Czynności procesowe zawodowego pełnomocnika w sprawach cywilnych Henryk Pietrzkowski METODYKI 5. WYDANIE
Czynności procesowe zawodowego pełnomocnika w sprawach cywilnych Henryk Pietrzkowski Zamów książkę w księgarni internetowej METODYKI 5. WYDANIE WARSZAWA 2017
Stan prawny na 1 grudnia 2016 r. Wydawca Klaudia Szawłowska-Milczarek Redaktor prowadzący Małgorzata Jarecka Opracowanie redakcyjne Michał Dymiński Łamanie JustLuk Ta książka jest wspólnym dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, byś przestrzegał przysługujących im praw. Książkę możesz udostępnić osobom bliskim lub osobiście znanym, ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A jeśli musisz skopiować część, rób to jedynie na użytek osobisty. SZANUJMY PRAWO I WŁASNOŚĆ Więcej na www.legalnakultura.pl P L K I B K Copyright by Wolters Kluwer SA, 2017 ISBN 978-83-8092-951-7 5. wydanie Dział Praw Autorskich 01-208 Warszawa, ul. Przyokopowa 33 tel. 22 535 82 19 e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl www.wolterskluwer.pl księgarnia internetowa www.profinfo.pl
Spis treści 5 Spis treści Wykaz skrótów... 21 Przedmowa... 27 Wprowadzenie... 29 Rozdział I Reprezentacja stron w postępowaniu cywilnym... 31 1. Zdolność postulacyjna oraz jej brak (tzw. przymus adwokacko-radcowski)... 31 2. Przedstawiciele ustawowi... 35 3. Pełnomocnicy procesowi... 39 3.1. Uwagi ogólne... 39 3.2. Pełnomocnictwo adwokata... 47 3.3. Pełnomocnictwo radcy prawnego... 47 3.4. Pełnomocnictwo rzecznika patentowego... 49 3.5. Pełnomocnictwo prawnika zagranicznego... 51 3.6. Pełnomocnictwo osoby sprawującej zarząd majątkiem lub interesami strony oraz osoby pozostającej ze stroną w stałym stosunku zlecenia... 52 3.7. Pełnomocnik ustanowiony przez sąd... 55 3.8. Odpowiedzialność odszkodowawcza zawodowego pełnomocnika z tytułu niezachowania należytej staranności zawodowej... 65 4. Pełnomocnictwo procesowe... 67 4.1. Rodzaje pełnomocnictwa... 67 4.2. Zakres pełnomocnictwa... 68
6 Spis treści 4.3. Forma pełnomocnictwa, podpis na pełnomocnictwie, uwierzytelnianie pełnomocnictwa i dokumentów... 72 4.4. Prostowanie, odwoływanie oraz zatwierdzanie oświadczeń i czynności pełnomocnika... 77 4.5. Wygaśnięcie i wypowiedzenie pełnomocnictwa... 78 5. Zastępstwo procesowe Skarbu Państwa... 82 5.1. Podmioty reprezentujące Skarb Państwa... 82 5.2. Zastępstwo procesowe wykonywane przez Prokuratorię Generalną... 87 Rozdział II Ocena sprawy w zakresie dopuszczalności powództwa i legitymacji procesowej... 97 1. Uwagi ogólne... 97 2. Niedopuszczalność drogi sądowej... 99 3. Brak zdolności sądowej jednej ze stron oraz brak zdolności procesowej powoda... 107 3.1. Zdolność sądowa... 107 3.1.1. Uwagi wstępne... 107 3.1.2. Podmioty, którym przysługuje zdolność sądowa... 108 3.1.3. Skutki procesowe braku zdolności sądowej... 126 3.2. Zdolność procesowa... 130 3.2.1. Uwagi wstępne... 130 3.2.2. Zdolność procesowa osób fizycznych... 132 3.2.3. Zdolność procesowa podmiotów niebędących osobami fizycznymi. Podmiot nieistniejący... 134 4. Zawisłość sporu. Powaga rzeczy osądzonej... 137 4.1. Zawisłość sporu... 137 4.2. Powaga rzeczy osądzonej... 138 5. Legitymacja procesowa... 143 Rozdział III Właściwość sądu. Właściwość trybu postępowania... 145 1. Właściwość sądu... 145 1.1. Uwagi ogólne... 145 1.2. Właściwość rzeczowa... 149
