Wykład Postępowanie cywilne 22 II 2011

Transkrypt

1 Wykład Postępowanie cywilne 22 II Jakim środkiem zaskarżenia jest skarga kasacyjna 2. Dopuszczalność skargi kasacyjnej 3. Niedopuszczalność skargi kasacyjnej 4. Legitymacja do wniesienia skargi 5. Termin do wniesienia skargi 6. Przedsąd 7. Orzeczenia skargi kasacyjnej 8. Charakter środki w postaci wznowienia postępowania 9. Przyczyny wznowienia 10. Legitymacja i termin wniesienia 11. Orzeczenia w postępowaniu o wznowienie postępowania 12. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczenia; charakter środka 13. Od jakich orzeczeń przysługuje 14. Legitymacja do wniesienia skargi stwierdzenie nieważności 15. Termin do wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności 16. Tryb postępowania 17. Orzeczenia zapadłe w postępowaniu CELE SKARGI KASACYJNEJ: Kontrola orzeczeń pod względem prawnym Realizacja celu publicznego Ujednolicenie orzecznictwa sądów powszechnych Rozstrzyganie precedensowych spraw wpływających na rozwój prawa i judykatury DOPUSZCZALNOŚĆ SKARGI KASACYJNEJ: POD WZGLĘDEM PRZEDMIOTOWYM: A) Od wydanego przez sąd I i II instancji prawomocnego wyroku B) Od postanowienia w przedmiocie odrzucenia pozwu C) Od postanowienia o umorzeniu postępowania kończącego w sprawie (II instancji) W postępowaniu nieprocesowym: Od wydanego przez sąd II instancji postanowienia co do istoty sprawy Od postanowienia w przedmiocie odrzucenia wniosku i umorzenia postępowania w konkretnych sprawach (w sprawach z zakresu : I. praw osobowych; II. Praw rzeczowych; III. Praw spadkowych; IV. Rodzinnych, opiekuńczych i kurateli- w sprawach o przysposobienie, podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności między małżonkami- jeżeli majątek wynosi powyżej 150 tys. zł. W postępowaniu rejestrowym- jedynie od postanowień sądu II instancji w przedmiocie wpisu lub wykreślenia z rejestru POD WZGLĘDEM PODMIOTOWYM- podmiot który ma legitymację

2 NIEDOPUSZCZALNOŚĆ SKARGI KASACYJNEJ 1. W procesie: - o prawa majątkowe gdy wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 50 tys. zł. - w sprawach gospodarczych niższa od 75 tys. zł. - w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych niższa niż 10 tys. zł. (JEDNAK PRZYSŁUGUJE ZAWSZE NIEZALEŻNIE OD WARTOŚCI PRZEDMIOTU SPORU: O przyznanie i wstrzymanie emerytury lub renty oraz obejście obowiązku ubezpieczenia; w sprawach o odszkodowanie z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie orzeczenia niezgodnego z prawem; art. 479₃₅ 2,art. 479₅₆ 2,art. 479₆₇ 2, art. 479⁷⁸ 2, art. 479₄₂ 2.) - w sprawach o rozwód, separację i alimenty - o czynsze najmu i dzierżawy - o naruszenie posiadania - dotyczących kar porządkowych, świadectwa pracy i roszczeń z tym związanych - o deputaty i ekwiwalenty - rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym - od wyroku ustalającego nieistnienie małżeństwa lub orzekającego unieważnienie małżeństwa jeżeli któraś ze stron zawarła małżeństwo 2. W nieprocesowym: - przepadek rzeczy - zarząd związany ze współwłasnością lub współużytkowaniem - zabezpieczenie przedmiotu spadku - wyjawienie przedmiotu spadku - zarząd spadkiem nieobjętym - zniesienie współwłasności i działu spadku ( jeżeli wartość przedmiotu sporu jest niższa niż 150 tys. zł.) - w postępowaniu międzynarodowym: w przedmiocie prawomocnych postanowień sądu w przedmiocie ustalenia, że orzeczenie sądu zagranicznego podlega uznaniu (art. 1184¹ 3) na postanowienie sądu apelacyjnego w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności (art. 1151¹ 3) LEGITYMACJA DO WNIESIENIE SKARGI: Powód i pozwany Interwenient uboczny W nieprocesie: uczestnicy Prokurator Generalny RPO

3 TERMIN: Jeżeli skargę wnosi strona: 2 miesiące od doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem stronie skarżącej Jeżeli skargę wnosi Prokuratur lub RPO: 6 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia (jeżeli uzasadnienie doręcza się na żądanie strony- 6 miesięcy od doręczenia stronie orzeczenia z uzasadnieniem) WYMOGI SKARGI: 126 kpc + - oznaczenie orzeczenia - przytoczenie podstaw kasacyjnych i uzasadnienie (naruszenie prawa materialnego, naruszenie przepisów postępowania jeżeli mogła mieć wpływ na wynik) - wniosek o przyjęcie do rozpoznania i uzasadnienie - wniosek o uchylenie i zmianę orzeczenia POSTĘPOWANIE PRZED SĄDEM KASACYJNYM: Skargę wnosimy do sądu który wydał zaskarżone orzeczenie Wstępna kontrola (postępowanie międzyinstancyjne) braki należy uzupełnić w terminie 1 tygodnia od doręczenia Doręczenie stronie przeciwnej- odpowiedź na skargę 2 tygodnie od doręczenia Przesłanie akt do SN Wstępna selekcja skargi przez SN Przesąd ma na celu wyeliminowanie spraw pieniaczach postanowienie o odpowie przyjęcia skargi: a) jeżeli w sprawie nie występują istotne zagadnienia prawne b) nie istnieje potrzeba wykładni przepisów prawa c) nie zachodzi nieważność postępowania art. 379 KPC) d) skarga jest oczywiście bezzasadna SN orzeka na posiedzeniu niejawnym (może na jawnym) w składzie 3 sędzi ów zawodowy. W sprawach proceduralnych może przekazać składowi powiększonemu lub połączonych izb. ORZECZENIA: Oddalić skargę kasacyjną jeżeli nie ma podstaw i orzeczenie odpowiada prawu Orzeczenie kasacyjne- uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie do ponownego rozpatrzenia ( albo do tego sądu co wydał albo innego równorzędnego) Orzeczenie reformatoryjne (wyjątkowo) zmiana orzeczenia sądu niższej instancji (SN uchyla wyrok II instancji, zmienia orzeczenie i orzeka co do istoty- gdy jest naruszenie prawa materialnego)

