INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE DIETETYK - kod 322001 Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie dietetyk powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) planowania, prowadzenia i nadzorowania żywienia indywidualnego i zbiorowego osób zdrowych i chorych; 2) organizowania i nadzorowania wszystkich etapów produkcji potraw z uwzględnieniem systemu analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli; 3) oceniania stanu odżywienia, sposobu żywienia i zapotrzebowania na składniki odżywcze osób zdrowych i chorych; 4) udzielania porad dietetycznych i prowadzenia działalności edukacyjnej w zakresie żywienia; 5) prowadzenia dokumentacji żywieniowej w podmiotach leczniczych oraz w zakładach żywienia zbiorowego. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY Dietetyk (kod 322001) to jeden z 2360 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 lipca 2010 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2010 r. nr 82, poz. 537). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r. zawód ten miał tą samą nazwę ale inny kod (321401). BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE DIETETYK W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2010 2013 Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2013 105 76 20 4 23 1 2012 73 77 11 6 10 0 2011 72 89 6 6 5 0 2010 129 149 10 4 9 0 W 2013 roku na jedną ofertę pracy przypadało 4,6 bezrobotnych zarejestrowanych w tym okresie. W roku 2012 na jedną ofertę przypadało 7,3 bezrobotnych, w 2011 roku na jedną ofertę przypadało 14,4 bezrobotnych zarejestrowanych w okresie. W 2010 roku na jedną 1
ofertę przypadało 14,3 bezrobotnych zarejestrowanych w okresie. W ciągu minionych trzech lat daje się zaobserwować tendencja spadkowa zarejestrowanych bezrobotnych dietetyków. Liczba ofert pracy, nieznacznie wzrosła za wyjątkiem I półrocza 2013r.). Większa liczba nowych rejestracji bezrobotnych niż zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że w latach 2010-2012 zawód ten został sklasyfikowany jako zawód nadwyżkowy 1, tzn. taki na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. WYNIKI BADAŃ PRACODAWCÓW 2 W badaniach ankietowych pracodawców przeprowadzonych w roku 2010-2012 nie planowano zatrudnienia osób w zawodzie dietetyka. ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA SYSTEM OŚWIATY SZKOLNEJ I POZASZKOLNEJ 3 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego określa, że zawód dietetyk od 1 września 2012 roku można zdobyć po ukończeniu Szkoły Policealnej w dwuletnim cyklu kształcenia (wyłącznie w szkołach dla młodzieży). Dopuszcza się również możliwość kształcenia na kwalifikacyjnych kursach zawodowych. Dla zawodu dietetyk wyodrębniono jedną kwalifikację: K1 - świadczenie usług w zakresie dietetyki. Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji. Minimalna liczba godzin kształcenia na tym kursie jest równa minimalnej liczbie godzin kształcenia zawodowego określonej w podstawie programowej kształcenia w zawodach dla danej kwalifikacji. W ramach różnych zawodów wyodrębniono poszczególne kwalifikacje, z których każda obejmuje określony zasób wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych, opisanych w podstawie programowej kształcenia w zawodach. Podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy jest obowiązany uwzględnić w realizowanym na kursie programie nauczania wszystkie wskazane w podstawie programowej kształcenia w zawodach komponenty właściwe dla danej kwalifikacji. 1 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. W 2011 r. 77,9% wszystkich zawodów, którymi legitymowali się bezrobotni lub zgłoszono w nich wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zostały sklasyfikowane jako nadwyżkowe. Zawody deficytowe stanowiły 17,9% zawodów a zrównoważone 4,2%. 2 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badania pracodawców w 2010 r. znajduje się na stronie internetowej WUP, a za 2011 r. dodatkowo na stronie www.podlupa.wup.torun.pl 3 Źródło informacji: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, serwis internetowy Ministerstwa Edukacji Narodowej www.men.gov.pl oraz System Informacji Oświatowej www.cie.men.gov.pl 2
Ukończenie tego kursu umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji, przeprowadzanego przez okręgową komisję egzaminacyjną. Osoba, która ukończy kwalifikacyjny kurs zawodowy i zda egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie w zakresie danej kwalifikacji, otrzymuje świadectwo potwierdzające kwalifikacje w zawodzie. Dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w określonym zawodzie będzie mogła otrzymać osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu (odpowiednio wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy z zakresu wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada świadectwa potwierdzające uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie. Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić: publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego; instytucje rynku pracy, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową; podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wg danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnianych przez Centrum Informatyczne Edukacji na stronie www.cie.men.gov.pl w województwie kujawskopomorskim zawód ten można zdobyć w 2 placówkach (1 publiczna i 1 niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej): Prywatna Szkoła Policealna Typ: Szkoła policealna (ponadgimnazjalna) Jednostka sprawozdawcza: Centrum Edukacji "Zenit" Sp. z o.o. Adres: Sienkiewicza 4 Kod pocztowy i poczta: 87-800 Włocławek Województwo: WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIE Telefon: 542320418 Faks: 542320420 Zespół Szkół Medycznych-Medyczna Szkoła Policealna Nr 1 Typ: Szkoła policealna (ponadgimnazjalna) Jednostka sprawozdawcza: Zespół Szkół Medycznych-Medyczna Szkoła Policealna Nr 1 Adres: Kochanowskiego 11-13 Kod pocztowy i poczta: 86-300 Grudziądz Województwo: WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIE Z danych uzyskanych z Systemu Informacji Oświatowej na dzień 30 września 2012 roku w zawodzie dietetyk odnotowano 11 absolwentów, w tym czasie 4 uczniów kontynuowało naukę w zawodzie. W 2011 roku w zawodzie dietetyk odnotowano 10 absolwentów - osoby które ukończyły naukę, w tym czasie 47 uczniów kontynuowało naukę w zawodzie. 3
W roku szkolnym 2009/2010 w województwie kujawsko-pomorskim w zawodzie dietetyk ukończyło naukę 7 absolwentów. Na dzień 30 września 2010 roku naukę w tych samych szkołach kontynuowało jeszcze 31 uczniów. INSTYTUCJE SZKOLENIOWE Informacje o kursach prowadzonych przez instytucje szkoleniowe dostępne są na stronie internetowej: http://ris.praca.gov.pl POMOCNE ADRESY Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Dietetyki Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego ul. Nowoursynowska 159 C, 02-776 Warszawa tel. (22) 59 370 21, mail: biuro@ptd.org.pl http://ptd.org.pl/ LITERATURA Biuletyn Informacyjny kwartalnik, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie Żywienie Człowieka i Metabolizm kwartalnik, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie Żywność, Żywienie a Zdrowie kwartalnik, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie. Wykaz literatury dla dietetyków.pdf LITERATURA PODSTAWOWA 1) Seńczuk W.2006r "Toksykologia współczesna." wyd.pzwl 2) Brzozowska A.2010r."Toksykologia żywności. Przewodnik do ćwiczeń." wyd.sggw 3) Kołożyn - Krajewska D.2003r."Higiena produkcji żywności." wyd.sggw 4) Obowiązujące akty prawne z zakresu higieny,toksykologii i bezpieczeństwa żywności". LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA 1) Nikonorow M.,Urbanek - Karłowska B.,1987r."Toksykologia żywności" wyd. PZWL 2) Piotrowski J.2006r."Podstawy toksykologii" wyd. WNT 3) Gertig H.,Duda G.2004r."Żywność a zdrowie i prawo" wyd. PZWL 4) Żakowska Z.,Stobińska H. 2000r."Mikrobiologia i higiena w przemyśle spożywczym" Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej. Opracowała: Magdalena Cybulska-Margas Pośrednik pracy WUP w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu Akceptował: Janusz Bokser data ostatniej aktualizacji: 20 lutego 2014 r. Sytuacja zawodu na europejskich rynkach pracy 1. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach 4
jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. 2. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie dietetyk (kierunek dietetyka) w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako dietetyk (kierunek dietetyka) w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód dietetyk jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie w 23 krajach EOG zawód dietetyk jest regulowany, są to: Austria, Belgia, Cypr, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Węgry, Islandia, Włochy, Liechtenstein, Litwa, Luxemburg, Malta, Holandia, Polska, Portugalia, Słowenia, Hiszpania, Szwecja, Szwajcaria, Wielka Brytania. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.ht m 3. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem dietetyk wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób w grupie zawodowej dietetycy i żywieniowcy na dzień 12.12.2013 r. zgłoszono 4216 ofert pracy w 13 krajach EOG, w tym najwięcej w Wielkiej Brytanii (3966 ofert), Niemczech (111 ofert), Belgii (92 oferty). Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie dietetyk w krajach EOG muszą spełniać wymóg odpowiedniego wykształcenia (tytuł zawodowy minimum licencjat), dysponować odpowiednim doświadczeniem oraz wiedzą zawodową w zakresie dietetyki m.in. w zakresie leczenia i profilaktyki żywieniowej w leczeniu chorób. Konieczne są standardowe badania dopuszczające do pracy w sektorze żywieniowym oraz certyfikat HACCP tj. System Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli w związku z produkcją i obrotem żywnością i produktami spożywczymi. Przykładowe stawki płacy w zawodzie dietetyk w wybranych krajach: Wielka Brytania: 20000-25000 funtów rocznie brutto, Niemcy: Francja: 9,43-13 euro /godz. brutto bądź 1600-1800 euro miesięcznie brutto, Niemcy: według odrębnych uregulowań. Opracowała: Magdalena Zboińska Pośrednik pracy, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP we Włocławku 5