Monika Kołodziejczyk ZAKRES I KRYTERIA OCENIANIA ORAZ METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW Z WYCHOWANIA FIZYCZNEGO. KRYTERIA OCENIANIA W wychowaniu fizycznym, podobnie jak i w innych przedmiotach nauczania, ocena powinna spełniać funkcję dydaktyczną, wychowawczą i społeczną. Funkcję dydaktyczną ocena spełnia wówczas, gdy w pełni informuje nauczyciela i uczniów o stopniu realizacji celów nakreślonych przez program nauczania, gdy umożliwia postawienie diagnozy pedagogicznej ułatwiającej dobór odpowiednich środków i metod postępowania dydaktyczno wychowawczego, oraz gdy pozwala porównać wyniki pracy poszczególnych uczniów. Funkcję wychowawczą ocena spełnia wówczas, gdy jest czynnikiem aktywizującym ucznia, wpływającym na jego motywacje uczenia się i usprawniania (samodoskonalenia) oraz gdy zaspakaja potrzebę poznania własnej wartości. Funkcję społeczną spełnia wtedy, gdy kształtuje wzajemne stosunki pomiędzy jednostką, a zespołem klasowym. W wychowaniu fizycznym dzieci nie chodzi wyłącznie o sam poziom sprawności i umiejętności, to jest o wynik uzyskany na sprawdzianach i próbach testu, lecz chodzi głównie o postęp w usprawnianiu, który uwarunkowany jest uzdolnieniami ruchowymi, pracowitością i pilnością ucznia, jak również warunkami z jakimi spotyka się uczeń w szkole i poza nią. Dla nauczyciela ważnym jest jaki poziom motoryczności uczeń reprezentuje, z jakim zasobem wydolności fizycznej i koordynacyjnej nerwowo ruchowej rozpoczął kształtowanie cech motorycznych, jak również z jakim uporem dąży do podniesienia swojej sprawności ruchowej i ewentualnego wyrównania swoich braków. Ważnym kryterium oceny jest postawa społeczna ucznia. Pod pojęciem postawy należy rozumieć zespół subiektywnych i często trudno uchwytnych elementów, jak: obowiązkowość, zdyscyplinowanie, poszanowanie mienia społecznego, przestrzeganie przepisów i regulaminów, zachowanie nawyków zdrowotno higienicznych, a przede wszystkim systematyczność i pilność w zdobywaniu umiejętności i sprawności fizycznej. Ocena powinna być dokonywana w warunkach naturalnych, które stwarzają okazję do zastosowania posiadanych umiejętności i wiadomości w działaniu, np. przystępując do oceny umiejętności z gier sportowych lub rekreacyjnych, czasem lepiej ocenić ucznia w grze, niż organizować sprawdzian umiejętności technicznych. Ocenianie powinno : - wspierać i motywować do podejmowania dalszej pracy i wysiłku w przyszłości. - odpowiedzieć uczniowi jakie są jego mocne i słabe strony. - uwzględniać możliwości, wkład pracy i wysiłek ucznia - wdrażać ucznia do samokontroli i samooceny. - być zorganizowane w sposób umożliwiający uczniowi jak najlepsze zaprezentowanie swoich osiągnięć. - być ukierunkowane na posługiwanie się umiejętnościami i wiedzą przez ucznia.
