Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Strzelce Krajeńskie

I. CZĘŚĆ OGÓLNA 1. Wprowadzenie 1.1. Podstawy formalno-prawne opracowania zmiany studium 2009 Uchwała nr XVII/103/07 Rady Miejskiej w Strzelcach Krajeńskich z dnia 28 listopada 2007 r. w sprawie zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Strzelce Krajeńskie. Ustawa z dnia 3 października 2008 o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227). Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 80 poz. 717 z późniejszymi zmianami); Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz. U. Nr 118, poz. 1233); Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tj: Dz. U. z 2007 r. Nr 129 poz. 902 z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tj: Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U z 2004 r. Nr 92 poz. 880 z późniejszymi zmianami), Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tj: Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 z późniejszymi zmianami; Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tj: Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435 z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tj: Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266 z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 r. Nr 162, poz. 1568 z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tj: Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115); Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o transporcie kolejowym (tj: Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94); Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tj: Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (tj: Dz. U. z 2007 r. Nr 240, poz. 2027 z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (tj: Dz. U. z 2005 r. Nr 228 poz. 1947 z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz gminach uzdrowiskowych (Dz. U. z 2005 r. Nr 167, poz. 1399); Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (tj: Dz. U. z 2006 r. Nr 89. poz. 625 późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (tj: Dz. U. z 2000 r. Nr 23, poz. 295 z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 13 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (tj: Dz. U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696); Ustawa z dnia 23 listopada 1990 r. o łączności (tj: Dz. U. z 1995 r. Nr 117, poz. 564 z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 6 maja 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych (tj: Dz. U. z 1996 r. Nr 85, poz. 390 z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz. U. z 1999 r. Nr 41, poz. 412 z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych (tj: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2571 z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późniejszymi zmianami); Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubuskiego (uchwała Nr XXXVII/ 272/2002 Sejmiku Woj. Lubuskiego z dnia 02.09.2002 r.); 4

Strategia Rozwoju Województwa Lubuskiego (uchwała Nr XXXVII/260/2005 Sejmiku Woj. Lubuskiego z dnia 19.12.2005 r.); Wojewódzki Program Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej Osób Niepełnosprawnych na lata 2000-2009 (uchwała Nr XI/59/1999 Sejmiku Woj. Lubuskiego z dnia 05.10.1999 r.); Program Ochrony Środowiska na lata 2003-5-2010 dla Województwa Lubuskiego wraz z Planem Gospodarki Odpadami na lata 2003-5-2010 dla Województwa Lubuskiego (uchwała Nr XI/78/2003 Sejmiku Woj. Lubuskiego z dnia 15.10.2003 r.); Strategia Rozwoju Transportu Województwa Lubuskiego do 2015 (uchwała Nr XVI/119/2004 Sejmiku Woj. Lubuskiego z dnia 22.03.2004 r.); Strategia Rozwoju Kultury Województwa Lubuskiego (uchwała Nr XX/142/2004 Sejmiku Woj. Lubuskiego z dnia 28.06.2004 r.); Strategia Polityki Społecznej Województwa Lubuskiego (uchwała Nr XXIX/212/2005 Sejmiku Woj. Lubuskiego z dnia 25.04.2005 r.). 1.2. Cele zmiany studium Zgodnie z art. 9 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 80 poz. 717 z późniejszymi zmianami), Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy sporządza się w celu określenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego. Wyprzedza ono sporządzanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i ich praktyczne stosowanie, nadaje generalny kierunek dalszym opracowaniom planistycznym oraz pozwala na uzyskanie szerokiej akceptacji dla decyzji najważniejszych dla wspólnoty samorządowej. Przedmiotem zmiany studium jest zmiana funkcji zagospodarowania terenu na: 1) gospodarkę elektroenergetyczną - budowa zespołu elektrowni wiatrowych wraz z infrastrukturą techniczną obejmującego obszar w okolicach miejscowości: Bobrówko, Bronowice, Czyżewo, Gilów, Ogardy, Lipie Góry, Lubicz, Piastowo, Pielice, Sokólsko, Tuczno i Wielisławice 2) infrastrukturę komunikacyjną budowa obwodnicy miasta Strzelce Krajeńskie w układzie wariantowym, 3) zabudowę mieszkaniową, usługową i wytwórczą, 1.3. Studium, a system regulacji dotyczących rozwoju i zagospodarowania przestrzennego Podstawą określającą uwarunkowania zewnętrzne, cele i kierunki regionalnej polityki przestrzennej są ustalenia strategii rozwoju województwa zawarte w planie zagospodarowania przestrzennego województwa" (art.6 ust.2 ustawy o zagospodarowaniu"). Uwzględnienie polityki przestrzennej państwa i polityki ponadregionalnej zgodnie z cytowaną ustawą zapewnia ten dokument. W sytuacji wyprzedzającego opracowania studium w stosunku do planu zagospodarowania przestrzennego województwa podstawę do określenia kierunków zagospodarowania stanowią: przepisy szczególne wg cz. IV pkt. 4.1, wytyczne i wnioski organów rządowych oraz regionalnych i powiatowych, Strategia rozwoju województwa lubuskiego, Strategia rozwoju przestrzennego gminy (w ramach Fazy III prac nad studium) studium gminne jako dokument pomocniczy stanowi podstawę do: - planowania miejscowego (m.p.z.p.), - decyzji o lokalizacji celu publicznego i ustaleniu warunkach zabudowy wydawanych w trybie ustawy z dnia 27 marca 2003 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym 1.4. Dane, wielkości charakteryzujące. Wg US Gorzów Wlkp. i Zielona Góra, stanowiły aktualne dane statystyczne w listopadzie 1999 r, 2006, 2007. gmina Strzelce Krajeńskie jest gminą miejsko-wiejską, gmina należy do większych w województwie, powierzchnia ogólna 319 km 2, w tym powierzchnia miasta 5 km 2, ośrodkiem powiatowym i siedzibą gminy jest miasto Strzelce Krajeńskie, - pomocniczym ośrodkiem obsługi jest miasto Drezdenko w zakresie szpitalnictwa i szkolnictwa średniego, - uzupełniającym ośrodkiem obsługi jest miasto Dobiegniew w zakresie szkolnictwa średniego, 5

odległości siedziby gminy od: - ośrodków regionalnych: - ośrodka obsługi ponadlokalnej: - podregionalnych ośrodków przygranicznych: - Gorzowa Wlkp. - 27 km, - Zielonej Góry - 139 km, - Drezdenka - 26 km, - Słubice-Frankfurt n/o - 101 km, - Kostrzyn - 74 km, - ośrodka ponadwojewódzkiego (nauka, wyspecjalizowane zakresy obsługi, centrum targowo-kongresowe): - Poznania - 128 km, - Szczecina - 123 km, - Berlina - 164 km. ludność: ogółem 17.396 (wg UMiG z 2006), w tym w mieście 10.139, mężczyźni stanowią 49%, a kobiety 51%, zaludnienie w gminie 55,0 osób/km2, w tym w mieście 2066 osób/km2, na wsi 24 osób/km2, ludność w wieku produkcyjnym 66,40%, przedprodukcyjnym 20,90%, poprodukcyjnym 12,70%, poziom wykształcenia (stan na 20 maja 2002r.): - wyższe 6,28%, - policealne 2,99%, - średnie 26,70%, - zasadnicze 23,84%, - podstawowe 35,56%, - bez wykształcenia 4,63%, przyrost naturalny ludności w liczbach naturalnych wynosi 31 (2007 r.), Zatrudnienie (2006 r.): - w rolnictwie, leśnictwie i łowiectwie 89, - przemysł i budownictwo 1.865, - usługi rynkowe 602, - usługi nierynkowe 753, ogółem - w sektorze publicznym (administracja, edukacja, służba zdrowia i opieka socjalna) - 1.030, - w sektorze prywatnym 2.279, ogólna liczba bezrobotnych w gminie 1.389, w tym bez prawa do zasiłku 76%, mieszkańcy wsi stanowią 56% ogółu bezrobotnych, wysoka stopa bezrobocia 23% (w woj. lubuskim 14,5), 1.437 jednostek zarejestrowano w systemie REGON, głównie prywatnych. 2. Główne uwarunkowania a) ludność 17,39 tys. mieszkańców (mk), o niskich dochodach, przy wyższym obciążeniu demograficznym (w gminie 67,8 w województwie 67,1) i wyższym bezrobociu niż w województwie (w gminie 10,4%, w województwie 9,42% ludności w wieku produkcyjnym), wysokie zaludnienie 55,0 osób/km2, w tym w mieście 2066 osób/km2, na wsi 24 osób/km2, (przy średniej w województwie 60 osób/km2, oraz przy średniej dla miast 920 osób/km2 i terenów wiejskich 23 osób/km2), b) funkcje: miasta: wytwórczo-usługowe, gminy: rolnicze uzupełniająco funkcje leśne i turystyczne, c) koncentracja w mieście potencjału społeczno-gospodarczego, d) gęsta sieć wiejskich jednostek osadniczych (34): 6

największe wsie: Bobrówko (990 mk), Tuczno (720 mk), Brzoza (560 mk) Ogardy (540 mk), Lipie Góry (430 mk), Bronowice (420 mk), Gardzko (370 mk), Lubicz (340 mk), Licheń (330 mk), Wielisławice (330 mk) i Buszów (310 mk), większość wiejskich układów osadniczych związana była z historycznie wykształconymi ośrodkami rolnictwa wielkoobszarowego (ośrodek rezydencjonalny i gospodarczy); Bobrówko, Brzoza, Bronowice, Czyżewo, Buszów, Danków, Długie, Gardzko, Gilów, Golczewice, Licheń, Lipie Góry, Lubicz, Machary, Ogardy, Pielice, Tuczno, Sidłów, Sławno, Wielisławice i Żabicko, osadnictwo głównie w formie skoncentrowanej, rozproszona zabudowa występuje we wsi Danków, Wełmino i Wilanów (osada leśna) oraz częściowo we wsiach Gardzko i Lipie Góry, relatywnie dobre wyposażenie w urządzenia infrastruktury społecznej miasta Strzelce Krajeńskie (dawny ośrodek powiatowy o przywróconej obecnej funkcji) i wsi Bobrówko (oświata, ochrona zdrowia, kultura, sport i rekreacja, obsługa ogólna), gęsta sieć szkół podstawowych (we wsiach: Bobrówko, Brzoza, Wielisławice, Ogardy, Tuczno), e) główne powiązania zewnętrzne i wewnętrzne zapewniają drogi: krajowa o funkcji transgranicznej (Berlin - Kostrzyn - Gorzów Wlkp. - Strzelce Krajeńskie - Dobiegniew - Wałcz - Gdańsk), nr 22 relacji Gorzów Wlkp. - Strzelce Krajeńskie - Dobiegniew (Wałcz), wojewódzkie: nr 156 (Barlinek) - Strzelce Krajeńskie - (Zwierzyń - Kleśno), powiatowe: - nr 1364F Pełczyce - Jarosławsko - Bobrówko - Buszów, - nr 1366F Strzelce Krajeńskie - Sławno - Zwierzyn, - nr 1373F Strzelce Krajeńskie - Ogardy - Ostromęcko, - nr 1374F Ogardy - Pielice - Lipie Góry, - nr 1375F Choszczno - Stary Klukom - Krzęcin - Bobrówko - Strzelce Krajeńskie, - nr 1376F Pełczyce - Jarosławsko - Bobrówko - Buszów, - nr 1377F Żabicko - Machary - Bobrówko - Lubicz, - nr 1378F Jarosławsko - Tuczno - Lipie Góry, - nr 1379F Tuczno - Gilów - Ogardy, - nr 1380F Strzelce Krajeńskie - Gardzko - Stare Kurowo, - nr 1381F Gardzko - Zwierzyn, f) drogi gminne zapewniają uzupełniające powiązania wewnętrzne, g) największe natężenie średniodobowe ruchu występuje na drogach (wg pomiaru generalnego ruchu z 1995 r. - w pojazdach rzeczywistych/dobę): krajowej nr 22 Strzelce Krajeńskie - Zdroisk (3700) pojazdów i Strzelce - Dobiegniew (2000), wojewódzkiej nr 156 Strzelce Krajeńskie - Barlinek (800), powiatowej nr 1380F (1600) relacji Strzelce Krajeńskie - Gardzko - Stare Kurowo, h) wskaźniki motoryzacji (ilość pojazdów na 1000 mk - stan wg US 1997 r.) samochodów osobowych 195 (woj. 206), ciężarowych 38 (woj. 35) z tendencją wysokiego wzrostu ilości samochodów w latach 1996-M997-8,8% wzrostu samochodów osobowych, 5,5% wzrostu liczby samochodów ciężarowych (woj. odpowiednio 8% i 1,8%), i) sieć hydrograficzna tworzą: rzeki w zlewni Noteci (usytuowane obrzeżnie w obszarze gminy): - Santoczna (stan sanitarny III klasa, zlewnia leśna z niewielkimi jeziorami przepływowymi oraz gospodarstwami stawowymi i możliwościami ich rozwoju), - Polka (zlewnia leśna z niewielkimi jeziorami przepływowymi oraz gospodarstwami stawowymi z możliwościami ich rozwoju), - Pstrąż (niewielki dopływ Polki brak badań czystości - prawdopodobnie III klasa), - Sarbina (niewielki dopływ Polki brak badań czystości - prawdopodobnie III klasa zlewnia leśna z gospodarstwami stawowymi i możliwościami ich rozwoju), - Młynówka (brak badań czystości - prawdopodobnie III klasa zlewnia rolnicza z niewielkimi jeziorami przepływowymi gospodarstwami stawowymi i możliwościami ich rozwoju), - Ogardna (stan sanitarny III klasa, zlewnia leśna z dużymi jeziorami przepływowymi czystości nie odpowiadającej normom (klasa NON), większe jeziora: - Lipie - 174 ha, stan sanitarny II klasa, chłonność lustra wody - 8720 osób, - Wielgie (Dankowskie Duże ) - 103 ha, stan sanitarny III klasa, chłonność lustra wody - 5165 osób, - Słowa - 62 ha, stan sanitarny II klasa. chłonność lustra wody - 3125 osób, 7

- Ogardzka Odnoga - 67 ha, stan sanitarny III klasa, chłonność lustra wody - 3350 osób, - Buszów Wielki - 35 ha, stan sanitarny II klasa (stan 1991 r.), chłonność lustra wody - 700 osób, j) niska lesistość 38,8% (województwo ok. 46%), w tym znaczne powierzchnie leśne o dużej odporności biologicznej i zróżnicowanym składzie gatunkowym (bory, lasobo-ry i lasy), k) duży udział gruntów ANR zapewnia możliwości ich przeznaczenia na cele publiczne, l) duże ograniczenia rozwoju przestrzennego: miasta Strzelce Krajeńskie z występowaniem obszarów: - poza zasięgiem grawitacyjnego systemu kanalizacji miejskiej (obszary na wschód od rynny jezior i część strefy przemysłowej), - upraw sadowniczych i ogrodów działkowych, - kompleksów gruntów ornych podlegających ochronie, - korytarzy technicznych obiektów liniowych sieci ee 110 kv i 15 kv, - jeziora Dolnego i Górnego o złym stanie sanitarnym co ogranicza możliwości wypoczynku mieszkańców miasta, występowanie ograniczeń w rozwoju przestrzennym w obszarach wiejskich gminy z uwagi na występowanie: - wysokich klas gruntów rolnych podlegających ochronie, - wysokiego zalesienia obszarów w sąsiedztwie jezior, - obszarów ochrony przyrody (Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy, Obszary Chronionego Krajobrazu, - korytarzy technicznych obiektów liniowych infrastruktury technicznej gazociągu wysokiego ciśnienia i linii ee 110 kv oraz linii 15 kv, m) przemysł skoncentrowany głównie w Strzelcach Krajeńskich (dominuje przemysł i przechowalnictwo związane z gospodarką żywnościową oraz przemysł metalowy), n) dominują grunty rolne o dobrej jakości 77,8 pkt JUNG (przy średniej krajowej 66,6 pkt), o) produkcja i obsługa rolnictwa, - uprawy zbóż, rzepaku i buraków cukrowych w większości obszarów rolniczych, - uprawy sadownicze w rejonie Strzelec Krajeńskich i Brzozy, - niewielki udział użytków zielonych, - produkcja zwierzęca koncentrowana w ośrodkach ukierunkowanych na hodowle trzody i bydła (obecnie prowadzona w ograniczonym zakresie głównie w północnej części gminy - wiele ośrodków jest nieużytkowanych), - elewator w Strzelcach Krajeńskich o znaczeniu ponadlokalnym, - obsługa produkcji rolnej koncentrowana w ośrodkach obecnie w większości niewykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem (dodatkowa baza magazynowa zbóż i rzepaku), p) duże możliwości rozwoju turystyki: - pobytowej i świątecznej szczególnie w rejonie jezior Lipie, Słowa i Dankowskie (konieczna poprawa stanu sanitarnego), - specjalistycznej w tym; żeglarstwo, wędkarstwo, turystyka motorowa (tranzytowa i podmiejska), kajakowa, rowerowa, krajoznawczo-przyrodnicza (Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy) i tury-styczne wykorzystanie lasu (myślistwo, zbieractwo runa leśnego, zagospodarowanie jezior o zalesionych brzegach, parkingi przydrożne), q) występowanie surowców geologicznych: budowlanych - okruchowych; o znaczeniu ponadlokalnym: - eksploatowanych w rejonie Przyłęgu (piasek z pospółką), Gardzka (złoże pospółki w obszarze zalesionym) - Żabic (pospółka) z możliwością rekultywacji na sztuczne zbiorniki wodne, - w rejonie Gardzka złoże pospółki w obszarze zalesionym (co wyklucza eksploatacje), wód termalnych o temp. 50 i 60 C ze wzrostem temperatur na kierunku północnowschodnim, nadających się do wykorzystania w ciepłownictwie (miasto Strzelce Krajeńskie znajdującego się w obszarze zalegania wód o temperaturze 60 C) - (przy małej efektywności ekonomicznej w wykorzystaniu ciepłowniczym wód termalnych w miastach mniejszych od 50 tys. mk i niewielkim udziale zabudowy wielorodzinnej). 8

II. LOKALNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU I ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 1. Ludność Liczba ludności w gminie na koniec grudnia 2006 r. wynosiła 17 396, w tym miasto zamieszkiwały 10 332 osoby, zaś wsie 7 507 osób. Struktura wieku ludności, w tym okresie przedstawiała się następująco: wiek przedprodukcyjny 5 248 osób (29,4%), w tym: miasto 3 039 (57,9%), wieś 2 209 (42,1%), wiek produkcyjny 10 629 osób (59,6%), w tym: miasto 6 351 (59,8%), wieś 4 278 (40,2%), wiek poprodukcyjny 1 962 osób (11,0%), w tym: miasto 942 (48,0%), wieś 1 020 (52,0%), Miasto Strzelce Krajeńskie: wyszczególnienie 1976 1988 1997 liczba % liczba % liczba % ludność ogółem 6 118 100,0 9 988 163,3 10 339 168,9 mężczyźni 3 168 100,0 4 920 155,3 5 025 159,0 kobiety 2 950 100,0 5 068 171,8 5 037 170,7 kobiety na 100 mężczyzn 93,1 103,0 100,2 wiek: przedprodukcyjny brak danych 3 516 100,0 3 039 86,4 produkcyjny brak danych - 5 793 100,0 6 351 109,6 poprodukcyjny brak danych 689 100,0 942 136,7 przyrost naturalny na 12,7 10,2 5,0 1000 mieszkańców saldo migracji -73 58-5 Obszary wiejskie: wyszczególnienie 1976 1988 1997 liczba % liczba % Liczba % ludność ogółem 7 685 100,0 7 421 96,6 7 507 97,7 mężczyźni 3 848 100,0 3 794 98,6 3 756 97,6 kobiety 3 837 100,0 3 627 94,5 3 751 97,7 kobiety na 100 mężczyzn 99,7 96,0 100,0 wiek: przedprodukcyjny produkcyjny poprodukcyjny przyrost naturalny na 1000 mieszkańców brak danych 2 508 100,0 2 209 88,1 brak danych - 4 089 100,0 4 278 104,6 brak danych 824 100,0 1 020 123,8 17,2 12,1 5,7 saldo migracji -64-72 - 5 9

