APLIKACJE PROJEKTOWE HORYZONT 2020 JAK



Podobne dokumenty
Od pomysłu do projektu doświadczenia z realizacji międzynarodowych projektów badawczych

Możliwości oraz doświadczenia z pozyskiwania i realizacji międzynarodowych projektów badawczych

PIERWSZE DOŚWIADCZENIA Z POZYSKIWANIA I REALIZACJI

UDZIAŁ PRZEDSIĘBIORSTWA W PROJEKTACH UE

Docieranie do informacji i przygotowanie wniosków projektowych

Przygotowywanie wniosku (planowanie projektu)

Horyzont 2020 dla przedsiębiorstw małych, średnich i dużych

ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU. Kim jesteśmy?

Proces przygotowania, składania i oceny wniosków projektowych w Programie HORYZONT 2020 uwagi praktyczne

Wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw w Horyzoncie 2020

FAST TRACK TO INNOVATION

Premia na Horyzoncie zasady aplikowania i realizacji

Możliwości wsparcia dla MŚP w programie Horyzont 2020

Horyzont W niniejszej prezentacji wykorzystano materiały udostępnione m.in. przez KE i/lub Ministerstwa oraz Agendy RP

MALI I ŚREDNI PRZEDSIĘBIORCY W PROGRAMIE HORYZONT 2020 REGIONALNY PUNKT KONTAKTOWY PROGRAMÓW BADAWCZYCH UE PRZY UNIWERSYTECIE ŁÓDZKIM

Anna Pytko. HORYZONT 2020 Ministerstwo Zdrowia Prelegent

Fast Track to Innovation (Szybka Ścieżka do Innowacji)

Wniosek o dofinansowanie projektu. Konkurs 1.1.1/2015 SZYBKA ŚCIEŻKA

HORIZON 2020

Seminarium informacyjne programu UE HORYZONT 2020

Konsorcjum grupa partnerów wspólnie składająca wniosek i odpowiedzialna za jego realizację.

Partnerzy w konsorcjum? Anna Łukaszkiewicz- Kierat Regionalny Punkt Kontaktowy Politechnika Śląska

Od pomysłu do projektu doświadczenia w realizacji projektów badawczych

Dział Współpracy i Rozwoju

Wrocławskie Centrum Transferu Technologii Politechniki Wrocławskiej

Aspekty prawne i finansowe programu HORYZONT 2020

Finansowanie badań i innowacji w programie ramowym UE HORYZONT 2020

Zasady uczestnictwa. w Horyzoncie 2020 Elżbieta Olejnik Wrocław, 4 listopada 2014

Jak przygotować dobry projekt w programie Leonardo da Vinci?

Prawidłowe przygotowanie wniosku o dofinansowanie projektu EFS w świetle konkursów na 2018r. Prowadzący: Michał Rutkowski. Łódź, październik 2018 r.

XII Sympozjum Krajowej Rady Koordynatorów Projektów Badawczych Unii Europejskiej (KRAB)

WIEDZA INNOWACJE TRANSFER TECHNOLOGII EFEKTYWNE WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW UE

DOTACJE NA B+R. ncbr.gov.pl. #NCBRdlaFirm

Program Europa Środkowa

Działania Marii Skłodowskiej-Curie w programie HORYZONT 2020 twoja szansa na rozwój

-ogólna charakterystyka i zasady finansowania

Horyzont 2020 zasady uczestnictwa małych i średnich przedsiębiorstw

Cechy poprawnie przygotowanego projektu typu Budowanie potencjału szkolnictwa wyższego w krajach partnerskich

Projekty mobilności kadry edukacji szkolnej

Prelegent: Barbara Trammer

Program HORYZONT 2020

Zasady finansowe w programie HORYZONT 2020

NOWY HORYZONT MYŚLENIA O BIZNESIE

Program INNOTECH finansowanie innowacji technologicznych we współpracy z sektorem B+R. Warszawa, czerwiec 2012 roku

ZGŁOSZENIE POMYSŁU do Konkursu INNOWACYJNY POMYSŁ 2008

Konsultacja publiczna na temat skuteczności wsparcia innowacji w Europie. Kwestionariusz Cześć B, podmioty instytucjonalne