METODY OCENY UCZNIA 1. Obserwujemy postępowanie ucznia na każdych zajęciach. 2. Stawiamy przed uczniem konkretne zadania np.: przyniesienie przyborów sportowych i przygotowanie miejsca do ćwiczeń. 3. Sprawdzamy wiadomości w trakcie różnych zajęć wychowania fizycznego. 4. Respektowanie przepisów zabaw i gier określamy w trakcie poszczególnych zajęć. 5. Podczas wykonywanych prób sprawności uczeń sam posługuje się taśmą mierniczą, stoperem i odczytuje wyniki kolegi- współćwiczącego. 6. Oceniamy dokonując w dowolnej formie sprawdziany wybranych umiejętności ruchowych. 7. Oceniamy w warunkach naturalnych, a nie w wyizolowanych, czyli oceniamy wykorzystanie poznanych elementów technicznych i umiejętności ruchowych podczas mini gier. 8. Premiujemy konkretną oceną inwencję własną w przeprowadzeniu rozgrzewki, gier i zabaw oraz ćwiczeń przy muzyce. 9. Obserwujemy zachowanie oraz relacje ucznia w różnych sytuacjach na zajęciach np.: szanuje przybory i przyrządy do ćwiczeń, pomaga słabszym. Przedmiot oceny (co oceniać?) Umiejętności ruchowe poziom opanowania techniki ruchu Wyznaczniki efektów - postęp w opanowaniu umiejętności ruchowych z różnych form aktywności fizycznej, przewidzianych dla poszczególnych klas zgodnie z indywidualnymi możliwościami i predyspozycjami; - postęp w opanowaniu umiejętności dokonywania samooceny własnej sprawności fizycznej Metody i narzędzia oceny - obserwacja (np. podczas gry), - zadania kontrolno oceniające, - testy umiejętności ruchowych, - sprawdziany okresowe, Końcowe W semestrze uczeń otrzyma co najmniej 4 oceny za wykonanie zadań kontrolno -oceniających. Ocena semestralna: udział we wszystkich sprawdzianach i przewaga określonych ocen, np.: ocenę 5 otrzyma uczeń, który uczestniczył we wszystkich sprawdzianach z przewagą ocen 5, i z żadnego sprawdzianu nie otrzymał oceny poniżej 4.
Wiadomości z zakresu kultury fizycznej Zachowania i postawy - postęp w opanowaniu wiadomości z zakresu przewidzianego programem nauczania - aktywność na zajęciach lekcyjnych, pozalekcyjnych i pozaszkolnych, - stosunek do przedmiotu i frekwencja na zajęciach wf, - dbałość o zdrowie, unikanie nałogów, - przestrzeganie regulaminów, przepisów i obowiązków uczniowskich, - dążenie do podnoszenia sprawności zdobytych umiejętności i wiadomości w sposób zbliżony do swoich maksymalnych możliwości fizycznych, kondycyjnych i koordynacyjnych - życzliwy stosunek do innych - inwencja twórcza, organizowanie i pomoc w organizacji zajęć ruchowych (sędziowanie, prowadzenie rozgrzewki) - rozmowy i dyskusje, - obserwacje - testy Za umiejętność praktycznego zastosowania zdobytej wiedzy, uczeń w ciągu semestru, otrzyma min. 2 oceny. Ocena semestralna jest oceną uzyskaną przez ucznia w tym obszarze w ciągu semestru. - obserwacja, - prowadzenie arkuszy obserwacji, - analiza dokumentów, - analiza prac i wytworów ucznia np. prac na temat wf, rekreacji i zdrowia, tabel, wyników itp. Uczeń za frekwencję i przygotowanie do lekcji otrzyma co miesiąc 1 ocenę. Za pozostałe wymagania otrzyma co najmniej l ocenę w semestrze. Ocena semestralna z obszaru - postawa ucznia - jest średnią ocen uzyskanych przez ucznia w tym zakresie. Na zakończenie semestru, czy roku szkolnego uczeń otrzymuje ocenę końcową z każdego wytyczonego obszaru oceniania. Oceny te będą podstawą do wystawienia uczniowi oceny końcowej z wychowania fizycznego
