Otwarty dostęp w świetle prawa autorskiego Zagadnienia podstawowe

Podobne dokumenty
Dr Anna Fogel. Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa Warszawa. Wielokrotne wykorzystywanie danych GIS. Dane w IIP a prawo autorskie.

Prawo autorskie i wolne licencje

Czy masz/znasz prawo? O prawie autorskim i wolnych licencjach. Projekt prowadzi: Partner Projektu: Patronat honorowy: Dofinansowano ze środków:

E-booki w kontekście prawa autorskiego

Nowa regulacja dozwolonego użytku praw autorskich dla instytucji naukowych

Ustawa z dnia 04 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. nr 24 poz. 83) ze zm. (tekst jednolity: Dz. U r. Nr 90 poz.

Prawa autorskie w kontekście Open Access

PRAWO AUTORSKIE W PRAKTYCE. Aleksandra Maciejewicz

Rozdział 3 Treść prawa autorskiego

ZASADY ETYKI ZAWODOWEJ ARCHITEKTA

USTAWA. z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. (1)

Temat: Prawo autorskie

Ochrona własności intelektualnej. Wykład 7

Otoczenie prawne biblioteki cyfrowej

Artur Jeżewski

Spis treści: Wstęp Wykaz skrótów. Część pierwsza PRAWO AUTORSKIE

Prawo autorskie i wolne licencje szkolenie dla trenerów w projekcie Cybernauci. dr Krzysztof Siewicz radca prawny Fundacja Nowoczesna Polska

PRAWO AUTORSKIE W DZIAŁALNOŚCI NAUKOWO-DYDAKTYCZNEJ

Prawo autorskie i licencje Creative Commons

Prawo autorskie w działalności Bibliotek

Ochrona własności intelektualnej. Adam Wiśniewski

PRAWNE ASPEKTY ZARZĄDZANIA PRODUKTEM. Prowadzący : mec. Piotr Grodzki

Utwór wynik działalności twórczej człowieka posiadający indywidualny charakter, ustalony przez jego twórcę lub współtwórców w jakiejkolwiek postaci,

Prawo autorskie i otwarte licencje

Co komu wolno, czyli o prawie autorskim.

WARSZAWSKA SZKOŁA ZARZĄDZANIA SZKOŁA WYŻSZA OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ

Prawo autorskie i prawa pokrewne TEKSTY USTAW

Na podstawie Dz.U Nr 24 poz. 83 USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. opracował Sławomir Pielat

Przedmiot prawa autorskiego

Własność intelektualna. Cytaty, parafrazy i prawo autorskie Język polski dla celów akademickich r.

Strategia ochrony własności intelektualnej w przedsiębiorstwie

Prawo autorskie, własność intelektualna, prawa pokrewne w praktyce. Natalia Mileszyk CC-BY 3.0 Centrum Cyfrowe

Ochrona własnow intelektualnej

licencja: Creative Commons Uznanie autorstwa Na tych samych warunkach 4.0

Prawa autorskie, licencje mgr inż. Michał Grobelny

Straż Miejska Miasta Lublin ul. Podwale 3a Lublin Prezentację wykonał: st. insp. Bartłomiej Stępski

Prawa autorskie w obszarze IT. izabela.adamska@cpi.gov.pl

Prawo autorskie w pracy nauczyciela. Opracowanie: Mieczysława Skrzypczak Katarzyna Wilczkowska

Ochrona praw twórcy, czyli prawo autorskie. dotyczy wszelkich form kreatywnej twórczości (poczynając od słowa pisanego, poprzez muzykę, film itd.

Czym jest dozwolony użytek i co warto o nim wiedzieć?

Spis pytań do testu z aspektów prawnych e-edukacji

Prawo autorskie - instrument ograniczenia czy zapewnienia dostępu do informacji?

