Computerworld Raport TOP 200 umieœci³ ZPAS SA o parê punktów wy ej w obu tabelach, oceniaj¹c firmê jako najwiêkszego polskiego producenta sprzêtu telekomunikacyjnego. Drug¹ bran ¹ zak³adu jest jednak energetyka, a w³aœciwie produkcja obudów energetycznych (których wyposa eniem elektrycznym i monta em POZYCJA FIRMY W RANKINGACH 2006 L.p. NAZWA RANKINGU POZYCJA 2004 2005 2006 UWAGA 1 Computerworld Raport Top 200 29 28 29 tabela firm telekomunikacyjnych 4 3 1 tabela polskich producentów sprzêtu telekomunikacyjnego 2 Teleinfo 500 32 33 32 4 3 3 3 Top 100 67 69 55 (jako Grupa ZPAS) tabela 200 najwiêkszych firm telekomunikacyjnych w Polsce w 2005 roku tabela 20 firm produkuj¹cych sprzêt telekomunikacyjny w Polsce w 2005 roku ranking najlepszych firm Dolnego Œl¹ska S³owo Polskie Gazeta Wroc³awska
INTELIGENTNE INFRASTRUKTURY SIECIOWE 5 zajmuje siê firma-córka ZPAS-NET). Bran a ta najpierw dominuj¹ca w produkcji ZPAS, póÿniej drugorzêdna, obecnie sta³a siê równorzêdn¹, ze wzglêdu na przemiany w zakresie komunikacji, której nowa forma komunikacja elektroniczna wy³oni³a siê w ostatnim dziesiêcioleciu, przenikaj¹c wszystkie obszary gospodarki, przemys³u, ycia itd. Rozwój firmy ZPAS SA posiada d³ugoletni¹ historiê i tradycjê. Przedsiêbiorstwo powsta³o w 1973 roku jako Zak³ad Doœwiadczalny Instytutu Automatyki Systemów Energetycznych IASE we Wroc³awiu. Na pocz¹tku lat osiemdziesi¹tych zak³ad wszed³ w sk³ad Centrum Naukowo-Produkcyjnego Automatyki Energetycznej CNPAE. Po roku 1989 podjête zosta³y dzia³ania prywatyzacyjne, które doprowadzi³y do powstania spó³ki akcyjnej pod koniec roku 1991. Od tego czasu ZPAS prowadzi³ ci¹g³e inwestycje, dokonuj¹c modernizacji w zakresie technologii i ci¹gle powiêkszaj¹c powierzchniê produkcyjn¹. Kolejny prze³om w rozwoju firmy nast¹pi³ w czerwcu 2004 roku, kiedy ze ZPAS SA wydzielona zosta³a spó³ka ZPAS-NET, przejmuj¹c czêœæ dotychczasowej produkcji zak³adu. Rok 2007 przyniós³ natomiast pocz¹tek nowego etapu w rozwoju firmy, co spowodowane jest zakoñczeniem inwestycji rozpoczêtych w po³owie roku 2006, zwi¹zanych z budow¹ nowych zak³adów produkcyjnych i rozpoczêciem wdro enia systemu informatycznego INFOR ERP LN. Wszystko to spowodowa³o, e w ZPAS SA dostrzegliœmy potrzebê zmiany identyfikacji wizualnej firmy, zgodnie z przemianami jakie nastêpuj¹ w bran y telekomunikacji elektronicznej. W dalszej czêœci tekstu przedstawiê podstawowe za³o enia nowych, jednolitych znaków firmowych w ramach Grupy ZPAS. Filozofia Grupy ZPAS Jako producent dzia³amy zgodnie z filozofi¹ utrzymania wypracowanej ju opinii godnego zaufania partnera, dostarczaj¹cego klientom produkty o najwy szej jakoœci, w krótkim terminie realizacji i na poziomie korzystnych cen. Naszym kapita³em jest nie tylko nowoczesny park maszynowy, ale równie wysoko wyspecjalizowana, m³oda i twórcza kadra pracownicza, nastawiona na innowacje. Nowoczesne technologie
