temat konferencji: DETERMINANTY ROZWOJU MIAST W KONTEKŚCIE POLITYKI MIEJSKIEJ PO ROKU 2013 CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA ROZWÓJ MIAST W KONTEKŚCIE POLITYKI MIEJSKIEJ PO ROKU 2013
tytuł wystąpienia: ROLA MIASTA KATOWICE W SUBREGIONIE CENTRALNYM, WYZWANIA STOJĄCE PRZED MIASTEM W LATACH 2014-2020
Tytuł prezentacji: PiMPeK
PiMPeK Pragmatyka i Marzenia
81 Jednostek Samorządu Terytorialnego 43 miasta 30 gmin 8 powiatów
Liczba mieszkańców Miast GZM (stan na 31.12.2011 r.) 350 000 300 000 250 000 200 000 150 000 100 000 50 000 0
Stopa bezrobocia w miastach GZM (stan na 28 luty 2013 r.) 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00%
Dochody miast GZM w zł (wykonanie 2012 r.) 1 391 933 436 870 581 082 686 303 696 588 078 653 437 129 131 369 441 886 544 428 814 274 511 287 229 530 530 132 824 514 692 119 642 162 361 778 769 464 055 593 527 952
nadwyżka operacyjna (deficyt operacyjny) miast GZM (wykonanie za 2012 r.) 180 000 000,00 160 000 000,00 140 000 000,00 120 000 000,00 100 000 000,00 80 000 000,00 60 000 000,00 40 000 000,00 20 000 000,00 0,00-20 000 000,00-40 000 000,00
Tytuł osi PRAGMATYKA Udział nadwyżki operacyjnej w dochodach bieżących 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% -5,0% -10,0% Serie1-15,0% -20,0% -25,0% -30,0% Tytuł osi
Wskaźnik zadłużenia (zadłużenie/dochodów ogółem - max 60% wykonanych dochodów) 45,0% 40,0% 35,0% 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 22,8% 17,8% 14,4% 18,6% 28,5% 34,8% 23,6% 43,5% 29,6% 30,2% 31,6% 34,2% 23,3% 32,4% 0,0%
STRUKTURA ZATRUDNIENIA W KATOWICACH (w %) 100 90 80 70 60 50 80 53 75 60 85 50 100 78 40 30 20 10 0 20 48 Capgemini KHW DisplayLink Rockwell Automation 25 40 50 15 22 0 Ruch Steria Webanywhere Mentor Graphics Pracownicy z Katowic (w %) Pracownicy spoza Katowic (w %)
Wnioski: a) Bardzo duże zróżnicowanie w odniesieniu do poszczególnych miast GZM (dochody, zadłużenie, nadwyżka operacyjna, bezrobocie) b) Mieszkańcy GZM-u korzystają z Metropolii, a nie tylko z własnego miasta faktycznie jest to dla nich jedno miasto
CZY PRZYSZŁA PERSPEKTYWA UNII EUROPEJSKIEJ NA LATA 2013 2020 MOŻE BYĆ SZANSĄ DLA METROPOLII SILESIA?
Jednym z najważniejszych założeń nowo projektowanej polityki spójności na lata 2014-2020 jest szerokie uwzględnienie w jej ramach wymiaru terytorialnego. Wynika to bezpośrednio z zapisów Traktatu Lizbońskiego.
Najważniejszym nowym rozwiązaniem dla obszarów zurbanizowanych są Zintegrowane Inwestycje Terytorialne
Celem realizacji ZIT w Polsce jest zwiększenie zaangażowania miast i obszarów zurbanizowanych lub innych terytoriów w zarządzaniu środkami strukturalnymi UE oraz zastosowanie podejścia zintegrowanego na rzecz zapewniania komplementarności.
Można to rozumieć jako zespół działań związanych z wyrównywaniem standardów na terenie poszczególnych gmin w ramach zespołu metropolitalnego z jednoczesnym wykorzystaniem efektu synergii do wzrostu konkurencyjności całej metropolii.