Spis treści 7 1.3. Wartość przedmiotu sporu (zaskarżenia)... 152 1.4. Właściwość miejscowa... 164 2. Właściwość trybu postępowania... 168 2.1. Uwagi ogólne... 168 2.2. Rozpoznanie sprawy w trybie procesu z zastosowaniem przepisów o postępowaniu odrębnym... 171 Rozdział IV Doręczenia... 175 1. Zasada oficjalności doręczeń... 175 2. Doręczenie właściwe... 177 3. Doręczenie zastępcze... 181 3.1. Uwagi ogólne... 181 3.2. Pisemne potwierdzenie odbioru pisma... 182 3.3. Potwierdzenie odbioru pisma dokumentem uzyskanym z systemu teleinformatycznego... 183 4. Doręczenie awizowane... 184 5. Doręczenie elektroniczne... 187 6. Doręczenie w razie odmowy przyjęcia korespondencji oraz w razie zaniedbania obowiązku zawiadomienia o zmianie miejsca zamieszkania... 189 7. Domniemanie doręczenia... 189 8. Doręczenie na adres udostępniony w rejestrze sądowym, Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, rejestrze albo ewidencji na podstawie odrębnych przepisów oraz na adres oznaczonej skrytki pocztowej... 192 9. Doręczenie osobie mającej pełnomocnika procesowego lub osobę upoważnioną do odbioru pism... 193 10. Ocena sądu w zakresie skuteczności doręczenia pism sądowych... 195 11. Doręczenie kuratorowi... 197 12. Doręczenie pism sądowych osobom korzystającym z immunitetu oraz stronom, które mają miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu albo siedzibę za granicą... 201 13. Doręczenie bezpośrednie między zawodowymi pełnomocnikami... 203
8 Spis treści 14. Doręczenie w sekretariacie sądu... 205 Rozdział V Terminy procesowe... 207 1. Pojęcie i rodzaje terminów... 207 2. Rozpoczęcie biegu terminu oraz zasady obliczania terminów... 210 2.1. Uwagi ogólne... 210 2.2. Wpływ wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu na bieg terminu do wniesienia skargi kasacyjnej oraz zażalenia do Sądu Najwyższego... 214 3. Uchybienie terminowi... 216 4. Wniosek o przywrócenie terminu... 218 5. Zaskarżalność zarządzenia oraz postanowienia w przedmiocie wniosku o przywrócenie terminu... 224 6. Wzór wniosku o przywrócenie uchybionego terminu... 228 Rozdział VI System gromadzenia materiału procesowego... 230 1. Obowiązek aktywnego działania stron... 230 2. Obowiązki sądu w zakresie koncentracji materiału procesowego i zapewnienia szybkości postępowania oraz ciężar wspierania postępowania przez strony... 231 3. System dyskrecjonalnej władzy sędziego. System prekluzji... 232 4. Dyskrecjonalna władza sędziego w postępowaniu nieprocesowym... 243 5. Utrata prawa do powoływania się na uchybienia procesowe sądu... 248 6. Nadużycie praw procesowych... 257 7. Prawo do informacji i pouczeń co do czynności procesowych... 261 7.1. Uwagi wstępne... 261 7.2. Obligatoryjne pouczenia... 262 7.3. Fakultatywne pouczenia... 263 7.4. Skutki zaniedbań sądu w zakresie obowiązku udzielenia pouczeń... 265