6 INTELIGENTNE INFRASTRUKTURY SIECIOWE wspierane s¹ przez dobrze zaplanowan¹ organizacjê wszystkich procesów produkcyjnych, poniewa wiemy, e klienci oczekuj¹ od nas dobrze zaprojektowanych konstrukcji i kompleksowej oferty, odpowiadaj¹cej ich potrzebom. Produkty w bran y IT, telekomunikacji i energetyce musz¹ posiadaæ parametry i w³aœciwoœci odpowiadaj¹ce wysokim wymaganiom w zakresie nowoczesnych technologii high-tech. Naszym celem jest dostarczanie w³aœnie takich produktów. Re-design znaku firmowego Nasza bran a cechuje siê szybkim tempem rozwoju. Wdra aj¹c innowacje technologiczne, organizacyjne, funkcjonalne i inne, wprowadzamy równoczeœnie zmiany w zakresie identyfikacji wizualnej firmy, maj¹c na celu stworzenie nowoczesnej, silnej i stabilnej marki. Podstawowym za³o eniem tych zmian sta³a siê potrzeba dostosowania znaku firmowego do oferty produkcyjnej i specyfiki szybko rozwijaj¹cej siê bran y. Od pocz¹tku 2007 roku ZPAS nie tylko otrzymuje now¹ identyfikacjê wizualn¹, ale tak e nowe i nowoczesne wsparcie organizacji funkcjonalnej przedsiêbiorstwa: w Grupie ZPAS rozpoczêto wdra anie systemu informatycznego ERP: INFOR ERP LN. Liczymy na to, e nowy znak graficzny, system identyfikacji wizualnej i kompleksowy system informatyczny ERP wp³yn¹ na dalsze podniesienie poziomu zadowolenia naszych klientów i zwiêkszenie komfortu w zakresie wzajemnej komunikacji i wspó³pracy. Znak firmowy i marka ZPAS Znak firmowy Grupy ZPAS jest odwzorowaniem kreacji nowego wizerunku firmy. Optycznie polega to na typograficznej stylizacji odwo³uj¹cej siê do ³¹cza/sieci oraz stanowi¹cego odniesienie do bran y IT i komunikacji elektronicznej. ¹cze, oprócz uto samienia Grupy ZPAS z dan¹ bran ¹, symbolizuje tak e wspó³dzia³anie w ramach grupy firm, pe³ne dynamiki, elastycznoœci, twórczego spojrzenia i nastawienia na rozwój. Grupa ZPAS, maj¹c wspólne, jednolite cele i filozofiê dzia³ania, scala ofertê produkcyjn¹ ZPAS SA i ZPAS-NET Sp. z o.o. Bardzo wa ne jest dla nas, aby klienci dostrzegali walory produktów ZPAS, nasze partnerstwo, doradztwo techniczne i wysoki poziom obs³ugi od chwili pierwszego kontaktu do realizacji zamówienia i obs³ugi posprzeda owej. Wyra amy tym samym nasz stosunek do odbiorców, których wymagania pragniemy spe³niaæ na najwy szym poziomie. Stawiamy na nowoczesne technologie, m³od¹, wykszta³con¹ za³ogê, dynamizm w dzia³aniu. ZPAS SA Form¹ wyjœciow¹ nowego znaku firmowego jest kszta³t szkieletu szafy teleinformatycznej z neutraln¹ powierzchni¹ wnêtrza obudowy, przeznaczonego do wyposa enia w elementy mechaniczne i pasywne ZPAS i do monta u urz¹dzeñ aktywnych w standardzie 19 i 21. Ikona znaku firmowego spoczywa na napisie ZPAS symbolicznym odniesieniu do Grupy ZPAS. Napis ten jest elementem wspólnym znaków firmowych Grupy ZPAS, podobnie jak forma graficzna szafy znajduj¹ca siê ponad tym napi-
INTELIGENTNE INFRASTRUKTURY SIECIOWE 7 sem. Czêœci¹ ró nicuj¹c¹ znaki jest kolorystyka i obszar wewn¹trz znaku, w którym umieszcza siê ikonograficzne b¹dÿ symboliczne odniesienie do g³ównej linii produktowej danej firmy. Kolor ciemnoniebieski logotypu ZPAS SA to bezpieczeñstwo, trwa³oœæ, stabilna konstrukcja, rozwi¹zania hardwarowe. Kolor ten oznacza profesjonalizm. ZPAS-NET Sp. z o.o. Znak firmowy ZPAS-NET to logotyp bardzo zbli- ony do logotypu ZPAS SA. Ró nica polega na