Celem Partnerstwa MUR jest stworzenie skutecznego systemu aktywizacji społecznej i zawodowej cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy oraz przygotowanie ich do podjęcia pracy w Polsce. Ponad 1200 uchodźców, przebywających w Polsce w różny sposób skorzystało z pomocy udzielanej im przez program,,możesz uczyć się rozumieć - integracja społeczna i zawodowa cudzoziemców MUR'', którego koordynatorem jest Polska Akcja Humanitarna. To o ponad 30 procent więcej niż zakładali pomysłodawcy projektu. Całkowita liczba beneficjentów jest jeszcze większa, pewna część cudzoziemców skorzystała bowiem z pomocy anonimowo. W skład Partnerstwa na rzecz wspierania integracji społecznej i zawodowej osób ubiegających się o status uchodźcy,,możesz uczyć się rozumieć - MUR'' oprócz Polskiej Akcji Humanitarnej wchodzą: Urząd d/s Cudzoziemców (a w jego ramach BOO, czyli Biuro Organizacji Ośrodków dla cudzoziemców ubiegających się o status uchodźcy lub azyl), Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji (IOM), Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego, Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć, Polskie Stowarzyszenie Edukacji Prawnej. Partnerstwo finansowane ze środków Programu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL działa w obszarze tematycznym I, mającym na celu wsparcie integracji społecznej i zawodowej osób ubiegających się o status uchodźcy. Niewidzialne mury Celem Partnerstwa MUR jest stworzenie skutecznego systemu aktywizacji społecznej i zawodowej cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy, stworzenie systemu integracji tej grupy w społecznościach lokalnych oraz przygotowanie ich do podjęcia pracy w Polsce. MUR - ten wpisany w nazwę Partnerstwa - obrazuje niejako sytuację zastaną. Zadaniem Partnerstwa jest natomiast rozbijanie murów", znoszenie barier między uchodźcami 1 / 5
a lokalnymi społecznościami. Część działań Partnerstwa koncentruje się na edukacji wszystkich uczestników procesu integracji w dziedzinach dotyczących praw i obowiązków cudzoziemców, rozwijaniu zdolności komunikacji międzykulturowej zarówno wśród cudzoziemców, jak i tzw. społeczności przyjmującej, organizowaniu współdziałania pomiędzy uczestnikami integracji. MUR to swego rodzaju scena, na której występują najważniejsi,,aktorzy'' sektora, w tym instytucje od dawna działające na polu pomocy osobom oczekującym na decyzję w sprawie statusu uchodźcy. Wcześniej instytucje i organizacje zrzeszone w partnerstwie,,mur - możesz uczyć się rozumieć'' działały osobno, niekiedy nawet ze sobą rywalizując. Dzięki MUR-owi wszyscy mogą zagrać na jednej scenie. Ważnymi elementami tych działań jest obsługa, edukacja i pomoc prawna oraz współpraca ponadnarodowa. Za te działania odpowiedzialne jest m.in. Polskie Stowarzyszenie Edukacji Prawnej oraz Centrum Pomocy Prawnej im. dr Haliny Nieć. W projekcie MUR organizowane są szkolenia dla cudzoziemców z zakresu prawa dotyczącego uchodźców, przebiegu procedury oraz ich uprawnień i obowiązków zarówno w tym okresie, jak i po otrzymaniu ostatecznej decyzji w sprawie statusu uchodźcy (czyli po otrzymaniu statusu uchodźcy, pobytu tolerowanego lub decyzji negatywnej). Dodatkowo, w założeniu autorów projektu, jego uczestnicy będą mogli też brać udział w stażach zawodowych, dobieranych na podstawie przeprowadzonej w ramach projektu oceny kompetencji cudzoziemców. We współpracy ponadnarodowej MUR współdziała w ramach Partnerstwa Ponadnarodowego ASAP z realizującymi podobne projekty partnerami ze Szkocji, Finlandii, Austrii, Włoch oraz Litwy. Współpraca polega na wymianie doświadczeń - w ramach wizyt studyjnych - oraz wspólnym wypracowaniu metod działania w kilku wspólnych dla wszystkich projektów tematach: - kwalifikacje zawodowe osób pracujących z ubiegającymi się o status uchodźcy - wypracowanie modelu, który może zostać standardem w krajach UE, - podnoszenie kwalifikacji i samodzielności osób starających się o status uchodźcy, - tworzenie pozytywnego wizerunku osób starających się o status uchodźcy, - polityka prawna - tworzenie podstawowych wytycznych poradnictwa prawnego dla osób 2 / 5