Konkurs w dziedzinie transnarodowej współpracy w zakresie wsparcia innowacji. PROINNOEurope-ENT-CIP-09-C-N02S00

FoodNet prezentacja projektu LOGISTYCZNA SIEĆ BIZNESOWA POLSKI CENTRALNEJ

Przygotowanie projektu w oparciu o kryteria oceny. Katarzyna Żarek Narodowa Agencja Programu Erasmus+

Doświadczenia eksperta w przygotowaniu, realizacji i ewaluacji międzynarodowych projektów innowacyjnych

Vouchery dla Przedsiębiorstw i Inicjatyw Klastrowych rozwój współpracy pomiędzy biznesem a nauką w Wielkopolsce

KARTA OCENY MERYTORYCZNEJ W RAMACH ETAPU OCENY FORMALNO - MERYTORYCZNEJ WNIOSKU O DOFINANSOWANIE PROJEKTU KONKURSOWEGO W RAMACH EFS

Industry 4.0 a Horyzont Perspektywy dla zaawansowanych procesów produkcji i przetwarzania

Zielona Góra, 7 lipca 2014 r.

ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM INNOWACJI I TRANSFERU TECHNOLOGII SP. Z O. O.

PRZYGOTOWANIE PROJEKTU W OPARCIU O KRYTERIA OCENY

Oferta Programu Horyzont 2020 dla przedsiębiorstw Jak skutecznie aplikować?

Czym jest SIR? Cele szczegółowe SIR:

INNOWACJE DLA POLSKI. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. agencja wykonawcza Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego łączy świat nauki i biznesu

Polskie uczestnictwo w PR (6. PR, 7. PR i H2020) Transport

ZASADY UCZESTNICTWA Horyzont 2020

Program CIP EIP finansowanie ekoinnowacyjnych projektów w dla MŚPM sektora transportu

W jaki sposób park technologiczny może wspomóc transfer wiedzy na Mazowszu. Michał Dzierżawski Płocki Park Przemysłowo-Technologiczny S.A.

Program Erasmus + Kształcenie i szkolenia zawodowe

Więcej niż agencja badawcza ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU.

Horyzont 2020 Instrument MŚP

RID-I/10. Załącznik nr 2 do Regulaminu - Wzór formularza wniosku o dofinansowanie

Wsparcie MNiSW dla uczestników projektów programu HORYZONT 2020

Zarządzanie projektami B+R jak to się robi w Polsce? Agnieszka Gryzik Ośrodek Przetwarzania Informacji Instytut Badawczy

Bartosz Królczyk Specjalista ds. Promocji i Edukacji/Specjalista ds. Projektów Wielkopolska Agencja Zarządzania Energią Sp. z o.o.

Biuro Rozwoju i Kooperacji PL

Prezentacja zakresu usług. Kompleksowe doradztwo w transferze technologii i komercjalizacji wyników prac badawczych. Warszawa, październik 2014

INKUBATOR INNOWACYJNOŚCI + - spotkanie informacyjne dla naukowców

Załącznik 7 Wzór karty oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie projektu konkursowego w ramach PO WER

Instrument MŚP Faza II

Podstawowe kroki wnioskowania

Doświadczenia WCTT w transferze technologii. Dr Jacek Firlej Wrocław, r.

Polskie uczestnictwo w PR (6. PR, 7. PR i H2020) Aeronautyka

Historie sukcesu w H2020 Projekt FosterREG

Oferta Horyzontu 2020 dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw

INTERIZON DOBRE PRAKTYKI ROZWOJU KLASTRÓW

Logika projektu EFS w odniesieniu do nowej wersji Generatora Wniosków Aplikacyjnych.

Poszukiwanie partnerów czyli jak stworzyć dobre konsorcjum

HORYZONT 2020 nowy program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji

XII. Monitoring i ewaluacja

Narzędzie Wspierania Firm Technologicznych w Międzynarodowej Komercjalizacji. accelerapp.

Przygotowanie budżetu projektu w 7 Programie Ramowym

Jak zostać ekspertem Kom o is i j s i i Eur u op o e p j e sk s i k e i j e?