Spis treści 9 7.5. Informacje o sprawie. Udostępnianie akt sądowych i dokumentów z akt, przesyłanie akt (Regulamin urzędowania sądów powszechnych wyciąg)... 267 Rozdział VII Koszty postępowania... 276 1. Zasady uiszczania opłat od pism wnoszonych do sądu... 276 2. Wniosek o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego oraz o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu... 284 2.1. Wynagrodzenie adwokata (radcy prawnego) ustanowionego przez stronę... 284 2.2. Koszty nieopłaconej pomocy prawnej dla adwokata (radcy prawnego) ustanowionego przez sąd... 292 Rozdział VIII Pisma procesowe. Pozew. Powództwo... 299 1. Pisma procesowe... 299 1.1. Uwagi ogólne... 299 1.2. Usuwanie braków formalnych pism procesowych... 305 2. Pozew... 315 2.1. Uwagi ogólne... 315 2.2. Obligatoryjne składniki pozwu... 322 2.2.1. Uwagi wstępne... 322 2.2.2. Dokładne określenie żądania... 323 2.2.2.1. Uwagi ogólne... 323 2.2.2.2. Powództwo o zasądzenie świadczenia... 324 2.2.2.3. Powództwo o ustalenie istnienia albo nieistnienia stosunku prawnego lub prawa... 327 2.2.2.4. Powództwo o ukształtowanie stosunku prawnego lub prawa... 342 2.2.3. Przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie... 343 2.2.4. Podanie informacji o próbie pozasądowego rozwiązania sporu... 345
10 Spis treści 2.2.5. Oznaczenie wartości przedmiotu sporu w sprawach majątkowych... 346 2.2.6. Przytoczenie w miarę potrzeby okoliczności uzasadniających właściwość sądu... 346 2.3. Fakultatywne składniki pozwu... 349 2.4. Wzór pozwu z żądaniem alternatywnym... 350 2.5. Wzór pozwu z żądaniem ewentualnym... 351 2.6. Żądanie zasądzenia odsetek... 353 3. Skutki wytoczenia powództwa... 355 4. Częściowe dochodzenie świadczenia. Kumulacja roszczeń... 357 5. Skutki doręczenia pozwu... 360 6. Odrzucenie pozwu... 362 6.1. Uwagi wstępne... 362 6.2. Wniosek o odrzucenie pozwu... 363 7. Cofnięcie pozwu i zrzeczenie się roszczenia... 366 8. Zmiana przedmiotowa i podmiotowa powództwa... 374 8.1. Zmiana przedmiotowa powództwa... 374 8.2. Zmiana podmiotowa powództwa... 381 Rozdział IX Ustosunkowanie się pozwanego do powództwa... 386 1. Odpowiedź na pozew oraz pismo przygotowawcze... 386 2. Zarzuty pozwanego... 388 3. Uznanie powództwa... 394 4. Powództwo wzajemne... 397 Rozdział X Ugoda sądowa. Postępowanie pojednawcze. Mediacja... 405 1. Ugoda sądowa... 405 1.1. Istota ugody sądowej... 405 1.2. Wzór ugody sądowej... 408 1.3. Uchylenie się od skutków prawnych ugody sądowej... 409 2. Postępowanie pojednawcze... 415 2.1. Charakter postępowania pojednawczego... 415 2.2. Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej. Właściwość sądu... 416 2.3. Ugoda w postępowaniu pojednawczym... 417
Spis treści 11 2.4. Koszty postępowania pojednawczego... 418 3. Mediacja... 419 3.1. Istota mediacji... 419 3.2. Podstawy wszczęcia mediacji... 421 3.2.1. Umowa o mediację... 421 3.2.2. Orzeczenie sądu przekazujące sprawę do mediacji... 422 3.3. Wniosek o wszczęcie mediacji. Wszczęcie i zakończenie mediacji... 422 3.4. Ugoda zawarta przed mediatorem... 423 3.5. Mediator... 426 3.6. Koszty mediacji... 428 Rozdział XI Czynności w postępowaniu dowodowym... 430 1. Przedmiot i ciężar dowodu... 430 2. Wniosek dowodowy... 435 3. Odmowa dopuszczenia dowodu... 439 4. Wniosek o zabezpieczenie dowodu... 445 5. Fakty podlegające udowodnieniu a środki dowodowe... 446 5.1. Uwagi ogólne... 446 5.2. Dowód z dokumentu... 448 5.2.1. Dokument w rozumieniu kodeksu cywilnego... 448 5.2.2. Dokument jako dowód w postępowaniu cywilnym... 448 5.2.3. Dowód z dokumentu oraz forma czynności prawnej... 452 5.2.4. Ograniczenia dowodowe w razie niezachowania zastrzeżonej formy czynności prawnej... 455 5.2.5. Dowód z akt... 459 5.3. Dowód z zeznań świadków... 460 5.4. Dowód z opinii biegłego... 462 5.5. Dowód z przesłuchania stron... 465 6. Dopuszczenie dowodu z urzędu... 471 7. Postępowanie dowodowe przed sądem drugiej instancji... 476