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: 1. Systematycznie uczestniczy w obowiązkowych zajęciach z wychowania fizycznego oraz jest zawsze przygotowany do lekcji ( posiada wymagany strój sportowy ). 4. Dokładnie wykonuje ćwiczenia i zalecenia przekazywane przez nauczyciela, dba o bezpieczeństwo własne i kolegów. 5. Ma godna naśladowania postawę koleżeńską i sportowa ( pomoc słabszym i mniej sprawnym ). 6. Wykonuje elementy nauczane zgodnie z programem nauczania na ocenę bardzo dobrą i celującą. 7. Uczeń robi systematyczne postępy, sam dąży do usprawniania się. 8. Z zaangażowaniem bierze udział w życiu sportowym szkoły. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: 1. Systematycznie uczestniczy w obowiązkowych zajęciach z wychowania fizycznego oraz jest zawsze przygotowany do lekcji ( posiada wymagany strój sportowy ). 4. Dokładnie wykonuje ćwiczenia i zalecenia przekazywane przez nauczyciela, dba o bezpieczeństwo własne i kolegów. 5. Ma godną naśladowania postawę koleżeńską i sportową ( pomoc słabszym i mniej sprawnym ). 6. Wykonuje elementy nauczane zgodnie z programem nauczania na ocenę dobrą i bardzo dobrą. 7. Uczeń robi systematyczne postępy. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: 1. Systematycznie uczestniczy w obowiązkowych zajęciach z wychowania fizycznego oraz jest zawsze przygotowany do lekcji ( posiada wymagany strój sportowy ). 4. Ma właściwą postawę koleżeńską i sportową ( pomoc słabszym i mniej sprawnym ). 5. Wykonuje elementy nauczane na ocenę, co najmniej dostateczną lub dobrą. 6. Uczeń robi systematyczne postępy na miarę swoich możliwości. 7. Mało angażuje się w życie sportowe szkoły i klasy. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: 1. Niesystematycznie uczestniczy w obowiązkowych zajęciach z wychowania fizycznego oraz nie zawsze jest przygotowany do lekcji ( często nie posiada wymaganego stroju sportowego ). 2. Jest mało aktywny na lekcji i ma kłopoty z dyscypliną.
3. Poprawnie wykonuje elementy nauczane na ocenę dobrą i dostateczną. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: 1. Często z własnej winy opuszcza obowiązkowe zajęcia z wychowania fizycznego oraz często nie jest przygotowany do lekcji ( nie posiada wymaganego stroju sportowego ). 2. Jest mało aktywny, nie zdyscyplinowany, ma nieobecności nie usprawiedliwione oraz lekceważący stosunek do zajęć. 3. Słabo wykonuje nauczane elementy ( na ocenę dopuszczającą i dostateczną ). 4. Narusza zasady dyscypliny w czasie trwania zajęć oraz przed i po ich zakończeniu, nie dba o bezpieczeństwo własne i kolegów, nie wykonuje ćwiczeń i zaleceń przekazywanych przez nauczyciela. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: 1. Bez usprawiedliwienia opuszcza zajęci z wychowania fizycznego oraz nie jest przygotowany do lekcji. 2. Ma lekceważący stosunek do przedmiotu, wykazuje brak aktywności na lekcji. 3. Rażąco narusza zasady dyscypliny w czasie trwania zajęć oraz przed i po ich zakończeniu, nie dba o bezpieczeństwo własne i kolegów, nie wykonuje ćwiczeń i zaleceń przekazywanych przez nauczyciela. 0%-30%- ndst. 31%-45%-dop. 46%-65%-dst. 66%-80%-db. 81%-95%-bdb 96%-100-cel. Zasady poprawiania ocen bieżących - Poprawianie ocen bieżących może wystąpić tylko wówczas, gdy uczniowie będą realizowali podobne treści programowe, tj., gdy wystąpią ku temu odpowiednie warunki lokalowo - sprzętowe (np. poprawienie oceny wymaga ponownego rozstawienia odpowiedniego specjalistycznego sprzętu). - Chęć poprawy danej oceny należy zgłosić nauczycielowi wychowania fizycznego. - Nauczyciel wyznacza termin i sposób poprawy oceny. - Daną ocenę można poprawić tylko jeden raz. - Nieudana próba nie skutkuje obniżeniem poprawianej oceny.