Prawa i obowiązki człowieka
Prawa oraz wolności obywatelskie zgodnie z polską konstytucją Zgodnie z naszą konstytucją wyróżniamy trzy grupy praw i wolności obywatelskich. Są to: Prawa i wolności osobiste Prawa i wolności polityczne Prawa i wolności ekonomiczne, socjalne i kulturalne
Prawa i wolności osobiste Prawo do życia Nietykalność i wolność osobista Prawo do sprawiedliwego procesu Prawo do wolności oraz ochrony tajemnicy komunikowania się Prawo do nienaruszalności mieszkania Wolność poruszania się po terytorium RP Wolność sumienia i religii Prawo do wolności poglądów oraz do rozpowszechniania informacji
Prawa i wolności polityczne Prawo do organizowania pokojowych zgromadzeń oraz uczestnictwa w nich Wolność zrzeszania się w związkach zawodowych, organizacjach społeczno-politycznych Prawo do składania wniosków, petycji oraz skarg Prawo do uczestnictwa w referendum czy prawo wyboru (prezydenta, posłów, senatorów oraz przedstawicieli do organów władzy samorządowej)
Prawa i wolności ekonomiczne, socjalne i kulturalne Prawo do posiadania własności oraz prawo do dziedziczenia Wolność wyboru miejsca pracy i wykonywania zawodu Prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy Prawo do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, inwalidztwem czy podeszłym wiekiem Prawo do ochrony zdrowia Prawo do nauki Ochrona praw dziecka Wolność twórczości artystycznej i badań naukowych
W polskiej konstytucji widnieją także obowiązki obywatela Do najwyższych obowiązków obywateli należą: Wierność i troska o wspólne dobro narodu i społeczeństwa Przestrzeganie prawa RP Ponoszenie ciężarów i świadczeń na rzecz państwa (np. płacenie podatków) Obrona Ojczyzny Dbałość o stan naturalnego środowiska, a także ponoszenie Odpowiedzialności za jego zagrożenie i niszczenie
Klasa IA postanowiła podjąć dyskusję na ten temat Zostaliśmy podzieleni na 3 grupy. Każda z grup miała inny ustrój m.in. demokracja, anarchia oraz dyktatura. Naszym zadaniem było napisać plan do podanego tekstu w taki sposób, jaki pasował do danego ustroju. A oto właśnie nasze grupy:
Prawa i obowiązki człowieka oczami uczniów gimnazjum Naszym zadaniem domowym było wykonanie pracy w formacie A4, na której zamieścimy najważniejsze prawa i obowiązki człowieka. Zadanie te okazało się proste, ponieważ większość klasy znała podstawowe prawa i obowiązki człowieka. A oto nasze prace:
Znaczenia pojęć: demokracja, anarchia oraz dyktatura Demokracja - ustrój polityczny i forma sprawowania władzy, w których źródło władzy stanowi wola większości obywateli (sprawują oni rządy bezpośrednio lub za pośrednictwem przedstawicieli) Anarchia - forma struktury społeczno-politycznej, w której nie ma żadnej ukonstytuowanej władzy. Dyktatura - forma sprawowania rządów, którą najczęściej utożsamia się z reżimem autorytarnym bądź totalitaryzmem. W ustroju tym rządzi jeden człowiek lub jedna partia.
Przyczyny łamania praw i obowiązków człowieka w niektórych krajach Przyczyny łamania praw człowieka mogą być bardzo różne. Wynika to przede wszystkim z odmienności i różnic dzielących poszczególne kraje. Przyczyny mogą być najróżniejsze: polityczne, religijne, rasowe. Często przyczyna ich łamania jest konieczność wybrania mniejszego zła. Doskonałym przykładem są kary śmierci stosowane w USA. Każdy człowiek ma prawo do życia a jednak sądy w niektórych stanach np. Teksasie łamią je i skazują podsądnych na karę śmierci. Nie jest to jednak widzimisie sędziów a skuteczna walka z wzrastającą przestępczością, która postępuje w Stanach Zjednoczonych. To w jaki sposób łamane są prawa człowieka i które z nich są łamane, zależy od państwa i jego ustroju. Przykładowo w krajach o totalitarnym systemie rządów tj. Chiny, Kuba, Indonezja i Korea Północna państwo nie ingeruje w życie i działalność obywateli dopóki ci egzystują według jego wyznaczników. Najczęściej łamane jest w takich sytuacjach prawo do wolności osobistej i wolności słowa.