Biznes plan innowacyjnego przedsięwzięcia

Założenia sytemu wyboru regionalnych klastrów kluczowych w województwie mazowieckim

Anna Pytko. HORYZONT 2020 Ministerstwo Zdrowia Prelegent

Przygotowanie projektu w ramach Programu Interreg V-A Polska-Słowacja

FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY W PROCEDURZE KONKURSOWEJ W RAMACH PROJEKTU INKUBATOR INNOWACYJNOŚCI+

Adam Głuszuk. Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk

Możliwości dofinansowania w nowej perspektywie na projekty badawczo-rozwojowe oraz innowacje

Mapa drogowa przygotowania procesu wyłaniania KKK - perspektywa PARP

Program Ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji ( )

Fundusze UE , fundusze dla firm Programy międzynarodowe i krajowe

Transnarodowy Program InterregEuropa Środkowa

Wniosek o dofinansowanie

Transkrypt:

Więcej niż agencja badawcza ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU APLIKACJE PROJEKTOWE HORYZONT 2020 JAK PISAĆ? Agnieszka Kowalska DYREKTOR DZIAŁU WSPÓŁPRACY MIĘDZYNARODOWEJ DEPARTAMENT TRANSFERU WIEDZY I TECHNOLOGII ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU SP. Z O.O. www.asm-poland.com.pl

Cel i agenda prezentacji Podzielenie się wiedzą i doświadczeniem oraz zainspirowanie do współpracy w ramach nowych programów międzynarodowych 1. Możliwości udziału w projektach 2. Etapy składania wniosku 3. Wypełnianie wniosku do H2020

Doświadczenie Wiedza i doświadczenie w aplikacji oraz realizacji programów badawczych Dobre praktyki w pisaniu wniosków Współpraca z znanymi ośrodkami badawczymi i firmami za granicą

Etapy przygotowania i realizacji projektu I. Pomysł II. Konsorcjum III. Wniosek IV. Umowa V. Start VI. Realizacja VII. Zakończenie VIII. Komercjalizacja

Możliwości udziału w projekcie Jako pomysłodawca / koordynator projektu Większa decyzyjność i kontrola Prawo do większej ilości zadań w projekcie Autopromocja poprzez imprezy projektowe Większy wkład pracy Duża odpowiedzialność Jako partner zaproszony do przygotowywanego projektu Mniejszy wkład pracy Zdobywanie doświadczenia Mniejszy wpływ na swoje zadania Mniejsza ilość zadań Jako podwykonawca

Pomysł Mamy pomysł szukamy konkursu Przeglądamy konkursy KE i szukamy tematu dla siebie Komunikujmy pomysły i ofertę do RPK, KPK (baza kontaktów!) informacja do Partnerów o ofercie firmy/instytucji z Polski informacja do Partnerów pomyśle (rozwijamy pomysł z innymi Partnerami albo dobieramy Partnerów) Konsultacje czy nasz pomysł jest zgodny z tematem konkursu i oczekiwaniami KE? (akcent na innowacje, wyzwania społeczne, konkretne rozwiązania a nie technologie) z Komisją Europejską potencjalnymi partnerami analiza danych zastanych; projektów UE 7PR

Możliwości udziału w projekcie Złożenie wniosku projektowego do programu ramowego jest przedsięwzięciem wymagającym dużego nakładu pracy i czasu. Nasze rady: Pierwsza przygoda z H2020? poszukajmy możliwości dołączenia do projektu jako partner Pierwszy projekt koordynowany? wybierzmy projekt mały (niski budżet, małe konsorcjum)

Niezbędne dokumenty Program Pracy (Work Programme) Przewodnik dla Składających Wnioski (Guide for Applicants) Ogólne aneksy do Programu Pracy (HORIZON 2020 WORK PROGRAMME 2014-2015 General Annexes): A Lista krajów i obowiązujące zasady aplikowania B, C, H Opis warunków aby wniosek był oceniony i kryteria oceny wraz z ich opisem Opis konkursu: kontekst, zakres, wpływ, budżet, typ projektu

