ul. Szpitalna 5/5, 00-031 Warszawa, tel. (022) 828 91 28 wew. 135 fax. (022) 828 91 29 Społeczeństwo obywatelskie w Parlamencie RP V kadencji (2005-2009) Projekt badawczy Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych Nazwa partii politycznej: Polskie Stronnictwo Ludowe Miejsce i data: Warszawa, 21 września 2005 Podpis osoby wypełniającej ankietę w imieniu krajowego sztabu wyborczego: przesłane przez biuro prasowe ANKIETA 1. Czy w programie Państwa partii / komitetu wyborczego poruszane są kwestie dotyczące szeroko rozumianej kondycji społeczeństwa obywatelskiego w Polsce (aktywności obywatelskiej, uczestnictwa w życiu publicznym, umiejętności i skłonności do samoorganizacji i samopomocy, podziału zadań między Państwem i samoorganizującymi się obywatelami (społecznościami lokalnymi / organizacjami etc.)? : Podstawą demokracji parlamentarnej jest możliwie najszerszy udział (uczestnictwo) obywateli w życiu społecznym, zdolność do samo-organizacji i realizacji własnych potrzeb. To zawsze cechowało zwłaszcza społeczeństwo wiejskie. 2. Czy w programie Państwa partii poruszone jest zagadnienia związane bezpośrednio z funkcjonowaniem organizacji pozarządowych w Polsce? : VIII Kongres PSL poświęcił temu zagadnieniu stosowną uwagę. 3. Jak wyobrażają sobie Państwo współprace z organizacjami pozarządowymi w Parlamencie? (dla przykładu - w dwóch poprzednich kadencjach Parlamentu funkcjonowały ponadpartyjne Parlamentarne Zespoły ds. Organizacji Pozarządowych. Czy wybrani z Strona 1 z 5
Państwa list reprezentanci poprą także w tej kadencji istnienie takiego zespołu? Jakie inne metody współpracy z organizacjami pozarządowymi przewidują Państwo w ramach działalności Parlamentarnej?) Klub Parlamentarny PSL zawsze dostrzegał głos, zdanie organizacji pozarządowych w kwestiach podejmowanych przez Parlament. Każdy poseł i senator powinien wsłuchiwać się w głos swoich wyborców, w tym zorganizowanych w tym sektorze. 4. Czy w przypadku gdyby Państwa przedstawiciele weszli w skład rządu czy będziecie Państwo realizować jakieś szczególne propozycje instytucjonalnych form współpracy z organizacjami pozarządowymi? Poprzemy rozsądne propozycje w tym zakresie. 5. Proszę zaznaczyć stwierdzenia, które pozostają w zgodzie z Państwa programem i oddają intencje Państwa przedstawicieli, którzy ewentualnie znajdą się w Parlamencie. Organizacje pozarządowe (stosowanie do merytorycznych kompetencji które posiadają) powinny być dla administracji publicznej partnerem w realizacji zadań publicznych i wykonując te zadania korzystać ze wsparcia instytucji publicznych Partnerstwo organizacji z władzami różnych szczebli w realizacji zadań publicznych powinno opierać się na zasadach pomocniczości, przejrzystości, równości, konkurencyjności Umożliwienie organizacjom pozarządowym bycia solidnym partnerem władz wymaga wspierania instytucjonalnego i merytorycznego organizacji pozarządowych przez Państwo Organizacje pozarządowe w drodze dialogu obywatelskiego powinny być włączane do konsultowania decyzji władz wszystkich szczebli Szczegółowe sposoby prowadzenia konsultacji społecznych (m.in. z udziałem organizacji pozarządowych) powinien zostać opisany i przyjęty w formie odpowiednich regulacji Należy doceniać działania i chronić niezależność tych organizacji pozarządowych, których zadaniem jest patrzenie władzy na ręce (m.in. zapobieganie korupcji). : Organizacje pozarządowe powinny silniej zabierać głos: w szczególności w zakresie braku należytej realizacji przez władze konstytucyjnych praw obywatelskich do oświaty, ochrony zdrowia, opieki socjalnej, pracy, mieszkania. A ponadto łamania praw obywatelskich, zwłaszcza przemocą do wolności i nietykalności, swobody zgromadzeń i protestów społecznych wszystkich grup społecznych, a nawet dziennikarzy. 6. Jaki Państwa zdaniem wpływ na funkcjonowanie organizacji pozarządowych w Polsce miało wprowadzenie Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie? Zdecydowanie pozytywny Raczej pozytywny Raczej negatywny Zdecydowanie negatywny Strona 2 z 5