Licencje Creative Commons, a publikacje naukowe Kamil Śliwowski

Regulamin powiatowego konkursu historycznego: 100-lecie Bitwy Warszawskiej Ziemia Wołomińska

CZĘŚĆ I. PRAWO AUTORSKIE

Wartości niematerialne i prawne - wybrane zagadnienia

Wdrożenie licencji Creative Commons (CC) w czasopismach wydawanych na UAM

Ochrona własności intelektualnej. Wykład 3

Własność intelektualna w Internecie. Prawo autorskie

ZASADY ETYKI ZAWODOWEJ ARCHITEKTA

Justyna Strzelczyk. Instytut Prawa Cywilnego Zakład Prawa Cywilnego i Prawa Międzynarodowego Prywatnego

CZĘŚĆ I. PRAWO AUTORSKIE

Prawo autorskie i prawa pokrewne / Janusz Barta, Ryszard Markiewicz. 7. wyd., stan prawny na 1 sierpnia 2017 r. Warszawa, 2017.

Prawo autorskie czy prawa własności przemysłowej? dr Anna Tischner UJ

OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ

Najczęstsze błędy popełniane w ramach posługiwania się własnością intelektualną Aleksandra Maciejewicz

Współpraca z otoczeniem społeczno-gospodarczym i komercjalizacja na UAM. Katarzyna Ewa Nowak, radca prawny UAM Jacek Wajda, Dyrektor UCITT

Prawo autorskie i otwarte zasoby w bibliotece szkolnej. Kamil Creative Commons Polska / otwartezasoby.pl

Licencja w prawie autorskim

Aneks pierwszy Kwestie prawne związane z otwartą nauką pytania i odpowiedzi

OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ WYKŁAD 2. dr Jagoda Mrzygłocka- Chojnacka

Kamil Śliwowski, otwartezasoby.pl

Podstawy prawa autorskiego w kontekście działań wydawniczych

Digitalizacja materiałów bibliotecznych a prawo autorskie. adwokat Tymoteusz Barański 21 listopada 2017

Zarządzanie wytworzoną własnością intelektualną na uczelni oraz w jednostce B+R w świetle obowiązującego prawa w Polsce

PRAWO AUTORSKIE. Autorzy: Janusz Barta, Ryszard Markiewicz. Rozdział I Uwagi wstępne. Rozdział II Źródła prawa

Ochrona własności intelektualnej

Kwestie związane z prawem autorskim. Akty prawne. Ustawa z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych

Temat 2: Normy prawne dotyczące rozpowszechniania programów komputerowych.

Jak zgodnie z prawem założyć radio internetowe na swojej stronie?

WYBRANE ASPEKTY Z ZAKRESU PRAWA AUTORSKIEGO Z UWZGLĘDNIENIEM OCHRONY UTWORU NAUKOWEGO.

Swoboda użycia. prawo autorskie i otwartość dla przemysłów kreatywnych. Centrum Cyfrowe

1.1. Definiowanie przedmiotu prawa autorskiego w zakresie utworu architektonicznego i urbanistycznego

Podmiot prawa autorskiego

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

PRAWO AUTORSKIE. sssiedlce, 9 maja 2011 r..

Istotne aspekty umów dotyczących linii produkcyjnych w kontekście prawa własności intelektualnej

Sposoby eksploatacji utworów przez niepełnosprawnych studentów Wybrane zagadnienia z zakresu prawa autorskiego

Ochrona własności intelektualnej

Regulamin Repozytorium Politechniki Krakowskiej

Ewa Kurkowska: Prawo autorskie i Internet. Konferencja metodyczna dla nauczycieli bibliotekarzy szkolnych, Olsztyn, 30 września 2014 r.

Regulamin ochrony własności intelektualnej w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana Pieniążka w Skierniewicach

OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ WYKŁAD 5. dr Jagoda Mrzygłocka- Chojnacka

Kwestie związane z prawem autorskim

Prawo autorskie / Janusz Barta, Ryszard Markiewicz. wyd. 3. Warszawa, Spis treści

1. Prawo autorskie. a. 1. Cele lekcji. b. 2. Metoda i forma pracy. c. 3. Środki dydaktyczne. d. 4. Przebieg lekcji. i.

1. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych 1

Prawo autorskie. część

Elementy prawa autorskiego w kontekście działalności repozytorium instytucjonalnego

UPAPP ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych [Dz.U , ze zm.] PWP ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r.