Gmina ogółem: wyszczególnienie 1976 1988 1997 liczba % liczba % Liczba % ludność ogółem 13 803 100,0 17 409 126,0 17 839 129,2 mężczyźni 7 016 100,0 8 714 124,2 8 781 125,2 kobiety 6 787 100,0 8 695 128,1 9 058 133,5 kobiety na 100 mężczyzn 96,7 99,8 103,0 wiek: przedprodukcyjny produkcyjny poprodukcyjny przyrost naturalny na 1000 mieszkańców brak danych 6 024 100,0 5 248 87,1 brak danych - 9 872 100,0 10 629 107,7 brak danych 15 220 100,0 1 962 128,9 15,2-11,0-5,3 - saldo migracji -143 - -14 5 - Z powyższego zestawienia wynikają następujące uwarunkowania w zakresie struktury demograficznej: stagnująca liczba (przyrost 3,2%) ludności w gminie, w tym: - na wsi (ok. 1,1%), - umiarkowany przyrost liczby ludności w mieście (ok. 5,6%), - względna równowaga liczby kobiet do liczby mężczyzn tak w mieście jak i na wsi, zmiany w strukturze wieku: - umiarkowany wzrost ludności w wieku produkcyjnym (7,7%), większy w mieście (9,6%), natomiast na wsi stagnacja (4,6%), - duży wzrost grupy poprodukcyjnej w gminie ogółem o 28,9%, w tym w mieście 36,7%, na wsi 23,8%, - duży spadek udziału grupy przedprodukcyjnej o ok. 12,9%,w tym w mieście 14,6%, na wsi 11,9%, zmniejszający się drastycznie przyrost naturalny, - szczególnie w okresie 1988-1997 ogólnie spadek z 11 do 5,3 w mieście i na wsi, zmniejszające się ujemne saldo migracji, z osiągnięciem stanu bezmigracyjnego w 1997 r, Sytuację demograficzną gminy należy więc ocenić jako stagnacyjną z tendencją do niewielkiego wzrostu ludności, z lekką przewagą kobiet (gmina 103 kobiety/100 mężczyzn - woj. lubuskie 103k/100m). W latach 2003-2006 zmniejszała się ilość osób w wieku przedprodukcyjnym, a jednocześnie następował przyrost ilości mieszkańców w wieku produkcyjnym oraz poprodukcyjnym. Udział ludności w wieku produkcyjnym na przestrzeni wyżej wskazanego okresu wzrósł z poziomu 64,70% do 66,37% ogółu mieszkańców, co z punktu widzenia przesłanek procesu rozwoju gminy należy uznać za zjawisko pozytywne. Mniej pozytywna jest jednak zmiana struktury populacji, w której coraz mniejszy udział ma grupa osób w wieku przedprodukcyjnym przy sukcesywnie wzrastającym udziale mieszkańców w wieku poprodukcyjnym. Demograficzne starzenie się społeczeństwa jest jednak zjawiskiem powszechnym nie tylko w skali naszego regionu i kraju, ale również w skali ogólnoświatowej. W porównaniu z województwem lubuskim i innymi gminami powiatu strzeleckodrezdeneckiego, Strzelce Krajeńskie charakteryzują się jednak niskim wskaźnikiem ludności w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym, co świadczy o dużym potencjale mieszkańców w wieku pełnej aktywności zawodowej. Wartość ww. wskaźnika dla Strzelec Krajeńskich wynosi 51, a dla pozostałych gmin 56-59 (wartość wskaźnika podana w liczbach całkowitych). Jednocześnie zauważyć można, iż systematycznie wzrasta liczba ludności w wieku poprodukcyjnym, kosztem. 1.2. Rozmieszczenie ludności. Rozmieszczenie ludności w retrospekcji określa tabela nr 2. Występują w tym zakresie następujące uwarunkowania: koncentracja potencjału demograficznego w Strzelcach Krajeńskich z tendencją niewielkiego wzrostu liczby ludności, głównie z przyrostu biologicznego, 10

miejscowości o charakterze regresyjnym (spadek liczby ludności powyżej 5% w latach 19881998): 8, w tym: Długie, Gilów, Machary, Piastowo, Przyłęg, Sławno, Sokólsko, Żabicko, miejscowości o charakterze stagnującym (spadek i wzrost liczby ludności do 5% w latach 1988-1998): 8, w tym: Bobrówko, Bronowice, Buszów, Danków, Licheń, Strzelce Klasztorne, Tuczno, Wełmin, miejscowości rozwojowe (wzrost liczby ludności powyżej 5% w latach 1988-1998): 9, w tym: Strzelce Krajeńskie, Brzoza, Ciecierzyn, Gardzko, Lipie Góry, Lubicz, Ogardy, Pielice, Wilanów z Puszczykowem. 1.3. Możliwości i prognozy rozwoju. Uwzględniając występujące dotychczas tendencje w gminie występują niewielkie możliwości rozwoju w oparciu o własny potencjał demograficzny. Dotychczas opracowane prognozy demograficzne dla województwa gorzowskiego uwzględniające uwarunkowania gminy charakteryzuje zestawienie. wyszczególnienie prognoza biologiczna BPP 1990 r. prognoza pomigracyjna BPP 1996 r. wg prognozy GUS dla woj. gorzowskiego ludność ogółem 1990 2000 2010 2020 miasto 10 593* 11 015 12 645 wieś 7 205* 7 901 8 731 - razem 17 798* 19 516 21 376 miasto 10,2 10,3 10,7 10,8 wieś 7,4 7,7 8,2 8,3 razem 17,6 18,0 18,9 19,4 szacunek Uwzględniając stan na 31.12.1997 r. wynoszący 17,9 tys. oraz 18,1 tys. w 1998 r. obie prognozy uznać należy za zdezaktualizowane. Studium w tej sytuacji nie może być sporządzone z uwzględnieniem metod parametrycznych, lecz w oparciu o: waloryzację przestrzenną obszaru gminy, analizy występujących trendów demograficznych w rozmieszczeniu ludności w okresie 19881998 r., kształtowanie struktur otwartych" z sukcesywnym uściśleniem w ramach planowania miejscowego. Celowe jest opracowanie prognozy biologicznej dla województwa lubuskiego w układzie gmin, w oparciu o zmienione uwarunkowania demograficzne oraz prognozy pomigracyjnej uwzględniającej dobrą pozycję strategiczną województwa w procesach transformacji i integracji z UE oraz zarysowujące się tendencje rozwoju. 2. Funkcje gminy 2.1. Funkcje gospodarcze Funkcje gospodarcze uwzględniając strukturę zatrudnienia określoną w oparciu o Europejską Klasyfikację Działalności wg danych z 1997 r. w gminie Strzelce Krajeńskie charakteryzuje zestawienie (dotyczy podmiotów gospodarczych zatrudniających powyżej 5 osób): 2006 r ogółem 3 565 (100%), 3 309 przemysł i budownictwo 1 392 (37%),w tym: 1 865 - działalność produkcyjna 1 257, - budownictwo 135, rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo 446 (12,5%), 89 usługi 1 479 (41,5%), w tym: 1 355 - usługi w sferze budżetowej 826, 602 - usługi komercyjne 653 753 Dla miasta Strzelce Krajeńskie charakterystyczna jest następująca struktura: ogółem 3 033 (100%), przemysł i budownictwo, 1 257 (41,4%), w tym: - działalność produkcyjna 1 246, - budownictwo 134, rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo 166(5,5%), usługi 1 253(41,3%), w tym: - usługi w sferze budżetowej 698, - usługi komercyjne 555. W obszarach wiejskich gminy Strzelce Krajeńskie zatrudnienie charakteryzuje zestawienie: ogółem 532 (100%), 11

przemysł i budownictwo, w tym: 15 (2,8%), w tym: - działalność produkcyjna 11, - budownictwo 4, rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo 280 (52,6%), usługi 226 (42,1%), w tym: - usługi w sferze budżetowej 128, - usługi komercyjne 98. Z przeprowadzonych analiz w oparciu o strukturę zatrudnienia wynika, iż wiodące są dla miasta funkcje wytwórczo-usługowe, natomiast dla obszarów wiejskich funkcje rolnicze i usługowe. Uwzględniając strukturę rolnictwa rodzinnego zatrudniającego poniżej 5 pracowników w gospodarstwie rolnym przyjąć należy za wiodące dla obszarów wiejskich: funkcje rolnicze, a uzupełniająco funkcje usługowe. 2.2. Funkcje obszaru gminy. Funkcje poszczególnych obszarów gminy określa rysunek 5, tak w zakresie stanu, jak i potencjalnych walorów. Uwzględniając przeznaczenie i użytkowanie terenów gminy do wiodących funkcji zaliczyć należy: przemysł i usługi w mieście Strzelce Krajeńskie, rolnictwo i turystykę oraz uzupełniająco leśnictwo w obszarach wiejskich. Możliwość rozwoju turystyki warunkuje poprawa stanu czystości jezior; tylko jeziora Lipie i Sława mają stan sanitarny przydatny dla turystyki - klasa II. 2.3. Przeznaczenie i użytkowanie gruntów. Według ewidencji gruntów ich przeznaczenie i użytkowanie charakteryzuje tabela nr 3 natomiast uwarunkowania przestrzenne określa poglądowo rysunek 3 i uściśla rysunek 5. Z przeprowadzonych analiz wynika, że w latach 1989-1996 r. nastąpiły niewielkie zmiany w strukturze użytkowania gruntów: użytków rolnych - ubytek o ok. 0,25% powierzchni, tj. 42 ha, w tym: - gruntów ornych przybyło 27 ha, - sadów przybyło 19 ha, - użytków zielonych (łąk i pastwisk) ubyło 88 ha, powierzchnia lasów i zadrzewień powiększyła się o 60 ha, przybyło gruntów pod wodami (11 ha) i terenów komunikacyjnych (24 ha), ubyło terenów osiedlowych (43 ha), terenów różnych (4 ha) i nieużytków (64 ha). Zmiany w użytkowaniu i przeznaczeniu gruntów wskazują na niewielki dynamizm procesów rozwojowych. Stan w roku 2007 przedstawiał się następująco - ogólna powierzchnia obszaru zajmowanego przez miasto i gminę Strzelce Krajeńskie wynosi 31.887 ha, w tym użytki rolne zajmują 54,5% powierzchni, lasy i grunty leśne 38,8%, a grunty pod wodami 1,6% powierzchni. Większość użytków rolnych stanowią grunty orne. Właścicielem ponad połowy gruntów na terenie Gminy Strzelce Krajeńskie jest Skarb Państwa, w tym do Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe należy 12.456 ha, a do Agencji Nieruchomości Rolnych - 6.113 ha. Około 25% gruntów w Gminie stanowi własność osób fizycznych. W tej grupie wielkość gruntów wchodzących w skład gospodarstw rolnych wynosi 7.395 ha, a gruntów pozostałych zaledwie 412 ha. Stosunkowo duży udział powierzchni gruntów na terenie Gminy posiadają również spółki prawa handlowego 13,1%. Powierzchnia gruntów gminnych wynosi natomiast 747 ha, co stanowi tylko 2,3% ogółu gruntów. W ramach gruntów gminnych 144 ha przekazane są w użytkowanie wieczyste, w tym osobom fizycznym 45 ha, gminnym osobom prawnym 23 ha, Spółdzielni mieszkaniowej 11 ha. Najwięcej, bo aż 61,7% gospodarstw rolnych na terenie gminy to gospodarstwa małe, o powierzchni od 1 do 5 ha. Im większa wielkość powierzchni gospodarstwa tym mniejsza ich ilość. Gospodarstwa powyżej 100 ha stanowią jedynie 2,2% ogółu gospodarstw na terenie Gminy. Gleby gminy wskazują generalnie średnią żyzność. 87% powierzchni użytków rolnych zajmują gleby średnie. 12

3. Systemy obsługi technicznej Funkcjonowanie gminy w zakresie obsługi technicznej ludności i gospodarki zapewniają głównie ponadlokalne systemy za wyjątkiem zaopatrzenia w wodę i oczyszczania ścieków oraz zaopatrzenia w energię cieplną w oparciu o systemy lokalne. Systemy ponadlokalne tworzą główny układ powiązań infrastrukturalnych, tak zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Przestrzenne uwarunkowania dotyczące systemów lokalnych obsługi technicznej określa rysunek 5. 3.1. Drogi gminne 1) stan istniejący Sieć lokalną transportu drogowego tworzą drogi gminne o długości 136,7 km, z czego 48,4 km o nawierzchni twardej, pozostałe to drogi gruntowe: pełnią one role uzupełniających powiązań w funkcjonowaniu struktury społeczno-gospodarczej gminy, sieć tę charakteryzuje mała gęstość z uwagi na skupiony charakter osadnictwa i strukturę gospodarstw rolnych (przewaga gospodarstw wielkoobszarowych) - za wyjątkiem rejonów Ciecierzyna i Wełmina oraz części zabudowy wsi Gardzko i Lipie Góry, gdzie występuje osadnictwo rozproszone, sieć dróg gminnych nie wymaga uzupełnienia wynikającego z aktualnych potrzeb powiązań wewnątrz gminnych (część dróg powiatowych pełni wyłącznie funkcje lokalnych powiązań) lecz dla zapewnienia dojazdów do planowanej zabudowy. 2) potrzeby i możliwości rozwojowe układu dróg gminnych: główny układ dróg gminnych (o funkcji lokalnej) nie wymaga obecnie uzupełnień, potrzeby rozwojowe sieci dróg i ulic lokalnych związane będą z zabudową i zagospodarowaniem nowych terenów zainwestowania pełniąc funkcje dróg i ulic o funkcji dojazdowej, sieć dróg wiejskich w większości nie spełnia warunków technicznych ustalonych dla dróg dojazdowych, które powinny mieć szerokość min. 10 m w liniach rozgraniczenia. 3.2. System zaopatrzenia w wodę. 1) stan istniejący: długość rozdzielczej sieci wodociągowej wg US 1997 wynosi ogółem 82,5 km, w tym: w mie0ście 33,8 km, w obszarach wsi 43,7 km, w mieście ponad 99,9% ludności korzysta z wodociągów komunalnych, zużycie wody z wodociągów w gospodarstwach domowych wynosi: 740,1 dm3, w tym: w mieście 376,8 dm3, na wsi 363,3 dm3; na 1 mieszkańca ogółem 41,5 m3, w mieście 36,4 m3 oraz na wsi 48,5 m3, zaopatrzenie w wodę miasta: - z ujęcia w Gardzku, uzupełniająco w Sławnie, ujęcia wody w obszarach wiejskich (w niektórych ujęciach przekroczona norma zawartości azotanów): - Bobrówko (w obszarze zabudowy mieszkalno-gospodarczej), - Bronowice (w obszarze zabudowy magazynowo-składowej i warsztatowej), - Brzoza (w sąsiedztwie ośrodka produkcji zwierzęcej), - Czyżewo (w sąsiedztwie ośrodka produkcji zwierzęcej), - Gardzko (sąsiedztwo gruntów rolnych i leśnych); ujęcie dla wsi i m. Strzelce Krajeńskie, - Gilów (w obszarze ośrodka rolnictwa wielkoobszarowego), - Licheń (w obszarze ośrodka rolnictwa wielkoobszarowego), - Lipie Góry (w sąsiedztwie ośrodka produkcji zwierzęcej), - Lubicz (w obszarze ośrodka rolnictwa wielkoobszarowego), - Machary (przy zabudowie mieszkalno-gospodarczej), - Ogardy (w lesie przy ośrodku produkcji zwierzęcej), - Piastowo (w obszarze ośrodka rolnictwa wielkoobszarowego), - Pielice (w otoczeniu gruntów rolnych i leśnych), - Przyłęg (w sąsiedztwie terenów zabudowanych, w otoczeniu gruntów rolnych i leśnych), - Sidłów (w obszarze ośrodka rolnictwa wielkoobszarowego), - Sławno (dwa ujęcia - w obszarze rolnym oraz obszarze leśnym), - Tuczno (w sąsiedztwie ośrodka produkcji zwierzęcej), - Wielisławice (w obszarze ośrodka rolnictwa wielkoobszarowego), - Żabicko (w obszarze ośrodka produkcji zwierzęcej), 2) potrzeby i możliwości rozwoju: występują potrzeby objęcia systemami wodociągowymi miejscowości Długie oraz wsi Buszów i Danków, celowa jest rozbudowa systemu wodociągowego szczególnie w miejscowościach rozwojowych (Strzelce Krajeńskie, Bobrówko) oraz o funkcjach turystycznych (Długie, Danków), nie można wykluczyć konieczności restrukturyzacji istniejącego systemu zaopatrzenia w wodę z uwagi na pogarszający się stan sanitarny ujęć. 13

3.3. Odprowadzenie i neutralizacja ścieków. 1) stan istniejący: Dotychczasowy rozwój tych systemów nie odpowiada potrzebom ochrony środowiska. długość magistralnej sieci kanalizacyjnej wynosi ogółem 36,8 km, w tym w mieście 30,1 km, na wsi 6,7 km; w mieście 97,4% ludności korzysta z sieci kanalizacyjnej, oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna w Strzelcach Krajeńskich, w modernizacji i rozbudowie z docelową wydajnością 2500 m3/d, oczyszczalnie w obszarach wiejskich: - zmodernizowana oczyszczalnia w Brzozie o wydajności 80m 3 /d z odprowadzeniem wód pościekowych do jeziora, - w miejscowości Długie - mechaniczno-biologiczna o wydajności 250 m 3 /d, - oczyszczalnie o niskiej sprawności w Tucznie o wydajności 100 m 3 /d i w Ogardach o wydajności 80 m 3 /d. 2) potrzeby i możliwości rozwoju: występują duże potrzeby rozwoju systemów neutralizacji ścieków z uwagi na małą odporność środowiska wodnego na degradację oraz niską sprawność oczyszczalni w Tucznie i Ogardach, niezbędny jest rozwój systemów kanalizacyjnych w Strzelcach Krajeńskich (przepompownie i sieci magistralne) i objęcie systemami kanalizacyjnymi większych wsi Bobrówko oraz większych zespołów bazy turystycznej, restrukturyzacja systemów kanalizacyjnych w obszarach wiejskich w zakresie urządzeń oraz odprowadzenia wód pościekowych. 3.4. Gromadzenie i neutralizacja odpadów stałych. 1) stan istniejący: neutralizacja odpadów odbywa się na wysypiskach nie spełniających wymogów ochrony środowiska, funkcjonuje wysypisko w Strzelcach Krajeńskich nie w pełni spełniające wymogi ochrony środowiska, 2) potrzeby i możliwości rozwoju: Uwzględniając potrzeby ochrony środowiska i uwarunkowania przyrodniczo-fizjograficzne gminy konieczne jest planowanie i porządkowanie gospodarki odpadami stałymi: występują potrzeby uporządkowania gospodarki odpadami stałymi w gminie, wg przesądzeń w oparciu wysypisko gminne w rejonie wsi Lubicz, celowa jest zmiana systemu neutralizacji w oparciu o ponadgminny zakład utylizacji z technologią recyklingu i kompostowania, zamiast wysypisk. 3.5. System zaopatrzenia w energię cieplną 1) stan istniejący: a) Strzelce Krajeńskie: System zaopatrzenia w ciepło opiera się na kotłowniach: wolnostojącej, osiedlowej (Osiedle Słowackiego), ogrzewających zespoły zabudowy w terenach mieszkalnictwa wielorodzinnego charakteryzuje się występowaniem kotłowni wbudowanych: - o niewielkiej wydajności cieplnej, - brakiem możliwości rozbudowy, zakładowych; b) obszary wiejskie: występują kotłownie ogrzewające zabudowę wielorodzinną w Bobrówku, Bronowicach i Brzozie, kotłownie indywidualne i ogrzewanie piecowe w pozostałej zabudowie, 2) potrzeby i możliwości rozwoju: w obszarach wiejskich z uwagi na charakter zabudowy nie stwierdza się potrzeb i celowości rozwoju systemów ogrzewania zdalnego ze scentralizowanych źródeł ciepła, w Strzelcach Krajeńskich potrzeby takie wystąpią w ograniczonym zakresie w powiązaniu z sukcesywnym wprowadzaniem proekologicznych technologii w systemie ciepłowniczym, występują możliwości zaopatrzenia w energię cieplną do celów bytowych i ogrzewania budynków w oparciu o: - energię elektryczną z krajowej sieci przesyłu na warunkach uzgodnionych z Rejonem Dystrybucji Gorzów Wlkp., - gaz przewodowy w Strzelcach Krajeńskich natomiast gaz płynny w obszarze gminy 4. Środowisko przyrodnicze Środowisko przyrodnicze charakteryzuje się wysokimi wartościami i walorami potwierdzonymi wprowadzeniem szczególnych form ochrony o znaczeniu ponadlokalnym (cz. III pkt.1). 14

4.1. Wartości i walory środowiska przyrodniczego Gmina położona jest w obszarze Pojezierza Dobiegniewskiego wchodzącego w skład Pojezierza Zachodniopomorskiego w sąsiedztwie Kotliny Gorzowskiej, stanowiącej część obszaru Pradoliny Toruńsko- Eberswaldzkiej (południowa część gminy znajduje się w części krawędziowej). Powoduje to duże zróżnicowanie cech środowiska przyrodniczego. W gminie występują obszary wartościowe przyrodniczo. Walory te związane są z występowaniem rzek i jezior, dużych kompleksów leśnych oraz obszarów o zróżnicowanej rzeźbie. Walory te i wartości wynikają z następujących cech środowiska przyrodniczego: sieci hydrograficznej z występowaniem jezior o powierzchni powyżej 50 ha, dużych deniwelacji szczególnie w rejonach Gardzka i Wełmina, - na znacznych obszarach gminy występują tereny o rzeźbie falistej, - w rejonie wsi Długie występują obszary o rzeźbie wzgórzowej i pagórkowatej, - w rejonie wsi Gardzko występują obszary o rzeźbie pagórkowatej i falisto-pagórkowatej, - w rejonie wsi Sławno i Ciecierzyn o rzeźbie falisto-pagórkowatej, dużego zróżnicowania ekosystemów wodnych i leśnych, występowaniem dużego kompleksu leśnego - Puszczy Barlineckiej w zachodniej części gminy oraz obszarów leśnych w północno-wschodniej i środkowej części gminy. Wartości i walory środowiska przyrodniczego gminy potwierdzone zostały badaniami i ustanowieniem obszarów ochrony przyrody. Dla obszaru objętego zmianą studium wykonano opracowanie ekofizjograficzne, stanowiące integralną część dokumentacji formalno-prawnej zmiany studium, charakteryzujące środowisko przyrodniczo-kulturowe tych obszarów oraz wynikające dlań zagrożenia z przyjętych zamierzeń inwestycyjnych Opracowanie ekofizjograficzne... związane z lokalizacją elektrowni wiatrowych w obrębach: Sokólsko, Lubicz, Bronowice, Lipie Góry"). 4.2. Stan i funkcjonowanie środowiska Występują zróżnicowane struktury geologiczne, również o niewielkiej przepuszczalności szczególnie w centralnym obszarze gminy obejmującym obszary rolnicze o wysokich klasach bonitacji z niewielkimi zbiornikami wodnymi bez odpływu. 1) funkcjonowanie środowiska W obszarze gminy występują duże obszary biologicznie czynne funkcjonujące jako bank genów. Strukturę tych obszarów wyznaczają tzw. korytarze ekologiczne o dużym dynamizmie hydrosfery i związanych z nią ekosystemów i ekotonów. Układ tej struktury określa poglądowo rysunek 3 i uściśla rysunek 5. Ponadto w obszarze gminy występują korytarze aerodynamiczne stanowiące rynny spływu i dynamicznego przemieszczania się mas powietrza w dolinie Warty i od strony dolin Płoni i Iny. Charakterystyczna dla tych struktur jest duża otwartość na antropopresje powodującą w obszarach pogorszenie stanu sanitarnego wód i cieków oraz pogorszenie stanu atmosfery i podwyższone imisje (opad zanieczyszczeń). 2) stan środowiska Cechy i funkcjonowanie środowiska powodują że w obszarach przylegających do sieci hydrograficznej jest ono mało odporne na degradacje i presje tak zewnętrzne jak i wewnętrzne. Dotyczy to w szczególności: środowiska wodnego, występowania erozji wodnej i wietrznej obszarów o zróżnicowanej rzeźbie terenu, czemu w większości przeciwdziałają zalesienia. W obszarze gminy występuje lokalne zagrożenie środowiska związane z dużą presją wewnętrzną na środowisko w wyniku: nieuporządkowanej gospodarki wodno-ściekowej i gospodarki odpadami, oraz ciepłowniczej w mieście Strzelce Krajeńskie, spalania głównie paliw stałych w energetyce cieplnej i gospodarstwach domowych, zdeponowanych w środowisku gruntowym zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego z gospodarki wielkoobszarowej, które charakteryzowała duża intensywność produkcji zwierzęcej i wykorzystywania środków chemicznych. Pomimo zmniejszenia się tych oddziaływań w wyniku dekoniunktury zanieczyszczenia te powodują skażenia ujęć wody. Większość jezior i wszystkie rzeki i cieki charakteryzuje zły stan sanitarny (III klasa i NON). 5. Środowisko kulturowe 5.1. Stan i jakość rolniczej przestrzeni produkcyjnej Wielkość obszarów rolniczej przestrzeni produkcyjnej i strukturę jej użytkowania określa tab. 3, a przestrzenne rys nr 5. Do charakterystycznych uwarunkowań stanu zaliczyć należy: użytki rolne - stanowią ok. 53% obszaru gminy o dość jednolitej strukturze; kompleksy leśne występują przy granicach gminy, 15