uzupe³nieniu œwiat³a szafy o wyposa enie. Tak przedstawione wnêtrze symbolizuje wyposa enie szaf, elementy pasywne i aktywne: serwery, patchpanele, panele krosowe i inne urz¹dzenia w zabudowie 19. Na p³aszczyÿnie symbolicznej stanowi to odniesienie do funkcjonalnoœci rozwi¹zañ ZPAS. Cz³on nazwy NET jest skrótem s³owa network, oznaczaj¹cego sieæ, po³¹czenie, tu interpretowanego tak e jako orientacja firmy na produkcjê urz¹dzeñ wyposa enia niezbêdnego do tworzenia infrastruktury nowoczesnych sieci, jak i systemów nadzoruj¹cych i steruj¹cych sieci¹ (software). Kolor czerwony symbolizuje dzia³anie, sygnalizacjê w³¹czenia urz¹dzenia. Has³a firmowe Znakom firmowym grupy ZPAS towarzysz¹ has³a, które przypisaliœmy do poszczególnych firm. Has³em nadrzêdnym jest solutions for connections to odniesienie zarówno do obudów teleinformatycznych ZPAS SA, jak i systemów okablowania strukturalnego ZPAS-NET, a tak e systemów teleinformatycznych ZPAS Control Oversee. Has³a podrzêdne to for your connections dla ZPAS SA i connections for you dla spó³ki ZPAS-NET. Zwrot for your connections jest odniesieniem do obudów teleinformatycznych i energetycznych produkowanych przez ZPAS SA, które stanowi¹ teletechniczne zabezpieczenie dla nowoczesnych rozwi¹zañ w zakresie komunikacji elektronicznej. Zwrot connections for you to elementy aktywne, systemy okablowania strukturalnego, a tak e systemy teleinformatyczne po³¹czone w ramach oferty ZPAS-NET, jednoczeœnie tworz¹ce pe³n¹ infrastrukturê dla sieci teleinformatycznych. Krzysztof Karwowski rzecznik prasowy ZPAS SA
10 INTELIGENTNE INFRASTRUKTURY SIECIOWE Sterowanie dla monitoringu Po pierwsze bezpieczeñstwo, po drugie prostota! W firmie ZPAS-NET zakoñczyliœmy prace przygotowawcze nad nowym urz¹dzeniem, maj¹cym du e znaczenie w zakresie bezpieczeñstwa osób i urz¹dzeñ. Wprowadzanym na rynek urz¹dzeniem jest sterownik. Przygotowuj¹c za³o enia do jego powstania, postawiliœmy na prostotê konfiguracji i dopasowanie do szczególnych zadañ sterowania w systemach monitoringu. Przede wszystkim walorem produktu jest szybkie zg³aszanie zadeklarowanych w sterowniku sytuacji alarmowych. W zale noœci od zapotrzebowania klienta, alarm jest zg³aszany przez sieæ Ethernet w postaci komunikatów przesy³anych do centrum nadzoru, SMS-ów lub e-maili. Istnieje równie mo liwoœæ pod³¹czenia dialerów telefonicznych lub urz¹dzeñ sygnalizacyjnych dowolnego rodzaju. Mimo niewielkich rozmiarów, sterownik wyposa- ony zosta³ w dwa procesory, co pozwala na jednoczesn¹, nieprzerwan¹ komunikacjê przez sieæ Ethernet i nadzorowanie magistrali z czujnikami pomiarowymi. Do komunikacji sterownika z urz¹dzeniami, zaprojektowane zosta³y dwa z³¹cza RJ45 z obs³ug¹ po magistrali 1-Wire. Zalety magistrali 1-Wire i zastosowanie z³¹czy RJ45 pozwalaj¹ na ³atwe budowanie sieci z ró nego rodzaju czujnikami, bez koniecznoœci pod³¹czania dodatkowych zasilaczy lub ustawiania adresów. W rezultacie ca³a instalacja czujników sprowadza siê do w³¹czenia wtyczek w gniazda i zamocowania czujników. Poni ej prezentujemy prosty uk³ad sygnalizuj¹cy zagro enie zalania i przegrzania urz¹dzeñ. W wielu przypadkach nawet tak prosty zestaw urz¹dzeñ mo e pozwoliæ na unikniêcie awarii, a w rezultacie kosztownych napraw. Centralnym urz¹dzeniem jest sterownik, który sygnalizuje zarówno wyst¹pienie sytuacji alarmowej, jak i powrót bezpiecznych warunków pracy. Nie bez znaczenia jest tutaj sta³a mo liwoœæ roz-