4 W formie postanowienia: Uchylenie orzeczenia i odrzucenie pozwu lub wniosku Uchylenie orzeczenia i umorzenie postępowania Można cofnąć skargę kasacyjną. WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA: Umowne rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem. Stosuje się przepisy o pozwie. SKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA PRZYSŁUGUJE: Od prawomocnych wyroków Jeżeli sprawa zakończona została postanowieniem a TK orzekł o niezgodności aktu z Konstytucją, ratyfikowaną umową lub ustawą na podstawie których zapadło zaskarżone orzeczenie Od nakazów zapłaty w postępowaniu nakazowym, uproszczonym Od postanowienia w postępowaniu nieprocesowym co do istoty sprawy Od postanowienia w przedmiocie ustalenia że orzeczenie sądu zagranicznego podlega ustaleniu Nie przysługuje: Art. 400 KPC - od wyroku orzekającego rozwód, unieważnienie małżeństwa, nieistnienie małżeństwa, jeżeli jedna ze stron zawarła małżeństwo - od wyroku od skargi o wznowienie postępowania PRZYCZYNY WZNOWIENIA POSTĘPOWANIA: Nieważności: art. 379 KPC, art. 401¹KPC Restytucyjne: 1. Oparcie wyroku na dokumencie podrobionym lub przerobionym 2. Oparcie wyroku na skazującym wyroku karnym następnie uchylonym (art. 403 KPC) 3. Uzyskanie wyroku za pomocą przestępstwa (wyrok skazujący) art. 404 KPC 4. Późniejsze wykrycie wyroku dotyczące tego samego stosunku prawnego 5. Jeżeli na treść wyroku miało wpływ postanowienie niekończące postępowania a wydane zostało na podstawie aktu uznanego przez TK za niezgodny z Konstytucja, ratyfikowaną umową, ustawą. 6. Art późniejsze wykrycie okoliczności faktycznych i środków dowodowych które mogły mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu

5 LEGITYMACJA DO WNIESIENIE SKARGI O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA: Strona Osoby które uczestniczyły we wcześniejszym postępowaniu TERMIN: 3 miesiące od dnia kiedy strona dowiedziała się o przyczynie uzasadniającej wznowienie. Jest to termin zawity, nieprzedłużany, niewznawiany, czasem przywracalny. Termin końcowy: 5 lat od uprawomocnienia się wyroku art. 479₂₂- w postępowaniu gospodarczym- 2 lata od uprawomocnienia się orzeczenia. ORZECZENIA: Oddalenie Zmiana zaskarżonego wyroku i np. uchylenie powództwa Uchylenie zaskarżonego wyroku i odrzucenie pozwu i umorzenie postępowania Uchylenie wyroku i zasądzenie na nowo Art uchyla jeden wyrok i utrzymuje drugi - uchyla wszystkie wyroki i orzeka na nowo SKARGA O STWIERDZENIE NIEZGODNOŚCI Z PRAWEM PRAWOMOCNEGO ORZECZENIA: Ma cechy prejudykatu. Art. 417¹ KC przysługuje tylko od wyroków sądów II instancji (wyjątkowo- gdy niezgodność dotyczy porządku publicznego lub praw i wolności obywatelskich- również od wyroków sądów I instancji) LEGITYMACJA: Strona (gdy ma miejsce śmierć strony- spadkobiercy strony) Prokurator Generalny- naruszenie zasad porządku prawnego RPO- naruszenie konstytucyjnych praw i wolności Art. 424₃- zasada jednej skargi: od tego samego wyroku przysługuje tylko jedna skarga. Na czym oprzeć skargę: Naruszenie prawa materialnego TERMIN: 2 lata od uprawomocnienia się zaskarżonego wyroku ODRZUCENIE: gdy skarga nie spełnia wymogów formalnych ODMOWA PRZYJĘCIA: gdy jest bezzasadna ODDALENIE: jeżeli brak jest podstaw do stwierdzenia że dany wyrok jest niezgodny z prawem UWZGLĘDNIENIE SKARGI STWIERDZENIE NIEZGODNOŚCI Z PRAWEM i uchylenie zaskarżonego wyroku i wyroku I instancji oraz odrzucenie pozwu i umorzenie postępowania- gdy osoba lub przedmiot nie podlega orzecznictwu sądów polskich art. 519₂, art. 1148¹ 3, art. 1151¹ 3.