niewielka powierzchnia użytków zielonych - brak większych kompleksów, wykształcone kierunki produkcji rolnej w zakresie: - produkcji roślinnej - dominującej, - wielostronnej produkcji zwierzęcej z przewagą bydła o rozwiniętej bazie produkcyjnej w ośrodkach po byłych PGR-ach, produkcję zwierzęcą prowadzi się obecnie w częściowo wykorzystywanych obiektach w Gilowie, Tucznie, Sławnie, Bobrówku, Macharach i Piastowie, obiekty produkcyjne w Bronowicach, Długiem, Licheniu, Czyżewie, Lipich Górach, Ogardach, Brzozie, Wielisławicach, Golczewicach i Sidłowie stoją puste, bądź są częściowo przeznaczone na inne cele pozarolnicze (usługowe, składowe, produkcyjne, turystyczne np. Żabicko), do kierunków specjalistycznych charakterystycznych dla gminy zaliczyć należy: o sadownictwo z 414 ha sadem produkcyjnym w Drzymałowie, o rybactwo stawowe w zlewniach Młynówki, Polki i Sarbiny, o uwarunkowania wynikają z jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej: - wskaźnik przydatności wg IUNG wynosi 77,8 pkt (średnia w kraju 66,6 pkt) - jest więc znacznie powyżej średniego - jednym z najwyższych w woj. lubuskim, - na całym obszarze gruntów rolnych gminy dominują gleby wysokiej jakości (III kl.), - grunty kl. V i VI zajmują nieliczne rozproszone obszary, - użytki zielone nieliczne i rozproszone stanowią zaledwie niecałe 6% użytków rolnych - w większości pastwiska. 5.2. Obszary leśne lasy i tereny zadrzewione zajmują 11 928 ha, co stanowi nieco ponad 37% powierzchni gminy, lasy nie stanowią zwartego obszaru - występują 2 odrębne kompleksy w części zachodniej i wschodniej gminy, kompleks zachodni w administracji Nadleśnictw Strzelce Krajeńskie i Kłodawa: - dominują tzw. siedliska lasowe (60% las mieszany świeży), - przeważają drzewostany: sosnowe (70%), dąb, buk, olcha, - przeciętna zasobność 167 m3/ha, przeciętny przyrost drzewostanu 0,75 m3/ha, - możliwości wykorzystania kompleksu średnie, - zagrożenia czynnikami biotycznymi oraz ekologiczne okresowe, - część tego kompleksu leśnego wchodzi w skład Gorzowsko-Barlineckiego Parku Krajobrazowego i otuliny parku, kompleks wschodni w administracji Nadleśnictwa Smolarz: - dominują siedliska borowe, przeważają drzewostany sosnowe, - przeciętna zasobność 187 m3/ha, możliwość wykorzystania kompleksu duża, - brak zagrożeń biotycznych, abiotycznych i ekologicznych, w kompleksach występują duże zasoby runa leśnego i zwierzyny łownej. 5.3. Osadnictwo układy osadnicze: - dominuje osadnictwo skupione (miasto i większe obszary wiejskie), - osadnictwo rozproszenie w formie niewielkich osad w obszarach podmiejskich i w zachodniej części gminy (Wełmin) i w Puszczy Barlineckiej (Wilanów, Puszczykowo) oraz w obrzeżach wsi Gardzko i Lipie Góry, występują historyczne układy przestrzenne z czytelnymi w planie wątkami: - miasta średniowiecznego na prawie brandenburskim - Strzelce Krajeńskie, - owalnicy - Brzoza, Gardzko, Lipie Góry, Lubicz, Sokólsko i Wielisławice, - przydrożnicy - Bronowice, Piastów, Pielice, Żabicko, - wielodrożnicy - Bobrówko, Buszów, Gilów, Sidłów, Tuczno, - wsie i układy ruralistyczne XIX i XX w. o rozproszonej zabudowie - Wełmin oraz na peryferiach wsi Gardzko, Lipie Góry i Lubicz. 5.4. Walory i wartości zabudowy i zagospodarowania W gminie występuje wiele obiektów o wartości historycznej, w tym wpisanych do rejestru zabytków. Określa je załącznik nr 5b. Większość terenów osadniczych zachowała walory i wartości kulturowe. Walory architektonicznokrajobrazowe posiada głównie zabudowa realizowana do 1950r. wpisująca się harmonijnie w krajobraz przyrodniczy i kulturowy. 16

Szczególne walory rozplanowania układu przestrzennego i zabudowy występują w obszarze Starego Miasta w Strzelcach Krajeńskich oraz we wsiach Gardzko, Lipie Góry i Ogardy. Malowniczy zespół krajobrazoworuralistyczny występuje we wsi Wełmin. 5.5. Krajobraz przyrodniczo-kulturowy W gminie Strzelce Krajeńskie, uwzględniając rzeźbę obszarów dominują krajobrazy faliste, przy znacznym udziale falisto-pagórkowatych i wzgórzowych. Analizując formy krajobrazu kulturowego stwierdzić należy, iż znaczący udział w obszarze gminy mają krajobrazy: - faliste leśno-łąkowo-jeziorne (w zachodniej części gminy), - równinno-faliste rolne, - wzgórzowe i pagórkowate leśne i jeziorne (rejon Długie-Pielice). Wysokimi wartościami zespołów wnętrz krajobrazowych charakteryzują się: - zespoły przyrodniczo-krajobrazowe Strzelec Krajeńskich (od strony wschodniej i południowowschodniej), Wełmina, Gardzka i miejscowości Długie. 6. Prawa własności gruntów W gminie dominują grunty należące do Skarbu Państwa: grunty Skarbu Państwa stanowią 78% powierzchni gminy, w tym we władaniu: - ALP około 37%, - ANR i innych jednostek 40%, grunty prywatne stanowią ok. 15% powierzchni, grunty komunalne nadające się do zagospodarowania i zabudowy to ok. 2,3% powierzchni gminy. 7. Jakość życia mieszkańców. Ocena jakości życia mieszkańców nie jest możliwa wprost w oparciu o dane statystyczne i jednoznaczne kryteria. Do finalnych wniosków można jednak dojść analizując szereg składowych. Ocenę taką uwzględniającą cele i funkcję studium dokonano w oparciu o analizy: źródeł utrzymania i dochodów, warunków zamieszkania. Uwzględniając te kryteria warunki życia ludności ocenia się jako: gorsze niż przeciętne w gminach województwa lubuskiego. Uwzględniając te kryteria, warunki życia ludności ocenia się jako: gorsze niż przeciętne w gminach województwa lubuskiego głównie z uwagi na niższe dochody i gorsze warunki mieszkaniowe, korzystniejsze z uwagi na uwarunkowania w zakresie dostępności usług i stanu sanitarnego środowiska. 7.1. Źródła utrzymania i dochody ludności. 1) źródła utrzymania Głównym źródłem utrzymania ludności w gminie jest działalność produkcyjna i usługowa w mieście, w rolnictwie na wsi. Znaczny odsetek osób pracuje w edukacji ochronie zdrowia i opiece socjalnej, edukacji. 2) dochody ludności Dochody ludności oszacowano w oparciu o dochody gmin, analizy struktury zatrudnienia oraz stopy bezrobocia wg US w Zielonej Górze z 1997 r.: dochodowość niska, (na podstawie analogu z dochodów własnych gminy oraz stanowiących udział w dochodach skarbu państwa w zł na 1 mieszkańca wg US 1997): - dochody gminy 853,06 zł na jednego mieszkańca, niższe od średniej województwa lubuskiego (1050 zł), - niskie dochody pracujących w gospodarce narodowej - 135 zł dochodu gminy z udziału w podatkach stanowiących dochody budżetu państwa na 1 pracującego (w woj. lubuskim -218 zł na 1 pracującego), stopa bezrobocia 18,9% wyższa od wojewódzkiej (średnia województwa lubuskiego 11,5%). 7.2. Warunki zamieszkania. Stan zasobów mieszkaniowych, pośrednio funkcjonowanie systemów obsługi oraz stan środowiska przyrodniczo-kulturowego mają wpływ na warunki zamieszkania. Warunki zamieszkania w gminie określa się jako gorsze niż przeciętne. Wynika to z następujących uwarunkowań: 1) stan zasobów mieszkaniowych: gorszy niż przeciętnie stan techniczny mieszkań wynikający z wieku substancji: - substancja mieszkaniowa w znacznym odsetku (80%) zrealizowana została do roku 1970, (w obszarze d. woj. gorzowskiego około 65%), w tym 60% do roku 1945 (d. woj. gorzowskie 50%), 17

- niskie dochody ludności i gminy nie zapewniają środków na niezbędne remonty i modernizacje, standard zamieszkania niższy niż przeciętnie: - zagęszczenie mieszkań większe niż przeciętne: ogółem w gminie 3,62 osoby/1 mieszkanie (woj. lubuskie 3,4 osoby/1 mieszkanie), - większa liczba osób na 1 izbę wynosząca 0,95 (woj. lubuskie 0,93) 2 - większa powierzchnia użytkowa w m 2 /1 osobę - w gminie 19,5 m /1 osobę (woj. lubuskie -18,3 m 2 /1 osobę), 2) stan sanitarny środowiska przyrodniczego lepszy niż przeciętnie, - nieco lepszy niż przeciętnie stan sanitarny wód jezior Lipie i Słowa, które znajdują się jednak poza obszarem głównych koncentracji ludności, - stan zanieczyszczenia pozostałych wód powierzchniowych i podziemnych oraz powietrza zbliżony do przeciętnych, - brak w gminie obiektów powodujących zagrożenia dla środowiska, - dogodne warunki do porządkowania gospodarki wodno-ściekowej w obszarze gminy w oparciu o modernizowaną i rozbudowywaną oczyszczalnię ścieków w Strzelcach Krajeńskich, 0 zrealizowaną oczyszczalnię w miejscowości Długie i zmodernizowaną oczyszczalnię w Brzozie oraz dogodne warunki do ograniczenia zużycia paliw stałych w głównym ośrodku emisji Strzelcach Krajeńskich, 3) lepsza niż przeciętnie dostępność usług wynikająca z rozmieszczenia urządzeń: szkolnictwa podstawowego zapewniających dogodne warunki obsługi w miejscowościach, które zamieszkuje 76% ludności gminy (szkoły podstawowe w Strzelcach Krajeńskich, Bobrówku, Brzozie, Ogardach, Tucznie i Wielisławicach), kultury w oparciu o: - szkoły podstawowe w uprzednio wymienionych miejscowościach, - Dom Kultury i bibliotekę w Strzelcach Krajeńskich, - sale wiejskie we wsiach Bobrówko, Brzoza, Danków, Gardzko, Bronowice, Gilów, Lubicz, Licheń, Lipie Góry, Ogardy, Pielice, Przyłęg, Sławno, Sokólsko, Tuczno, Wełmin, Wielisławice, Żabicko, - kościoły i kaplice rzymsko-katolickie w Strzelcach Krajeńskich, Bobrówku, Brzozie, Buszowie, Dankowie, Gardzku, Bronowicach, Gilowie, Lubiczu, Licheniu, Lipich Górach, Ogardach, Pielicach, Sławnie (kaplica), Sokólsku, Tucznie i Wielisławicach, - cerkiew w Przyłęgu, ochrony zdrowia z wyposażeniem: - w opiece podstawowej w Strzelcach Krajeńskich i w Bobrówku - ośrodki zdrowia oraz w Ogardach punkt felczerski, tj. w miejscowościach, które zamieszkuje 66,6% ludności gminy, - pogotowia ratunkowego z kolumną transportu sanitarnego w Strzelcach Krajeńskich, - w opiece szpitalnej w Drezdenku oraz wyspecjalizowane zakłady lecznictwa szpitalnego w Gorzowie Wlkp. w niewielkiej odległości od siedziby gminy, porządku i bezpieczeństwa: - Powiatowa Komenda Policji w Strzelcach Krajeńskich i Straż Pożarna, - OSP we wsiach Bobrówko, Buszów, Bronowice, Lubicz, Lipie Góry, Ogardy, Pielice, Przyłęg i Tuczno. III. UWARUNKOWANIA PONADLOKALNE POLITYKI PRZESTRZENNEJ GMINY Wyróżniono w tym zakresie uwarunkowania wynikające ze stanu istniejącego i przesądzonego przepisami szczególnymi. Uwarunkowania ponadlokalne o charakterze przestrzennym w bardzo ograniczonym zakresie określone zostały w Strategii rozwoju województwa lubuskiego. Z uwagi na konieczność określenia w niniejszym studium przestrzennego charakteru tych uwarunkowań w obszarze gminy oparto się na materiałach zebranych w Studium zagospodarowania przestrzennego województwa lubuskiego: stan istniejący i przesądzony przepisami szczególnymi (rys. 2 w skali do 1:100000), uwarunkowania wynikające z ponadlokalnej polityki przestrzennej (rys. 3 w skali 1:100000), Dokonano stosownych uściśleń przestrzennych na rys. 5 w skali 1: 25 000. Uwarunkowania dotyczące ochrony archeologicznej określono w oparciu o Archeologiczne Zdjęcie Polski (rys. 2a w skali 1:25000). 1. Ochrona przyrody Obszary i obiekty szczególnej ochrony przyrody ustanowione zostały w oparciu o ustawę o ochronie przyrody. 1.1. Obszary ochrony przyrody W gminie występują obszary szczególnej ochrony przyrody określone w części IV, pkt. 4.1, w tym rezerwat, park krajobrazowy i obszary krajobrazu chronionego. 18

1.2. Obiekty ochrony przyrody W obszarze gminy występują obiekty przyrodnicze szczególnie chronione, do których zaliczają się pomniki przyrody i użytki ekologiczne. Stan ich udokumentowania określa tab. nr 4 oraz poglądowo na rys 3 wraz z uściśleniami na rys. 5. 2. Ochrona zasobów środowiska kulturowego W gminie występują obszary środowiska kulturowego podlegające odrębnym regulacjom ustawowym. Obszary te określono w części IV, pkt. 4.1 oraz na rysunku 3 poglądowo z uściśleniami na rys. 4a, 4b oraz na rys.5. 2.1. Obszary leśne, lasy ochronne Obszary leśne i lasy ochronne podlegają regulacjom ustawy o lasach". Obszary te wchodzą w skład Nadleśnictw Strzelce Krajeńskie, Kłodawa i Smolarz. Celowe jest sukcesywne nadawanie statusu lasów ochronnych w korytarzach ekologicznych. Z uwagi na niewielką lesistość są zasadne zalesienia, a szczególnie celowe ze względów: ekologicznych (poprawa struktury gatunkowej, funkcje ochronne, powiązanie kompleksów), krajobrazowych zapewniając przesłanianie obiektów dysharmonijnych w otwartym krajobrazie" (linie napowietrzne, budynki), których przekształcenie nie jest zasadne i możliwe ze względów funkcjonalnych i ekonomicznych). Zalesienia w obszarach łąk śródleśnych i nieużytków stanowiących bazę dla różnorodności biologicznej nie są wskazane. Możliwości zalesień ograniczają ponadto wysokie klasy gruntów rolnych. Obszary do zalesień określono poglądowo na rys. 3 i uściślono na rys. 5. 2.2. Kompleksy gleb podlegające ochronie Kompleksy gleb podlegających ochronie ustawowej w sposób zgeneralizowany określa rys. 3 oraz bardziej szczegółowo rys. 5 zaliczono do nich gleby kl. IV o pow. powyżej 1 ha oraz kl. III o pow. powyżej 0,5 ha. Ponadto określono obszary użytków zielonych, w których dominują grunty organiczne. W większości obszarów rolniczych gminy występują grunty rolne podlegające ochronie (dominują grunty III klasy bonitacyjnej). 2.3. Złoża surowców geologicznych Złoża surowców geologicznych o znaczeniu ponadregionalnym w zakresie ich przestrzennego występowania określa poglądowo rys. 3 i uściśla rys. 5. W gminie występują złoża udokumentowanych surowców: budowlanych - okruchowych; o znaczeniu ponadlokalnym, eksploatowanych w rejonie Przy-łęgu (piasek z pospółką), Gardzka (złoże pospółki w obszarze zalesionym) i Żabicka (po-spółką - dotychczas nie eksploatowane). Celowa jest rekultywacja na sztuczny zbiornik wodny terenów poeksploatacyjnych w tym rejonie w oparciu o opracowanie specjalistyczne, wód termalnych o temperaturach 50 C i 60 C ze wzrostem temperatur na kierunku północnowschodnim, nadające się do wykorzystania w ciepłownictwie w mieście Strzelce Krajeńskie. 19

MIASTO I GMINA STRZELCE KRAJEŃSKIE Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Strzelce Krajeńskie UWARUNKOWANIA - 2009 PONADLOKALNE UWARUNKOWANIA STANU ISTNIEJĄCEGO I PRZESĄDZONEGO SKALA 1 : 100 000 GRANIC E: REJONÓW GMIN OBSZARY SZCZEGÓLNEJ OCHRONY PRZYRODY: REZERWATY a) USTALONE b) DO OBIĘCIA OCHRONĄ PARK KRAJOBRAZOWY / OBSZARY CHRONIONEGO BGPK - BARLINECKO - KRAJOBRAZU - GORZOWSKI OTULINA OCHRONNA PARKU KRAJOBRAZOWEGO SZCZEGÓLNA OCHRONA KOMPLEKSY O PRZEWADZE GRUNTÓW ROLNYCH KUII - IV WEDŁUG RANGI: GMINY OBSZARY LEŚNE ZŁOŻA UDOKUMENTOWANYCH SUROWcÓwJ* BUDOWLANYCH ęffu finscąt? Y^L. WÓD PODZIEMNYCH OBRZEŻy WÓD POWIERZCHNIOWYCH UKŁADY PRZESTRZENNE O WARTOŚCIACH HISTORYCZNYCH PLANOWANE DO OBIbCIA CHRONĄ OBSZARY UTRUDNIEŃ W ZAGOSPODAROWANIU: OBSZARY PODWYŻSZONEJ BRAKI ty WYPOSAŻENIU W INFRASTRUKTURĘ TECHNICZNĄw GAZ OŚRODKI OSADNICZE MIEJSKIE WG LICZBY LUDNOŚCI: (OD 10 DO 1B TYS. - STAN NA 31.12.95 i.\ WEDŁUG AKTYWNOŚCI: PRODUKCYJNEJ TURYSTYCZNEJ, WEDŁUG DANYCH DLA BIEGUNÓW WZROSTU: REZERWY TERENÓW > 20ha: MIESZKALNYCH I PRZEMYSŁOWO WIELOFUNKCYJNYCH - WYTWÓRCZYCH UPORZĄDKOWANA ZAOPATRZENIE W GAZ GOSPODARKA WOD.-KAN. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA DROGI: KRAJOWE / WOJEWÓDZKIE LINIE ELEKTROENERGETYCZNE - 110 kv GPZ PLANOWANE GAZOCIĄGI WYSOKOPRĘŻNE SYSTEMU KRAJOWEGO WYRÓŻNIONE ELEMENTY WODY OTWARTE: CIEKI WODNE JEZIORA POWYŻEj 20 ha GŁÓWNE OŚRODKI TURYSTYCZE BAZA PONAD 1000 MIEJSC WODY TERMALNE O TEMPERATURZE a) OD 50 C DO 60 C b) POWYŻEJ S0 C 1 KORYTARZE AREODYNAMICZNE

2.4. Ochrona wód Sieć hydrograficzną tworzą: rzeki w zlewni Noteci (usytuowane obrzeżnie w obszarze gminy): - Santoczna (stan sanitarny III klasa, zlewnia leśna z niewielkimi jeziorami przepływowymi oraz gospodarstwami stawowymi i możliwościami ich rozwoju), - Polka - Przyłęg (zlewnia leśna z niewielkimi jeziorami przepływowymi oraz gospodarstwami stawowymi z możliwościami ich rozwoju), - Pstrąż (niewielki dopływ Polki brak badań czystości - prawdopodobnie III klasa), - Sarbina (niewielki dopływ Polki brak badań czystości - prawdopodobnie III klasa zlewnia leśna z gospodarstwami stawowymi i możliwościami ich rozwoju), - Młynówka (brak badań czystości - prawdopodobnie III klasa zlewnia rolnicza z niewielkimi jeziorami przepływowymi gospodarstwami stawowymi i możliwościami ich rozwoju), - Ogardna (stan sanitarny NI klasa, zlewnia leśna z dużymi jeziorami przepływowymi czystości nie odpowiadającej normom (klasa NON), Zgodnie z Rozporządzeniem Wojewody Gorzowskiego ustalone zostały perspektywiczne klasy czystości wód rzek Przyłęg i Santoczna -I klasa. jeziora, większe z nich mają szczególne znaczenie dla turystyki: - Lipie -174 ha, stan sanitarny II klasa, chłonność lustra wody 8720 osób, - Wielgie (Dankowskie Duże ) - 107 ha, stan sanitarny III klasa, chłonność lustra wody 5165 osób, - Słowa - 62 ha, stan sanitarny II klasa, chłonność lustra wody 3125 osób, - Ogardzka Odnoga - 67 ha, stan sanitarny III klasa, chłonność lustra wody 3350 osób, - Buszów Wielki - 35 ha, stan sanitarny III klasa (stan 1991 r.), chłonność lustra wody 700 osób, W południowo-zachodniej części gminy występuje zbiornik trzeciorzędowy wód podziemnych, który podlegać powinien ochronie. 2.5. Ochrona obiektów o wartości archeologicznej i historycznej W obszarze gminy występują zasoby środowiska kulturowego podlegające odrębnym regulacjom ustawowym. Objęte ochroną są obiekty archeologiczne (tab. 5a i rys. 2a). Obiekty archeologiczne wykluczone z zabudowy oraz zagospodarowania nierolniczego i nieleśnego (grodziska, cmentarzyska) oraz wymagające wyprzedzających badań archeologicznych (osady, stanowiska wielokulturowe i wielkoobszarowe określone na rys. 5). Obiekty o wartości historycznej wpisane do rejestru zabytków i proponowane do objęcia ochroną określa tabela 5a. Przepisy ochronne dotyczące zagospodarowania obszarów, terenów i obiektów zabytkowych ustalonych i postulowanych do ochrony określono w części IV pkt. 4.1. 3. Ponadlokalny system obsługi ludności. Miasto Strzelce Krajeńskie pełni funkcje ośrodka powiatowego (podregionalnego) o wyposażeniu w zakresie szkolnictwa średniego i zawodowego (pomocniczo Drezdenko i Dobiegniew) oraz w obsłudze ogólnej ludności. Opiekę medyczną w zakresie szpitalnictwa pełni pomocniczy ośrodek obsługi - Drezdenko. Obsługę regionalną gminy zapewniają Gorzów Wlkp., Zielona Góra, Poznań i Szczecin w zakresie wyspecjalizowanego szkolnictwa wyższego, szpitalnictwa i opieki klinicznej. 4. Ponadlokalne systemy obsługi technicznej 4.1. System drogowy. Podstawowy system powiązań drogowych gminy oparty jest na układzie dróg ponadlokalnych i należą do nich drogi: krajowa nr 22 relacji: (Gorzów) - Przyłęg - Strzelce Krajeńskie - Licheń - Długie - (Dobiegniew - Wałcz), wojewódzka nr 156 relacji: (Barlinek) - Danków - Strzelce Krajeńskie - (Zwierzyń - Stare Kurowo - Kleśno droga wojewódzka nr 160), powiatowe: - nr 1364F Pełczyce - Jarosławsko - Bobrówko - Buszów, - nr 1366F Strzelce Krajeńskie - Sławno - Zwierzyn, - nr 1373F Strzelce Krajeńskie - Ogardy - Ostromęcko, 21