INTELIGENTNE INFRASTRUKTURY SIECIOWE 11 budowy systemu o nowe urz¹dzenia pomiarowe, jak i prostota podpiêcia urz¹dzeñ do systemu nadzoru. Dedykowanym systemem nadzoru jest oprogramowanie ZPAS Control Oversee produkcji ZPAS-NET, ale mo e ono wspó³pracowaæ równie z oprogramowaniem innych producentów. wszystkich parametrów konfiguracyjnych sterownika, ³¹cznie z podgl¹dem stanu czujników aktualnie znajduj¹cych siê na magistrali 1-Wire. Opis konfiguracji urz¹dzenia Do ustawiania trybu pracy sterownika sieci 1-Wire wykorzystuje siê udostêpnian¹ przez urz¹dzenie konfiguracjê na stronie WWW i specjalne oprogramowanie konfiguracyjne, dostarczane razem z urz¹dzeniem. Strona konfiguracji sterownika Przed przyst¹pieniem do pracy ze sterownikiem konieczne jest prawid³owe przypisanie do urz¹dzenia statycznego adresu IP z dostêpnej puli adresów sieci Ethernet. Jest to mo liwe poprzez uruchomienie strony WWW dzia³aj¹cej na domyœlnym adresie ustawianym przez producenta. Dostêp do strony chroniony jest has³em, którego zmiany mo na dokonaæ równie na stronie konfiguracji. Dalsza czêœæ ustawiania urz¹dzenia odbywa siê przez specjalne, dedykowane oprogramowanie, które napisane zosta³o w jêzyku Java. Program mo e byæ uruchomiony w dowolnym systemie operacyjnym i wymaga do pracy jedynie zainstalowanego w systemie œrodowiska Java w wersji 5.0 lub nowszej. Aplikacja posiada prosty i intuicyjny interfejs, dziêki któremu u ytkownik ma szybki dostêp do U ytkownik ma do dyspozycji szereg opcji, dziêki którym mo e wykonywaæ nastêpuj¹ce operacje: dodawanie wielu alarmów dla dowolnego czujnika; usuwanie wybranego lub wszystkich alarmów z pamiêci sterownika; podgl¹d aktualnego stanu alarmu; mo liwoœæ modyfikacji ustawieñ; rêczne sterowanie prze³¹cznikami 1-Wire. Aplikacja udostêpnia równie podgl¹d komunikatów wysy³anych przez sterownik w momencie wyst¹pienia sytuacji alarmowych. Dziêki temu mo liwe jest zdalne diagnozowanie pracy urz¹dzeñ. Po zastosowaniu zmian w powy szym oknie oraz Aktualne pomiary wybraniu w menu g³ównym programu opcji Urz¹dzenie Po³¹cz nastêpuje próba nawi¹zania po³¹czenia z urz¹dzeniem. Stan sesji wskazywany jest w lewym, dolnym rogu okna aplikacji. Jeœli po³¹czenie uda³o siê nawi¹zaæ prawid³owo, status bêdzie wskazywa³ stan po³¹czony, a na liœcie urz¹dzeñ bêd¹ widnia³y wszystkie urz¹dzenia aktualnie dostêpne na magistrali 1-Wire. W tym momencie mo na przyst¹piæ do konfiguracji alarmów.