12 Spis treści Rozdział XII Czynności w postępowaniu zabezpieczającym... 482 1. Istota i charakter postępowania zabezpieczającego... 482 2. Przesłanki udzielenia zabezpieczenia... 485 3. Legitymacja w postępowaniu zabezpieczającym... 486 4. Sposoby zabezpieczenia oraz wykonanie postanowień o udzieleniu zabezpieczenia... 487 4.1. Wniosek o udzielenie zabezpieczenia... 487 4.2. Zabezpieczenie roszczeń pieniężnych... 489 4.3. Zabezpieczenie roszczeń niepieniężnych... 496 4.4. Zabezpieczenie w sprawach o alimenty oraz roszczeń wymienionych w art. 753 1 k.p.c.... 498 4.5. Zabezpieczenie przyszłych roszczeń alimentacyjnych związanych z ustaleniem ojcostwa... 501 5. Postępowanie zabezpieczające w sprawach rodzinnych (art. 445 445 1 k.p.c.) oraz w sprawach pieczy nad małoletnimi dziećmi i kontaktów z dzieckiem (art. 756 1 k.p.c.).... 502 5.1. Postępowanie zabezpieczające w sprawach rodzinnych... 502 5.2. Postępowanie w sprawach pieczy nad małoletnimi dziećmi i kontaktów z dzieckiem... 506 Rozdział XIII Nieważność postępowania... 508 1. Uwagi ogólne... 508 2. Pozbawienie strony możności obrony jej praw... 509 3. Wadliwy skład sądu... 512 4. Wyłączenie sędziego... 520 5. Inne przyczyny nieważności postępowania... 531 Rozdział XIV Sprostowanie, uzupełnienie i wykładnia wyroku... 532 1. Wniosek o sprostowanie wyroku... 532 2. Wniosek o uzupełnienie wyroku... 537 3. Wniosek o dokonanie wykładni wyroku... 544
Spis treści 13 Rozdział XV Czynności związane z zaskarżeniem orzeczenia... 546 1. Uwagi ogólne... 546 2. Środki zaskarżenia szczególne... 553 2.1. Sprzeciw od wyroku zaocznego... 553 2.1.1. Istota i przesłanki dopuszczalności sprzeciwu... 553 2.1.2. Obligatoryjne składniki sprzeciwu... 559 2.1.3. Fakultatywne składniki sprzeciwu... 561 2.1.4. Wniosek o zawieszenie rygoru natychmiastowej wykonalności... 566 2.1.5. Czynności przy ponownym rozpoznaniu sprawy... 567 2.2. Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym... 570 2.2.1. Istota i przesłanki dopuszczalności sprzeciwu... 570 2.2.2. Obligatoryjne składniki sprzeciwu... 574 2.2.3. Fakultatywne składniki sprzeciwu... 576 2.2.4. Czynności w postępowaniu po wniesieniu sprzeciwu... 577 2.3. Sprzeciw od nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym... 579 2.3.1. Uwagi wstępne... 579 2.3.2. Pełnomocnictwo. Podpis elektroniczny... 582 2.3.3. Oświadczenie zawierające sprzeciw... 583 2.3.4. Postępowanie po wniesieniu sprzeciwu... 583 2.4. Sprzeciw od nakazu zapłaty w europejskim postępowaniu nakazowym... 585 2.4.1. Uwagi wstępne... 585 2.4.2. Pismo zawierające sprzeciw... 586 2.4.3. Postępowanie w sprawie gospodarczej po wniesieniu sprzeciwu... 588 2.4.4. Odrzucenie sprzeciwu... 589 2.5. Zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym... 589 2.5.1. Istota i przesłanki dopuszczalności zarzutów... 589 2.5.2. Obligatoryjne składniki pisma zawierającego zarzuty... 593