Wsparcie w ramach ZIT będzie skierowane na: a) Rozwój zrównoważonego, sprawnego transportu łączącego miasto i jego obszar funkcjonalny b) Przywracanie funkcji społeczno-gospodarczych zdegradowanych obszarów miejskich c) Poprawa stanu środowiska przyrodniczego na obszarze funkcjonalnym miasta: d) Wspieranie efektywności energetycznej: związane z działaniami na rzecz energooszczędności w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym
Nowe narzędzie wspierające rozwój terytorialny zaproponowane przez KE ma z założenia przyczynić się do zwiększenia efektywności realizacji polityki spójności.
Ale czy wystarczy środków własnych na realizację tych zadań, czy nie będą bardziej zdolne do ich wykorzystania miasta bogatsze co doprowadzi do jeszcze bardziej większego zróżnicowania pomiędzy miastami metropolii? np. Realizacja projektu tramwajowego bez Mysłowic i Świętochłowic w obecnej perspektywie finansowej
Co zrobić by tak nie było?
OPRACOWANIE STRATEGII ROZWOJU SUBREGIONU CENTRALNEGO spotkania reprezentacji subregionu centralnego: 10 stycznia br. 23 stycznia br. 4 lutego br. Ustalenia z inicjatywy miasta Katowice: KZK GOP skoordynuje prace związane z przygotowaniem Strategii Subregionu Centralnego na potrzeby wykorzystania perspektywy finansowej UE 2014-2020
12 marca 2013 r. KZK GOP ogłosił zamówienie publiczne na opracowanie Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 z perspektywą do 2030 r., ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień rozwoju transportu miejskiego, wraz z programem działań dla Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT)
Przedmiotem zamówienia jest opracowanie dokumentu składającego się z trzech części: CZĘŚĆ I. Strategia Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020. CZĘŚĆ II. Strategia Rozwoju Transportu Miejskiego w Subregionie Centralnym. CZĘŚĆ III. Program działań dla Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych realizowanych w Subregionie Centralnym. dokument musi uwzględniać listę projektów zgłoszonych przez Subregion Centralny Województwa Śląskiego do współfinansowania w ramach mechanizmu ZIT
Do 05.04.2013 r. gminy Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego zgłosiły 82 propozycje projektów, do realizacji w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych o łącznej wartości 4.283,27 mln zł (stan na 19.03.2013r.). Projekty te zostały pogrupowane wg wiodącego tematu przedsięwzięć. Zidentyfikowano 6 zintegrowanych programów:
1. Zintegrowany program budowy centrów przesiadkowych, w tym systemów Park & Ride oraz Bike & Ride na obszarze Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego o łącznej wartości 1.446,71 mln zł;
2. Zintegrowany program budowy i rozbudowy systemu dynamicznej informacji pasażerskiej w Subregionie Centralnym Województwa Śląskiego - o łącznej wartości 197,11 mln zł;
3.Zintegrowany program budowy systemu inteligentnego zarządzania ruchem w Subregionie Centralnym Województwa Śląskiego o łącznej wartości 396,00 mln zł;
4. Zintegrowany program rozwoju komunikacji tramwajowej 974,47 mln zł; 5. Zintegrowany program odnowy taboru autobusowego 471,48 mln zł; 6. Zintegrowany program przebudowy układu komunikacyjnego 797,50 mln zł.
Obecnie trwa procedura uporządkowywania listy zgłoszonych projektów, doprecyzowywanie ich zakresów, ujednolicanie zapisów oraz ustalenie stanu przygotowania projektów do realizacji. Procedura prowadzona jest we współpracy z Wydziałem Funduszy Europejskich Urzędu Miasta w Katowicach. W następnych etapach niezbędne będzie nadanie priorytetów zgłoszonych przedsięwzięć, dokonanie wyboru projektów kluczowych z punktu widzenia realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych oraz sporządzenie listy projektów rezerwowych.