12 INTELIGENTNE INFRASTRUKTURY SIECIOWE Ustawianie warunków alarmowych Sterownik udostêpnia ró ne formy powiadamiania o zaistnia³ych warunkach alarmowych. Najistotniejsz¹ cech¹ jest mo liwoœæ pod³¹czenia urz¹dzenia pracuj¹cego w GSM, przez które wysy³ane bêd¹ wiadomoœci tekstowe na zdefiniowany numer telefonu komórkowego. Kolejnym istotnym sposobem powiadamiania jest wysy³anie wiadomoœci tekstowej na adres serwera, pracuj¹cego w sieci TCP/IP. Daje to mo liwoœæ prowadzenia logów pracy urz¹dzeñ, które mog¹ zostaæ wykorzystane do tworzenia raportów. Ustawienie alarmów sterownika dokonuje siê z poziomu do³¹czonej do urz¹dzenia aplikacji konfiguracyjnej (poni ej panel definicji alarmu aplikacji). numer telefonu sieci GSM, na który ma byæ wys³ane powiadomienie o alarmie; adres IP oraz numer portu serwera, na który ma byæ wys³ane powiadomienie o alarmie; formê wiadomoœci alarmowej: a) tekst wpisany przez u ytkownika w polu tekstowym, b) numer MAC czujnika, c) stan pomiaru (aktualna wartoœæ, histereza) w chwili wyst¹pienia alarmu. Aplikacja umo liwia zdefiniowanie ró nego rodzaju alarmów, które przypisywane s¹ do urz¹dzenia 1-Wire, mierz¹cego m.in. takie wartoœci jak: temperatura, wilgotnoœæ, napiêcie czy stan licznika. Okno konfiguracji alarmów podzielone jest na sekcje, w których mo na zdefiniowaæ kolejno: warunek wyst¹pienia alarmu, z mo liwoœci¹ okreœlenia histerezy oraz odstêpu czasowego, w jakim alarm ma byæ sprawdzany; akcjê, jaka ma byæ podjêta po zaistnieniu alarmu: a) zmiana stanu prze³¹cznika podpiêtego do monitorowanej sieci 1-Wire, b) wys³anie wiadomoœci przy pomocy modemu GSM pod³¹czonego do sterownika; Na przedstawionym wy ej diagramie widaæ, jak bardzo korzystne mo e byæ wykorzystanie architektury klient-serwer z wprowadzeniem wyj¹tku zg³aszania sytuacji alarmowych do systemu nadrzêdnego bezpoœrednio przez sterownik. Bridge jest w tym przypadku oprogramowaniem oczekuj¹cym na zg³oszenia alarmów, ale równie narzêdziem kontroli komunikacji do odpytywania urz¹dzenia w przypadku potrzeby uzupe³nienia danych w systemie pomiarowym. Wizualizacja pomiarów pobranych ze sterownika W przypadku pojedynczych instalacji na potrzeby gospodarstwa domowego lub ma³ej serwerowni mo emy skorzystaæ z programu FlashWizual.
INTELIGENTNE INFRASTRUKTURY SIECIOWE 13 Dalsza czêœæ przygotowania wizualizacji sprowadza siê do uk³adania z rysunków, animacji i komponentów formatek wizualizacyjnych. Specjalne okno W³aœciwoœci pozwala na sparametryzowanie komponentu i jeœli jest to potrzebne przeskalowanie dodatkowe danych pomiarowych. Istotn¹ zalet¹ technologii, w jakiej zosta³ wykonany program Macromedia Flash, jest mo liwoœæ umieszczania na formatkach wizualizacyjnych animacji swf. Mog¹ to byæ tak e elementy programowe z wykorzystaniem jêzyka Action Script lub bardzo zaawansowana grafika wektorowa. To wszystko czyni z narzêdzia ciekawe wizualnie œrodowisko pracy przy nadzorowaniu monitorowanych obiektów. Przygotowane formatki wizualizacyjne mog¹ byæ zapisywane i udostêpniane poprzez serwer WWW w systemie ZPAS Control Oversee. Wtedy u ytkownik otrzymuje dodatkowe zdalne narzêdzia przegl¹dania archiwów pomiarowych, wykorzystania funkcji agregacyjnych i obs³ugi alarmów. Poni ej pokazano przyk³adowe œrodowisko pracy przy budowie formatek wizualizacyjnych. Widoczne jest okno komponentów i ich w³aœciwoœci. Dla uproszczenia obs³ugi, tam gdzie to by³o mo liwe, uk³adanie wizualizacji odbywa siê przez przeci¹ganie komponentów za pomoc¹ kursora myszki. Zasada dzia³ania oprogramowania jest bardzo prosta: po wybraniu adresu i danych u ytkownika oprogramowanie umo liwi pobranie danych z pomiarów i oznaczeñ czujników. Jacek Elczyk Dzia³ wsparcia technicznego ZPAS-NET