starających się o status uchodźcy. Lininy z Linina W ramach projektu w ubiegłym roku uruchomiono dwie świetlice: w Lininie oraz w Warszawie. Świetlica w Lininie działa na terenie Ośrodka dla Uchodźców zamieszkiwanego przez około 300 osób - głównie narodowości czeczeńskiej. Organizowane są w niej zajęcia krawieckie, otwarto sklep z używaną odzieżą, w którym kupuje się za,,lininy'' (umowne pieniądze przyznawane za udział w zajęciach i aktywność), uruchomiono kursy manicure i pedicure, pracownię fotograficzną, zajęcia plastyczne oraz wyposażono pracownię komputerową. Jednocześnie uczestnicy kursów zapoznają się z mechanizmami prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej. Pracownia plastyczna i fotograficzna po kilku miesiącach działania zostały zamknięte z powodu niewielkiego zainteresowania zajęciami. Zgodnie z życzeniem cudzoziemców rozpoczęły się natomiast zajęcia remontowo-budowlane, a uczestnicy tego kursu zdobywali praktykę przygotowując pomieszczenia dla przedszkola, które wkrótce powinno zostać otwarte w Lininie. W ośrodku działa też czytelnia prasy i książek - prowadzona w ramach projektu przez jednego z mieszkańców. Zatrudniona została też nauczycielka języka (dodatkowo), która koncentruje się na nauce słownictwa potrzebnego w pracach zgodnych z kierunkami prowadzonych kursów. Nie obywa się bez kłopotów. Zdaniem przedstawicieli Polskiej Akcji Humanitarnej największym problemem jest duża rotacja uczestników spowodowana tym, że cudzoziemcy, z nielicznymi wyjątkami, starają się z Polski wyjeżdżać. Mimo tych nieprzewidywalnych trudności, działanie świetlicy przynosi wymierne efekty: 5 osób ukończyło kurs fryzjer,ski a jedna z nich zdobywa praktyczne umiejętności zawodowe w ramach niepłatnego stażu w zakładzie fryzjerskim. 3 / 5
Kolejne 5 osób ukończyło kurs manicure, a 9 zdało egzamin z obsługi komputera na poziomie podstawowym. 5 kobiet zakończyło kurs krawiecki (dwie odbywają staż w zakładzie krawieckim). W maju na terenie ośrodka odbyło się pierwsze spotkanie z pracodawcą - firmą Nestle, która przygotowała prezentację i ofertę prac dla mężczyzn. Z 19 osób zainteresowanych podjęciem pracy podjęło ją 9 z tzw. pobytami tolerowanymi - na stanowiskach kierowcy i pomocnika kierowcy. Dodatkowe lekcje języka polskiego Warszawska świetlica działa od października 2006 r. Działa tam pracownia komputerowa z dostępem do Internetu, czytelnia prasy, dyżuruje psycholog oraz odbywają się lekcje języka polskiego. Uchodźcy mogą uzyskać poradę prawną. Szkolenia organizowane są nie tylko w świetlicach, ale także w dziewięciu ośrodkach w województwie mazowieckim oraz w zamkniętym ośrodku dla cudzoziemców w Lesznowoli. W warszawskiej placówce szczególny nacisk kładziony jest na dodatkowe zajęcia z języka polskiego, prowadzone przez wolontariuszy - w grudniu 2006 r. prowadziło zajęcia 25 wolontariuszy. - To bardzo ważne działania, ponieważ chociażby podczas zajęć komputerowych okazało się, że uczestnicy mają zbyt małe umiejętności w zakresie słownictwa technicznego - dodaje Małgorzata Gebert, koordynator merytoryczny projektu. W warszawskiej świetlicy odbywają się też różnego rodzaju zajęcia, prowadzone lub współprowadzone przez cudzoziemców. Dużym powodzeniem cieszyły się lekcje tańców afrykańskich. Uchodźcy z różnych krajów spotykają się też w świetlicowej kuchni, gdzie poznają nie tylko nowe smaki, ale też odmienne zwyczaje: z Togo, Sri Lanki, Włoch, Czeczenii, Polski. Regularnie odbywają się spotkania zespołu wolontariuszy - w tym cudzoziemców, którzy wspólnie pracują nad portalem internetowym i gazetą dla i o uchodźcach. Gazeta wydawana jest w ramach innego europejskiego projektu. 4 / 5
Wymierne efekty działania partnerstwa to nie tylko przeszkolone osoby, które kończą kursy czy znajdują pracę. To tylko jedna z korzyści wynikających z działania MUR-u. Zauważalna jest poprawa samopoczucia i wzrost pewności siebie, szczególnie wśród kobiet. Wszyscy biorący udział w projekcie cudzoziemcy uczestniczyli aktywnie w obchodach tegorocznego Dnia Uchodźcy. 5 / 5