(ewentualne propozycje zmian do ustawy): Odsetek świadczeń podatkowych jest niski, co w biednym społeczeństwie nie tworzy istotnego zasilenia finansowego dla działalności organizacji pożytku publicznego. 7. Czy uważają Państwo, że w Narodowym Planie Rozwoju na lata 2007-2013 powinien zostać utrzymany zapowiadany na obecnym etapie prac nad NPR Sektorowy Program Operacyjny zorientowany na wsparcie rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w Polsce? 8. Czy uważają Państwo, że powinien istnieć wydzielony fundusz publiczny zorientowany na wspieranie inicjatyw obywatelskich (obecnie Fundusz Inicjatyw Obywatelskich)? 9. Czy są Państwo za utrzymaniem mechanizmu 1% alokacji podatku dochodowego na rzecz organizacji pożytku publicznego? Uwagi jak w punkcie 6. Strona 3 z 5
10. Czy organizacje pozarządowe powinny posiadać pewne przywileje prawno-podatkowe ze względu na szczególną funkcję pożytku publicznego, jaką pełnią na rzecz społeczeństwa? Powinny posiadać właściwe uprawnienia do dobrej realizacji zadań. powinny jednak wyrastać do roli państwa w państwie, gdyż najwyższą władzę w państwie powinien zachować naród przez swych reprezentantów w Parlamencie. 11. Czy w Państwa programie są propozycje, które bezpośrednio dotyczą sfery prawnoregulacyjnej organizacji pozarządowych w szczególności regulacji podatkowych (np. zachęt dla filantropii lub ich ograniczenia, zmian w podatku dochodowym, które dotyczyłyby organizacji non-profit etc.)? Klub Parlamentarny PSL z reguły opowiadał się za tworzeniem takich mechanizmów. A nawet wnosił swoje propozycje w tych sprawach, w odniesieniu do szeroko pojętego sektora organizacji pozarządowych, jak np. OSP i inne. 12. W jakim kierunku Państwa zdaniem powinny być dokonane zmiany prawne i praktyki w stosunku do organizacji pozarządowych? Proszę zaznaczyć wszystkie działania, które uznają Państwo za właściwe: zwiększenie liczby powierzanych i wspieranych zadań publicznych realizowanych przez organizacje pozarządowe finansowe wspieranie rozwoju instytucjonalnego organizacji pozarządowych wspólne przygotowywanie przez organizacje i władze publiczne strategii rozwiązywania problemów społecznych wzmacnianie i współpraca z organizacjami wspierającymi rozwój trzeciego sektora (tzw. organizacji infrastrukturalnych) utrzymanie specjalnej struktury w administracji centralnej odpowiedzialnej za rozwój i współpracę z sektorem obywatelskim (obecnie departament Pożytku publicznego w MPS) wyznaczenie osób w innych instytucjach centralnych odpowiedzialnych za dialog obywatelski Strona 4 z 5
stworzenie spójnej informacji o dostępnych dla organizacji środkach publicznych prawne uregulowanie udziału organizacji w procesie konsultacji społecznych deregulacja zapisów prawnych prowadząca do zmniejszenia kosztów funkcjonowania organizacji (np. wymóg posiadania osobnego subkonta na każdy projekt finansowany ze środków publicznych, gwarancje bankowe na całą wartość projektów europejskich) wzmocnienie kontroli działalności merytorycznej organizacji pozarządowych wzmocnienie kontroli finansowych w organizacjach pozarządowych Opowiadamy się za poszerzeniem udziału organizacji pozarządowych w realizacji wielu zadań. Jednocześnie więc również za odpowiednią kontrolą tych procesów, związanych także z wydatkowaniem określonych środków publicznych. 13. Czy w strukturach komitetu wyborczego / partii wskazana jest osoba (osoby) odpowiedzialna za kontakt z organizacjami pozarządowymi? (jeśli możliwe lista osób) 14. Inne informacje, które mogą mieć znaczenie dla tematyki związanej z sektorem obywatelskim w Polsce: Dziesiątki tysięcy członków PSL współtworzy od dawna wiele organizacji pozarządowych. Właściwie prawie każdy z bardziej aktywnych członków PSL jest jednocześnie członkiem organizacji pozarządowych, zwłaszcza w swoim środowisku lokalnym. Strona 5 z 5