14 Spis treści 2.5.3. Fakultatywne składniki pisma zawierającego zarzuty... 594 2.5.4. Czynności w postępowaniu po wniesieniu zarzutów... 597 2.6. Odwołanie do sądu od zarządzenia przewodniczącego w przedmiocie sprostowania lub uzupełnienia protokołu posiedzenia jawnego oraz zarządzeń wydanych w toku rozprawy... 598 2.6.1. Protokół posiedzenia jawnego... 598 2.6.2. Odwołanie do sądu od zarządzenia przewodniczącego w przedmiocie wniosku o sprostowanie lub uzupełnienie protokołu posiedzenia jawnego... 602 2.6.3. Odwołanie do sądu od zarządzeń przewodniczącego wydanych w toku rozprawy... 604 2.7. Skarga i sprzeciw na orzeczenie referendarza sądowego... 604 2.8. Skarga na czynności komornika... 621 2.8.1. Uwagi ogólne... 621 2.8.2. Zwykłe wymagania formalne oraz wymagania konstrukcyjne skargi... 625 2.8.3. Fakultatywne składniki skargi... 628 2.8.4. Właściwość sądu. Termin do wniesienia skargi oraz termin do rozpoznania skargi... 628 2.8.5. Odrzucenie skargi. Zastosowanie art. 759 2 k.p.c.... 631 2.8.6. Czynności związane z merytorycznym rozpoznaniem skargi... 639 2.8.7. Zaskarżalność postanowień rozstrzygających skargę... 640 2.8.8. Wzór skargi na czynność komornika... 641 2.9. Inne skargi przewidziane w postępowaniu egzekucyjnym... 643 2.9.1. Skarga na plan podziału sporządzony przez zarządcę przymusowego... 643 2.9.2. Skarga na udzielenie przybicia... 643
Spis treści 15 2.10... Zarzuty przeciwko planowi podziału sumy uzyskanej z egzekucji... 645 2.10.1. Rodzaje planów podziału... 645 2.10.2. Pismo zawierające zarzuty... 648 2.10.3. Kognicja sądu... 650 2.10.4. Zaskarżalność postanowień rozstrzygających o zarzutach... 651 3. Środki zaskarżenia zwyczajne (odwoławcze)... 652 3.1. Apelacja... 652 3.1.1. Istota postępowania apelacyjnego... 652 3.1.2. Dopuszczalność apelacji... 655 3.1.3. Wymagania formalne apelacji... 665 3.1.4. Postępowanie sprawdzające. Zaskarżalność postanowienia o odrzuceniu apelacji... 669 3.1.5. Merytoryczna treść konstrukcyjnych wymagań apelacji... 673 3.1.5.1. Wskazanie orzeczenia i zakresu zaskarżenia... 673 3.1.5.2. Przedstawienie zarzutów apelacyjnych i ich uzasadnienie... 678 3.1.5.3. Zarzut przekroczenia przez sąd granic swobodnej oceny dowodów... 681 3.1.5.4. Zarzut niewyjaśnienia sprawy oraz sprzeczności istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału... 686 3.1.5.5. Zarzut nierozpoznania istoty sprawy... 688 3.1.5.6. Wniosek apelacyjny... 692 3.1.6. Fakultatywne elementy apelacji... 695 3.1.6.1. Powołanie nowych faktów i dowodów... 695 3.1.6.2. Wniosek o rozpoznanie postanowień sądu pierwszej instancji, które nie podlegały zaskarżeniu... 698 3.1.6.3. Wzór apelacji... 700 3.1.7. Odpowiedź na apelację... 704 3.1.8. Zakres przedmiotowy i podmiotowy rozpoznania sprawy przez sąd drugiej instancji... 704
