Społeczeństwo obywatelskie w Parlamencie RP V kadencji ( ) Projekt badawczy Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych ANKIETA

Transkrypt

1 ul. Szpitalna 5/5, Warszawa, tel. (022) wew. 135 fax. (022) Społeczeństwo obywatelskie w Parlamencie RP V kadencji ( ) Projekt badawczy Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych Nazwa partii politycznej: Socjaldemokracja Polska Miejsce i data: Warszawa, wrzesień 2005 r. Podpis osoby wypełniającej ankietę w imieniu krajowego sztabu wyborczego: Bartosz Dominiak ANKIETA 1. Czy w programie Państwa partii / komitetu wyborczego poruszane są kwestie dotyczące szeroko rozumianej kondycji społeczeństwa obywatelskiego w Polsce (aktywności obywatelskiej, uczestnictwa w życiu publicznym, umiejętności i skłonności do samoorganizacji i samopomocy, podziału zadań między Państwem i samoorganizującymi się obywatelami (społecznościami lokalnymi / organizacjami etc.)? Tak Nie Powyższe kwestie poruszane są w ramach takich obszarów programu SDPL, jak Odpartyjnienie państwa oraz Równości i wolności obywatelskie. 2. Czy w programie Państwa partii poruszone jest zagadnienia związane bezpośrednio z funkcjonowaniem organizacji pozarządowych w Polsce? Tak Nie Patrz. odpowiedzi na pozostałe pytania ankiety. 3. Jak wyobrażają sobie Państwo współprace z organizacjami pozarządowymi w Parlamencie? (dla przykładu - w dwóch poprzednich kadencjach Parlamentu funkcjonowały ponadpartyjne Parlamentarne Zespoły ds. Organizacji Pozarządowych. Czy wybrani z Państwa list reprezentanci poprą także w tej kadencji istnienie takiego zespołu? Jakie inne metody współpracy z Strona 1 z 6

2 organizacjami pozarządowymi przewidują Państwo w ramach działalności Parlamentarnej?) Będziemy za powołaniem ponadpartyjnego Zespołu ds. Organizacji Pozarządowych Wpisanie do zakresu zadań jednej komisji sejmowej problematyki funkcjonowania w Polsce organizacji pozarządowych Popieranie działań do zwiększenie udziału przedstawicieli ogólnopolskich organizacji pozarządowych oraz federacji organizacji pozarządowych w pracach komisji sejmowych Utworzenie oddzielnego kanału ogólnodostępnej telewizji, w którym byłyby prowadzone transmisje całych (nie tylko do godz ) obrad Sejmu i Senatu, wybranych komisji sejmowych i senackich uniemożliwi to umieszczanie ważnych punktów w porządku obrad w godzinach poza transmisjami telewizyjnymi 4. Czy w przypadku gdyby Państwa przedstawiciele weszli w skład rządu czy będziecie Państwo realizować jakieś szczególne propozycje instytucjonalnych form współpracy z organizacjami pozarządowymi? Podniesienie rangi organizacji w podejmowaniu decyzji przez władze publiczne: utworzenie w każdym resorcie oraz w Parlamencie wydzielonych komórek do spraw współpracy z organizacjami pozarządowymi. Natomiast koordynacja tej współpracy powinna mieścić się nie w Ministerstwie Polityki Społecznej, lecz w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów (ponieważ organizacje pozarządowe funkcjonują nie tylko w sferze zainteresowań MPS) obligatoryjne konsultowanie z ngos projektów aktów prawnych przez ministerstwa (takie rozwiązanie wprowadził minister Balicki) obligatoryjne utworzenie przy każdym ministerstwie sektorowej rady organizacji pozarządowych jako ciała konsultacyjno-doradczego utworzenie przy organach wykonawczych samorządów terytorialnych gminnych/powiatowych/wojewódzkich rad organizacji pozarządowych jako ciał konsultacyjno-doradczych 5. Proszę zaznaczyć stwierdzenia, które pozostają w zgodzie z Państwa programem i oddają intencje Państwa przedstawicieli, którzy ewentualnie znajdą się w Parlamencie. Organizacje pozarządowe (stosowanie do merytorycznych kompetencji które posiadają) powinny być dla administracji publicznej partnerem w realizacji zadań publicznych i wykonując te zadania korzystać ze wsparcia instytucji publicznych Partnerstwo organizacji z władzami różnych szczebli w realizacji zadań publicznych powinno opierać się na zasadach pomocniczości, przejrzystości, równości, konkurencyjności Umożliwienie organizacjom pozarządowym bycia solidnym partnerem władz wymaga wspierania instytucjonalnego i merytorycznego organizacji pozarządowych przez Państwo Organizacje pozarządowe w drodze dialogu obywatelskiego powinny być włączane do konsultowania decyzji władz wszystkich szczebli Szczegółowe sposoby prowadzenia konsultacji społecznych (m.in. z udziałem organizacji pozarządowych) powinien zostać opisany i przyjęty w formie odpowiednich regulacji Należy doceniać działania i chronić niezależność tych organizacji pozarządowych, których zadaniem jest patrzenie władzy na ręce (m.in. zapobieganie korupcji). Strona 2 z 6