Zasady zamieszczania treści na platformie e-learnigowej UO z poszanowaniem praw autorskich - poradnik.

IDENTYFIKACJA PODMIOTÓW PRAW WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ

Prezentacja portalu programyrekomendowane.pl Zasady realizacji programów rekomendowanych przez podmioty nie będące ich autorami.

1. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych 1

Szkoła gimnazjalna I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. 1. Czytanie i słuchanie. Uczeń:

Wprowadzenie do własności. Dr Justyna Ożegalska- Trybalska Dr Dariusz Kasprzycki

O kulturze dzielenia się w komunikacji naukowej. Klauzule umowne a dozwolony użytek

UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO

KONSPEKT. Wykład nr 0. Podstawy prawa i ochrona własności intelektualnej. Instytut InŜynierii i Gospodarki Wodnej Zakład Gospodarki Wodnej

Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji

Transkrypt:

Otwarty dostęp w świetle prawa autorskiego Zagadnienia podstawowe Konrad Gliściński Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego Centrum Cyfrowe Projekt: Polska

Plan prezentacji 1.Zagadnienia podstawowe 2.Czego dotyczy prawo autorskie (przedmiot prawa) 3.Podmiot uprawniony 4.Wykorzystywanie cudzych utworów 5.Zachowanie lub nabycie koniecznych uprawnień 6.Wolny dostęp z perspektywy autora

Prezentacja opracowana na podstawie książki Krzysztof Siewicz, Otwarty dostęp do publikacji naukowych, kwestie prawne, Warszawa 2012. Dostępnej na licencji Creatives Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska.

Projekt OpenUJ Przygotowanie rekomendacji do wdrożenia polityki wolnego dostępu dla Uniwersytetu Jagiellońskiego Przygotowanie przewodnika po wolnym dostępie dla Uniwersytetu Jagiellońskiego Prowadzenie warsztatów z zakresu wolnego dostępu dla pracowników, doktorantów i studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego 18/19 października, Warszawa, Centrum Cyfrowe Projekt: Polska

Czego dotyczy prawo autorskie? (przedmiot prawa)

Art. 1.1. Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). Cechy Utworu sfera ustaleń faktycznych niezależne od woli twórcy/stron umowy: Oryginalność/Twórczość Indywidualność Znaczenie ww. przesłanek: możliwość zakwalifikowania danego dobra jako utworu; Granica ochrony utworu ochronie podlegają wyłącznie ww. elementy.

Oryginalność: Dany rezultat pracy człowieka ma charakter kreacyjny; Przesłanka jest spełniona wtedy, kiedy istnieje SUBIEKTYWNIE nowy wytwór; W praktyce ocenia się czy OBIEKTYWNIE istnieje nowy wytwór;

Indywidualność: Piętno twórcy, osobista twórczość, oryginalność odzwierciedlenie osobowości twórcy Analiza utworu powinna odpowiedzieć na pytanie, czy istnieją w nim cechy przesądzające o jego wyjątkowości (unikatowości) wynikającej z faktu, że stworzyła go niepowtarzalna osobowość (J.B./R.M.) Właściwości związane z niepowtarzalną osobowością człowieka

Art. 1. ust 1. Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakikolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). ust 2. W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory: 1) wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe), 2) plastyczne, 3) fotograficzne, 4) lutnicze, 5) wzornictwa przemysłowego, 6) architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne, 7) muzyczne i słowno-muzyczne, 8) sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne,