16 Spis treści 3.1.8.1. Granice apelacji... 704 3.1.8.2. Zakres zaskarżenia oraz zakaz reformationis in peius... 707 3.1.8.3. Zakaz rozszerzania żądania... 712 3.1.8.4. Czynności dowodowe przed sądem drugiej instancji... 714 3.2. Apelacja w postępowaniu uproszczonym... 721 3.2.1. Odrębności apelacji i postępowania apelacyjnego... 721 3.2.2. Wzór apelacji... 725 3.3. Apelacja w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń... 726 3.3.1. Uwagi wstępne... 726 3.3.2. Szczególne cechy apelacji i postępowania apelacyjnego... 727 3.3.3. Wzór apelacji... 728 3.4. Zażalenie... 730 3.4.1. Zażalenie w postępowaniu rozpoznawczym... 730 3.4.1.1. Istota i przesłanki dopuszczalności zażalenia... 730 3.4.1.2. Zażalenie na postanowienie sądu pierwszej instancji... 732 3.4.1.3. Zażalenie na postanowienie sądu drugiej instancji... 742 3.4.2. Zażalenie w postępowaniu zabezpieczającym... 754 3.4.3. Zażalenie w postępowaniu o nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności... 756 3.4.4. Zażalenie w postępowaniu egzekucyjnym... 774 3.4.4.1. Dopuszczalność zażalenia... 774 3.4.4.2. Rodzaje zażaleń... 777 3.4.5. Zażalenie w postępowaniu dotyczącym wykonalności orzeczenia sądu zagranicznego lub rozstrzygnięcia innego organu oraz ugody zawartej przed takim sądem lub organem (art. 1151 1 2 k.p.c.)... 829 4. Środki zaskarżenia nadzwyczajne... 830 4.1. Skarga kasacyjna... 830
Spis treści 17 4.1.1. Istota postępowania kasacyjnego... 830 4.1.2. Dopuszczalność skargi kasacyjnej... 833 4.1.2.1. Uwagi wstępne... 833 4.1.2.2. Orzeczenia podlegające zaskarżeniu... 833 4.1.2.3. Termin do wniesienia skargi kasacyjnej. 837 4.1.2.4. Podmioty uprawnione do wniesienia skargi kasacyjnej... 839 4.1.2.5. Przymus adwokacko-radcowski... 840 4.1.2.6. Wymagania formalne zwykłe oraz wymagania konstrukcyjne skargi kasacyjnej... 842 4.1.2.7. Treść zwykłych wymagań formalnych skargi kasacyjnej... 843 4.1.2.8. Treść konstrukcyjnych wymagań skargi kasacyjnej... 845 4.1.2.9. Fakultatywne składniki skargi kasacyjnej. Wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonego orzeczenia... 863 4.1.2.10. Odpowiedź na skargę kasacyjną... 864 4.1.2.11. Orzeczenia w przedmiocie skargi kasacyjnej... 866 4.1.2.12. Wzór skargi kasacyjnej... 869 4.2. Skarga o wznowienie postępowania... 871 4.2.1. Charakter skargi o wznowienie postępowania... 871 4.2.2. Pełnomocnictwo procesowe w postępowaniu wznowieniowym... 873 4.2.3. Dopuszczalność skargi... 874 4.2.3.1. Uwagi wstępne... 874 4.2.3.2. Orzeczenia podlegające zaskarżeniu... 874 4.2.3.3. Właściwość sądu i termin do wniesienia skargi... 876 4.2.3.4. Wymagania formalne zwykłe oraz konstrukcyjne skargi... 878 4.2.3.5. Podstawy wznowienia... 879 4.2.3.6. Fakultatywne składniki skargi... 888 4.2.4. Przebieg postępowania wznowieniowego... 889
18 Spis treści 4.2.5. Zaskarżalność orzeczeń wydanych w następstwie rozpoznania skargi... 894 4.2.6. Wzór skargi o wznowienie postępowania (z przyczyny nieważności)... 896 Rozdział XVI Wniosek o zwrot spełnionego lub wyegzekwowanego świadczenia lub o przywrócenie stanu poprzedniego (restytucja)... 898 1. Wniosek restytucyjny uwagi ogólne... 898 2. Charakter prawny przepisów o restytucji... 901 3. Termin do złożenia wniosku o wydanie orzeczenia restytucyjnego. Właściwość sądu... 903 3.1. Wniosek złożony na podstawie art. 338 k.p.c.... 903 3.2. Wniosek zgłoszony w postępowaniu wywołanym skargą o wznowienie postępowania... 904 3.3. Wniosek zgłoszony w postępowaniu wywołanym skargą kasacyjną... 905 3.4. Dochodzenie w osobnym procesie naprawienia szkody poniesionej wskutek wydania lub wykonania wyroku... 907 Rozdział XVII Czynności procesowe związane z postępowaniem przed sądem polubownym... 910 1. Uwagi wstępne... 