3 Wszystkie odpowiedzi na TAK 6. Jaki Państwa zdaniem wpływ na funkcjonowanie organizacji pozarządowych w Polsce miało wprowadzenie Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie? Zdecydowanie pozytywny Raczej pozytywny Raczej negatywny Zdecydowanie negatywny Raczej pozytywny był to krok w dobrym kierunku. W najbliższym czasie należy dokonać przeglądu realizacji przepisów ustawy i we współpracy z organizacjami pozarządowymi wypracować niezbędne propozycje nowelizacji przepisów ustawy, np. w zakresie katalogu organizacji, które mogą otrzymać status organizacji pożytku publicznego, lub też wymogów, które organizacje muszą spełnić, aby taki status otrzymać (zliberalizowanie i ułatwienie dostępu do statusu organizacji pożytku publicznego z zachowaniem nadzoru nad wydatkowaniem publicznych pieniędzy). 7. Czy uważają Państwo, że w Narodowym Planie Rozwoju na lata powinien zostać utrzymany zapowiadany na obecnym etapie prac nad NPR Sektorowy Program Operacyjny zorientowany na wsparcie rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w Polsce? 8. Czy uważają Państwo, że powinien istnieć wydzielony fundusz publiczny zorientowany na wspieranie inicjatyw obywatelskich (obecnie Fundusz Inicjatyw Obywatelskich)? Fundusz taki mógłby być wspierany np. 1-procentopwym odpisem od przychodów uzyskanych przez Państwo z prywatyzacji. Strona 3 z 6

4 9. Czy są Państwo za utrzymaniem mechanizmu 1% alokacji podatku dochodowego na rzecz organizacji pożytku publicznego? Proponujemy stopniowe podnoszenie wysokości odpisu z 1 proc. w 2006 do 2 proc. w 2010 roku: rok % rok ,25 % rok ,50 % rok ,75 % rok % Ponadto proponujemy uproszczenie procedury przekazywania tzw. 1 procenta od podatków dla organizacji pozarządowych (obecnie: trzeba wpłacić na konto organizacji określona kwotę, zazwyczaj opłacić przelew, dopiero wówczas odliczyć w formularzu PIT i czekać do 3 miesięcy na zwrot. Nasza propozycja: w formularzu PIT wpisujemy nr rejestrowy wybranej organizacji (spis w Internecie oraz w każdym urzędzie skarbowym), a pieniądze z 1 procenta są przesyłane bezpośrednio z urzędu skarbowego na konto organizacji w ciągu 7 dni roboczych po zatwierdzeniu PITa przez US. 10. Czy organizacje pozarządowe powinny posiadać pewne przywileje prawnopodatkowe ze względu na szczególną funkcję pożytku publicznego, jaką pełnią na rzecz społeczeństwa? 11. Czy w Państwa programie są propozycje, które bezpośrednio dotyczą sfery prawno-regulacyjnej organizacji pozarządowych w szczególności regulacji podatkowych (np. zachęt dla filantropii lub ich ograniczenia, zmian w podatku dochodowym, które dotyczyłyby organizacji non-profit etc.)? Komentarz Tak, m.in.: Zwolnienie od podatku przekazanych na rzecz organizacji pozarządowych spadków Obligatoryjne przekazywanie w formie konkursów tzw. korkowego na rzecz organizacji działających w obszarze zwalczania patologii społecznych, tj. alkoholizmu, narkomanii, etc. Strona 4 z 6