22

- nr 1374F Ogardy - Pielice - Lipie Góry, - nr 1375F Choszczno - Stary Klukom - Krzęcin - Bobrówko - Strzelce Krajeńskie, - nr 1376F Pełczyce - Jarosławsko - Bobrówko - Buszów, - nr 1377F Żabicko - Machary - Bobrówko - Lubicz, - nr 1378F Jarosławsko - Tuczno - Lipie Góry, - nr 1379F Tuczno - Gilów - Ogardy, - nr 1380F Strzelce Krajeńskie - Gardzko - Stare Kurowo, - nr 1381F Gardzko - Zwierzyn, Wyżej wymieniona sieć dróg ponadlokalnych zapewnia podstawowe powiązania siedziby gminy z wszystkimi wsiami. Część dróg powiatowych pełni wyłącznie funkcje dróg gminnych. Sieć ww. dróg krajowych i wojewódzkich posiada nawierzchnie twarde oraz większość dróg powiatowych (około 90% długości). Konieczna jest poprawa warunków ruchu na drogach krajowej nr 22 w obszarach zabudowanych miasta Strzelce Krajeńskie, wsi Przyłęg i Licheń oraz w miejscowości turystycznej Długie. Ograniczenia na drodze wojewódzkiej nr 156 występują głównie w Strzelcach Krajeńskich i w Buszowie. Największe natężenie średniodobowe ruchu występuje na drogach (wg pomiaru generalnego ruchu z 1995 r. - w pojazdach rzeczywistych/dobę): krajowej nr 22 Strzelce Krajeńskie - Zdroisk (3700) pojazdów i Strzelce - Dobiegniew (2000) z wysoką dynamiką przyrostu w latach 1990-1995 wynoszącą 1,7-1,85 przy średniej województwa i kraju 1,4), krajowej nr 156 (1600) odcinek relacji Strzelce Krajeńskie - Stare Kurowo, wojewódzkiej nr 156 odcinek relacji Strzelce Krajeńskie - Barlinek (850). Przestrzennie rozmieszczenie sieci dróg ponadlokalnych określa rysunek 5. Wskaźniki motoryzacji (ilość pojazdów na 1000 mieszkańców - stan wg US 1997 r.) samochodów osobowych 195 (woj, 206), ciężarowych 38 (woj. 35) z tendencją wysokiego wzrostu ilości samochodów w latach 1996-1997 -8,8% wzrostu samochodów osobowych, 5,5 wzrostu liczby samochodów ciężarowych (woj. odpowiednio 8% i 1,8%). 4.2. System kolejowy. W obszarze gminy występuje linia kolejowa o znaczeniu lokalnym relacji: Strzelce Krajeńskie Wschód (stacja na linii kolejowej o znaczeniu krajowym Berlin - Kostrzyn - Gorzów Wlkp. - Krzyż) -elewator Strzelce Krajeńskie. Linia ta pełni rolę bocznicy dla obsługi zakładów zlokalizowanych w strefie przemysłowej. PKP nie realizuje przewozów pasażerskich na tej linii, a stacja kolejowa w Strzelcach Krajeńskich pełni funkcje nie związane z transportem kolejowym. Przestrzennie rozmieszczenie urządzeń systemu określa rysunek 5. 4.3. System przesyłu informacji i łączności. Powiązania systemu poprzez centralę telefoniczną w Strzelcach Krajeńskich z gorzowską strefą numeryczną poprzez centralę telefoniczną w Poznaniu. Ponadto w obszarze gminy zlokalizowane są centrale telefoniczne w Bobrówku, Ogardach. Sieć telefoniczna w zakresie głównych powiązań kablowa, doziemna. W obszarach wiejskich występują sieci napowietrzne. 4.4. System elektroenergetyczny. Oparty jest na sieci krajowej o napięciu 110 kv z powiązaniem poprzez GPZ 110/15 Strzelce Krajeńskie" z siecią średniego napięcia 15 kv z transformacją na sieć 0,4 kv. Część obszaru gminy zasilana jest z GPZ 110/15: Wawrów, Barlinek i Krzęcin. Sieci 15 kv główne napowietrzne, a stacje 15/0,4 kv słupowe za wyjątkiem miasta Strzelce Krajeńskie, gdzie występują głównie stacje transformatorowe typu miejskiego i linie kablowe doziemne. Przestrzenne rozmieszczenie urządzeń systemu w obszarze gminy określa rysunek 5. Utrzymanie właściwych warunków eksploatacji i bezpieczeństwa wymaga wprowadzenia ograniczeń w zagospodarowaniu terenów w sąsiedztwie: linii elektroenergetycznych 110 kv, z korytarzem technicznym o szerokości 20 m od osi linii (po obu stronach) z zakazem zabudowy i zagospodarowania przeznaczonego do stałego pobytu ludzi oraz wszelkich zadrzewień w odległości 10 m od osi linii licząc od obrysu korony drzewa, napowietrznych linii elektroenergetycznych 15 kv, w pasie korytarza technicznego o szerokości minimum 12.5 m (po obu stronach) z ww. ograniczeniami dla zagospodarowania oraz z zakazem zadrzewień w odległości 6 m od osi linii do obrysu korony drzewa. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 września 2001 r. w sprawie promowania energii elektrycznej produkowanej z odnawialnych źródeł energii na wewnętrznym rynku energetycznym zaowocowała zobowiązaniem Polski by część energii elektrycznej wytwarzanej na jej terenie pochodziła z czystych ekologicznie źródeł odnawialnych. Przyjęta przez rząd i parlament RP w 2001 r. Strategia rozwoju energetyki odnawialnej" zakłada konieczne do osiągnięcia minimalne poziomy procentowego udziału energii z zasobów naturalnych. Aby je wypełnić niezbędne są nowe inwestycje w m.in. w energetykę wiatrową, która jest podstawowym środkiem do pozyskiwania takiej energii - zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 15 grudnia 2000 r. w sprawie obowiązku zakupu energii elektrycznej ze źródeł niekonwencjonalnych i odnawialnych oraz zakresu tego obowiązku. Zakładana lokalizacja siłowni wiatrowych na części obrębów geodezyjnych Bobrówko, Bronowice, Czyżewo, Gilów, Lipie Góry, Lubicz, Ogardy, Piastowo, Pielice, Sokólsko, Tuczno i Wielisławie jako źródło pozyskiwania odnawialnej energii elektrycznej, jest korzystne z uwagi na warunki wiatrowe oraz jako mniej 23

szkodliwe dla środowiska w stosunku do rozwiązań konwencjonalnych (brak zanieczyszczenia powietrza, uniknięcie zmian stosunków wodnych i podgrzewania wód powierzchniowych, brak odpadów, itp.). 4.5. System zaopatrzenia w gaz. Miasto Strzelce Krajeńskie jest zaopatrywane w gaz z systemów przewodowych. Przez obszar miasta i gminy przebiega wysokoprężny gazociąg (gaz wysokometanowy GZ-50) relacji: (Pełczyce) - Bobrówko - Strzelce Krajeńskie - (Drezdenko), z którego odbiorcy w mieście są zaopatrywani w gaz siecią niskiego ciśnienia ze stacji redukcyjno-pomiarowej l 0 /ll 0 zlokalizowaną w sąsiedztwie miasta, o przepustowości 9000 m 3 /h. Przestrzennie rozmieszczenie urządzeń systemu określa rysunek 5. Utrzymanie właściwych warunków eksploatacji i bezpieczeństwa wymaga wprowadzenia ograniczeń w zagospodarowaniu terenów w sąsiedztwie: gazociągu wysokiego ciśnienia i stacji redukcyjno-pomiarowej 1 z zakazem zabudowy i urządzeń dla stałego pobytu ludzi w odległości do 35 m od ww. elementów. 5. Uwarunkowania wynikające z polityki regionalnej. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa lubuskiego nie został dotychczas opracowany. Dla obszarów północnych, w tym gminy Strzelce Krajeńskie, zostało opracowane studium zagospodarowania przestrzennego województwa gorzowskiego. Wersja robocza strategii rozwoju województwa lubuskiego jest aktualnie konsultowana. Cele rozwoju uwzględniające kierunki polityki przestrzennej państwa i polityki regionalnej określone w ww. dokumentach są zbieżne (patrz str. 5): 1) w studium zagospodarowania przestrzennego województwa gorzowskiego (patrz str. 5): GŁÓWNYM CELEM STRATEGICZNYM WOJEWÓDZTWA JEST ZMNIEJSZENIE DYSTANSU CYWILIZACYJNEGO DO WYSOKO ROZWINIĘTYCH KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ. Cele współzależne: efektywny ekonomicznie rozwój w oparciu o walory przestrzennego położenia na głównym kierunku integracji z UE i tworzenie szans dla każdego" jako bazy procesów rozwoju, ochrona i racjonalne użytkowanie środowiska przyrodniczego oraz dziedzictwa kulturowego przygranicza jako podstawy rozwoju województwa, kształtowanie ładu przestrzennego jako czynnika poprawy jakości życia i środowiska przyrodniczego oraz efektywności gospodarowania, 2) głównym uwarunkowaniem w strategii województwa lubuskiego jest misja i główne cele rozwoju województwa lubuskiego: WZROST POZIOMU CYWILIZACYJNEGO I ZAPEWNIENIE TRWAŁEJ KONKURENCYJNOŚCI REGIONU POPRZEZ WYKORZYSTANIE POŁOŻENIA PRZYGRANICZNEGO, WALORÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I PROCESU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ. oraz cele główne: - konkurencyjna gospodarka z silnym sektorem MSP (cel I), - rozwinięta infrastruktura techniczna i komunalna (cel II), - wysoki poziom wykształcenia i nauki (cel III), - turystyka, rekreacja i sport atutem regionu (cel IV), - wielofunkcyjny rozwój terenów wiejskich (cel V), - poprawa stanu środowiska (cel IV), - kultura czynnikiem wzrostu jakości życia (cel VII), - aktywna współpraca transgraniczna i międzyregionalna (cel VIII), - skuteczna polityka społeczna i poprawa bezpieczeństwa publicznego (cel IX). Uprzednio określona misja jest zbieżna z głównym celem strategicznym północnej części województw lubuskiego. Główny cel polityki przestrzennej to tworzenie warunków do rozwoju w kształtowaniu przestrzeni otwartej na współpracę transgraniczną i międzyregionalną wg zasad społecznej gospodarki rynkowej w wyniku modernizacji i rozwoju infrastruktury społecznej i technicznej umożliwiającej wykorzystanie potencjału zasobów i walorów województwa. Głównym celem strategicznym polityki przestrzennej w obszarze całego województwa, a więc i uwarunkowaniem dla gminy jest KSZTAŁTOWANIE PRZESTRZENI OTWARTEJ, CZYSTEJ I INNOWACYJNEJ, co oznacza: otwarcie na współpracę w realizacji celów polityki przestrzennej rozwoju kraju jako podstawy do realizacji celów wspólnych z sąsiadami regionalnymi, samorządowymi i podmiotami gospodarczymi, efektywne struktury otwarte dla procesów wszechstronnego rozwoju w zakresię systemów obsługi ludności i gospodarki w sferze infrastruktury społecznej i technicznej, struktury uwzględniające ład ekologiczny i architektoniczny w krajobrazie przyrodniczym i obszarach osadniczych, struktury sprzyjające postępowi i innowacyjności w wyniku kształtowania atrakcyjnych struktur przyjaznych ludziom i środowisku. Wobec występującej zbieżności celów za podstawę do formułowania polityki przestrzennej gminy można przyjąć uwarunkowania polityki przestrzennej określonej w uprzednio wymienionym studium wojewódzkim" (rys. 2b). Wnioski do Strategii rozwoju województwa lubuskiego zawarto w części IV, pkt. 7. 24

25

IV. POLITYKA PRZESTRZENNA. Cel i kierunki strategii rozwoju wyznaczają cele i kierunki polityki przestrzennej gminy oraz zespół działań zapewniających wykorzystanie szans rozwojowych wynikających z następujących uwarunkowań: regionalnej polityki przestrzennej (państwa i województwa), możliwości rozwoju przestrzennego w oparciu o miejscowe walory i zasoby gminy (kierunki zagospodarowania przestrzennego określono w pkt 5). Polityka regionalna ma charakter proekologiczny ukierunkowany na ochronę wód oraz prorozwojowy w zakresie rozwoju systemów transportu drogowego (o znaczeniu międzynarodowym, transgranicznym i krajowym) oraz w odniesieniu do rozwoju wsi i obszarów wiejskich. Spójność polityki gminy z polityką regionalną zapewni optymalne efekty i umożliwi uzyskanie dodatkowych środków ekonomicznego wsparcia wynikających z proekologicznej i prorozwojowej polityki państwa i UE w wymienionych uprzednio zakresach. 1. Uwarunkowania polityki przestrzennej wynikające z założeń strategii rozwoju gminy. 1.1. Cele strategiczne rozwoju gminy. Cele strategiczne precyzują ogólne kierunki działań rozwoju społeczno-gospodarczego i przestrzennego gminy. Głównym strategicznym celem gminy jest poprawa warunków życia mieszkańców w bytowym i kulturowym wymiarze. Uwzględniając strategię rozwoju kraju, w której jednym z głównych kierunków działań jest integracja z Unią Europejską oraz przygraniczne położenie województwa lubuskiego cel ten można uściślić następująco: ZAPEWNIENIE WARUNKÓW ŻYCIA LUDNOŚCI TAKICH JAK W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ. Z powyższego wynikają następujące współzależne cele strategiczne: 1) w sferze gospodarczej zapewnienie wzrostu dochodów samorządu mieszkańców i gminy), a więc mechanizmu zasilającego procesy rozwoju w zadaniach własnych, 2) w sferze społecznej tworzenie podstaw do postępu cywilizacyjnego w kulturowym wymiarze z zachowaniem własnej tożsamości, głównemu podmiotowi procesu rozwoju jakim jest człowiek, 3) w sferze przestrzennej tworzenie warunków do efektywnego wykorzystania zasobów i walorów w obszarze gminy w realizacji uprzednio wymienionych celów. 1.2. Długofalowe kierunki działań strategicznych. W strategii długookresowej uwzględniając występujące uwarunkowania ustrojowe, przyjmuje się następujące kierunki działań: 1) głównym, długofalowym kierunkiem działań strategicznych w sferze społecznej, gospodarczej i przestrzennej będzie tworzenie warunków do rozwoju. Oznacza to prowadzenie działań umożliwiających realizację: potrzeb i aspiracji samorządu lokalnego w odniesieniu tak do odrębności jak i zbiorowości, zadań wynikających z polityki rozwoju kraju i regionu oraz podmiotów gospodarczych w realizacji celów wspólnych. 2) współzależne kierunki działań długofalowych: a) tworzenie warunków sprzyjających aktywności głównego podmiotu rozwoju: inwestowanie w czynnik ludzki", ochrona i kształtowanie środowiska człowieka w obszarach przyrodniczych i przyrodniczo-kulturowych, b) zapewnienie zasilania kapitałowego procesów rozwoju z: dochodów własnych samorządu gminy (indywidualnych i wspólnoty), dopływu środków ekonomicznego wsparcia (polityka regionu i kraju oraz integracyjna UE-promocja, lobbing i przygotowanie programów), organizacja grup kapitałowych (promocja i koordynacja), c) tworzenie warunków sprzyjających działalności podmiotów gospodarczych w obszrze gminy: promocja gminy i lobbing, ułatwione warunki do podejmowania działalności gospodarczej (przystosowanie zawodowe i inkubator przedsiębiorczości dla początkujących oraz zapewnienie podaży atrakcyjnych nieruchomości dla rozwijających działalność), czynnik ludzki: edukacja, przystosowanie zawodowe, organizacja grup kapitałowych, a szczególnie zespołów produkcyjno-wytwórczo-rynkowych producentów rolnych (produkcja rolna - drobne przetwórstwo - sieć handlowa - marketing), dogodne warunki w zakresie infrastruktury technicznej, obsługi finansowo-prawnej, społecznej, odpowiedniego dla postępu cywilizacyjnego stanu i jakości przestrzeni przyrodniczo-kulturowej. 26

1.3. Sposób prowadzenia działań strategicznych. Proponuje się prowadzenie działań współzależnych na uprzednio określonych kierunkach działań długofalowych. Tworzenie warunków do rozwoju oparte będzie na: 1) wykorzystaniu: a) możliwości i zasobów potencjału społeczno-gospodarczego gminy, b) szans wynikających z procesów integracji europejskiej oraz polityki rozwoju regionalnego (w tym państwa, województwa, powiatu, i sąsiednich gmin) o proekologicznym i prorozwojowym charakterze, 2) koncentracji działań: a) w realizacji celów wspólnych, lokalnych i ponadlokalnych w obszarze gminy - wynikających z prorozwojowych i proekologicznych walorów, b) w zakresach współzależnych o wiodącej roli w uzyskaniu wielostronnych efektów w sferze społecznej, gospodarczej i przestrzennej, do których zalicza się: instrumentacje procesów rozwoju: - określenie celów, kierunków i zakresu działań, - zasilanie kapitałowe, - ochrona i kształtowanie środowiska człowieka, instrumentacja w ochronie wartości przyrodniczych i kulturowych, - podstawy do rozwoju zagospodarowania przestrzennego, - promocja i lobbing, infrastrukturę społeczną inwestowanie w czynnik ludzki" - wiodący w procesach rozwoju: - aktywność mieszkańców - promocją gminy, - integracja wspólnoty samorządowej, - przeciwdziałanie patologiom społecznym, infrastrukturę techniczną systemów obsługi ludności i gospodarki (podstawy rozwoju), - systemy transportu i łączności, - systemy inżynieryjnej ochrony środowiska, - systemy zaopatrzenia w wodę i energię. 1.4. Zarys polityki w sferze gospodarczej. Rozwój gospodarczy gminy w strategii długookresowej zapewniony będzie głównie poprzez wykorzystanie pośrednich instrumentów oddziaływania bez angażowania środków własnych, a osiągany działaniami w sferze społecznej, przyrodniczo-ekologicznej i przestrzennej. Bezpośredniego zaangażowania środków budżetowych wymagać będzie instrumentacja i poprawa funkcjonowania, w tym modernizacja i rozwój infrastruktury technicznej w zakresie zadań własnych (przy użyciu środków: pomocowych, podmiotów ponadlokalnych oraz podmiotów gospodarczych). Tworzenie warunków do rozwoju będzie więc polegać głównie na organizacji działań innych podmiotów w obszarze gminy w realizacji celów wspólnych oraz promocji. Ograniczone środki własne angażowane będą głównie w zadaniach własnych ustalonych przez Samorząd, stosownie do możliwości zasilania i priorytetów. Działania podmiotów ponadlokalnych i podmiotów gospodarczych wspierane mogą być ze środków własnych, wg uprzednio wymienionych zasad w dostosowaniu do uwarunkowań budżetowych gminy. Proponuje się następujące kierunki polityki w sferze gospodarczej: 1) zapewnienie dogodnych warunków dla restrukturyzacji miejsc pracy w rolnictwie, w oparciu o miejscowe walory i zasoby gminy, a w szczególności w zakresie: a) funkcjonowania na wsi współdziałających struktur: pomocy społecznej, przystosowania zawodowego, gminnego inkubatora przedsiębiorczości i filii w obszarach wiejskich, b) organizacja zespołów produkcyjno-wytwórczo-rynkowych producentów rolnych (produkcja rolna - drobne przetwórstwo - sieć handlowa - marketing), c) rozwoju rolnictwa ekologicznego o wysokiej jakości produktów rolnych, d) pracochłonnych kierunków produkcji rolnej zapewniających większą absorbcję potencjału demograficznego w obszarach wiejskich, ekorolnictwo i rolnictwo biodynamiczne, szczególnie w korytarzach ekologicznych, produkcja warzyw i owoców, powiązana z przechowalnictwem i drobnym przetwórstwem (obsługa rynku turystycznego), e) rozwój drobnego przetwórstwa i wytwórczości oraz usług w tym turystycznych, 2) wzrost dochodów ludności (zasilanie kapitałowe rozwoju) w oparciu o: a) obrót gruntami z przeznaczeniem części nieruchomości rolnych dla potrzeb rozwoju obiektów infrastruktury, drobnej wytwórczości i usług głównie turystycznych w wyniku: wzrostu wartości nieruchomości w gospodarce gruntami: - w mieście dla potrzeb funkcji usługowo-wytwórczych i mieszkalnych, 27