910 2. Zapis na sąd polubowny... 912 3. Podstawowe czynności procesowe podejmowane przed sądem państwowym w związku z postępowaniem przed sądem polubownym... 915 4. Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego... 917 5. Wniosek o uznanie lub stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego lub ugody zawartej przed tym sądem... 925 6. Wzór umowy o poddanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego (zapis na sąd polubowny)... 927 7. Wzór skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego... 929
Spis treści 19 Rozdział XVIII Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 931 1. Odpowiedzialność państwa za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej... 931 1.1. Uwagi ogólne... 931 1.2. Podmioty odpowiedzialne oraz poszkodowany... 934 1.3. Ogólne przesłanki odpowiedzialności... 935 1.4. Szczególne przesłanki odpowiedzialności... 937 1.4.1. Uwagi wprowadzające... 937 1.4.2. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną działaniem bądź zaniechaniem legislacyjnym... 939 1.4.3. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną niewydaniem orzeczenia lub decyzji administracyjnej... 940 1.4.4. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wydaniem orzeczenia lub decyzji administracyjnej... 941 2. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 943 2.1. Pojęcie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 943 2.2. Dopuszczalność skargi... 946 2.2.1. Uwagi wprowadzające... 946 2.2.2. Orzeczenia objęte skargą... 947 2.2.3. Podmioty uprawnione do wniesienia skargi... 949 2.2.4. Termin do wniesienia skargi. Przymus adwokacko-radcowski... 950 2.2.5. Wymagania formalne zwykłe oraz konstrukcyjne skargi... 952 2.2.5.1. Uwagi ogólne... 952 2.2.5.2. Zwykłe wymagania formalne skargi i skutki ich niezachowania... 952 2.2.5.3. Konstrukcyjne wymagania skargi i skutki ich niezachowania... 956 2.3. Przyjęcie i odmowa przyjęcia skargi do rozpoznania... 961
20 Spis treści 2.4. Uwzględnienie oraz oddalenie skargi... 962 2.5. Wzór skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 964 Rozdział XIX Skarga na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki... 968 1. Uwagi wstępne... 968 2. Strony postępowania. Właściwość sądu... 969 3. Charakter skargi... 971 4. Obligatoryjne i fakultatywne składniki skargi... 972 5. Pojęcie przewlekłości postępowania... 972 6. Postępowanie sprawdzające... 975 7. Zaskarżalność orzeczenia rozstrzygającego skargę... 976 8. Wzór skargi na przewlekłość postępowania... 986
Wykaz skrótów 21 Wykaz skrótów Źródła prawa instr. sąd. k.c. k.k. Konstytucja RP k.p. k.p.a. k.p.c. zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 grudnia 2003 r. w sprawie organizacji i zakresu działania sekretariatów sądowych oraz innych działów administracji sądowej (Dz. Urz. MS Nr 5, poz. 22 z późn. zm.) ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.) ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1137) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze sprost. i późn. zm.) ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 z późn. zm.) ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 23 z późn. zm.) ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 996 z późn. zm.)