KONSORCJUM Dlaczego potrzebujemy konsorcjum? Kogo potrzebujemy w projekcie? Gdzie szukać? własne kontakty serwisy międzynarodowe europejskie platformy komunikacji klastry realizowane projekty spotkania brokerskie konferencje międzynarodowe wydawnictwa naukowe, prasa branżowa Jak? Krótki opis projektu z określoną rolą partnerów umowa o poufności (NDA) szkic umowy partnerskiej (CA)

Idealny partner? posiadający doświadczenie w danym obszarze zapewniający komplementarność działań posiadający możliwości wykorzystania rezultatów projektu (użytkownik końcowy) wymiar europejski (polecany udział nowych partnerów z krajów członkowskich, krajów kandydujących oraz państw Trzeciego Świata) posiadający doświadczenie w realizacji projektów KONSORCJUM ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU Dobre praktyki: większa ilość partnerów niż wymagania formalne różne obszary Europy równowaga typów partnerów (uniwersytety, instytuty naukowe, przemysł. MŚP, samorząd, agencje promocji) weryfikacja idei projektu i roli partnerów

WNIOSEK (1) część merytoryczna opis projektu (piszemy sami lub wspólnie z partnerami) (2) część techniczna opis konsorcjum, podział zadań (uważamy na szczegółowość opisu!), system zarządzania projektem, budżet, itp. Informacje o: rodzaju projektów podlegających dofinansowaniu zakresie merytorycznym przygotowywanych projektów rodzaju podmiotów, które mogą ubiegać się o dofinansowanie wymaganiach wobec konsorcjum projektu kwocie środków przeznaczonych na dofinansowanie projektów poziomie dofinansowania projektów kryteriach wyboru projektów terminie rozstrzygnięcia konkursu terminie, miejscu i sposobie składania wniosków o dofinansowanie

EWALUACJA 5 miesięcy na ocenę; 3 miesiące na podpisanie GA

PODPISYWANIE UMOWY GA Grant Agreement Consortium Agreement 3 2 1 0 Start 3 2 1 0 Start? 3 2 1 0 Start!!! BRAK NEGOCJACJI W PROGRAMIE H2020!!!

ZAKOŃCZENIE & KOMERCJALIZACJA Raporty końcowe Publikacja wyników projektu Upowszechnienie rezultatów projektu Ewaluacja / ocena projektu przez KE Rozliczenie finansowe projektu Dalsze wykorzystanie wyników projektu nowe projekty / komercjalizacja Komercjalizacja - przeniesienie wyników badań lub określonej technologii na rynek Działania związane z budowaniem modelu biznesowego technologii Kształtowanie procesu sprzedaży lub wdrożenia technologii na rynku Spowodowanie, że coś co ma potencjalną wartość i zdolność do przynoszenia zysku, zostaje sprzedane, wyprodukowane, udostępnione lub użytkowane w celu osiągnięcia zysku Budowanie wartości dodanej technologii Komercjalizacja wyników badań naukowych krok po kroku, CTT PK

KORZYŚCI Realizacja badań, komercjalizacja Nawiązanie nowych kontaktów z partnerami zagranicznymi Zdobywanie doświadczenia w aplikacji i realizacji projektów współfinansowanych Większa rozpoznawalność marki

PRZYKŁADY PROJEKTÓW ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU www.asm-poland.com.pl

Streszczenie Stan wiedzy Cele projektu, innowacyjność Narzędzia i metody realizacji Harmonogram realizacji Konsorcjum Budżet, wkład pracy Wpływ na otoczenie WNIOSEK

JAK NAPISAĆ DOBRY WNIOSEK? Podstawa dobry pomysł naukowy lub problem do rozwiązania Pomysł zgodny z oczekiwaniem instytucji finansującej Znajomość projektów realizowanych w danym obszarze Świetne, komplementarne konsorcjum Pomysł atrakcyjnie zaprezentowany Wniosek napisany zwięźle, konkretnie, dobrym stylem i dobrym angielskim Dobry tytuł i abstrakt Rozsądny budżet Zgodny z Programem Pracy i spełniający określone w nim kryteria Przygotowany zgodnie z wytycznymi KE Zrozumiały dla osób nie będących ekspertami w danej dziedzinie