- w obszarach wiejskich dla rozwoju funkcji turystyczno-letniskowych i drobnego przetwórstwa, b) wprowadzenia bardziej efektywnej struktury: organizacyjnej producentów rolnych, umożliwiającej ograniczenie kosztów pośrednictwa w odniesieniu do relacji producent-konsument, przestrzennej gospodarstw rolnych: - dostosowanej wielkością gospodarstwa do rodzaju produkcji, - zwartego rozłogu gruntów o dogodnych warunkach obsługi (zmniejszenie kosztów obsługi mechanicznej), c) poprawa jakości produkcji w przemyśle przetwórczym i rozwój drobnej wytwórczości opartej na gospodarce leśno-drzewnej, żywnościowej i produkcji materiałów budowlanych, ukierunkowanej na rynki zewnętrzne: - regionalne (Gorzów Wlkp., Zielona Góra), - przygraniczne (Słubice-Frankfurt n/o, Kostrzyn), - aglomeracji poznańskiej i szczecińskiej, d) dodatkowe dochody z obsługi: - rolnictwa i leśnictwa oraz turystyki, - transportu i motoryzacji, - rozwoju produkcji i działalności budowlanej, e) rozszerzania rynku wewnętrznego gminy w zakresie artykułów żywnościowych, produkcji materiałów budowlanych i budownictwa oraz usług poprzez rozwój turystyki: - letniskowej oraz agroturystyki, - turystyki specjalistycznej (myślistwo, wędkarstwo, jeździectwo, zbieractwo runa leśnego, turystyki rowerowej, wodnej i pieszej oraz przyrodniczo-ekologicznej), 3) wykorzystanie szans dla aktywizacji gospodarczej w oparciu o: a) tworzenie warunków do wzrostu przedsiębiorczości (przystosowanie zawodowe, inkubator), b) realizowane w obszarze gminy programy ponadlokalne związane z: - modernizacją i poprawą warunków ruchu na drodze krajowej nr 22, - rozwojem turystyki, c) duży potencjał gospodarki rolnej i związanego z nią przetwórstwa i przechowalnictwa: - produkcja sadownicza i ogrodnicza, - przechowalnictwo owoców i zbóż, - przemysłu mleczarskiego, - rybactwa stawowego, d) bliskie sąsiedztwo dużego rynku konsumenckiego jakim jest Gorzów Wlkp., w rozwoju strefy żywicielskiej i turystyki podmiejskiej w zakresie: - produkcji żywności, - obsługi ruchu motorowego w paśmie drogi krajowej nr 22, - turystyki pobytowej (w rejonie Lipie - Słowa - Ogardzka Odnoga), - agroturystyki i turystyki letniskowej (szczególnie w obrzeżach obszarów o walorach i wartościach przyrodniczych), - turystyki specjalistycznej, 4) zadania własne: a) w rozwoju systemów infrastruktury technicznej gminy z wykorzystaniem: funduszy pomocowych i celowych związanych z rozwojem wsi i obszarów wiejskich, preferencyjnych warunków dla inwestycji, zapewniających ochronę środowiska (oczyszczalnie, przepompownie ścieków, systemowe rozwiązania gromadzenia odpadów komunalnych, zmniejszanie emisji do atmosfery w obszarach podlegających szczególnej ochronie), b) promocja gminy i lobbing w sferze gospodarczej, współpraca z podmiotami gospodarczymi, c) instrumentacja działań w sferze społecznej i przestrzennej, w zakresie zasilania kapitałowego. 1.5. Zarys polityki w sferze społecznej Strategia globalna w tej sferze związana będzie z tworzeniem warunków efektywnego wykorzystania potencjału demograficznego oraz zapewnienia warunków ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczokulturowego człowieka. Realizowana będzie w dwóch współzależnych nurtach w ramach polityki poprawy funkcjonowania infrastruktury społecznej oraz polityki ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczokulturowego. Polityka poprawy funkcjonowania infrastruktury społecznej ukierunkowana będzie na utrzymanie i rozwój instytucji i urządzeń tej infrastruktury, szczególnie w zakresach zapewniających aktywność społeczną i przeciwdziałanie patologiom procesów rozwoju. 1) w bezpośrednich działaniach gminy: a) utrzymanie dotychczasowych wykształconych placówek infrastruktury społecznej w zakresie pozostającym w kompetencji gminy: szkolnictwa podstawowego i gimnazjalnego, ochrony zdrowia i 28

kultury oraz w obsłudze ludności z zapewnieniem warunków do dalszego ich rozwoju i poprawy wyposażenia w dostosowaniu do potrzeb i możliwości realizacji z uzasadnionym ekonomicznie i społecznie utrzymaniem możliwie gęstej sieci szkół podstawowych, b) poprawy funkcjonowania ww. infrastruktury, c) rozszerzenie zakresu działania ośrodka przystosowania zawodowego oraz pomocy społecznej, d) utworzenie gminnego inkubatora przedsiębiorczości, e) poprawa wyposażenia w urządzenia sportowo-rekreacyjne obsługujące mieszkańców i turystów, f) rozwój szkolnictwa gimnazjalnego w Strzelcach Krajeńskich, g) preferowanie kształcenia plastycznego i muzycznego na wszystkich szczeblach edukacji, h) promocja gminy w sferze społecznej, w tym organizacja warsztatów muzycznych i rzeźbiarskich oraz plenerów malarskich (wykorzystanie bazy szkolnictwa w okresie wakacyjnym) w powiązaniu z imprezami masowymi, 2) pośrednio poprzez: a) współpracę i współdziałanie w utrzymaniu i poprawie funkcjonowania instytucji i urządzeń ponadlokalnej infrastruktury społecznej w obszarze gminy (lobbing), b) ograniczenie bezrobocia w wyniku działań: w sferze gospodarczej i przestrzenno-ekologicznej (nowe miejsca pracy, inkubator przedsiębiorczości), zwiększenie udziału młodzieży w wieku produkcyjnym w kształceniu ponadpodstawowym, c) przystosowanie zawodowe i kształcenie kadr z działaniami na rzecz rozwoju ponadlokalnych placówek edukacji również poza obszarem gminy (lobbing), o zakresach kształcenia ukierunkowanych na: - ochronę i racjonalne zagospodarowanie zasobów przyrodniczo-krajobrazowych gminy w tym ekorolnictwo, produkcję zdrowej żywności i technologie proekologiczne, - obsługę turystyki krajowej i międzynarodowej oraz obsłudze motoryzacji, - sadownictwo i ogrodnictwo, - przetwórstwo spożywcze (mleczarskie, owocowo-warzywne, zbożowo-młynarskie). Strategia ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczo-kulturowego polegać będzie głównie na uzyskaniu preferencyjnych warunków w ochronie środowiska przyrodniczego i kulturowego w oparciu o regulacje wynikające z polityki przestrzennej państwa i polityki regionalnej. Proponuje się następujące kierunki działań: 1) poprawa stanu sanitarnego środowiska i zmniejszenia presji na środowisko: a) realizacja systemów inżynieryjnej ochrony, co zapewni wyższy standard zamieszkania i wypoczynku, również w nowych atrakcyjnych lokalizacjach, b) zakaz lokalizacji obiektów stwarzających zagrożenie dla środowiska (stwierdzonych w prognozach i ocenach specjalistycznych) o uciążliwym oddziaływaniu na miejsca zamieszkania i wypoczynku ludności ograniczających możliwości rozwoju turystyki, leśnictwa, drobnej wytwórczości, usług oraz produkcję zdrowej żywności, c) ustalanie stref ochrony sanitarnej i ograniczonego użytkowania funkcjonujących i nowo lokalizowanych obiektów, d) ekologizacja gospodarowania zasobami, w dostosowaniu do stanu sanitarnego środowiska, stosowanie upraw roślin przemysłowych oraz pasów zieleni izolacyjnej w sąsiedztwie dróg 0intensywnym ruchu, 2) ochrona i kształtowanie krajobrazu przyrodniczo-kulturowego w procesach rozwoju i restrukturyzacji zagospodarowania (stanowiących podstawy rozwoju turystyki w gminie i czynnik w coraz większym zakresie decydujący o wartości gruntów i przyciągający inwestorów): a) aktualizacja ewidencji obiektów zabytkowych i przyrodniczych podlegających ochronie, b) ochrona walorów krajobrazowych, c) rewaloryzacja obszarów i obiektów o wartościach kulturowych: zespołu starego miasta w Strzelcach Krajeńskich wraz ze strefą ekspozycji od strony wschodniej i południowo-wschodniej, obiektów i ich otoczenia: użyteczności publicznej infrastruktury społecznej gminy, obiektów rezydencjonalnych i ich pozostałości, o wartości historyczno-architektonicznej, turystyczno-wypoczynkowych, 3) promocja gminy w ww. zakresie. 29

2. Polityka przestrzenna gminy. Określa się politykę przestrzenną gminy ukierunkowaną na: 1) zapewnienie przestrzennych warunków dla realizacji celów gospodarczych, społecznych i ekologicznych: a) zapewnienie podstaw do realizacji inwestycji poprzez określenie obszarów przewidzianych do rozwoju i zasad ich zagospodarowania w ramach planowania miejscowego: tereny rozwojowe dla inkubatora przedsiębiorczości dla początkujących (w mieście i na wsi) oraz nieruchomości dla prowadzących samodzielną działalność usługowo-wytwórczą restrukturyzacji układu drogowego i rozwoju obsługi transportu, infrastruktury technicznej, działalności wytwórczo-usługowej, bazy turystyki pobytowej i letniskowej w różnych formach w zakresie: ośrodków i pensjonatów, gospodarstw rolniczo-turystycznych (szczególnie w obszarach rozproszonej zabudowy zapewniających zbyt produktów rolnych na miejscu i dodatkowe źródło dochodów ludności rolniczej), zabudowy letniskowej (strefa podmiejska miasta Gorzowa Wlkp.), turystyki specjalistycznej: infrastruktura towarzysząca w zakresie bazy handlowo-gastronomicznej i terenów zieleni urządzonej, obiekty i zagospodarowanie turystyki specjalistycznej (szlaki turystyczne, stanice wodne wędkarskie, przystanie, obiekty obsługi ruchu motorowego, turystyczne zagospodarowanie lasu z wykorzystaniem bazy szkolnictwa jako obiektów para turystycznych), mieszkalnictwa, b) tworzenia warunków do zapewnienia wzrostu wartości nieruchomości w obrocie gruntami poprzez: kształtowanie ładu ekologicznego, funkcjonalnego i architektonicznego w zagospodarowaniu i zabudowie, określenie zasad obligatoryjnych dla planowania miejscowego (m.p.z.p.) i działalności decyzyjnej w tworzeniu ww. warunków, objęcie miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego obszarów przeznaczonych do zabudowy w dostosowaniu do: priorytetów rozwoju, występującego popytu na rynku nieruchomości, c) zapewnienie warunków do uzyskania dodatkowych dochodów gminie i właścicielom nieruchomości w wyniku wzrostu wartości nieruchomości przeznaczonych na cele nierolnicze i nieleśne, w obrocie gruntami gminy: w zakresie sprzedaży i dzierżawy zasobów własnych, na pozostałych gruntach, w wyniku określania stawki procentowej (pod warunkiem dostosowania terminów opracowania m.p.z.p. do potrzeb rynku nieruchomości, pobranie przez gminę opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości przy transakcji kupna-sprzedaży jest możliwe tylko w okresie do 5 lat od uchwalenia m.p.z.p.), opłat adiacenckich, jednostek prawnych i fizycznych będących właścicielami lub władającymi gruntami Skarbu Państwa, w wyniku wzrostu wartości nieruchomości. 2) koordynacji przestrzennej programów i zadań ponadlokalnych z uwzględnieniem potrzeb rozwojowych gminy dotyczących: a) realizacji zadań wynikających z ponadgminnej polityki przestrzennej (państwa, województwa, powiatu) wpływających na rozwój gminy), b) realizacji wspólnych programów (ponadgminnych i gminnych), programów inicjatyw lokalnych i koncepcji, rozwoju i zagospodarowania. 3. Strategia rozwoju przestrzennego. Określa sposoby osiągnięcia celów rozwoju w sposób uwzględniający uwarunkowania przestrzenne wynikające z: - rozmieszczenia zasobów i walorów, - występowania i zasięgu obszarów o istotnym znaczeniu dla rozwoju (strategicznych) oraz o specjalnych uwarunkowaniach w ich zagospodarowaniu. Określa przestrzenne ukierunkowanie działań w sferze społecznej i gospodarczej. 3.1. Instrumentacja realizacji strategii rozwoju przestrzennego. Instrumentacje tej strategii regulują przepisy ustawy o zagospodarowaniu: a) współdziałanie w promocji gminy - kreowanie rozwoju przestrzennego w oparciu o: 30

- studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, - koncepcje realizacji polityki przestrzennej dla kolejnych faz rozwoju oraz opracowania specjalistyczne (wg części IV, pkt 6), - miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego (m.p.z.p.) i decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania (w.z.iz.t.. w trybie rozprawy administracyjnej), b) tworzenie warunków do realizacji celów strategii w oparciu o ww. opracowania (koordynacja w realizacji zadań ponadlokalnych i lokalnych) w zakresie: - wniosków budżetowych w zakresie finansowania m.p.z.p. (w zakresie zadań własnych, wspólnych i ponadlokalnych), w tym w obszarach ochrony przyrody, - umów o wprowadzeniu zadań ponadlokalnych do m.p.z.p., - projektów m.p.z.p. lub projektów ich zmian, - decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania (w.z.iz.t. w oparciu o m.p.z.p. oraz w trybie rozprawy administracyjnej, - kontroli zgodności decyzji wydawanych w zakresie prawa budowlanego z prawem miejscowym, c) zasilanie kapitałowe: - w oparciu o wzrost: - efektywności wykorzystania nieruchomości wynikający z ich przeznaczenia w dostosowaniu do priorytetów rozwoju i popytu, wartości nieruchomości (art. 36 ustawy o zagospodarowaniu), - efekty wynikające z koordynacji z realizacji celów wspólnych: - w obszarach ochrony przyrody, - z tytułu umowy o wprowadzeniu zadań ponadlokalnych do m.p.z.p. 3.2. Cele strategiczne rozwoju przestrzennego. Wynikają z celów strategii rozwoju. W związku z tymi uwarunkowaniami strategicznymi określa się następujące cele rozwoju przestrzennego: Cel główny: ZAPEWNIENIE ŁADU PRZESTRZENNEGO W TWORZENIU WARUNKÓW DO REALIZACJI CELÓW ROZWOJU W OBSZARZE GMINY co oznacza: 1) ład ekologiczny: - dostosowanie przeznaczenia i użytkowania terenów do odporności biologicznej środowiska: - graniczne wielkości ruchu turystycznego dostosowane do chłonności środowiska przyrodniczego, - ograniczenie inwestycji uciążliwych z wprowadzeniem zakazu ich lokalizacji w obszarach miejsc zamieszkania i wypoczynku oraz w obszarach podlegających specjalnej ochronie przyrody, - uwzględnienie przepisów w zakresie ochrony przyrody w zagospodarowaniu i zabudowie, - zapewnienie możliwości przestrzennych realizacji systemów inżynieryjnej ochrony środowiska w zakresie: - odprowadzenia i neutralizacji ścieków i wód deszczowych, - porządkowania gospodarki stałymi odpadami, - systemu zaopatrzenia w gaz przewodowy (ograniczenie emisji do atmosfery w stosunku do wykorzystania paliw stałych), 2) ład funkcjonalny: - w kształtowaniu wewnętrznych powiązań pomiędzy miejscami zamieszkania, pracy i wypoczynku, - rozmieszczenie obiektów i urządzeń infrastruktury społecznej w sposób zapewniający dogodną obsługę, - rozmieszczenie miejsc pracy w stosunku do miejsc zamieszkania i wypoczynku tak, aby nie powodować uciążliwych oddziaływań oraz zbędnych obciążeń dla wewnętrznego układu ulicznodrogowego w mieście, - kształtowanie systemów inżynieryjnych w sposób ekonomiczny i zapewniający dobrą obsługę ludności i gospodarki, - poprawa dostępności komunikacyjnej i warunków bezpieczeństwa ruchu w wyniku przebudowy i modernizacji układu drogowo-ulicznego, - warunków do rozwoju telefonizacji, 3) ład w zagospodarowaniu i zabudowie co przyczynia się do wzrostu wartości nieruchomości: - w zakresie zapewniającym ochronę walorów krajobrazowych, - dostosowanie standardu zabudowy i zagospodarowania do ich roli i funkcji oraz do ww. walorów, Cele współzależne w tworzeniu warunków do realizacji celów rozwoju: 1) wzrost efektywności gospodarowania zasobami i walorami przestrzeni geograficznej gminy, 2) zasilanie kapitałowe procesów rozwoju z gospodarki nieruchomościami wspólnoty samorządowej, 3) powstawanie w procesach rozwoju nowych wartości w kulturowym i bytowym wymiarze. 31

3.3. Priorytety polityki przestrzennej wynikające z planu działań strategicznych w fazach rozwoju 1) cele operacyjne - priorytety I fazy rozwoju a) Strzelce Krajeńskie: - lokalizacja inkubatora przedsiębiorczości z wykorzystaniem substancji wolnej w mieście lub we wsi Brzoza, - edukacja - poprawa wyposażenia i funkcjonowania oraz rozwój szkolnictwa gimnazjalnego, - inżynieryjny system ochrony wód - restrukturyzacja systemu kanalizacyjnego: - modernizacja i rozbudowa miejskiej oczyszczalni ścieków, - rozwój sieci kanalizacyjnej dla obsługi obszarów mieszkalnictwa Północ", - przepompownie ścieków (w dostosowaniu do rozwoju zainwestowania) dla obsługi obszarów: strefy przemysłowej i obszarów za jeziorami": Górnym Dolnym, - zapewnienie warunków przestrzennych do rozwoju: - mieszkalnictwa i usług towarzyszących w obszarze śródmieścia (wykorzystanie terenów dotychczas niezabudowanych w zasięgu uzbrojenia inżynieryjnego, - mieszkalnictwa z usługami osiedlowymi w strefie północnej, - restrukturyzacja głównego układu uliczno-drogowego (w zależności od uwarunkowań zewnętrznych w oparciu o opracowania specjalistyczne), - rozwój wytwórczości i usług w strefie przemysłowej (zapewnienie warunków podmiotom gospodarczym w dostosowaniu do popytu), - rozwój budownictwa związany z priorytetami I fazy i mieszkalnictwem (przy sprzyjających warunkach zewnętrznych w jego realizacji), b) obszary wiejskie: - obiekty inkubatora przedsiębiorczości we wsi Lubicz lub alternatywnie we wsiach Bobrówko i Ogardy, - inżynieryjne systemy ochrony wód: - restrukturyzacja systemu odprowadzenia ścieków z oczyszczalni Brzoza" i Tuczno" zapewniająca ochronę jezior, w rejonie Długie (rozbudowa systemu) oraz Danków-Buszów, - porządkowanie gospodarki wodno-ściekowej w zlewni rzeki Ogardy, - porządkowanie gospodarki stałymi odpadami (w oparciu o gminne wysypisko lub zakład utylizacji odpadów poza granicami gminy), - zapewnienie warunków do: - dalszego rozwoju funkcji turystycznych w rejonie jeziora Lipie, - rozwoju produkcji rybackiej w dolnych zlewniach rzek: Polki, Sarbiny i Młynówki, - drobnego przetwórstwa drewna we wsi Sławno i Przyłęg oraz płodów rolnych (warunkuje sytuacja w rolnictwie), - rozwoju gospodarstw agro- i ekoturystycznych oraz ośrodków jeździeckich, - pensjonaty i baza turystyczna z własnymi terenami rekreacyjno-sportowymi w rejonie Dankowa, - adaptacja nieprzydatnych dla rolnictwa nieruchomości dla celów nierolniczych: - inkubatora przedsiębiorczości, turystyki (ośrodki jeździeckie) oraz drobnego przetwórstwa w dostosowaniu do warunków miejscowych, - turystyczne zagospodarowanie lasu w rejonach jezior i drogi nr 22 (współdziałanie z ALP), - adaptacja obiektów zabytkowych dla celów turystyki, - ograniczenie uciążliwości intensywnego ruchu drogowego - restrukturyzacja (w zależności od uwarunkowań zewnętrznych): - w miejscowościach Długie i Przyłęg, - we wsi Licheń, - rozwój towarzyszącej zabudowy i zagospodarowania dla: - produkcji sadowniczej i ogrodniczej (w dostosowaniu do potrzeb rynku), - zespołów produkcyjno-wytwórczo - rynkowych producentów rolnych (obsługa produkcji rolnej, drobne przetwórstwo i zbyt), - rozwój budownictwa (w zakresie priorytetów I fazy) związany z: - wielofunkcyjnym rozwojem wsi i rolnictwa, - infrastrukturą techniczną w gminie, 2) główne priorytety II fazy (cele operacyjne) a) Strzelce Krajeńskie: zapewnienie możliwości rozwoju mieszkalnictwa - Osiedle za jeziorem", rewaloryzacja Starego Miasta oraz zagospodarowanie terenów zieleni urządzonej nad jeziorem Górnym, 32

zapewnienie warunków przestrzennych do dalszego rozwoju zagospodarowania w strefie przemysłowej, kontynuacja działań z I fazy, wynikających z realizacji celów wspólnych, instrumentacja dla pierwszych zadań (celów operacyjnych) III fazy. b) obszary wiejskie: objęcie zbiorczymi systemami kanalizacyjnymi wsi: Bronowice, Licheń i Lubicz, rozwój turystyki, a w szczególności: - w rejonach jezior Słowa, Rydzyk Głęboki i Rydzyk Miałki, - wsi Danków, zapewnienie warunków dla rozwoju drobnego przetwórstwa i przechowalnictwa oraz sieci handlowej dla zespołów produkcyjno-wytwórczo-usługowych producentów rolnych, (produkcja rolna powiązana z drobną wytwórczością siecią handlową i marketingiem), funkcjonowanie sprzężonego układu szlaków turystyki z obiektami towarzyszącymi: - wodnej: żeglarstwo i turystyka kajakowa, - motorowej, rowerowej, pieszej, rozwój agroturystyki w szczególności w rejonach Danków - Buszów, Pielice - Lipie Góry, Wełmin - Przyłęg, - rewaloryzacja ww. wsi turystycznych z wykształceniem ośrodków usług koncentrowanych, - rewitalizacja i rewaloryzacja obiektów rezydencjonalnych i zabudowy o wartościach historycznoarchitektonicznych, instrumentacja dla pierwszych zadań (celów operacyjnych) III fazy. 3) priorytety III fazy działań: a) objęcie zbiorczymi systemami kanalizacyjnymi wsi: Gilów, Gardzko, Lipie Góry, Sokólsko i Wielisławice, b) instrumentacja na głównym kierunku działań III fazy, którym jest dynamiczny rozwój usług: - uzupełnienie wyposażenia terenów sportowo-rekreacyjnych: - w mieście kryta pływalnia w połączeniu z urządzeniami odnowy i rehabilitacji, - na wsi zagospodarowanie przy zrekultywowanych zbiornikach wodnych, c) zdecydowana poprawa jakości przestrzeni w mieście i na wsi, - zakończenie procesów rewaloryzacji i rewitalizacji, - zagospodarowanie terenów publicznych wokół zrekultywowanych zbiorników wodnych, d) rozwój infrastruktury technicznej w dostosowaniu do uwarunkowań fazy, a w szczególności zaopatrzenia energetycznego, e) określenie polityki przestrzennej w następnym okresie rozwoju, (po osiągnięciu celów głównych). 3.4. Obszary strategiczne polityki przestrzennej i kierunki ich zagospodarowania Proponuje się prowadzenie w obszarze gminy zróżnicowanej polityki przestrzennej uwzględniając występujące uwarunkowania. Określa się kierunki i strategie działań w polityce przestrzennej gminy w odniesieniu do wyróżnionych pasm obszarów i ośrodków oraz elementów określonych na załączonym rysunku nr 3. 1) pasma rozwoju: a) pasmo drogi krajowej nr 22: - zapewnienie poprawy warunków ruchu na głównej drodze pasma, - obszary restrukturyzacji i wielofunkcyjnego rozwoju w Strzelcach Kraj., Przyłęgu i Licheniu, - poprawa powiązań drogowych: z modernizacją i restrukturyzacją układu drogowego drogi nr 22, b) pasmo agroturystyki Danków - Buszów - Wielisławie - Brzoza - Wełnin - Przyłęg -Strzelce Krajeńskie - Bardzko - Licheń - Lipie Góry - Pielice - Ogardy - Gilów: - pasmo położone w sąsiedztwie terenów o wysokich walorach przyrodniczo-krajobrazowych Gorzowsko-Barlineckiego Parku Krajobrazowego oraz obszarów krajobrazu chronionego z obszarami rozwoju turystyki i wypoczynku miejscowej ludności, - koncentracja działań w ośrodkach osadniczych pasma i w obszarach turystycznych, - główny ośrodek obsługi Strzelce Krajeńskie, - restrukturyzacja i rewaloryzacja osadnictwa wiejskiego dla potrzeb agroturystyki i letnisk, ukierunkowanego na tworzenie gospodarstw rolniczo-turystycznych i rybacko-wędkarskich, stosownie do uwarunkowań miejscowych, - układ szlaków turystyki motorowej, wodnej, rowerowej, konnej powiązanych z sobą wraz z obiektami i urządzeniami obsługującymi, - rolnictwo ukierunkowane na produkcję sadowniczo-ogrodniczą. 33