22 Wykaz skrótów k.r.o. k.s.h. o.p. pr. adw. pr. bank. pr. not. pr. up. p.u.s.p. r.d.p.s. reg. sąd. rozp.czyn.kom. ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2082 z późn. zm.) ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1578 z późn. zm.) ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) ustawa z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 615 z późn. zm.) ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 128 z późn. zm.) ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 164 z późn. zm.) ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 233 z późn. zm.) ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 133 z późn. zm.) rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 października 2010 r. w sprawie szczegółowego trybu i sposobu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1222) rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 grudnia 2015 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. poz. 2316 z późn. zm.) rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 1968 r. w sprawie czynności komorników (Dz. U. Nr 10, poz. 52 z późn. zm.)
Wykaz skrótów 23 rozporządzenie nr 805/2004 rozporządzenie (WE) nr 805/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych (Dz. Urz. UE L 143 z 30.04.2004, s. 15, z późn. zm.) rozporządzenie nr 1896/2006 rozporządzenie (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiające postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty (Dz. Urz. UE L 399 z 30.12.2006, s. 1, ze sprost. i późn. zm.) rozporządzenie nr 861/2007 rozporządzenie (WE) nr 861/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. ustanawiające europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń (Dz. Urz. UE L 199 z 31.07.2007, s. 1, z późn. zm.) rozporządzenie nr 1215/2012 rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz. Urz. UE L 351 z 20.12.2012, s. 1, z późn. zm.) rozporządzenie nr 606/2013 rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 606/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie wzajemnego uznawania środków ochrony w sprawach cywilnych (Dz. Urz. UE L 181 z 29.06.2013, s. 4) u.g.n. ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1774 z późn. zm.) u.k.s.c. ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 623) u.k.s.e. ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1138 z późn. zm.)
Henryk Pietrzkowski sędzia Sądu Najwyższego, znany z wielu opracowań i artykułów z zakresu prawa cywilnego, m.in. komentarza do kodeksu postępowania cywilnego w części dotyczącej postępowania egzekucyjnego oraz Metodyki pracy sędziego w sprawach cywilnych. Jest współautorem m.in. dzieła System Prawa Procesowego Cywilnego, komentarza do kodeksu cywilnego, a także książek: Reprezentacja Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego oraz Wzory pism procesowych w sprawach cywilnych, gospodarczych i rejestrowych. Piąte wydanie niezwykle praktycznej publikacji, cieszącej się dużą popularnością, objaśnia krok po kroku postępowanie cywilne z punktu widzenia obowiązków pełnomocnika procesowego. Książka w wielu fragmentach została znacznie rozbudowana ze względu na konieczność przystosowania jej treści do nowego stanu prawnego. Zmiany dotyczą m.in.: pełnomocnictwa procesowego, doręczania pism procesowych i sądowych oraz czynności dokonywanych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego; postępowania dowodowego w związku z nową definicją dokumentu oraz zmianą przepisów o formie czynności prawnej; wymagań formalnych pozwu oraz innych pism procesowych; czynności związanych z mediacją; kosztów postępowania oraz wynagrodzenia pełnomocników zawodowych; postępowania przed sądem polubownym, ze szczególnym uwzględnieniem skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego, wnoszonej aktualnie wyłącznie do sądu apelacyjnego; środków zaskarżenia, zwłaszcza w odniesieniu do skargi oraz sprzeciwu na orzeczenia referendarza sądowego, a także skargi na czynności komornika w kontekście sprawowanego przez sąd z urzędu nadzoru judykacyjnego nad komornikiem. Opracowanie wzbogaca nowy rozdział poświęcony wnioskowi restytucyjnemu, którego celem jest zwrot spełnionego lub wyegzekwowanego świadczenia. Ponadto do licznie powołanych orzeczeń Sądu Najwyższego zostały dodane nowe, wydane w latach 2014 2016. Publikacja przeznaczona jest dla praktyków adwokatów, radców prawnych, radców Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, rzeczników patentowych, aplikantów adwokackich i radcowskich, a także sędziów, referendarzy sądowych oraz asystentów sędziów. zamówienia: infolinia 801 04 45 45, fax 22 535 80 01 zamowienia@wolterskluwer.pl www.profinfo.pl CENA 169 ZŁ (W TYM 5% VAT)