Podstawową zasadą jest to by KZK GOP przygotował dokumenty programowe i strategiczne natomiast wdrażaniem (realizacją) zajęły się poszczególne gminy, powiaty i miasta
W dniu 9 kwietnia w Gliwicach podpisano porozumienie pomiędzy 81 jst i KZK GOP które formalizuje te działania Lidrerem ZIT-u dla komponentu krajowego jest Prezydent Miasta Katowice Jednostką wykonawczą jest KZK GOP
Rola Miasta Katowice w Subregionie Centralnym: 1. Lider ZIT dla komponentu krajowego 2. Koordynator całego procesu 3. Nadzór nad jednostką wykonawczą KZK GOP 4. Organizowanie spotkań reprezentacji Subregionu Centralnego oraz zgromadzenia ogólnego przedstawicieli subregionu
Rola Miasta Katowice w Subregionie Centralnym cd: 5. Zapewnienie komunikacji pomiędzy Partnerami Porozumienia 6. Reprezentowanie Subregionu Centralnego w kontaktach roboczych z Instytucją Zarządzającą 7. Ścisła współpraca z liderem Subregionu Centralnego
Wyzwania stojące przed Miastem w latach 2014 220 1. Opracowanie Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 2. Opracowanie Strategii Rozwoju Transportu Miejskiego w Subregionie Centralnym. 3. Przygotowanie Programu działań dla Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych realizowanych w Subregionie Centralnym 4. Zapewnienie sprawnego wdrażania programu ZIT 5. Zabezpieczenie wkładu własnego beneficjentów
Wartość Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych wynosi: 4.283,27 mln zł (stan na 19.03.2013 r.) zatem udział własny miast musi wynieść około 2 mld zł. Czy nas na to stać?
FORMY ORGANIZACYJNE WDRAŻANIA PROGRAMU ZIT
GZM nie jest w stanie realizować funkcji Metropolitalnych! Budżet kilka mln zł. Zadnia może tylko opracować strategię, pozostałe zadania tylko na podstawie porozumień (Przypadek projektu Tramwaje Śląskie)
KZK GOP jest stabilną instytucją o relatywnie dużym budżecie i bardzo dużym doświadczeniu. Niestety nie jest wiarygodnym partnerem dla banków jego budżet składa się z corocznych składek, nie zawsze płaconych regularnie przez gminy członkowskie. Każda gmina w dowolnym czasie może z niego wystąpić
Metropolia w oparciu o projekt ustawy Metropolitarnej wrzesień 2011 r. Zakłada m.in.: Powołanie powiatu metropolitarnego Własny budżet 14 gmin (obecny GZM) NIE MA SZANS NA POWOŁANIE TAKIEJ JEDNOSTKI
Aby była silna instytucja metropolitalna POWINNA POWSTAĆ JST o określonych (dużych) przewidywalnych i powtarzalnych (pewnych) rocznych dochodach.
MARZENIA Jakie są możliwości pozyskania dodatkowych środków? PiMPeK Pragmatyka i Marzenia
MARZENIA ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Art. 41.1 Dla gminy powstałej w wyniku połączenia dwóch lub więcej gmin, w drodze zgodnych uchwał, wskaźnik udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, określony w Art. 4 ust. 2, w okresie 5 lat, począwszy od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym podjęto decyzję o połączeniu, jest zwiększony o pięć punktów procentowych.
MARZENIA ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Art. 41.2 Dla powiatu powstałego w wyniku połączenia dwóch lub więcej powiatów, w drodze zgodnych uchwał, wskaźnik udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, określony w art. 5 ust. 2, w okresie 5 lat, począwszy od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym podjęto decyzję o połączeniu, jest zwiększony o pięć punktów procentowych.
MARZENIA ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Art. 41.3 Dochody z tytułu zwiększonych udziałów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się do dochodów podatkowych w rozumieniu niniejszej ustawy.
MARZENIA wyliczenie zwiększenia dochodów z tytułu PIT (dodatkowe 5 punktów procentowych dla gminy i powiatu) w sytuacji połączenia dwóch lub więcej gmin / powiatów zł799 397 920,00 zł417 247 480,00 zł227 694 900,00 zł159 879 584 zł83 449 496 zł17 236 425 zł86 182 125,00 zł45 538 980 zł13 654 683 zł68 273 415,00 Katowice Mysłowice Sosnowiec Siemianowice Śląskie RAZEM aktualnie x 5
MARZENIA Można z pewnym przybliżeniem powiedzieć, że Metropolia Silesia mogła by w ciągu 5 lat pozyskać dodatkowe środki w wysokości ponad 2 mld zł. tyle potrzebujemy do ZIT u
MARZENIA PiMPeK Pragmatyka i Marzenia Prezydenta Katowic
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ PIOTR USZOK Prezydent Miasta Katowice