2) rejony rozwoju: a) miasto Strzelce Krajeńskie o funkcjach wytwórczo-usługowych: - restrukturyzacja układu drogowo-ulicznego, - uzupełnienie istniejącej struktury wytwórczo-usługowej w strefie przemysłowej przy drodze nr 22 z rozwojem obsługi transportu i motoryzacji, - restrukturyzacja i uzupełnienie terenów wytwórczo-usługowych, - rozwój funkcji usługowo-mieszkalnych w obszarze śródmieścia, - zapewnienie rozwoju funkcjom mieszkalnym w obszarze północnym, - rewaloryzacja Starego Miasta i terenów wypoczynkowych nad jeziorem Górnym i Dolnym, - zapewnienie dalszego rozwoju funkcjom mieszkalnym w obszarze wschodnim Osiedle za jeziorem", b) rejon turystyczno-letniskowy Długie-Słowa, c) rejony letniskowe: - Danków-Buszów, - Wełmin-Przyłęg, 34

STRATEGIA ROZWOJU RYS. 3 PRZESTRZENNEGO STRUKTURA PRZESTRZENNA GMINY STRZELCE KRAJ. OZNACZENIA: GRANICE: WOJEWÓDZTWA POWIATÓW / GMIN OBSZARY SZCZEGÓLNEJ OCHRONY ŚRODOWISKA PRZYRODNICZO -KULTUROWEGO REZERWATU / li BARLINECKO - GORZOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO /* V ^ OTULINY OCHRONNEJ / MĄOl CHRONIONEGO KRAJOBRAZU KORYTARZY UŻYTKÓW EKOLOGICZNYCH WÓD OTWARTYCH / PODZIEMNYCH PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ: LEŚNEJ / ZALESIEŃ / ROLNICZEJ O WYSOKICH KLASACH BONITACYJNYCH REWALORYZACJI: / ASB2Sg UKŁADU PRZESTRZENNEGO: URBANISTYCZNEGO / WSI OŚRODKA REZYDENCJONALNO - PRODUKCYJNEGO OBSZARY RESTRUKTURYZACJI ROZWOJU PASMA DROGI NR 22»A> O FUNKCJI TU RYS TYCZNE JX _ >^J^ SĄDOWNICZO - OGRODNICZEJ / RYBACKIEJ EKSPLOATACJI SUROWCÓW GEOLOGICZNYCH OŚRODKI SYSTEMU OBSŁUGI LUDNOŚCI POWIATOWY) GMINNY PODSTAWOWE / POMOCNICZE / O FUNKCJACH: WIELOFUNKCYJNE / PRZYSTOSOWANIA I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ TURYSTYCZNYCH / AGROTURYSTYCZNYCH DROGI: KRAJOWE / WOJEWÓDZKIE POWIATOWE / GMINNE RESTRUKTURYZACJA UKŁADU ULICZNO - DROGOWEGO f ZMIANA PRZEBIEGU / PODSTAWOWE PASMA 9 RUCHU * * ŚCIEŻKI ROWEROWE / SZLAKI KAJAKOWE ^/^ GAZOCIĄG W/C / STACJA REDUKCYJNA 1

3) ośrodki rozwoju z zagospodarowaniem wg cz. IV pkt 4.5: a) systemu obsługi ludności koncentrujących urządzenia infrastruktury społecznej: ośrodek obsługi powiatu i gminy Strzelce Krajeńskie, gminny ośrodek przystosowania i aktywizacji zawodowej (inkubator przedsiębiorczości), ośrodki podstawowe Bobrówko i Ogardy, ośrodki pomocnicze Brzoza, Tuczno, Wielisławice, b) o funkcjach specjalnych wynikających z walorów położenia i wartości wykształconych w dotychczasowym rozwoju (wg cz. IV pkt 4.5.2) 4) układ powiązań: a) tranzytowych i obsługi gminy, który tworzą: droga krajowa, drogi wojewódzkie i powiatowe, b) szlaki turystyczne zapewniające powiązania ośrodków osadniczych z obszarami o wysokich walorach krajobrazowych i wypoczynkowych z zagospodarowaniem dla potrzeb turystyki specjalistycznej: motorowej (tranzytowej i podmiejskiej), rowerowej, konnej i pieszej, wodnej (żeglarskiej: jeziora Lipie, Słowa, Osiek - gm. Dobiegniew i kajakowej na uprzednio wymienionych jeziorach oraz Ogardzkiej Odnodze oraz Mierzęckiej Strudze i Drawie - gm. Dobiegniew), związanej z wykorzystaniem kompleksu leśnego (myślistwo, zbieractwo runa leśnego i wędkarstwo), przyrodniczo-ekologicznej (związanej z walorami Gorzowsko-Barlineckiego Parku Krajobrazowego), 5) inżynieryjne systemy ochrony środowiska, a szczególnie: a) ochrony wód, w zakresie neutralizacji ścieków sanitarnych i stałych odpadów, b) ochrony powietrza, w oparciu o proekologiczne technologie i surowce energetyczne. 4. Kierunki zagospodarowania przestrzennego. Efektywne wykorzystanie walorów i zasobów przestrzennych w procesach rozwoju wymaga uwzględnienia zróżnicowań występujących w obszarach struktury przestrzennej gminy. Wyróżnia się następujące obszary zagospodarowania przestrzennego: - szczególnej ochrony wartości i zasobów przyrodniczo-kulturowych oraz specjalnego kształtowania zagospodarowania na podstawie przepisów szczególnych w obszarach przyrodniczo-kulturowych podlegających szczególnej ochronie oraz wnioskowanych do objęcia przedmiotową ochroną, rozwoju i restrukturyzacji, które są istotne dla zagospodarowania przestrzennego gminy (aktywności społeczno-gospodarczej) o różnym przeznaczeniu i intensywności procesów, zachowania dotychczasowych form zagospodarowania. 4.1. Obszary objęte ochroną na podstawie przepisów szczególnych Kierunki zagospodarowania w tych obszarach regulują przepisy szczególne. Uwarunkowania przestrzenne określa poglądowo rys. 3, 4a i 4b oraz rys. 5 w skali 1:25 000. 1) obszary szczególnej ochrony przyrody: a) rezerwat Zdroiskie Buki", b) Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy z otuliną ochronną, c) obszary chronionego krajobrazu: - objęte ochroną Rozporządzeniem Nr 12 Wojewody Gorzowskiego z dnia 24 listop. 1998 r. (Dz. U. Nr 20 poz.226 z późniejszymi zmianami) w zakresie zakazu lokalizowania zakładów przemysłowych lub innych inwestycji uciążliwych dla środowiska powodujących zniekształcenia środowiska, gleby, wody, powietrza i roślinności : - część obszaru C - Barlinek" (w zachodniej części gminy), - część obszaru F - Bierzwnik" (w północnej części gminy), - część obszaru G - Dobiegniew" (we wschodniej i południowej części gminy), d) wnioskowane do ochrony korytarze ekologiczne: - obejmują obszary różnorodności biologicznej i dynamicznych powiązań układu hydrogeologicznego dolin rzecznych: - Santocznej, Polki, Sarbiny, Ogardnej o znaczeniu regionalnym, - Młynówki i cieku Pstrąż o znaczeniu lokalnym, - ustalone przepisy ochronne: - ochrona zasobów wód podziemnych i powierzchniowych (rzeka Polka perspektywicznie I klasa czystości w parametrach fizyczno-chemicznych i biologicznych, pozostałe rzeki perspektywicznie II klasa czystości wg Rozporządzenia nr 30/80 Wojewody Gorzowskiego z dnia 02.10.1980 r. w sprawie zaliczenia wód powierzchniowych znajdujących się na terenie województwa gorzowskiego wg klas czystości ich planowanego przeznaczenia), - proponowane przepisy ochronne: - zakaz lokalizacji szczególnie szkodliwych dla środowiska obiektów lub pogarszających jego stan, na podstawie ustaleń prognozy i oceny oddziaływania na środowisko, 36

- ochrona krajobrazu i powiązań ekologicznych, - preferowanie rozwoju funkcji eko" w zakresie rolnictwa ekologicznego i sukcesywnego ustanawiania lasów wodo- i glebochronnych, e) wnioskowane do ochrony użytki ekologiczne do ustalenia wg odrębnych regulacji: - nieużytki śródpolne wraz z niewielkimi zbiornikami wodnymi i zadrzewieniami, - łąki i nieużytki śródleśne szczególnie w sąsiedztwie wód otwartych nieprzydatne pod względem rolniczym dla gospodarstwa leśnego, a istotne dla gospodarki łowieckiej, 2) obszary ochrony dóbr kultury, a) obiekty i relikty archeologiczne z zagospodarowaniem według wytycznych konserwatorskich: - obszar Starego Miasta w Strzelcach Krajeńskich z realizacją inwestycji wg wytycznych i pod nadzorem konserwatorskim wraz ze strefą ochronną 500 m, - grodzisko k/gardzka: - strefa ochronna 100 m, - zakaz zabudowy i zmiany użytkowania terenu, - stanowiska wielokulturowe i wielkoobszarowe w rejonach: wsi Przyłęg i w obrębie Długie: - utrzymanie dotychczasowego użytkowania, - w wypadku zmiany użytkowania wyprzedzające badania archeologiczne, - pozostałe stanowiska: (zespoły koncentracji stanowisk archeologicznych występują w rejonach wsi: Bronowice, Lipie Góry, Ogardy, Przyłęg, Sokólsko i Wielisławice), - zalecane utrzymanie dotychczasowego użytkowania terenu, - przy zmianie użytkowania roboty ziemne pod nadzorem konserwatorskim, - obszar Starego Miasta w Strzelcach Krajeńskich roboty ziemne pod nadzorem konserwatorskim, b) cmentarze o wartości historycznej i ich pozostałości: - Strzelce Krajeńskie: - katolicki, ul. Cmentarna, - przykościelny, ul. Sienkiewicza, nieczynny, - park pocmentamy, - Bobrówko - przykościelny ewangelicki, nieczynny, - Bronowice: - poewangelicki, nieczynny, - przykościelny poewangelicki (obecnie rzymsko-katolicki), nieczynny, - Brzoza - poewangelicki, nieczynny, - Buszów - poewangelicki, nieczynny, - Danków - poewangelicki, nieczynny, - Długie - poewangelicki - Gardzko - poewangelicki, nieczynny od 1945 r., - Gilów - poewangelicki, nieczynny, z bramą cmentarną ogrodzeniem i mauzoleum, - Lipie Góry - poewangelicki, nieczynny, - poewangelicki, nieczynny, - Lubicz: - poewangelicki, nieczynny, - przykościelny poewangelicki, nieczynny, - Ogardy: - ewangelicki, nieczynny, z mauzoleum, - przykościelny poewangelicki, nieczynny, - Pielice - przykościelny poewangelicki, nieczynny, - Przyłęg: - poewangelicki, nieczynny, - poewangelicki, nieczynny, - poewangelicki, nieczynny, - Sławno - cmentarz poewangelicki, - Sokólsko - cmentarz poewangelicki, - Tuczno - poewangelicki, nieczynny, - Wielisławice - przykościelny ewangelicki, nieczynny, - Wilanów - poewangelicki, nieczynny, c) chronione i wnioskowane do objęcia ochroną zespoły przestrzenne: - obszar Starego Miasta w Strzelcach Krajeńskich, nr rej. 7/76: - pozostałości układu urbanistycznego, - pozostałości fortyfikacji (mury obronne z XIV w.) z Bramą Młyńską nr rej. 26/76, - park miejski, 37

- zespół Bramy Wschodniej (XIV w.), nr rej. 28/76, z basztą nr rej. 27/76 i spichlerzem, nr rej. 199/76 i liczne budynki wg zał. 5b, - założenie sakralne: Kościół p.w. NMP (kolegiata XIII-XIV w.) z zielenią towarzyszącą nr rej. 9/76, - wnioskowane do ochrony kwartały zabudowy zrealizowanej przed 1945 r., - park miejski, - Bobrówko: - założenie pałacowo-parkowo-folwarczne nr rej. 84/76 pałac (XIX w.), - założenie sakralne z zielenią towarzyszącą kościół (XV w.) mur. nr rej. 267/61, - Brzoza: - założenie sakralne z zielenią towarzyszącą kościół (XIII-XIV w.) nr rej. 190/76, brama, - pozostałości zespołu rezydencjonalno-gospodarczego, - Danków: - założenie sakralne; kościół z zielenią ogrodzenie, - park podworski, - park pałacowy, - zespół folwarczny, - Długie: - zespół folwarczny, - park pałacowy, - Drzymałowo - zespół folwarczny, - Bronowice: - pozostałości zespołów folwarcznych, - park podworski, - Buszów: - założenie sakralne z zielenią towarzyszącą kościół (XVIII w.) nr rej. 1102/64, - pozostałości zespołu gospodarczego gorzelnia (poł. XIX w.) nr rej. 1101/64, - park podworski - Czyżewo - pozostałości zespołu rezydencjonalno-gospodarczego, - Gardzko: - pozostałości zespołu rezydencjonalno-gospodarczego, - zespół ruralistyczny układu przestrzennego wsi wraz z zabudową, - założenie sakralne z zielenią towarzyszącą, - Gilów - pozostałości zespołu rezydencjonalno-gospodarczego (park popałacowy, zespół folwarczny, - Golczewice - pozostałości zespołu rezydencjonalno-gospodarczego, - Licheń: - założenie sakralne z zielenią towarzyszącą kościół (XVIII w.) nr rej. 192/76, - pozostałości zespołu rezydencjonalno-gospodarczego - stajnia dworska (poł. XIX w.) nr rej. 204/76, - Lipie Góry: - założenie sakralne z zielenią towarzyszącą kościół (XVI w.) nr rej. 201/61, - pozostałości zespołu rezydencjonalno-gospodarczego (zespół folwarczny park przypałacowy), - zespół ruralistyczny układu przestrzennego wsi wraz z zabudową, - Lubicz: - założenie sakralne z zielenią towarzyszącą kościół filialny p.w. św. Piotra i Pawła nr rej, - 25/76, cmentarz przykościelny, - pozostałości zespołu rezydencjonalno-gospodarczego, - Machary - pozostałości zespołu rezydencjonalno-dworek (XIX w.) nr rej. 542/63. - Ogardy: - założenie sakralne z zielenią towarzyszącą kościół p.w. Stanisława Kostki (XIII w.) nr rej. 205/76, - pozostałości zespołu rezydencjonalno-gospodarczego - pałac wraz z parkiem (XIX w.) nr rej. 194/76, zespół folwarczny, - pozostałości zespołu rezydencjonalno-gospodarczego - dwór (pocz. XIX w.) nr rej. 206/76, park, - zespół ruralistyczny układu przestrzennego wsi wraz z zabudową, - Piastowo - pozostałości zespołu rezydencjonalno-gospodarczego (zespół folwarczny), - Pielice: - założenie sakralne z zielenią towarzyszącą kościół (XVIII w.) nr rej. 195/76, cmentarz, - pozostałości zespołu rezydencjonalnego - park krajobrazowy, - zespół gospodarczy w tym dawna gorzelnia, - Sławno - pozostałości zespołu rezydencjonalno-gospodarczego (dwór, park, zespół folwarczny), - Sokólsko: - zespół sakralny z zielenią towarzyszącą 38

- zespół rezydencjonalny - park krajobrazowy (dwór, park, zespół folwarczny), - Śródlesie - zespół folwarczny, - Strzelce Klasztorne - pozostałości zespołu rezydencjonalno-gospodarczego (ogród dworski, zespół folwarczny), - Tuczno: - założenie rezydencjonalno-parkowe: pałac nr rej. 210/76, park krajobrazowy (XVIII w.) nr rej. 343/90, - pozostałości zespołu gospodarczego, - Wielisławice: - założenie sakralne z zielenią towarzyszącą - kościół filialny p.w. M.B. Częstochowskiej (1800 r.) nr rej. 198/76, cmentarz przykościelny, - pozostałości zespołu rezydencjonalnego (dwór, park), - zespół ruralistyczny układu przestrzennego wsi wraz z zabudową, - Wilanów - park leśny, - Żabicko - pozostałości założenia rezydencjonalno-gospodarczego (założenia ogrodowo-dworskie, zespół folwarczny), - zabudowa w ewidencji konserwatorskiej wg zał. 5b, - w kształtowaniu zagospodarowania uprzednio wymienionych zespołów przestrzennych i zabudowy zapewnić należy: - zagospodarowanie według wytycznych konserwatorskich, - rewaloryzację i rewitalizację zabudowy i zagospodarowania w procesach modernizacji i restrukturyzacji w dostosowaniu do walorów użytkowych i przestrzennych, - ochrona i eksponowanie obiektów o wartościach historycznych z rewaloryzacją lub przesłanianiem obiektów dysharmonijnych w ramach procesów przekształceń i rozwoju zagospodarowania z układem i kształtowaniem zabudowy nawiązującym do obiektów o wartości historycznoarchitektonicznej w ich sąsiedztwie, Na obszarze parku siłowni wiatrowych występują stanowiska archeologiczne objęte strefami W III". Strefa W III", obejmuje stanowiska ujęte w ewidencji służby konserwatorskiej, ograniczonej ochrony konserwatorskiej stanowisk archeologicznych, polega na prowadzeniu interwencyjnych badań archeologicznych w przypadku podejmowania prac ziemnych. Obowiązuje: - uzgadnianie zamierzeń inwestycyjnych i innych związanych z pracami ziemnymi przez odpowiedni organ ds. ochrony zabytków; - przeprowadzenie archeologicznych badań ratunkowych na terenie objętym realizacją prac ziemnych, na zasadach określonych przepisami szczególnymi dot. ochrony zabytków. W celu ochrony krajobrazu kulturowego w przypadku planowania parku siłowni wiatrowych należy wyłączyć z lokalizacji siłowni obszary: panoram i osi widokowych, przedpól ekspozycji z dróg ponadgminnych i kolei na sylwetki historycznych układów osadniczych oraz obszary wykluczone z zainwestowania ze względów kulturowych. Na etapie opracowywania planów miejscowych zagospodarowania przestrzennego i/lub planów realizacyjnych inwestycji o wysokich gabarytach, jakimi są siłownie wiatrowe, należy dokonać analizy ich wpływu na krajobraz kulturowy. Opracowanie studium krajobrazowego w kontekście panoram i osi widokowych w obrębie gminy będzie rozstrzygać o możliwości i zasadach realizacji danej lokalizacji farmy siłowni wiatrowej (ilość generatorów, wysokości wież, konkretne miejsce ich posadowienia). 3) obszary leśne zagospodarowanie regulowane przepisami ustawy o lasach: a) obszary lasów: - zagospodarowanie wg planu urządzenia lasu, - postulowane wyłączenie z obszarów leśnych założeń parkowych stanowiących pozostałości obiektów rezydencjonalnych, - sukcesywne ustanawianie lasów wodo- i glebochronnych w korytarzach ekologicznych, lasy gospodarcze: - celowe zwiększenie powierzchni leśnej z zapewnieniem powiązań między kompleksami lasów w rejonach Bobrówka, Wielisławic i Żabic, - wnioskowane zwiększenie powierzchni lasów ochronnych w korytarzach ekologicznych, lasy ochronne wg planów urządzania lasu, - wyznaczone głównie w sąsiedztwie większych jezior, - z zaleceniem ich powiększenia w korytarzach ekologicznych, turystyczne zagospodarowanie lasu: - utrzymanie istniejących urządzeń, 39