WNIOSEK Participant Portal ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU

W dwustopniowej procedurze składania wniosków - strona tytułowa oraz sekcję 1 i 2 oraz części oznaczone klamrą } Limit stron dla pierwszego etapu 15 stron Limit stron dla procedury jednostopniowej - strona tytułowa + sekcje 1,2,3 70 stron (wszystkie tabele, grafiki) Minimalna wielkość czcionki 11, A4 Marginesy min. 15 mm

Sekcja 1- Część opisowa wniosku 1. Doskonałość Klarowność i trafność celów Wiarygodność proponowanego podejścia; Racjonalność koncepcji; Jakość proponowanej koordynacji i/lub działań do wsparcia. 1.1 Cele Opisz cele swojego innowacyjnego projektu i spodziewany rezultat. Opisz przemysłowy/ekonomiczny/społeczny problem, który rozwiążesz dzięki projektowi SMART Szczegółowy, Mierzalny, Ambitny, Realistyczny, Terminowy Cele muszą być spójne z oczekiwanym oddziaływaniem opisanym w części 2. Impact

1.2 Związek z Programem Pracy temat WP odnosi się wniosek i jak będzie odpowiadał na wyzwanie i zakres opisane w programie pracy 1.3 Koncepcja projektu koncepcja stanowiąca podstawę wniosku projektowego; główne idee, modele, podejście, założenia w jaki sposób innowacyjna koncepcja projektu pomoże w rozwiązaniu problemu aktualny stopień rozwoju danego rozwiązania (odniesienie do skali Technology Readiness Level) co nowego wniesie projekt do rozwoju Europy bądź rozwiązania jej problemów kwestie dotyczące gender lub/i równości płci jeśli dotyczy 1.4 Założenia projektu W czym proponowane rozwiązanie jest lepsze od aktualnie istniejących na rynku - działania badawcze i innowacyjne, krajowe i międzynarodowe, które będą związane z projektem a zwłaszcza te, których rezultaty będę wykorzystywane do realizacji projektu

Poziom Gotowości Technologicznej Badania podstawowe poziom I - zaobserwowano i opisano podstawowe zasady danego zjawiska - najniższy poziom gotowości technologii, oznaczający rozpoczęcie badań naukowych w celu wykorzystania ich wyników w przyszłych zastosowaniach (przemysłowych, red.). Należy do nich zaliczyć między innymi badania naukowe nad podstawowymi właściwościami technologii.

Poziom Gotowości Technologicznej ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU

Poziom Gotowości Technologicznej ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU

2. Wpływ 2.1 Oczekiwany wpływ ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU SEKCJA 2- CZĘŚĆ OPISOWA WNIOSKU oczekiwania użytkowników, które spełnia opracowywane rozwiązanie - w jaki sposób projekt przyczyni się do osiągnięcia oczekiwanych rezultatów opisanych w Programie Pracy; bariery prawne, regulacyjne, normatywne i wszelkie warunki ramowe, które determinują osiągnięcie założonych rezultatów oddziaływania; główne ekonomiczne korzyści wynikające z oferowanego rozwiązania. 2.2 Środki mające na celu maksymalizację wpływu a) Upowszechnianie i wykorzystywanie wyników: projekt planu rozpowszechniania i wykorzystywania rezultatów projektu, plan powinien być dostosowany do skali projektu i zawierać działania w trakcie realizacji jak i po jego zakończeniu; jak proponowane działania pomogą w osiągnięciu oczekiwanego oddziaływania projektu (Biznes plan); jak uczestnicy projektu będą zarządzać danymi generowanymi i zbieranymi w trakcie projektu uwzględniając kwestie: rodzaj danych generowany/zbierany; normy będę wykorzystywane; wykorzystywane dane, wspólny dostęp, weryfikacja i ponowne wykorzystanie, kwestie nadzoru i zabezpieczania danych Własność intelektualna, ochrona wiedzy i kwestie regulacyjne

SEKCJA 3 - CZĘŚĆ OPISOWA WNIOSKU 3. Realizacja projektu 3.1 Plan pracy ogólna struktura projektu; czas trwania poszczególnych zadań (Gantt chart); szczegółowy opis zadań, i.e.: opis grup zadaniowych - table 3.1a; lista grup zadaniowych - table 3.1b; lista raportów - table 3.1c; graficzne przedstawienie zależności pomiędzy komponentami (Pert chart).