Konrad Gliściński kgliscinski@gmail.com

Podział ze względu na wykorzystywanie rezultatów cudzej twórczości: Utwory Samoistne: utwory, do których nie przejęto twórczych elementów z innego utworu Utwory samoistne sensu stricto Utwory inspirowane (SN I CR 104/72: zaczerpnięty zostaje tylko wątek cudzego utworu) Utwory niesamoistne: Utwory z zapożyczeniami Utwór z cytatami Utwory zależne (opracowania)

Utwory Zależne (UZ) Cechy konstrukcyjne: Zawiera wkład twórczy autora opracowania; Przejmuje elementy twórcze z cudzego utworu komunikuje istotne treści utworu pierwotnego; Przykłady: Tłumaczenia, adaptacje, dramatyzacje, instrumentalizacje, komiksy na podstawie książki

Utwory zależne Powstają w wyniku transformacji, polegającej na odtworzeniu całości lub części cudzego utworu: W tym samym systemie znaków (np. tłumaczenia) W rożnym systemie znaków (np. adaptacje filmowe) Stworzenie UZ nie wymaga niczyjej zgody Rozporządzanie i korzystanie z UZ wymaga zgody twórcy U. macierzystego, chyba że: PA majątkowe wygasły Eksploatacja w ramach dozwolonego użytku

ADAM EWA

Czy dany obraz jest utworem? Oryginalność: nowość subiektywna Indywidualność: czy istnieją w nim właściwości związane z niepowtarzalną osobowością człowieka; Teoria statystycznej jednorazowości: czy statystycznie jest prawdopodobne aby inna osoba osiągnęła identyczny lub zasadniczo podobny rezultat? Czy jest unikatowy? Co do zasady więc dany utwór może pochodzić od jednej osoby. Wyjątkowo może zachodzić twórczość paralelna (I Acr 620/95)

Jaki jest więc minimalny poziom twórczości by można uznać, iż coś jest utworem? W orzecznictwie sądowym łagodzone są kryteria decydujące o przyznaniu ochrony; Za utwory uznano m.in. Kalendarze, rozkłady jazdy, instrukcje, kompozycje z kwiatów, nagrobki, ekspertyzy ekonomiczne, regulaminy postępowania, projekty dokumentacji technicznej, bibliografie, komentarze do zdjęć. W praktyce decyduje kryterium nowości przedmiotowej ( ) przedmiotem ochrony jest każde dzieło, byle tyko pod względem formy, wykazywało pewne elementy twórcze, choćby minimalne ( ) II C 834/52.

Co nie jest chronione przez prawo autorskie Art. 1 ust. 2 1. Ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia; nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne Podział na chronioną FORMĘ i niepodlegającą ochronie IDEE Dobra niematerialne nie spełniające łącznie przesłanek indywidualności i oryginalności Same nietwórcze elementy nie podlegają ochronie PA (np. dane historyczne, statystyczne, wzory matematyczne), Ochronie może podlegać ich twórcze zestawienie/dobór/układ. Nie twórcze jeśli: zdeterminowane/ wyczerpujące/ oczywiste/ standardowe (alfabetyczne, chronologiczne)

Zdjęcie obrazu Dama z Łasiczką, L. da Vinci

Fotografia Obrazu "istota barwnej reprodukcji fotograficznej obrazów zakłada w istocie (uwzględniając techniczne możliwości w zakresie wydajności zastosowanej techniki) oddanie konkretnego zestawu kolorystycznego bez jakiejkolwiek ingerencji w ich wewnętrzną charakterystykę. Ingerencja taka stanowiłaby przejaw interpretacji treści reprodukowanego malowidła, a tylko dokonanie interpretacji dawałoby pole dla twórczej działalności - abstrahując od szczegółowego ujęcia pojęcia twórczości. Skarżący, podnosząc, iż dzieło będące rezultatem inwencji, zamysłu i talentu twórcy, a przede wszystkim wskazującego na jego indywidualny, samodzielny charakter korzysta z ochrony prawa autorskiego, pomijają, iż zgodnie z zawartą umową zobowiązali się wykonać i dostarczyć reprodukcję malarstwa do albumu i że wykonane przez nich fotografie były reprodukcjami. Wskazane przez nich cechy służyć więc mogły jedynie do wiernego oddania fotografowanych obrazów, zaś samodzielność w wyborze stosowanej techniki miała na celu osiągnięcie powyższego rezultatu" (I ACr 453/95)