- rozwój zagospodarowania w obszarach o funkcji turystycznej oraz w sąsiedztwie drogi krajowej nr 22 i drogi wojewódzkiej nr 156, - udostępnianie dróg leśnych dla szlaków turystyki rowerowej i dojazdów do wód otwartych, główne obszary zalesień wg rys. nr 5 z dopuszczonymi uzupełnieniami wg m.p.z.p., b) osady leśne i leśniczówki: utrzymanie z ewentualnym ich przeznaczeniem na cele turystyczne w sytuacji uzasadnionej ekonomicznie, celowe wprowadzenie towarzyszącego zagospodarowania turystycznego (baza turystyczna w różnych formach i standardzie z zachowaniem warunków ochrony środowiska i leśnej przestrzeni produkcyjnej, również w formie turystycznego zagospodarowania lasu), 4) obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej: a) sadowniczo-ogrodnicze: w rejonach Strzelec Krajeńskich, Brzozy i Gardzka, dalszy rozwój produkcji ogrodniczo-sadowniczej i towarzyszącego zagospodarowania, w tym mieszkalnictwa i przechowalnictwa w rejonach: - Strzelce Kraj. - Brzoza - Sidłów - Gardzko, - Wielisławice - Bronowice - Sokólsko - Buszów, - Licheń - Lipie Góry - Pielice - Ogardy (z przewagą produkcji ogrodniczej), b) produkcji polowej i hodowli o preferencji dla: - bydła w rejonach Bobrówko - Żabicko, Klasztorne - Czyżewo, Gilów, - trzody chlewnej w rejonie Tuczno - Lubicz, c) produkcji rybackiej z dopuszczeniem towarzyszącej zabudowy związanej z funkcjami rybackimi i agroturystycznymi wg m.p.z.p.: - gospodarstwa stawowe w górnych zlewniach rzeki Polki i Młynówki, w rejonach: Wełmin -Przyłęg i Gardzko oraz w dolnej zlewni Sarbiny, - dalszy rozwój w dolnych zlewniach w południowej części gminy w ww. zlewniach, - w obszarze gminy wykluczona jest hodowla stawowa i w sadzach pstrąga z uwagi na konieczność ochrony wód, d) gruntów rolniczych o klasach bonitacyjnych podlegających szczególnej ochronie: dominują w przestrzeni gminy, użytki zielone stanowią niewielką część obszaru, ograniczenia w przeznaczeniu większych obszarów na cele nierolnicze za wyjątkiem zapewnienia warunków rozwoju zagospodarowania: - wielofunkcyjnego w Strzelcach Krajeńskich, - w obszarach o funkcji turystycznej w zakresie bazy turystycznej i infrastruktury towarzyszącej, a szczególnie w rejonach jezior o powierzchni powyżej 50 ha, ograniczenia w rozpraszaniu zabudowy za wyjątkiem obiektów wynikających z potrzeb: - restrukturyzacji rolnictwa, - gospodarki leśnej, - lokalizacji pojedynczych obiektów turystycznych związanych z obsługą ruchu motorowego i adaptacją istniejącej substancji i jej uzupełnienia dla potrzeb agroturystyki, - odtworzeniem obiektów rezydencjonalnych, - zagospodarowaniem powiązanym z eksploatacją surowców geologicznych, - dopuszczenia uzupełnień w obszarach rozproszonej zabudowy we wsiach Wełmin i obrębie Ciecierzyn oraz wsi Gardzko i Lipie Góry, z utrzymaniem charakterystycznego usytuowania zabudowy i kalenic, e) na terenach przestrzeni produkcji rolniczej dopuszcza się lokalizację elektrowni wiatrowych wraz ze strefą oddziaływania zgodnie z rysunkiem kierunków zagospodarowania przestrzennego. 5) obszary złóż surowców geologicznych (wg obecnego rozpoznania): a) surowce budowlane: złoże Przyłęg (udokumentowana pospółka): - w eksploatacji, - rekultywacja przez zalesienie, złoże Gardzko (udokumentowany piasek z pospółka): - położenie w obszarze lasu, - ewentualna eksploatacja z uwzględnieniem uwarunkowań ekonomicznych uzasadniających wylesienie, - rekultywacja przez zalesienie, złoże Żabicko (udokumentowana pospółka): - duża powierzchnia i zasoby, 40

- rekultywacja na sztuczne zbiorniki wodne z częściowym zalesieniem (preferowana) lub zalesienie z uwzględnieniem miejscowych uwarunkowań hydrogeologicznych, - zagospodarowanie turystyczne obrzeży (przy rekultywacji na sztuczne zbiorniki wodne. 6) obszary ochrony wód: a) powierzchniowych: rzek: - Polka i Santoczna z uzyskaniem perspektywicznie I klasy czystości, - Ogardna, Młynówka, Sarbina z uzyskaniem perspektywicznie II klasy czystości, jezior o funkcji turystycznej i wypoczynkowej - zapewnienie stanu sanitarnego w II klasie czystości, niewielkich jezior i zbiorników wodnych w obszarach osadniczych, - konieczna rekultywacja, - celowe zapewnienie stanu sanitarnego w II klasie czystości, przepisy ochronne: - zakaz odprowadzenia nieoczyszczonych ścieków do wód, - odprowadzenie oczyszczonych ścieków wyłącznie do wód płynących z zachowaniem perspektywicznej klasy czystości, - zakaz odprowadzenia oczyszczonych ścieków do jezior oraz zbiorników wodnych w obszarach osadniczych oraz zrzutu oczyszczonych ścieków w odległości mniejszej niż 3 km od jezior bez wprowadzenia dodatkowego stopnia oczyszczania biologicznego, - ochrona krajobrazowa obrzeży wód powierzchniowych z maksymalnym ograniczeniem zabudowy i zagospodarowania nie związanego z funkcją akwenu wodnego z ograniczeniem ekspozycji zabudowy i zagospodarowania, b) podziemnych: obszary podlegające szczególnej ochronie znajdują się w rejonach Dankowa, Buszowa i Ogard oraz zbiornik wód III rzędu w rejonie Gardzka, obowiązują przepisy ochronne: - zakaz lokalizacji obiektów o stwierdzonym w prognozach lub ocenach uciążliwym oddziaływaniu na środowisko gruntowo-wodne, - zakaz utylizacji ścieków sanitarnych i gnojowicy w środowisku wodnym i glebowym, - wysoki stopień redukcji zanieczyszczeń poprzez oczyszczenie mechanicznie i biologicznie ścieków z dodatkowym stopniem oczyszczania przed odprowadzeniem do wód powierzchniowych lub gruntu, - odprowadzenie wód deszczowych do odbiorników po uprzednim oczyszczeniu, - zakaz stosowania środków chemicznych w gospodarce rolnej i leśnej w I, II i III klasie toksyczności. 4.2 Lokalne wartości środowiska przyrodniczego Wartości te wymagają ustanowienia regulacji ochronnych w przepisach gminnych w celu: a) poprawy funkcjonowania struktury istotnej dla rozwoju funkcji eko" poprzez ustanowienie użytków ekologicznych w zakresie: zadrzewień śródpolnych i przydrożnych i śródpolnych, zbiorników wodnych, bagien i torfowisk, trwałych użytków zielonych, b) racjonalnego i efektywnego wykorzystania lokalnych zasobów: surowców geologicznych z uregulowaniem w przepisach gminnych zasad ich eksploatacji dla potrzeb miejscowej ludności: przestrzennych w oparciu o regulacje przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym" z ograniczeniem rozpraszania zabudowy w obszarach o wyłącznej funkcji rolniczej. 4.3 Obszary rozwoju i restrukturyzacji Kształtowanie zabudowy i zagospodarowania z uwzględnieniem uwarunkowań przyrodniczo--ekologicznych i w rozwoju systemów obsługi (infrastruktura społeczna i techniczna). Rozwój zagospodarowania warunkowany zapewnieniem ochrony wód, powietrza i krajobrazu oraz zasobów rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej w zakresach zasadnych ekonomicznie. Koncentracja tych procesów występować będzie w obszarach; 1) ośrodków osadniczych i rozwoju funkcji turystycznych w zakresie: restrukturyzacji, rewaloryzacji i rewitalizacji oraz uzupełnienia istniejącej zabudowy i towarzyszącego zagospodarowania, głównych obszarów rozwoju zabudowy i zagospodarowania określonych na załączonych rysunkach 4a i 5, 41

uzupełniającego zagospodarowania turystycznego w formach dostosowanych do warunków miejscowych w obszarach o funkcjach turystycznych. Określone na ww. rysunkach nr 4 obszary o funkcjach nierolniczych przeznaczone są do zabudowy oraz towarzyszącego i uzupełniającego zagospodarowania, (określono funkcje wiodące co nie wyklucza innych niekolizyjnych). 1) restrukturyzacji i rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej w zakresie wg części IV, pkt.5, 2) restrukturyzacji obszarów rolniczych (wg rys. 3 i 5) w zakresie: wprowadzenia efektywnych form gospodarowania przestrzenią: - gospodarstw rybackich i obiektów małej retencji, - zabudowy i zagospodarowania związanymi z uprawami sadowniczymi i ogrodniczymi, - wykorzystania zabudowy nieprzydatnej dla rolnictwa dla potrzeb innych funkcji stosownie do warunków i potrzeb miejscowych, zalesień, rozwoju funkcji osadniczych i turystycznych: - z ograniczeniem rozpraszania zabudowy i zagospodarowania osadniczego poza obszarami podmiejskimi, strefami rozproszonej zabudowy i funkcji turystycznej, - z uwzględnieniem walorów wypoczynkowo-krajobrazowych, ochrony przyrody oraz uwarunkowań techniczno-ekonomicznych rozwoju infrastruktury technicznej, lokalizacji elektrowni wiatrowych na wskazanych terenach objętych nakazem opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. 3) istotnych dla funkcjonowania środowiska przyrodniczego z wprowadzeniem szczególnych form ochrony przyrody, jak korytarze ekologiczne, lasy ochronne, użytki ekologiczne, pomniki przyrody wg odrębnych regulacji i przepisów szczególnych. 4.4 Obszary utrzymania istniejącego zagospodarowania. 1) obszary zabudowy: W polityce przestrzennej gminy wyznacza się obszary: a) utrzymania i uzupełnienia zabudowy: - w mieście Strzelce Krajeńskie wg rys. 4a, - obszary zabudowy wiejskiej z terenami przyległymi, w obszarach tych przyjmuje się zasady: - utrzymania, modernizacji i dostosowania do potrzeb rozwoju istniejącej zabudowy i towarzyszącego zagospodarowania, - uzupełnienia zabudowy i towarzyszącego zagospodarowania w obszarach zabudowanych i ich sąsiedztwie, tj. 200-300 m od istniejącej zabudowy, - zasady zagospodarowania wg tab.6 i tab.7 stosownie do zakresu uzupełnień, b) rozproszonej zabudowy rolniczej i osad leśnych z utrzymaniem, modernizacją oraz zmianą przeznaczenia głównie dla potrzeb funkcji mieszkalnych, usługowych w tym turystycznych w dostosowaniu do występujących potrzeb, z następującymi zasadami: nawiązywanie w kształtowaniu zabudowy do formy siedliska rolniczego: - zasady zagospodarowania wg tab.7, - podział na 3 działki mieszkalne i letniskowe w zabudowie wolnostojącej lub 6 działek w zabudowie bliźniaczej, c) zagospodarowanie drogi krajowej nr 22 dla obsługi motoryzacji i transportu: - utrzymanie i uzupełnienie zagospodarowania, - uwzględnienie warunków technicznych i przepisów branżowych, 2) obszary niezabudowane utrzymania dotychczasowych form zagospodarowania: obszary leśne, obszary o wyłącznej funkcji rolniczej szczególnie o glebach podlegających ochronie: - istniejących upraw sadowniczych, - gospodarstw rybackich nie stwarzających uciążliwości dla środowiska wodnego wg pozwoleń wodno-prawnych, - gruntów ornych przydatnych wyłącznie do upraw polowych, - użytków zielonych i pastwisk, dopuszcza się w obszarach wyznaczonych na rysunku studium kierunki lokalizację elektrowni wiatrowych z zachowaniem odległości wymaganych przepisami odrębnymi i opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, dopuszcza się ww. obszarach bez aktualizacji studium: - wprowadzanie terenów zieleni urządzonej i użytków ekologicznych, 42

- modernizacje istniejących systemów liniowych infrastruktury technicznej wg cz. IV pkt 6.2, 6.3, 6.4 bez zmiany ich przebiegu, - rozwój infrastruktury technicznej systemów liniowych głównie w pasach technicznych dróg lub ich sąsiedztwie oraz urządzeń o wymuszonych warunkami techniczno-ekonomicznymi lokalizacjach, również w zakresie obiektów towarzyszących (trafostacje, przepompownie ścieków, stacje redukcyjne gazu i obiekty łączności przewodowej i bezprzewodowej), uzyskanie lokalizacji ww. obiektów infrastruktury technicznej w przedmiotowych obszarach wymaga przedłożenia: - zgody właściciela lub zarządzającego nieruchomością - prognozy lub oceny oddziaływania na środowisko stosownie do przepisów szczególnych, 4.5 Zagospodarowanie ośrodków rozwoju. 1) ośrodki obsługi ludności: W systemie obsługi ludności utrzymuje się istniejące tereny wyposażone w urządzenia infrastruktury społecznej w dotychczas wykształconych ośrodkach, z osiąganiem następujących standardów wyposażenia z uwzględnieniem występujących uwarunkowań społeczno-ekonomicznych, według odrębnych regulacji: a) Strzelce Krajeńskie ośrodek obsługi zespołu gmin z wyposażeniem w zakresie: szkolnictwa licealnego i zawodowego, obsługi ogólnej ludności powiatu, b) Strzelce Krajeńskie ośrodek obsługi miasta i gminy - utrzymanie i uzupełnienie wyposażenia w zakresie: szkolnictwa gimnazjalnego z wyposażeniem: - pełnowymiarowa sala gimnastyczna, - zespół boisk sportowych, - docelowo kryta pływalnia, szkolnictwa podstawowego z wyposażeniem: - zbiorcze szkoły podstawowe z obiektami towarzyszącymi, ośrodka rozwoju przedsiębiorczości w zakresie: - przystosowania zawodowego, - inkubatora przedsiębiorczości, ochrony zdrowia i opieki społecznej z wyposażeniem: - ośrodka zdrowia z zielenią towarzyszącą, - ośrodka opieki społecznej (współdziałającego z ośrodkiem rozwoju przedsiębiorczości), - placówki ubezpieczeń zdrowotnych, - apteki, kultury z zielenią towarzyszącą w zakresie: - ośrodka kultury z salą wielofunkcyjną, - obiektów kultu religijnego, obsługi ogólnej ludności w zakresie: - administracji, - bezpieczeństwa i porządku publicznego ( policja, ochotnicza straż pożarna), - łączności (urząd pocztowy), - jednostki obsługi bankowej, sportu, rekreacji i zieleni: - hala sportowa i pływalnia, zespół boisk (ewentualnie wspólne obiekty dla miasta i szkół), - zespół plażowo-kąpieliskowy, park i zagospodarowanie zieleni przywodnej przy jeziorze Górnym, - cmentarz miejski, c) ośrodki podstawowe w Strzelcach Krajeńskich: północ i południe": - szkoły podstawowe (2) z obiektami towarzyszącymi, osiedle za jeziorem": - szkoła podstawowa z obiektami towarzyszącymi, w tym przedszkole, - klub osiedlowy z filią biblioteki, - zespół opieki zdrowotnej, - zieleń osiedlowa i urządzenia sportowo-rekreacyjne, d) ośrodki podstawowe: wsie Bobrówko i Ogardy z wyposażeniem: szkolnictwa podstawowego i przedszkolnego: - szkoła podstawowa i przedszkole z obiektami towarzyszącymi, docelowo pełnowymiarowa sala gimnastyczna oraz zespół boisk sportowych, ochrony zdrowia: 43

- wiejski ośrodek zdrowia lub gabinet lekarski, - punkt apteczny, kultury: - punkt biblioteczny, - sala wiejska wielofunkcyjna z zapleczem klubowym, - zieleń towarzysząca o charakterze parkowym, - obiekty kultu religijnego z zielenią towarzyszącą obsługi ogólnej: - posterunek policji, - ochotnicza straż pożarna, - poczta, sportu, rekreacji i zieleni: - zespół boisk ewentualnie uzupełniające wykorzystanie urządzeń szkolnictwa podstawowego, - cmentarz i zieleń urządzona, e) ośrodki pomocnicze; Brzoza, Wielisławice, Tuczno z wyposażeniem: szkolnictwo podstawowe utrzymanie szkół podstawowych o pełnym profilu w dostosowaniu do potrzeb systemu obsługi i uwarunkowań systemu edukacyjnego, kultura: - punkt biblioteczny, - sala wiejska wielofunkcyjna z zapleczem klubowym i zielenią towarzyszącą o charakterze parkowym, - obiekty kultu religijnego z zielenią towarzyszącą obsługa ogólna: - ochotnicza straż pożarna, - poczta, sportu, rekreacji i zieleni: - zespół boisk w tym uzupełniające wykorzystanie urządzeń szkolnictwa podstawowego, - cmentarz i zieleń urządzona, 2) ośrodki o funkcjach specjalnych: wielofunkcyjne: - Strzelce Krajeńskie (funkcje usługowo-wytwórcze, zaplecze produkcji budowlanej), - Przyłęg (obsługa transportu i motoryzacji, turystyka, drobna wytwórczość i produkcja materiałów budowlanych w oparciu o zasoby geologiczne i przetwórstwo drewna), - Licheń (obsługa transportu i motoryzacji, turystyki oraz drobna wytwórczość), - Bobrówko (obsługa transportu i motoryzacji, turystyki oraz drobna wytwórczość), - Ogardy (obsługa transportu i motoryzacji, turystyki oraz drobna wytwórczość), pomocniczy ośrodek przystosowania i aktywizacji zawodowej Lubicz lub alternatywnie Bobrówko i Ogardy: - filia inkubatora przedsiębiorczości w obszarach restrukturyzacji wsi i rolnictwa, - punkt filialny przystosowania zawodowego i pomocy społecznej (współdziałający z inkubatorem), drobne przetwórstwo drewna w Sławnie (w oparciu o przemysł tartaczny w gminach Santok i Zwierzyń) i Buszowie lub Bobrówku (w oparciu o przemysł tartaczny w gminie Barlinek), turystyczne: Długie, Słowa (wykształcenie nowej miejscowości turystycznej) i Danków (publiczne tereny zieleni i urządzeń sportowo-rekreacyjnych), agroturystyczne - Brzoza, Buszów, Gilów, Gardzko, Lipie Góry, Pielice, Wełmin, Wielisławice - położone w paśmie rozwoju tej funkcji, z preferencjami dla tworzenia: - publicznych terenów zieleni i urządzeń sportowo-rekreacyjnych, - ośrodków jeździeckich w miejscowościach: Długie, Sidłów lub Gardzko lub Golczewice, Pielice, Brzoza lub Wielisławice, - zespołów zabudowy letniskowej z towarzyszącą zabudową mieszkaniową. Ponadto w zakresie obsługi ludności zapewnione będą warunki przestrzenne dla utrzymania i dalszego rozwoju handlu, gastronomii i usług rzemieślniczych w uprzednio wymienionych ośrodkach. 4.6 Zasady lokalizacji zabudowy i zagospodarowania. 1) główne kryteria w zagospodarowaniu obszarów: przemysłowo-wytwórczych: - dobra dostępność komunikacyjna transportem głównie drogowym i telekomunikacyjna, - dogodne warunki zaopatrzenia w energię, wodę oraz odprowadzenia ścieków (w dostosowaniu do specyfiki zakładu), - teren płaski o niskim zwierciadle wody gruntowej, 44

- warunki przestrzenne lokalizacji nie naruszające interesu prawnego i kompetencji innych podmiotów (wielkość terenu umożliwiająca ograniczenie uciążliwości do własnej działki, zasada organizacji dojazdów nie powodująca ograniczeń dla ruchu podstawowego układu ulicznodrogowego itp.), mieszkalnych, mieszkalno-usługowych i drobnej wytwórczości (nieuciążliwej dla otoczenia) z towarzyszącym mieszkalnictwem, - urządzenia infrastruktury społecznej w rejonie lokalizacji przy dobrej dostępności usług, - infrastruktura techniczna zapewniająca dobrą dostępność komunikacyjną i telekomunikacyjną dogodne warunki zaopatrzenia w wodę i energię oraz odprowadzenia ścieków, - nieuciążliwe sąsiedztwo oraz ład przestrzenny w zabudowie i zagospodarowaniu, turystycznych z uzupełniającą zabudową mieszkalną, - walory przyrodniczo-krajobrazowe i odpowiedni stan sanitarny środowiska, - położenie w sąsiedztwie urządzeń rekreacyjno-sportowych użyteczności publicznej, a szczególnie kąpielisk i plaż lub wielkość terenu umożliwiająca lokalizacje ww. urządzeń na własnej działce, - położenie w zasięgu komunalnych urządzeń neutralizacji ścieków lub wielkość terenu umożliwiająca lokalizacje indywidualnych urządzeń na własnej działce, - dogodne dojazdy bez powodowania ograniczeń dla ruchu w obszarze podstawowego układu drogowo-ulicznego, - nieuciążliwe sąsiedztwo oraz ład w zabudowie i zagospodarowaniu. 2) obszary umiarkowanej koncentracji zabudowy (wg rysunku 5): obejmują tereny istniejącej i przewidywanej do realizacji zespołów zabudowy, - w rozwojowych ośrodkach osadniczych i ich sąsiedztwie, - w terenach turystycznych, dopuszcza się w tych terenach, w pierwszym etapie rozwoju zagospodarowania pojedyncze lokalizacje pilotażowe z uwzględnieniem wymogów ochrony środowiska, 3) obszary rozproszonej zabudowy utrzymywane będą: - w układach ruraiistycznych wsi Gardzko, Lipie Góry i Wełmin, - w osadach leśnych oraz w gospodarstwach rybackich i sadowniczych, - w obszarach lokalizacji zespołów zabudowy w dostosowaniu do potrzeb rynku, - zagospodarowaniu dla potrzeb motoryzacji, transportu, turystyki specjalistycznej i agroturystyki, 4) obszary o wysokim standardzie zabudowy i zagospodarowania, których zagospodarowanie spełniać będzie szczególnie ważną rolę w promocji gminy: a) zespoły zabudowy o wysokim standardzie z lokalizacją w obszarach o wysokich walorach krajobrazowych, w tym zabudowę: - usługową z obiektami użyteczności publicznej systemu obsługi ludności, - rezydencjonalną i willową wg uściśleń w m.p.z.p., - pensjonatową w obszarach o funkcji turystycznej i w obsłudze turystyki motorowej, - obiektów turystycznych funkcjonującej całorocznie i w przedłużonym sezonie, - zespołów zabudowy letniskowej w eksponowanych lokalizacjach wg ustaleń m.p.z.p., - eksponowaną w sąsiedztwie: ww. terenów oraz istniejącej zabudowy zagospodarowania 0 wartości historycznej, tras komunikacyjnych o funkcji transgranicznej (droga krajowa nr 22) oraz wód otwartych o funkcji turystyczno-wypoczynkowej, b) wprowadzane regulacje: stosowana będzie zasada przekształcania lub przesłaniania obiektów dysharmonijnych: - w stosunku do istniejącej zabudowy i zagospodarowania usytuowanych w sąsiedztwie wymienionych obiektów, - w procesach modernizacji i uzupełniania zabudowy i zagospodarowania, m.p.z.p. i decyzje o w.z.iz.t. zawierać będą ustalenia dotyczące kształtowania zabudowy 1 zagospodarowania w zakresie skutków krajobrazowych i ładu architektonicznego w odniesieniu do: - ochrony walorów, - wzbogacania fizjonomii krajobrazu w sposób zharmonizowany z istniejącymi walorami (rewaloryzacja i przesłanianie obiektów dysharmonijnych), kryteria ładu architektonicznego powinny być wiodące w przygotowaniu realizacji inwestycji w procesie projektowania i nadzoru z wprowadzeniem nadzoru autorskiego na etapie realizacji. 5. Kierunki rozwoju komunikacji i infrastruktury technicznej 5.1 Układ drogowy i obiekty towarzyszące a) restrukturyzacja układu drogowo-ulicznego w ciągu drogi krajowej nr 22 (historyczny trakt toruński o transgranicznym charakterze) w kolejności wynikającej z uwarunkowań zewnętrznych: obejście terenów zabudowanych Strzelec Krajeńskich: 45