GANTT CHART ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU

PERT CHART ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU

SEKCJA 3 - CZĘŚĆ OPISOWA WNIOSKU 3.2 Zarządzanie projektem struktura organizacyjna i sposób podejmowania decyzji (w tym lista kamieni milowych (tabele 3.2a) pokazać, że struktura organizacyjna i sposób podejmowania decyzji jest odpowiedni dla projektu; opisać ryzyka, związane z wdrażaniem projektu, kiedy ustanowione cele mogą być nie osiągnięte (Tabela 3.2b ryzyka działania łagodzące )

3.3 Opis konsorcjum (jeśli dotyczy) konsorcjum, jak jest dopasowane do celów projektu? Czy członkowie konsorcjum wzajemnie się uzupełniają? Jaki jest wkład do projektu każdego z partnerów? Jak efektywnie będą z sobą współpracować? Czy mają historię współpracy? Czy mają doświadczenie w realizacji podobnych projektów? udział przemysłu/jednostek komercyjnych w projekcie dla wykorzystania rezultatów i jak to się przyczyni i pomoże w osiągnięciu proponowanych do wykorzystania rezultatów projektu jeśli jest kraj, który nie kwalifikuje się automatycznie do wsparcia, zgodnie z General Annex A of the WP - wyjaśnić dla czego jego udział w projekcie jest niezbędny.

3.4 Use of resources Podstawy tworzenia budżetu jasno określony cel projektu projekt podzielony na zadania/działania - precyzyjnie określone co do zakresu i czasu trwania znajomość zasad Kategorie kosztów Koszty bezpośrednie Wynagrodzenia Koszty inne (podróże, materiały promocyjne, zakupy) Sprzęt Podwykonawstwo Koszty pośrednie Poziom dofinansowania: 100% dla projektów RIA 70% dla projektów IA (wyjątek organizacje non-profit) Koszty pośrednie: ryczałt 25% kosztów bezpośrednich ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU

Sekcja 4 5 Część opisowa wniosku 4. Opis konsorcjum Formatka do Partnerów 4.2. Strony trzecie zaangażowane w projekt 5. Etyka i bezpieczeństwo 5.2. Bezpieczeństwo

Błędy w opracowaniu wniosku Najczęściej popełniane błędy: Zła koncepcja projektu Niski stopień innowacji Wniosek błędnie i/lub niekompletnie wypełniony Zły skład/opis konsorcjum Zły plan zarządzania Zły budżet Zbyt mały wkład rezultatów projektu na poziomie europejskim Zła strategia promocji projektu Źle opisane kwestie dot. zarządzania własnością intelektualną

Negatywne oceny Źródło: Projekt badawczy 7PR przygotowanie wniosku Program Szczegółowy WSPÓŁPRACA, KPK, Anna Dziubczyńska-Pytko, Andrzej Siemaszko, Anna Wiśniewska, Warszawa 2010

Negatywne oceny Źródło: Projekt badawczy 7PR przygotowanie wniosku Program Szczegółowy WSPÓŁPRACA, KPK, Anna Dziubczyńska-Pytko, Andrzej Siemaszko, Anna Wiśniewska, Warszawa 2010

Negatywne oceny Źródło: Projekt badawczy 7PR przygotowanie wniosku Program Szczegółowy WSPÓŁPRACA, KPK, Anna Dziubczyńska-Pytko, Andrzej Siemaszko, Anna Wiśniewska, Warszawa 2010

Więcej niż agencja badawcza ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU Dziękujemy za uwagę ASM CENTRUM BADAŃ I ANALIZ RYNKU ul. Grunwaldzka 5, 99-301 Kutno tel. (24) 355 77 00; faks (24) 355 77 01 e-mail: sekretariat@asm-poland.com.pl www.asm-poland.com.pl