5 12. W jakim kierunku Państwa zdaniem powinny być dokonane zmiany prawne i praktyki w stosunku do organizacji pozarządowych? Proszę zaznaczyć wszystkie działania, które uznają Państwo za właściwe: zwiększenie liczby powierzanych i wspieranych zadań publicznych realizowanych przez organizacje pozarządowe finansowe wspieranie rozwoju instytucjonalnego organizacji pozarządowych wspólne przygotowywanie przez organizacje i władze publiczne strategii rozwiązywania problemów społecznych wzmacnianie i współpraca z organizacjami wspierającymi rozwój trzeciego sektora (tzw. organizacji infrastrukturalnych) utrzymanie specjalnej struktury w administracji centralnej odpowiedzialnej za rozwój i współpracę z sektorem obywatelskim (obecnie departament Pożytku publicznego w MPS) wyznaczenie osób w innych instytucjach centralnych odpowiedzialnych za dialog obywatelski stworzenie spójnej informacji o dostępnych dla organizacji środkach publicznych prawne uregulowanie udziału organizacji w procesie konsultacji społecznych deregulacja zapisów prawnych prowadząca do zmniejszenia kosztów funkcjonowania organizacji (np. wymóg posiadania osobnego subkonta na każdy projekt finansowany ze środków publicznych, gwarancje bankowe na całą wartość projektów europejskich) wzmocnienie kontroli działalności merytorycznej organizacji pozarządowych wzmocnienie kontroli finansowych w organizacjach pozarządowych Komentarz do skreślenia nr 1 wydaje się lepszym rozwiązaniem, aby w każdym resorcie oraz w Parlamencie istniały komórki wydzielone do współpracy z organizacjami pozarządowymi, natomiast koordynacja tej współpracy powinna mieścić się nie w Ministerstwie Polityki Społecznej, lecz w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów (ponieważ organizacje pozarządowe funkcjonują nie tylko w sferze zainteresowań MPS) Komentarz do skreślenia nr 2 wzmocnienie kontroli działalności merytorycznej organizacji mogłoby być przejawem cenzurowania ruchu pozarządowego. Dopuszczamy możliwość tylko w zakresie kontroli wydatkowania przez organizacje pozarządowe publicznych pieniędzy z punktu widzenia legalności, gospodarności i rzetelności. Komentarz do skreślenia nr 3 jak w skreśleniu nr 2: wzmocniona kontrola finansowa może dotyczyć wyłącznie tego zakresu funkcjonowania organizacji pozarządowych, w jakim korzystają one z publicznych pieniężnych. W pozostałych przypadkach dopuszczamy stopień kontroli finansowej co najwyżej taki, jaki dotyczy wszystkich podmiotów prywatnych. 13. Czy w strukturach komitetu wyborczego / partii wskazana jest osoba (osoby) odpowiedzialna za kontakt z organizacjami pozarządowymi? Tak Nie 14. Inne informacje, które mogą mieć znaczenie dla tematyki związanej z sektorem obywatelskim w Polsce: Ponadto opowiadamy się za: Strona 5 z 6

6 - wzmocnieniem pozycji obywateli w funkcjonowaniu samorządów terytorialnych poprzez: a. zniesienie progu frekwencji przy referendach lokalnych (dziś mamy często do czynienia z sytuacją, gdy władze samorządowe, dla których dane referendum jest niewygodne, wydają publiczne pieniądze na zniechęcanie mieszkańców do udziału w referendum absurd na skalę światową!!!) b. wpisanie do ustaw o samorządzie gminnym, powiatowym i wojewódzkim możliwości inicjatywy obywatelskiej przy wnoszeniu projektów aktów prawnych i uchwał pod obrady rad poszczególnych szczebli samorządu takie rozwiązanie mają wpisane do statutów niektóre gminy c. wprowadzenie obowiązku informowania na 3 dni przed terminem o miejscu i czasie zwołania sesji rady lub posiedzenia komisji rady samorządów poszczególnych szczebli (z zachowaniem enumeratywnie wymienionych wyjątków na zwołanie sesji i posiedzeń w trybie pilnym) d. wprowadzenie konstytucyjnej jawności nie tylko sesji rad, ale również posiedzeń komisji rad (bez wyjątków) e. wprowadzenie zakazu organizowania sesji rad i posiedzeń komisji rad poza obszarem działania danej struktury samorządowej (dziś zdarza się organizowanie sesji wyjazdowych, np. budżetowych, w odległych miejscowościach, tak aby nikt z mieszkańców nie mógł na nie przyjechać) - wzmocnienie pozycji obywateli w odniesieniu do władz państwowych poprzez a. wprowadzenie obligatoryjnych wysłuchań opinii publicznej (public hearing) w przypadku niektórych projektów ustaw b. utworzenie oddzielnego kanału ogólnodostępnej telewizji, w którym byłyby prowadzone transmisje całych (nie tylko do godz ) obrad Sejmu i Senatu, wybranych komisji sejmowych i senackich uniemożliwi to umieszczanie ważnych punktów w porządku obrad w godzinach poza transmisjami telewizyjnymi c. stworzenie ogólnodostępnego i bezpłatnego rządowego portalu internetowego prawa w Polsce (na wzór Lexa lub europejskiego CELEXa), w którym: 1. umieszczane byłyby w dniu publikacji dzienniki ustaw (w formacie PDF) teksty umieszczone w portalu miałyby status oficjalnego publikatora 2. w ciągu 30 dni od dnia publikacji nowelizacji ustawy lub rozporządzenia umieszczane byłyby ujednolicone teksty ustaw (teksty ujednolicone nie miałyby charakteru oficjalnego) 3. byłby odnotowywany przebieg ścieżki legislacyjnej wraz z dostępem do wszystkich dokumentów procesu legislacyjnego: dla rządowych projektów ustaw od momentu skierowania projektu ustawy do uzgodnień międzyresortowych dla poselskich lub prezydenckich projektów ustaw od momentu wpłynięcia projektu do Sejmu dla senackich projektów ustaw od momentu skierowania do Senatu projektu ustawy dla rozporządzeń od momentu skierowania do uzgodnień międzyresortowych Portal mógłby zawierać również wykaz wszystkich stanowisk administracji rządowej (od naczelnika wydziału wzwyż) wraz z danymi osób pełniących daną funkcją (imię i nazwisko, ewentualnie telefon i ). Strona 6 z 6