14 INTELIGENTNE INFRASTRUKTURY SIECIOWE Termotransferowe drukarki oznaczników firmy Partex MK8 to nowoczesna rodzina drukarek do produkcji oznaczników na przewody, kable i aparaty elektryczne. Charakteryzuj¹ siê trwa³ym, czytelnym nadrukiem i bardzo niskimi kosztami eksploatacji. MK8-Std Do rodziny drukarek termotransferowych zalicza siê MK8-Std, przenoœna drukarka profili, pozwalaj¹ca na szybkie wykonanie w³asnych oznaczników na przewody, kable oraz aparaty elektryczne. MK8-Std stanowi doskona³e rozwi¹zanie dla instalatorów oraz producentów szaf sterowniczych. Urz¹dzenie nanosi nadruk o rozdzielczoœci 300 dpi na profilach wprowadzanych do urz¹dzenia z zewn¹trz lub odwijanych z kaset umieszczonych w drukarce. Dziêki licznym funkcjom pozwala na drukowanie tekstu o wysokoœci 2,3 lub 6 mm w pionie lub poziomie na tulejce o d³ugoœci zdefiniowanej przez operatora b¹dÿ dobranej automatycznie do d³ugoœci tekstu. Opcja nacinania profilu umo liwia zachowanie kolejnoœci wydrukowanych oznaczników, co przek³ada siê na krótszy czas aplikacji. Do produktów opisywanych przez urz¹dzenie nale ¹: PO samogasn¹cy oznacznik wykonany z PCV wolnego od kadmu i silikonu, dostêpny w oœmiu rozmiarach pokrywaj¹cych zakres œrednic przewodów od 1,3-5,5 mm (0,25 mm 2-6,0 mm 2 ). Temperatura pracy zadrukowanej tulejki PO to -30 0 C do 60 0 C. Typ Typ w wersji bezhalogenowej Œrednica przewodu mm min/max Przekrój przewodu mm 2 PO-01 POZ-01 1.3/1.8 0.25 PO-02 POZ-02 1.7/2.2 0.5 PO-03 POZ-03 2.0/2.5 0.75 PO-04 POZ-04 2.2/2.8 1.0 PO-05 POZ-05 2.7/3.5 1.5 PO-06 POZ-06 3.2/4.0 2.5 PO-068 zak³adane na uchwyty poh/pkh PO-07 POZ-07 3.8/4.7 4.0 PO-08 POZ-08 4.6/5.5 6.0 PHM koszulka termokurczliwa o stosunku obkurczania 2:1 wykonana z poprzecznie ³¹czonych w³ókien poliolefinowych, specjalnie przygotowana pod nadruk termotransferowy, do stosowania w zakresie temperatur -55 0 C do 125 0 C. MK8-Std umo liwia zadrukowanie koszulek o œrednicach wewnêtrznych: 2,4 mm, 3,2 mm, 4,8 mm oraz 6,4 mm. Zalecana temperatura obkurczania koszulek PHM to 110 0 C. Typ PHM20024 PHM20032 PHM20048 PHM20064 Opis koszulka termokurczliwa 2.4/1.2 mm koszulka termokurczliwa 3.2/1.6 mm koszulka termokurczliwa 4.8/2.4 mm koszulka termokurczliwa 6.4/3.2 mm PO-068 sp³aszczony profil stosowany do znakowania kabli o wiêkszej œrednicy. Zadrukowany profil mo na za³o yæ na uchwyt POH lub PKH (dostêpne w ró nych d³ugoœciach) zapinany na kablu opask¹ zaciskow¹ PKB. PL samoprzylepne taœmy o wysokoœci 6, 9 i 12 mm wykonane z tworzywa sztucznego doskona³e do identyfikowania elementów szaf sterowniczych: lampek, przycisków, styczników itp. PP p³aska taœma z tworzywa sztucznego o wysokoœci 4,6 lub 9 mm. Po zadrukowaniu profil ten mo na wsun¹æ do przezroczystej kieszeni oznacznika PT (na przewody o pow. 0,25-70,0 mm 2 ), jego bezhalogenowej odmiany PTZ+, PTC lub oznacznika kablowego PM mocowanego opaskami zaciskowymi PKB.