Art. 4. Nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego: 1) akty normatywne lub ich urzędowe projekty, 2) urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole, 3) opublikowane opisy patentowe lub ochronne, 4) proste informacje prasowe. Nawet gdy ww. przedmioty są spełniają przesłanki utworu, nie podlegają ochronie PA; Pośrednia ochrona na podstawie k.c. (dobra osobiste), UZNK;

Dokumenty urzędowe: Art. 244. 1. Dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. 2. Przepis 1 stosuje się odpowiednio do dokumentów urzędowych sporządzonych przez organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne organizacje społeczne w zakresie zleconych im przez ustawę spraw z dziedziny administracji publicznej. Materiały urzędowe: Brak definicji ustawowej; Definicja doktrynalna za: J. Barta, R. Markiewicz: materiałem urzędowym jest wszystko to co pochodzi od urzędu lub innej instytucji państwowej, bądź dotyczy sprawy urzędowej, bądź powstało w rezultacie zastosowania procedury urzędowej.

Relacja utwór sztuka

Podmiot uprawniony

Majątkowe (zbywalne): prawo do korzystania z utworu; Prawa autorskie Prawo do rozporządzania utworem Prawo do wynagrodzenia Osobiste (niezbywalne): prawo do autorstwa utworu, prawo do oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo, prawo do nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania, prawo do decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności, prawo do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu

Twórca jest zawsze uprawniony z tytułu praw osobistych ale nie musi być uprawniony z tytułu praw majątkowych Utwory pracownicze stworzone przez pracownika w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy. Tylko umowa o pracę, nie umowa o dzieło, umowa zlecenia Naukowe utwory pracownicze Utwory współautorskie: Wspólny wkład twórczy (indywidualny i oryginalny) + porozumienie NIE: pomysł, koncepcja, materiały, samo wykonawstwo, umiejętności techniczne, etc. Utwory połączone Utwory zbiorowe

Naukowe utwory pracownicze (art. 14) Instytucja naukowa nie nabywa praw majątkowych na podstawie ustawy o prawie autorskim przysługuje jej pierwszeństwo publikacji Czy prawo to obejmuje umieszczenie utworu naukowego Internecie przez uniwersytet? Może nabywać prawa autorskie majątkowe na podstawie odrębnych zapisów w umowie lub regulaminach.

Zasady dotyczące własności intelektualnej i ochrony prawnej dóbr intelektualnych w Uniwersytecie Jagiellońskim Umowa zawiera postanowienia o pr. aut. nabycie z chwilą przyjęcia utworu naukowego przez UJ Umowa nie zawiera postanowień o pr. aut. nabywa prawa do utworów, nie będących utworami naukowymi

Pracownik może opublikować utwór naukowy na podstawie umowy zawartej z osobą trzecią lub w inny sposób go rozpowszechnić UJ przysługuje pierwszeństwo publikacji utworu naukowego. Pierwszeństwo opublikowania wygasa, jeśli w ciągu sześciu miesięcy od dostarczenia utworu nie zawarto z twórcą umowy o wydanie utworu albo jeśli w okresie 2 lat od daty jego przyjęcia utwór nie został opublikowany. Umowa określa należne twórcy wynagrodzenie. Pracownik zobowiązany jest stosować się do obowiązujących w Uniwersytecie zasad finansowania publikacji oraz trybu zlecania usług wydawniczych przez jednostki organizacyjne Uniwersytetu Jagiellońskiego określonych w odpowiednich regulacjach wewnętrznych obowiązujących w Uniwersytecie Jagiellońskim