Łamanie praw dziecka w krajach afrykańskich Z kolei rażącym łamaniem praw człowieka-dziecka jest sytuacja w biedniejszych krajach afrykańskich. Tam młodzi ludzie przyszli obywatele nie mają możliwości edukacji. Spowodowane jest to ciągłą walką na najwyższych szczeblach władzy, która zajęta własnymi problemami nie robi nic dla swoich obywateli. Innymi przyczynami są również: walki pomiędzy plemionami, brak wykwalifikowanej kadry i przede wszystkim szkół, które mieszczą się od siebie w znacznych odległościach wystarczających, aby rodzic nie chciał wysyłać tam potomstwa.
Chiny - Brak poszanowania dla życia ludzkiego Chiny są państwem, w którym nagminnie łamie się prawa człowieka. Łamią nie tylko prawo do wolności wypowiedzi, prawo posiadania, ale również prawo do życia, co wydaje się absurdalne. Lecz warto wiedzieć iż w ChRL kiedy już ktoś trafi przed sąd nie ma praktycznie żadnych szans aby się wybronić, jest się pozbawionym wszelkich praw. Sąd z góry wydaje wyrok, oskarżony jest pozbawiony obrońcy, jest torturowany podczas przesłuchań w celu wymuszenia zeznań. Lecz według tamtejszego prawa nawet jeżeliby oskarżony posiadał prawo do obrony nie zdałoby się to na wiele, i tak zostałby skazany, mamy tu do czynienia z pogwałceniem prawa do sprawiedliwego sądu. Niestety śmiercią w Chinach nie kara się nie tylko zabójstwa i wyjątkowo brutalne występki, ale również włamania, porwania, złodziejstwo i rozboje i wiele innych, za które normalnie oskarżony zasłużyłby jedynie karę więzienia. Powszechnie stosowano tortury i maltretowanie więźniów. W latach dziewięćdziesiątych w Chinach odnotowano 18 tysięcy egzekucji, choć prawdopodobnie faktyczna ich liczba jest o wiele wyższa.
Nasi sąsiedzi nie wiedzą co to prawo człowieka Rosja to także miejsce, gdzie nagminnie łamane są podstawowe prawa człowieka: stosowanie tortur przez funkcjonariuszy państwowych (pobicia, rażenie prądem, gwałty, wiązanie w niewygodnych pozycjach - przypadki tortur zdarzają się najczęściej w aresztach podczas pierwszych godzin po aresztowaniu, jeszcze przed postawieniem zarzutów). Łamane są również prawa dziecka np. w rosyjskich aresztach śledczych dzieci są przetrzymywane miesiącami, a nawet latami skazywane na długotrwałe wyroki za stosunkowo drobne przestępstwa. W Rosji stosuje się również przemoc wobec kobiet ok. 14 000 kobiet rocznie ginie z rąk swoich mężów lub krewnych, mimo to prawo nie uznaje przemocy domowej jako osobnego przestępstwa.
Podsumowanie Mam ogromną nadzieję, że ta krótka prezentacja uświadomiła wam jak ważne jest przestrzeganie praw jak i obowiązków człowieka. Zapobiegajmy ich łamaniu i pomagajmy ludziom, którzy nie znają swoich praw i są traktowani jak zwierzęta. Zapobiegajmy takim sytuacjom: Autor: Jakub Janas kl. IA