INTELIGENTNE INFRASTRUKTURY SIECIOWE 15 Typ Szerokoœæ Opakowanie PP-046 4.6 dysk 15 M Do oznaczników PT, PT+, PTC, PTZ, PM-10 PP-09 9.0 dysk 20 M PM-20, PS PTC oznacznik o profilu otwartym z kieszonk¹ na etykietê. Pozwala szybko oznaczyæ przewody pod³¹czone do obwodu lub z za³o on¹ koñcówk¹ kablow¹. Mocno trzyma siê przewodu za spraw¹ silnych zatrzasków; pasuje na przewody UTP. U ytkownik mo e zapisaæ czêsto powtarzaj¹cy siê zestaw znaków w postaci ³atwo dostêpnego pliku. Bardzo czêsto z³o onoœæ oznaczenia poci¹ga za sob¹ potrzebê umieszczenia du ej liczby znaków na jednej tulejce. MK8-Std stawia czo³o wymaganiom drukuj¹c dwie linie tekstu z szybkoœci¹ 12,5 mm/s. Elementem barwi¹cym jest ³atwo wymienna kaseta z taœm¹ w kolorze czarnym lub bia³ym. Drukarka z pod³¹czeniem do PC MK8-Pro jest udoskonalonym modelem wyposa onym w interface do komputera. Bardzo wiele programów do projektowania instalacji umo liwia wygenerowanie listy oznaczników, któr¹ mo na w prosty sposób edytowaæ w notatniku lub Excelu. Typ PTC-10 PTC-20 PTC-30 PTC-40 PTC-50 Na przewody ~2.4-3.0 mm ~0.4-1.5 mm ~3.0-4.0 mm ~1.5-3.0 mm ~4.0-5.0 mm ~3.0-4.0 mm ~5.0-6.2 mm ~4.0-5.0 mm ~6.0-7.2 mm ~5.0-6.0 mm D³ugoœæ 15 mm 21 mm 30 mm 15 mm 21 mm 30 mm 15 mm 21 mm 30 mm 15 mm 21 mm 30 mm 15 mm 21 mm 30 mm Etykieta PF 10, PFC042 lub PP-046 PF 10, PFC042 lub PP-046 PF 10, PFC042 lub PP-046 PF 10, PFC042 lub PP-046 PF 10, PFC042 LUB PP-046 Opakowanie 200 sztuk 200 sztuk 200 sztuk 200 sztuk 200 sztuk 200 sztuk 200 sztuk 200 sztuk 200 sztuk 100 sztuk 100 sztuk 100 sztuk 100 sztuk 100 sztuk 100 sztuk PM przezroczysty uchwyt u ywany wraz z etykietami PF kartami PFC, profilem PP do znakowania kabli. Jest dostêpny w czterech rozmiarach, montowany przy u yciu opasek zaciskowych PKB. Urz¹dzenie posiada wewnêtrzn¹ pamiêæ, zabezpieczon¹ litow¹ bateri¹, mieszcz¹c¹ 7500 znaków. Jest to szczególnie przydatne w przypadku produkcji seryjnej. Oprogramowanie kontroluj¹ce pracê drukarki MK8-Pro posiada modu³ pozwalaj¹cy na importowanie gotowej listy z oznaczeniami przygotowanej w programie Excel (rozszerzenie.csv). Urz¹dzenie wykonuje nadruki na tych samych profilach co MK8-Std, jednak e z dwukrotnie wiêksz¹ prêdkoœci¹, dochodz¹c¹ do 25 mm/s. Na szczególn¹ uwagê zas³uguje opcja przesy³ania danych z komputera. Dane mo na przetransferowaæ do drukarki poprzez przewód pod³¹czany do portu LPT. Nastêpnie urz¹dzenie mo na zabraæ na obiekt, gdzie nie ma dostêpu do komputera i tam wydrukowaæ oznaczniki z tekstem zapisanym w pamiêci podrêcznej. MK8-Pro wyposa ona jest równie we wbudowan¹ pamiêæ wewnêtrzn¹ przechowuj¹c¹ do 15000 znaków. Rozbudowana biblioteka symboli elektrycznych pozwala na drukowanie takich obiektów, jak µ,, mm 2, znak uziemienia. Wszystkie urz¹dzenia znakuj¹ce firmy Partex cechuje ³atwoœæ obs³ugi oraz gwarancja uzyskania trwa³ego opisu. Tomasz Æwik Partex Marking Systems Sp. z o.o. ul. Mazowiecka 25c, 87-100 Toruñ tel (056)6590802; fax (056)6590827 e-mail: office@partex.pl www.partex.pl