Praca dyplomowa studenta Prawo Pierwszeństwa uczelni (Art. 15a) przeniesienie PA, udzielenie licencji; Trwa przez 6 miesięcy od obrony; Regulaminy studiów sprzeczne z tą regulacją mogą być uznane za: Prawo pierwszeństwa opublikowania (art. 6 ust 1) = nie potrzeba zgody studenta nieodpłatnie => za wynagrodzeniem Nie dotyczy publikacji w Internecie

Utwory zbiorowe (encyklopedia, czasopismo, publikacje) Prawa do całości wydawca Prawa do poszczególnych części autor Nie potrzeba przenosić prawa do swojego utworu na wydawcę wystarczy zgoda na włączenie do utworu zbiorowego! Jak przeniesiemy prawa do swojego utworu to nie będziemy mogli z niego samodzielnie korzystać

Wykorzystywanie cudzych utworów Opracowywanie cudzych utworów (prawa zależne) tworzenie utworów inspirowanych korzystanie z cudzych utworów w ramach dozwolonego użytku prywatnego

Opracowywanie cudzych utworów (prawa zależne) Twórcze przekształcenia cudzych utworów (adaptacje, tłumaczenia, przeróbki) Opracowanie jest odrębnym przedmiotem prawa autorskiego Nie potrzeba zgody na stworzenie utworu zależnego Potrzeba zgody na korzystanie i rozporządzenie utworem zależnym: Albo podmiot uprawniony Albo otwarty dostęp libre

Utwory inspirowane Jedynie zaczerpnięcie z cudzego utworu np. idei, pomysłu, tematu etc. Utwór inspirowany jest odrębnym przedmiotem prawa autorskiego Nie potrzeba zgody na stworzenie utworu zależnego Nie potrzeba zgody na korzystanie i rozporządzeni utworem zależnym Zasady rzetelności naukowej nakazują jednak wskazanie źródła i autorstwa cudzych idei i pomysłów

Dozwolony użytek wymienienie imienia i nazwiska twórcy oraz źródła (art. 34). Podanie twórcy i źródła powinno uwzględniać istniejące możliwości. Źródło, tj. lokalizacja utworu Niedochowanie tych wymogów oznacza naruszenie PA Twórcy nie przysługuje prawo do wynagrodzenia, chyba że ustawa stanowi inaczej. Wynagrodzenie: 25 ust. 2., 29 ust. 3, 30 ust. 2, 33 pkt 3 Opłata za czyste nośniki : 20, 20 (1) Dozwolony Użytek a korzyści majątkowe użytkownika: Czy użytkownik może osiągać korzyści majątkowe w ramach eksploatacji na zasadach dozwolonego użytku? niektóre postacie DU tak stanowią: 24 ust 1 i 2, 32, 33(1) Inne wręcz przeciwnie: 29, 33 pkt 3

Art. 23. 1.Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego. Przepis ten nie upoważnia do budowania według cudzego utworu architektonicznego i architektonicznourbanistycznego oraz do korzystania z elektronicznych baz danych spełniających cechy utworu, chyba że dotyczy to własnego użytku naukowego niezwiązanego z celem zarobkowym. 2.Zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego

Dozwolony użytek osobisty Tylko osoby fizyczne Dana osoba + osoby bliskie stosunek towarzyski : Stała relacja, nieformalne więzi, prywatne znajomości, Nie relacje jednorazowe Nie oparte na wyłącznie zinstytucjonalizowanej konieczności Własny użytek osobisty : Pracownik z polecenia NIE Pracownik z własnej inicjatywy TAK Źródło

Ograniczenia Dozwolonego Użytku osobistego: Programy komputerowe (art. 77) Elektroniczne bazy danych będące utworami chyba że dotyczy to własnego użytku naukowego niezwiązanego z celem zarobkowym (art. 23.1 oraz 30 (1)) Budowanie według cudzego utworu architektonicznego i architektonicznourbanistycznego niezwiązanego z celem zarobkowym (art. 23.1).