- zmiana powiązań z obwodnicą i klasyfikacji ulic zbiorczych i lokalnych, z ograniczeniem liczby skrzyżowań (wg rys. 4a), - przyjęto zachodnią obwodnicę (wariant I) jako ulicę główną w strefie przemysłowej z preferowaniem rozwiązania alternatywnego stwarzającego lepsze warunki dla ruchu tranzytowego (celowa jest w tym wariancie realizacja ulicy zbiorczych w południowej części miasta zapewniająca powiązania drogi krajowej nr 22 z drogą wojewódzką nr 156 oraz z drogą powiatową nr 11325), - analizowano wariant II który zapewnia lepsze warunki dla ruchu tranzytowego oraz powiązania relacji Strzelce Kraj. - Drezdenko przy występowaniu dużych kolizji z obszarami upraw sadowniczych i ogrodów działkowych (rys. 4b załączony poglądowo), - z uwagi na zmianę uwarunkowań rozwoju miasta Strzelce Krajeńskie oraz zmianę struktury władania terenów wokół miasta zmienia się przebieg obwodnicy w ciągu drogi krajowej nr 22 miasta Strzelce Krajeńskie: o rezygnuje się z obejścia wschodniego wariant II z uwagi na cenne obszary przyrodnicze oraz tereny sadownicze, o wyznacza się nowy zachodni przebieg w układzie wariantowym według rysunku 4c. Należy przy opracowaniu dokumentacji projektowej i budowlanej zachować możliwości skomunikowania terenów rolnych i zabudowanych po obu stronach projektowanej drogi poprzez wiadukty przepusty oraz węzły drogowe obejścia terenów zabudowanych wsi Przyłęg i Licheń (wg rysunku 5), restrukturyzacja powiązań drogi wojewódzkiej nr 156 z drogą krajową nr 22 wg opracowań specjalistycznych, przebudowa, modernizacja i remonty dróg wojewódzkich, b) wprowadzenie w miejscowości Długie: dodatkowych pasm ruchu wolnego zapewniających: - oddzielenie ruchu tranzytowego na drodze krajowej nr 22 od ruchu lokalnego, - dogodne powiązania z ulicami lokalnymi i dojazdy do zbiorczych parkingów oraz do nieruchomości położonych przy drodze nr 22, docelowych rozwiązań zapewniających bezkolizyjne skrzyżowanie drogi nr 22 z głównym ciągiem pieszym z terenów bazy turystycznej do plaży, c) restrukturyzacja układu ulic w Strzelcach Krajeńskich: w północnym rejonie miasta w powiązaniu z zagospodarowaniem terenów o funkcji mieszkaniowej, ulica dojazdowa o docelowej funkcji ulicy zbiorczej wraz z parkingiem w rejonie nowego cmentarza, realizacja ulic zbiorczych i dojazdowych w powiązaniu z drogą powiatową nr 11325 w ramach zagospodarowania terenów mieszkaniowych Osiedla za jeziorem": - obrzeżne kształtowanie parkingów i zespołów garażowych osiedla, - zaleca się skrzyżowanie głównego ciągu pieszego z drogą powiatową nr 11325 w drugim poziomie w obszarze osiedlowego ośrodka usług koncentrowanych, d) rozwój zbiorczych parkingów i urządzeń obsługi motoryzacji w dostosowaniu do wariantu I przyjętego w oparciu o opinie i konsultacje z ZMiG, rozwój sieci uliczno--drogowej oraz występujących potrzeb: parkingi zbiorcze w rejonach lokalizacji głównych urządzeń infrastruktury społecznej i obiektów imprez masowych, obsługa motoryzacji w rejonie głównych skrzyżowań z obwodnicą: - stacje benzynowe przy zjazdach z drogi nr 22 na obwodnicę lub powiązaniu z lokalizacją zajazdu, - zajazd lub motel przy skrzyżowaniu obwodnicy z drogą powiatową nr 11246 lub w rejonie wjazdu wschodniego" na obwodnicę z drogi nr 22, e) zapewnienie warunków technicznych w restrukturyzacji układu drogowo-ulicznego w dostosowaniu do klasy i funkcji w obszarach rozwoju zabudowy ww. układu, f) ścieżki rowerowe (w gminie wg rys. 3 i 5, w obszarze miasta wg rys. 4a): utrzymanie wyznaczonych dotychczas tras z postulowaną korektą w obszarach przywodnych nad jeziorem Lipie na etapie zagospodarowania turystycznego terenów przyległych, wypoczynku przywodnego i bazy turystycznej (kolizje ruchu pieszego i rowerowego), zapewnienie warunków przestrzennych dla realizacji dodatkowych tras. 5.2 System transportu kolejowego Utrzymanie linii kolejowej o funkcji bocznicy (stacja Strzelce Kraj. Wschód-strefa przemysłowa). Postulowana zmiana lokalizacji placu składowego buraków na mniej eksponowaną. 5.3 Telekomunikacja Obsługa telekomunikacyjna gminy przez centrale telefoniczne w Strzelcach Kraj. i centrale wiejskie w Bobrówku oraz w Ogardach i Przyłęgu, 46

Zapewnienie warunków do rozwoju powiązań telekomunikacyjnych: - w mieście Strzelce Krajeńskie kablami doziemnymi w kanalizacji, w tym kabli światłowodowych sieci międzymiastowych, - kablami doziemnymi w obszarze Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego i otulinie ochronnej oraz w obszarach krajobrazu chronionego, - sieć łączności bezprzewodowej telefonii komórkowej w oparciu o m.p.z.p., - w dostosowaniu do potrzeb branży. 5.4 Zaopatrzenie w wodę utrzymanie istniejącego systemu zaopatrzenia w wodę miasta Strzelce Kraj. z ujęcia w Gardzku i uzupełniająco w Sławnie, utrzymanie istniejących systemów zaopatrzenia obszarów wsi: - z wyznaczeniem, ustaleniem i zagospodarowaniem stref ochronnych urządzeń systemów, - z niezbędną restrukturyzacją wprowadzającą systemy zbiorcze ze względu na ewentualne skażenia istniejących ujęć i uwarunkowania ekonomiczne eksploatacji wg opracowań specjalistycznych, rozwój sieci w dostosowaniu do występujących potrzeb i możliwości: - w pasach technicznych rozgraniczenia dróg i ulic w uzgodnieniu z zarządzającym, - w pozostałych terenach dopuszczony za zgodą właściciela lub władającego nieruchomością w oparciu o m.p.z.p., zespołów zabudowy turystycznej: - z wodociągów zbiorczych, - dopuszczone z własnych ujęć w sytuacjach uzasadnionych ekonomicznie, awaryjne źródła zaopatrzenia: - utrzymanie istniejących studni publicznych i zakładowych, - uzupełnienie sieci studni w obszarach zieleni publicznej ogólnomiejskiej i osiedlowej, dla nawodnień rolniczych wyłącznie z wód otwartych oraz celów technologicznych w oparciu o przepisy szczególne, uzupełnienie sieci punktów czerpania wody do celów przeciwpożarowych wraz z urządzeniami. 5.5 Neutralizacja i odprowadzenie ścieków sanitarnych i wód deszczowych. Lokalizacja obiektów terenowych wymagających wydzielenia działki wg opracowań specjalistycznych i m.p.z.p. - sieci planowanej kanalizacji sanitarnej i deszczowej w liniach rozgraniczenia dróg i ulic poza jezdnią w terenach przyległych. 1) oczyszczanie i odprowadzanie ścieków sanitarnych Wg opracowań specjalistycznych w oparciu o przeprowadzone w niniejszym studium analizy wariantowe: 47

STRATEGIA ROZWOJU PRZESTRZENNEGO GMINA STRZELCE KRAJ. SKALA 1 : 100 000 KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW NEUTRALIZACJI ŚCIEKÓW RYS 3a ZMIANA ODPROWADZENIA 1

STRATEGIA ROZWOJU PRZESTRZENNEGO GMINA STRZELCE KRAJ. SKALA 1 : 100 000 KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW NEUTRALIZACJI ŚCIEKÓW RYS. 3b STREFY OBSŁUGI OCZYSZCZALNI: STRZELCE - / ZWIERZYN / BRZOZA / DŁUGIE PÓŁNOC: SYSTEMY OGARDY, TUCZNO, BUSZÓW ZMIANA ODPROWADZENIA 2

a) strefa Strzelce Krajeńskie": modernizacja i rozbudowa systemu kanalizacyjnego Strzelce Kraj.": mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków o przepustowości 3500 m3/d w dostosowaniu do rozwoju systemu grupowego z punktem odbioru ścieków z osadników (P.O.S.) dla odbioru ścieków z osadników poza zasięgiem systemu przewodowego (w I kolejności) z włączeniem do systemu poprzez przepompownie ścieków (wyposażone w P.O.S.) obszarów rozwoju zagospodarowania w mieście (w II kolejności: zachodnia część strefy przemysłowej i obszary wschodnie za rynną jezior) oraz wsi: w I kolejności: Licheń i Bronowice, - w II lub III kolejności: Klasztorne, Lipie Góry, oraz Wielisławice, - w II lub III kolejności: Gardzko i Sławno lub alternatywnie do systemu Zwierzyn" z możliwością grawitacyjnego odprowadzenia ścieków, b) strefa Północ": wariant I wprowadzenie systemu grupowego: realizacja mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków w rejonie wsi Bobrówko w pierwszej kolejności (rysunek 3a) włączenie do systemu grupowego wsi: Ogardy i Tuczno (w pierwszej kolejności), oraz wsi Lubicz, Buszów i Gilów (w drugiej lub trzeciej kolejności), wariant II (wg rysunku 3b) utrzymanie w strefie istniejących oczyszczalni w Tucznie i Ogardach z realizacją w I kolejności warunkowane: - modernizacją technologii oczyszczania ścieków przebudową urządzeń po stronie odprowadzenia ścieków oczyszczonych łącznie z weryfikacją odbiornika tych ścieków (zakaz odprowadzenia ścieków do jeziora: Tuczeń i zbiornika wodnego w Ogardach, - odprowadzeniem ścieków po III stopniu oczyszczania do środowiska wodno-glebowego (np. nieużytki rolne), - z punktem odbioru ścieków z osadników (P.O.S.) ww. oczyszczalniach oraz w przepompowniach systemów grupowych, - włączenie do oczyszczalni Tuczno wsi: Ogardy, Lubicz (w drugiej lub trzeciej kolejności) oraz do oczyszczalni Ogardy wsi Gilów i Pielice (w drugiej lub trzeciej kolejności), - realizacja oczyszczalni ścieków Bobrówko" (w pierwszej kolejności) jako oczyszczalni bazowej systemu grupowego (z technologią i odprowadzeniem ścieków jak ww. oczyszczalniach) z włączeniem do systemu wsi Buszów (w drugiej lub trzeciej kolejności) lub alternatywnie włączenie uprzednio wymienionych wsi do systemu Tuczno", - dopuszcza się alternatywnie do uprzednio określonych wariantów większą agregację systemów neutralizacji ścieków sanitarnych z włączeniem do systemu Strzelce Krajeńskie" wsi ze strefy Północ" wg opracowania specjalistycznego z analizą kosztów, w rozwiązaniu alternatywnym wiązanie strefy Północ" poprzez przepompownie Sokólsko" (część zachodnia strefy) i Lipie Góry (część wschodnia strefy), c) zbiorcze systemy kanalizacyjne: utrzymanie systemu kanalizacyjnego Długie" z mechaniczno-biologiczną oczyszczalnią ścieków o wydajności 250 m3/d: z punktem odbioru ścieków z osadników (P.O.S.), rozbudowa sieci i urządzeń do obsługi zagospodarowania turystycznego do wielkości dostosowanej do chłonności odbiornika ścieków, modernizacja systemu kanalizacyjnego Brzoza" z efektem: oczyszczalnia mechaniczno-biologiczną wyposażoną w P.O.S. oraz zmianą odbiornika (w I kolejności odprowadzenie oczyszczonych ścieków do rzeki Pstrąż zamiast do jeziora), system kanalizacyjny Przyłęg" lub alternatywnie włączenie do systemów kanalizacyjnych w gminie Zwierzyń z mechaniczno-biologiczną oczyszczalnią ścieków wyposażoną w P.O.S. (realizacja w Ill kolejności): - odbiornik ścieków rzeka Polka, - włączenie do systemu wsi Wełmin i zespołów zabudowy turystycznej w tym rejonie, 2) neutralizacja i odprowadzenie wód deszczowych docelowo system rozdzielczy w Strzelcach Kraj. z odprowadzeniem wód deszczowych po uprzednim oczyszczeniu do rzeki Młynówki, w pozostałych wsiach i miejscowościach systemy rozdzielcze z odprowadzeniem poprzez urządzenia odczyszczające do wód otwartych lub gruntu w dostosowaniu do uwarunkowań miejscowych i wymogów ochrony środowiska, głównie w oparciu o indywidualne systemy neutralizacji. 50

5.6 Neutralizacja i utylizacja stałych odpadów 1) odpady komunalne: wariant I - gminny system neutralizacji odpadów na wysypisku: - utrzymanie i rekultywacja istniejącego wysypiska gminnego w Strzelcach Kraj. z zapewnieniem wymogów ochrony środowiska i ustalenie strefy ograniczonego użytkowania terenów przyległych wg opracowania specjalistycznego, - docelowo utworzenie gminnego wysypiska stałych odpadów komunalnych w obrębie Lubicz, - dopuszcza się alternatywnie jako rozwiązanie przejściowe powiększenie istniejącego wysypiska w Strzelcach Krajeńskich, z uwzględnieniem wymogów ochrony środowiska w oparciu o opracowanie specjalistyczne, - sieć wiejskich punktów gromadzenia odpadów w terenach przeznaczonych w dotychczasowych regulacjach dla potrzeb gospodarki odpadami, wariant II - ponadgminny system utylizacji i recyklingu odpadów dla zespołu gmin z lokalizacją poza obszarem gminy: 2) odpady toksyczne: neutralizacja poza obszarem gminy Strzelce Kraj. w sieci ponadgminnej, 3) grzebowisko padliny w ramach wysypiska gminnego Lubicz" lub poza granicami gminy wg odrębnych regulacji. 5.7 Zaopatrzenie w energię. 1) zaopatrzenie w energię elektryczną: utrzymanie istniejącego systemu linii tranzytowych i zaopatrzenia gminy w energię elektryczną ze stosowaniem sieci doziemnych i stacji transformatorowych typu miejskiego w mieście i zespołach zabudowy turystycznej oraz w obszarach ochrony przyrody, w zagospodarowaniu terenów zapewnienie warunków eksploatacji sieci wysokich i średnich napięć w korytarzach technicznych, rozbudowa sieci 15kV i stacji transformatorowych w dostosowaniu do rozwoju zagospodarowania głównie w obszarze miasta Strzelce Krajeńskie i wsi rozwojowych i miejscowościach turystycznych, sukcesywne odtwarzanie i rozwój urządzeń małej hydroenergetyki w zlewniach Polki, Ogardnej, Sarbiny i Młynówki (w obszarach chronionego krajobrazu obowiązuje aktualnie zakaz), wspieranie pozyskiwania energii elektrycznej, w szczególności dla potrzeb gminy, poprzez źródła odnawialne - budowa parku siłowni wiatrowych w rejonach wsi Bobrówko, Bronowice, Lipie Góry, Lubicz i Sokólsko: - w obszarach rolniczych o ekstensywnych formach gospodarowania, - z uwzględnieniem ochrony krajobrazu, 2) zaopatrzenie w gaz: systemy przewodowe zaopatrzenia w gaz wysokometanowy GZ-50 wg opracowań specjalistycznych, technicznych i m.p.z.p.: - dalszy rozwój systemu Strzelce Krajeńskie" w zakresie sieci niskiego ciśnienia w dostosowaniu do zagospodarowania obszaru miasta, - włączenie do stacji redukcyjno-pomiarowej lo /IIo wsi Bobrówko, Tuczno i Ogardy siecią średniego ciśnienia, - alternatywnie system Bobrówko" z lokalizacją stacji redukcyjno-pomiarowej l / ll w tym rejonie z zapewnieniem obsługi uprzednio wymienionych wsi gazociągiem średniego ciśnienia, systemy bezprzewodowe dla pozostałych wsi i zabudowań w ekstensywnej i rozproszonej zabudowie, planowany gazociąg w/c z rejonu Bronowice dla zaopatrzenia gm. Dobiegniew, 3) zaopatrzenie w olej opałowy wyłącznie w obszarach ekstensywnej i rozproszonej zabudowy, 4) zaopatrzenie w ciepło z preferowaniem w procesach restrukturyzacji i rozwoju: - scentralizowanych systemów w mieście Strzelce Krajeńskie dla zabudowy wielorodzinnej i jednorodzinnej zabudowy zwartej w obszarze śródmieścia z sukcesywnym ograniczeniem lokalnych źródeł ciepła, które wykorzystują paliwa stałe, - indywidualnych urządzeń grzewczych w oparciu o paliwa ekologiczne" jak gaz ziemny i płynny olej opałowy lub energię elektryczną dla mieszkalnictwa jednorodzinnego w zabudowie wolnostojącej i bliźniaczej, obiektów produkcyjnych i usługowych, w tym turystycznych oraz dla zabudowy wiejskiej. 51

6. Realizacja polityki przestrzennej. Zasady ustalania kolejności działań: zapewnienie warunków do realizacji głównych elementów wg strategii rozwoju i opracowań specjalistycznych (wg części IV, pkt 6.1) uwzględniając źródła finansowania: - zadań wynikających z ponadgminnej polityki przestrzennej zadań wspólnych państwa, województwa, powiatu i gminy, - zadań własnych gminy z sukcesywnym opracowaniem m.p.z.p. (z maksymalnym wykorzystaniem środków i funduszy pomocowych i celowych), przygotowanie i uzgodnienie ofert w realizacji zadań polityki przestrzennej w dostosowaniu do występujących zadań i potrzeb na rynku nieruchomości wg propozycji określonych na rys. 4 i 5, rozwój zagospodarowania: - w oparciu o m.p.z.p. i zmiany m.p.z.p. gminy uchwalone w latach 1996-1999 r. przepisów dotyczących zagospodarowania przestrzennego, - na podstawie sukcesywnie sporządzanych m.p.z.p. w oparciu o opracowania specjalistyczne i oferty wg przyjętego w strategii zakresu i kolejności z sukcesywnym dostosowaniem do potrzeb rynku nieruchomości, - w oparciu o decyzje o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego i o warunkach zabudowy lub innych wymaganych prawem dokumentów w przypadkach braku planu miejscowego. 6.1 Opracowania specjalistyczne Instrumentacja polityki gminy wymaga opracowań specjalistycznych: 1) strategia rozwoju gminy opracowana w pełnym zakresie w oparciu o niniejsze studium i metodykę stosowaną w krajach U.E. (posiadanie strategii oraz studium uwarunkowań i warunków zagospodarowania przestrzennego gminy jest pomocne w uzyskaniu środków ekonomicznego wsparcia), 2) koncepcja polityki przestrzennej, w tym: ustalenie kolejności opracowywania planów miejscowych, ustalenie w oparciu o listę przedsięwzięć publicznych priorytetowych inwestycji i działań, program realizacji priorytetowych przedsięwzięć publicznych z określeniem kolejności, kalkulację środków na priorytetowe przedsięwzięcia publiczne dla I fazy działań oraz rozpoznanie możliwych źródeł ich pozyskania, ustalenie listy obszarów, na których prowadzone będzie przygotowanie realizacji niezbędnych inwestycji publicznych, określenie sposobu monitorowania procesu realizacji polityki przestrzennej, 3) koncepcje programowe restrukturyzacji układu drogi krajowej nr 22: obejścia terenów zabudowanych Strzelec Krajeńskich z powiązaniami z układem dróg wojewódzkich i powiatowych (droga woj. nr 156, drogi pow. nr 11325 i 11264) dla proponowanych wariantów wraz z analizami kosztów. obejście terenów zabudowanych wsi Przyłęg i Licheń, wprowadzenie dodatkowych pasm ruchu wolnego w miejscowości Długie, 4) koncepcje programowe rozwoju systemów kanalizacyjnych w obszarach wiejskich z dokonaniem analiz wariantowych wraz z szacunkami kosztów wg niniejszego studium (pkt 5.5), 5) koncepcje zagospodarowania: osiedla za jeziorem" jako podstawy do sukcesywnego opracowywania planów miejscowych, obszarów zagospodarowania turystycznego obszarów przy etapowym opracowaniu m.p.z.p., 6) badania czystości wód: przeznaczonych do celów komunalnych w ujęciach wiejskich, jezior o powierzchni powyżej 20 ha, 7) wyznaczenie i ustanowienie stref ochrony sanitarnej: ujęć wody, zakładów przemysłowo-wytwórczych w Strzelcach Krajeńskich zlokalizowanych w obszarach zabudowy mieszkalnej (mleczarnia, kotłownia - osiedle Słowackiego), 8) operaty wodno-prawne sztucznych zbiorników wodnych, 9) udokumentowanie i plan rekultywacji eksploatowanych złóż surowców geologicznych, 10) koncepcja powiększenia istniejącego wysypiska stałych odpadów komunalnych w Strzelcach Krajeńskich z porównawczą analizą kosztów w stosunku do wysypiska Lubicz", 11) koncepcje programowe restrukturyzacji i rozwoju systemów zaopatrzenia w wodę w do- 52

1

2

Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Strzelce Krajeńskie - 2009 ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY STRZELCE KRAJ. W 2009 ROKU. 3