18 INTELIGENTNE INFRASTRUKTURY SIECIOWE Nowoczesne rozwi¹zania œwiat³owodowe i telekomunikacyjne Laserstream System œwiat³owodów wdmuchiwanych przeznaczony dla klientów u ytkuj¹cych rozleg³e sieci œwiat³owodowe, administratorów kampusów uniwersyteckich, dostawców aplikacji œwiat³owodowych. Do g³ównych zalet systemu nale ¹: mo liwoœæ p³ynnej regulacji liczby w³ókien i typu w³ókien w po³¹czeniu œwiat³owodowym, równie w czasie pracy systemu; efektywne zarz¹dzanie kosztami utrzymania sieci œwiat³owodowej unikanie tzw. dark fibers; mo liwoœæ wdmuchiwania wi¹zki punkt-punkt na dystansie do 1000 m; Rys. 3. Widok kompresora do wdmuchiwania wi¹zek œwiat³owodowych Rys. 1. Kabel wewnêtrzny Laserstream zawieraj¹cy 7 tub Rys. 2. Przekrój przez tzw. fiber unit niezwykle krótki czas przygotowania warstwy fizycznej kana³u œwiat³owodowego wdmuchniêcie 1000 metrów wi¹zki œwiat³owodowej we wczeœniej u³o ony kabel Laserstream wraz z roz³o eniem i z³o eniem sprzêtu trwa ok. 5 godzin; mo liwoœæ odzyskania wi¹zki œwiat³owodowej i zainstalowania jej ponownie w innym miejscu. Rozwi¹zanie sk³ada siê z: kabli Laserstream, zawieraj¹cych puste tuby przeznaczone do wdmuchiwania wi¹zki œwiat³owodowej; wi¹zek œwiat³owodowych posiadaj¹cych odpowiedni¹ liczbê w³ókien œwiat³owodowych okreœlonego typu (2, 4, 8 i 12 w³ókien wielo- lub jednomodowych); z³¹czek do tub po³¹czeniowych i gazoszczelnych; sprzêtu niezbêdnego do zainstalowania wi¹zek œwiat³owodowych (kompresora, g³owicy roboczej, elementów po³¹czeniowych). Canobeam To nazwa handlowa systemu komunikacji z wykorzystaniem wi¹zki laserowej w otwartej przestrzeni (Free Space Optics), który niebawem znajdzie siê w ofercie firmy Molex Premise Networks. Jest to rozwi¹zanie pozwalaj¹ce na niezwykle szybkie ustanowienie po³¹czenia sieciowego pomiêdzy dwoma punktami o przepustowoœci od 156 Mb na sekundê do 1.25 Gb na sekundê. Podstawowymi zaletami systemu s¹:
INTELIGENTNE INFRASTRUKTURY SIECIOWE 19 niezwykle szybkie ustanowienie po³¹czenia sieciowego o du ej przepustowoœci; poprawna praca na dystansie do 2 km; mo liwoœæ instalacji i u ytkowania systemu bez koniecznoœci wystêpowania o pozwolenie czy przydzia³ czêstotliwoœci. Rys. 6. Wtyk RJ45 wyposa ony w dodatkowy styk wbudowany w obudowê Rys. 4. Urz¹dzenie nadawczo-odbiorcze Canobeam System sk³ada siê z elementu nadawczo-odbiorczego montowanego na zewn¹trz (dach budynku, œciana zewnêtrzna, itp.) lub wewn¹trz pomieszczenia transmituje wówczas wi¹zkê laserow¹ przez okno. Gate+ zapewnia doskona³¹ kompatybilnoœæ EMC zgodn¹ z dyrektyw¹ europejsk¹ 92/31/EEC. System PowerCat STP zabezpiecza równie przed przes³uchami pochodz¹cymi z s¹siednich torów transmisyjnych (alien crosstalk). Real Time System Real Time to klasyczny system okablowania strukturalnego uzupe³niony o dodatkowe urz¹dzenia elektroniczne wspó³pracuj¹ce z serwerem danych, dziêki czemu wszelkie zmiany s¹ monitorowane i zapisywane w systemie ci¹g³ym, 24 godziny na dobê. Okablowanie miedziane PowerCat 5e/PowerCat 6 Firma Molex Premise Networks oferuje okablowanie strukturalne kategorii 5e i 6 w wersji nieekranowanej (UTP) i ekranowanej (STP/FTP). Rys. 5. Widok ekranowanego gniazda Data Gate+ STP Wersja ekranowana systemu PowerCat 6 STP oparta jest na modu³ach Data Gate+. Wyposa enie modu³u w puszkê ekranuj¹c¹ zapewni³o najwy sz¹ klasê ekranowania (tzw. ekranowanie 360 0 ), co zabezpiecza przed zak³óceniami elektromagnetycznymi przychodz¹cymi z dowolnego kierunku. Nowy modu³ Data Rys. 7. Schemat komunikacji pomiêdzy elementami Real Time Podstaw¹ systemu jest zastosowanie z³¹czy posiadaj¹cych dodatkow¹ œcie kê przeznaczon¹ do przesy³ania informacji o po³¹czeniach (patrz rys. 6). Takie czynnoœci jak wpiêcie/wypiêcie kabla krosowego s¹ natychmiast odnotowywane przez system i przesy³ane do urz¹dzeñ monitoruj¹cych, które maj¹ sta³e po³¹czenie z baz¹ danych pracuj¹c¹ na serwerze. Dziêki temu wszelkie zmiany dokonane przez obs³ugê techniczn¹ s¹ natychmiast zapisane w bazie.