Swoboda cytowania Art. 29. 1. Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości.

Dozwolony użytek Prawo cytatu urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, o ile ich wykorzystanie jest uzasadnione: wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości Nie ilustracja mająca na celu jedynie upiększenie pracy Obowiązek oznaczenia cytatu (Art. 34) Można korzystać z utworów w granicach dozwolonego użytku pod warunkiem wymienienia imienia i nazwiska twórcy oraz źródła. Podanie twórcy i źródła powinno uwzględniać istniejące możliwości. Twórcy nie przysługuje prawo do wynagrodzenia, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Dozwolony użytek - Podręczniki, Wypisy, Antologie Art. 29. 2. Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w podręcznikach i wypisach. 2 1. Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w antologiach. 3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2 i 2 1, twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia.

Dozwolony użytek prawo przedruku Art. 25. 1. Wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie, radiu i telewizji: 1) już rozpowszechnione: a) sprawozdania o aktualnych wydarzeniach, b) aktualne artykuły na tematy polityczne, gospodarcze lub religijne, chyba że zostało wyraźnie zastrzeżone, że ich dalsze rozpowszechnianie jest zabronione, c) aktualne wypowiedzi i fotografie reporterskie, 2) krótkie wyciągi ze sprawozdań i artykułów, o których mowa w pkt 1 lit. a) i b), 3) przeglądy publikacji i utworów rozpowszechnionych, 4) mowy wygłoszone na publicznych zebraniach i rozprawach; nie upoważnia to jednak do publikacji zbiorów mów jednej osoby, 5) krótkie streszczenia rozpowszechnionych utworów. 2. Za korzystanie z utworów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b) i c), twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia. 3. Rozpowszechnianie utworów na podstawie ust. 1 jest dozwolone zarówno w oryginale, jak i w tłumaczeniu. 4. Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do publicznego udostępniania utworów w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, z tym że jeżeli wypłata wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 2, nie nastąpiła na podstawie umowy z uprawnionym, wynagrodzenie jest wypłacane za pośrednictwem właściwej organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi.

Dozwolony użytek Art. 33 Wolno rozpowszechniać: 1) utwory wystawione na stałe na ogólnie dostępnych drogach, ulicach, placach lub w ogrodach, jednakże nie do tego samego użytku, 2) utwory wystawione w publicznie dostępnych zbiorach, takich jak muzea, galerie, sale wystawowe, lecz tylko w katalogach i w wydawnictwach publikowanych dla promocji tych utworów, a także w sprawozdaniach o aktualnych wydarzeniach w prasie i telewizji, jednakże w granicach uzasadnionych celem informacji, 3) w encyklopediach i atlasach - opublikowane utwory plastyczne i fotograficzne, o ile nawiązanie porozumienia z twórcą celem uzyskania jego zezwolenia napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody. Twórcy przysługuje wówczas prawo do wynagrodzenia.

Inne przejawy dozwolonego użytku Licencje dla bibliotek, szkół i ośrodków dokumentacji (art. 27, 28, 29 ust. 2 i art. 30); Dla dobra osób niepełnosprawnych w sposób bezpośrednio związany z ich upośledzeniem (art. 33 (1)); Reklama wystawy publicznej lub publicznej sprzedaży (art. 33 (3); Odbudowa lub remont obiektu budowalnego

Domena publiczna Nie potrzeba niczyjej zgody na korzystanie, w tym na korzystanie komercyjne Utwory, które nigdy nie były objęte prawami autorskimi Utwory, co do których wygasły prawa autorskie (co do zasady 70 lat po śmierci twórcy, art. 36 pr. aut.) Producenci lub wydawcy ponoszą opłaty na rzecz funduszu promocji twórczości Art. 4 pr. aut. akty normatywne lub ich urzędowe projekty, urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole, opublikowane opisy patentowe lub ochronne, proste informacje prasowe

Korzystanie z cudzych utworów na podstawie umowy Klasyczne umowy prawa autorskiego Przeniesienie praw Licencja wyłączna Licencja niewyłączna Licencje CC

Zachowanie lub nabycie koniecznych uprawnień

Otwarty dostęp gratis Rozpowszechnianie utworów w Internecie bez za darmo i zabezpieczeń technicznych; Korzystanie z takich utworów wyłącznie w granicach dozwolonego użytku wynikającego z prawa autorskiego Dozwolony użytek prywaty: zwielokrotnianie utworów na potrzeby własne osób fizycznych oraz osób z kręgu towarzyskiego i rodzinnego Nie można rozpowszechniać publicznie oryginałów ani opracowań utworów Cytowanie, przedruki, udostępnianie przez biblioteki, zwielokrotnianie w celach naukowych i edukacyjnych

Zakres praw koniecznych dla otwartego dostępu gratis: Wystarczy posiadanie prawa lub licencji na korzystnie z utworu na polu eksploatacji: publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym udostępnianie utworu w sieci Internet

Otwarty dostęp libre: Rozpowszechnianie utworów w Internecie bez za darmo i zabezpieczeń technicznych; Udzielnie licencji (zezwolenia) na korzystanie z takich utworów w szerszym zakresie niż dozwolony użytek prywatny Nieograniczone, nieodpłatne i niewyłączne korzystanie z utworów i ich opracowań (prawa zależne)

Zakres praw koniecznych dla Tu jest wymagana: Albo nabycie praw otwartego dostępu libre Albo szeroka klasyczna licencja Albo wolna licencja (np. CC) Może ją udzielić uprawniony lub licencjobiorca z odpowiednią zgodą do udzielania sublicencji

Licencje CC Utwory: Przedmioty praw pokrewnych Prawo ochronne do baz danych Udzielenie licencji CC nie wymaga formy pisemnej

Klauzule licencji CC klauzula uznania autorstwa (BY), nakładająca na licencjobiorcę obowiązek przekazywania odbiorcom utworu określonych informacji o twórcy (licencjodawcy), źródle oraz licencji. klauzula na tych samych warunkach (SA, klauzula copyleft ), czyli wymóg, aby licencjobiorca rozpowszechniający opracowanie licencjonowanego utworu udzielał do niego licencji takiej samej, jak licencja oryginału; klauzula użytku niekomercyjnego (NC), czyli zakaz komercyjnego korzystania z licencjonowanego utworu (licencje CC pozbawione tej klauzuli pozwalają zarówno na niekomercyjne, jak i komercyjne korzystanie z utworu) klauzula bez utworów zależnych (ND), czyli zakaz korzystania i rozporządzania opracowaniami utworów (licencjodawca pozostawia sobie możliwość decydowania o dopuszczaniu do obrotu np. tłumaczeń utworu).

Wolne licencje CC (OD libre) Uznanie autorstwa 3.0 Uznanie autorstwa-na tych samych warunkach 3.0 Pozostałe licencje CC (OD gratis) Uznanie autorstwa-użycie niekomercyjne 3.0 Uznanie autorstwa-bez utworów zależnych 3.0 Uznanie autorstwa-użycie niekomercyjne- Na tych samych warunkach 3.0 Uznanie autorstwa-użycie niekomercyjne- Bez utworów zależnych 3.0

Wdrażanie otwartego dostępu z perspektywy autora

Ustalenie podmiotu uprawnionego, tj. czy jest nim: Autor samodzielnie, czy zachodzi współautorstwo Pracodawca Uniwersytet Inny podmiot Zachowanie odpowiednich praw Otwarty dostęp gratis Otwarty dostęp libre Negocjowanie umów Analiza zawartych umów Aneksowanie lub rozwiązanie zawartych umów

Dziękuje za uwagę Konrad Gliściński kgliscinski@gmail.com Prezentacja dostępna jest na licencji Creatives Commons Uznanie Autorstwa 3.0. Polska